Bab 1 Penyelesaian Masalah Secara Inventif

PERCANGGAHAN FIZIKAL

• Keadaan yang berlawanan antara satu dengan
lain yang diperlukan dalam suatu objek.

• Perubahan yang berlaku dalam satu parameter
menyebabkan keadaannya berubah menjadi
bertentangan dari keadaan asal.

• Percanggahan fizikal perlu dianalisis untuk
memilih kaedah penyelesaian masalah inventif

PERCANGGAHAN FIZIKAL

PARAMETER PERCANGGAHAN FIZIKAL
Saiz Besar - Kecil
Berat - Ringan
Beban
Ketinggian Tinggi - Rendah
Panjang - Pendek
Ukuran
Suhu Panas – Sejuk

PENENTUAN KAEDAH PENYELESAIAN
MASALAH INVENTIF SECARA PEMISAHAN

Penentuan Kaedah

Pemisahan Pemisahan
Ruang Masa

Adakah diperlukan pada Adakah diperlukan pada
masa yang sama? (Ya) masa yang sama? (Tidak)
Percanggahan berlaku
pada masa yang sama Percanggahan berlaku
pada masa yang berlainan

PENENTUAN KAEDAH PENYELESAIAN
MASALAH INVENTIF SECARA PEMISAHAN

Contoh Percanggahan Contoh Situasi Soalan Penentuan Kaedah Pemisahan Jenis Kaedah

Objek Fizikal Ruang / Masa Pemisahan

Ruang/Masa

Meja Besar lawan Meja perlu besar Adakah meja perlu besar dan kecil pada Masa
kecil Ruang
Katil untuk digunakan masa yang sama?
bayi Tinggi lawan
rendah oleh ramai orang dan Tidak, kerana meja digunakan mengikut
perlu kecil semasa bilangan orang pada masa yang
tidak ramai orang berlainan

Katil bayi perlu tinggi Adakah katil bayi perlu tinggi dan

untuk meletakkan rendah pada masa yang sama?

bayi tidur dan perlu Ya, kerana katil bayi digunakan untuk
rendah semasa ibu meletakkan bayi tidur dan menguruskan
menguruskan bayi bayi pada masa yang sama

PENENTUAN KAEDAH PENYELESAIAN
MASALAH INVENTIF SECARA PEMISAHAN

Contoh Percanggahan Contoh Situasi Soalan Penentuan Kaedah Pemisahan Jenis Kaedah

Objek Fizikal Ruang / Masa Pemisahan

Ruang/Masa

Almari Berat lawan Almari perlu berat Adakah almari perlu berat dan ringan Masa
ringan untuk menampung pada masa yang sama? Ruang
Bekas pakaian dan perlu
pensel Besar lawan ringan untuk mudah Tidak, kerana almari digunakan untuk
kecil dialihkan menyimpan pakaian dan dialihkan pada
masa yang berlainan

Bekas pensel perlu Adakah bekas pensel perlu besar dan

besar untuk alat tulis kecil pada masa yang sama?

bersaiz besar dan Ya, kerana bekas pensel digunakan untuk
perlu kecil untuk alat meletakkan alat tulis bersaiz besar dan
tulis bersaiz kecil kecil pada masa yang sama

PENENTUAN KAEDAH PENYELESAIAN
MASALAH INVENTIF SECARA PEMISAHAN

Contoh Situasi :
Khemah perlu besar semasa digunakan untuk memuatkan beberapa

orang dan perlu kecil semasa hendak disimpan ke dalam beg
* Adakah khemah perlu besar dan kecil pada
masa yang sama ?

* Tidak, kerana khemah digunakan dan
disimpan pada masa yang berlainan

* Jenis kaedah pemisahan masa

(percangga#hDanybnearmlakiuzaptaidoanmasa

berlainan)

Tidak Pembahagian
Semetri
Pengekstrakan
Pengantara PRINSIP
INVENTIF Kualiti
KAEDAH Setempat
PEMISAHAN Penyarangan
RUANG

Filem Nipis Dan
Cangkerang
Boleh Lentur

PRINSIP INVENTIF BAGI KAEDAH PEMISAHAN RUANG

Cadangan Penerangan Konsep Contoh Gambar

Prinsip Inventif

1. Pembahagian • Membahagikan objek • 3 tilam digunakan
(Segmentation)
kepada beberapa apabila tetamu

bahagian bersendirian datang
• Menjadikan sesebuah

objek itu mudah

dileraikan

2. Pengeskstrakan • Memisahkan atau • Pemisahan unit
pendingin hawa di
(Taking out mengeluarkan dalam dan di luar
extraction) bahagian yang bangunan supaya
bunyi bising dan
mendatangkan haba dapat
diasingkan
gangguan daripada

objek

PRINSIP INVENTIF BAGI KAEDAH PEMISAHAN RUANG

Cadangan Penerangan Konsep Contoh Gambar
Prinsip Inventif
3. Kualiti • Mengubah struktur objek • Bekas menyimpan
setempat
(Local quality) dan pengaruh luaran makanan pelbagai

4. Penyarangan daripada seragam petak berbeza dan
(Nested doll)
menjadi tidak seragam pelbagai fungsi

• Menjadikan setiap • Tool box

bahagian objek

memenuhi fungsi

berbeza yang berguna

• Meletakkan atau • Bekas mainan

memasukkan satu objek kanak-kanak yang

ke dalam satu objek boleh

yang sama tetapi dipanjangkan dan

berlainan saiz dipendekkan

PRINSIP INVENTIF BAGI KAEDAH PEMISAHAN RUANG

Cadangan Penerangan Konsep Contoh Gambar
Prinsip Inventif
• Membalut, • Pelindung
5. Filem nipis dan membungkus objek permukaan telefon
cangkerang boleh menggunakan lapisan bimbit
lentur (Flexible filem nipis dan
shells and thin cangkerang boleh
film) lentur.

6. Pengantara • Mengadakan bahagian • Sarung tangan
(Intermediary)
baharu antara dua ketuhar menjadi

objek pengantara antara

• Menggunakan objek tangan dengan

atau proses pengantara objek panas

• Mencantumkan dua

objek secara sementara

PRINSIP INVENTIF BAGI KAEDAH PEMISAHAN RUANG

Cadangan Penerangan Konsep Contoh Gambar
Prinsip Inventif
• Mengubah bentuk satu • Menukar bentuk
7. Tidak simetri
(Asymmetry) objek daripada simetri perabot kepada

menjadi tidak simetri bentuk yang tidak

sekata

TINDAKAN KEDINAMIKAN TINDAKAN
AWAL
BERTERUSAN PRINSIP
INVENTIF TINDAKAN
YANG KAEDAH BERKALA
BERFAEDAH PEMISAHAN

PEMBUANGAN MASA
DAN

PEMULIHAN

PENGEMBANGAN TINDAKAN
TERMA KETERLALUAN

PRINSIP INVENTIF BAGI KAEDAH PEMISAHAN MASA

Cadangan Penerangan Konsep Contoh Gambar

Prinsip Inventif

1. Kedinamikan • Memecahkan satu objek • Meja makan

(Dynamization) kepada bahagian kecil berempat boleh

yang boleh bergerak dibesarkan menjadi

• Mengubah sesuatu meja makan

bahagian objek daripada berlapan

tidak bergerak kepada • Stereng kereta

bahagian yang bergerak yang boleh diubah

dan sebaliknya ketinggiannya.

2. Tindakan awal • Melakukan tindakan awal • Beg udara di dalam

(Preliminary untuk mengawal risiko. kereta untuk
action) mengurangkan

risiko kecederaan

ketika kemalangan

PRINSIP INVENTIF BAGI KAEDAH PEMISAHAN MASA

Cadangan Penerangan Konsep Contoh Gambar
Prinsip Inventif
• Lampu jalan
3. Tindakan • Menukar tindakan menyala berkala
mengikut waktu
berkala (Periodic berterusan kepada siang dan malam

action) berkala

4. Tindakan • Jika tindakan tidak • Proses menabur
serbuk gula di atas
keterlaluan berhasil, lakukan donut untuk
(Partial or tindakan yang sama mengurang atau
excessive action) tetapi secara berlebihan menambahkan
kemanisan.
atau berkurangan agar

dapat memudahkan

penyelesaian

PRINSIP INVENTIF BAGI KAEDAH PEMISAHAN MASA

Cadangan Penerangan Konsep Contoh Gambar
Prinsip Inventif

5. Pengembangan • Menggunakan prinsip • Pemutus litar yang

terma (thermal terma (pengembangan menggunakan
expansion) atau pengecutan) prinsip terma

terhadap sesuatu pemutus litar bocor

bahan ke bumi

6. Pembuangan • Membuang bahagian • Kapsul ubat yang
dan pemulihan yang telah menjalankan boleh larut
(discarding and fungsinya
recovering )

PRINSIP INVENTIF BAGI KAEDAH PEMISAHAN MASA

Cadangan Penerangan Konsep Contoh Gambar
Prinsip Inventif
• Jana kuasa elektrik
7. Tindakan • Menjalankan sesuatu • Mesin pelelas
berterusan yang secara berterusan
berfaedah
(continuity of
useful action)

MODEL PENYELESAIAN – PRINSIP
INVENTIF YANG DIPILIH

Contoh Situasi :
Khemah perlu besar semasa digunakan untuk memuatkan beberapa

orang dan perlu kecil semasa hendak disimpan ke dalam beg

• Jenis kaedah pemisahan masa
• Prinsip inventif yang dicadangkan adalah

kedinamikan

MODEL PENYELESAIAN – PRINSIP
INVENTIF YANG DIPILIH

Contoh Situasi :
Meja perlu besar untuk digunakan oleh ramai orang dan perlu kecil

semasa tidak ramai orang

• Jenis kaedah pemisahan masa
• Prinsip inventif yang dicadangkan adalah

kedinamikan

MODEL PENYELESAIAN – PRINSIP
INVENTIF YANG DIPILIH

Contoh Situasi :
Katil bayi perlu tinggi untuk meletakkan bayi tidur dan perlu

rendah semasa ibu menguruskan bayi

• Jenis kaedah pemisahan ruang
• Prinsip inventif yang dicadangkan adalah

penyarangan

MODEL PENYELESAIAN – PRINSIP
INVENTIF YANG DIPILIH

Contoh Situasi :
Almari perlu berat untuk menampung pakaian dan perlu ringan

untuk mudah dialihkan

• Jenis kaedah pemisahan masa
• Prinsip inventif yang dicadangkan adalah

kedinamikan

Contoh Penyelesaian Satu Masalah
sambungan
Contoh Situasi :

Bekas pensil perlu besar untuk letak pelbagai alat tulis dan perlu
kecil untuk letak alat tulis yang bersaiz kecil.

4. Menentukan jenis percanggahan fizikal

• Percanggahan fizikal pada bekas pensil
ini mengikut parameter saiz iaitu besar
- kecil

Contoh Penyelesaian Satu Masalah

Contoh Situasi :
Bekas pensil perlu besar untuk letak pelbagai alat tulis dan perlu

kecil untuk letak alat tulis yang bersaiz kecil.

5. Tentukan prinsip inventif

* Adakah bekas pensel perlu besar dan
kecil pada masa yang sama?

* Ya, kerana terdapat alat tulis yang
berlainan saiz.

* Jenis kaedah pemisahan ruang
(percanggahan berlaku pada masa sama)

Contoh Penyelesaian Satu Masalah

Contoh Situasi :
Bekas pensel perlu besar untuk letak pelbagai alat tulis dan perlu

kecil untuk letak alat tulis yang bersaiz kecil

6. Cadangan prinsip inventif

• Jenis kaedah pemisahan ruang
• Prinsip inventif yang dicadangkan adalah

pembahagian

Penilaian TP4

1. Jelaskan cara menentukan percanggahan
fizikal pemisahan ruang dan masa.

2. Cadangkan pemilihan prinsip inventif
mengikut kaedah pemisahan ruang dan
pemisahan masa.

Standard Pembelajaran :

1.3.3 Menjustifikasikan cadangan perubahan reka
bentuk berdasarkan pemilihan prinsip inventif.

1.3.4 Menghasilkan lakaran produk berfokuskan
bahagian yang mempunyai masalah inventif.

Standard Prestasi :

TP5 Menjustifikasikan cadangan perubahan reka
bentuk dalam bentuk jadual.

TP6 Menghasilkan lakaran perubahan produk
berdasarkan masalah inventif secara kreatif.

MENJUSTIFIKASIKAN CADANGAN PERUBAHAN REKA
BENTUK BERDASARKAN PEMILIHAN PRINSIP INVENTIF

Objek Percanggahan Contoh Soalan penentuan Jenis
fizikal situasi
kaedah Pemisahan Kaedah

Ruang/Masa pemisahan

Meja Besar lawan Meja perlu besar untuk Adakah meja perlu Masa
kecil digunakan oleh ramai besar dan kecil pada
orang dan perlu kecil masa yang sama?
semasa tidak ramai
orang Tidak, kerana meja
digunakan mengikut
bilangan orang pada
masa yang berlainan

CADANGAN PERUBAHAN REKA BENTUK

Prinsip Inventif Yang Cadangan Perubahan Reka Bentuk
Dipilih

Kedinamikan 1. Muka meja diubah daripada bahagian yang tidak bergerak
kepada bahagian yang boleh bergerak

2. Muka meja boleh dilaraskan menjadi besar dan kecil
mengikut bilangan orang yang menggunakannya

3. Kaki meja juga boleh ditambah dengan roda supaya mudah
dialihkan

Bahagian muka meja
boleh dilaraskan

Tambah
roda

MENJUSTIFIKASIKAN CADANGAN PERUBAHAN REKA
BENTUK BERDASARKAN PEMILIHAN PRINSIP INVENTIF

Objek Percanggahan Contoh Soalan penentuan Jenis
fizikal situasi
kaedah Pemisahan Kaedah

Ruang/Masa pemisahan

Katil Tinggi dan Katil perlu boleh diubah Adakah katil bayi Ruang
bayi rendah
suai ketinggiannya perlu tinggi dan

supaya mudah untuk ibu rendah pada masa

meletakkan bayi dan yang sama?

menguruskannya

Ya, kerana katil bayi

digunakan untuk

meletakkan bayi tidur

dan menguruskan

bayi pada masa yang

sama

CADANGAN PERUBAHAN REKA BENTUK

Prinsip Inventif Yang Cadangan Perubahan Reka Bentuk
Dipilih

Penyarangan 1. Papan pelapik bawah katil boleh diubah ketinggiannya
dengan menggunakan bolt dan nat

2. Bahagian khas yang dipasang dengan engsel ini supaya ia
boleh dilipat sekiranya ibu ingin meletakkan katil bayi ini
disebelah katil ibu untuk memudahkan pengurusan bayi
dilakukan

3. Tambahan roda untuk memudahkan katil digerakkan

Bahagian khas yang Papan pelapik
dipasang dengan bawah katil boleh
engsel
diubah
ketinggiannya

Tambah
roda

MENJUSTIFIKASIKAN CADANGAN PERUBAHAN REKA
BENTUK BERDASARKAN PEMILIHAN PRINSIP INVENTIF

Objek Percanggahan Contoh Soalan penentuan Jenis
fizikal situasi
kaedah Pemisahan Kaedah

Ruang/Masa pemisahan

Almari Berat lawan Almari perlu berat untuk Adakah almari perlu Masa
ringan menampung pakaian berat dan ringan
dan perlu ringan untuk pada masa yang
mudah dialihkan sama?

Tidak, kerana almari
digunakan untuk
menyimpan pakaian
dan dialihkan pada
masa yang berlainan

CADANGAN PERUBAHAN REKA BENTUK

Prinsip Inventif Yang Cadangan Perubahan Reka Bentuk
Dipilih

Kedinamikan 1. Kaki almari diletakkan roda supaya mudah dialihkan semasa
mengemas bilik

Tambah
roda

MENJUSTIFIKASIKAN CADANGAN PERUBAHAN REKA
BENTUK BERDASARKAN PEMILIHAN PRINSIP INVENTIF

Objek Percanggahan Contoh Soalan penentuan Jenis
fizikal situasi
kaedah Pemisahan Kaedah

Ruang/Masa pemisahan

Bekas Besar dan kecil Bekas pensil perlu besar Adakah bekas Ruang
Pensel
untuk letak pelbagai alat pensel perlu besar

tulis dan perlu kecil dan kecil pada masa

untuk letak alat tulis yang sama?

yang bersaiz kecil

Ya, kerana bekas

pensel digunakan

untuk meletakkan

alat tulis bersaiz

besar dan kecil pada

masa yang sama

CADANGAN PERUBAHAN REKA BENTUK

Prinsip Inventif Yang Cadangan Perubahan Reka Bentuk
Dipilih

Pembahagian 1. Membahagikan bekas pensel kepada beberapa bahagian
2. Bahagian besar untuk alat tulis bersaiz besar
3. Bahagian kecil untuk alat tulis bersaiz kecil

Bahagian besar Bahagian kecil

MASALAH INVENTIF YANG PERLU
DISELESAIKAN

Masalah Inventif :
Mariam hendak melancong ke Australia selama sebulan.

Dia menggunakan beg yang sama semasa pergi
melancong ke Singapura selama seminggu. Mariam tidak

dapat memasukan ke semua pakaian ke dalam beg itu

Penilaian TP5 dan TP6

1. Justifikasikan cadangan perubahan reka
bentuk beg bagasi dalam bentuk jadual.

2. Hasilkan lakaran perubahan beg bagasi
berdasarkan masalah inventif secara kreatif.