บทเรียนสำเร็จรูป คำนาม

๑

คำแนะนำการใช้บทเรียนสำเรจ็ รูป

สำหรับครู

1. ทดสอบความร้พู น้ื ฐาน ก่อนเรยี น เพ่ือวัดพ้นื ฐานความร้ขู องนกั เรียนทกุ คน
2. นำเขา้ สบู่ ทเรยี น แจ้งสาระสำคญั ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง จดุ ประสงค์การเรยี นรู้และสาระ

การเรียนรทู้ ี่จะเรยี น
3. ช้แี จง อธบิ ายขั้นตอนการใชบ้ ทเรยี นสำเรจ็ รปู โดยสรุป
4. ดำเนินกิจกรรมการเรียนการสอน โดยใชบ้ ทเรียนสำเร็จรูป ควบค่กู บั แผนการจดั การเรยี นรู้
5. ควรใหน้ กั เรยี นปฏบิ ตั ิกิจกรรมตา่ งๆ ในบทเรียนสำเรจ็ รปู ดว้ ยตนเองทลี ะกรอบโดยครูคอย

สังเกตพฤตกิ รรมการเรยี นของนักเรยี นและดูแลให้คำแนะนำอยา่ งใกล้ชดิ
6. ใหน้ กั เรียนทำแบบฝึกหดั แต่ละเร่ือง เม่ือศึกษาจบเพอื่ ทบทวนความรู้ ถ้าตอบผดิ ใหก้ ลบั ไป

ศึกษาทบทวนกรอบเดมิ กอ่ น
7. ทดสอบความรู้ หลังเรยี น หลังจากทเ่ี รยี นจบแตล่ ะเลม่ บนั ทึกขอ้ มูลไว้ เพอ่ื เปรยี บเทียบ

ผลการเรยี นรกู้ ่อนและหลงั เรยี น
8. ใช้เปน็ สอ่ื /นวัตกรรมการเรยี นการสอนสำหรับครู
9. ใชเ้ ป็นแบบเรยี นทใ่ี หน้ กั เรยี นได้เรียนรเู้ พิม่ เติมและซอ่ มเสริมความรู้ด้วยตนเอง

ให้นกั เรียนไดศ้ กึ ษาด้วยตนเองโดยมีคณุ ครู
คอยให้คำแนะนำหากนกั เรียนมขี อ้ สงสัย

นริ ามยั แป้นมี โรงเรยี นอนุบาลปัตตานี

๒

คำแนะนำการใชบ้ ทเรียนสำเร็จรปู

สำหรับนักเรยี น

1. บทเรยี นสำเรจ็ รูปเล่มน้ี ประกอบด้วย ส่วนเนอ้ื หา แบบฝึกหดั พรอ้ มเฉลย สรปุ เน้อื หา
และแบบทดสอบกอ่ นและหลงั เรียน

2. นักเรียนทำแบบทดสอบกอ่ นเรียน หา้ มดเู ฉลยกอ่ นเดด็ ขาด
3. ตรวจสอบคำตอบแบบทดสอบกอ่ นเรียนจากเฉลยในกรอบถัดไป บอกคะแนนที่ได้

ให้คุณครูบนั ทกึ คะแนน
4. ใหท้ ำความเขา้ ใจใน สาระสำคัญ สาระการเรียนรู้ ผลการเรียนรู้ทคี่ าดหวังและจดุ ประสงค์

การเรยี นรู้ ก่อนศกึ ษาเน้ือหาในเลม่ ทกุ คร้ัง
5. บทเรยี นสำเรจ็ รปู เลม่ น้ีเป็นเอกสารสำหรบั ให้นักเรยี นอ่านศึกษาคน้ ควา้ ดว้ ยตนเอง นกั เรยี น

ตอ้ งซือ่ สตั ย์ต่อตนเอง ไมเ่ ปดิ ดูคำตอบกอ่ นตอบคำถามเดด็ ขาด
6. ให้นักเรยี นศกึ ษาเนอ้ื หาในแต่ละกรอบแล้วตอบคำถาม ตามลำดบั ไม่ควรข้ามกรอบ

ในการตอบคำถามให้ตอบในกระดาษคำตอบที่ครูแจกให้ เม่ือนักเรยี นตอบคำถามเสรจ็ แล้ว
ใหน้ กั เรียนตรวจคำตอบโดยดเู ฉลยคำตอบในกรอบถัดไป
7. ถ้านกั เรยี นตอบถูกตอ้ ง ผ่านเกณฑก์ ารประเมินในแตล่ ะแบบฝกึ หัด ใหน้ ักเรยี นศึกษาเน้ือหา
ในกรอบต่อไปได้ แตถ่ ้าไม่ผ่านการประเมนิ ตามเกณฑ์ทีก่ ำหนดไว้ใหน้ กั เรียนยอ้ นกลับไป
ศกึ ษาเน้อื หาจากกรอบเดมิ อกี ครงั้ หนง่ึ เพื่อทำความเขา้ ใจใหม่ แล้วศกึ ษากรอบตอ่ ไปจนจบ
เน้อื หาในเล่ม
8. ให้นักเรยี นตง้ั ใจศกึ ษาบทเรยี น ไม่ตอ้ งรีบรอ้ น หรือกังวลวา่ ล่าช้าหรอื เร็วกว่าคนอนื่ ถ้าหาก
นักเรียนมขี อ้ สงสัยในเนอ้ื หาใหน้ กั เรียนสอบถามจากคุณครูได้
9. เมอื่ จบบทเรียนแตล่ ะเลม่ แล้ว ให้ทำแบบทดสอบ หลังเรียน อกี คร้งั หนงึ่ พร้อมตรวจสอบ
คำตอบจากเฉลย แล้วเปรยี บเทียบคะแนนกอ่ นและหลงั เรยี น

นกั เรยี นอา่ นคำแนะนำการใช้บทเรียนให้เขา้ ใจ
ก่อนศึกษาบทเรยี นสำเร็จรปู เลม่ น้ี
ขอให้นักเรียนเรยี นรู้อย่างมีความสขุ นะคะ

นริ ามัย แปน้ มี โรงเรยี นอนุบาลปตั ตานี

๓

แบบทดสอบก่อนเรียน
เลม่ ท่ี 1 เรอื่ ง คำนาม...ใชเ้ รียกตามชื่อ

กลุม่ สาระการเรยี นร้ภู าษาไทย ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 6

คำชแี้ จง - แบบทดสอบมีทงั้ หมด 10 ขอ้ ใช้เวลาในการทำแบบทดสอบ 15 นาที
- จงกาเครื่องหมายกากบาท  ทับขอ้ ก ข ค ง ที่ถกู ตอ้ งทีส่ ุดเพียงขอ้ เดยี ว
ลงในกระดาษคำตอบทีแ่ จกให้

1. ข้อใดเป็นคำนามทกุ คำ ข. สัตวแพทย์ เภสัชกร ทนายความ
ง. การไฟฟ้า แม่น้ำ บรรดา
ก. สรุ า ศรวี ชิ ยั พวกเรา
ค. กองทัพ วิตก กอ้ น

2. ขอ้ ใดเป็นสามานยนามทุกคำ ข. ชาวนา การบ้าน ความรกั
ก. นก สะพาน เจา้ พระยา ง. หนงั สือ ไทยรัฐ วทิ ยุ

ค. รถ ปลา แมน่ ำ้

3. ขอ้ ใดเป็นวสิ ามานยนาม ทกุ คำ ข. หอยสงั ข์ นกแกว้ โขลงชา้ ง
ก. รามคำแหง พุทธมณฑล มะลิ ง. ประเทศชาติ ข้าวหมแู ดง ประธาน
ค. ขนมต้ม แม่ครวั สนามหลวง

4. ข้อใดเปน็ สมุหนามทัง้ หมด ข. กอง เส้น
ง. ฝูง แห่ง
ก. คณะ บริษทั
ค. เหลา่ เรา

5. ประโยคใดใชอ้ าการนามถกู ต้อง
ก. การเศรา้ เปน็ เรอื่ งเกย่ี วกับความผิดหวัง

ข. ความคดิ ถงึ ในเร่ืองอนาคตกาลคือส่งิ ที่ควรทำ
ค. ความตายของท่านยงั เปน็ ความลับ
ง. การถกเถียงถงึ เรอ่ื งความหลงั เป็นส่งิ ไม่ควร

นิรามัย แปน้ มี โรงเรียนอนบุ าลปัตตานี

๔

6. คำนามในขอ้ ใดมีลักษณนามอย่างเดยี วกนั ข. มงุ้ แห บา้ น
ก. เกวยี น รถ ธนู ง. ภิกษุ บาทหลวง เจดีย์

ค. จดหมาย หนงั สือพิมพ์ เช็ค

7. “นกยางตวั เดยี วกินปลาสนิ้ หนอง” ขอ้ ความนม้ี คี ำนามก่คี ำ

ก. 4 คำ ข. 5 คำ

ค. 6 คำ ง. 7 คำ

8. “คุณพอ่ ของสุดาเป็นทหาร” คำทีข่ ีดเส้นใต้ทำหน้าที่อะไร

ก. กรรมตรง ข. สว่ นเติมเตม็ ของกรยิ า

ค. เปน็ สว่ นขยายนาม ง. กรรมรอง

9. “แมวของฉันเล้ยี งไวเ้ อง” คำท่ขี ีดเสน้ ใต้ทำหนา้ ที่อะไร

ก. ประธาน ข. กรรมรอง

ค. กรรม ง. เป็นสว่ นขยายนาม

10. “หนูจ๋าเปิดประตซู จิ ๊ะ” คำทขี่ ีดเสน้ ใตท้ ำหนา้ ทีอ่ ะไร

ก. เปน็ คำนามใช้เรยี กขาน ข. เปน็ ประธาน

ค. เป็นสว่ นเตมิ เตม็ ง. เปน็ กรรมรอง

ดเู ฉลยหนา้ ถัดไปจ้ะ
เดก็ ๆ ต้องซอ่ื สตั ยต์ อ่ ตนเองนะจ๊ะ
อย่าเพง่ิ ใจร้อนเปดิ ดเู ฉลยเสียกอ่ น

นิรามยั แป้นมี โรงเรยี นอนบุ าลปตั ตานี

๕

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน

เล่มท่ี 1 เร่อื ง คำนาม...ใชเ้ รียกตามช่อื

ข้อท่ี คำตอบ
1. ข
2. ค
3. ก
4. ก
5. ง
6. ค
7. ก
8. ข
9. ค
10. ก

ทำแบบทดสอบแล้วไดก้ ค่ี ะแนน
อย่าลมื บอกคุณครจู ดบันทึกคะแนนไวด้ ว้ ยนะคะ

นริ ามยั แปน้ มี โรงเรยี นอนบุ าลปัตตานี

๖

สาระการเรยี นรู้

1. ความหมายของคำนาม
2. ประเภทและลักษณะของคำนาม
3. หน้าทข่ี องคำนาม

สาระสำคญั

การเลือกใช้คำให้ถกู ตอ้ งตามประเภทและหนา้ ทขี่ องคำน้ันจะช่วยใหเ้ ราสามารถสอ่ื สาร
ในชวี ิตประจำวันไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ

มาตรฐานการเรยี นรู้

ท 4.1 เขา้ ใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลงั
ของภาษา ภมู ปิ ัญญาทางภาษาและรักภาษาไทยไวเ้ ป็นสมบัติของชาติ

ตัวชี้วัด
ป.6/1 วเิ คราะห์ชนิดและหน้าท่ีของคำในประโยค

จดุ ประสงค์การเรียนรู้

1. บอกความหมายและหนา้ ท่ีของคำนามไดถ้ ูกต้อง
2. ยกตัวอย่างคำนามท่ที ำหนา้ ที่ตา่ งๆ ได้
3. จำแนกประเภทของคำนามและระบุตำแหน่งท่ีใชใ้ นประโยคสอ่ื สารได้
4. นำคำนามไปใช้ในการสอื่ สารได้ถกู ตอ้ ง

นริ ามัย แป้นมี โรงเรยี นอนุบาลปัตตานี

๗ กรอบที่ 1

บทนำ

เด็ก ๆ จำไดไ้ หมวา่ “ คำ”
คืออะไร

“คำ” ก็คอื เสยี งที่เปล่งออกมาแล้ว
มคี วามหมายไงล่ะ เชน่ บา้ น รกั นำ้
ลำคลอง เป็นตน้ ครบั

ถกู ตอ้ งจ้ะ ทกุ คำที่ยกตัวอย่างมานน้ั ต่างกม็ ีความหมาย
จงึ จดั ว่าเป็น”คำ” เด็ก ๆ ลองทำแบบฝกึ หัดต่อไปน้ีดูว่าเข้าใจ

ความหมายของคำว่า “คำ” มากน้อยแคไ่ หน

ทราบครบั คำในภาษาไทยจำแนกออกเป็น
7 ชนิด ได้แก่ คำนาม คำสรรพนาม
คำกรยิ า คำวเิ ศษณ์ คำสันธาน คำบุพบท
คำอุทาน ถูกตอ้ งใช่ไหมครับ

นริ ามยั แปน้ มี โรงเรียนอนบุ าลปัตตานี

๘

เก่งมากจ้ะ ชนิดของคำในภาษาไทยจำแนก
ออกเปน็ 7 ชนิด ดังน้ี

1. คำนาม
2. คำสรรพนาม
3. คำกริยา
4. คำวิเศษณ์
5. คำสนั ธาน
6. คำบพุ บท
7. คำอุทาน
ต่อจากน้ไี ปเดก็ ๆ ก็จะได้เรยี นรถู้ งึ รายละเอียดของ
คำแตล่ ะชนดิ เด็กๆ ตอ้ งตั้งใจศึกษารายละเอียดและ
ทำความเขา้ ใจ ถ้าหากเด็ก ๆ ศึกษาแล้วยังไมเ่ ขา้ ใจ
ก็สามารถสอบถามรายละเอียดของเนือ้ หาเพ่มิ เติมจาก
คุณครผู ู้สอนได้นะจ๊ะ อย่าเก็บความสงสัยไว้ เดี๋ยวเด็กๆ
จะใช้ภาษาไทยไมถ่ ูกตอ้ งนะจ๊ะ แลว้ อย่าลมื วา่ เด็กต้อง
ศกึ ษาใหล้ ะเอยี ด ตามลำดับขั้นตอนและทำกิจกรรม
ตามขน้ั ตอนที่กำหนดไวด้ ้วย แล้วเด็กๆ ก็จะเรียนรู้
อยา่ งมคี วามสขุ และเขา้ ใจในเน้อื หาและที่สำคัญกค็ อื
เด็กๆ จะใช้ภาษาไทยไดอ้ ย่างถกู ต้องแนน่ อนจ๊ะ

ตกลงครับ พวกผมจะตงั้ ใจศึกษา
ถ้าหากไม่เขา้ ใจจะขอความกรุณาให้คุณครู

อธบิ ายเพ่ิมเติมครับ

นริ ามัย แป้นมี โรงเรยี นอนุบาลปตั ตานี

๙

กรอบเนท้ือ่ี ห2าแรกท่ีเด็กๆ จะไดศ้ กึ ษาคือเร่ืองของคำนำม กรอบท่ี 2

มาเร่ิมตน้ เน้ือหาในส่วนของความหมายของคานามกนั ดีกว่า
เดก็ ๆ ทราบหรือเปลา่ วา่ คานาม หมายถงึ คาชนิดใด
คำนำม คือ คาท่ีใช้เรียกช่ือคน สตั ว์ สิ่งของ สภาพ ลกั ษณะ
และสถานท่ี และคานามจาแนกออกเป็น 5 ประเภท ดงั น้ี

1. สามานยนาม
2. วิสามานยนาม
3. ลกั ษณนาม
4. สมหุ นาม
5. อาการนาม
ตอ่ จากน้ีไปเด็ก ๆ กจ็ ะไดท้ ราบถึงรายละเอียดของคานามแตล่ ะ
ประเภทต้งั ใจศึกษาและทาความเขา้ ใจในเน้ือหาทลี ะประเภท ดงั น้ี

1. สำมำนยนำมหรือนำมทว่ั ไป
คานามที่เรียกชื่อทว่ั ไปของคน สัตว์ สิ่งของและสถานท่ี
เช่น ครู ลงิ ปากกา ตลาด โรงเรียน ฯลฯ
ตวั อยา่ ง

โรงเรียนอยใู่ นวดั
โต๊ะตวั น้ีสกปรกมาก
สมดุ และหนงั สืออยใู่ นรถ
เขากาลงั ตดั หญา้ ในสนาม
บา้ นของแกม้ อยใู่ กลถ้ นน
ฉนั ชอบฟังเพลงจากวทิ ยุ
แม่ทอดปลาอยใู่ นครวั
ชาวนากาลงั เกี่ยวขา้ ว
คาทข่ี ดี เสน้ ใต้ ไดแ้ กค่ าวา่ โรงเรียน วดั โต๊ะ สมุด หนงั สือ รถ
หญา้ สนาม บา้ น ถนน เพลง วิทยุ แม่ ปลา ครัว ชาวนา ขา้ ว
คาเหล่าน้ีเป็น สามานยนามหรือนามทวั่ ไป

นิรามัย แป้นมี โรงเรียนอนบุ าลปัตตานี

๑๐

พดั ลม ตน้ ไม้ ฝน โบสถเ์ ป็นสามานยนาม
หรือนามทวั่ ไป ถกู ตอ้ งหรือเปล่าครับ

เด็ก ๆ เขา้ ใจถกู ตอ้ งแลว้ คะ่
ยอดเย่ียมมาก ถา้ หากเดก็ ๆ ไม่
แน่ใจวา่ ส่ิงท่ีเดก็ ๆ เขา้ ใจน้นั ถกู
หรือไม่ ให้ถามคุณครูดอู กี ทนี ะคะ

ขอบคณุ ครับ เขา้ ใจแลว้ ครบั

ถ้าหากนกั เรยี นเขา้ ใจดีแล้ว ทำแบบฝกึ หัดตอ่ ไปน้ดี ซู ีจะ๊
แล้วตรวจสอบดว้ ยวา่ คำตอบทนี่ กั เรียนเลือกถูกหรอื ผิด
จดบนั ทึกคะแนนทีไ่ ด้จากการทำแบบฝึกหดั ไวด้ ว้ ยจ๊ะ

นิรามยั แปน้ มี โรงเรียนอนุบาลปตั ตานี

๑๑

กรอบที่ 3

แบบฝกึ หัดท่ี 1

ให้นักเรียนขดี เสน้ ใต้คำทีเ่ ปน็ สามานยนามหรือคำนามทวั่ ไป

หนงั สือ แขง็ แรง ตะโกน ดวงดาว สำรวจ
พระอาทติ ย์ ศาสนา เหน็ดเหน่ือย
ย้ิมแยม้ ธงชาติ อนรุ กั ษ์ ทง้ั หมด กระทง
หนุมาน ประหมา่ สุภาพ
โดเรมอน ประดจุ อายุ ประปา บางกอก
หัวใจ อากาศ กางเกง
มหาวทิ ยาลยั จังหวัด ภาพยนตร์ หายใจ พงั กำไล
นกั รอ้ ง ละโมบ
นาฬกิ า บาป กระปอ๋ ง

มะมว่ ง ว่องไว

ไขเ่ จียว บตั ร

เปล่ยี นแปลง วา่ ยนำ้

นักเรยี นตรวจสอบคำตอบได้จากกรอบถัดไป นักเรียนตอ้ งซ่ือสตั ยต์ ่อตนเอง
อยา่ เพิง่ ใจรอ้ นเปิดดเู ฉลยกอ่ นนะคะ

นริ ามัย แปน้ มี โรงเรียนอนุบาลปตั ตานี

๑๒

กรอบท่ี 4

เฉลยแบบฝึกหัดท่ี 1

คำนามประเภทสามานยนามหรอื นามทั่วไปได้แก่คำตอ่ ไปนี้

หนงั สอื แขง็ แรง ตะโกน ดวงดาว สำรวจ
ยิม้ แย้ม ธงชาติ พระอาทิตย์ ศาสนา เหนด็ เหนอ่ื ย
โดเรมอน ประดจุ อนรุ กั ษ์ ทงั้ หมด กระทง
มหาวทิ ยาลัย จังหวดั หนมุ าน ประหมา่ สุภาพ
นาฬกิ า บาป อายุ ประปา บางกอก
มะมว่ ง ว่องไว หวั ใจ อากาศ กางเกง
ไข่เจยี ว บัตร ภาพยนตร์ หายใจ พงั กำไล

เปลย่ี นแปลง วา่ ยน้ำ นกั รอ้ ง ละโมบ กระป๋อง

ตรวจสอบคำตอบแลว้ เปรียบเทยี บกับเกณฑ์การประเมนิ วา่ นักเรยี นมีผลการประเมิน

อยูใ่ นระดับใด

เกณฑ์การประเมินผลจากการทำแบบฝึกหัด

ตอบถกู 18 - 20 คำ ดมี าก

14 - 17 คำ ดี

10 - 13 คำ พอใช้

1 - 9 คำ ไม่ผา่ นเกณฑก์ ารประเมนิ

นักเรยี นอยา่ เพ่งิ ตกใจถา้ หากตอบถกู ไมถ่ ึง 10 คำ ให้กลับไปศกึ ษา
เนือ้ หาใหม่ตัง้ แต่ตน้ แลว้ ลองทำแบบฝึกหดั ใหม่อีกครง้ั

นริ ามยั แป้นมี โรงเรยี นอนบุ าลปัตตานี

๑๓

กรอบท่ี 5

คำนามประเภทที่ 2 ทีน่ กั เรยี นจะไดร้ ูจ้ กั คอื วสิ ามานยนาม
วิสามานยนาม คอื คำนามที่เรียกชือ่ เฉพาะของคน สตั ว์ สง่ิ ของและสถานท่ีเพ่อื ให้รู้
ชัดเจน เชน่ สนุ ทรภู่ หนมุ าน กรุงเทพมหานคร วดั นพวงศาราม โรงเรยี นอนบุ าลปัตตานี
ประเทศไทย ฯลฯ

ตัวอย่าง
สุนทรภู่เป็นกวเี อกของไทย
หนมุ านเปน็ ตัวละครในเร่อื งรามเกียรติ์
ฉนั เรยี นอยู่ที่โรงเรยี นอนุบาลปัตตานีซง่ึ ต้ังอยู่ตรงกนั ขา้ มกับวัดนพวงศาราม
กรุงเทพมหานครเปน็ เมอื งหลวงของประเทศไทย
เจ้าตูบของเขาถูกรถชนตายเมอ่ื วานน้ี
พระแกว้ มรกตประดษิ ฐานอยูท่ ี่วัดพระศรีรตั นศาสดาราม
คำที่พิมพ์ตัวหนาและขดี เสน้ ใต้ท่ปี รากฏอยู่ในประโยคนน้ั ลว้ นแลว้ แต่เปน็
วสิ ามานยนาม หรือนามเฉพาะ
นกั เรียนบอกคำนามทเ่ี ปน็ วิสามานยนามเพิ่มเติมดซู ีจะ๊

“บ้านทรายทอง ค่ายองิ คยุทธบรหิ าร
จังหวดั ปัตตานี ศวิ กร” คำนามเหล่าน้ี

เป็นคำนามท่เี ป็นชื่อเฉพาะหรอื วิสามานยนาม
ถกู ต้องรึเปล่าคะ

สนามบนิ ดอนเมือง คุณทองแดง สุพรรณหงส์
เป็นคำนามที่เปน็ ชื่อเฉพาะหรือวิสามานยนามครบั

ดีมากคะ่ นกั เรียนเข้าใจเรือ่ งสามานยนามถูกตอ้ ง
ถ้าอย่างน้ันใหน้ ักเรียนทำแบบฝึกหดั เกยี่ วกับวสิ ามานยนาม

ในกรอบถดั ไปซจี ๊ะ นักเรียนจะไดเ้ ขา้ ใจมากย่ิงข้นึ

นริ ามัย แปน้ มี โรงเรียนอนบุ าลปตั ตานี

๑๔

กรอบที่ 6

แบบฝกึ หัดท่ี 2

ใหน้ ักเรียนอ่านบทความตอ่ ไปน้ี
แลว้ ขีดเสน้ ใต้คำนามท่ีเป็นวสิ ามานยนามหรือชอ่ื เฉพาะ

ต้นชาหน้ากระได เป็นหลักฐานทางโบราณคดีท่ีสำคญั ทำให้คนร่นุ หลังต้งั ร้อยปี
ทผ่ี า่ นมาสามารถระบุแน่ชัดได้วา่ กฏุ ทิ ท่ี ่านสุนทรภพู่ ำนักอยู่ ณ วดั เทพธิดารามนนั้ คือหลงั ใด
กนั แน่ ท่านอาจารย์สถิต เสมานิล ได้เล่าใหฟ้ งั ว่าแต่เดิมน้ันพระท่ีวดั เทพธิดารามกไ็ ม่รแู้ นช่ ดั
ว่ากฏุ ทิ ่ีทา่ นสุนทรภู่เคยจำพรรษานัน้ หลงั ใดแน่ จนวันหน่งึ ฝ้าเพดานของกฏุ ิซงึ่ ปัจจุบนั เปน็
คณะ 7 ข. ได้ผกุ รอ่ นหลน่ ลงมาพรอ้ มกนั นน้ั ก็มีตน้ ฉบับคำกลอนลายมอื เขียนในสมุดไทย
หลน่ ลงมาดว้ ยหลายเล่มลว้ นเปน็ คำกลอนสุนทรภู่หลายเรื่อง ตอ่ มาเม่อื มกี ารพิมพ์คำกลอน
เรื่องรำพนั พลิ าปเผยแพรอ่ อกมาแล้ว คำกลอนตอนท่กี ล่าวถงึ ตน้ ชาหน้ากระไดกฏุ ินเ้ี อง
ท่ที ำใหพ้ ระภกิ ษุทว่ี ัดนั้นพากันไปตรวจดูบรเิ วณหน้ากระไดกุฏทิ ี่กลา่ วนี้อีกครั้ง พบว่า
ทเ่ี ชงิ กระไดขึ้นกุฏนิ ัน้ เองมีเหง้าต้นชาปรากฏซากอยู่ 2 ต้น

(จากหนังสอื อนุสรณ์สนุ ทรภู่ 200 ปี ของสมาคมภาษาและหนังสือแห่งประเทศไทย)

นักเรียนอา่ นบทความอย่างต้ังใจแลว้ พิจารณาดูว่าคำใดบา้ งเป็นวิสามานยนามหรือคำนาม
ท่เี ปน็ ชอ่ื เฉพาะ ไม่ยากใช่ไหมเอ่ย นบั ดูซมิ ีก่ีคำทเี่ ป็นวิสามานยนาม ได้แกค่ ำใดบ้าง นกั เรียน
ตรวจสอบคำตอบไดจ้ ากกรอบถัดไปนะจ๊ะ

นิรามัย แปน้ มี โรงเรียนอนบุ าลปัตตานี

๑๕

กรอบท่ี 7

เฉลยแบบฝกึ หัดท่ี 2

คำนามท่ีเป็นวิสามานยนามหรอื คำนามทเ่ี ปน็ ช่อื เฉพาะจากบทความไดแ้ ก่คำต่อไปน้ี

ต้นชาหน้ากระได เป็นหลักฐานทางโบราณคดีท่ีสำคญั ทำใหค้ นรุ่นหลังต้ังรอ้ ยปี
ท่ีผ่านมาสามารถระบแุ น่ชดั ไดว้ ่า กฏุ ทิ ที่ ่านสนุ ทรภู่พำนักอยู่ ณ วัดเทพธิดารามนัน้ คือหลังใด
กนั แน่ ท่านอาจารยส์ ถิต เสมานลิ ได้เล่าใหฟ้ ังว่าแต่เดมิ นน้ั พระที่วัดเทพธดิ ารามก็ไม่ร้แู น่ชัด
วา่ กฏุ ทิ ี่ท่านสนุ ทรภู่เคยจำพรรษาน้ันหลังใดแน่ จนวนั หนึ่งฝ้าเพดานของกุฏซิ งึ่ ปจั จบุ นั เปน็
คณะ 7 ข. ไดผ้ ุกร่อนหลน่ ลงมาพรอ้ มกันนน้ั กม็ ีตน้ ฉบับคำกลอนลายมือเขียนในสมุดไทย
หล่นลงมาดว้ ยหลายเลม่ ล้วนเป็นคำกลอนสุนทรภู่หลายเรอ่ื ง ต่อมาเมอื่ มีการพิมพค์ ำกลอน
เร่อื งรำพนั พลิ าปเผยแพรอ่ อกมาแล้ว คำกลอนตอนท่กี ลา่ วถึงตน้ ชาหน้ากระไดกฏุ นิ ้เี อง
ที่ทำใหพ้ ระภิกษทุ ่วี ัดนนั้ พากันไปตรวจดบู รเิ วณหนา้ กระไดกุฏทิ ่ีกลา่ วน้ีอีกครัง้ พบวา่
ทเี่ ชิงกระไดข้นึ กุฏินั้นเองมเี หงา้ ตน้ ชาปรากฏซากอยู่ 2 ตน้

(จากหนังสอื อนุสรณส์ ุนทรภู่ 200 ปี ของสมาคมภาษาและหนังสอื แห่งประเทศไทย)

ตอบถกู ก่ีคำ เปรียบเทยี บกบั เกณฑ์การประเมนิ วา่ นักเรยี นมีผลการประเมนิ อยู่ในระดับใด

เกณฑก์ ารประเมนิ ผลจากการทำแบบฝกึ หัดท่ี 2

ตอบถกู 7 - 8 คำ ดมี าก

5 - 6 คำ ดี

3 - 4 คำ พอใช้

1 - 2 คำ ไมผ่ ่านเกณฑ์การประเมิน

ถ้าหากนักเรียนตอบถูกไม่ถงึ 3 คำ ให้กลับไปศึกษาเรอ่ื งวิสามานยนามใหมอ่ ีกคร้ัง
ให้เข้าใจก่อนท่จี ะศกึ ษาในกรอบถัดไปจ๊ะ

นริ ามัย แป้นมี โรงเรยี นอนบุ าลปตั ตานี

๑๖

กรอบที่ 8

คำลกั ษณนาม

ลักษณนาม คือ คำบอกลักษณะของคำนามโดยจะแสดงรูป ลักษณะ ขนาด จำนวน ฯลฯ

ของคำนามใหช้ ัดเจนยง่ิ ข้นึ สงั เกตไดจ้ ากจะมีคำท่บี อกจำนวนจะประกอบอยขู่ า้ งหนา้
ตัวอยา่ ง

นกสองตัว
หนงั สอื 10 เลม่
ชอล์ก 5 แทง่

อาหารหลายชนิด
สวนสัตว์เขาดินมชี ้าง 9 เชือก
เขามนี าฬิกาหลายเรอื น
แมน่ มิ นตพ์ ระมา 5 รปู
บา้ นหลังนี้มหี นา้ ต่างหลายบาน

คำวา่ “ตัว เลม่ แท่ง ชนดิ เชอื ก เรอื น รูป บาน” เป็นคำลกั ษณนาม

หลกั การใช้คำลกั ษณนาม

การใช้คำลกั ษณนาม แบง่ เปน็ ประเภท ดังน้ี
1. คน ใชต้ ามฐานะทางสงั คม ไดแ้ ก่ พระองค์ องค์ รปู ท่าน คน

2. สัตว์ สตั ว์ทุกชนิดใช้ ตวั ยกเว้น ชา้ ง ซง่ึ ถือวา่ เป็นสัตวพ์ เิ ศษ ใช้ เชือก
แต่ถ้าเปน็ ชา้ งปา่ ใช้คำลกั ษณนามเป็นตัว

3. ส่งิ ไมม่ ชี ีวติ ใชล้ ักษณนามตามลกั ษณะรปู รา่ งของสิ่งนั้นๆ

4. อมนษุ ย์ ไดแ้ ก่ ยักษ์ อสุรกาย เปรต ผี ใช้ ตน
5. ส่ิงท่ีเปน็ นามธรรม ใช้ลักษณนาม ขอ้ ประการ ประเภท

6. มคี ำลักษณนามจำนวนหนงึ่ ทซี่ ้ำกับคำนาม ได้แก่ ครอบครัว คะแนน จังหวัด
อำเภอ ตำบล กรง เสยี ง ประเทศ ประโยค เพลง ชน้ั น้วิ มือ ก่ิง คา่ ย เป็นต้น

นิรามัย แป้นมี โรงเรยี นอนุบาลปัตตานี

๑๗

เพื่อนๆ มาดตู ัวอยา่ งคำลักษณนาม
ที่ใชก้ บั คำนามตา่ ง ๆ กันดีกว่านะคะ

ลักษณนาม ใช้กบั
พระองค์ พระพทุ ธเจ้า พระมหากษัตรยิ ์
องค์ เทวดา เจา้ นาย พระพทุ ธรูป
ตวั
เลา สตั ว์ ชา้ งป่า โตะ๊ เกา้ อ้ี ปากกา ตะปู ตุ๊กตา
เรือน ป่ี ขลุ่ย
เชือก
เล่ม นาฬกิ า
หลัง ช้างบ้าน
หนงั สอื เกวยี น เทียน สวิ่ มดี สมุด เขม็
วง
คัน ของที่มีรูปเปน็ หลงั คา เชน่ บา้ น มุ้ง ตึก กบู ประทุน บุษบก
ปาก เก๋ง ฯลฯ
สาย
กอง ของทมี่ รี ปู เป็นวง เชน่ แหวน กำไล
วง ของที่มสี ่วนสำหรับถอื และลาก เช่น ธนู ร่ม ไถ รถ ซอ เบด็
ตบั เครือ่ งดักสัตวม์ ลี ักษณะปากกว้าง เชน่ อวน แห สวงิ โพงพาง
สำรบั ชดุ
กำ เข็มขัด แม่น้ำ คลอง ถนน
จบี ทหาร ของทีก่ องรวมกนั ไว้ เชน่ อิฐ ทราย
มวน
กลมุ่ คนชุดหนง่ึ ท่ีล้อมวง เช่น เล่นดนตรี สักวา ลำตัด
ของทอ่ี ย่เู รยี งตดิ กนั ชัน พลุ ปลาย่าง จาก
คนหรือสิง่ ของทีม่ ีครบตามอัตรา เชน่ ไพ่

ของท่ีทำเปน็ กำ เช่น รวงขา้ ว ผัก
ของท่ีจบี เชน่ พลู

ของทีม่ ้วนไว้ เช่น กระดาษ ยาสูบ
ของทีเ่ ปน็ กลุ่ม เชน่ ด้าย

ตวั อยา่ งดงั กล่าวข้างต้นนน้ั เป็นเพยี งสว่ นหน่ึงของคำลกั ษณนาม
นกั เรียนตอ้ งไปศึกษาเพิ่มเติมเก่ียวกับคำลักษณนามของคำนามอนื่ ๆ

ท่นี ักเรียนอยากทราบดว้ ยนะคะ

นิรามัย แปน้ มี โรงเรียนอนุบาลปัตตานี

๑๘

กรอบท่ี 9

แบบฝกึ หัดท่ี 3

คำชีแ้ จง ให้นักเรยี นเติมคำลกั ษณนามของคำต่อไปนี้ ซึง่ แตล่ ะขอ้ จะมีคำซ่ึงใชล้ ักษณนามเดยี วกนั

ท่ี คำ ลักษณนาม
1 สบู่ อิฐ เน้อื .....................................
2 กระจกเงา ประตู หน้าตา่ ง .....................................
3 ววั ควาย ปลา นก .....................................
4 ข้าวหลาม ปนื ไฟฉาย .....................................
5 ลกู กรง ฟัน .....................................
6 แห อวน สวงิ โพงพาง .....................................
7 จาน ถาด บัตรประจำตัว .....................................
8 สิว กระดุม กรวด ถวั่ .....................................
9 เส้อื กางเกง .....................................
10 ผา้ ป่า ทราย ลูกเสอื .....................................
11 สมดุ หนงั สอื เทียน .....................................
12 ฤๅษี ยกั ษ์ ภูตผีปีศาจ .....................................
13 มงุ้ เปียนโน บา้ น .....................................
14 จดหมาย หนังสือพมิ พ์ เอกสาร .....................................
15 ร่ม ฉตั ร ธนู ช้อน .....................................
16 ตะเกยี ง รอยด่าง วญิ ญาณ .....................................
17 แหวน กำไล .....................................
18 จาน ถาด ใบไม้ .....................................
19 แม่นำ้ คลอง ถนน .....................................
20 ซอ ไถ รถ .....................................

เรื่องกล้วย ๆ อยา่ เพ่ิงเปิดเฉลยเสียก่อนล่ะ ไมย่ ากเลย
ทำแบบฝึกหัดเสรจ็ แลว้ ถงึ จะตรวจสอบคำตอบนะคะ

นิรามัย แป้นมี โรงเรียนอนบุ าลปัตตานี

๑๙

กรอบท่ี 10

เฉลยแบบฝกึ หัดที่ 3

ท่ี คำ ลกั ษณนาม

1 สบู่ อิฐ เน้อื ก้อน

2 กระจกเงา ประตู หน้าตา่ ง บาน

3 วัว ควาย ปลา นก ตัว

4 ข้าวหลาม ปืน ไฟฉาย กระบอก

5 ลูกกรง ฟนั ซ่ี

6 แห อวน สวงิ โพงพาง ปาก

7 จาน ถาด บัตรประจำตัว ใบ

8 สิว กระดมุ กรวด ถวั่ เม็ด

9 เสอ้ื กางเกง ตวั

10 ผ้าป่า ทราย ลกู เสือ กอง

11 สมุด หนงั สอื เทียน เลม่

12 ฤๅษี ยกั ษ์ ภูตผีปศี าจ ตน

13 มงุ้ เปยี นโน บ้าน หลัง

14 จดหมาย หนงั สอื พมิ พ์ เอกสาร ฉบบั

15 รม่ ฉัตร ธนู ช้อน คนั

16 ตะเกียง รอยด่าง วญิ ญาณ ดวง

17 แหวน กำไล วง

18 จาน ถาด ใบไม้ ใบ

19 แมน่ ำ้ คลอง ถนน สาย

20 ซอ ไถ รถ คัน

เกณฑ์การประเมนิ ผลจากการทำแบบฝกึ หัด

ตอบถูก 18 - 20 ข้อ ดมี าก

14 - 17 ขอ้ ดี

10 - 13 ข้อ พอใช้

0 - 9 ข้อ ไม่ผา่ นเกณฑ์การประเมิน

ถ้ำหำกนกั เรียนตอบถกู ไม่ถงึ 10 ข้อให้นกั เรียนย้อนกลบั ไปศึกษำเร่ืองคำลกั ษณนำมใหม่นะคะ

นริ ามัย แป้นมี โรงเรียนอนบุ าลปตั ตานี

๒๐

กรอบที่ 11

มาศึกษาเร่อื งสมหุ นามกันดีกว่านะจ๊ะ

สมหุ นาม หรือคำนามที่แสดงหมวดหมู่ มกั จะเขยี นประกอบหน้าคำนามทเ่ี ปน็ สามายนาม
หรือคำนามทวั่ ไป ไดแ้ ก่คำว่า “ กอง กลุ่ม ก๊ก โขลง คณะ ฝงู ชุด พวก ”
ตัวอยา่ ง

ฝูงปลา กองทราย ชอ่ ดอกไม้ พวงองุ่น เครอื กล้วย คณะนักกีฬา กองทหาร
โขลงชา้ ง กลมุ่ วยั รุน่ ชดุ การแสดง ฯลฯ

คำวา่ “ฝูง กอง ชอ่ พวง เครอื คณะ กอง โขลง กลุ่ม ชุด” เป็น
คำนามท่บี อกหมวดหมู่หรอื สมหุ นามของคำนามท่ีตามมาขา้ งหลัง

ข้อควรสังเกต

*** มคี ำหลายคำท่ีอาจเป็นได้ทง้ั สมหุ นามและลักษณนาม ซ่ึงจะต้องพิจารณาตำแหน่ง

ท่คี ำน้นั ปรากฏในประโยค เนอ่ื งจากตำแหน่งทป่ี รากฏในประโยคของสมุหนามและลักษณนามต่างกัน

คือ คำสมุหนามจะปรากฏหน้าคำนาม ส่วนคำลักษณนามจะปรากฏหลังคำนามหรือ

หลังประมาณวิเศษณ์ ***

ตวั อย่างการเปรียบเทียบตำแหน่งสมหุ นามและลักษณนามที่ปรากฏในประโยค

สมหุ นาม ลักษณนาม

คณะนกั กฬี ากำลงั เดนิ ทางมาถงึ ท่พี ัก นักกฬี าคณะนน้ั กำลังเดนิ มาถึงท่พี ัก

ทุกคนมงุ่ หนา้ ไปกองทหาร ทหารกองนั้นกำลังจะออกลาดตระเวน

ฝงู นกเป็ดน้ำกำลงั ยา้ ยถิน่ ทอ่ี ยู่ นกเป็ดน้ำฝูงนีก้ ำลังย้ายท่อี ยู่

เขาจะสมั ภาษณ์กล่มุ นกั แสดงก่อน เขาจะสัมภาษณ์นกั แสดงกลุม่ เล็กกอ่ น

นักเรยี นศึกษาเนอ้ื หาเข้าใจแล้วให้ทำแบบฝกึ หัดในกรอบถดั ไปเพื่อตรวจสอบวา่ นักเรียน
เข้าใจในเนือ้ หาทศี่ ึกษามากน้อยเพยี งใด ต้ังใจทำแบบฝกึ หัดนะจ๊ะ

นริ ามยั แป้นมี โรงเรยี นอนุบาลปตั ตานี

๒๑

กรอบท่ี 12

แบบฝกึ หัดท่ี 4

คำชแ้ี จง ใหน้ ักเรยี นพิจารณาและระบุว่าคำที่ขีดเสน้ ใตใ้ นประโยคตอ่ ไปนี้เปน็ สมหุ นาม
หรือลกั ษณนาม โดยเขยี นประเภทของคำนามหลังประโยค

1. ชา้ งโขลงหนงึ่ เดนิ ผา่ นปา่
2. ปลาบกึ ฝูงใหญ่กำลังวา่ ยทวนนำ้
3. คณะกรรมการกำลงั ทำงาน
4. หมแู่ มลงกำลังดดู น้ำหวาน
5. โขลงชา้ งกำลังเข้าทำลายพืชไรข่ องชาวบ้าน
6. ฝูงผงึ้ กำลงั ทำรัง
7. กรรมการคณะนน้ั กำลังประชุม
8. แมลงหมนู่ นั้ กำลงั บินวอ่ น
9. กองทหารกำลังแสดงแสนยานุภาพ
10. ผปู้ ระท้วงกลมุ่ นน้ั กำลงั เดนิ ทางไปทำเนยี บรฐั บาล



ตรวจสอบคำตอบจากกรอบถดั ไปนะคะ
นกั เรยี นอยา่ เพิง่ ดูเฉลยเสยี กอ่ นล่ะ

นริ ามยั แปน้ มี โรงเรยี นอนบุ าลปัตตานี

๒๒

เฉลยแบบฝึกหัดที่ 4 กรอบท่ี 13

ข้อท่ี คำตอบ
1. ช้างโขลงหน่งึ เดินผา่ นป่า ลักษณนาม
2. ปลาบึกฝูงใหญ่กำลังวา่ ยทวนน้ำ ลกั ษณนาม
3. คณะกรรมการกำลงั ทำงาน สมหุ นาม
4. หมแู่ มลงกำลังดูดน้ำหวาน สมุหนาม
5. โขลงช้างกำลงั เข้าทำลายพืชไรข่ องชาวบา้ น สมหุ นาม
6. ฝูงผึ้งกำลงั ทำรงั สมุหนาม
7. กรรมการคณะน้ันกำลังประชุม ลกั ษณนาม
8. แมลงหมนู่ ั้นกำลงั บินวอ่ น ลกั ษณนาม
9. กองทหารกำลังแสดงแสนยานภุ าพ สมุหนาม
10. ผูป้ ระท้วงกล่มุ นัน้ กำลังเดนิ ทางไปทำเนยี บรฐั บาล ลกั ษณนาม

ตรวจคำตอบแลว้ เปรียบเทยี บกับเกณฑก์ ารประเมินวา่ นกั เรยี นมผี ลการประเมิน

อยู่ในระดบั ใด เกณฑก์ ารประเมินผลจากการทำแบบฝึกหดั

ตอบถกู 9 - 10 ข้อ ดีมาก

7 - 8 ข้อ ดี

5 - 6 ข้อ พอใช้

0 - 4 ขอ้ ไม่ผา่ นเกณฑก์ ารประเมิน

ถ้าหากนักเรยี นตอบถูกไม่ถงึ 5 ขอ้ ลองย้อนกลบั ไปศึกษาเนอ้ื หา
หา สมุหนาม อกี ครั้งแล้วทำแบบฝกึ หัดใหม่ เปรียบเทยี บผลดว้ ยจ้ะ

นริ ามัย แปน้ มี โรงเรียนอนบุ าลปตั ตานี

๒๓

กรอบท่ี 14

เพือ่ น ๆ เรามาเรยี นรู้เรอ่ื ง อาการนามกนั เถอะ

อาการนาม

อาการนาม หมายถงึ คำนามท่ีสือ่ ความหมายเป็นนามธรรม เนอ่ื งจากเป็นคำนามทบี่ อก
ความหมายของสิ่งท่ีไมไ่ ดเ้ ปน็ รปู รา่ ง ไมม่ ีขนาดแต่สามารถเขา้ ใจได้

คำนามประเภทนเี้ กดิ จากการใช้ “การ” “ความ” นำหนา้ คำกรยิ า หรอื นำหนา้ วิเศษณ์
โดยมีขอ้ กำหนด ดงั น้ี

* การ มักใช้เตมิ หน้าคำกรยิ าท่ีแสดงความเปน็ ไปทางกายและวาจา เช่น การกิน การเดิน

การนอน การน่ัง การวิ่ง การพดู การออกเสียง การเขยี น การเล่น การกระโดด ฯลฯ
* ความ มักใช้นำหน้าคำกรยิ าหรือคำวิเศษณ์ทแ่ี สดงความเป็นไปทางจติ ใจ หรอื การแสดง

ความนึกคิดในทางนามธรรม เช่น ความรู้ ความฝัน ความดี ความชวั่ ความพยายาม ความ
เสอื่ ม ความเจรญิ ความรกั ความสูง ความเรว็ ความยาว ฯลฯ

ตัวอยา่ ง

ความรกั เป็นรากฐานของชีวิต
การนอนเป็นการพกั ผ่อนทด่ี ที ีส่ ดุ

การวิง่ เปน็ การออกกำลังกายทด่ี ี
พวกเราไปฟงั การปราศรัยท่ีสนามหลวง
*** คำทีพ่ มิ พ์ตวั หนาและขีดเส้นใต้ท่ปี รากฏในประโยคแต่ละประโยค

ได้แก่ ความรกั การนอน การพกั ผอ่ น การวิ่ง การออกกำลงั กาย การปราศรัย เป็นอาการนาม ***

ขอ้ ควรสงั เกต

ถ้าคำว่า “การ” และ“ความ” นำหน้าคำนาม คำนามนั้นจะเปน็ สามานยนามหรอื นามท่ัวไป
เชน่ * การบา้ น การเมอื ง การเรือน

* ความวัวยงั ไม่ทนั หาย ความควายก็เขา้ มาแทรก ความอาญา
หรอื เป็นวิสามานยนามหรอื ช่ือเฉพาะ เช่น

* การท่องเท่ียวแห่งประเทศไทย

* การเคหะแหง่ ชาติ
* การปโิ ตรเลยี ม

นริ ามยั แป้นมี โรงเรยี นอนบุ าลปตั ตานี

๒๔

กรอบท่ี 15

นกั เรยี นทำแบบฝกึ ต่อไปน้ี
แลว้ จะเข้าใจเรือ่ งอาการนามมากย่ิงขึ้นคะ

แบบฝกึ หัดท่ี 5

ตอนที่ 1

คำชี้แจง ใหน้ ักเรียนขีดเครื่องหมาย หนา้ ขอ้ ทีเ่ ป็นอาการนามและเขยี นเครอ่ื งหมาย 

หน้าขอ้ ท่ไี มใ่ ช่อาการนาม

1. การคลัง 11. การยุติ

2. ความแพง่ 12. ความเจรญิ

3. การรถไฟ 13. การประชาสมั พันธ์

4. ความตอ้ งการ 14. การทาง

5. การรบั รู้ 15. ความทะเยอทะยาน

6. การเล่นดนตรี 16. ความรษิ ยา

7. การเลีย้ งดู 17. การเรือน

8. การไฟฟา้ 18. ความประมาท

9. การเจรจา 19. การเงิน

10. ความประณตี 20. ความโลภ

ตอนท่ี 2

คำช้แี จง ใหน้ ักเรียนเติมคำวา่ “การ” หรือ “ความ” หนา้ คำต่อไปนี้ให้ถกู ต้อง

1. งดงาม 11. เจรจา

2. วติ กกงั วล 12. รุ่งโรจน์

3. ทำโทษ 13. ฝัน

4. อ่อนโยน 14. สรู้ บ

5. ดรุ า้ ย 15. ลงทนุ

6. จดั การ 16. ประชุม

7. พิการ 17. ปกครอง

8. ปราศรยั 18. บรรยาย

9. คา้ ขาย 19. ซอื่ สัตย์

10. สะดวก 20. โตว้ าที

นริ ามยั แป้นมี โรงเรยี นอนุบาลปตั ตานี

๒๕

เฉลยแบบฝึกหัดที่ 5 กรอบที่ 16

ตอนที่ 1  การยุติ
 ความเจริญ
1.  การคลงั 11.  การประชาสมั พนั ธ์
 การทาง
2.  ความแพง่ 12.  ความทะเยอทะยาน
 ความรษิ ยา
3.  การรถไฟ 13.  การเรือน
 ความประมาท
4.  ความต้องการ 14.  การเงิน
 ความโลภ
5.  การรับรู้ 15.
การ เจรจา
6.  การเล่นดนตรี 16. ความ ร่งุ โรจน์
ความ ฝนั
7.  การเล้ยี งดู 17. การ สรู้ บ
การ ลงทุน
8.  การไฟฟา้ 18. การ ประชมุ
การ ปกครอง
9.  การเจรจา 19 การ บรรยาย
ความ ซอ่ื สัตย์
10.  ความประณตี 20. การ โต้วาที

ตอนท่ี 2

1. ความ งดงาม 11.

2. ความ วติ กกังวล 12.

3. การ ทำโทษ 13.

4. ความ อ่อนโยน 14.

5. ความ ดรุ า้ ย 15.

6. การ จัดการ 16.

7. ความ พกิ าร 17.

8. การ ปราศรยั 18.

9. การ ค้าขาย 19.

10. ความ สะดวก 20.

ตรวจคำตอบแลว้ นกั เรยี นทำถกู ก่ีขอ้ จดบันทึกดว้ ยคะ่ ถ้าแต่ละตอนตอบถกู ไมถ่ งึ 10 ข้อ
นกั เรยี นควรจะย้อนกลบั ไปศกึ ษาเรอ่ื งอาการนามอีกคร้งั นะคะ

นริ ามัย แปน้ มี โรงเรียนอนุบาลปตั ตานี

๒๖

 กรอบท่ี 17

นกั เรยี นได้ศกึ ษาเนื้อหาของคำนามแต่ละประเภทแล้ว
เพื่อเปน็ การทดสอบความรคู้ วามเข้าใจท่ไี ด้จากการศกึ ษาเน้ือหาในบทเรียน
นักเรียนทำแบบฝึกหัดต่อไปนี้ค่ะ

แบบฝกึ หดั ที่ 6

คำช้ีแจง ใหน้ ักเรยี นนำคำนามในกรอบไปเขียนลงในภาพข้างล่างใหถ้ กู ประเภท

ฝูงนก การวิ่ง ประเทศไทย กองขยะ ทศกัณฐ์ การบ้าน เข่ือนเชีย่ วหลาน

เกษตรกร โขลงช้าง ถ้ำเชียงดาว กองลูกเสอื ช้าง 3 เชอื ก พระปิยมหาราช
การส่งเสรมิ
ไข่ 6 โหล การเมือง องั กฤษ ปลาหลายตัว กลว้ ยปิ้ง ถนนสายน้นั

นกขุนทอง
ความขยันหมนั่ เพียร การส่ือสารแห่งประเทศไทย จังหวัดสุพรรณบุรี รถยนต์

สำมำนยนำม ………………………………….............................................
วิสำมำนยนำม ………………………………….............................................

………………………………….............................................
………………………………….............................................

ลกั ษณนำม ………………………………….............................................
สมุหนำม ………………………………….............................................

………………………………….............................................
………………………………….............................................

อำกำรนำม ………………………………….............................................

นิรามยั แปน้ มี โรงเรียนอนุบาลปัตตานี

๒๗

………………………………….............................................

กรอบท่ี 18

เฉลยแบบฝึกหดั ท่ี 6

สามานยนาม ได้แก่ การบ้าน เกษตรกร การเมือง
กลว้ ยป้ิง รถยนต์ นกขุนทอง
วิสามานยนาม
ได้แก่ ประเทศไทย ทศกณั ฐ์ เขื่อนเช่ียวหลาน
ลกั ษณนาม ถ้ำเชยี งดาว พระปิยมหาราช องั กฤษ

สมหุ นาม การส่ือสารแห่งประเทศไทย จังหวัดสพุ รรณบุรี
ลูกเสอื
ได้แก่ ช้าง 3 เชือก ไข่ 6 โหล ปลาหลายตัว
อาการนาม ถนนสายน้นั

ไดแ้ ก่ ฝูงนก กองขยะ โขลงช้าง กอง

ได้แก่ การวิง่ ความขยันหมั่นเพียร การส่งเสริม

ไมย่ ากเลยใช่ไหมคะ

ถา้ หากนกั เรยี นตรวจคำตอบแลว้ ตอบถกู ไม่ถึง 13 คำ
ลองย้อนกลับไปทำความเข้าใจตัง้ แต่ต้นอย่างต้งั ใจ
แล้วทำแบบฝกึ หัดใหมอ่ ีกคร้งั

นิรามัย แป้นมี โรงเรยี นอนุบาลปตั ตานี

๒๘

กรอบที่ 19

แบบฝกึ หดั ท่ี 7

คำช้แี จง ให้นกั เรยี นระบุวา่ คำที่ขีดเสน้ ใต้ในประโยคเป็นคำชนิดใด

1. ฝูงผึง้ กำลงั ทำรงั

2. พระพิฆเนศเปน็ เทพแห่งศลิ ปะ

3. ความตายใครก็หนีไมพ่ น้

4. มะมว่ งลูกนีเ้ ปรย้ี วมาก

5. ฉนั ไดร้ บั จดหมาย ๒ ฉบับ

6. นกเอยี้ งเลย้ี งควายเฒา่

7. การสลกั กาบกลว้ ยเป็นงานฝีมือ

8. ฉันจะไปทัศนศกึ ษาจังหวัดชมุ พร

9. สงครามทำให้เกิดการสูญเสีย

10. โขลงชา้ งกำลังกนิ ดนิ โป่ง

11. กองทหารของชนกล่มุ น้อยถูกโจมตี

12. นาฬิกาเรือนน้สี วยมาก

นริ ามยั แปน้ มี โรงเรียนอนุบาลปัตตานี

๒๙

กรอบท่ี 20

เฉลยแบบฝกึ หัดท่ี 7

ข้อท่ี คำตอบ
1. สมุหนาม
2. วิสามานยนาม
3. อาการนาม
4. สามานยนาม
5. ลักษณนาม
6. สามานยนาม
7. อาการนาม
8. วสิ ามานยนาม
9. อาการนาม
10. สมหุ นาม
11. สมุหนาม
12. ลกั ษณนาม

ตรวจคำตอบแล้วนกั เรยี นทำถูกกข่ี ้อจดบันทกึ ด้วยค่ะ ถา้ นกั เรยี นตอบถูกไม่ถึง 6 ข้อ
นกั เรียนควรจะยอ้ นกลับไปศึกษาเรื่องอาการนามอกี ครัง้ นะคะ


นริ ามยั แป้นมี โรงเรียนอนบุ าลปตั ตานี

๓๐

นกั เรยี นทราบหรอื ไม่ว่าคำนามน้ันทำหน้าทใี่ ดบ้าง กรอบท่ี 21
เรามาเรยี นรู้เก่ยี วกบั หนา้ ทขี่ องคำนามกันดกี ว่านะคะ

หน้าทขี่ องคำนาม

หน้าท่ีของคำนาม มีดงั นี้
1. เป็นประธานของประโยค เชน่ นักเรยี นเขียนหนังสือ

แม่ทำกับข้าว
นกบินหนีไปเสยี แลว้

2. เป็นกรรมของประโยค ซ่งึ เปน็ ไดท้ งั้ กรรมตรงและกรรมรอง เชน่

เขาซ้อื ขนมใหส้ ุนขั ขนม เปน็ กรรมตรง

สุนขั เปน็ กรรมรอง

ไกเ่ ขยี นจดหมายถงึ คุณแม่ จดหมาย เป็น กรรมตรง

คุณแม่ เปน็ กรรมรอง

3. ทำหน้าที่ขยายคำนามอื่น เช่น

นายอภสิ ิทธิ์ เวชชาชวี ะนายกรฐั มนตรีเดนิ ทางตรวจเยีย่ มประชาชนทางภาคใต้

คำวา่ “นายกรฐั มนตรี” ขยาย นายอภสิ ิทธ์ิ เวชชาชวี ะ

คุณมาลนิ ีพีส่ าวฉันเป็นแพทย์

คำวา่ “พีส่ าว” ขยาย คุณมาลนิ ี

4. เปน็ คำขยายกรยิ าเพ่อื บอกสถานที่ ทิศทางหรอื เวลา เชน่

นักเรียนเขียนกระดานดำ (เขยี นบนกระดานดำ)

น้องนง่ั เก้าอ้ี (นง่ั บนเกา้ อ)ี้

ฉนั รับประทานอาหารเช้า (อาหารในตอนเชา้ )

5. ใช้เรยี กขาน เช่น
ก้อยจ๊ะชว่ ยปดิ ไฟหน่อย

คณุ หมอครับผมขอให้ตรวจให้ละเอียดอกี คร้งั
คุณครคู ะมีโทรศัพทม์ าหาคะ่

6. เป็นส่วนเติมเต็มของคำกรยิ านน้ั ๆ เช่น
นงนุชเหมือนนอ้ งสาวมาก

หน่อยเป็นนกั ศกึ ษา

นริ ามัย แปน้ มี โรงเรียนอนบุ าลปตั ตานี

๓๑

กรอบท่ี 22

นักเรียนได้รบั ทราบถงึ หน้าท่ีของคำนามแล้ว

นกั เรยี นทำแบบฝกึ หัดต่อไปน้ีเพื่อเปน็ การทดสอบความรคู้ วามเขา้ ใจ
เกี่ยวกับหนา้ ท่ีของคำนามกันหนอ่ ยนะคะ

แบบฝึกหัดท่ี 8

คำชี้แจง ให้นักเรยี นระบุหนา้ ท่ีของคำนามท่กี ำหนดใหใ้ นแตล่ ะประโยค

ข้อท่ี ประโยค หน้าทข่ี องคำนามในประโยค
1. นกั เรียนทำการบ้านเสร็จแล้ว

2. เขาบอกความลับแก่ตำรวจ
3. มารดาใหน้ มบุตร

4. คณุ ครูแจกขนมให้นักเรียน
5. ผู้หญิงคนนัน้ เดนิ ออกมาจากสวน
6. เขาชอบนอนดึก

7. นอ้ งสงู เทา่ ผมแลว้
8. ตำรวจจับขโมยไดแ้ ล้ว

9. วันน้ีฝนตกหนกั มาก
10. เราปลูกทิวลิปดอกไม้เมอื งหนาวได้แลว้

ไม่ยากเลยคะ่ ถา้ ตงั้ ใจศึกษาเนือ้ หาดี ๆ อย่าเพิ่งดูเฉลยเสยี ก่อนล่ะ

ถ้าหากตอบถูกไมถ่ งึ 5 ข้อ
ให้เพอ่ื นๆ ย้อนกลบั ไปศึกษาเนื้อหาใหม่ได้น่ีครับ

นิรามัย แป้นมี โรงเรยี นอนบุ าลปตั ตานี

๓๒ กรอบที่ 23

เฉลยแบบฝึกหัดท่ี 8

ขอ้ ที่ คำตอบ
1. กรรม
2. กรรมรอง
3. กรรมตรง
4. กรรมตรง
5. ขยายกริยาเพอ่ื บอกสถานท่ี
6. ขยายกรยิ าเพื่อบอกเวลา
7. สว่ นเติมเต็มของคำกริยา
8. ประธาน
9. ขยายกรยิ าเพื่อบอกเวลา
10. ขยายคำนามอ่ืน

ตรวจสอบคำตอบแล้ว นักเรียนตอบถกู กี่ข้อ เปรยี บเทยี บกบั เกณฑท์ ก่ี ำหนด

ตอบถูก 9 - 10 ขอ้ ดมี าก

7 - 8 ขอ้ ดี

5 - 6 ขอ้ พอใช้

0 - 4 ขอ้ ไมผ่ า่ นเกณฑก์ ารประเมิน

ถา้ หากตอบถกู ไมถ่ ึง 5 ข้อ ใหย้ อ้ นกลบั ไปศกึ ษา เนอ้ื หาหน้าท่ีคำนามใหมต่ ้ังแต่ต้น

แล้วทำแบบฝกึ หัดใหม่อกี คร้งั

นกั เรยี นเขา้ ใจในเนอ้ื หาของคำนามและหนา้ ทีข่ องคำนามเปน็ อยา่ งดีแล้ว
นักเรียนมาดูบทสรปุ เก่ยี วกบั คำนามในกรอบถัดไปกันดีกวา่

นิรามยั แป้นมี โรงเรยี นอนุบาลปตั ตานี

๓๓ กรอบที่ 24

บทสรปุ
ประเภทของคำนาม

สำมำนยนำม วสิ ำมำนยนำม

คานามทวั่ ไป คานามทีเ่ ป็นชื่อเฉพาะ

อำกำรนำม คำนำม ลักษณนำม

คานามบอกอาการ คานามบอกลกั ษณะ

สมหุ นำม

คานามบอกหมวดหมู่

จบเนือ้ หาคำนามแล้วทำแบบทดสอบหลังเรียนอีกครั้งจดบนั ทกึ คะแนนดว้ ย
เปรยี บเทียบกับคะแนนก่อนศกึ ษาบทเรยี นดวู า่ นักเรยี นมคี ะแนนเพิ่มขึ้นมากนอ้ ยเพยี งใด

นริ ามัย แปน้ มี โรงเรยี นอนุบาลปตั ตานี

๓๔

แบบทดสอบหลังเรียน
เล่มท่ี 1 เร่ือง คำนาม...ใช้เรียกตามชื่อ
กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 6

คำช้ีแจง - แบบทดสอบมีทัง้ หมด 10 ขอ้ ใช้เวลาในการทำแบบทดสอบ 15 นาที
- จงกาเคร่ืองหมายกากบาท  ทบั ข้อ ก ข ค ง ท่ีถกู ต้องที่สุดเพียงขอ้ เดียว
ลงในกระดาษคำตอบทีแ่ จกให้

1. ข้อใดเป็นคำนามทกุ คำ ข. ทา่ เรือ เหลวไหล นกรอ้ ง
ก. แขง็ แรง นกั กฬี า ขนม ง. คอมพิวเตอร์ ความเพียร ไฟฟ้า
ค. ถังน้ำ ฟอง แขวน

2. ขอ้ ใดเปน็ สามานยนามทกุ คำ ข. ปฏิทิน ดวงจนั ทร์ การพกั ผอ่ น
ก. ชาวนา การบา้ น ความรกั ง. นักเรยี น กระดาษ คณุ ทองแดง
ค. นำ้ ปลาหวาน ไฟฟ้า การเมือง

3. ข้อใดเป็นวสิ ามานยนามทุกคำ ข. มา้ นิลมังกร ยะลา ย่าเหล
ก. ห้องสมุด เข่ือนบางลาง กองทัพ ง. เลขานุการ บ้านพกั หนังสอื พมิ พ์
ค. สนามหลวง ความสงสาร รูปภาพ

4. ข้อใดเป็นสมุหนามทงั้ หมด ข. เรา แห่ง
ก. โขลง โหล ง. กอง หมู่
ค. เหลา่ คัน

5. ประโยคใดใช้อาการนามถูกตอ้ ง
ก. ความคิดถงึ ในเรอื่ งอนาคตกาลคอื สิ่งท่ีควรทำ
ข. การเศร้าเปน็ เร่ืองเกี่ยวกบั ความผิดหวงั
ค. การนอนหลับเปน็ การพกั ผ่อนทด่ี ีท่สี ุด
ง. การสงสารเปน็ บอ่ เกิดแห่งการเข้าใจ

6. นามในข้อใดมีลักษณนามอย่างเดียวกัน ข. แจกนั จาน หมวก
ก. ภิกษุ บาทหลวง เจดีย์ ง. เกวยี น รถ ธนู
ค. มงุ้ แห บา้ น

นริ ามัย แป้นมี โรงเรียนอนบุ าลปตั ตานี

๓๕

7. “ประชาชนได้รับความเดอื ดรอ้ นเพราะสินคา้ ขาดแคลน” ข้อความนีม้ คี ำนามกค่ี ำ

ก. 3 คำ ข. 4 คำ

ค. 5 คำ ง. 6 คำ

8. “พส่ี าวของฉันเป็นคร”ู คำท่ีขีดเสน้ ใต้ทำหน้าที่อะไร

ก. กรรมตรง ข. กรรมรอง

ค. เป็นสว่ นขยายนาม ง. ส่วนเตมิ เต็มของกรยิ า

9. “โด่งใหอ้ าหารแมว” คำที่ขีดเส้นใต้ทำหนา้ ท่ีอะไรหนา้ ท่ีอะไร

ก. ประธาน ข. กรรมรอง

ค. กรรม ง. เปน็ สว่ นขยายนาม

10. “คุณครคู ะหนูลืมทำการบ้านค่ะ” คำที่ขีดเส้นใตท้ ำหน้าทอี่ ะไร

ก. เป็นส่วนเติมเตม็ ข. เปน็ คำนามใชเ้ รยี กขาน

ค. เปน็ ประธาน ง. เป็นกรรมรอง

จบเน้อื หาคำนามแล้ว นักเรยี นทำแบบทดสอบหลังเรยี น
เพอ่ื ตรวจสอบวา่ นักเรยี นมีความรู้เรอ่ื งคำนาม มากนอ้ ยเพยี งใด
ตรวจคำตอบจากเฉลยในหนา้ ถดั ไป แล้วบนั ทกึ คะแนนหลงั สอบด้วยนะจะ๊

เปรยี บเทยี บดูกบั คะแนนกอ่ นเรยี นดูวา่ นกั เรยี นมผี ลการประเมิน
ดขี นึ้ มากน้อยเพยี งใด จดบนั ทกึ คะแนนหลังเรียนไวด้ ้วยจ้ะ

นิรามยั แป้นมี โรงเรยี นอนบุ าลปัตตานี

๓๖

เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน

เรอื่ ง คำนาม…ใชเ้ รียกตามชอ่ื

ขอ้ ที่ คำตอบ
1. ง
2. ค
3. ข
4. ง
5. ค
6. ข
7. ก
8. ง
9. ข
10. ข

จากการทำแบบทดสอบหลังเรยี น ตรวจสอบคำตอบแล้วตอบถกู ก่ขี ้อ

เปรยี บเทยี บกับเกณฑท์ ่ีกำหนดดว้ ยจ๊ะ (ข้อละ 1 คะแนน)

ตอบถกู 9 - 10 ข้อ ดมี าก

7 - 8 ขอ้ ดี

5 - 6 ข้อ พอใช้

0 - 4 ข้อ ไมผ่ า่ นเกณฑ์การประเมนิ

ถ้าหากผลการประเมินยงั ไม่นา่ พอใจ นกั เรียนสามารถศึกษาเนือ้ หาใหมไ่ ด้

จนกว่าจะเขา้ ใจ และสอบถามเพ่ิมเติมจากคุณครูไดจ้ ๊ะ

นิรามัย แปน้ มี โรงเรียนอนบุ าลปัตตานี

๓๗

บรรณำนุกรม

ทินรัตน์ จนั ทราภนิ ันท.์ 2549. หลักภาษาไทย ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 6. พิมพค์ ร้ังท่ี 1.
กรงุ เทพฯ : เดอะบุคส.์

ธำรง ชูทัพและคณะ. 2524 . หนงั สือชุดเสริมประสบการณ์ กลุ่มทักษะภาษาไทย
ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 6 .พมิ พ์ครั้งที่ 1. กรงุ เทพฯ : ฟสิ กิ สเ์ ซน็ เตอร์.

นรบดี สริ เิ นาวพงศ์. 2549. ส่ือเสริมสาระการเรยี นรู้พ้ืนฐานภาษาไทย ชดุ หลกั ภาษานา่ รู้ 6.
พมิ พค์ ร้ังท่ี 1. กรุงเทพฯ : ฟสิ ิกสเ์ ซน็ เตอร.์

นฤภร รุจเิ รขและคณะ. 2550. ชุดกิจกรรมพัฒนาการคดิ วเิ คราะห์ ภาษาไทย ป. 6. พิมพ์ครง้ั ที่ 1.
กรงุ เทพฯ : บรษิ ัทพัฒนาคุณภาพวชิ าการ จำกดั

ประพรี ์ เทพธรานนท์ และคณะ . 2535. แบบฝึกหัดภาษไทย หลักภาษาช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 6
โรงเรยี นสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. พมิ พค์ ร้ังท่ี 2. กรงุ เทพฯ :
บวรสารการพมิ พ์ จำกดั .

เปรมจิต ชนะวงศ.์ 2532. หลักภาษาไทย. พิมพ์ครงั้ ท่ี 1. นครศรธี รรมราช : โครงการตำราและ
เอกสารทางวิชาการ วทิ ยาลัยครูนครศรีธรรมราช.

ศภุ วรรณ สจั จพบิ ูล. 2549. เสรมิ ทกั ษะการเรียนรพู้ ื้นฐานหลกั ภาษาไทย.พิมพค์ รง้ั ที่ 1 .
กรงุ เทพฯ : ดอกหญา้ วชิ าการ จำกดั .

อัชชา แสงอสั นยี ์และคณะ. 2540. หนังสอื เสริมทกั ษะภาษาไทย. พมิ พ์คร้ังท่ี 2. กรุงเทพฯ :
เดอะมาสเตอร์กรปุ๊ แมเนจเมน้ ท์.

นิรามยั แป้นมี โรงเรียนอนบุ าลปตั ตานี