หน่วยที่-2-ระบบต่างๆของร่ายกายมนุษย์

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 เร่ือง ระบบต่างๆในร่างกายมนุษย์และสัตว์ 51

2.2

เรอื่ ง ระบบยอ่ ยอาหาร

แนวตอบ

1. ใหใ้ ชภ้ าพทางซา้ ยมือประกอบการตอบคาถามขอ้ 1.1 – 1.5

1.1 หมายเลข 1-10 คือส่วนประกอบของทางเดินอาหาร

มีลาดบั ดงั น้ี

 ........ปาก......................................................
 .......ต่อมนา้ ลาย...........................................

  .......หลอดอาหาร........................................
  .......ตับ........................................................

   .......กระเพาะอาหาร....................................
  .......ถงุ นา้ ด.ี .................................................
  .......ตับอ่อน.................................................
 .......ลาไส้เลก็ ...............................................
  .......ลาไส้ใหญ่..............................................

 ........ลาไส้ตรง..............................................

1.2 การยอ่ ยโปรตนี เกิดข้นึ เป็นลาดบั แรกท่หี มายเลขใด.......หมายเลข 5...............................................

1.3 หมายเลขใดที่มีการดูดซึมสารอาหารมากทส่ี ุด .......หมายเลข 8.....................................................

1.4 หมายเลขใดทที่ าหนา้ ท่ีในการสรา้ งน้าดี ..........หมายเลข 4...........................................................

1.5 วลิ ลสั (Villus) พบทห่ี มายเลขใด ..........หมายเลข 8.........................................................................................

2. การยอ่ ยอาหาร หมายถึงอะไร
ตอบ การย่อยอาหาร คอื กระบวนการท่ที าให้อาหารที่มขี นาดใหญ่มขี นาดเลก็ ลงจนสามารถดูดซึม
เข้าสู่เซลล์นาไปใช้ประโยชน์ได้

3. เม่ือมีการยอ่ ยโปรตีนและไขมนั สุดทา้ ยจะไดผ้ ลิตภณั ฑใ์ ด
ตอบ โมเลกลุ ทเ่ี ล็กทสี่ ุดจากการย่อยโปรตนี คอื กรดอะมโิ น
โมเลกลุ ทเี่ ลก็ ทส่ี ุดจากการย่อยไขมนั คอื คอื กรดไขมัน และกลีเซอรอล

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 เร่ือง ระบบต่างๆในร่างกายมนษุ ย์และสัตว์ 52

4. ใหน้ กั เรียนตอบคาถามตอ่ ไปน้ีใหถ้ ูกตอ้ ง

ปาก กระเพาะอาหาร

มีเอนไซม.์ .. อะไมเลส มีเอนไซม.์ ...เพปซิน
อาหารท่ยี อ่ ย...แป้ ง อาหารท่ยี อ่ ย.....โปรตนี
ผลิตภณั ฑท์ ไี่ ด.้ ...นา้ ตาลมอลโทส ผลิตภณั ฑท์ ่ไี ด.้ ..ยอ่ ยเฉพาะโปรตนี ใหเ้ ป็ น
โปรตีนโมเลกลุ ยอ่ ยลงเรียกวา่ พอลีเพปไทด์

ลาไส้ ใหญ่ ลาไส้ เลก็

หนา้ ท่ี เกบ็ กากอาหาร มีเอนไซม.์ .ไลเพส..ยอ่ ยไขมนั ได.้ .กรดไขมนั +กลีเซอรอล
และดูดซึมน้าออกจาก มีเอนไซม.์ .เอนไซม์ทริปซินยอ่ ยพอลีเพปไทดใ์ หส้ ้นั ลง
กากอาหาร ส่วนคาร์บอกซิเพปทิเดส และอะมิโนเพปทิเดส ยอ่ ยที่
ปลายพอลีเพปไทด์ไดก้ รดอะมิโน
กากอาหาร มีเอนไซม.์ .อะไมเลส..ยอ่ ยแป้ งใหเ้ ป็นมอลโทส
มีเอนไซมม์ อลเทส ยอ่ ยมอลโทสใหเ้ ป็นกลูโคส
มีเอนไซมซ์ ูเครส ยอ่ ยซูโครสใหเ้ ป็นกลูโคสกับฟรักโทส
มีเอนไซมแ์ ลกเทส ยอ่ ยแลกโทสใหเ้ ป็ นกลูโคสกบั กาแลกโทส

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 เร่ือง ระบบต่างๆในร่างกายมนุษย์และสัตว์ 53

2.3

เรอ่ื ง ระบบหมุนเวยี นเลอื ด

แนวตอบ

ตอนที่ 1. ใหน้ กั เรียนตอบคาถามตอ่ ไปน้ีใหถ้ ูกตอ้ งและไดใ้ จความทส่ี มบูรณ์
1. ใหใ้ ชแ้ ผนภาพการแสดงการหมุนเวยี นเลือดในร่างกายตอ่ ไปน้ี ประกอบการตอบคาถาม





 

1.1 ระบบหมุนเวยี นเลือดในภาพเป็นเเบบใด......แบบปิ ด................................................................
1.2 หนา้ ท่ีของหมายเลข 1 คอื .....รับเลือดท่ีมีออกซิเจนต่าจากเซลล์ต่าง ๆ ..................................
1.3 หนา้ ทข่ี องหมายเลข 4 คอื .....สูบฉีดโลหิตไปเลีย้ งส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย............................
1.4 หมายเลข 7 คือ.....ปอด........ทาหนา้ ที่....ฟอกเลือด...................................................................
1.5 หมายเลข 8 คอื ....ลนิ้ หัวใจ.......ทาหนา้ ท.ี่ ...ป้ องกันไม่ให้เลอื ดไหลย้อนกลบั ...........................
1.6 จงเปรียบเทยี บความสามารถในการยดื หยนุ่ ของหลอดเลือดหมายเลข 5 กบั หมายเลข 6

ตอบ หมายเลข 6 เป็ นเส้นเลอื ดทมี่ ีความยืดหย่นุ สูงกว่าหมายเลข 5

หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง ระบบต่างๆในร่างกายมนุษย์และสัตว์ 54

2. เลือดมีองคป์ ระกอบสาคญั อะไรบา้ ง และทาหนา้ ทอี่ ะไร
ตอบ เลือดมีองค์ประกอบ และหน้าท่ี ดงั นี้
1. นา้ เลอื ด(plasma) ทาหน้าท่ีลาเลียงเอน็ ไซม์ ฮอร์โมน แร่ธาตุ วิตามนิ แก๊ส สารอาหาร
ไปให้เซลล์และรับของเสียส่งไปกาจดั นอกร่างกาย
2. เซลล์เมด็ เลอื ด ประกอบด้วย
2.1 เม็ดเลือดแดง ทาหน้าทใ่ี นการลาเลียงออกซิเจน
2.2 เมด็ เลือดขาว มีหน้าทที่ าลายเชื้อโรคที่อย่ใู นร่างกาย
3. เกลด็ เลอื ด ทาหน้าท่ีเกีย่ วกับการแข็งตัวของเลือด อุดรอยฉีกขาดของหลอดเลือดฝอย

3. ถา้ วดั ความดนั โลหิตได้ 120/80 มิลลิเมตรของปรอท หมายความวา่ อยา่ งไร
ตอบ 120/80 หมายถงึ ความดนั เลือดทีเ่ กดิ จากการบบี และคลายตัวของหัวใจ โดย
- 120 หมายถงึ ค่าความดันท่ีวดั ขณะหัวใจบีบตวั
- 80 หมายถงึ ค่าความดนั ทีว่ ดั ขณะหัวใจคลายตวั

4. ชีพจร หมายถึง จงั หวะการหดตวั และการคลายตวั ของหลอดเลอื ดแดงซึ่งตรงกบั จังหวะการเต้น
ของหัวใจ

ตอนที่ 2. ใหท้ าเคร่ืองหมาย หนา้ ขอ้ ทเี่ ห็นวา่ ถูกและหนา้ ขอ้ ทีเ่ ห็นวา่ ผดิ

 1. ระบบหมุนเวยี นเลือดวงจรเปิ ด เลือดจะไหลจากเสน้ เลือดสมั ผสั กบั เซลลโ์ ดยตรง
 2. ระบบวงจรเลือดของปลาหมกึ จะเป็นระบบวงจรปิ ด

 3. หวั ใจต้งั อยรู่ ะหวา่ งปอดท้งั สองขา้ ง ค่อนไปทางขวาเลก็ นอ้ ย
 4. หวั ใจหอ้ งบนซา้ ยเลือดจะมีออกซิเจนต่า
 5. เสน้ เลือดเวน เลือดจะมีออกซิเจนสูง

 6. เมด็ เลือดขาวมีหนา้ ทหี่ ลง่ั สารแอนติบอดีทาลายเช้ือโรค
 7. ผใู้ หญ่จะสร้างเมด็ เลือดแดงทไี่ ขกระดูก
 8. เกลด็ เลือดสรา้ งจากไขกระดกู มีอายปุ ระมาณ 10 วนั
 9. หวั ใจจะบีบเลือดดนั ออกจากหวั ใจดว้ ยความดนั สูง แตน่ าเลือดเขา้ สู่หวั ใจดว้ ยแรงดนั ต่า
 10. ไขมนั ในปลาและน้ามนั มะกอกจะช่วยป้ องกนั การก่อตวั ของคอเลสเตอรอล

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 เร่ือง ระบบต่างๆในร่างกายมนษุ ย์และสัตว์ 55

2.4

เรอื่ ง ระบบหายใจ

แนวตอบ

ตอนที่ 1. ใหน้ กั เรียนตอบคาถามตอ่ ไปน้ีใหถ้ ูกตอ้ งและไดใ้ จความทีส่ มบูรณ์
1. การหายใจ หมายถึง อะไร...............................................................................................................

ตอบ การหายใจ (Respiration) คือ กระบวนการท่ีแก๊สออกซิเจนเข้าทาปฏกิ ิริยากับสารอาหาร
ที่อยู่ภายในเซลล์แต่ละเซลล์ ทาให้สารอาหารปล่อยพลงั งาน นา้ และแก๊สคาร์บอนใดออกไซด์
ออกมา

2. ใหน้ กั เรียนเขยี นชื่อของอวยั วะตามหมายเลขที่กาหนดให้ พร้อมท้งั ตอบคาถามตอ่ ไปน้ีให้สมบูรณ์

...โพรงจมูก............ ......ฝาปิ ดกล่องเสียง..........
...หลอดลมคอ..... ......กล่องเสียง........
....ปอด....................
....กระดูกซ่ีโครง....
....หลอดลมฝอย....
....กระบงั ลม....................

.....ถุงลมปอด (แอลวโิ อลสั )

2.1 หมายเลข 5 ทาหนา้ ที่....แลกเปลย่ี นแก๊สในกระบวนการหายใจ.......................................
2.2 หมายเลข 9 มีประโยชน์อยา่ งไร...ช่วยเพิ่มและลดปริมาตรของปอดเน่ืองจากปอด

ไม่สามารถหดตัวและคลายตวั ได้.......
3. จงเปรียบเทียบกลไกการหายใจเขา้ และหายใจออก

หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง ระบบต่างๆในร่างกายมนุษย์และสัตว์ 56

หายใจเข้า หายใจออก

- กระบงั ลมจะเล่ือนต่าลง - กระบงั ลมจะเลื่อนสูงข้ึน

- กระดูกซี่โครงจะเล่ือนสูงข้นึ - กระดูกซ่ีโครงจะเล่ือนต่าลง

- ปริมาตรของช่องอกเพมิ่ ข้นึ ความดนั อากาศ - ปริมาตรของช่องอกลดนอ้ ยลง ความดนั

ภายในบริเวณรอบ ๆ ปอดต่าลง ทาใหอ้ ากาศ อากาศภายในบริเวณรอบ ๆ ปอดสูงกวา่

จากภายนอกเคล่ือนทเี่ ขา้ สู่ปอด อากาศภายนอก ทาใหอ้ ากาศจากภายในปอด

เคล่ือนท่ีออกสู่อากาศ

4. จงเขียนแผนภาพแสดงทิศทางการการเคล่ือนทีข่ องแก๊สในระบบหายใจ

ตอบ แผนภาพทศิ ทางการเคลื่อนทีข่ องแก๊สในระบบหายใจเป็ นดงั นี้

อากาศ O2 รูจมูก โพรงจมูก คอหอย หลอดลม
CO2

เซลล์ CO2 เสน้ เลือดฝอย ถุงลม( แอลวโี อลสั ) แขนงปอด ข้วั ปอด
O2

ตอนที่ 2. ใหท้ าเคร่ืองหมาย หนา้ ขอ้ ทเ่ี ห็นวา่ ถูกและหนา้ ขอ้ ทีเ่ ห็นวา่ ผดิ

 1. ออกซิเจนเป็นตวั ทาปฏกิ ิริยากบั สารอาหารทาใหเ้ กิดพลงั งานภายในเซลล์
 2. การสลายโมเลกุลอาหารอยา่ งไม่สมบรู ณ์ในสตั วช์ ้นั สูงทาใหเ้ กิดตะคริวได้
 3. ถุงลมทาหนา้ ที่แลกเปล่ียนแกส๊ ออกซิเจนและแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์

 4. ถุงลมปอดจะเพม่ิ จานวนไปเรื่อยๆ จนกระทงั่ อายุ 20 ปี

 5. ของเสียจากกระบวนการหายใจจะถูกขบั ถ่ายออกทางลมหายใจ
 6. การมีแกส๊ ออกซิเจนในเลือดไม่เพยี งพอทาใหเ้ กิดการหาวได้

 7. การสะอึกเป็นการหายใจอยา่ งรุนแรงเพอ่ื ป้ องกนั ไม่ใหส้ ิ่งแปลกปลอมเขา้ ไปใน

กล่องเสียงและหลอดลม
 8. หอบหืดเกิดจากการหดตวั หรือตีบตนั ของช่องทางเดินหายใจส่วนหลอดลมทาให้

อากาศเขา้ สู่ปอดนอ้ ยลง

 9. โรคหอบหืดไม่เกี่ยวขอ้ งกบั กรรมพนั ธุ์

 10. การรักษาโรคหอบหืดทถ่ี ูกวธิ ีจะทาใหอ้ าการของโรคดีข้นึ และหายเป็นปกตไิ ด้

หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เร่ือง ระบบต่างๆในร่างกายมนุษย์และสัตว์ 57

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน-หลังเรียน

หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ระบบร่างกายมนุษย์

แบบทดสอบก่อนเรียน แบบทดสอบหลังเรียน

ขอ้ เฉลย ขอ้ เฉลย ขอ้ เฉลย ขอ้ เฉลย

1. ก 16. ง 1. ง 16. ค

2. ข 17. ค 2. ข 17. ก

3. ข 18. ข 3. ง 18. ง

4. ง 19. ง 4. ข 19. ข

5. ค 20. ค 5. ก 20. ค

6. ก 21. ค 6. ข 21. ค

7. ข 22. ค 7. ข 22. ก

8. ง 23. ก 8. ง 23. ข

9. ข 24. ข 9. ข 24. ก

10. ง 25. ก 10. ง 25. ก

11. ก 26. ก 11. ค 26. ค

12. ค 27. ค 12. ก 27. ก

13. ข 28. ก 13. ข 28. ง

14. ง 29. ค 14. ง 29. ข

15. ก 30. ข 15. ง 30. ค