chapter-1

ความจรงิ จังและตง้ั ใจ
เป็นกุญแจไขสูค่ วามสาเรจ็

บทเรยี นเพอื่ พัฒนาการอ่านออกเขียนได้

อกั ษรควบกล้ำ

ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๕

กลุม่ สาระการเรยี นรู้ภาษาไทย

โรงเรยี นบา้ นพัฒนา

ก

คำนำ

บ ท เ รี ย น สำ เ ร็ จ รู ป ชุ ด พั ฒ น ำ ทั ก ษ ะ ก ำ ร อ่ ำ น อ อ ก เ ขี ย น ไ ด้
เรือ่ ง อกั ษรควบกลำ เลม่ นี จัดทำขนึ สำหรบั ใชเ้ สริมทกั ษะกำรอ่ำนออกเขยี นได้
ระดับชันประถมศึกษำปีที่ ๕ โดยแบ่งเนือหำออกเป็น ๔ ส่วน คือ
แบบทดสอบก่อนเรียน เนือหำ แบบฝึกหัด และแบบเฉลย ซึ่งมี
ส่ืออิเล็กทรอนิกส์ CAI ประกอบ มีเนือหำสำระสำคัญและผลกำรเรียนรู้
ท่ีคำดหวัง ตรงตำมมำตรฐำนกำรเรียนรู้ กลุ่มสำระกำรเรียนรู้ภำษำไทย
ระดับชันประถมศึกษำปีที่ ๕ ตรงตำมหลักสูตรสถำนศึกษำ และหลักสูตร
แกนกลำงกำรศึกษำขันพนื ฐำนพทุ ธศักรำช ๒๕๕๑

บทเรียนสำเร็จรูปเล่มนี ผู้เรียนสำมำรถศึกษำได้ด้วยตนเอง และจะ
เกิดประโยชน์เป็นอย่ำงมำกถ้ำครูผู้สอนคอยให้คำแนะนำและคำปรึกษำ
แก่ผเู้ รยี น ในกรณที ่ีผู้เรยี นมีขอ้ สงสยั เกยี่ วกับบทเรยี น

ผู้จัดทำหวังเป็นอย่ำงยิ่งว่ำบทเรียนสำเร็จรูปเล่มนี จะเป็นประโยชน์
ตอ่ กำรจัดกำรเรยี นรู้ และเปน็ ส่วนสำคญั ในกำรพฒั นำทกั ษะกำรอำ่ นออกเขยี น
ได้ เรือ่ งอกั ษรควบกลำ กลมุ่ สำระกำรเรยี นรภู้ ำษำไทย ระดับชนั ประถมศกึ ษำปที ี่ ๕
ให้ได้ผลดีย่ิงขึน และขอขอบพระคุณผู้ท่ีเกี่ยวข้องทุกท่ำน ท่ีให้คำแนะนำ
และคำปรึกษำด้วยดีเสมอมำ

คณะผจู้ ัดทำ

ข

สำรบญั

เร่อื ง หน้ำ

คำนำ.................................................................................................. ก
สำรบัญ............................................................................................... ข
สำรบญั (ตอ่ )...................................................................................... ค
คำชแี้ จงในกำรใชบ้ ทเรียนสำเร็จรูปสำหรับครผู ู้สอน............................ ๑
คำชแ้ี จงในกำรใชบ้ ทเรียนสำเร็จรูปสำหรับผเู้ รียน............................... ๒
มำตรฐำนกำรเรียนร.ู้ ........................................................................... ๓
ตัวชี้วดั ................................................................................................ ๓
จุดประสงคก์ ำรเรียนร.ู้ ......................................................................... ๔
สำระสำคญั ......................................................................................... ๔
แบบทดสอบกอ่ นเรยี น......................................................................... ๕
อักษรควบกลำ้ ..................................................................................... ๑๐

ควำมหมำยของอกั ษรควบกลำ..................................................... ๑๑
ชนดิ ของอกั ษรควบกลำ................................................................ ๑๒
ฝกึ อำ่ นออกเสยี งคำควบกลำแท้.................................................... ๑๔
ฝกึ อำ่ นออกเสยี งคำควบกลำไมแ่ ท้................................................ ๑๕
แบบฝึกหดั อกั ษรควบกลำ............................................................. ๑๖

ค

สำรบญั (ตอ่ )

เรื่อง หน้ำ

แบบทดสอบหลังเรยี น........................................................................ ๒๓
ภำคผนวก.......................................................................................... ๒๘

เฉลยแบบฝกึ หดั อักษรควบกลำ....................................................... ๒๙
เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียนและหลงั เรยี น...................................... ๓๖

๑

คำชแี้ จงในกำรใชบ้ ทเรยี นสำเรจ็ รปู
สำหรบั ครผู สู้ อน

๑. ใชบ้ ทเรยี นสำเรจ็ รูปหลักภำษำไทย ชันประถมศึกษำปีที่ ๕
ในกำรจัดกำรเรยี นกำรสอน
๒. ใหน้ ักเรยี นอำ่ นคำชแี จงกำรใชบ้ ทเรียนสำเรจ็ รูป หลักภำษำไทย
ชันประถมศกึ ษำปีที่ ๕ ให้เขำ้ ใจ
๓. อธิบำยวธิ ีกำรสอนโดยใช้บทเรยี นสำเร็จรปู ให้นกั เรยี นฟัง
๔. ใหน้ ักเรยี นศึกษำบทเรียนสำเรจ็ รูปด้วยตนเอง โดยกำหนดระยะเวลำ
ในกำรศึกษำใหเ้ หมำะสม
๕. ครคู วรให้คำปรกึ ษำ ขณะทน่ี ักเรยี นศกึ ษำดว้ ยตนเอง

๒

คำชแี้ จงในกำรใชบ้ ทเรยี นสำเรจ็ รปู
สำหรับผเู้ รียน

๑. อำ่ นจดุ ประสงคก์ ำรเรยี นรขู้ องบทเรยี นให้เข้ำใจ
๒. ทำแบบทดสอบก่อนเรยี นตำมควำมรเู้ ดิมของนักเรยี น
๓. ศกึ ษำบทเรยี นไปทลี ะกรอบตำมลำดบั ไมข่ ำ้ มกรอบ
๔. ปฏบิ ัตกิ จิ กรรมในแต่ละกรอบและตรวจคำตอบจำกเฉลย
๕. ไม่ควรดเู ฉลยกอ่ นถำ้ ไม่เข้ำใจให้ยอ้ นกลับไปศึกษำในกรอบ
เนอื หำอีกครงั
๖. เมือ่ พบปญั หำในกำรใชบ้ ทเรยี นให้ปรกึ ษำครผู สู้ อนทนั ที

๓

มำตรฐำนกำรเรยี นรู้

สำระที่ ๑ กำรอำ่ น
มำตรฐำน ท ๑.๑ ใช้กระบวนกำรอำ่ นสรำ้ งควำมรู้และควำมคดิ
เพอื่ นำไปใชต้ ัดสินใจ แกป้ ญั หำในกำรดำเนินชวี ิต และมีนสิ ยั รัก
กำรอำ่ น

ตวั ชี้วัด

ตวั ชว้ี ัด
ท ๑.๑ ป.๕/๑ อำ่ นออกเสยี งบทรอ้ ยแก้วและบทรอ้ ยกรอง
ได้ถูกตอ้ ง
ป.๕/๒ อธบิ ำยควำมหมำยของคำ ประโยคและขอ้ ควำม
ทีเ่ ปน็ กำรบรรยำยและกำรพรรณนำ

๔

จุดประสงคก์ ำรเรียนรู้

อ่ำนและเขียน เข้ำใจกำรสะกดคำ และบอกควำมหมำยของคำท่ีมีอักษรควบแท้
และควบไมแ่ ท้ได้ถูกตอ้ ง

สำระสำคญั

กำรสะกดคำ กำรอ่ำนออกเขียนได้ และกำรเข้ำใจในเร่อื งของคำควบกลำ
จะทำให้สำมำรถบอกควำมหมำยของคำที่มีพยัญชนะควบกลำได้ถูกต้อง สำมำรถ
อ่ำนบทร้อยแก้ว บทร้อยกรอง และสำมำรถสื่อสำรกับบุคคลอ่ืน ในชีวิตประจำวัน
ได้

๕

แบบทดสอบ
ก่อนเรียน

๖

แบบทดสอบก่อนเรยี น

เรอ่ื งอกั ษรควบกลำ้
คำ้ ชแี จง จงตอบคำถำมต่อไปนี้ โดยเลอื กคำตอบที่ถกู ต้องทส่ี ดุ เพยี งหน่งึ
ตวั เลือก

1. พยญั ชนะไทยทเี่ ป็นอักษรควบกล้ำมีอะไรบำ้ ง
ก. ร ล ว
ข. ข ล ว
ค. ก ข ค
ง. ข ค ร

2. คำในขอ้ ใดมคี ำควบแท้และควบไมแ่ ท้
ก. เพลิดเพลิน ทรุดโทรม
ข. ล้อเลียน สงกำ
ค. ระริก ระรี้
ง. ขรุขระ เกลยี ดครำ้ น

๗

3. ในขอ้ ใดเป็นคำควบกลำ้ แทท้ ้ังหมด
ก. สรำ้ งสรรค์
ข. กะพรบิ
ค. ค่คู รอง
ง. เครง่ ขรมึ

4. ขอ้ ใดมอี ักษรควบเหมอื นกับคำวำ่ “ครอบคลมุ ”
ก. พริ ุธ
ข. คละคลงุ้
ค. สัง่ สม
ง. สร้อยทอง

5. ข้อใดมีคำควบไมแ่ ท้
ก. แม่ชอบทำเคร่ืองแกงผัดเผด็
ข. พอ่ ชอบทำขำ้ วผัดรวมมิตร
ค. พ่ีชอบทำยำปลำอนิ ทรยี ์ใสม่ ะนำวหอม ๆ
ง. ฉันชอบทำแกงจืด

๘

6. ขอ้ ควำมต่อไปนีม้ ีอักษรควบแท้กค่ี ำ “นำยพรำนเห็นชำ้ งพลำย
เวลำพลบคำ่ ”

ก. 2
ข. 3
ค. 4
ง. 5

7. ขอ้ ใดอ่ำนถกู ตอ้ ง
ก. แทรกแซง = แทรก-แซง
ข. เพลิดเพลนิ = เพิด-เพิน
ค. ปรบั ปรุง = ปรบั -ปรุง
ง. เปลีย่ นแปลง = เป่ียน-แปง

8. ขอ้ ใดอำ่ นผดิ
ก. พทุ รำ = พุด-ซำ
ข. ผลำญ = ผลำน
ค. ทรดุ โทรม = ซุด-โซม
ง. วิ่งผลัด = วิ่ง-ผดั

๙

9. คำใดไมเ่ ขำ้ พวก
ก. เศรษฐี
ข. สรำ้ ง
ค. เคลิบเคลมิ้
ง. จุลินทรีย์

10. ประโยคใดมีเฉพำะอกั ษรควบแท้
ก. เขำเป็นคนครืน้ เครง
ข. ทรำยที่ดตี อ้ งมกี ้อนกรวด
ค. หยดุ เปดิ เพลงเศรำ้ เสยี ที
ง. บีชอบสร้ำงสรรคผ์ ลงำนใหม่ ๆ

๑๐

อกั ษรควบกลำ้

๑๑

อักษรควบกลำ้

ควำมหมำยของอักษรควบกลำ้

อกั ษรควบ หรอื คำควบกลำ คอื คำที่มีพยัญชนะสองตวั มำประสมอยู่
ในรูปสระเดยี วกัน พยญั ชนะทที่ ำหน้ำที่เปน็ ตวั ควบคือ ร ล ว

เสียงพยญั ชนะควบกลำในภำษำไทย ได้แก่
กว กร กล ขล ขร ขว คล คว พร พล ปร ปล ตร

เสียงพยญั ชนะควบกลำที่เรำรับมำจำกต่ำงประเทศ คอื
ทร ฟร ฟล บร บล คร

๑๒

ชนิดของอักษรควบ

อกั ษรควบแท้

อักษรควบแท้ คือ คำทม่ี ีพยญั ชนะต้น ๒ ตัว พยัญชนะตัวท่ี ๒ คอื
ร ล ว ประสมอย่ใู นสระเดยี วกนั เมอื่ อำ่ นออกเสยี งจะอ่ำนออกเสยี งพรอ้ ม

กนั เปน็ เสยี งเดียวกัน จะเป็นตวั สะกดหรอื กำรนั ต์กต็ ้องเปน็ ด้วยกนั

ตวั ร ดังนี ตวั ล ดงั นี

กร  กรำบ กริว กร่อน กล  กลำ้ กลมกลนื กลนั่ แกลง้
ขร  ขรัว ขรุขระ ขรบิ ขล  ขลำด ขลุก เขลำ
คร  ครุฑ ครอบครอง ครำ้ น คล  คล่ำ คละคลุ้ง คลำไคล
ตร  ตรัส ตรกึ ตรอง ตรึกตรำ ปล  เปลว ปลำ ปลมื
ปร  ปรำชญ์ โปร่ง เปรยี บ ผล  ผลำญ ผลัด ผลิ
พร  พระ พรำย พรดั พรำก พล  พลิว พลำดพลงั พลี

ตวั ว ดังนี

กว  แกวง่ ไกว กวำ่
ขว  ขวัญ ขวกั ไขว่ แขวน
คว  ควกั แคว ควำย

๑๓

อกั ษรควบไม่แท้

อักษรควบไมแ่ ท้ คอื คำทมี่ พี ยญั ชนะต้น ๒ ตวั พยญั ชนะตวั ท่ี ๒ คอื ร
อยู่ในสระเดยี วกัน เม่ืออ่ำนออกเสยี ง อ่ำนได้ ๒ แบบ

อำ่ นออกเสยี ง ออกเสยี งเปน็ ซ เม่ือ
พยัญชนะตัวแรกเพยี งตัวเดียว พยัญชนะต้น เปน็ ทร
เช่น เช่น
ทรวดทรง อ่ำนวำ่ ซวด-ซง
สรอ้ ย อำ่ นวำ่ ส้อย
ทรำบ อำ่ นวำ่ ซำบ
เศร้ำ อ่ำนวำ่ เสำ้
ทรำย อำ่ นวำ่ ซำย
เสริม อำ่ นวำ่ เสิม
ทรุดโทรม อำ่ นว่ำ ซดุ -โซม
จริง อำ่ นว่ำ จิง
แทรก อำ่ นวำ่ แซก
ไซร้ อำ่ นวำ่ ไซ้

๑๔

หมำยเหตุ คำบำงคำ มี ทร เป็นพยญั ชนะตน้ แตอ่ ำจอำ่ นเป็นคำควบกลำได้

เช่น ออกเสยี ง ทร ควบกลำ ออกเสยี งเปน็ ซ

อินทรำ อ่ำนวำ่ อิน-ทรำ ทรพั ย์ อ่ำนวำ่ ซบั

นิทรำ อำ่ นว่ำ นดิ -ทรำ อินทรี อำ่ นว่ำ อนิ -ซี

สุนทรี อำ่ นว่ำ สุน-ทรี นนทรี อำ่ นว่ำ นน-ซี

ฝกึ อ่ำนออกเสียงคำควบกล้ำแท้

ในตรอกตอกตะปู ตะแคงดอู ย่ำแคลงใจ
ขวำงกนั กลนั หำยใจ พรวดพรำดไปผดิ พลำดงำ่ ย
คำดคนั อยำ่ ให้คลำด เกบ็ ผักกำดลกู กวำดขำย
กระปรีกระเปร่ำหมำย จะผ่อนคลำยระคำยตัว
อำพรำงไปพลำงกอ่ น ไม่สกึ กรอ่ นเหมือนกลอ้ นหวั
รำ่ งกำยกลบั กลำยทว่ั ไม่ตอ้ งกลวั จะเสยี เปล่ำ

๑๕

ฝึกอ่ำนออกเสียงคำควบกลำ้ ไม่แท้

สรวลเสเฮฮำ พุทรำทรุดโทรม
สร้ำงโคมสวรรค์ แสร้งสรรเสรญิ ไป
อยำกใกล้คนทรำม สุขยำมสรำ่ งไข้
หัวใจนันไซร้ อยูใ่ นทรวงอก
ยกถงุ ทรำยมำ รกั ษำทรวดทรง

๑๖

แบบฝึกหัด
อักษรควบกลำ้

๑๗

แบบฝึกหัดท่ี ๑

คำช้แี จง ใหน้ ักเรียนเติมพยญั ชนะตน้ ให้สมั พนั ธ์กบั ควำมหมำยทก่ี ำหนดให้

๑. ก_____กลนื หมำยถงึ ไม่ขัดแยง้ กนั , เขำ้ กันได้เปน็ อยำ่ งดี

๒. กระพ_____ หมำยถึง ขยบิ ตำ, เปดิ ปดิ โดยเรว็

๓. ข____ด หมำยถึง มักกลวั ไม่กลำ้

๔. พ__น หมำยถึง ผ้หู ำกินในทำงล่ำสัตว,์ ผชู้ ำนำญปำ่

๕. คร___คลุม หมำยถงึ แผไ่ ปถึง, รวมไปถึง

๖. ตรึกต___ง หมำยถึง คดิ ใคร่ครวญ, คิดทบทวน, ตริตรอง, ไตรต่ รอง

๗. ป____ดำ หมำยถึง อมิ่ ใจ ปลืมใจ ยนิ ดี

๘. ส____ง หมำยถึง กอ่ ขนึ , ทำใหม้ ีขนึ เกิดขนึ ด้วยวธิ ีต่ำง ๆ

๙. ส____ย หมำยถึง เคร่อื งประดบั ทีท่ ำเปน็ เสน้ เป็นสำย

๑๐. พ____ยนำ หมำยถงึ ผพี รำยทอ่ี ยูใ่ นนำ

๑๘

แบบฝึกหดั ท่ี ๒

คำชีแ้ จง ให้นกั เรยี นเตมิ คำ “คำควบกลำ้ ” ลงใตภ้ ำพใหถ้ กู ต้อง

๑. ขลำด_____ ๒. คน้ ________ ๓._______หอม

๔. แตง______ ๕. ไม_้ _______ ๖.______หยวก

๗. ครอบ________ ๘. กล่ัน________ ๙.อิน_________

๑๙

แบบฝึกหดั ที่ ๓

คำชี้แจง ใหน้ ักเรียนนำคำคำควบกล้ำต่อไปนเี้ ตมิ ลงในชอ่ งว่ำงใหม้ ีควำมหมำย

ตวั อย่ำง เสริมสรำ้ ง คล่องแคล่ว

กรำน เพลิน ปรงุ โศก โทรม
เพรยี ง เสริญ ทรง ปรำย สรวง

๑. กรำบ______ ๒. สรร______

๓. บวง______ ๔. โปรย______

๕. ทรวด______ ๖. ทรุด______

๗. ปรบั ______ ๘. พรอ้ ม______

๙. เศร้ำ______ ๑๐. เพลิด______

๒๐

แบบฝึกหดั ท่ี ๔

คำช้ีแจง ให้นักเรยี นเขยี นคำอำ่ นของคำต่อไปน้ี

ตวั อย่ำง ทรวดทรง อำ่ นวำ่ ซวด–ซง

๑. กล้ำแกร่ง อ่ำนวำ่ _______________________
๒. กลน่ั แกลง้ อำ่ นว่ำ_______________________
๓. กะเหรยี่ ง อำ่ นว่ำ_______________________
๔. ไตร่ตรอง อ่ำนวำ่ _______________________
๕. ดนิ ทรำย อำ่ นวำ่ _______________________
๖. นิทรำ อ่ำนวำ่ _______________________
๗. ปรำศรยั อ่ำนว่ำ_______________________
๘. สรวล อำ่ นวำ่ _______________________
๙. โพล้เพล้ อำ่ นว่ำ_______________________
๑๐. เศรำ้ สรอ้ ย อำ่ นวำ่ _______________________

๒๑

แบบฝึกหัดท่ี ๕

คำควบกลำ้ แท้
คำช้แี จง ใหน้ ักเรียนเขียนคำศพั ทจ์ ำกกำรแจกลกู สะกดคำท่ีกำหนดให้

ตัวอย่ำง พอ-ลอ-เออ-นอ-เพลนิ = …....เพลิน……
ขอ-รอ-อ-ุ ขรุ-ขอ-รอ-อะ-ขระ = ……ขรุขระ…..

๑. พอ-ลอ-อี–พลี =………………………………….....…….

๒. กอ-รอ-แอ-งอ–แกรง =……………………………….....……….

๓. ผอ-ลำ-อำ-นอ–ผลำน =……………………………….....……….

๔. ขอ-ลอ–อำ-ดอ–ขลำด =………………………….....…………….

๕. พอ-ลอ-อิ-วอ-พลวิ -ไม้โท-พลิว =………………………………………......

๖. กอ-ลอ-ออ-งอ-กลอง-ไมโ้ ท–กล้อง =………………………………….....…….

๗. คอ-รอ-อำ-นอ-ครำน-ไมโ้ ท-คร้ำน =………………………………………......

๘. พอ-รอ-ออ-งอ-พรอง-ไม้โท-พรอ้ ง =………………………………………......

๙. กอ–อำ-กำ-พอ-รอ-อำ-พรำ-ไมโ้ ท–พร้ำ =…………………………………………….

๑๐. กอ-ลอ-โอะ-มอ-กลม-กอ-ลอ-อือ-นอ-กลนื =…………………………………………….

๒๒

แบบฝึกหดั ท่ี ๖

คำควบกล้ำไมแ่ ท้
คำชีแ้ จง ใหน้ ักเรียนเขยี นคำควบไม่แท้จำกคำอ่ำนท่มี ใี ห้

ตวั อย่ำง เสำ้ = …..เศรำ้ …..
ซดุ -โซม = …..ทรดุ โทรม….
ซำม-ไว = …..ทรำมวยั …..

๑. บวง–สวง =……………………………..
๒. สกั –สี =……………………………..
๓. เสด–ถี =……………………………..
๔. เส้ำ–ส้อย =……………………………..
๕. โสก–เสำ้ =……………………………..
๖. สัน–ส้ำง =……………………………..
๗. ส้ำง–สัน =……………………………..
๘. สิน-ซับ =……………………………..
๙. สดั –ทำ =……………………………..
๑๐.พะ-ยำ-อนิ –ซี =……………………………..

๒๓

แบบทดสอบ
หลงั เรยี น

๒๔

แบบทดสอบหลังเรียน

เรือ่ งอักษรควบกล้ำ
ค้ำชแี จง จงตอบคำถำมต่อไปนี้ โดยเลอื กคำตอบทถ่ี ูกตอ้ งที่สดุ เพยี งหน่ึง
ตวั เลือก

1. พยญั ชนะไทยท่เี ป็นอักษรควบกล้ำมีอะไรบำ้ ง
ก. ร ล ว
ข. ข ล ว
ค. ก ข ค
ง. ข ค ร

2. คำในข้อใดมีคำควบแทแ้ ละควบไมแ่ ท้
ก. เพลิดเพลนิ ทรดุ โทรม
ข. ล้อเลียน สงกำ
ค. ระรกิ ระร้ี
ง. ขรขุ ระ เกลยี ดคร้ำน

๒๕

3. ในข้อใดเปน็ คำควบกลำ้ แทท้ งั้ หมด
ก. สร้ำงสรรค์
ข. กะพรบิ
ค. ค่คู รอง
ง. เคร่งขรมึ

4. ขอ้ ใดมอี กั ษรควบเหมือนกับคำวำ่ “ครอบคลมุ ”
ก. พริ ุธ
ข. คละคลงุ้
ค. สง่ั สม
ง. สรอ้ ยทอง

5. ข้อใดมีคำควบไม่แท้
ก. แมช่ อบทำเคร่ืองแกงผัดเผด็
ข. พอ่ ชอบทำขำ้ วผดั รวมมติ ร
ค. พช่ี อบทำยำปลำอินทรยี ์ใสม่ ะนำวหอม ๆ
ง. ฉันชอบทำแกงจืด

๒๖

6. ขอ้ ควำมต่อไปนี้มีอกั ษรควบแท้กค่ี ำ “นำยพรำนเหน็ ชำ้ งพลำย
เวลำพลบคำ่ ”

ก. 2
ข. 3
ค. 4
ง. 5

7. ขอ้ ใดอำ่ นถูกต้อง
ก. แทรกแซง = แทรก-แซง
ข. เพลดิ เพลนิ = เพดิ -เพนิ
ค. ปรับปรุง = ปรับ-ปรุง
ง. เปลย่ี นแปลง = เปยี่ น-แปง

8. ข้อใดอำ่ นผดิ
ก. พุทรำ = พดุ -ซำ
ข. ผลำญ = ผลำน
ค. ทรุดโทรม = ซดุ -โซม
ง. วิง่ ผลดั = วิ่ง-ผดั

๒๗

9. คำใดไมเ่ ขำ้ พวก
ก. เศรษฐี
ข. สร้ำง
ค. เคลบิ เคลม้ิ
ง. จุลนิ ทรยี ์

10. ประโยคใดมเี ฉพำะอักษรควบแท้
ก. เขำเปน็ คนครื้นเครง
ข. ทรำยที่ดตี อ้ งมีก้อนกรวด
ค. หยุดเปดิ เพลงเศรำ้ เสยี ที
ง. บีชอบสรำ้ งสรรคผ์ ลงำนใหม่ ๆ

๒๘

ภำคผนวก

๒๙

เฉลยแบบฝึกหดั
อักษรควบกล้ำ

๓๐

แบบฝึกหดั ท่ี ๑

คำช้แี จง ใหน้ กั เรยี นเติมพยญั ชนะตน้ ให้สมั พันธ์กบั ควำมหมำยท่กี ำหนดให้

๑. กลมกลนื หมำยถึง ไมข่ ัดแยง้ กัน, เข้ำกันไดเ้ ป็นอย่ำงดี

๒. กระพริบ หมำยถึง ขยิบตำ, เปดิ ปิดโดยเรว็

๓. ขลำด หมำยถงึ มกั กลัว ไมก่ ล้ำ

๔. พรำน หมำยถงึ ผ้หู ำกินในทำงล่ำสัตว,์ ผู้ชำนำญปำ่

๕. ครอบคลุม หมำยถงึ แผไ่ ปถงึ , รวมไปถงึ

๖. ตรกึ ตรอง หมำยถงึ คิดใคร่ครวญ, คดิ ทบทวน, ตริตรอง, ไตรต่ รอง

๗. ปรีดำ หมำยถงึ อม่ิ ใจ ปลืมใจ ยินดี

๘. สร้ำง หมำยถึง ก่อขึน, ทำใหม้ ีขึน เกิดขนึ ด้วยวธิ ตี ่ำง ๆ

๙. สร้อย หมำยถงึ เครือ่ งประดับทที่ ำเปน็ เสน้ เปน็ สำย

๑๐. พรำยนำ หมำยถึง ผีพรำยทอ่ี ย่ใู นนำ

๓๑

แบบฝึกหัดที่ ๒

คำชแ้ี จง ใหน้ ักเรียนเตมิ คำ “คำควบกล้ำ” ลงใตภ้ ำพใหถ้ กู ตอ้ ง

๑. ขลำดกลัว ๒. คน้ ควำ้ ๓. กล้วยหอม

๔. แตงกวำ ๕. ไมก้ วำด ๖. พรกิ หยวก

๗. ครอบครัว ๘. กล่นั แกลง้ ๙. อินทรี

๓๒

แบบฝึกหัดที่ ๓

คำชี้แจง ให้นักเรยี นนำคำคำควบกลำ้ ต่อไปนี้เติมลงในชอ่ งวำ่ งให้มีควำมหมำย

ตวั อยำ่ ง เสริมสร้ำง คล่องแคลว่

กรำน เพลิน ปรงุ โศก โทรม
เพรียง เสริญ ทรง ปรำย สรวง

๑. กรำบกรำน ๒. สรรเสริญ

๓. บวงสรวง ๔. โปรยปรำย

๕. ทรวดทรง ๖. ทรดุ โทรม

๗. ปรับปรงุ ๘. พร้อมเพรียง

๙. เศรำ้ โศก ๑๐. เพลิดเพลนิ

๓๓

แบบฝึกหัดที่ ๔

คำชี้แจง ใหน้ ักเรียนเขยี นคำอำ่ นของคำตอ่ ไปน้ี

ตัวอยำ่ ง ทรวดทรง อ่ำนวำ่ ซวด–ซง

๑. กล้ำแกร่ง อ่ำนวำ่ กล้ำ–แกรง่
๒. กลน่ั แกลง้ อ่ำนวำ่ กลน่ั –แกลง้
๓. กะเหรย่ี ง อ่ำนว่ำ กะ–เหรี่ยง
๔. ไตรต่ รอง อ่ำนว่ำ ไตร่–ตรอง
๕. ดินทรำย อำ่ นว่ำ ดิน–ซำย
๖. นทิ รำ อ่ำนวำ่ นิด–ทรำ
๗. ปรำศรยั อำ่ นว่ำ ปรำ–ไส
๘. สรวล อ่ำนว่ำ สวน
๙. โพลเ้ พล้ อำ่ นวำ่ โพล้–เพล้
๑๐. เศรำ้ สรอ้ ย อำ่ นวำ่ เส้ำ–สอ้ ย

๓๔

แบบฝึกหัดที่ ๕

คำควบกล้ำแท้
คำชแี้ จง ใหน้ กั เรยี นเขียนคำศพั ทจ์ ำกกำรแจกลกู สะกดคำทก่ี ำหนดให้

ตวั อย่ำง พอ-ลอ-เออ-นอ-เพลิน = ……เพลนิ ……
ขอ-รอ-อ-ุ ขรุ-ขอ-รอ-อะ-ขระ = ……ขรุขระ…..

๑. พอ-ลอ-อ–ี พลี = พลี
๒. กอ-รอ-แอ-งอ–แกรง = แกรง
๓. ผอ-ลำ-อำ-นอ–ผลำน = ผลำญ
๔. ขอ-ลอ–อำ-ดอ–ขลำด = ขลำด
๕. พอ-ลอ-อ-ิ วอ-พลวิ -ไมโ้ ท-พลวิ = พล้ิว
๖. กอ-ลอ-ออ-งอ-กลอง-ไมโ้ ท–กล้อง = กล้อง
๗. คอ-รอ-อำ-นอ-ครำน-ไม้โท-ครำ้ น = ครำ้ น
๘. พอ-รอ-ออ-งอ-พรอง-ไม้โท-พรอ้ ง = พร้อง
๙. กอ–อำ-กำ-พอ-รอ-อำ-พรำ-ไม้โท–พรำ้ = กำพรำ้
๑๐. กอ-ลอ-โอะ-มอ-กลม-กอ-ลอ-อือ-นอ–กลนื = กลมกลืน

๓๕

แบบฝึกหัดที่ ๖

คำควบกลำ้ ไมแ่ ท้
คำช้แี จง ใหน้ กั เรยี นเขยี นคำควบไมแ่ ทจ้ ำกคำอำ่ นทม่ี ใี ห้

ตวั อย่ำง เส้ำ = …..เศร้ำ…..
ซุด-โซม = …..ทรดุ โทรม….
ซำม-ไว = …..ทรำมวยั …..

๑. บวง–สวง = บวงสรวง
๒. สัก–สี = ศักด์ศิ รี
๓. เสด–ถี = เศรษฐี
๔. เส้ำ–สอ้ ย = เศร้ำสรอ้ ย
๕. โสก–เส้ำ = โศกเศรำ้
๖. สัน–สำ้ ง = สรรคส์ รำ้ ง
๗. สำ้ ง–สัน = สรำ้ งสรรค์
๘. สนิ -ซบั = สนิ ทรัพย์
๙. สัด–ทำ = ศรัทธำ
๑๐. พะ-ยำ-อิน–ซี = พญำอินทรี

๓๖

เฉลยแบบทดสอบ
ก่อนเรียนและ

หลงั เรียน

๓๗

คำช้แี จง จงตอบคำถำมตอ่ ไปน้ี โดยเลอื กคำตอบทถี่ ูกต้องทสี่ ุดเพยี งหนึ่งตวั เลอื ก

ขอ้ คำตอบ
๑. ก
๒. ก
๓. ง
๔. ข
๕. ค
๖. ข
๗. ค
๘. ง
๙. ค
๑๐. ก