หลักสูตรระยะสั้น “การแข่งเรือยาวท่าตูม ประเพณีดีงามของชาวสุรินทร์”

หลักสูตรระยะสั้น

“การแข่งเรือยาวท่าตูม ประเพณีดีงามของชาวสุรินทร์”

การแข่งขันเรือยาว เป็นการเน้นเพื่อความสร้าง ความแข็งแกร่งของ
ร่างกายความสมัครสมานสามัคคีกันและทดสอบสมรรถภาพร่างกายของฝีพาย
แต่ละหมู่บ้านชุมชนอันเป็นการสร้างเสริมสุขภาพทางร่างกายสุขภาพจิตให้แข็ง
แรงสมบูรณ์อยู่ตลอดเวลาทั้งยังส่งเสริมการออกกำลังกายภายในชุมชนโดยใช้
กีฬาพื้นบ้านมรดกวัฒนธรรมแห่งสายนำ้สยามประเทศมาพัฒนาสุขภาร่างกาย
ของชาวบ้านในท้องถิ่นอย่างมั่นคงยั่งยืน ต่อมาจึงได้พัฒนาการแข่งขันเรือยาว
ประเพณีขึ้น ณ ลำนำ้มูลท่านำ้วัดโพธิ์พฤกษาราม อำเภอท่าตูม จังหวัด สุรินทร์

สารบัญ หน้า

เรื่อง 1

หลักสูตรระยะสั้น 3
เนื้อหาการฝึกอบรม
1. ประวัติความเป็นมาของประเพณีแข่งเรือยาวท่าตูม 3
2. อนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีของจังหวัดสุรินทร์ 3
แบบทดสอบ 4
บรรณานุกรม
ประวัติวิทยากร 8

9

หลักสูตรระยะสั้น
”การแข่งเรือยาวท่าตูม ประเพณีดีงามของชาวสุรินทร์”

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจในหลักการและแนวคิดเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของการแข่งเรือยาวท่าตูม

2. เพื่ออนุรักษวัฒนธรรมประเพณีของชาวท่าตูมที่มีการสืบทอดกันอย่างยาวนาน

วัตถุประสงค์การอบรม

1. ผู้เข้าร่วมอบรมเข้าใจในหลักการและแนวคิดเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของการแข่งเรือ ยาวท่าตูม
2. ผู้เข้าร่วมอบรมสามารถมีส่วนร่วมอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีของจังหวัดสุรินทร์
3. ผู้เข้าร่วมอบรมสามารถชมการแข่งเรือยาวและยังสามารถร่วมลงแข่งเรือยาวเพื่อทำให้ได้

มีประสบการณ์ และรู้ถึงการใช้ชีวิตทางเรืออีกด้วย

สิ่งที่จะได้รับ

1. มีความรู้ความเข้าใจในหลักการและแนวคิดเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของการแข่งเรือยาวท่าตูมที่เป็น
ประเพณีของจังหวัดสุรินทร์

2. มีความสามารถในด้านการแข่งเรือยาวและเรียนรู้วิธีการพายเรือยาว

กลุ่มเป้าหมาย


1. นักเรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน

2. ครูผู้สอนในสถานศึกษา

3. นักเรียนสาขาสังคมศึกษา

4. ผู้ที่สนใจโครงการแข่งเรือยาวท่าตูมประเพณีดีงามของชาวสุรินทร์




1

โครงสร้างหลักสูตร

หัวข้อ เวลา (ชั่วโมง)
ทฤษฎี ปฏิบัติ
1.ประวัติความเป็นมาของการแข่งเรือท่าตูม
2.อนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีของจังหวัดสุรินทร์ 1 -
1 -
3.ลงแข่งขันเรือยาวกับชาวท่าตูม -
4.การวัดและประเมินผล - ร้อยละ 20
ร้อยละ 20
รวม
24
6

เกณฑ์การประเมินผล

ผู้เข้าร่วมอบรมต้องมีเวลาเรียนและทำแบบทดสอบไม่ต่ำกว่า 80% และทำกิจกรรมทุกหัวข้อของ หลักสูตรจึงจะได้
รับวุฒิบัตรจากหลักสูตร

เนื้อหาวิชาประกอบด้วยวิชาหลักดังนี้

1. ประวัติความเป็นมาของการแข่งเรือยาวท่าตูมประเพณีดีงามของชาวสุรินทร์
วัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้เข้าร่วมอบรมมีความรู้และแนวคิดเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของการแข่งขันเรือยาวท่าตูม

ประเพณีดีงามของชาวสุรินทร์

คำอธิบาย
ศึกษาความหมายความสำคัญประโยชน์และการนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน

2. อนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีของชาวสุรินทร์

วัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้เข้าร่วมอบรมอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีของชาวสุรินทร์ที่มีการสืบทอดกันอย่าง

ยาวนาน
คำอธิบาย

การศึกษากระบวนการแข่งเรือยาวท่าตูมเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีดีงามของชาวสุรินทร์

2

ระยะเวลาของหลักสูตร

จำนวน 1 วันฝึกอบรมวันที่10 มีนาคม 2565 เวลา 09.00 - 15.00 น.

สถานที่จัดสัมมนา

ห้องประชุม เธียรเตอร์ชั้น 2 อาคาร 38 คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์

ผู้จัดทำหลักสูตร

1 ดร.ภัทระ อินทรกำแหง อาจารย์ผู้สอนรายวิชาการพัฒนาหลักสูตรสังคมศึกษา
2 นางสาวสุธิดา พิศเพ็ง นักศึกษาชั้นปีที่2 สาขาสังคมศึกษา

เนื้อหาการฝึกอบรม

1.ประวัติความเป็นมาของการแข่งเรือยาวท่าตูมประเพณีดีงามของชาวสุรินทร์

ท่าตูมช้างใหญ่ผ้าไหมเนื้อดีประเพณีเรือยาว ข้าวหลามขึ้นชื่อ เลื่องลือทุ่งกุลา งามตาแม่นำ้มูล นี่คือ คำขวัญของ
อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ชาวบ้านริมฝั่ งแม่นำ้มูลเมื่อเสร็จจากการปักดำข้าวแล้ว ว่างเว้นจากการงานถึง
เทศกาลวันสารท หรือ วันแซนโฎนตา เทศกาลทอดกฐิน จะพากันตกแต่งเรือ ตั้งองค์กฐิน ไปทอดตามวัดต่างๆที่
ตนเองศรัทธาซึ่งวัดเหล่านั้นจะติดอยู่ริมนำ้ เมื่อเสร็จจากการ ทอดกฐินแล้ว ก็จะมีการร้องรำทำเพลง ลงท้ายด้วย
การแข่งเรือเป็นที่สนุกสนานยิ่ง แต่เดิมเป็นการ แข่งขันในหมู่บ้านต่อมาจึงขยายวงกว้างเป็นการแข่งขันระหว่าง
หมู่บ้านและระหว่างลุ่มแม่นำ้สาย สำคัญจนกลายเป็นประเพณีแข่งเรือที่สืบทอดตลอดมา

2.อนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีของชาวสุรินทร์

จังหวัดสุรินทร์นอกจากความเป็นเมืองช้างแล้วสิ่งที่นับว่าเป็นเสน่ห์ไม่น้อยก็คือวิถีชีวิตพื้นบ้านความ
เป็นอยู่ที่เรียบง่ายวัฒนธรรมประเพณีสัมพันธ์กับลักษณะที่ตั้งภูมิศาสตร์ประวัติศาสตร์การแข่งขัน
เรือที่อำเภอท่าตูม ก็เช่นเดียวกันประเพณีและวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับสายนำ้อย่างหลากหลายอาทิ
ประเพณีแข่งเรือ ประเพณีลงหาปลา ประเพณีบวชต้นไม้ใหญ่ริมนำ้ ประเพณีแซนโดนตา ประเพณีแห่
นำ้พระพุทธมนต์ฯลฯ การแข่งเรือจึงเป็นประเพณีมรดกทางวัฒนธรรมแห่งสายนำ้มูล

3

ข้อสอบ เรื่อง “การแข่งเรือยาวท่าตูม ประเพณีดีงามของชาวสุรินทร์”

1. ประเพณีการแข่งเรือที่อำเภอท่าตูมมีความสำคัญอย่างไร
ก. เป็นงานประเพณีที่สืบทอดต่อกันมายาวนาน ยามถึงฤดูกาลเดือนสารทก็จะพากันตกแต่งเรือ
ด้วยนำ้ต้มข้าว ขนม นมเนย ธงทิวปลิวไสว ห้อมล้อมด้วย กระเชอโฎนตาหรือเครื่องเซ่นไหว้บูชา
ผีปู่ ย่าตาทวดบรรพบุรุษ และนำลงเรือยาวแห่ไปทอดพร้อมจตุปัจจัย ตามวัดต่างๆไหว้
เจ้าภาพต้อง ต้อนรับด้วยอาหารเครื่องดื่มอย่างอิ่มหนําสำราญ ภายหลังการรับศิล รับพร
เป็นสิริมงคลแล้ว ก็จะนัดแนะทำการแข่งขันประกวดประชันความเร็วกัน ท่านำ้ที่เริ่มมีการแข่งขันเรือ
แห่งแรก ก็คือท่านำ้วัดบ้านปราสาท
ข. เป็นงานประเพณีที่สืบทอดต่อกันมายาวนาน ชาวบ้านจะจัดการแข่งเรือ เพื่อความสนุกสนาน
ค. เป็นประเพณีสร้างความสามัคคีให้แก่ชาวบ้าน
ง. ถูกทุกข้อ

2. งานแข่งเรือยาวท่าตูม เริ่มต้นอย่างเป็นทางการเมื่อใด
ก. พ.ศ. 2532
ข. พ.ศ. 2533
ค. พ.ศ. 2534
ง. พ.ศ.2509

3. ความพิเศษของการแข่งขันเรือยาวประเพณีเทศกาลอำเภอท่าตูมคืออะไร
ก. มีความสวยงาม ของเรือแต่ละท้องถิ่น
ข. มีความพร้อมเพียงในการพายเรือ อย่างสามัคคี
ค. เรือที่ใช้แข่งขันในประเภทท้องถิ่นเป็นเรือของคนในท้องถิ่นอย่างแท้จริง
ง. ถูกทุกข้อ

4. สนามแข่งขันเรือยาวประเพณี เทศกาลที่ยวท่าตูมแข่งอยุ่ที่ใด
ก. ตามสระนำ้ตามหมู่บ้านแต่ละหมู่บ้าน
ข. ลำนำ้มูล
ค. ลำนำ้มูลท่านำ้วัดโพธิ์พฤกษาราม
ง. สนามแสดงช้าง

4

5. ข้อใดต่อไปนี้คือจุดประสงค์ของการแข่งเรือ
ก. ฉลองเทศการออกพรรษาของชาว ไทยพุทธเพราะจะจัดขึ้นหลังจากออกพรรษาแล้ว
ข. เป็นการสร้างความสามัคคีให้เกิดขึ้นในหมู่บ้าน
ค. เป็นโอกาสดีของหนุ่มสาว ต่างหมู่บ้านที่จะได้รู้จักพบปะสังสรรค์กัน
ง. ถูกทุกข้อ

6. การแข่งเรือยาวท่าตูม มีความสำคัญอย่างไร
ก. สร้างชื่อเสียงให้กับตัวอำเภอ และคนในท้องถิ่น
ข. สร้างความสามัคคีของคนในหมู่บ้าน และคนต่างหมู่บ้านได้พบปะกัน เป็นการสร้างความสมานสามัคคี
ของสังคมได้ทางหนึ่ง
ค. เป็นงานเฉลิมฉลองของคนในท้องถิ่น
ง. ถูกทุกข้อ

7. แต่เดิมการแข่งเรือยาวท่าตูม แข่งที่ใด
ก. ท่านำ้วัดบ้านปราสาท
ข. ท่านำ้บ้านโนนสูง
ค. ลำนำ้มูลท่านำ้วัดโพธิ์พฤกษาราม
ง. สนามแสดงช้าง

8. เรือยาวจิ๋ว จำแนกได้กี่ประเภท
ก. 2 ประเภท
ข. 3 ประเภท
ค. 4 ประเภท
ง. 5 ประเภท

9. เรือยาวจิ๋วใหญ่ใช้กี่ฝีพาย
ก. 12 ฝีพาย
ข. 13 ฝีพาย
ค. 14 ฝีพาย
ง. 15 ฝีพาย

10. อำเภอท่าตูมมีชื่อเสียงเลื่องลือในเรื่องใด
ก. การเลี้ยงช้าง
ข. การปลูกข้าว
ค. ข้าวหลาม
ง. ก และ ค ถูก

5

4

เฉลยข้อสอบ เรื่อง “การแข่งเรือยาวท่าตูม ประเพณีดีงามของชาวสุรินทร์”

1. ประเพณีการแข่งเรือที่อำเภอท่าตูมมีความสำคัญอย่างไร
ก. เป็นงานประเพณีที่สืบทอดต่อกันมายาวนาน ยามถึงฤดูกาลเดือนสารทก็จะพากันตกแต่งเรือ
ด้วยนำ้ต้มข้าว ขนม นมเนย ธงทิวปลิวไสว ห้อมล้อมด้วย กระเชอโฎนตาหรือเครื่องเซ่นไหว้บูชา
ผีปู่ ย่าตาทวดบรรพบุรุษ และนำลงเรือยาวแห่ไปทอดพร้อมจตุปัจจัย ตามวัดต่างๆไหว้
เจ้าภาพต้อง ต้อนรับด้วยอาหารเครื่องดื่มอย่างอิ่มหนําสำราญ ภายหลังการรับศิล รับพร
เป็นสิริมงคลแล้ว ก็จะนัดแนะทำการแข่งขันประกวดประชันความเร็วกัน ท่านำ้ที่เริ่มมีการแข่งขันเรือ
แห่งแรก ก็คือท่านำ้วัดบ้านปราสาท
ข. เป็นงานประเพณีที่สืบทอดต่อกันมายาวนาน ชาวบ้านจะจัดการแข่งเรือ เพื่อความสนุกสนาน
ค. เป็นประเพณีสร้างความสามัคคีให้แก่ชาวบ้าน
ง. ถูกทุกข้อ

2. งานแข่งเรือยาวท่าตูม เริ่มต้นอย่างเป็นทางการเมื่อใด
ก. พ.ศ. 2532
ข. พ.ศ. 2533
ค. พ.ศ. 2534
ง. พ.ศ.2509

3. ความพิเศษของการแข่งขันเรือยาวประเพณีเทศกาลอำเภอท่าตูมคืออะไร
ก. มีความสวยงาม ของเรือแต่ละท้องถิ่น
ข. มีความพร้อมเพียงในการพายเรือ อย่างสามัคคี
ค. เรือที่ใช้แข่งขันในประเภทท้องถิ่นเป็นเรือของคนในท้องถิ่นอย่างแท้จริง
ง. ถูกทุกข้อ

4. สนามแข่งขันเรือยาวประเพณี เทศกาลที่ยวท่าตูมแข่งอยุ่ที่ใด
ก. ตามสระนำ้ตามหมู่บ้านแต่ละหมู่บ้าน
ข. ลำนำ้มูล
ค. ลำนำ้มูลท่านำ้วัดโพธิ์พฤกษาราม
ง. สนามแสดงช้าง

6

5. ข้อใดต่อไปนี้คือจุดประสงค์ของการแข่งเรือ
ก. ฉลองเทศการออกพรรษาของชาว ไทยพุทธเพราะจะจัดขึ้นหลังจากออกพรรษาแล้ว
ข. เป็นการสร้างความสามัคคีให้เกิดขึ้นในหมู่บ้าน
ค. เป็นโอกาสดีของหนุ่มสาว ต่างหมู่บ้านที่จะได้รู้จักพบปะสังสรรค์กัน
ง. ถูกทุกข้อ

6. การแข่งเรือยาวท่าตูม มีความสำคัญอย่างไร
ก. สร้างชื่อเสียงให้กับตัวอำเภอ และคนในท้องถิ่น
ข. สร้างความสามัคคีของคนในหมู่บ้าน และคนต่างหมู่บ้านได้พบปะกัน เป็นการสร้างความสมานสามัคคี
ของสังคมได้ทางหนึ่ง
ค. เป็นงานเฉลิมฉลองของคนในท้องถิ่น
ง. ถูกทุกข้อ

7. แต่เดิมการแข่งเรือยาวท่าตูม แข่งที่ใด
ก. ท่านำ้วัดบ้านปราสาท
ข. ท่านำ้บ้านโนนสูง
ค. ลำนำ้มูลท่านำ้วัดโพธิ์พฤกษาราม
ง. สนามแสดงช้าง

8. เรือยาวจิ๋ว จำแนกได้กี่ประเภท
ก. 2 ประเภท
ข. 3 ประเภท
ค. 4 ประเภท
ง. 5 ประเภท

9. เรือยาวจิ๋วใหญ่ใช้กี่ฝีพาย
ก. 12 ฝีพาย
ข. 13 ฝีพาย
ค. 14 ฝีพาย
ง. 15 ฝีพาย

10. อำเภอท่าตูมมีชื่อเสียงเลื่องลือในเรื่องใด
ก. การเลี้ยงช้าง
ข. การปลูกข้าว
ค. ข้าวหลาม
ง. ก และ ค ถูก

7

บรรณานุกรม

สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน). “แข่งเรือยาวท่าตูม ประเพณีดีงามของชาวสุรินทร์”
จากเว็บไซต์: https://ref.codi.or.th. สืบค้นเมื่อวันที่12 มีนาคม 2565

8

ประวัติส่วนตัว

นางสาว สุธิดา พิศเพ็ง (แตงโม) รหัสนักศึกษา 63121100131
สาขาสังคมศึกษา คณะมนุษย์ศาสตร์และสังคมศาสตร์

เกิดวันพฤหัสบดีที่27 เดือนเมษายน พ.ศ2543 อายุ21 ปี
E-mail : [email protected]

เบอร์062-993-7202

9