แบบฝึกทักษะการอ่านออกเสียงคำควบกล้ำป.6 ส่งตรวจ

ก

คำนำ

แบบฝึกพัฒนาทักษะการอ่านคำควบกล้ำกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เป็นนวัตกรรมการเรียนรู้ที่มุ่งพัฒนาความสามารถการอ่าน
ออกเสียงควบกล้ำ ร ล ว ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 แบบฝึกเสริมทักษะชุดน้ี
แบ่งเนื้อหาออกเป็น 3 ส่วน คือ เนื้อหาเกี่ยวกับเรื่องคำควบกล้ำแท้ คำควบกล้ำไม่แท้
และแบบฝึกหัดรวมท้ายบทเรื่องคำควบกล้ำ มีเนื้อหาสาระสำคัญและผลการเรียนรู้
ที่คาดหวัง ตรงตามมาตรฐานการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทยระดับช้ัน
ประถมศกึ ษาปที ่ี 6 และหลกั สูตรแกนกลางศึกษาขนั้ พนื้ ฐานพุทธศกั ราช 2551

ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่าบทเรียนสำเร็จรูปเล่มนี้ จะเป็นประโย ชน์
ต่อการจัดการเรียนรู้ และเป็นส่วนสำคัญในการพัฒนาทักษะการอ่านออกเสียง
เรื่องคำควบกล้ำ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
ให้ได้ผลดียิ่งขึ้น และขอขอบพระคุณผู้ที่เกี่ยวข้องทุกท่านที่ให้คำแนะนำ และคำปรึกษา
ดว้ ยดเี สมอมา

คณะผจู้ ัดทำ

ข

สารบญั

เรอื่ ง หนา้

คำนำ ก
สารบัญ ข
ข้นั ตอนการเรยี นรู้ ........................................................................................................................ 1
คำแนะนำการใช้แบบฝึกทักษะสำหรับนักเรยี น ............................................................................ 2
มาตรฐานการเรียนรู้ ..................................................................................................................... 3
ตวั ช้ีวดั และจดุ ประสงค์การเรียนรู้ ................................................................................................ 3
แบบทดสอบกอ่ นเรียน ................................................................................................................. 4
ความร้ทู ว่ั ไปเกีย่ วกับอักษรควบกล้ำ ............................................................................................ 7
คำควบกลำ้ แท้ ............................................................................................................................. 7

คำท่ีมี ร เป็นคำควบกล้ำ ............................................................................................... 9
กจิ กรรมที่ 1 …………….................................................................................................... 11
คำท่ีมี ล เปน็ คำควบกล้ำ................................................................................................. 12
กิจกรรมที่ 2 …………….................................................................................................... 14
คำที่มี ว เป็นคำควบกล้ำ................................................................................................. 15
กจิ กรรมท่ี 3 …………….................................................................................................... 17
คำควบกลำ้ ไมแ่ ท้ ......................................................................................................................... 18
กจิ กรรมท่ี 4.1 ………….................................................................................................... 20
กจิ กรรมที่ 4.2 ………….................................................................................................... 21
แบบทดสอบหลังเรยี น ................................................................................................................. 22
เฉลยแบบฝกึ หัด

1

ขนั้ ตอนการเรยี นรู้

1. ศึกษาคำชแ้ี จง และจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้
2. ศึกษาบทเรยี นแต่ละบท
3. ฝกึ อ่านสะกดคำบทเรียนแต่ละบท
4. ทำแบบฝึกหดั ทา้ ยบทเรยี นแต่ละบท

2

คำแนะนำการใช้แบบฝกึ ทกั ษะ
สำหรบั นักเรยี น

1. นักเรียนต้องศึกษาบทเรียนสำเร็จรูปทีละกรอบ ตามลำดับ
ห้ามขา้ มกรอบใด กรอบหนง่ึ

2. บทเรียนแต่ละตอนจะอยู่ในกรอบ แต่ละกรอบมีเนื้อหา
และคำถาม นักเรียน อ่านคำอธิบาย และคำถามช้ำ ๆ ให้เข้าใจ คิดให้ดี
แล้วจึงตอบคำตอบ

3. การตอบคำถามใหน้ ักเรียนเขยี นคำตอบลงในกระดาษคำตอบ
4. หากตอบผิด นักเรียนไม่ต้องตกใจนะคะ กลับไปอ่านอีกครั้ง
แลว้ จึงตอบคำถามใหมก่ ่อนจะศึกษากรอบต่อไป
5. หลังจากศึกษาบทเรียนสำเร็จรูปครบทุกกรอบแล้ว
ทำแบบฝึกหัดหลังเรียน แล้วตรวจคำตอบแบบฝึกหัดเพื่อดูความก้าวหน้า
ของตนเอง

3

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ท 1.1 ใชก้ ระบวนการอ่านสรา้ งความรู้และความคิดเพ่ือ
นำไปใช้ตดั สินใจ แกป้ ญั หาในการดำเนินชีวิต และมนี สิ ัยรักการอา่ น

ตัวชวี้ ดั

ท.1.1 ป.6/1 อ่านออกเสยี งบทรอ้ ยแกว้ และบทร้อยกรองได้ถูกตอ้ ง

จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

1. นักเรียนสามารถอธิบายความหมายของอักษรควบกล้ำได้
2. นักเรียนสามารถอธิบายลักษณะประเภทของอกั ษรควบกล้ำได้
3. นักเรียนสามารถแยกคำท่เี ปน็ อกั ษรควบแท้ และควบไม่แทไ้ ด้
4. นักเรยี นปฏิบตั ิตนเปน็ ผู้ใฝร่ ู้

แบบทดสอบก่อนเรียน 4

คำช้ีแจง 1. แบบทดสอบนีจ้ ัดทำขึ้นโดยมจี ดุ ประสงคเ์ พ่อื วัด และประเมนิ ผลความรูค้ วามเขา้ ใจในเน้ือหา
คำควบกล้ำ ร ล ว

2. แบบทดสอบมีทัง้ หมด 30 ขอ้ เปน็ 4 ตวั เลอื ก ก ข ค และ ง
3. ให้กากบาท (X) ในชอ่ งตัวเลอื ก ก ข ค ง ท่ถี ูกท่สี ุดในกระดาษคำตอบ

1. คำควบกล้ำ หมายถึง ขอ้ ใด 6. ขอ้ ความต่อไปนมี้ ีอกั ษรควบแท้กี่คำ
ก. พยัญชนะตน้ ที่มี 2 ตวั “ถนนสายนี้มีตำรวจตรวจตราอยูเ่ กลื่อนกลาด”
ข. พยัญชนะตน้ ท่ีมตี ัว ร ล
ค. พยญั ชนะตน้ ที่มีตัว ร ล ว ก. 2
ง. พยัญชนะตน้ ท่ีมี 2 ตัว ออกเสยี ง ข. 3
ค. 4
ควบกบั ร ล ว ง. 5
2. คำควบกลำ้ ในภาษาไทยมีก่ีชนดิ 7. ประโยคใดมเี ฉพาะอักษรควบแท้
ก. อยา่ เผลอไปเลน่ ใต้ตน้ ไทร
ก. 1 ตวั ข. ทรายที่ดตี อ้ งมีก้อนกรวด
ข. 2 ชนิด ค. หยดุ เปิดเพลงเศร้าเสยี ที
ค. 3 ชนดิ ง. น้อยหน่ามีผิวขรขุ ระ
ง. 4 ชนิด 8. ขอ้ ใดมีคำควบกลำ้ มากทส่ี ุด
3. พยญั ชนะไทยทีเ่ ปน็ อกั ษรควบกล้ำมีอะไรบา้ ง ก. วงั สราญมีอาศรมประดบั พลอย
ก. ร ล ว ข. พลกิ แพลงความรคู้ วบไหวพริบ
ข. ข ล ว ค. ไกรอโศกเศร้าโศกา
ค. ก ข ค ง. ลำคลองกวา้ งใหญ่ไพศาล
ง. ข ค ร 9. คำในขอ้ ใดออกเสยี งเหมือนคำวา่ "ขวา"
4. ข้อใดเป็นพยัญชนะท่ีออกเสยี งควบกล้ำ ก. กล้า
ก. กว พล คว ข. ควาย
ข. หว ขร นว ค. กรง
ค. กร มร ชล ง. ขวด
ง. สว กว กร 10. ขอ้ ใดเป็นอักษรควบแท้ทั้งหมด
5. ในข้อใดเปน็ คำควบกลำ้ แท้ทั้งหมด ก. เพราะ ปลกู อินทรยี ์
ก. ครองธรร ข. ทราย ศรี ไทร
ข. ครรลอง ค. คลอง กวาด ขวาน
ค. ครอบครอง ง. จรงิ ไซร้
ง. ความจริง

11. คำควบกลำ้ ในขอ้ ใดแตกต่างจากข้ออนื่ 5
ก. ความรู้
ข. ทรามวัย 18. ข้อใดมีคำควบไม่แท้
ค. กวาดบ้าน ก. แมช่ อบทำเครือ่ งแกงผัดเผ็ด
ง. ครอบครวั ข. พ่อชอบทำขา้ วผดั รวมมิตร
ค. พ่ชี อบทำยำปลาอินทรยี ์ใสม่ ะนาวหอม ๆ
12. คำในข้อใดออกเสยี งต่างจากพวก ง. ฉันชอบทำแกงจดื
ก. กลบ
ข. ปรบั 19. ข้อใดมีคำควบกลำ้ ไมแ่ ท้มากทีส่ ดุ
ค. พรกิ ก. ลำคลองนี้กวา้ งขวางมาก
ง. แปรง ข. อนิ ทรบี นิ ผ่านตน้ ไทรอย่างเรว็
ค. แมไ่ ปตลาดซ้ือปลานิลมาทอด
13. คำขอ้ ใดเป็นคำควบกลำ้ ไม่แท้ ง. ปลาสรอ้ ยอยใู่ นคลองนำ้ ใส
ก. เขวย้ี ง
ข. กลง้ิ 20. คำใดไมใ่ ชค่ ำควบกล้ำไม่แท้
ค. เพลีย ก. เศรษฐี
ง. ไซร้ ข. สรา้ ง
ค. เคลบิ เคล้ิม
14. คำในข้อใดมีคำควบแท้ และควบไม่แท้ ง. จลุ ินทรยี ์
ก. มากมาย กา่ ยกอง
ข. ความจริง สรา้ งพลอย 21. “สร้างเสรมิ ” อา่ นอยา่ งไร
ค. ระริก ระร้ี ก. ส้าง - เสมิ
ง. ขรุขระ เกลยี ดคร้าน ข. สา้ ง - เซิม
ค. ซา้ ง - เสมิ
15. ข้อใดเปน็ คำควบกลำ้ ไม่แทท้ งั้ หมด ง. ซา้ ง - เซิม
ก. สร้อย จริง พุทรา
ข. ปรบั ปรุง กลอง ควาย 22. ข้อใดอ่านถูกต้อง
ค. กลว้ ย เปรี้ยว เสรมิ ก. แทรกแซง = แทรก - แซง
ง. กรบุ กรอบ ทราย ทรดุ โทรม ข. เพลดิ เพลนิ = เพิด - เพิน
ค. เมาคลี = เมา - คี
16. ขอ้ ใดอ่านผดิ ง. เกลียกกราย = เกลยี ก - กราย
ก. พุทรา = พุด-ซา
ข. นิทรา = นิ-ซา 23. จงเตมิ คำต่อไปนี้
ค. ทรดุ โทรม = ซุด-โซม “ผัดวันประกนั …….ปากปรา……..น้ำใจเชือดคอ”
ง. ทรวดทรง = ซวด-ซง ก. พรงุ่ ศรยั
ข. พร่งุ ใส
17. ข้อความ “สมศรีหาสายสรอ้ ยทหี่ ลน่ อยู่ ค. พงุ่ ศรัย
ง. พุ่ง ใส
ข้างตน้ ไทร” มีคำควบกล้ำไม่แท้กค่ี ำ

ก. 5 คำ

ข. 4 คำ

ค. 3 คำ

ง. 2 คำ

24. “นกอินทรีกำลังสร้างรังอยู่ ครูขอร้อง 6
อย่าเอาไม้ไปขว้างมันนะ” จากข้อความ
มีคำควบกล้ำแท้และคำควบกล้ำไม่แท้อย่าง 28. สตรีสมัยใหม่มักสวมเครื่องประดับที่…..
ละกีค่ ำ คำท่ีเตมิ ในช่องวา่ งคอื ข้อใด

ก. ควบแท้ 1 ควบไมแ่ ท้ 2 ก. พรั่งพร้อม
ข. ควบแท้ 1 ควบไมแ่ ท้ 3 ข. แพรวพราว
ค ควบแท้ 2 ควบไม่แท้ 1 ค. เพราะพรงิ้
ง. ควบแท้ 2 ควบไม่แท้ 2 ง. พรอ้ มเพรียง
25. คำควบกล้ำในข้อใดท่ีมีตวั สะกดในมาตรา 29. “รามสูรย์……..…..ขวานใสน่ างเมขรา”
แม่ กน และมาตรา แม่ กง คำที่เติมในช่องว่างคอื ข้อใด
ก. คลุกคลาน ก. ควา้
ข. เปลย่ี นแปลง ข. โยน
ค. พรวดพราด ค. ปา
ง. พลิกแพลง ง. ขวา้ ง
26. สพุ ชิ ญาตั้งใจเรยี นจงึ ได้.........เฉลยี่ ดีมาก 30. น้ำพริกเผ็ดเพราะพริก ลิ้นระริกกระดิก
ก. เกรด ใหญ่ต้นพริกขึ้นในไพร เพราะพริกไปกับ
ข. เกด นายพรานจากคำประพันธ์ดังกล่าวมีคำที่มี ร
ค. เกลด คำควบกล้ำก่ีคำ(ไมน่ บั คำซ้ำ)
ง. เกรด็ ก. 5 คำ
27. นางสาวไทยปนี ีส้ วย……………….คำทเ่ี ตมิ ข. 6 คำ
ในช่องวา่ งคือข้อใด ค. 8 คำ
ก. เพรศิ พริ้ง ง. 9 คำ
ข. เพดิ พริง้
ค. เพลดิ พลิง้
ง. เพริศพิง้

7

คำควบกล้ำ

คำควบกลำ้ คอื คำท่มี พี ยญั ชนะตน้ ซึ่งควบกับ ร ล ว
เขียนเรียงตัวติดกนั และประสมกบั สระตวั เดยี วกนั ออกเสียง
ควบกลำ้ เป็นพยางคเ์ ดยี วกนั

คำควบกล้ำจำแนกตามการอ่านเปน็ 2 ประเภท คือ

ควบกลำ้ แท้ ควบกล้ำไม่แท้

8

ควบกลำ้ แท้

คือ คำที่มีพยัญชนะ 2 ตัว เรียงกัน พยัญชนะตัวหน้า
เป็นตัว ก ข ค ต ป พ พยัญชนะตัวควบเป็นตัว ร ล ว ประสม
สระเดียวกัน เวลาอ่านจะออกเสยี งพยัญชนะทัง้ 2 ตัว พร้อมกัน
มีท้ังส้นิ 11 เสียง 15 รูป ไดแ้ ก่

ร กร ขร คร ปร พร ตร
ล กข ขล คล ปล พล ผล

ผล

ว กข ขว คว

9

คำที่มี ร เปน็ คำควบกลำ้

กร- คร- ปร-
ขร- ตร- พร-

ตัวอย่างคำทมี่ ี ร เปน็ ควบกล้ำ

กร → กรอบ กราบ กรวย แกร่ง กริ่ง กร่อน
ขร → ขรุขระ ขรบิ ขรึม ขรัว
คร → ใคร ครอบ ครบเครอื่ ง ครา้ น ครุฑ ครู
ตร → ตรวจ ตรสั ตรกึ ตรอง ตรา แตร
ปร → ปราบ ปรับปรงุ เปราะ ปรับ เปรต
พร → พรอ้ ม พร่ำ พริก พราย พระ ไพร่

ขอ้ ควรจำ

คำควบกล้ำตอ้ งออกเสียงพยญั ชนะต้นสองตัวเปน็ เสยี งเดียวกัน
ใหพ้ ร้อมกนั เชน่ พราน สะกดว่า พอ - รอ - อา – นอ - พราน

10

อ่าน ร ได้เก่งจงั

คำ สะกดวา่

กราบ กอ - รอ - อา - บอ - กราบ
แกรง่ กอ - รอ - แอ - งอ - ไม้เอก - แกรง่
กะเพรา กอ - อะ - กะ - พอ - รอ - เอา - เพรา - กะเพรา
กระเพาะ กอ - รอ - อะ - กระ - พอ - เอาะ – เพาะ - กระเพาะ
เขรอะ ขอ - รอ - เออะ - เขรอะ
ขรขุ ระ ขอ - รอ - อุ - ขรุ - ขอ - รอ - อะ - ขระ - ขรขุ ระ
ครอบครวั คอ - รอ - ออ - บอ - ครอบ - คอ - รอ - อวั - ครวั - ครอบครัว
เคร่งเครียด คอ - รอ - เอ - งอ - ไม้เอก – เคร่ง - คอ - รอ - เอีย - ดอ - เครยี ด
เปรมปรี ปอ - รอ - เอ - มอ - เปรม - ปอ - รอ - อี - ปรี - เปรมปรี
ปรับปรุง ปอ - รอ - อะ - บอ - ปรับ – ปอ - รอ - อุ - งอ - ปรุง - ปรับปรุง
เตรยี ม ตอ - รอ - เอีย - มอ - เตรียม
ตรอมตรม ตอ - รอ - ออ - มอ - ตรอม – ตอ - รอ - โอะ - มอ – ตรม
ตรวจตรา ตอ - รอ - อวั - จอ - ตรวจ - ตอ - รอ - อา - ตรา
พรนุ พอ - รอ - อุ - นอ - พรุน
พร้อม พอ – รอ – ออ – มอ – พรอม – ไมโ้ ท
พรัง่ พรู พอ - รอ - อะ - งอ – ไม้เอก – พรงั่ - พอ - รอ - อู - พรู - พร่งั พรู
แพรวพราว พอ - รอ - แอ - วอ - แพรว - พอ - รอ - อา - วอ - พราว - แพรวพราว

11

กจิ กรรมท่ี 1 (10 คะแนน)
หาคำจากนิทาน

คำชแ้ี จง ใหน้ กั เรียนฝกึ อ่านนทิ านต่อไปนี้ และวงกลมคำ
ล้อมรอบคำท่ีควบกล้ำด้วย ร

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ยังมีครอบครัวอยู่ครอบครัวหนึ่ง
ได้เลี้ยงแมวไว้เพื่อใช้ไล่พวกหนู แมวตัวนี้มีชื่อว่าเจ้าพริ้มเพรา
ขนของเจ้าพริ้มเพรามีสีดำ ตาสีคราม รูปร่างปราดเปรียว มีฟัน
และกรงเล็บที่แหลมคม แต่เจ้าแมวตัวนี้กลับขี้เกียจ และมักชอบ
หลบหลีกผลุบไปนอนเป็นประจำ ทำให้หนูวิ่งกันขวักไขว่อย่างไม่
เกรงกลวั ใครไปทวั่ บา้ น

วันหนึ่งพวกหนูพากันเข้าไปกัดแทะถุงกระสอบข้าวสาร
ในห้องครัวอย่างครื้นเครง โดยที่เจ้าพริ้มเพรานั้นเอาแต่นอนขลุก
อยู่กับที่โดยไม่สนใจสิ่งต่าง ๆ รอบตัว เมื่อเจ้าของบ้านเข้ามาเห็น
พวกหนูก็โกรธเจ้าพริ้มเพรามาก ด้วยความกราดเกรี้ยวเจ้าของบ้าน
จึงตวาดเจ้าพริ้มเพราอย่างรุนแรง และไล่ให้ออกจากบ้านทันที
จ า ก น ั ้ น เ จ ้ า พ ร ิ ้ ม เ พ ร า ก ็ อ อ ก ม า เ พ ร า ะ เ จ ้ า พ ร ิ ้ ม เ พ ร า ไ ม ่ มี
ความรบั ผดิ ชอบต่อหน้าทีต่ นเอง

12

คำท่มี ี ล เปน็ คำควบกลำ้

กล- คล- พล-
ขล- ปล- ผล-

ตัวอย่างคำทมี่ ี ร เป็นควบกลำ้
กล → ไกล กลาง กลมกลนื กลบั กลั่นแกลง้
ขล → ขลาด ขลยุ่ ขลงั เขลา โขลง
คล → คลอง คลุก คลาน คล้ำ คละคล้งุ
ปล → ปลา ปลด ปลาย ปลอด เปลีย่ ว
พล → เพลง พลาด พลิก พล้ิว พลาดพล้งั
ผล → โผล่ ผลัด ผลิ ผลาญ ผลีผลาม

ข้อควรจำ

1. คำควบกล้ำตอ้ งออกเสยี งพยัญชนะต้นสองตวั เป็นเสียงเดียวกนั
ใหพ้ ร้อมกัน เช่น พราน สะกดว่า พอ - รอ - อา – นอ – พราน

2. ตอ้ งระวงั บางคำไม่ใช่คำควบกล้ำแตเ่ ปน็ คำท่ีออกเสียง อะ กงึ่ เสียง
เช่น ทลาย ออกเสยี งวา่ ทะ – ลาย

3. ตอ้ งไม่ใช่คำทมี่ ี ห นำ เชน่ หลาน สะกด หอ - ลอ - อา - นอ - หลาน
ซงึ่ เปน็ คำอกั ษรนำ (ห นำ ล)

13

อา่ น ล ได้เกง่ จงั

คำ สะกดว่า

กล่นิ กอ - ลอ - อิ- นอ - กลิน - ไม้เอก - กลิ่น
เกลื่อน กอ - ลอ - เออื - นอ - เกลือน - ไมเ้ อก - เกลอื่ น
กลมเกลียว กอ - ลอ - โอะ - มอ – กลม - กอ - ลอ - เอีย - วอ - เกลียว - กลมเกลียว
ขลุ่ย
ขลุกขลกิ ขอ - ลอ - อุ - ยอ - ขลุย - ไม้เอก - ขลุ่ย
โขลง ขอ - ลอ - อุ - กอ - ขลกุ - ขอ - ลอ - อ-ิ กอ - ขลิก- ขลุกขลกิ
คล้าย
คลอง ขอ - ลอ - โอ - งอ - โขลง
ขาดแคลน
เปลือก คอ - ลอ - อา - ยอ - คลาย - ไม้โท - คล้าย
ปลาย
ผลาญ คอ - ลอ - ออ - งอ - คลอง
ผลุบโผล่ ขอ - อา - ดอ - ขลาด - คอ - ลอ - แอ - นอ - แคลน - ขาดแคลน

พล่วั ปอ - ลอ - เอือ - กอ - เปลือก
พลาด ปอ - ลอ - อา - ยอ - ปลาย
พลาสตกิ
ผอ - ลอ - อา - ยอ - ผลาน

ผอ - ลอ -อุ - บอ - ผลบุ - ผอ - ลอ - โอ - โผล - ไมเ้ อก -
โผล่ - ผลุบโผล
พอ - ลอ - อวั - พลวั - ไมเ้ อก - พล่วั
พอ - ลอ - อา - ดอ - พลาด
พอ - ลอ - อา - สอ - พล้าด - สอ - อะ -สะ - ตอ - อ-ิ กอ - ติก - พลาสตกิ

14

กิจกรรมท่ี 2 (10 คะแนน)
อ่าน ล คลอ่ ง

คำชแ้ี จง ใหน้ ักเรยี นฝึกอา่ นบทกลอน และขดี เส้นใต้คำท่คี วบกลำ้ ดว้ ย
“ล”

โขลงชา้ งจอมป่วน ชาวสวนกล้วยไข่ ขา้ วเปลอื กปลัก๊ ไฟ
กลบั บ้านพูดคลอ่ ง
ช่ืนใจลำคลอง ไลข่ ับเผาผลาญ บาดแผลวิ่งผลัด
หอมนานขลาดเขลา
คลาดเคลอ่ื นจ้องมอง ซือ้ ของล้างจาน เขม็ กลัดเชิงเขา

ปลากัดอาหาร เป่าขลยุ่ เสยี งหวาน

ร่ายรำพลิกแพลง สอ่ งแสงสีเทา

วันเสาร์บดิ พล้ิว

15

คำทีม่ ี ว เปน็ คำควบกลำ้

กว- ขว- คว-

ตวั อย่างคำที่มี ร เป็นควบกล้ำ

กว → ไกว กวา้ ง กวัดแกวง่ เกวยี น กวกั
ขว → ขวัญ ขวา้ ง ขวดิ ขวกั ไขว่ แขวน
คว → ความ ควาย ควำ่ ควัน คว้า แคว

ข้อควรจำ

1. คำควบกลำ้ เวลาสะกดต้องมีพยัญชนะต้นสองตัวโดยจะมี “ว”
รวมอย่ใู นพยญั ชนะตน้ เช่น ขวาน สะกดว่า ขอ - วอ - อา – นอ – ขวาน

2. เมือ่ มีพยญั ชนะตน้ สองตัวแล้วตอ้ งไมอ่ า่ นออกเสยี ง อะ กงึ่ เสียง
ที่พยญั ชนะตน้ เชน่ สวาย สะกดวา่ สอ - วอ - อา – ยอ – สวาน
ออกเสียงว่า สะ – หวาย ซ่ึงไม่ใช่คำควบกลำ้ แตเ่ ป็นอักษรนำ (ส นำ ว)

3. ตอ้ งไมใ่ ชค่ ำทมี่ ี ห นำ เช่น หวาน สะกด หอ - วอ - อา - นอ - หวาน
ออกเสยี ง หวาน ไม่ใชค่ ำควบกล้ำแต่เป็นอกั ษรนำ (ห นำ ล)

4. ระวังคำทมี่ สี ระ อัว เช่น สวย สะกดวา่ สอ - อัว - ยอ – สวย ซงึ่ เป็น
คำประสมสระ อวั ไมใ่ ช่คำควบกลำ้

16

อ่าน ว ไดเ้ ก่งจัง

คำ สะกดวา่

แกวง่ กอ - วอ - แอ - งอ - แกวง - ไมเ้ อก - แกว่ง
กวา้ น กอ - วอ - อา - นอ - กวาน - ไมโ้ ท - กว้าน
แตงกวา ตอ - แอ - งอ - แตง - กอ - วอ - อา - กวา - แตงกวา
เกวียน กอ - วอ - เอยี - นอ - เกวียน
กวดั แกว่ง กอ - วอ - อะ - ดอ - กวัด - กอ - วอ - แอ - งอ - แกวง -
ไมเ้ อก - แกว่ง - กวัดแกวง่
ขวา้ ง ขอ - วอ - อา - งอ - ขวาง - ไมโ้ ท - ขว้าง
ขวญั
ขวากหนาม ขอ - วอ - อะ - นอ - ขวัน
ไขว้เขว
ไขว่หา้ ง ขอ - วอ - อา - กอ - ขวาก - หอ - นอ - อา - มอ - หนาม - ขวากหนาม

แขวะ ขอ - วอ - ไอ - ไขว - ไมโ้ ท - ไขว้
ควานหา
ควาย ขอ - วอ - ไอ - ไขว - ไม้เอก - ไชว่ - หอ - อา - งอ - หาง -
ไม้โท - ห้าง - ไขว่ห้าง
คว้า ขอ - วอ - แอะ - แขวะ
ควกั คอ - วอ - อา - นอ - ควาน - หอ - อา - หา - ควานหา

คอ - วอ - อา - ยอ - ควาย
คอ - วอ - อา - ควา - ไม้โท - ควา้

คอ - วอ - อะ - กอ - ควัก

17

กิจกรรมท่ี 3 (10 คะแนน)
อ่าน ว คลอ่ ง

คำชี้แจง ใหน้ ักเรียนฝึกอ่าน และขีดเส้นใต้คำที่ควบกลำ้ ด้วย “ว”

กำนันขวัญแกเป็นควาญช้าง แกทะเลาะกับกำนันกวาด
จึงคว้าขอด้วยมือขวา มือซ้ายคว้าขวานทุบหัวควายกำนันกวาด
นายแกว่นลูกกำนันกวาดมีความโกรธ ถือดาบกวัดแกว่ง
เขาวิ่งผ่านต้นหูกวางไปชนกระเชอล้มคว่ำไปทางขวา
ถูกแตงกวากระจัดกระจายบนลานกว้าง แล้วขว้างขวานใส่
กำนนั ขวัญ แต่พลาดไปปกั ท่ตี น้ หกู วาง กำนันขวัญใจหายใจคว่ำ
วง่ิ หนีไปทางแคว จึงรอดตาย

18

ควบกลำ้ ไม่แท้

คือ คำท่มี พี ยัญชนะตน้ ควบกบั ร แต่การออกเสียงอ่านคำ
จะไมอ่ อกเสยี ง ร คำควบกลำ้ ไม่แท้แบง่ เป็น 2 ลกั ษณะ ดงั นี้

1. อ่านออกเสียงเฉพาะพยัญชนะต้น ไมอ่ อกเสยี งตัวควบกล้ำ
2. ออกเสียงเป็น “ซ” เม่อื พยัญชนะต้นเปน็ ทร

1. อ่านออกเสียงเฉพาะพยัญชนะต้น ไม่ออกเสยี งตวั ควบกลำ้

เม่ือพยัญชนะตน้ ท่นี ำหนา้ ตวั ร แตอ่ อกเสียงเฉพาะ พยญั ชนะต้น มี 4 ตัว คอื

ตวั อยา่ งคำ

จ จริง อา่ นวา่ จิง

ซ ซกั ไซร้ อา่ นว่า ซักไซ้

ศ เศรา้ อา่ นว่า เสา้
ศกั ด์ศิ รี อ่านวา่ สกั - สี

ส สร้อย อา่ นว่า ส้อย
เสริม อ่านวา่ เสิม

2. ออกเสียงเป็น “ซ”

เมอ่ื พยญั ชนะ “ท” ควบกับ “ร” แต่ออก เสียงเปน็ “ซ” ซงึ่ มีหลักการจำดว้ ยการทอ่ ง
คำตา่ ง ๆ ทเี่ รียบเรียงเป็นกาพย์ยานี 11 ดงั นี้

19

ฝึกอา่ นคำควบกล้ำไม่แท้

ทรวดทรง ทราบ ทราม ทราย ทรดุ โทรม หมาย นกอนิ ทรี
มัทรี อนิ ทรยี ์ มี เทริด นนทรพี ุทรา เทรา
ทรวง ไทร ทรัพย์ แทรกวัด โทมนสั ฉะเชงิ เทรา
ตวั ทร เหลา่ น้เี รา ออกสำเนียงเป็นเสยี ง ซ

อาจารย์ กำชยั ทองหล่อ/ผู้แตง่

อ่านใหค้ ลอ่ ง ทรวดทรง อา่ นว่า ซวด – ซง
ทราบ อ่านวา่ ซาบ
ทราม อ่านวา่ ซาม
ทราย อ่านว่า ซาย
ทรุดโทรม อา่ นวา่ ซดุ – โซม
นกอนิ ทรี อ่านวา่ นก – อนิ – ซี
มทั รี อา่ นว่า มัด – ซี
อินทรยี ์ อ่านว่า อิน – ซี
เทริด อา่ นว่า เซดิ
นนทรี อ่านว่า นน – ซี
พทุ รา อา่ นวา่ พดุ – ซา
เทรา อ่านวา่ เซา
ทรวง อ่านว่า ซวง
ไทร อ่านวา่ ไซ
ทรพั ย์ อา่ นวา่ ซบั
แทรก อา่ นว่า แซก
ฉะเชิงเทรา อ่านวา่ ฉะ – เชงิ – เซา

20

กจิ กรรมท่ี 4.1 (10 คะแนน)

อ่านคำควบกลำ้ ไม่แท้

คำช้ีแจง ให้นกั เรียนฝกึ อ่านคำควบกล้ำไม่แท้ต่อไปนี้

เศรา้ นกอนิ ทรี ไซร้ ทะเลทราย
เศรษฐี ทรพั ย์สนิ สายสรอ้ ย จริงใจ
พุทรา ฉะเชงิ เทรา แทรกแซง ทรดุ โทรม
โศกเศรา้ อาศรม สร้างเสรมิ สรงน้ำ
สระผม สดศรี สวมเทริด ทราบ
มทั รี อนิ ทรี นนทรี พุทรา
จรงิ ปราศรัย ศีรษะ สรรเสรญิ

21

กิจกรรมท่ี 4.2 (10 คะแนน)
แยกให้ออก

คำช้ีแจง ให้นกั เรยี นอา่ นออกเสียงให้ถูกตอ้ ง และวงกลมคำควบกลำ้ แท้
ขีดเส้นใตค้ ำควบกล้ำไม่แท้

เสสรวล แปรงฟัน ไมก้ วาด ซ่อมเสริม
พุทรา อนิ ทรีย์ ของขวญั แตงกวา
มะกรดู ทราบ สระน้ำ ทรุดโทรม
เศรษฐี ปรบมือ เสอื โครง่ ฉะเชิงเทรา
ด่านตรวจ ตกี ลอง จรงิ กลอ้ งถ่ายรูป
เศรา้ โศก เกล็ดปลา ตน้ ไทร พระสงฆ์
นอนควำ่ เสรจ็ แทรกแซง คุณครู
ศกั ดศิ์ รี สรา้ งบา้ น เป่าขล่ยุ หอ้ งครวั
ควนั รถ พลอย ลำคลอง ศรทั ธา
สร้อยคอ อาศรม ซอ่ มเสรมิ ไม้แขวนเสอ้ื

22

แบบทดสอบหลงั เรยี น

คำช้ีแจง 1. แบบทดสอบนจ้ี ัดทำข้นึ โดยมจี ุดประสงค์เพอื่ วัด และประเมนิ ผลความร้คู วามเขา้ ใจในเนื้อหา
คำควบกล้ำ ร ล ว

2. แบบทดสอบมีท้ังหมด 30 ขอ้ เป็น 4 ตวั เลือก ก ข ค และ ง
3. ใหก้ ากบาท (X) ในชอ่ งตวั เลือก ก ข ค ง ที่ถูกทสี่ ดุ ในกระดาษคำตอบ

1. คำควบกล้ำ หมายถึง ขอ้ ใด 6. ข้อความต่อไปนมี้ ีอักษรควบแท้กี่คำ
ก. พยัญชนะต้นที่มี 2 ตวั “ถนนสายนี้มีตำรวจตรวจตราอยูเ่ กลื่อนกลาด”
ข. พยญั ชนะต้นทม่ี ตี วั ร ล
ค พยัญชนะต้นท่ีมตี วั ร ล ว ก. 2
ง. พยัญชนะต้นทีม่ ี 2 ตัว ข. 3
ออกเสยี งควบกับ ร ล ว ค. 4
ง. 5
2. คำควบกลำ้ ในภาษาไทยมีกีช่ นดิ 7. ประโยคใดมเี ฉพาะอักษรควบแท้
ก. 1 ตัว ก. อย่าเผลอไปเล่นใตต้ ้นไทร
ข. 2 ชนิด ข. ทรายทดี่ ีตอ้ งมกี ้อนกรวด
ค. 3 ชนิด ค. หยดุ เปิดเพลงเศร้าเสยี ที
ง. 4 ชนดิ ง. นอ้ ยหน่ามผี ิวขรุขระ
8. ขอ้ ใดมีคำควบกลำ้ มากทีส่ ุด
3. พยัญชนะไทยที่เปน็ อักษรควบกลำ้ มอี ะไรบา้ ง ก. วังสราญมีอาศรมประดับพลอย
ก. ร ล ว ข. พลกิ แพลงความรคู้ วบไหวพริบ
ข. ข ล ว ค. ไกรอโศกเศร้าโศกา
ค. ก ข ค ง. ลำคลองกว้างใหญ่ไพศาล
ง. ข ค ร 9. คำในขอ้ ใดออกเสียงเหมือนคำว่า "ขวา"
ก. กล้า
4. ขอ้ ใดเปน็ พยญั ชนะท่ีออกเสียงควบกล้ำ ข. ควาย
ก. กว พล คว ค. กรง
ข. หว ขร นว ง. ขวด
ค. กร มร ชล 10. ข้อใดเป็นอักษรควบแท้ท้ังหมด
ง. สว กว กร ก. เพราะ ปลกู อินทรยี ์
ข. ทราย ศรี ไทร
5. ในขอ้ ใดเปน็ คำควบกล้ำแท้ทั้งหมด ค. คลอง กวาด ขวาน
ก. ครองธรร ง. จรงิ ไซร้
ข. ครรลอง
ค. ครอบครอง
ง. ความจรงิ

11. คำควบกล้ำในข้อใดแตกต่างจากข้ออืน่ 23
ก. ความรู้
ข. ทรามวัย 18. ขอ้ ใดมีคำควบไม่แท้
ค. กวาดบา้ น ก. แม่ชอบทำเคร่อื งแกงผดั เผ็ด
ง. ครอบครวั ข. พ่อชอบทำขา้ วผดั รวมมติ ร
ค. พ่ีชอบทำยำปลาอินทรีย์ใสม่ ะนาวหอม ๆ
12. คำในข้อใดออกเสียงต่างจากพวก ง. ฉนั ชอบทำแกงจดื
ก. กลบ
ข. ปรบั 19. ข้อใดมคี ำควบกลำ้ ไม่แท้มากทส่ี ุด
ค. พริก ก. ลำคลองนี้กวา้ งขวางมาก
ง. แปรง ข. อนิ ทรบี นิ ผ่านต้นไทรอยา่ งเร็ว
ค. แม่ไปตลาดซ้ือปลานิลมาทอด
13. คำข้อใดเป็นคำควบกลำ้ ไม่แท้ ง. ปลาสร้อยอยใู่ นคลองนำ้ ใส
ก. เขวยี้ ง
ข. กลิ้ง 20. คำใดไมใ่ ช่คำควบกล้ำไม่แท้
ค. เพลยี ก. เศรษฐี
ง. ไซร้ ข. สรา้ ง
ค. เคลบิ เคลมิ้
14. คำในข้อใดมีคำควบแทแ้ ละควบไม่แท้ ง. จุลนิ ทรีย์
ก. มากมาย กา่ ยกอง
ข. ความจรงิ สรา้ งพลอย 21. “สร้างเสรมิ ” อ่านอยา่ งไร
ค. ระริก ระร้ี ก. สา้ ง - เสิม
ง. ขรขุ ระ เกลียดครา้ น ข. สา้ ง - เซิม
ค. ซา้ ง - เสมิ
15. ขอ้ ใดเป็นคำควบกล้ำไม่แทท้ ้งั หมด ง. ซ้าง - เซิม
ก. สร้อย จริง พทุ รา
ข. ปรับปรุง กลอง ควาย 22. ข้อใดอ่านถูกต้อง
ค. กลว้ ย เปร้ียว เสรมิ ก. แทรกแซง = แทรก - แซง
ง. กรบุ กรอบ ทราย ทรดุ โทรม ข. เพลดิ เพลิน = เพิด - เพนิ
ค. เมาคลี = เมา - คี
16. ข้อใดอ่านผดิ ง. เกลียกกราย = เกลียก - กราย
ก. พทุ รา = พดุ -ซา
ข. นิทรา = นิ-ซา 23. จงเติมคำต่อไปน้ี ผดั วนั ประกนั ……
ค. ทรุดโทรม = ซดุ -โซม ปากปรา……..นำ้ ใจเชือดคอ
ง. ทรวดทรง = ซวด-ซง
ก. พรงุ่ ศรัย
17. ขอ้ ความ “สมศรีหาสายสร้อยทีห่ ลน่ อยู่ ข. พรงุ่ ใส
ค. พุ่ง ศรัย
ข้างตน้ ไทร” มีคำควบกลำ้ ไม่แทก้ ่คี ำ ง. พงุ่ ใส

ก. 5 คำ

ข. 4 คำ

ค. 3 คำ

ง. 2 คำ

24. “นกอินทรกี ำลังสรา้ งรังอยู่ ครขู อร้องอย่าเอา 24
ไม้ไปขวา้ งมนั นะ” จากข้อความมคี ำควบกลำ้ แท้
และคำควบกล้ำไม่แท้อย่างละกคี่ ำ 28. สตรสี มยั ใหม่มกั สวมเครอื่ งประดับท…ี่ ..
คำท่ีเตมิ ในชอ่ งวา่ งคือข้อใด
ก. ควบแท้ 1 ควบไมแ่ ท้ 2
ข. ควบแท้ 1 ควบไม่แท้ 3 ก. พรั่งพร้อม
ค. ควบแท้ 2 ควบไม่แท้ 1 ข. แพรวพราว
ง. ควบแท้ 2 ควบไม่แท้ 2 ค. เพราะพริ้ง
25. คำควบกลำ้ ในขอ้ ใดท่มี ีตัวสะกดในมาตรา ง. พรอ้ มเพรยี ง
แม่ กน และมาตรา แม่ กง 29. รามสูรย์……..…..ขวานใสน่ างเมขรา คำท่ี
ก. คลกุ คลาน เตมิ ในชอ่ งวา่ งคือขอ้ ใด
ข. เปลี่ยนแปลง ก. ควา้
ค. พรวดพราด ข. โยน
ง. พลิกแพลง ค. ปา
26. สุพชิ ญาต้งั ใจเรียนจงึ ได้.........เฉลย่ี ดมี าก ง. ขว้าง
ก. เกรด 30. น้ำพริกเผ็ดเพราะพริก ลิ้นระริกกระดิก
ข. เกด ใหญ่ต้นพริกขึ้นในไพร เพราะพริกไปกับ
ค. เกลด นายพรานจากคำประพันธ์ดังกล่าวมีคำที่มี ร
ง. เกรด็ คำควบกลำ้ กค่ี ำ(ไม่นับคำซำ้ )
27. นางสาวไทยปีนีส้ วย……………….คำทเี่ ตมิ ก. 5 คำ
ในชอ่ งว่างคือข้อใด ข. 6 คำ
ก. เพริศพริ้ง ค. 8 คำ
ข. เพดิ พริ้ง ง. 9 คำ
ค. เพลิดพล้ิง
ง. เพริศพิง้

25

เฉลยแบบฝกึ หดั

26

เฉลยคำตอบแบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียน
เรอ่ื ง การอ่านออกเสียงคำควบกล้ำ

โรงเรยี น………………………………………………...……….ปีการศกึ ษา……………………………………….
ชือ่ ……………………………………….............................ช้ัน……………………………เลขท…ี่ ………………
วชิ า………………………………………………………วันที่…………………เดือน……………..พ.ศ……………..

กขคง กขคง กขคง

ข้อ A B C D ขอ้ A B C D ข้อ A B C D

1 X 11 X 21 X

2X 12 X 22 X

3X 13 X 23 X

4X 14 X 24 X

5 X 15 X 25 X

6 X 16 X 26 X

7 X 17 X 27 X

8X 18 X 28 X

9X 19 X 29 X

10 X 20 X 30 X

27

กิจกรรมท่ี 1 (10 คะแนน)
หาคำจากนทิ าน

คำชีแ้ จง ให้นกั เรยี นฝึกอา่ นนทิ านต่อไปนี้ และวงกลมคำ
ลอ้ มรอบคำท่ีควบกล้ำดว้ ย ร

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ยังมีครอบครัวอยู่ครอบครัวหนึ่งได้
เลี้ยงแมวไว้เพื่อใช้ไล่พวกหนู แมวตัวนี้มีชื่อว่าเจ้าพริ้มเพรา
ขนของเจ้าพริ้มเพรามีสีดำ ตาสีคราม รูปร่างปราดเปรียว มีฟันและ
กรงเล็บท่แี หลมคม แตเ่ จ้าแมวตวั นีก้ ลบั ข้เี กียจและมักชอบหลบหลีก
ผลุบไปนอนเป็นประจำ ทำให้หนูวิ่งกันขวักไขว่อย่างไม่เกรงกลวั ใคร
ไปท่วั บา้ น

วันหนึ่งพวกหนูพากันเข้าไปกัดแทะถุงกระสอบข้าวสารใน
ห้องครัวอย่างครืน้ เครง โดยทเี่ จา้ พร้ิมเพรานั้นเอาแต่นอนขลุกอยู่กับ
ที่โดยไม่สนใจส่ิงต่าง ๆ รอบตัว เมื่อเจ้าของบ้านเข้ามาเห็นพวกหนกู ็
โกรธเจ้าพริ้มเพรามาก ด้วยความกราดเกรี้ยวเจ้าของบ้านจึงตวาด
เจ้าพริ้มเพราอย่างรุนแรงและไล่ให้ออกจากบ้านทันที จากนั้นเจ้า
พร้มิ เพราก็ออกมาเพราะเจ้าพริม้ เพราไม่มคี วามรับผดิ ชอบต่อหน้าท่ี
ตนเอง

28

กิจกรรมท่ี 2 (10 คะแนน)
อา่ น ล คล่อง

คำช้แี จง ให้นกั เรียนฝกึ อา่ นบทกลอนและขดี เสน้ ใตค้ ำท่คี วบกล้ำดว้ ย “ล”

โขลงช้างจอมปว่ น ชาวสวนกล้วยไข่ ข้าวเปลือกปลัก๊ ไฟ
กลับบ้านพูดคล่อง
ชน่ื ใจลำคลอง ไล่ขบั เผาผลาญ บาดแผลว่ิงผลดั
หอมนานขลาดเขลา
คลาดเคลือ่ นจอ้ งมอง ซื้อของล้างจาน เขม็ กลดั เชิงเขา

ปลากดั อาหาร เปา่ ขลุ่ยเสยี งหวาน

รา่ ยรำพลกิ แพลง สอ่ งแสงสเี ทา

วันเสาร์บดิ พล้ิว

29

กิจกรรมท่ี 3 (10 คะแนน)
อา่ น ว คลอ่ ง

คำช้แี จง ใหน้ กั เรยี นฝึกอา่ นและขดี เสน้ ใต้คำท่คี วบกลำ้ ด้วย “ว”

กำนนั ขวญั แกเป็นควาญชา้ ง แกทะเลาะกบั กำนันกวาด
จึงคว้าขอด้วยมือขวา มือซ้ายคว้าขวานทุบหัวควายกำนัน
กวาด นายแกว่นลูกกำนันกวาดมีความโกรธ ถือดาบกวัด
แกว่ง วิ่งผ่านต้นหูกวางชนกระเชอล้มคว่ำไปทางขวา
ถูกแตงกวากระจัดกระจายบนลานกว้าง แล้วขว้างขวานใส่
กำนันขวัญ แต่พลาดไปปักที่ต้นหูกวาง กำนันขวัญใจหายใจ
คว่ำ วงิ่ หนไี ปทางแคว จึงรอดตาย

30

กจิ กรรมท่ี 4.2 (10 คะแนน)
แยกให้ออก

คำชี้แจง ใหน้ กั เรยี นอา่ นออกเสยี งให้ถกู ต้อง และวงกลมคำควบกลำ้ แท้
ขดี เส้นใต้คำควบกล้ำไมแ่ ท้

เสสรวล แปรงฟัน ไม้กวาด ซอ่ มเสรมิ
พทุ รา อนิ ทรยี ์ ของขวญั แตงกวา
มะกรดู ทราบ สระน้ำ ทรดุ โทรม
เศรษฐี ปรบมือ เสือโคร่ง ฉะเชิงเทรา
ด่านตรวจ ตกี ลอง จริง กลอ้ งถา่ ยรปู
เศรา้ โศก เกล็ดปลา ต้นไทร พระสงฆ์
นอนควำ่ เสรจ็ แทรกแซง คุณครู
ศกั ดศ์ิ รี สรา้ งบ้าน เปา่ ขลยุ่ ห้องครัว
ควันรถ พลอย ลำคลอง ศรัทธา
สร้อยคอ อาศรม ซอ่ มเสริม ไมแ้ ขวนเสื้อ

31