โครงงานคุณธรรม คุณ ทำได สาเหตุของการพัฒนา พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช (ในหลวงรัชกาลที่ 9) ไดมีกระแสพระราช ดำรัสถึงผูที่หนาที่ครู วา “ครูดี” คือผูที่สราง “คนดี” สูสังคมไทย และทรงฝาก 3 หัวใจ การศึกษาคือ หนึ่ง…ใหครูรักเด็ก และเด็กรักครู สอง…ใหครูสอนเด็กใหมีน้ำใจตอเพื่อน ไมใหแขงขันกัน แคใหแขงขัน กับตัวเอง ใหเด็กที่เรียนเกงกวาชวยสอนเพื่อนที่เรียนชากวา และ สาม…ใหครูจัดกิจกรรมใหเด็กทำ รวมกัน เพื่อใหเห็นคุณคาของความสามัคคี เพื่อเปนการสงเสริมใหครู ผูที่มีหนาที่สำคัญในการปฏิรูป การศึกษาใหดียิ่งขึ้นไป เมื่อยอนกลับมามองโรงเรียนตะเครียะวิทยาคม แรกเริ่มเมื่อโรคโควิด-19 ระบาด โรงเรียน รับมือโดยการสั่งปดโรงเรียน เพื่อปองกันไมใหนักเรียน ครูและบุคลากรทางการศึกษาติดเชื้อ พรอมกับ ปรับรูปแบบการจัดการเรียนการสอนใหม จากที่เรียน “ออนไซต” ในหองเรียน มาเปนเรียนทาง ออนไลน” และรูปแบบอื่นๆ แทน แตปฏิเสธไมไดวา การเรียนรูปแบบอื่นๆ ประสิทธิภาพไมดีเทากับการ เรียนรูปแบบออนไซต…และการ เรียนทาง “ออนไลน” ของนักเรียนพบปญหาการเรียนรูถดถอยของ นักเรียนและยังพบปญหาดานการอยูรวมกันในสังคมของนักเรียน ความสามัคคี การทำงานเปนทีม ทักษะการคิดวิเคราะห สังเคราะห ซึ่งปญหาตางๆเหลานี้สามารถแกได โดย ผานกิจกรรมโครงงาน คุณธรรม ซึ่งโรงเรียนตะเครียะวิทยาคมไดรวมกันกำหนดคุณธรรมเปาหมายคือ ซื่อสัตย จิตอาสา พอเพียง และรับผิดชอบ โดยมีนักเรียนแกนนำ ครูแกนนำ รวมวางแผนในการดำเนินงาน และนักเรียน ทุกคนรวมกำหนดพฤติกรรมเชิงบวก เพื่อใหการดำเนินกิจกรรมบรรลุตามคุณธรรมเปาหมายที่วางไว โดยมีหลัก ดังนี้ ทำทั้งโรงเรียน ทำจากลางขึ้นบน ทำอยางมีสวนรวม และทำอยางสม่ำเสมอ โดยใช กระบวนการ สรางการรับรูและการยอมรับ พัฒนาครูแกนนำ และนักเรียนแกนนำ กำหนดเปาหมายการ เปลี่ยนแปลง ไดแกคุณธรรมเปาหมาย และพฤติกรรมบงชี้เชิงบวก กำหนดวิธีการบรรลุเปาหมาย ซึ่ง ประกอบดวย การทำโครงงานคุณธรรม การมีแบบอยางที่ดี การจัดบรรยากาศและสภาพแวดลอมใหเอื้อ ตอการพัฒนาคุณธรรม อัตลักษณ การบูรณาการคุณธรรมอัตลักษณเขาไปในทุกสาระวิชาทุกกิจกรรม ลงมือปฏิบัติ และสรางกลไกการขับเคลื่อนสูเปาหมาย เชนการสงเสริมสนับสนุนและเสริมแรง การนิเทศ ภายใน การแลกเปลี่ยนเรียนรูในสถานศึกษา การประเมินความกาวหนาและความสำเร็จ แตเนื่องจาก เปนโรงเรียนขนาดเล็ก และอยูหางจากตัวจังหวัดสงขลา 105 กิโลเมตร จึงทำใหคุณครูที่ทำการสอนมี การยายออก ยายเขา อยูทุกป ในในปการศึกษา 2565 มีครูบรรจุใหม ซึ่งไมไดรับการพัฒนาเกี่ยวกับ การดำเนินกิจกรรมโรงเรียนคุณธรรมในสถานศึกษา และไมมีประสบการณในการดำเนินกิจกรรม โครงงานคุณธรรม ทางโรงเรียนจึงมีแนวคิดในการพัฒนา ทบทวนใหคุณครูมีทักษะในการเปนพี่เลี้ยง
ใหแกนักเรียนในการดำเนินกิจกรรมโรงเรียนคุณธรรมตนแบบ เปนศูนยครอบครัวพอเพียง เปน โรงเรียน สุจริต เพื่อใหมีความรูความเขาใจเกี่ยวกับการดำเนินโครงการคุณธรรม เพื่อใหเกิดความมั่นใจในการเปน พี่เลี้ยงใหแกนักเรียนและรวมกับนักเรียนในการขับเคลื่อนโครงงานคุณธรรมในปการศึกษา 2565 ให บรรลุตามคุณธรรมอัตลักษณที่รวมกันกำหนดไว วัตถุประสงคของโครงงาน 1. เพื่อทบทวนและพัฒนาครูแกนนำใหมีความรูความเขาใจเกี่ยวกับการดำเนินการโครงงาน คุณธรรมในโรงเรียน 2. เพื่อปลูกฝงใหนักเรียน ครู มีคุณธรรม ตามอัตลักษณ โรงเรียนคุณธรรม คือ ซื่อสัตย จิตอาสา พอเพียง และ รับผิดชอบ เปาหมายเชิงปริมาณ : 1.ครูรอยละ ๑๐๐ มีความรู ความเขาใจเกี่ยวกับครูแกนนำโรงเรียนคุณธรรม เปาหมายระยะยาว : ๑ ปการศึกษา วิธีการพัฒนา: 1. จัดทำโครงการทบทวนความรู ความเขาใจเกี่ยวกับบทบาทหนาที่ของครูแกนนำโรงเรียน คุณธรรม นักเรียนแกนนำ และการทำโครงงานคุณธรรม ในสถานศึกษา 2. ติดตอวิทยากร และกำหนดวัน เวลาในการอบรม 3. จัดอบรม ตามวันเวลาที่กำหนด โดยใชสถานที่ หองพระธรรมเมธาจารย 4. ดำเนินกิจกรรม ตาม กระบวนการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมตามแนวทางของมูลนิธิยุวพัฒน (4+ 6 MODEL) ประกอบดวย 4.1 หลักการ 4.1.1 ทำทั้งโรงเรียน 4.1.2 ทำจากลางขึ้นบน (Bottom - UP) 4.1.3 ทำอยางมีสวนรวม 4.1.4 ทำอยางตอเนื่องสม่ำเสมอ 4.2กระบวนการ 4.2.1 สรางการรับรูและยอมรับ 4.2.2 พัฒนาครูแกนนำและนักเรียนแกนนำ 4.2.3 กำหนดเปาหมายการเปลี่ยนแปลง (คุณธรรมอัตลักษณ) ไดแก คุณธรรม เปาหมายเชิงบวก และพฤติกรรมเชิงบวก 4.2.4 กำหนดวิธีการบรรลุเปาหมาย ซึ่งประกอบดวย
1) การทำโครงงานคุณธรรม/กิจกรรมสงเสริมคุณธรรม 2) การมีแบบอยางที่ดี 3) การจัดบรรยากาศและสภาพแวดลอมใหเอื้อตอการพัฒนาคุณธรรม อัตลักษณ 4) การบูรณาการคุณธรรมอัตลักษณเขาไปในทุกกลุมสาระการเรียนรู และทุกกิจกรรม 4.2.5 ลงมือปฏิบัติ 4.2.6 สรางกลไกการขับเคลื่อนสูเปาหมาย เชน การสงเสริม สนับสนุน และ เสริมแรง การนิเทศ ภายใน การแลกเปลี่ยนเรียนรูในสถานศึกษา การประเมิน ความกาวหนา และความสำเร็จ การประชาสัมพันธ ๕. นิเทศ กำกับติดตาม ๖. ประเมินผลการดำเนินการ ๗. เปดตลาดนัดคุณธรรม หลักธรรม/พระราชดำรัส/พระราชดำริ/คำสอน : ความรับผิดชอบ คุณธรรมเปาหมาย : ความรับผิดชอบ จิตอาสา ความซื่อสัตย พฤติกรรมบงชี้เชิงบวก : 1. ครูมีความรูความเขาใจ และมีความมั่นใจในการเสนอแนะโครงงานคุณธรรมใหแก นักเรียน 2. นักเรียน และครู ดำเนินกิจกรรมโครงงานคุณธรรมเปนวิถีชีวิต ในการจัดการเรียน การสอน ตัวชี้วัด : 1. รอยละของครูมีความรูความเขาใจ และมีความมั่นใจในการเสนอแนะโครงงาน คุณธรรมใหแกนักเรียน 2. รอยละของนักเรียน และครู ดำเนินกิจกรรมโครงงานคุณธรรมเปนวิถีชีวิต ในการ จัดการเรียน การสอน วิธีการประเมิน : 1. สังเกตการดำเนินโครงงานคุณธรรมของนักเรียน 2. สังเกตการณจัดกิจกรรมการเรียนการสอนของครู และนักเรียน
เครื่องมือที่ใชประเมิน : 1. แบบสังเกต ชวงเวลาในการประเมิน : ตลอดปการศึกษา ชื่อคณะผูรับผิดชอบ ๑. นางสาวชุฏิมา อินทรจันทร ๒. นางสาวจิราภรณ เพ็ชรรัตน ๓. นางสาวอังศุมาลิน ชูชวง
ภาคผนวก
โรงเรียนตะเครียะวิทยาคม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสงขลา สตูล สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ