นิทานพื้นบ้าน ภาคกลาง

นทิ านพื้นบ้าน

ทอ้ งถ่นิ ภาคกลาง

ระดบั ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี ๑

นทิ านพ้ืนบ้านภาคกลาง

พระยากงพระยาพาน

เมื่อพญากงได้ครองเมืองศรีวิชัย คือ “เมืองนครปฐม” ในปัจจุบันน้ี
สืบต่อจากพระเจ้าสิการาชผู้เป็นพระราชบิดาแล้ว ต่อมาได้มีพระราชบุตร
ทปี่ ระสตู จิ ากพระมเหสอี งค์หนึ่ง โหรได้ถวายคำพยากรณ์ พระราชกุมาร ว่าจะ
เป็นผู้มีบุญญาธิการมากจะได้ครองราชสมบัติ เป็นกษัตริย์ต่อไปในภายหน้า
แต่ว่าพระราชกมุ ารน้จี ะกระทำปติ ฆุ าต คอื ฆ่าพอ่

นทิ านพน้ื บา้ นภาคกลาง

พระยากงพระยาพาน

เมื่อพญากงได้ทราบดังน้ัน จึงรับส่ังให้ราชบุรุษพา พระราชกุมารไป
ฆ่าท้ิ งเสียในป่า ราช บุรุษจึงนำไปทิ้งไว้ท่ีป่าไผ่ ท่ีไร่ขอ งยา ยหอ ม
ยายพรมไปพบพระราชกุมารจึงเก็บมาเลี้ยงไว้ แต่ยายพรมมีลูกหลานมาก
จึงยกพระราชกุมารให้ยายหอมไปเลี้ยงไว้ ยายหอมได้เลี้ยงพระราชกุมา ร
แลว้ นำไปใหเ้ จา้ เมอื งราชบรุ ีเล้ียงเปน็ บตุ รบญุ ธรรม

นิทานพน้ื บา้ นภาคกลาง

พระยากงพระยาพาน

แต่เมืองราชบุรีเป็นเมืองข้ึนของเมืองศรีวิชัย อยู่ภายหลังพระราช
กุมารเติบโตขึ้น ได้แข็งเมืองไม่ยอมส่งบรรณาการ และได้ท้ารบกับ
พระยากงจนได้ชนช้างกัน เมื่อฆ่าพญากงสำเร็จแล้วได้เข้าเมืองศรีวิชัย…

เวลานั้นพระมเหสีของพญากงซ่ึงเป็นพระชนนีของพญาพานยังมี
พระชนม์อยู่ กล่าวกันว่ารูปโฉมสวยงาม พญาพานคิดอยากได้เป็นมเหสี
ไดเ้ สด็จเขา้ ไปท่ีตำหนกั

นิทานพื้นบ้านภาคกลาง

พระยากงพระยาพาน

เทพยดาได้แปลงเป็นแพะบ้าง บ้างก็แปลงเป็นแมวแม่ลูกอ่อน นอน
ขวางบนั ไดปราสาทอยู่ เม่อื พญาพานขา้ มสัตว์ท้ังสองนั้นไป สัตว์จึงพูดกับแม่
วา่ “ท่านเหน็ พวกเราเปน็ เดรจั ฉานจงึ ข้ามไป” แมต่ อบลูกว่า “นับประสาอะไร
กับเราเปน็ สัตว์เดรัจฉาน แมแ้ ตม่ ารดาของทา่ น ทา่ นยงั จะเอาเปน็ เมีย”

นิทานพ้นื บ้านภาคกลาง

พระยากงพระยาพาน

พญาพานได้ฟังดังน้ันก็ประหลาดพระทัยนัก จึงทรงต้ังอธิษฐานว่า”
ถ้าพระมเหสีของพระยากงเป็นพระมารดาของเราจริงแล้ว ขอให้น้านมหล่ัง
ออกจากถันทั้งสองขา้ งให้ปรากฏ ถ้าไม่ใช่พระมารดาของเราก็ขออย่าให้น้านม
ไหลออกมาเลย” พญาพานต้ังอธิษฐานแล้ว น้านมได้หล่ังออกมาจากถันเป็น
ท่ปี ระจักษแ์ ก่สายตา

นทิ านพื้นบา้ นภาคกลาง

พระยากงพระยาพาน

พญาพานจึงได้ไต่ถามได้ความว่าเป็นพระมารดาจริง แล้วก็ทรงดื่มกิน
น้านม และทรงทราบว่าพญากงเป็นพระราชบิดา…จึงโกรธยายหอมว่ามิได้
บอกให้ตนทราบว่าเป็นบุตรใคร จนได้ทำบาปถึงฆ่าพ่อ…แล้วได้ไปเรียก
ยายหอมมา แลว้ จบั ยายหอมฆ่าเสีย

นิทานพน้ื บา้ นภาคกลาง

พระยากงพระยาพาน

คนทั้งปวงจึงเรียกพระราชกุมารว่า “พญาพาล” เพราะไม่รู้จักบุญคุณ
คน และบ้างกเ็ รยี ก “พญาพาน” เพราะเม่ือเวลาเกิดนั้น พระพักตร์กระทบพาน
ทองเปน็ แผล เมื่อพญาพานฆ่ายายหอมแล้ว รูส้ กึ เสียพระทยั ว่าฆ่าผู้มีพระคุณ
เสยี แล้วอีกคนหนึง่ จึงได้ถามสมณพราหม์ว่าจะทำอย่างไรจึงจะล้างบาปในการ
ฆา่ พระราชบิดา และฆ่ายายหอมผูม้ ีพระคณุ ผูท้ ่ีเล้ียงตนมาแต่เยาวว์ ัย

นิทานพน้ื บา้ นภาคกลาง

พระยากงพระยาพาน

พระสงฆ์ก็ได้ถวายพระพรว่า “ให้สร้างเจดีย์สูงแค่นกเขาเหิน” จึงได้
สรา้ งพระเจดีย์ขนาดใหญ่ สูงชั่วนกเขาเหิน คือ องค์พระปฐมเจดีย์ เพ่ือเป็น
การล้างบาปท่ีฆ่าพระราชบิดาให้บรรเทาลงบ้าง และสร้างพระประโทณเจดีย์
เพอื่ ลา้ งบาปท่ฆี า่ ยายหอม

นทิ านพืน้ บ้าน
ระดับชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี ๑