51 การวดอ ั ตราส ั่ วนความสามารถของกระบวนการ (The Process Capability Ratio : Cp) ความสามารถของกระบวนการ (ต่อ) กระบวนการ กระบวนการ ข ้ อกาหนดการออกแบบ ํ ข ้ อกาหนดการออกแบบ ํ ช ่ วงความผนแปรของกระบวนการม ัคี่ามากกว่า ค ่ าช ่ วงความผนแปรท ั ่ ยอมร ีับได้แสดงให้เหน็ ว ่ ากระบวนการม ี ความสามารถท ่ จะผล ีิ ต ผล ิ ตภ ั ณฑภายในข ์้อกาหนดการออกแบบไดํ้ ท ุ กคร ้ ั งท ่ ท ี าการผล ํิ ต (Cp > 1) (ค) ช ่ วงความผนแปรของกระบวนการม ัีค่าน้อยกว่าค่า ช ่ วงความผนแปรท ั ่ ยอมร ีับได้และกระจายออก จากค ่ าเฉล ่ ี ยของกระบวนการและม ี บางผล ิ ตภ ั ณฑ ์ ท ่ เก ี นกว ิ่ าค ่ าขอบเขตบนของข ้ อกาหนดการ ํ ออกแบบแสดงให้เหนว็่ากระบวนการไม่มี ความสามารถท ่ จะผล ีิ ตผล ิ ตภ ั ณฑภายในค ์่า ขอบเขตบนของข ้ อกาหนดการออกแบบไดํ้ท ุ กคร ้ ั ง ท ่ ท ี าการผล ํิ ต (Cp > 1) (ง) Copyright 2013 Phusit Wonglorsaichon
52 การวดอ ั ตราส ั่ วนความสามารถของกระบวนการ (The Process Capability Ratio : Cp) ตวอย ั่ างการหาค ่ า C p บร ิ ษ ั ทผล ิ ตม ันฝร ่ ั งแผ ่ นเร ี ยบแห ่ งหน ่ ึ งได้บรรจ ุ ม ันฝร ่ ั งลงถ ุ งเพ ่ ื อจาหน ํ่ ายโดยนาหนํ้ักสทธ ุ ของม ิันฝร ่ ั ง แผ ่ นเร ียบในแต่ละถ ุ งถ ู กกาหนดใหํ้มีนาหนํ้ัก 9 กิโลกรัมและมีค่าความคลาดเคล่ือนของนาหนํ้ักบรรจ ุ ±0.5 ก ิโลกรัมโดยกระบวนการบรรจ ุ ม ี นาหน ํ ้ ั กเฉล ่ ี ยสทธ ุ ิ ท ่ บรรจ ี ุ ในแต่ละถ ุ งเท ่ าก ั บ 8.8 ก ิโลกรัมและมี ส ่ วนเบ ่ ี ยงเบนมาตรฐานเท ่ าก ั บ 0.12 ก ิโลกรัมบริษัทต้องการคานวณหาวํ่ากระบวนการบรรจ ุ ด ั งกล ่ าวม ี ความสามารถในการบรรจ ุ นาหน ํ ้ ั กของม ันฝร ่ ั งแผ ่ นเร ียบให้เป็นไปตามข้อกาหนดการออกแบบหรํือไม่ ว ิ ธท ี า ํ จากผลการคานวณพบว ํ่ ากระบวนการน ้ ี ม ี ค ่ าอตราส ั่ วนความสามารถของกระบวนการ เท ่ ากบ ั 1.39 ซ ่ ึ งหมายความว ่ ากระบวนการน ้ ี ม ี ความสามารถท ่ จะบรรจ ี ุ ม ันฝร ่ ั งแผ ่ นเร ี ยบ ในแต่ละถ ุ งให้มีนาหนํ้ักสทธ ุ เปิ็นไปตามข้อกาหนดการออกแบบไดํ้เน่ืองจากมีค่า C p > 1 C p =ค ่ าขอบเขตของข ้ อกาหนดการออกแบบ ํ -ค ่ าขอบเขตล ่ างของข ้ อกาหนดการออกแบบ ํ = 9.5 – 8.5 = 1.39 (6)(0.12) 6σ Copyright 2013 Phusit Wonglorsaichon
53 ดชน ั ความสามารถของกระบวนการ ี (The Process Capability Index : Cpk) การวดความสามารถของกระบวนการ ั (Process Capability Measures) จะแสดงค ่ าเฉล ่ ี ยกระบวนการม ี การเคล ่ ื อนย ้ายจากเป้าหมายการออกแบบ และม ี ทศทางการเคล ิ ่ ื อนย ้ ายออกจากค ่ าเฉล ่ ียแบบใด Cpk = ค ่ าท ่ น ี้ อยท ่ ส ี ดของ ุ x –ค ่ าขอบเขตล ่ างของข ้ อกาหนดการออกแบบ ํ , 3σ ค ่ าขอบเขตบนของข ้ อกาหนดการออกแบบ ํ –x 3σ •ค ่ าเฉล ่ ี ยกระบวนการอย ่ ู ท ่ จ ี ุ ดตรงกลางบนค ่าเป้าหมายการออกแบบ •ค ่ าเฉล ่ ี ยของกระบวนการม ี การเคล ่ ื อนท ่ เข ี้าใกล้ค่าใดค่าหน่ึงของค่า ขอบเขตบนหร ื อล ่ างของข ้ อกาหนดการออกแบบ ํ และม ีโอกาสท่จะี ทาใหํ้เกดของเสิยเกีดขิ้นึ Cpk = Cp Cpk < 1 C •กระบวนการสามารถเป็นไปตามข้อกาหนดการออกแบบํ pk > 1 Copyright 2013 Phusit Wonglorsaichon
54 การวดด ั ชน ั ความสามารถของกระบวนการ ี (The Process Capability Index : Cpk) ตวอย ั่ างการหาค ่ า Cpk พ ิ จารณาถ ึ งบร ิ ษ ั ทผล ิ ตม ันฝร ่ ั งแผ ่ นเร ียบได้บรรจ ุ ม ันฝร ่ ั งแผ ่ นเร ี ยบลงถ ุ งเพ ่ ื อจาหน ํ่ ายโดยนาหนํ้ักสทธ ุ ิ ของม ันฝร ่ ั งแผ ่ นเร ียบในแต่ละถ ุ งถ ู กกาหนดใหํ้มีนาหนํ้ัก 9 กโลกริัมและมีค่าความคลาดเคล่ือนของนาหนํ้ัก บรรจ ุ ±0.5 กโลกริัมโดยกระบวนการบรรจ ุ ม ี ค ่ าเฉล ่ ี ยกระบวนการเทาก ่ บ ั 8.8 กโลกริัมและมีส่วนเบ่ยงเบนี มาตรฐานเท ่ ากบ ั 0.12 กโลกริัมบริษัทต้องการคานวณหาความสามารถของกระบวนการบรรจํ ุ ด ั งกล ่ าวว ่ าม ี ความสามารถในการบรรจ ุ นาหน ํ ้ ั กของม ันฝร ่ ั งแผ ่ นเร ียบให้เป็นไปตามข้อกาหนดการออกแบบหรํือไม่และ ค ่ าเฉล ่ ี ยของกระบวนการอย ่ ู บนหร ื อเบ ่ ยงเบนจากเส ี้ นกลางหร ื อเส ้ นนาหน ํ ้ ั กบรรจ ุ ท ่ ก ี าหนดหร ํือไม่ ว ิ ธท ี า ํ Cpk = ค ่ าท ่ น ี้ อยท ่ ส ี ดของ ุ x –ค ่ าขอบเขตล ่ างของข ้ อกาหนดการออกแบบ ํ , 3σ ค ่ าขอบเขตบนของข ้ อกาหนดการออกแบบ ํ –x 3σ = ค ่ าท ่ น ี้ อยท ่ ส ี ดของ ุ 8.80 – 8.50 , 9.5 – 8.80 (3)(0.12) (3)(0.12) = ค ่ าท ่ น ี้ อยท ่ ส ี ดของ ุ [0.83, 1.94] = 0.83 Copyright 2013 Phusit Wonglorsaichon
Q & A Email : [email protected] ค ํ าถาม อาจารย ์ ดร. ภ ู ษ ิ ตวงศหล ์่ อสายชล คณะบร ิ หารธ ุ รก ิ จมหาว ิ ทยาลยหอการค ัาไทย ้ Copyright 2013 Phusit Wonglorsaichon