หลักสูตรกลุ่มสาระภาษาไทย บซ.65

1

หลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551
กล่มุ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย

------------------------------------

ทำไมต้องเรียนภาษาไทย

ภาษาไทยเป็นเอกลักษณ์ของชาติ เป็นสมบัติทางวัฒนธรรมอันก่อให้เกิดความเป็นเอกภาพ
และเสริมสร้างบุคลิกภาพของคนในชาติให้มีความเป็นไทย เป็นเครื่องมือในการติดต่อสื่อสารเพ่ือสร้าง
ความเข้าใจและความสัมพันธ์ท่ีดีต่อกัน ทำให้สามารถประกอบกิจธุระ การงาน และดำรงชีวิตร่วมกันใน
สังคมประชาธิปไตยได้อย่างสันติสุข และเป็นเครือ่ งมือในการแสวงหาความรู้ ประสบการณจ์ ากแหล่งข้อมูล
สารสนเทศต่างๆ เพื่อพัฒนาความรู้ กระบวนการคิดวิเคราะห์ วิจารณ์ และสร้างสรรค์ให้ทันต่อ
การเปล่ียนแปลงทางสงั คม และความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี ตลอดจนนำไปใช้ในการพัฒนา
อาชีพให้มีความม่ันคงทางเศรษฐกิจ นอกจากนี้ยังเป็นส่ือแสดงภูมิปัญญาของบรรพบุรุษด้านวัฒนธรรม
ประเพณี สุนทรียภาพ เป็นสมบัตลิ ้ำคา่ ควรแกก่ ารเรยี นรู้ อนรุ กั ษ์ และสืบสานใหค้ งอยคู่ ่ชู าติไทยตลอดไป

เรยี นรูอ้ ะไรในภาษาไทย

ภาษาไทยเป็นทักษะที่ต้องฝึกฝนจนเกิดความชำนาญในการใช้ภาษาเพื่อการสื่อสาร การเรียนรู้
อย่างมปี ระสทิ ธิภาพ และเพอ่ื นำไปใชใ้ นชวี ิตจรงิ

➢ การอา่ น การอ่านออกเสียงคำ ประโยค การอา่ นบทร้อยแกว้ คำประพันธ์ชนิดต่างๆ
การอ่านในใจเพอ่ื สร้างความเขา้ ใจ และการคิดวเิ คราะห์ สังเคราะห์ความรูจ้ ากส่งิ ที่อ่าน เพ่ือนำไปปรับใช้ใน
ชีวิตประจำวัน

➢ การเขียน การเขยี นสะกดคำตามอักขรวิธี การเขียนส่อื สารรปู แบบต่างๆ การเขยี น
เรยี งความ ย่อความ เขียนรายงานจากการศึกษาค้นคว้า เขียนตามจินตนาการ เขยี นวิเคราะห์ วิจารณ์ และ
เขยี นเชิงสร้างสรรค์

➢ การฟัง การดู และการพูด การฟงั และดูอย่างมีวจิ ารณญาณ การพดู แสดงความคดิ เหน็
ความรู้สึก พูดลำดับเรื่องราวต่างๆ อย่างเป็นเหตุเป็นผล การพูดในโอกาสต่างๆ ท้ังเป็นทางการและไม่เป็น
ทางการ และการพูดโนม้ น้าวใจ

➢ หลกั การใช้ภาษาไทย ศึกษาธรรมชาติและกฎเกณฑ์ของภาษาไทย การใช้ภาษาให้
ถูกต้องเหมาะสมกับโอกาสและบุคคล การแต่งบทประพันธ์ประเภทต่างๆ และอิทธิพลของ
ภาษาต่างประเทศในภาษาไทย

➢ วรรณคดแี ละวรรณกรรม วิเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรมเพอื่ ศึกษาข้อมูล แนว
ความคดิ คณุ ค่าของงานประพนั ธ์ และเพื่อความเพลิดเพลนิ การเรียนรู้และทำความเข้าใจบทเห่ บทร้องเล่น
ของเด็ก เพลงพ้ืนบ้านที่เป็นภูมิปัญญาที่มีคุณค่าของไทย ซ่ึงได้ถ่ายทอดความรู้สึกนึกคิด ค่านิยม

2

ขนบธรรมเนยี มประเพณี เรื่องราวของสังคมในอดีต และงดงามของภาษา เพ่ือให้เกดิ ความซาบซง้ึ และภมู ใิ จ
ในบรรพบุรุษทไ่ี ด้ส่ังสมสืบทอดมาจนถึงปัจจุบนั

สาระและมาตรฐานการเรยี นรู้

สาระท่ี 1 การอ่าน
มาตรฐาน ท 1.1 ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรแู้ ละความคดิ เพือ่ นำไปใช้ตัดสนิ ใจ แก้ปัญหาใน

การดำเนนิ ชวี ิต และมีนสิ ัยรกั การอา่ น

สาระที่ 2 การเขยี น
มาตรฐาน ท 2.1 ใชก้ ระบวนการเขยี นเขียนสือ่ สาร เขยี นเรยี งความ ย่อความ และเขยี นเร่ืองราวใน

รปู แบบต่างๆ เขยี นรายงานขอ้ มูลสารสนเทศและรายงานการศึกษาค้นควา้ อยา่ งมี
ประสิทธภิ าพ

สาระท่ี 3 การฟัง การดู และการพูด
มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลือกฟงั และดูอย่างมวี จิ ารณญาณ และพูดแสดงความรู้ ความคดิ และ

ความรู้สกึ ในโอกาสต่างๆ อยา่ งมวี ิจารณญาณและสร้างสรรค์

สาระที่ 4 หลกั การใช้ภาษาไทย
มาตรฐาน ท 4.1 เข้าใจธรรมชาตขิ องภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษา และพลัง

ของภาษา ภูมปิ ัญญาทางภาษา และรกั ษาภาษาไทยไวเ้ ปน็ สมบตั ขิ องชาติ

สาระที่ 5 วรรณคดีและวรรณกรรม
มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเหน็ วจิ ารณว์ รรณคดแี ละวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า

และนำมาประยุกตใ์ ชใ้ นชีวิตจรงิ

คุณภาพผเู้ รียน

จบชนั้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 3
อ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองเป็นทำนองเสนาะได้ถูกต้อง เข้าใจความหมายโดยตรง
และความหมายโดยนัย จับใจความสำคัญและรายละเอียดของส่ิงท่ีอ่าน แสดงความคิดเห็นและข้อโต้แย้ง
เกี่ยวกับเร่ืองท่ีอ่าน และเขียนกรอบแนวคิด ผังความคิด ย่อความเขียนรายงานส่ิงท่ีอ่านได้ วิเคราะห์
วิจารณ์ อย่างมีเหตุผล ลำดับความอย่างมีขั้นตอนและความเป็นไปได้ของเร่ืองท่ีอ่าน รวมท้ังประเมิน
ความถกู ต้องของข้อมูลทใ่ี ช้สนบั สนนุ จากเรอื่ งทอ่ี า่ น

3

เขียนส่ือสารด้วยลายมือที่อ่านง่าย ชัดเจน ใช้ถ้อยคำได้ถูกต้องเหมาะสมตามระดับภาษา เขียน
คำขวัญ คำคม คำอวยพรในโอกาสต่างๆ โฆษณา คติพจน์ สุนทรพจน์ ชีวประวัติ อัตชีวประวัติ
และประสบการณ์ต่างๆ เขียนย่อความ จดหมายกิจธุระ แบบกรอกสมัครงาน เขียนวิเคราะห์ วิจารณ์
และแสดงความรู้ ความคิดหรอื โตแ้ ยง้ อยา่ งมเี หตุผล เขยี นรายงานการศกึ ษาค้นควา้ และเขยี นโครงงาน

พูดแสดงความคิดเห็น วิเคราะห์ วจิ ารณ์ ประเมินส่ิงทไ่ี ด้จากการฟังและดู นำข้อคดิ ไปประยุกตใ์ ช้
ในชีวิตประจำวัน พดู รายงานเรอ่ื งหรือประเดน็ ทไ่ี ด้จากการศึกษาค้นควา้ อย่างเป็นระบบ มศี ิลปะในการพูด
พดู ในโอกาสต่างๆ ได้ตรงตามวัตถุประสงค์ และพูดโน้มน้าวอยา่ งมีเหตุผล น่าเชื่อถือ มีมารยาทในการฟัง ดู
และพดู

เข้าใจและใช้คำราชาศัพท์ คำบาลีสันสกฤต คำภาษาถ่ิน คำภาษาต่างประเทศ คำทับศัพท์
และศัพท์บัญญัติในภาษาไทย วิเคราะห์ความแตกต่างในภาษาพูด ภาษาเขยี น โครงสร้างของประโยครวม
ประโยคซ้อน ลักษณะภาษาท่ีเป็นทางการ ก่ึงทางการ และไม่เป็นทางการ แต่งบทร้อยกรองประเภท
กลอนสภุ าพ กาพย์ และโคลงสี่สุภาพ

สรปุ เน้อื หาวรรณคดีและวรรณกรรมทอี่ า่ น วิเคราะห์ตวั ละครสำคัญ วถิ ชี ีวติ ไทย และคณุ ค่าท่ีไดร้ ับ
จากวรรณคดี วรรณกรรม และบทอาขยาน พร้อมท้งั สรุปความรู้ ขอ้ คิด เพือ่ นำไปประยุกตใ์ ช้ในชวี ิตจริง

จบชนั้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 6
อ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองเป็นทำนองเสนาะได้ถูกต้อง เขา้ ใจ ตีความ แปลความ
และขยายความเร่อื งท่ีอ่านได้ วิเคราะห์ วิจารณ์เร่ืองที่อ่าน แสดงความคิดเห็นโตแ้ ยง้ และเสนอความคิดใหม่
จากการอ่านอย่างมีเหตุผล คาดคะเนเหตุการณ์จากเร่ืองที่อ่าน เขียนกรอบแนวคิด ผังความคิด บันทึก
ย่อความ และเขียนรายงานจากสิ่งท่ีอ่าน สังเคราะห์ ประเมินค่า และนำความรู้ความคิดจากการอ่านมา
พัฒนาตน พัฒนาการเรียน และพัฒนาความรู้ทางอาชพี และนำความรู้ ความคิดไปประยกุ ต์ใช้แกป้ ัญหาใน
การดำเนนิ ชีวติ มีมารยาทและมีนสิ ัยรักการอา่ น
เขียนส่ือสารในรูปแบบต่างๆ โดยใช้ภาษาได้ถูกต้องตรงตามวัตถุประสงค์ ย่อความจากสื่อที่มี
รูปแบบและเน้ือหาท่ีหลากหลาย เรียงความแสดงแนวคิดเชิงสร้างสรรค์โดยใช้โวหารต่างๆ เขียนบันทึก
รายงานการศึกษาค้นควา้ ตามหลกั การเขยี นทางวชิ าการ ใช้ข้อมูลสารสนเทศในการอา้ งอิง ผลิตผลงานของ
ตนเองในรูปแบบต่างๆ ทั้งสารคดีและบันเทิงคดี รวมท้ังประเมินงานเขียนของผู้อื่นและนำมาพัฒนางาน
เขียนของตน
ต้งั คำถามและแสดงความคิดเห็นเก่ยี วกบั เรื่องทีฟ่ งั และดู มีวจิ ารณญาณในการเลอื กเร่อื งที่ฟังและดู
วิเคราะหว์ ัตถุประสงค์ แนวคดิ การใช้ภาษา ความน่าเชื่อถือของเรื่องท่ีฟังและดู ประเมนิ ส่ิงที่ฟงั และดแู ล้ว
นำไปประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิต มีทักษะการพูดในโอกาสต่างๆ ท้ังที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ
โดยใช้ภาษาที่ถูกต้อง พูดแสดงทรรศนะ โต้แย้ง โน้มน้าว และเสนอแนวคิดใหม่อย่างมีเหตุผล รวมทั้งมี
มารยาทในการฟงั ดู และพูด

4

เข้าใจธรรมชาติของภาษา อิทธิพลของภาษา และลักษณะของภาษาไทย ใช้คำและกลุ่มคำสร้าง
ประโยคได้ตรงตามวตั ถุประสงค์ แต่งคำประพันธ์ประเภทกาพย์ โคลง ร่าย และฉนั ท์ ใช้ภาษาได้เหมาะสม
กับกาลเทศะและใช้คำราชาศัพท์และคำสุภาพได้อย่างถูกต้อง วิเคราะห์หลักการสร้างคำในภาษาไทย
อิทธิพลของภาษาถิ่นและภาษาต่างประเทศในภาษาไทยและเข้าใจภาษาถิ่น วิเคราะห์และประเมินการใช้
ภาษาจากสือ่ สิง่ พิมพ์และสอ่ื อเิ ลก็ ทรอนิกส์

วิเคราะห์ วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์วรรณคดีเบื้องต้น รู้และเข้าใจ
ลักษณะเด่นของวรรณคดี ภูมิปัญญาทางภาษา และวรรณกรรมพ้ืนบ้าน เช่ือมโยงกับการเรียนรู้ทาง
ประวัติศาสตร์และวิถีไทย ประเมินคุณค่าด้านวรรณศิลป์ นำข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมไป
ประยุกตใ์ ช้ในชีวติ จรงิ

โครงสรา้ งหลักสูตรสถานศึกษาตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551
กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โรงเรียนบางซ้ายวิทยา
ชั้นมธั ยมศึกษาตอนตน้

รายวิชาพนื้ ฐาน มัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 หน่วยกิต/(นน.)
รายวชิ า 1.5 (60)
รหสั วิชา ภาษาไทย 1 1.5 (60)
ท21101 ภาษาไทย 2
ท21102

รหัสวิชา มธั ยมศึกษาปที ่ี 2 หน่วยกิต/(นน.)
ท22101 รายวิชา 1.5 (60)
ท22102 ภาษาไทย 3 1.5 (60)
ภาษาไทย 4

รหสั วิชา มัธยมศึกษาปีที่ 3 หนว่ ยกิต/(นน.)
ท23101 รายวิชา 1.5 (60)
ท23102 ภาษาไทย 5 1.5 (60)
ภาษาไทย 6

5

รหัสวิชา ท21101 คำอธิบายรายวิชา (พ้นื ฐาน) ชอ่ื รายวชิ า ภาษาไทย 1
กล่มุ สาระการเรยี นรูภ้ าษาไทย ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีที่ 1
เวลา 60 ช่วั โมง จำนวน 1.5 หนว่ ยกิต ภาคเรยี นท่ี 1

คำอธิบายรายวชิ า
ฝกึ ทกั ษะการอา่ น การเขียน การฟัง การดู การพูด และประเมินค่าวรรณคดีวรรณกรรม โดยศกึ ษา

การอ่านออกเสียงร้อยแก้ว ร้อยกรอง อ่านจับใจความจากสื่อต่างๆ เร่ืองเล่าจากประสบการณ์ นิทาน
วรรณคดีในบทเรียน อ่านตีความเอกสารทางวิชาการท่ีมีคำศัพท์เฉพาะวงวิชาการที่ต้องทำความเข้าใจ
ความหมาย อ่านตีความเอกสารคู่มือ มีมารยาทในการอ่าน และการเขียนคัดลายมือ เขียนย่อความ
เขียนจดหมายกิจธุระ เขียนแสดงความคิดเห็นจากบทความ ข่าว เหตุการณ์ประจำวัน และประเมิน
ความนา่ เชอื่ ถอื จากส่ือ

สรุปเน้ือหา วิเคราะห์ ประเมินค่า และข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเรื่องนิราศภูเขาทอง
โคลงโลกนิติ สุภาษิตพระรว่ ง และกาพย์พระไชยสุริยา ท่องจำบทอาขยานตามทีก่ ำหนด และบทรอ้ ยกรองท่ี
มคี ุณคา่ ตามความสนใจ

โดยใช้กระบวนการอา่ น กระบวนการฟัง การดู การพดู กระบวนการเขยี น เขียนสื่อสารสร้างสรรค์
ความรู้และความคิดเพื่อนำไปใช้ตัดสินใจแก้ปัญหาในการดำเนินชีวิต เพ่ือให้เข้าใจธรรมชาติของภาษา
ภูมิปัญญาทางภาษา เลือกฟงั และดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ ความคดิ ความรู้สึกในโอกาส
ต่างๆ อย่างมีวิจารณญาณ แสดงความคิดเห็นและวิเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า
และนำมาประยุกต์ใช้ในชวี ิตจริงได้อย่างสอดคล้องกับคณุ ลักษณะอันพึงประสงค์ และคา่ นิยมตามนโยบาย
และหลกั สตู รกำหนด

รหัสตัวช้ีวัด
ท 1.1 ตัวชว้ี ัด ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/4, ม.1/9
ท 2.1 ตัวชว้ี ดั ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/5, ม.1/9
ท 3.1 ตวั ช้วี ัด ม.1/2, ม.1/4, ม.1/5, ม.1/6
ท 4.1 ตวั ช้วี ัด ม.1/1, ม.1/2, ม.1/5, ม.1/6
ท 5.1 ตวั ชี้วัด ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/4, ม.1/5
รวม 23 ตัวชี้วัด

6

รหัสวิชา ท21102 คำอธิบายรายวชิ า (พื้นฐาน) ชอื่ รายวชิ า ภาษาไทย 2
กลุ่มสาระการเรยี นรภู้ าษาไทย ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1
เวลา 60 ช่วั โมง จำนวน 1.5 หนว่ ยกิต ภาคเรียนที่ 2

คำอธบิ ายรายวิชา
ฝึกทกั ษะการอา่ น การเขยี น การฟงั การดู การพูด และประเมินค่าวรรณคดีวรรณกรรม โดยศึกษา

เก่ียวกับการพูดสรุปความ พูดแสดงความรู้ ความคิดเห็นอย่างสร้างสรรค์จากเรื่องที่ฟังและดู พูดประเมิน
ความนา่ เช่ือถือจากสอื่ มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด เปรียบเทียบความแตกตา่ งของภาษาพูดและ
ภาษาเขียน อธบิ ายลักษณะของเสียงในภาษาไทยและการสรา้ งคำ ชนิดและหน้าที่ของคำในประโยค จำแนก
และใชส้ ำนวนที่เปน็ คำพงั เพยและสุภาษติ แตง่ บทรอ้ ยกรองประเภทกาพยย์ านี 11 ไดอ้ ย่างมีประสิทธิภาพ

สรุปเนื้อหา วิเคราะห์ ประเมินค่า และข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเรื่องราชาธิราช ตอน
สมิงพระรามอาสา กาพย์เห่ชมเคร่ืองคาวหวาน และนิทานพ้ืนบ้าน ท่องจำบทอาขยานตามที่กำหนด และ
บทร้อยกรองท่มี คี ุณค่าตามความสนใจ

โดยใชก้ ระบวนการอ่าน กระบวนการฟงั การดู การพดู กระบวนการเขยี น เขียนสื่อสารสร้างสรรค์
ความรู้และความคิดเพื่อนำไปใช้ตัดสินใจแก้ปัญหาในการดำเนินชีวิต เพ่ือให้เข้าใจธรรมชาติของภาษา
ภมู ิปัญญาทางภาษา เลอื กฟงั และดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ ความคดิ ความรู้สึกในโอกาส
ต่างๆ อย่างมีวิจารณญาณ แสดงความคิดเห็นและวิเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า
และนำมาประยุกตใ์ ช้ในชีวิตจริงได้อย่างสอดคล้องกับคณุ ลักษณะอันพึงประสงค์ และค่านิยมตามนโยบาย
และหลักสตู รกำหนด

รหสั ตัวช้ีวัด
ท 1.1 ตวั ชว้ี ัด ม.1/1, ม.1/2, ม.1/5, ม.1/6, ม.1/๗, ม.1/๘
ท 2.1 ตัวชีว้ ัด ม.1/1, ม.1/4, ม.1/5, ม.1/6, ม.1/๗, ม.1/๘,
ท 3.1 ตัวชว้ี ดั ม.1/1, ม.1/3, ม.1/5
ท 4.1 ตวั ชี้วดั ม.1/3, ม.1/4
ท 5.1 ตวั ชวี้ ดั ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/4
รวม 21 ตัวช้ีวัด

7

รหสั วชิ า ท22101 คำอธิบายรายวชิ า (พื้นฐาน) ชอ่ื รายวิชา ภาษาไทย 3
กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 2
เวลา 60 ชว่ั โมง จำนวน 1.5 หน่วยกิต ภาคเรียนท่ี 1

คำอธบิ ายรายวชิ า
ฝึกทักษะการอา่ น การเขยี น การฟัง การดู การพูด และประเมนิ ค่าวรรณคดีวรรณกรรม โดยศกึ ษา

การอ่านออกเสียงร้อยแก้ว ร้อยกรอง อ่านจับใจความจากส่ือต่างๆ อย่างหลากหลาย เขียนผังความคิด
อภปิ รายแสดงความคิดเห็นและขอ้ โตแ้ ย้งเก่ียวกับเรื่องท่ีอ่าน วิเคราะหแ์ ละจำแนกข้อเทจ็ จริง ข้อสนบั สนุน
ข้อคิดเห็นจากบทความ ระบุข้อสังเกตการชวนเช่ือ การโน้มน้าว และมีมารยาทในการอ่าน และการเขียน
คัดลายมือ เขียนบรรยายและพรรณนา เรียงความ ย่อความ รายงานการศึกษาค้นคว้า จดหมายกิจธุระ
เขยี นวเิ คราะห์ วจิ ารณ์ แสดงความรู้ ความคดิ เห็น หรือโตแ้ ยง้ ในเรื่องทีอ่ ่านอย่างมีเหตผุ ล

สรุปเน้ือหา วิเคราะห์ ประเมินค่า และขอ้ คิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเรื่อง ศลิ าจารกึ หลักที่ 1
รามเกียรต์ิ ตอนนารายณ์ปราบนนทก กลอนดอกสร้อยรำพึงในป่าช้า และโคลงภาพพระราชพงศาวดาร
ท่องจำบทอาขยานตามท่ีกำหนด และบทรอ้ ยกรองทมี่ ีคณุ ค่าตามความสนใจ

โดยใชก้ ระบวนการอ่าน กระบวนการฟงั การดู การพูด กระบวนการเขียน เขียนสื่อสารสร้างสรรค์
ความรู้และความคิดเพ่ือนำไปใช้ตัดสินใจแก้ปัญหาในการดำเนินชีวิต เพ่ือให้เข้าใจธรรมชาติของภาษา
ภูมปิ ัญญาทางภาษา เลือกฟังและดอู ย่างมีวจิ ารณญาณ พูดแสดงความรู้ ความคดิ ความรู้สกึ ในโอกาสตา่ งๆ
อย่างมีวิจารณญาณ แสดงความคิดเห็นและวิเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า
และนำมาประยุกต์ใช้ในชวี ิตจริงได้อย่างสอดคล้องกับคณุ ลักษณะอันพึงประสงค์ และคา่ นิยมตามนโยบาย
และหลักสูตรกำหนด

รหัสตัวช้ีวดั
ท 1.1 ตัวชีว้ ัด ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/๘
ท 2.1 ตวั ชี้วดั ม.2/1, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/๗, ม.2/๘
ท 3.1 ตัวช้ีวัด ม.2/1, ม.2/3, ม.2/5, ม.2/6
ท 4.1 ตัวชี้วดั ม.2/1, ม.2/3
ท 5.1 ตวั ช้วี ัด ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5
รวม 21 ตัวชีว้ ัด

8

รหัสวิชา ท22102 คำอธิบายรายวิชา (พ้นื ฐาน) ช่อื รายวิชา ภาษาไทย 4
กลมุ่ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 2
เวลา 60 ชว่ั โมง จำนวน 1.5 หน่วยกิต ภาคเรียนท่ี 2

คำอธบิ ายรายวิชา
ฝึกทักษะการอ่าน การเขยี น การฟัง การดู การพูด และประเมนิ ค่าวรรณคดีวรรณกรรม โดยศกึ ษา

เกี่ยวกับการพูดสรุปความ เล่าเรื่องย่อ พูดแสดงคิดเห็นอย่างสร้างสรรค์จากเร่ืองที่ฟังและดู พูดประเมิน
ความน่าเชื่อถือจากส่ือ พดู รายงานจากเรอ่ื งหรือประเดน็ ที่ศึกษาค้นควา้ มีมารยาทในการฟัง การดู การพูด
และอ่านหนังสือตามท่ีกำหนดร่วมกัน ศึกษาการสร้างคำในภาษาไทย วิเคราะห์โครงสร้างประโยคสามัญ
ประโยครวมและประโยคซ้อน ใช้คำราชาศัพท์ รวบรวมและอธิบายความหมายของคำภาษาต่างประเทศท่ี
ใช้ในภาษาไทย แต่งบทรอ้ ยกรองประเภทกลอนสภุ าพไดอ้ ยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ

ศึกษา สรุปเน้ือหา วิเคราะห์ ประเมินค่า และข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเร่ืองกาพย์ห่อ
โคลงประพาสธารทองแดง เสภาสามคั คีเสวก ตอนสามัคคีเสวก และวศิ วกรรมา โคลงสุภาษิตนฤทุมนาการ
โสฬสไตรยางค์ และอีสปปกรณำ ท่องจำบทอาขยานตามที่กำหนด และบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตาม
ความสนใจ

โดยใชก้ ระบวนการอา่ น กระบวนการฟัง การดู การพูด กระบวนการเขียน เขียนส่ือสารสร้างสรรค์
ความรู้และความคิดเพื่อนำไปใช้ตัดสินใจแก้ปัญหาในการดำเนินชีวิต เพื่อให้เข้าใจธรรมชาติของภาษา
ภมู ิปัญญาทางภาษา เลอื กฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ ความคดิ ความรู้สึกในโอกาส
ต่างๆ อย่างมีวิจารณญาณ แสดงความคิดเห็นและวิเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า
และนำมาประยุกตใ์ ช้ในชวี ิตจริงได้อยา่ งสอดคล้องกับคุณลักษณะอันพึงประสงค์ และค่านิยมตามนโยบาย
และหลักสูตรกำหนด

รหสั ตวั ชี้วดั
ท 1.1 ตัวชี้วดั ม.2/1, ม.2/2, ม.2/5, ม.2/6, ม.2/๗
ท 2.1 ตวั ชี้วัด ม.2/1, ม.2/3, ม.2/5, ม.2/6
ท 3.1 ตวั ชว้ี ัด ม.2/2, ม.2/4
ท 4.1 ตัวช้ีวดั ม.2/2, ม.2/4, ม.2/5
ท 5.1 ตวั ชว้ี ดั ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5
รวม 19 ตัวช้วี ัด

9

รหัสวชิ า ท23101 คำอธิบายรายวิชา (พน้ื ฐาน) ชอ่ื รายวชิ า ภาษาไทย 5
กลมุ่ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี 3
เวลา 60 ชั่วโมง จำนวน 1.5 หน่วยกิต ภาคเรียนที่ 1

คำอธบิ ายรายวชิ า
ฝึกอา่ นออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองได้อยา่ งถกู ต้องเหมาะสมและมีความไพเราะ อา่ นจับ

ใจความสำคัญ ระบุความแตกต่างของคำทม่ี ีความหมายโดยตรงและความหมายโดยนยั เขยี นกรอบแนวคิด
ผังความคิด บันทึก ย่อความ รายงาน วิเคราะห์ วิจารณ์ และประเมินเรื่องท่ีอ่านจากสื่อต่างๆ ท่ีมีเน้ือหา
ซบั ซ้อน และมมี ารยาทในการอ่าน

ฝึกเขียนคดั ลายมือตัวบรรจงคร่ึงบรรทดั ตามรูปแบบการเขียนตัวอักษรไทยใหถ้ ูกต้องและสวยงาม
เขยี นอัตชีวประวัติหรือชีวประวตั ิ เขียนย่อความ เขียนอธบิ าย ชี้แจง แสดงความคิดเห็น และโต้แย้งในเร่ือง
ต่างๆ ทมี่ เี นอื้ หาซบั ซอ้ น และมมี ารยาทในการเขียน

ฝกึ พดู แสดงความคิดเห็น วิเคราะห์ วจิ ารณ์ และประเมนิ เรื่องจากการฟงั และดูที่มเี น้อื หายากย่ิงขึ้น
ได้อย่างเหมาะสม มมี ารยาทในการฟัง การดู และการพูด

จำแนกคำท่ีมาจากภาษาต่างประเทศ คำทับศพั ท์ คำศพั ท์บัญญัติ คำศัพท์ทางวิชาการและวิชาชีพ
เพ่ือใช้ในการสือ่ สาร

ศกึ ษา วิเคราะห์ คุณค่าและข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเร่ือง พระอภัยมณี ตอนพระอภัย
มณีหนีนางผีเส้ือสมุทร พระบรมราโชวาท ท่องบทอาขยานตามที่กำหนดและบทร้อยกรองท่ีมีคุณค่าตาม
ความสนใจ และนำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริงได้อย่างสอดคล้องกับคุณลักษณะอันพึงประสงค์ และค่านิยม
ตามนโยบายและหลักสูตรกำหนด

รหัสตัวชี้วดั
ท 1.1 ตวั ช้วี ดั ม.3/1, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5, ม.3/๙, ม.3/10
ท 2.1 ตวั ช้วี ดั ม.3/1, ม.3/3, ม.3/5, ม.3/๘, ม.3/10
ท 3.1 ตวั ชวี้ ัด ม.3/1, ม.3/3, ม.3/5, ม.3/6
ท 4.1 ตัวช้วี ดั ม.3/4, ม.3/5
ท 5.1 ตวั ชีว้ ดั ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4
รวม 21 ตวั ช้วี ัด

10

รหสั วชิ า ท23102 คำอธบิ ายรายวชิ า (พนื้ ฐาน) ช่อื รายวิชา ภาษาไทย 6
กลุม่ สาระการเรียนร้ภู าษาไทย ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ 3
เวลา 60 ชั่วโมง จำนวน 1.5 หนว่ ยกติ ภาคเรียนท่ี 2

คำอธิบายรายวชิ า
ฝึกอ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ งเหมาะสม ตคี วาม วิเคราะห์ วิจารณ์

และประเมินแนวคิด ความสมเหตุสมผล และเลือกอ่านเนื้อหาที่มีความซับซ้อนตามความสนใจได้อย่าง
มมี ารยาท

ฝกึ เขยี นคำอวยพรในโอกาสตา่ งๆ คำขวญั คำคม โฆษณา คติพจน์ สุนทรพจน์ จดหมายกิจธุระเชิญ
วิทยากร ขอความอนุเคราะห์ แสดงความขอบคุณ เขียนวิจารณ์โต้แย้ง เขียนรายงานการศึกษาค้นคว้า
และโครงงาน กรอกแบบสมัครงาน ไดอ้ ยา่ งมีมารยาท

ฝึกพูดรายงานการศึกษาค้นคว้าเก่ียวกับภูมิปัญญาท้องถ่ิน พูดโต้วาที พูดยอวาที พูดอภิปราย
พูดโน้มน้าว ได้อย่างมมี ารยาท

วเิ คราะห์โครงสร้างประโยคซับซ้อน ระดับภาษา และแต่งโคลงส่สี ุภาพ เพอ่ื ใช้ในการส่อื สาร
ศึกษา วิเคราะห์ คุณค่าและข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเรื่อง บทพากย์เอราวัณ บทละคร
เรื่องเห็นแก่ลูก อิศรญิ าณภาษิต ท่องบทอาขยานตามที่กำหนดและบทร้อยกรองที่มคี ุณค่าตามความสนใจ
และนำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริงได้อย่างสอดคล้องกับคุณลักษณะอันพึงประสงค์ และค่านิยมตามนโยบาย
และหลักสตู รกำหนด

รหัสตวั ชี้วดั
ท 1.1 ตวั ชว้ี ดั ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/6, ม.3/๗, ม.3/๘, ม.3/๙
ท 2.1 ตวั ชว้ี ัด ม.3/2, ม.3/4, ม.3/6, ม.3/๗
ท 3.1 ตัวชี้วัด ม.3/2, ม.3/4
ท 4.1 ตวั ชว้ี ดั ม.3/2, ม.3/3, ม.3/6
ท 5.1 ตัวชีว้ ดั ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4
รวม 21 ตวั ช้ีวดั

11

โครงสรา้ งหลักสตู รสถานศึกษาตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551
กลุ่มสาระการเรยี นรภู้ าษาไทย โรงเรียนบางซา้ ยวทิ ยา (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2564)
ระดบั ชัน้ มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย
------------------------------------------------------------------------------------

รายวิชาพนื้ ฐาน มัธยมศึกษาปที ี่ 4 หนว่ ยกติ /(นน.)
รายวชิ า 1.0 (40)
รหสั วิชา ภาษาไทย 1 1.0 (40)
ท31101 ภาษาไทย 2
ท31102 1.0 (40)
มัธยมศกึ ษาปที ี่ 5 1.0 (40)
ท32101 ภาษาไทย 3
ท32102 ภาษาไทย 4 1.0 (40)
1.0 (40)
ท33101 มธั ยมศึกษาปที ี่ 6
ท33102 ภาษาไทย 5
ภาษาไทย 6

รายวชิ าเพมิ่ เตมิ รายวิชา หนว่ ยกิต/(นน.)
รหสั วิชา การอ่านเพอื่ พัฒนาชวี ิตและสังคม 2.0 (80)
ท30201 ลกั ษณะภาษาไทย 1.0 (40)
ท30202 การพูดในที่ชุมชน 1.0 (40)
ท30203 ภาษากบั วัฒนธรรม 1.0 (40)
ท30204 ภาษาไทยธรุ กิจ 2.0 (80)
ท30205 ภูมนิ ามทอ้ งถนิ่ 1.0 (40)
ท30206 การแตง่ คำประพนั ธ์ 1.0 (40)
ท30207 ประวัติวรรณคดีสมัยอยธุ ยา 1.0 (40)
ท30208 วรรณคดภี มู ิทัศน์ 2.0 (80)
ท30209 ประมวลความรภู้ าษาไทย 1.0 (40)
ท30210 พนิ จิ วรรณคดีในวรรณกรรม 2.0 (80)
ท30211 การเขยี นเพ่ืออาชีพ 1.0 (40)
ท30212 เพลงพ้ืนบ้าน 1.0 (40)
ท30213 คำภาษาตา่ งประเทศในภาษาไทย 1.0 (40)
ท30214

12

รหัสวชิ า ท31101 คำอธบิ ายรายวชิ า (พนื้ ฐาน) ชื่อรายวิชา ภาษาไทย 1
กลมุ่ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4
เวลา 40 ชวั่ โมง จำนวน 1 หนว่ ยกติ ภาคเรียนท่ี 1

คำอธบิ ายรายวิชา
ฝึกทักษะการอ่าน การเขียน การฟัง การดู การพูด การวิเคราะห์ และประเมินค่าวรรณคดี

วรรณกรรม โดยศึกษาเก่ียวกบั การอา่ นออกเสียง ตีความ ขยายความ แปลความ การรับสารและการส่งสาร
ด้วยการอ่าน วิเคราะห์วิจารณ์เรื่องที่อ่านอย่างมีเหตุผล การเขียนบันทึกความรู้ เรียงความ ย่อความ
จดหมายกิจธุระ และเขียนอธบิ าย

วเิ คราะห์ วิจารณ์ ประเมินค่า และข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเรื่องคำนมสั การคุณานุคุณ
อิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง นิทานเวตาลเร่ืองท่ี 10 และทุกข์ของชาวนาในบทกวี ท่องจำบทอาขยาน
ตามทก่ี ำหนดและบทร้อยกรองทม่ี คี ณุ ค่าตามความสนใจ

โดยใช้กระบวนการอ่าน กระบวนการฟัง การดู การพดู กระบวนการเขยี น เขียนส่อื สารสร้างสรรค์
ความรู้และกระบวนการคิดวิเคราะห์ เพ่ือนำไปใช้ตัดสินใจแก้ปัญหาในการดำเนินชีวิต เพ่ือให้เข้าใจ
ธรรมชาติของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา แสดงความคิดเห็นอย่างสร้างสรรค์ วิเคราะห์ และประเมินค่า
วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และนำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริงได้อย่างสอดคล้องกับ
คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ และค่านิยมตามนโยบายและหลักสตู รกำหนด

รหสั ตวั ช้ีวดั
ท 1.1 ตวั ชี้วัด ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/๙
ท 2.1 ตัวชว้ี ดั ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/5, ม.4-6/๘
ท 3.1 ตวั ชี้วดั ม.4-6/1, ม.4-6/4, ม.4-6/5, ม.4-6/6
ท 4.1 ตัวชี้วัด ม.4-6/1, ม.4-6/3, ม.4-6/4
ท 5.1 ตัวช้วี ดั ม.4-6/1, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/6
รวม 19 ตัวชว้ี ัด

13

รหัสวิชา ท31102 คำอธิบายรายวชิ า (พ้นื ฐาน) ช่ือรายวิชา ภาษาไทย 2
กลมุ่ สาระการเรียนรภู้ าษาไทย ช้ันมัธยมศกึ ษาปีท่ี 4
เวลา 40 ช่วั โมง จำนวน 1 หน่วยกิต ภาคเรียนท่ี 2

คำอธิบายรายวชิ า
ฝึกทักษะการอ่าน การเขียน การฟัง การดู การพูด การวิเคราะห์ และประเมินค่าวรรณคดี

วรรณกรรม โดยศึกษาเกย่ี วกับธรรมชาติของภาษา ลกั ษณะของภาษา สามารถเลือกเร่อื งท่ีฟังและดไู ดอ้ ย่าง
มีวิจารณญาณ เพ่อื พัฒนาไปสู่การพดู แสดงความรู้ ความคิดในโอกาสต่างๆ ไดอ้ ย่างสร้างสรรค์ เหมาะสมแก่
โอกาส กาลเทศะ และบุคคล รวมทั้งสามารถเลือกใช้คำได้อย่างเหมาะสมกับรูปแบบงานเขียนแต่ละ
ประเภทและสามารถแต่งคำประพันธ์ประเภทกาพย์และโคลงไดถ้ กู ต้องตามฉันทลกั ษณ์

วิเคราะห์ วิจารณ์ ประเมินค่า และข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเรื่องหัวใจชายหนุ่ม นิราศ
นรินทร์คำโคลง มงคลสูตรคำฉันท์ มหาชาติท้องถิ่น ท่องจำบทอาขยานตามท่ีกำหนดและบทร้อยกรองที่มี
คุณค่าตามความสนใจ

โดยใช้กระบวนการอ่าน กระบวนการฟัง การดู การพูด กระบวนการเขยี น เขียนสื่อสารสร้างสรรค์
ความรู้และกระบวนการคิดวเิ คราะห์เพือ่ นำไปใชต้ ัดสินใจแก้ปัญหาในการดำเนนิ ชีวติ เพ่ือใหเ้ ขา้ ใจธรรมชาติ
ของภาษา ภูมิปญั ญาทางภาษา เลือกฟังและดอู ย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ความคิด ความรสู้ ึก
ในโอกาสต่างๆ อย่างมีวิจารณญาณ แสดงความคดิ เห็น วเิ คราะห์ และประเมินค่าวรรณคดีและวรรณกรรม
ไทยอย่างเห็นคุณค่า และนำมาประยกุ ต์ใช้ในชีวิตจริงได้อย่างสอดคล้องกับคุณลักษณะอันพึงประสงค์ และ
ค่านิยมตามนโยบายและหลักสตู รกำหนด

รหสั ตวั ชี้วดั
ท 1.1 ตัวช้ีวัด ม.4-6/1, ม.4-6/6, ม.4-6/๗
ท 2.1 ตัวชี้วัด ม.4-6/1, ม.4-6/๗
ท 3.1 ตัวชว้ี ดั ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/5
ท 4.1 ตัวชี้วัด ม.4-6/2, ม.4-6/4, ม.4-6/๗
ท 5.1 ตวั ชว้ี ดั ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/6
รวม 16 ตัวชี้วดั

14

รหัสวชิ า ท 32101 คำอธิบายรายวชิ า (พน้ื ฐาน) ชอื่ รายวิชา ภาษาไทย 3
กลุ่มสาระการเรยี นรภู้ าษาไทย ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ 5
เวลา 40 ชั่วโมง จำนวน 1 หนว่ ยกติ ภาคเรียนท่ี 1

คำอธบิ ายรายวชิ า
ฝึกทักษะการอ่าน การเขียน การฟัง การดู การพูด การวิเคราะห์ และประเมินค่าวรรณคดี

วรรณกรรม โดยศึกษาการอ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองที่มีเนื้อหายากขึ้นได้อย่างไพเราะ
อ่านวิเคราะห์ วจิ ารณ์ คาดคะเนเหตุการณ์ แสดงความคิดเห็นโต้แยง้ ตอบคำถามจากการอ่าน เขียนส่ือสาร
รูปแบบต่างๆ ที่มีเนื้อหาซับซ้อน เรียงความ ย่อความ รายงานการศึกษาค้นคว้า และประเมินคุณค่างาน
เขยี นผอู้ ่นื เพือ่ พฒั นางานเขียนของตน

วิเคราะห์ วิจารณ์ ประเมินค่า และข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเรื่องมหาเวสสันดรชาดก
(กณั ฑม์ ัทร)ี แพทยศาสตร์สงเคราะห์ และโคลนตดิ ลอ้ ทอ่ งจำบทอาขยานตามท่กี ำหนดและบทร้อยกรองทม่ี ี
คุณค่าตามความสนใจ

โดยใชก้ ระบวนการอา่ น กระบวนการฟัง การดู การพูด กระบวนการเขียน เขียนสอื่ สารสร้างสรรค์
ความรูแ้ ละกระบวนการคิดวเิ คราะห์เพ่ือนำไปใช้ตดั สินใจแกป้ ัญหาในการดำเนนิ ชีวิต เพื่อให้เขา้ ใจธรรมชาติ
ของภาษา ภมู ิปัญญาทางภาษา เลือกฟังและดูอย่างมวี ิจารณญาณ และพดู แสดงความรู้ความคิด ความรู้สึก
ในโอกาสต่างๆ อย่างมีวิจารณญาณ แสดงความคดิ เห็น วเิ คราะห์ และประเมินค่าวรรณคดีและวรรณกรรม
ไทยอย่างเห็นคุณค่า และนำมาประยกุ ต์ใช้ในชีวิตจริงได้อย่างสอดคลอ้ งกับคุณลักษณะอันพึงประสงค์ และ
คา่ นยิ มตามนโยบายและหลักสูตรกำหนด

รหสั ตวั ช้ีวัด
ท 1.1 ตัวชีว้ ัด ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/5, ม.4-6/6, ม.4-6/๘
ท 2.1 ตัวชวี้ ัด ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/5, ม.4-6/๘
ท 3.1 ตวั ชวี้ ดั ม.4-6/4, ม.4-6/5
ท 4.1 ตวั ชว้ี ัด ม.4-6/2, ม.4-6/4
ท 5.1 ตัวชีว้ ดั ม.4-6/1, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/6
รวม 19 ตัวช้ีวดั

15

รหัสวชิ า ท32102 คำอธิบายรายวชิ า (พื้นฐาน) ช่อื รายวิชา ภาษาไทย 4
กล่มุ สาระการเรียนร้ภู าษาไทย ชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี 5
เวลา 40 ช่วั โมง จำนวน 1 หนว่ ยกิต ภาคเรียนที่ 2

คำอธบิ ายรายวชิ า
ฝึกทักษะการอ่าน การเขียน การฟัง การดู การพูด การวิเคราะห์ และประเมินค่าวรรณคดี

วรรณกรรม โดยศึกษาเก่ยี วกับการพูดโดยพูดตอ่ ท่ีประชุมชน พดู อภิปราย พดู แสดงทรรศนะ พูดโน้มนา้ วใจ
รู้จักเลือกเร่ืองที่ฟังและดูท่ีมีเนื้อหายากข้ึนได้อย่างเหมาะสม วิเคราะห์แนวคิด การใช้ภาษา และความ
น่าเช่ือถือจากเร่ืองที่ฟังและดูอย่างมีเหตุผล หลักการสร้างคำ การใช้คำและกลุ่มคำสร้างประโยค จำแนก
อิทธพิ ลของภาษาต่างประเทศและภาษาถิ่น เพอ่ื ใช้ในการสอื่ สาร แตง่ คำประพนั ธ์ประเภทรา่ ยและโคลง

วิเคราะห์ วิจารณ์ ประเมินค่า และข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเรื่องลิลิตตะเลงพ่าย
(ตอนสงครามยุทธหัตถ)ี มัทนะพาธา (องก์ท่ี 1) ท่องจำบทอาขยานตามท่กี ำหนดและบทร้อยกรองที่มคี ุณค่า
ตามความสนใจ

โดยใช้กระบวนการอา่ น กระบวนการฟงั การดู การพดู กระบวนการเขียน เขียนสอื่ สารสร้างสรรค์
ความรู้และกระบวนการคดิ วเิ คราะห์เพอื่ นำไปใช้ตดั สนิ ใจแก้ปัญหาในการดำเนินชีวิต เพอื่ ใหเ้ ขา้ ใจธรรมชาติ
ของภาษา ภูมิปญั ญาทางภาษา เลือกฟังและดูอย่างมวี ิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ความคิด ความรูส้ ึก
ในโอกาสต่างๆ อย่างมวี ิจารณญาณ แสดงความคดิ เห็น วเิ คราะห์ และประเมินค่าวรรณคดีและวรรณกรรม
ไทยอย่างเห็นคุณค่า และนำมาประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวิตจริงได้อย่างสอดคล้องกับคุณลักษณะอันพึงประสงค์ และ
ค่านยิ มตามนโยบายและหลักสตู รกำหนด

รหัสตัวช้ีวัด
ท 1.1 ตวั ชว้ี ดั ม.4-6/1, ม.4-6/6, ม.4-6/๗
ท 2.1 ตัวช้วี ดั ม.4-6/1, ม.4-6/6
ท 3.1 ตวั ชวี้ ัด ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/5
ท 4.1 ตัวชว้ี ดั ม.4-6/5, ม.4-6/6, ม.4-6/๗
ท 5.1 ตัวชี้วดั ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/6
รวม 16 ตัวชี้วัด

16

รหัสวชิ า ท33101 คำอธบิ ายรายวชิ า (พื้นฐาน) ชอ่ื รายวิชา ภาษาไทย 5
กล่มุ สาระการเรียนรภู้ าษาไทย ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 6
เวลา 40 ชว่ั โมง จำนวน 1 หนว่ ยกิต ภาคเรยี นที่ 1

คำอธบิ ายรายวชิ า
ฝึกทักษะการอ่าน การเขียน การฟัง การดู การพูด การวิเคราะห์ และประเมินค่าวรรณคดี

วรรณกรรม โดยศึกษาการอ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองท่ีมเี น้ือหายากย่ิงขนึ้ ได้อย่างไพเราะ
อ่านวิเคราะห์ วิจารณ์ แสดงความคิดเห็นโต้แย้ง สังเคราะห์ความรู้จากการอ่านส่ือที่หลากหลาย เขียน
สื่อสารรูปแบบต่างๆ ท่ีมีเน้ือหาซับซ้อนย่ิงข้ึน เรียงความ ย่อความ ผลิตงานเขียนสารคดีและบันเทิงคดี
ประเมินคณุ ค่างานเขยี นของผ้อู นื่ เพ่ือพฒั นางานเขยี นของตน

วิเคราะห์ วิจารณ์ ประเมินค่า และข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเรื่องไตรภูมิพระร่วง
(ตอนมนุสสภมู ิ) ขนุ ชา้ งขุนแผน (ตอน ขุนช้างถวายฎกี า) กาพย์เหเ่ รอื เจ้าฟา้ ธรรมธิเบศร ท่องจำบทอาขยาน
ตามทีก่ ำหนดและบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ

โดยใชก้ ระบวนการอ่าน กระบวนการฟงั การดู การพดู กระบวนการเขยี น เขียนส่อื สารสร้างสรรค์
ความรูแ้ ละกระบวนการคิดวเิ คราะหเ์ พ่ือนำไปใช้ตดั สินใจแก้ปัญหาในการดำเนินชีวิต เพอื่ ให้เขา้ ใจธรรมชาติ
ของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา เลอื กฟังและดอู ย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ความคิด ความร้สู ึก
ในโอกาสต่างๆ อย่างมวี ิจารณญาณ แสดงความคดิ เห็น วิเคราะห์ และประเมินค่าวรรณคดีและวรรณกรรม
ไทยอย่างเห็นคุณค่า และนำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตจรงิ ได้อย่างสอดคลอ้ งกับคุณลักษณะอันพึงประสงค์ และ
คา่ นิยมตามนโยบายและหลกั สตู รกำหนด

รหสั ตวั ช้ีวดั
ท 1.1 ตัวช้วี ัด ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/6, ม.4-6/7, ม.4-6/8
ท 2.1 ตวั ชี้วัด ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/5
ท 3.1 ตวั ชี้วัด ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/5
ท 4.1 ตวั ชวี้ ัด ม.4-6/2, ม.4-6/4, ม.4-6/7
ท 5.1 ตัวชีว้ ัด ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/6
รวม 23 ตัวชวี้ ัด

17

รหสั วิชา ท33102 คำอธิบายรายวชิ า (พนื้ ฐาน) ชือ่ รายวิชา ภาษาไทย 6
กล่มุ สาระการเรยี นรูภ้ าษาไทย ช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี 6
เวลา 40 ชว่ั โมง จำนวน 1 หน่วยกติ ภาคเรยี นที่ 2

คำอธบิ ายรายวิชา
ฝึกทักษะการอ่าน การเขียน การฟัง การดู การพูด การวิเคราะห์ และประเมินค่าวรรณคดี

วรรณกรรม โดยศกึ ษาเก่ียวกับการพูดในโอกาสตา่ งๆ ให้มีประสิทธภิ าพยิง่ ข้ึน รู้จกั เลือกเรือ่ งที่ฟังและดูท่ีมี
เนือ้ หายากยง่ิ ขนึ้ ได้อย่างเหมาะสม วเิ คราะห์และประเมินการใช้ภาษาจากส่ือส่ิงพิมพแ์ ละสื่ออิเลก็ ทรอนิกส์
แต่งคำประพนั ธป์ ระเภทฉนั ท์

วิเคราะห์ วิจารณ์ ประเมินคา่ และข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเร่ืองสามก๊ก (ตอนกวนอูไป
รับราชการกับโจโฉ) วรรณกรรมพื้นบ้านท่ีแสดงถึงภาษาถ่ิน ท่องจำบทอาขยานตามท่ีกำหนดและบท
รอ้ ยกรองที่มคี ุณค่าตามความสนใจ

โดยใช้กระบวนการอ่าน กระบวนการฟัง การดู การพูด กระบวนการเขียน เขียนสอื่ สารสร้างสรรค์
ความรู้และกระบวนการคิดวเิ คราะห์เพือ่ นำไปใชต้ ดั สินใจแก้ปัญหาในการดำเนนิ ชีวิต เพื่อให้เขา้ ใจธรรมชาติ
ของภาษา ภูมิปญั ญาทางภาษา เลือกฟังและดอู ย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ความคดิ ความรู้สึก
ในโอกาสตา่ งๆ อย่างมีวิจารณญาณ แสดงความคิดเห็น วเิ คราะห์ และประเมินค่าวรรณคดีและวรรณกรรม
ไทยอย่างเห็นคุณค่า และนำมาประยกุ ต์ใชใ้ นชีวิตจริงได้อย่างสอดคล้องกับคุณลักษณะอันพึงประสงค์ และ
ค่านยิ มตามนโยบายและหลกั สตู รกำหนด

รหัสตวั ชี้วัด
ท 1.1 ตวั ชี้วดั ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/5, ม.4-6/6
ท 3.1 ตัวช้วี ดั ม.4-6/5
ท 4.1 ตัวชี้วดั ม.4-6/4, ม.4-6/5, ม.4-6/6, ม.4-6/7
ท 5.1 ตวั ชว้ี ดั ม.4-6/1, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/5
รวม 13 ตัวชวี้ ัด

18

คำอธบิ ายรายวิชา (เพิ่มเติม)

รหัสวชิ า ท30201 ชือ่ รายวิชา การอา่ นเพอื่ ชีวติ และสงั คม
กล่มุ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย
เวลา 80 ชัว่ โมง ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 4 - 6

จำนวน 2 หนว่ ยกิต ภาคเรียนท่ี 1 - 2

คำอธบิ ายรายวชิ า
ศึกษาเก่ียวกับการอ่านเพอ่ื พัฒนาชีวติ และสงั คม ฝึกทักษะการอ่านจับใจความ อ่านตีความ

แปลความ และขยายความ คาดคะเนเหตุการณ์ ประเมินค่า วิเคราะห์ วิจารณ์ แสดงความคิดเห็นโต้แย้ง
เสนอความคิดใหม่ๆ จากเร่ืองที่อ่านจากสื่อส่ิงพิมพ์ส่ืออิเล็กทรอนิกส์ และแหล่งเรยี นรู้ต่างๆ ในสังคมและ
ชมุ ชนที่มเี ร่ืองราวเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม วัฒนธรรม ประวัตศิ าสตร์ เอกลกั ษณ์ และภมู ิปัญญาท้องถิ่นจังหวัด
พระนครศรอี ยธุ ยาได้อย่างภาคภูมใิ จ

ผลการเรียนรู้ สาระการเรยี นรู้ (เนื้อหา)
1. ศึกษาหลักการแนวคิดต่างๆ เกย่ี วกับการอ่าน 1. ความหมายและความสำคัญของการอา่ นเพื่อ
เพอ่ื พฒั นาชวี ติ และสังคม ชีวติ และสังคม
2. จับใจความ ตีความ แปลความ และขยายความ 2. หลกั การและวิธกี ารอ่านจบั ใจความ ตีความ
เรื่องท่ีอ่านได้ถูกตอ้ ง แปลความ และขยายความ
3. วิเคราะหแ์ ละวิจารณ์เรื่องท่อี ่าน ทบทวนดว้ ย 3. การวิเคราะห์ วจิ ารณ์เรื่องท่ีอ่าน
ปญั ญาอยา่ งมเี หตผุ ลเพือ่ นำไปประยุกต์ใชใ้ นชีวิต
4. คาดคะเนเหตุการณ์จากเร่อื งท่ีอ่านและประเมิน 4. การอา่ นสื่อส่ิงพมิ พ์ ส่อื อิเลก็ ทรอนกิ ส์ และ
ค่าเพ่อื นำความรู้ความคิดไปใช้ตัดสินแกป้ ัญหาใน อา่ นวรรณกรรมจากแหลง่ เรียนรูต้ ่างๆ
การดำเนินชวี ติ แกไ้ ขปญั หาในชุมชนและสังคม
5. วเิ คราะห์ วิจารณ์ แสดงความคิดเหน็ โต้แย้ง 5. การอา่ นเพื่อการคาดคะเน การประเมินค่า
เกยี่ วกับเร่อื งทอี่ า่ น และเสนอความคิดใหมไ่ ด้ เพอื่ ฝึกทกั ษะการแยกข้อเทจ็ จริง ความคดิ เห็น
หลากหลายอย่างมีเหตุผล ความร้สู กึ
6. การอา่ นเร่อื งราวในชมุ ชนและสงั คมจากสือ่
6. มีวจิ ารณญาณในการอา่ นเร่ืองราวจากท้องถ่ิน สิ่งพมิ พ์ สอ่ื ออนไลน์
7. การอา่ นวรรณกรรมทอ้ งถนิ่ ภมู ิปัญญาท้องถิน่
7. ตอบคำถามจากการอ่านงานเขยี นประเภทตา่ งๆ อย่างมีวิจารณญาณ
ภายในเวลาทีก่ ำหนด 8. การอา่ นนิทานพื้นบา้ นภาคกลาง
8. อ่านเรอื่ งต่างๆ แล้วเขียนกรอบแนวคิด 9. การถามและการตอบตามข้ันตอนการอ่านอยา่ ง
มวี จิ ารณญาณ
10. หลกั การและวธิ กี ารเขยี นกรอบแนวคดิ

19

ผังความคดิ บันทึก ย่อความและรายงานได้ถกู ตอ้ ง ผงั ความคดิ บันทกึ ยอ่ ความและรายงาน
11. การใช้ส่ือออนไลนป์ ระกอบการเรียนรเู้ พือ่
การบันทกึ ย่อความและรายงาน

ผลการเรียนรู้ สาระการเรยี นรู้ (เนือ้ หา)

9. สงั เคราะห์ความรู้จากการอ่านส่ือส่ิงพิมพ์ ส่ือ 12. การอา่ นเพอื่ พัฒนาคุณภาพชีวิต

อิเลก็ ทรอนกิ ส์ แหลง่ เรยี นรตู้ ่างๆ มาพัฒนาตน 13. การอ่านสอ่ื ส่ิงพมิ พ์

พัฒนาการเรียนรตู้ ลอดชวี ติ และพฒั นาสังคมแห่ง 14. การอา่ นสื่ออเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

การเรียนร้อู ุดมปัญญาไดอ้ ย่างสร้างสรรค์ 15. การอา่ นสื่ออืน่ ๆ จากแหล่งเรยี นรู้ตา่ งๆ

10. เลือกเฟน้ สารประโยชนจ์ ากสิง่ ที่อ่านมาสร้าง 16. การอ่านการเขยี นจากสอ่ื สงิ่ พิมพ์เสมือน

เสริมเป็นอดุ มคติแห่งตนโดยนำเสนอผลงานด้วยสื่อ 17. การอา่ นสือ่ อเิ ลก็ ทรอนิกสจ์ ากสอ่ื มวลชน

รปู แบบตา่ งๆ ที่ม่งุ พัฒนาคุณภาพชีวิต ชมุ ชนและ เกีย่ วกบั สง่ิ แวดล้อม วัฒนธรรม ประวตั ิศาสตร์

สังคม เอกลักษณ์และภมู ปิ ญั ญาจังหวัดพระนครศรอี ยุธยา

11. เขยี นรายงานกระบวนการอ่านเพอ่ื พัฒนาชีวติ 18. การผลิตสอ่ื เพ่ือการพัฒนา

และสงั คม ที่นำไปปฏิบัติในสถานการณจ์ รงิ โดยสรปุ 19. ปฏิบัตกิ ารผลติ สอ่ื เพ่อื การพฒั นารูปแบบ

รายงานประเมินผลสูส่ าธารณชนได้ ต่างๆ เผยแพร่ในระบบส่ือออนไลน์

20

รหัสวิชา ท 30202 คำอธิบายรายวิชา (เพิม่ เตมิ ) ชื่อรายวิชา ลักษณะภาษาไทย
กลมุ่ สาระการเรยี นรภู้ าษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 4 - 6
เวลา 40 ช่ัวโมง จำนวน 1 หน่วยกิต ภาคเรยี นที่ 1 - 2

คำอธบิ ายรายวิชา
ศึกษาลักษณะภาษาไทยในเรื่องความเป็นมาของภาษาไทย เสียงและอักษรไทย คำและ

การสร้างคำ กลุ่มคำ และการเรยี งคำเข้าประโยค เพ่ือใหม้ ีความรู้ความเข้าใจลักษณะภาษาไทย สามารถนำ
ความรไู้ ปใช้วิเคราะห์การใช้ภาษาไทยในสถานการณ์ปัจจบุ ัน อันจะนำไปสู่การอนรุ ักษ์และพัฒนาภาษาไทย
ใหถ้ ูกต้องตามแบบแผนและค่านยิ มของคนไทย

ผลการเรยี นรู้ สาระการเรียนรู้ (เนอ้ื หา)
1. สืบค้นขอ้ มูล และอภิปรายความเป็นมาของ 1. ความเปน็ มาของภาษาไทย
ภาษาไทยได้อยา่ งถูกต้อง
2. ศึกษา อธบิ าย สรุป และนำความรู้เกีย่ วกับเสียง - การประดษิ ฐ์อักษรไทย
และอักษรไทยไปประยกุ ตใ์ ช้ในชีวติ ประจำวนั ได้ - การใช้อกั ษรไทยจากอดตี สปู่ จั จบุ นั
อย่างเหมาะสม 2. เสยี งและอกั ษรไทย
- เสยี งในภาษาไทย
3. ศกึ ษาและสังเกตคำและวิธีสรา้ งคำไทยไดถ้ ูกตอ้ ง - สระในภาษาไทย
ตามหลักภาษา - พยญั ชนะในภาษาไทย
- วรรณยุกต์ในภาษาไทย
4. ศึกษาและจำแนกชนดิ ของคำไทยได้ถกู ตอ้ งตาม - เคร่ืองหมายวรรคตอน
3. คำและการประกอบคำ
- คำ
- คำมลู
- คำพอ้ งรปู และคำพอ้ งเสียง
- คำประสม
- คำซ้ำ
- คำซอ้ น
4. ชนดิ ของคำไทย

21

หลักภาษา - คำนาม
- คำสรรพนาม
ผลการเรียนรู้ - คำกริยา
- คำวิเศษณ์
5. วิเคราะห์กลุ่มคำไดถ้ ูกตอ้ งตามแบบแผน
สาระการเรยี นรู้ (เน้ือหา)
6. สามารถเรียงคำเข้าประโยคเพือ่ การสือ่ สารได้ - คำบพุ บท
อยา่ งถกู ต้อง - คำสนั ธาน
- คำอทุ าน
5. กลมุ่ คำ
- ความหมาย
- องคป์ ระกอบ
- หน้าท่ีของกล่มุ คำ
6. การเรียงคำเข้าประโยค
- องค์ประกอบของประโยค
- โครงสร้างของประโยค
- รปู ประโยคที่ใช้สอ่ื สารในภาษาไทย
- ส่วนขยายของประโยค

22

รหัสวชิ า ท30203 คำอธิบายรายวชิ า (เพิ่มเตมิ ) ช่อื รายวชิ า การพดู ในทีช่ มุ ชน
กลมุ่ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 4 - 6
เวลา 40 ช่ัวโมง จำนวน 1 หน่วยกิต ภาคเรียนท่ี 1 - 2

คำอธิบายรายวิชา
ศึกษาความหมาย ความสำคัญ ประเภท และฝึกทักษะการพูดในท่ีชุมชน เพ่ือการสื่อสารได้อย่าง

สร้างสรรค์ โดยเน้นการเตรียมตัวพูด การลำดับความ วิเคราะห์ประเมินค่าพฤติกรรมการพูด อันนำไปสู่
สมั ฤทธิผลของการพูดในท่ีชมุ ชนได้อย่างมมี ารยาทและธรรมเนียมนิยม

ผลการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้

1. อธิบายความหมายและความสำคัญของการพูด 1. ความหมายและความสำคัญของการพูดในท่ี

ในที่ชุมชนได้อยา่ งถูกตอ้ ง ชมุ ชน

2. จำแนกประเภทของการพูดในที่ชุมชนได้อย่าง 2. ประเภทของการพดู ในทช่ี ุมชน

ถกู ตอ้ ง

3. บอกหลักการพูดในที่ชุมชนได้อย่างถูกต้อง 3. หลักการพูดในท่ชี มุ ชน

เหมาะสม - การเตรียมตวั

- การลำดับความเรื่องที่พูด

- การวิเคราะห์ประเมินค่าพฤตกิ รรมการพูด

4. พดู ในที่ชุมชนไดอ้ ย่างสร้างสรรค์ 4. การพดู ในทชี่ มุ ชน

- การพดู เล่าเรอ่ื ง

- การพดู อภปิ ราย

- การพูดสนุ ทรพจน์

- การพูดโตว้ าที

- การพดู สอดแทรกอารมณเ์ พื่อการแสดง

23

คำอธิบายรายวิชา (เพมิ่ เติม)

รหัสวิชา ท30204 ชอื่ รายวิชา ภาษากับวัฒนธรรม
กลุ่มสาระการเรยี นรู้ภาษาไทย
เวลา 40 ชั่วโมง ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 - 6

จำนวน 1 หน่วยกติ ภาคเรียนที่ 1 - 2

คำอธบิ ายรายวชิ า
ศึกษาความหมายของคำว่าภาษา และวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับศิลปะไทยแขนงต่าง ๆ เช่น

สถาปัตยกรรม จิตรกรรม ประติมากรรม ดนตรี นาฏศิลป์ และวรรณคดี รวมทั้งความสัมพันธเ์ ชื่อมโยงกับ
คติชาวบ้าน เช่น เพลงพ้ืนบ้าน นิทานพ้ืนบ้าน ปริศนาคำทาย ความเช่ือโชคลาง สำนวน คำพังเพย และ
สุภาษิต เพือ่ ใชภ้ าษาในดา้ นการสืบทอดวัฒนธรรมไทยอันเปน็ เอกลกั ษณ์ของชาติ

ผลการเรียนรู้ สาระการเรยี นรู้ (เนื้อหา)

1. อธิบายความห มาย ของคำว่าภ าษ าและ 1. ความหมายของภาษาและวัฒนธรรม

วฒั นธรรมได้อยา่ งถกู ตอ้ งเหมาะสม - ความหมาย

- ความสำคัญ

- ประโยชนแ์ ละคณุ ค่า

2. จำแนกภาษาและวัฒนธรรมที่เก่ียวกบั ศิลปะไทย 2. ภาษาและวัฒนธรรมทีเ่ ก่ยี วกบั ศลิ ปะไทย

ประเภทตา่ งๆ ไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง - สถาปัตยกรรมไทย

- จติ รกรรมไทย

- ประตมิ ากรรมไทย

- ดนตรีไทย

- นาฏศลิ ปไ์ ทย

- วรรณคดีไทย

3. อธิบายความสัมพันธ์เชื่อมโยงของภาษาและ 3. ภาษาและวฒั นธรรมทีเ่ กยี่ วกับคติชาวบา้ น

วัฒนธรรมกับคติชาวบ้านได้อย่างถูกต้องและมี - เพลงพ้ืนบา้ น

เหตผุ ล - นทิ านพื้นบ้าน

- ปริศนาคำทาย

- ความเชื่อโชคลาง

- สภุ าษติ คำพังเพย และสำนวน

4. บอกความสำคัญของภาษาไทยในด้านการ 4. แนวทางการสบื ทอดภาษาและวฒั นธรรม

สบื ทอดวฒั นธรรมไทยได้ถกู ต้องเหมาะสม

24

รหัสวิชา ท 30205 คำอธบิ ายรายวิชา (เพม่ิ เตมิ ) ชื่อรายวชิ า ภาษาไทยธรุ กจิ
กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ภาษาไทย ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 - 6
เวลา 80 ช่ัวโมง จำนวน 2 หน่วยกติ ภาคเรียนท่ี 1 - 2

คำอธิบายรายวชิ า
ศึกษาการใช้ภาษา สำนวน และคำพูดที่เหมาะสมในการติดต่อส่ือสารทางธุรกิจตาม

กาลเทศะ บุคคล และเคร่ืองมือส่ือสาร การใช้โทรศัพท์ การจดข้อความตามสั่ง การกรอกแบบฟอร์ม
การสัมภาษณ์ การเขียนจดหมายธุรกิจ การประชุมชี้แจงข้อเท็จจริง การประชุมแถลงข่าว การเขียน
ข้อความโฆษณา และการประชาสัมพันธ์ การเขียน และการอ่านเอกสารเผยแพร่ทางธุรกิจ การเขยี นเสนอ
รายการผลการประชุม รายงานปกติ รายงานความก้าวหน้าและรายงานอ่ืนๆ ท่ีใช้ในวงการธุรกิจ ฝึกอ่าน
สารประเภทต่างๆ เข้าใจ ตีความ แปลความ และขยายความเรื่องท่ีอ่านได้ วิเคราะห์วิจารณ์เรื่องที่อ่าน
แสดงความคิด โต้แย้ง และเสนอความคิดใหม่จากการอ่านอย่างมีเหตุผล ประเมินค่า และนำความรู้
ความคดิ จากการอ่านมาพฒั นาตนเอง พัฒนาการเขยี น และพฒั นาความรูท้ างอาชพี และนำความรคู้ วามคิด
ไปประยุกต์ใช้แก้ปญั หาในการดำเนนิ ชวี ติ

ผลการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ (เนอ้ื หา)
1. อา่ นสารทัว่ ไปและสารทางธรุ กจิ ได้อยา่ งมี การอ่านสารทวั่ ไปและสารทางธรุ กิจ
ประสทิ ธภิ าพ
2. ฟังสารท่วั ไปและสารทางธุรกิจได้อยา่ งมี การฟงั สารทั่วไปและสารทางธรุ กิจ
ประสิทธิภาพ
3. พูดสอื่ สารทางโทรศพั ทไ์ ด้อยา่ งมีประสิทธภิ าพ การพูดสอ่ื สารทางโทรศพั ท์
4. พดู เสนอขายสนิ คา้ และบรกิ ารได้อย่างถูกตอ้ ง การพูดเสนอขายสนิ ค้า และบรกิ าร
เหมาะสม
5. เขียนเร่อื งทัว่ ไป และเรื่องทางธุรกิจได้ การเขยี นทางธุรกจิ
6. เขยี นจดหมายธุรกจิ ได้อยา่ งถูกต้องเหมาะสม การเขยี นจดหมายธุรกิจ
7. เขียนรายงานการประชุมไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง การเขยี นรายงานการประชมุ
เหมาะสม

25

รหสั วิชา ท30206 คำอธบิ ายรายวชิ า (เพิ่มเตมิ ) ชอื่ รายวชิ า ภมู ินามท้องถ่นิ
กลุ่มสาระการเรยี นรูภ้ าษาไทย จำนวน 1 หนว่ ยกิต ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 4 - 6
เวลา 40 ช่วั โมง
ภาคเรยี นท่ี 1 - 2

คำอธบิ ายรายวิชา
ศึกษาความหมาย ที่มาของช่ือตำบลในอำเภอพระนครศรีอยุธยา เสนา บางไทร ผักไห่ บางบาล

บางปะอิน ลาดบัวหลวง และบางซ้าย เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจ อันจะนำไปสู่การเรียนรู้วิถีชีวิตของ
คนในท้องถิ่น ด้วยการอ่านชุดคำกานท์ ซึ่งช่วยส่งเสริมจินตนาการ พัฒนาทักษะการคิด และสร้างสรรค์
ผลงานไดอ้ ย่างภาคภูมิใจ

ผลการเรยี นรู้ สาระการเรียนรู้ (เน้อื หา)

1. อธิบายความหมาย ความสำคัญ ประโยชน์และ 1. ภมู นิ ามทอ้ งถ่นิ จังหวัดพระนครศรอี ยธุ ยา

คุณค่าของภมู ินามท้องถิ่นจังหวัดพระนครศรีอยธุ ยา - ความหมาย

ไดอ้ ยา่ งถกู ต้องเหมาะสม - ความสำคัญ

- ประโยชน์และคณุ ค่า

2. อภิปราย และตอบคำถามท่ีเนน้ ทักษะการคิด 2. การอภิปราย และตอบคำถามท่เี นน้ ทักษะ

จากการอา่ นชุดคำกานท์ตามที่กำหนดได้อยา่ ง การคดิ จากชดุ คำกานท์ทีก่ ำหนด

ถูกตอ้ งและมีเหตผุ ล - อา่ นและศึกษาชุดคำกานท์

- กิจกรรม PLC ดว้ ยกระบวนการกลุม่

- วเิ คราะหว์ ิจารณ์ผลงาน

- เชื่อมโยงประยุกตใ์ ช้

3. สบื ค้นภูมินามทอ้ งถิน่ แลว้ สร้างสรรคผ์ ลงานเป็น 3. การสบื คน้ ภมู ินามท้องถน่ิ เพ่อื สรา้ งสรรค์ผลงาน

บทรอ้ ยกรองไดต้ ามความถนัดและสนใจ - สบื ค้นภูมนิ ามหมู่บ้านในอำเภอบางซ้ายแล้วนำมา

แตง่ เป็นบทร้อยกรองตามความสนใจ

26

คำอธบิ ายรายวิชา (เพิ่มเตมิ )

รหสั วิชา ท 30207 ช่อื รายวิชา การแตง่ คำประพันธ์
กลุม่ สาระการเรยี นร้ภู าษาไทย
เวลา 40 ช่วั โมง ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 - 6

จำนวน 1 หนว่ ยกติ ภาคเรียนท่ี 1 - 2

คำอธิบายรายวิชา
ศึกษาคุณค่า และความสำคัญของร้อยกรองที่มีต่อผู้แต่ง ผู้อ่าน และสังคม ความเป็นมา ลักษณะ

บังคบั ของคำโคลงประเภทต่างๆ ฝกึ แตง่ โคลงส่ีสุภาพ โดยคำนงึ ถึงลักษณะบังคับ ความไพเราะ เน้ือหาสาระ
และความคิดสร้างสรรค์ เพ่ือให้มีความรู้เกี่ยวกับคำโคลง สามารถแต่งโคลงส่ีสุภาพได้ เห็นคุณค่าของ
การแต่งโคลงสีส่ ุภาพ อนั จะนำไปส่กู ารอนรุ กั ษแ์ ละพฒั นาสืบทอดต่อไป

ผลการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ (เนอื้ หา)

1. อธิบายคุณค่า และความสำคัญของร้อยกรองที่มี 1. คุณค่าและความสำคัญของร้อยกรอง

ต่อผูแ้ ต่ง ผอู้ ่าน และสังคมได้ 1.1 ความหมายของร้อยกรอง

1.2 คุณค่าต่อผู้แต่ง

1.3 คณุ ค่าตอ่ ผูอ้ า่ น

1.4 คณุ ค่าต่อสงั คม

2. ระบุความงามของร้อยกรองไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง 2. ความงามของร้อยกรอง

และมีเหตผุ ล 2.1 รสของรอ้ ยกรอง

2.1.1 รสวรรณคดไี ทย (เสาวรจนี

นารีปราโมทย์ พโิ รธวาทัง

สัลลาปังคพสิ ัย)

2.1.2 รสวรรณคดีสันสกฤต (ศฤงคารรส

หัสสรส รุทธรส วรี รส พภิ ัจฉรส กรุณารส

อพั ภตู รส ภยานกรส และศานติรส)

2.2 ภาพพจน์

2.2.1 อปุ มา

2.2.2 อุปลักษณ์

2.2.3 ปฏทิ รรศน์

2.2.4 สทั พจน์

2.2.5 บุคลลวัตหรอื บคุ ลาธษิ ฐาน

2.2.6 อตพิ จน์

2.2.7 สัญลักษณ์

27

2.2.8 การซำ้ คำ
2.2.9 ปฏิปุจฉา

ผลการเรยี นรู้ สาระการเรียนรู้ (เนอ้ื หา)
2.3 เสียง
3. อธิบายความเปน็ มาและลักษณะบังคบั ของโคลง
สองสภุ าพ โคลงสามสภุ าพ และโคลงส่สี ภุ าพ 2.3.1 เสยี งวรรณยกุ ต์
ไดอ้ ย่างถกู ต้อง 2.3.2 เสียงสมั ผัส
2.3.3 เสยี งหนกั เบา
4. แตง่ โคลงส่ีสุภาพตามทกี่ ำหนดได้อยา่ งถูกตอ้ ง 3. ฉนั ทลักษณ์คำโคลง
และสร้างสรรค์ 3.1 ความเปน็ มาของคำโคลง
3.2 โคลงสองสภุ าพ
3.3 โคลงสามสุภาพ
3.4 โคลงส่ีสภุ าพ
4. แตง่ โคลงส่ีสุภาพ
4.1 ข้ันเตรียมตวั
4.2 ขั้นปฏิบตั ิ
4.3 ขั้นควรคำนงึ
4.4 ขน้ั ฝกึ สม่ำเสมอ

28

คำอธิบายรายวชิ า (เพิม่ เติม)

รหสั วชิ า ท30208 ชื่อรายวชิ า ประวตั ิวรรณคดสี มัยอยธุ ยา
กลุม่ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย
เวลา 40 ชว่ั โมง ชัน้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 4 - 6

จำนวน 1 หน่วยกติ ภาคเรยี นท่ี 1 - 2

คำอธบิ ายรายวชิ า
ศกึ ษาภูมิหลังประวัติวรรณคดีไทย ลักษณะของวรรณคดีท่ีสำคัญสมัยอยุธยา เพ่ือให้รู้วิวัฒนาการ

ปจั จัยแวดล้อมทีท่ ำให้เกดิ วรรณคดี เขา้ ใจความสัมพนั ธ์ต่อเนื่องระหว่างสมัยอยุธยาตอนต้น ตอนกลาง และ
ตอนปลาย ค่านิยมที่ปรากฏในวรรณคดี เพื่อเป็นพ้ืนฐานการเข้าใจโลกทัศน์และวิถีชีวิตของคนไทยสมัย
อยุธยาและเห็นคณุ ค่าของวรรณคดีในฐานะที่เปน็ มรดกทางวัฒนธรรม โดยใชก้ ระบวนการคิดท่ีหลากหลาย

ผลการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ (เนื้อหา)

1. อธิบายเกยี่ วกบั ภูมิหลังทางประวัติวรรณคดีไทย 1. ภมู ิหลงั ประวัตวิ รรณคดไี ทย

และเหตกุ ารณก์ ่อนสรา้ งกรุงศรีอยุธยา เพอื่ เป็น - ความหมายและความสำคัญของวรรณคดี กวี

พื้นฐานในการเรียนร้ปู ระวัตวิ รรณคดสี มยั อยธุ ยา สนุ ทรียรส

- ประวัติวรรณคดีก่อนสมยั อยุธยา

2. วิเคราะห์ จำแนก และแสดงความคิดเห็น 2. ประวัตวิ รรณคดีสมยั อยธุ ยาตอนต้น

เก่ียวกับลักษณะของวรรณคดีท่ีสำคัญสมัยอยุธยา - สังเขปอาณาจักรอยุธยา (พ.ศ. 1893-2310)

ตอนต้น และเห็นคุณค่าวรรณคดีที่สำคัญในฐานะท่ี - รชั สมัยสมเดจ็ พระรามาธบิ ดีท่ี 1 (พระเจา้ อทู่ อง)

เป็นมรดกทางวฒั นธรรม * ลิลิตโองการแช่งน้ำ

- รัชสมัยสมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ

* มหาชาติคำหลวง

* ลลิ ิตยวนพา่ ย

- รชั สมัยสมเด็จพระรามาธบิ ดที ่ี 2

(พระเชษฐาธริ าช)

* ลิลิตพระลอ

* โคลงนริ าศหรภิ ญุ ไชย

* โคลงทวาทศมาส

3. วิเคราะห์ จำแนก และแสดงความคิดเห็น 3. ประวัตวิ รรณคดีสมยั อยุธยาตอนกลาง

เก่ียวกับลักษณะของวรรณคดีท่ีสำคัญสมัยอยุธยา - ความสัมพันธ์ต่อเน่ืองทางประวัติศาสตร์ระหว่าง

ตอนกลาง และเห็นคุณค่าวรรณคดีที่สำคัญในฐานะ สมัยอยุธยาตอน ต้นกับสมัยอยุธยาตอน กลาง

ทเ่ี ป็นมรดกทางวฒั นธรรม โดยสงั เขป

- รัชสมัยสมเด็จพระนารายณม์ หาราช

29

สมเดจ็ พระนารายณ์มหาราช
* โคลงพาลสี อนนอ้ ง
* โคลงทศรถสอนพระราม
* โคลงราชสวัสด์ิ
* บทพระราชนิพนธ์โคลงโตต้ อบกบั กวีอ่ืนๆ

ผลการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ (เนื้อหา)

* เพลงยาวพระทนี่ ง่ั จันทรพิศาล

* เพลงยาวพยากรณ์

* สมุทรโฆษคำฉันท์ตอนกลาง

พระมหาราชครู

* เสอื โคคำฉนั ท์

* สมทุ รโฆษคำฉันทต์ อนตน้

พระโหราธบิ ดี

* แบบเรียนจินดามณี

* พงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับหลวงประเสรฐิ

อกั ษรนติ ิ

ศรีปราชญ์

* อนริ ุทธ์คำฉันท์

* กำสรวลศรีปราชญ์

* คำโคลงเบด็ เตล็ดของศรีปราชญ์

พระศรมี โหสถ

* กาพย์ห่อโคลงพระศรีมโหสถ

* โคลงเฉลิมพระเกยี รติสมเด็จพระนารายณ์

มหาราช

* โคลงอักษรสามหมู่

* โคลงนริ าศนครสวรรค์

ขนุ เทพกวี

* คำฉันท์ดุษฎสี งั เวยกล่อมชา้ ง

กวีไม่ปรากฏนาม

* ราชาพิลาปคำฉันท์

4. วิเคราะห์ จำแนก และแสดงความคิดเห็น 4. ประวตั ิวรรณคดีสมัยอยธุ ยาตอนปลาย

เก่ียวกับลักษณะของวรรณคดีท่ีสำคัญสมัยอยุธยา - ความสัมพันธ์ต่อเน่ืองทางประวัติศาสตร์ระหว่าง

ตอนปลาย และเห็นคุณค่าวรรณคดีท่ีสำคัญในฐานะ สมัยอยุธยาตอนกลางกับสมัยอยุธยาตอนปลาย

30

ท่ีเปน็ มรดกทางวัฒนธรรม โดยสังเขป
ผลการเรยี นรู้ - รัชสมัยสมเดจ็ พระเจา้ อย่หู วั ทา้ ยสระ

สมเดจ็ พระเจ้าอยูห่ ัวบรมโกศ
* โคลงชะลอพระพุทธไสยาสน์
- รชั สมยั สมเดจ็ พระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ
เจ้าฟา้ อภัย
* โคลงนิราศเจา้ ฟา้ อภัย
เจ้าฟ้าธรรมธเิ บศรไชยเชษฐ์สรุ ยิ วงศ์
* นันโทปนนั ทสตู รคำหลวง
* พระมาลยั คำหลวง

สาระการเรยี นรู้ (เน้ือหา)
* กาพย์เหเ่ รอื เจา้ ฟ้าธรรมธิเบศร
* กาพยห์ ่อโคลงประพาสธารทองแดง
* กาพยห์ ่อโคลงนิราศธารโศก
* เพลงยาวเจา้ ฟ้าธรรมธิเบศร
เจ้าฟา้ กณุ ฑล
* บทละครเร่ืองดาหลงั
เจ้าฟา้ มงกุฎ
* บทละครเร่ืองอิเหนา
พระมหานาควดั ทา่ ทราย
* ปณุ โณวาทคำฉันท์
* โคลงนิราศพระบาท
หลวงศรีปรีชา (เซ่ง)
* กลบทสริ วิ ิบลุ กิติ
กวีไมป่ รากฏนาม
* บทละครนอก 14 เร่อื ง

31

รหสั วชิ า ท30209 คำอธบิ ายรายวิชา (เพิม่ เติม) ชอ่ื รายวิชา วรรณคดีภมู ทิ ศั น์
กล่มุ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 4 - 6
เวลา 80 ชวั่ โมง จำนวน 2 หนว่ ยกิต ภาคเรียนท่ี 1 - 2

คำอธิบายรายวิชา
ศึกษาความหมาย ความสัมพันธ์ของวรรณคดีภูมิทัศน์กับหลักกาลามสูตร ช่ือสถานท่ี ตัวอย่าง

เหตุการณ์ท่ีปรากฏในวรรณคดี คณุ คา่ ดา้ นเน้ือหา สำนวนภาษา ความเชอื่ สภาพภูมทิ ัศนท์ สี่ ำคญั จากนทิ าน
ประจำถิน่ เปรียบเทยี บกบั บทละครเรื่องรามเกียรติ์ เพื่อเปน็ พืน้ ฐานการเข้าใจโลกทศั น์และวถิ ีชีวิตของคนใน
ท้องถิ่นได้อย่างภาคภูมิใจในฐานะเป็นแหล่งเรียนรู้ที่ชว่ ยปลูกจิตสำนึก อันก่อให้เกิดความรักและหวงแหน
มรดกทางวฒั นธรรมของชาติ

ผลการเรยี นรู้ สาระการเรียนรู้ (เน้ือหา)
1. อธิบายความหมายและความสัมพนั ธ์ 1. วรรณคดีภมู ิทศั น์กับหลกั กาลามสูตร
ของวรรณคดีภมู ทิ ศั น์กับหลกั กาลามสูตร - ความหมายของวรรณคดีภูมทิ ศั น์
ได้ครบถว้ นเหมาะสม - ความสมั พันธก์ ับหลกั กาลามสตู ร
2. สรปุ เรื่องย่อ และลำดับเหตกุ ารณจ์ าก 2. บทละครเรื่องรามเกียรต์ิ ฉบับพระราชนิพนธ์ใน
บทละครเร่อื งรามเกยี รต์ิ ได้อย่างถกู ต้อง พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟา้ จฬุ าโลกมหาราช
- เรื่องยอ่ เล่ม 1
3. วิเคราะหค์ วามเชื่อเกี่ยวกับสถานท่ีอนั มที ่ีมาจาก - เรอ่ื งย่อ เล่ม 2
นทิ านประจำถิ่นท่ไี ดร้ บั อทิ ธพิ ลจากเร่ืองรามเกียรติ์ - เรื่องยอ่ เลม่ 3
ไดอ้ ย่างถูกต้อง - เรอื่ งยอ่ เล่ม 4
3. ภูมนิ ามจากรามเกียรติ์
- ความเชอื่ เกี่ยวกับสถานทอ่ี นั มีทมี่ าจากนิทาน
ประจำถิน่ เรือ่ งพระราม
- การแพร่กระจายของความเชอื่ เกีย่ วกบั สถานท่ี
อันมีท่มี าจากเร่อื งศึกทรพี

เหตุการณ์ท่ี 1 นางนลิ ากาสรให้กำเนดิ ทรพี และ
การตอ่ สู้ระหวา่ งทรพีกบั ทรพา

32

เหตกุ ารณท์ ่ี 2 การตอ่ สู้ระหว่างพาลกี ับทรพี
ภายในถ้ำ

เหตกุ ารณท์ ่ี 3 พาลีขว้างศีรษะทรพี

ผลการเรยี นรู้ สาระการเรยี นรู้ (เนอ้ื หา)

4. ประเมนิ คุณคา่ ด้านเน้อื หา สำนวนภาษา - คุณคา่ ท่ีสัมพันธ์กับภูมิทัศน์จากตัวอยา่ งเหตกุ ารณ์

ความเชอื่ และสภาพภูมิทศั น์ จากตวั อยา่ งเหตุการณ์ ที่ปรากฏในบทละครเรื่องรามเกยี รตจิ์ ำนวน

ทป่ี รากฏในบทละครเรื่องรามเกยี รต์ิ และนำไป เหตุการณ์ ประกอบด้วย

ประยุกต์ใชไ้ ดจ้ รงิ อยา่ งมีเหตผุ ล ด้านเน้ือหา

ด้านสำนวนภาษา

ด้านความเชอื่

สภาพภูมทิ ัศน์

การประยกุ ตใ์ ช้

33

คำอธบิ ายรายวิชา (เพิม่ เตมิ )

รหัสวชิ า ท30210 ช่ือรายวชิ า ประมวลความรู้ภาษาไทย
กลมุ่ สาระการเรียนร้ภู าษาไทย
เวลา 40 ชว่ั โมง ช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี 4 - 6

จำนวน 1 หนว่ ยกิต ภาคเรียนท่ี 2

คำอธบิ ายรายวิชา
ศึกษาทบทวนความสำคัญ คุณค่าและประโยชน์ท่ไี ด้จากภาษาไทยระดับช้ันมัธยมศกึ ษาปีท่ี 4 – 6

ดว้ ยการสืบค้นแบบทดสอบ o-net ,Pisa ฝึกวิเคราะห์ วิจารณ์แล้วสรุปหาคำตอบ เพ่ือยกระดับผลสัมฤทธ์ิ
ทางการเรียน การนำไปใชใ้ นการดำเนนิ ชีวิตและศึกษาตอ่ ในระดับทส่ี ูงขนึ้

ผลการเรยี นรู้ สาระการเรียนรู้ (เนอื้ หา)
1. ประมวลความรเู้ กีย่ วกับการอ่านได้
1.ประมวลความรู้การอ่าน
2. ประมวลความรู้เกี่ยวกับการเขยี นได้ 1.1) ตีความ แปลความ ขยายความ
3. ประมวลความรู้เก่ียวกบั การฟัง ดู พูดได้ 1.2) วิเคราะห์ วิจารณ์
4. ประมวลความรู้เกยี่ วกับหลกั และการใช้ภาษาได้ 1.3) คาดคะเนเหตกุ ารณ์และประเมินคา่
1.4) ตอบคำถาม
1.5) อา่ นแล้วเขยี นกรอบแนวคดิ บันทกึ
ผังความคิด ยอ่ ความ และรายงาน

2.ประมวลความรู้การเขียน
2.1) เขียนสอ่ื สารรปู แบบตา่ งๆ
2.2) เขียนเรยี งความ
2.3) เขียนรายงานการศกึ ษาค้นควา้

3.ประมวลความรกู้ ารฟงั ดู และพดู
3.1) สรุปแนวคดิ และแสดงความคดิ เหน็
3.2) วิเคราะห์แนวคดิ การใช้ภาษา
และความน่าเชอ่ื ถือ
3.3) พดู ในโอกาสต่างๆ

4. ประมวลความรู้หลักและการใช้ภาษา
4.1) ธรรมชาติ พลัง และลกั ษณะของภาษา
4.2) การใช้คำและกลมุ่ คำสร้างประโยค
4.3) การใช้ภาษาและราชาศพั ท์

34

4.4) แตง่ บทรอ้ ยกรอง
4.5) อิทธพิ ลภาษาต่างประเทศ/ภาษาถนิ่
4.6) การสรา้ งคำในภาษาไทย
4.7) วเิ คราะหแ์ ละประเมินการใชภ้ าษาจาก

สอื่ สิง่ พิมพแ์ ละส่ืออิเลก็ ทรอนิกส์

ผลการเรยี นรู้ สาระการเรยี นรู้ (เนือ้ หา)

5. ประมวลความรู้เก่ยี วกบั วรรณคดีและวรรณกรรม 5. ประมวลความรู้วรรณคดีและวรรณกรรม
ได้ 5.1) การวจิ ารณ์เบือ้ งตน้

5.2) วเิ คราะห์วรรณคดีเชื่อมโยง

ประวัตศิ าสตร์และวิถีชวี ิตของสงั คมในอดีต

5.3) ประเมินคณุ คา่ ด้านวรรณศิลป์
5.4) สงั เคราะหข์ อ้ คิดและนำไปประยกุ ตใ์ ช้

35

คำอธบิ ายรายวชิ า (เพม่ิ เติม)

รหสั วิชา ท30211 ชื่อรายวชิ า พินิจวรรณคดใี นวรรณกรรม
กลุ่มสาระการเรยี นรู้ภาษาไทย
เวลา 80 ช่ัวโมง ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 4 - 6

จำนวน 2 หนว่ ยกติ ภาคเรยี นที่ 1 - 2

คำอธบิ ายรายวิชา
ศึกษาวิเคราะห์วรรณคดีไทยในบทเพลง ในด้านโครงเร่ือง การใช้สำนวนภาษา คุณค่า

ทางด้านอารมณ์ และสติปัญญา โดยการฟังแล้วอธิบาย บรรยาย และนำเสนอเป็น Music Vedio เพื่อสร้าง
ความเข้าใจในการใช้วรรณคดีไทยมาสร้างสรรค์ และศึกษาวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของวรรณคดีกับ
วรรณกรรมท่ีกำหนดให้อ่าน ในด้านแนวคิด ตัวละคร ฉาก การเชื่อมโยงกับเน้ือเรื่องที่สร้างขึ้นใหม่ การ
ดำเนนิ เรอ่ื ง การสนทนา และคุณคา่ ดา้ นภาษา สังคม และการนำไปประยุกตใ์ ช้ในชีวิตจริง โดยการอ่านแล้ว
อธบิ าย สัมมนาแลกเปล่ียนเรียนรู้ เพื่อให้เห็นคุณค่าของวรรณคดไี ทยอนั เปน็ มรดกทางวฒั นธรรมท่ีสบื ทอด
สู่วรรณกรรมปจั จบุ ัน

ผลการเรียนรู้ สาระการเรยี นรู้ (เนอ้ื หา)
1. อธบิ ายการใช้วรรณคดไี ทยมาสร้างสรรค์บทเพลง 1. บทนำ : วรรณคดไี ทยในบทเพลง
ได้อย่างถูกตอ้ งและมเี หตผุ ล - ความเปน็ มา
- การวิเคราะห์โครงเร่ือง การใชส้ ำนวนภาษา คณุ ค่า
2. พินิจวรรณคดไี ทยในบทเพลงท่ีกำหนดได้ถูกตอ้ ง ด้านอารมณ์ สตปิ ญั ญา และการนำไปใช้
ตามหลักการ 2. เขียนอธบิ าย บรรยาย จากการฟังบทเพลงท่ี
3. เลือกและจัดทำมิวสิควดิ ีโอ (M.V.) วรรณคดีไทย กำหนด
ในบทเพลงตามความสนใจ 3. เลอื กบทเพลงเพือ่ นำเสนอเปน็ M.V.
- วธิ ีเลอื กบทเพลง
4. นำเสนอผลงานอยา่ งสร้างสรรค์ - จัดทำมวิ สิควดิ ีโอ (M.V.)
5. อธิบายความหมาย ความสำคญั ของวรรณคดีที่ 4. นำเสนอผลงาน (M.V.)
นำมาใชใ้ นการสร้างวรรณกรรมปัจจบุ ันไดอ้ ย่าง 5. ความหมาย ความสำคญั ของวรรณคดีท่นี ำมาใช้
ถกู ตอ้ ง ในการสร้างวรรณกรรมปจั จบุ ัน

36

6. อธิบายความสัมพนั ธข์ องวรรณคดีกบั วรรณกรรม 6. หลกั การวิเคราะหค์ วามสัมพันธข์ องวรรณคดีกับ
ท่กี ำหนดให้อ่านไดถ้ ูกต้องตามหลกั การ วรรณกรรมทก่ี ำหนดให้อ่าน
7. อ่านนวนยิ ายองิ วรรณคดีแลว้ เขยี นสรุปผลการ 7. อ่านนวนยิ ายอิงวรรณคดี แลว้ เขยี นสรปุ ผล
วิเคราะหต์ ามหัวขอ้ ทีก่ ำหนดไดอ้ ยา่ งถูกต้องและ การวเิ คราะห์
มีเหตุผล

ผลการเรยี นรู้ สาระการเรยี นรู้ (เน้ือหา)

8. สัมมนานวนยิ ายอิงวรรณคดตี ามทก่ี ำหนดในกลุ่ม 8. สัมมนานวนิยายอิงวรรณคดี

ของนักเรียนได้

37

คำอธบิ ายรายวิชา (เพมิ่ เติม)

รหัสวชิ า ท30212 ชื่อรายวิชา การเขียนกบั อาชพี
กล่มุ สาระการเรียนรภู้ าษาไทย
เวลา 40 ช่วั โมง ชนั้ มธั ยมศึกษาปีที่ 4 - 6

จำนวน 1 หน่วยกิต ภาคเรยี นท่ี 1 - 2

คำอธิบายรายวชิ า
ศึกษา อธิบาย และวิเคราะห์ความรู้เกี่ยวกับการเขียนกับอาชีพ การเขียนสะกดคำ การ

เขียน คำทับศัพท์และศัพท์เฉพาะวิชาชีพ การใช้คำตามความหมาย กลวิธีการใช้ภาษาในการเขียน การ
เขยี นโฆษณา การเขียนประชาสัมพนั ธ์ การเขยี นสรุปความ แสดงความคิดเห็น แสดงความรู้สกึ และบทรอ้ ย
กรองในงานอาชีพได้อย่างมีทักษะในการเขียน สามารถสื่อสารให้ผู้อ่ืนเข้าใจข้อมูลอย่างชัดเจนถูกต้อง
ก่อใหเ้ กิดประโยชนต์ ่อตนเองอนั จะนำไปประกอบอาชพี ไดใ้ นอนาคต

ผลการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ (เนื้อหา)

1. มีความรคู้ วามเข้าใจเก่ียวกบั การเขียนกบั อาชพี 1. ความรเู้ ก่ียวกบั การเขยี นและอาชีพ
ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง 1.1) ความรู้เกย่ี วกับการเขียน
1.1 อธิบายการเขียนกับอาชีพได้ 1.2) ความรู้เกย่ี วกบั อาชพี
1.2 ร้จู ักอาชีพที่เกี่ยวขอ้ งกับการเขียนได้ 1.3) ความสัมพันธร์ ะหว่างอาชพี และการเขียน
1.4) อาชีพทเ่ี กยี่ วข้องกบั การเขยี น
- อาชพี ทีใ่ ชท้ ักษะการเขยี นโดยตรง
- อาชพี ที่ใชท้ กั ษะการเขยี นโดยออ้ ม

2. มคี วามร้คู วามเข้าใจหลักการเขียนเพ่ือการสอื่ สาร 2. หลกั การเขยี นเพื่อการสอ่ื สาร

ได้อย่างถูกตอ้ งและเหมาะสม 2.1) การเขียนสะกดคำ
2.1 อธิบายหลกั การสะกดคำได้ 2.2) การเขยี นคำทับศพั ท์และศพั ท์เฉพาะวชิ าชีพ
2.2 อธบิ ายการเขยี นคำทับศพั ทแ์ ละศัพท์เฉพาะ 2.3) การใช้คำตามความหมาย
2.4) กลวธิ ีการใช้ภาษาในการเขียน
วิชาชพี ได้

2.3 วเิ คราะหก์ ารใช้คำตามความหมายได้

2.4 สรปุ กลวิธีการใชภ้ าษาในการเขยี นได้

3. เขยี นเพือ่ อาชีพไดต้ ามวัตถุประสงค์ 3. การเขียนเพื่ออาชพี
3.1 อธบิ ายจุดประสงค์ รปู แบบ 3.1) หลักการเขยี นรายงานการประชมุ
3.2) หลกั การเขียนประกาศ

38

และองค์ประกอบของรายงานการประชมุ ได้
3.2 เขียนรายงานการประชุมได้ถกู ตอ้ ง

ตามหลักการ
3.3 อธิบายหลักการเขียนประกาศได้ถูกตอ้ ง
3.4 เขียนประกาศได้ตรงตามวตั ถปุ ระสงค์

ผลการเรยี นรู้ สาระการเรยี นรู้ (เนื้อหา)
4. เขยี นบทรอ้ ยกรองในงานอาชพี ตามทก่ี ำหนด
4. การเขยี นบทรอ้ ยกรองในงานอาชพี
ไดอ้ ยา่ งถูกต้องเหมาะสมกับสถานการณ์ 4.1) รูปแบบของรอ้ ยกรอง
4.1 เขา้ ใจหลกั การและรปู แบบของร้อยกรอง 4.2) เขียนบทร้อยกรองในงานอาชพี
4.2 เขียนบทรอ้ ยกรองในงานอาชีพได้

39

รหสั วิชา ท30213 คำอธบิ ายรายวิชา (เพ่ิมเตมิ ) ชอ่ื รายวิชา เพลงพืน้ บ้าน
กลุ่มสาระการเรียนรภู้ าษาไทย ช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ 4 - 6
เวลา 40 ชว่ั โมง จำนวน 1 หนว่ ยกติ
ภาคเรยี นที่ 1 - 2

คำอธิบายรายวิชา
ศกึ ษาความหมายและลักษณะของวรรณกรรมท้องถ่ิน ประเภทเพลงพื้นบ้านในท้องถิ่นภาคกลาง

เช่น เพลงฉ่อย เพลงอีแซว เพลงเก่ียวข้าว เพลงเรือ ลำตัด และกลอนลิเก รวมท้ังฝึกทักษะการแต่งและ
การร้องตามทำนอง เพ่ือให้มีความรู้ ความเข้าใจ เห็นคุณค่าและร่วมมือในการอนุรักษ์วรรณกรรมท้องถิ่น
สามารถนำเสนอวรรณกรรมท้องถ่ินในรูปแบบตา่ ง ๆ ไดอ้ ยา่ งเหมาะสม

ผลการเรียนรู้ สาระการเรยี นรู้ (เนื้อหา)
1. อธิบายความหมายของคำวา่ “เพลงพน้ื บา้ น” 1. ความหมายของเพลงพน้ื บ้าน
ได้อยา่ งถูกต้องเหมาะสม - ความหมาย
- ความสำคญั
2. อธบิ ายความสัมพนั ธ์เช่อื มโยงของภาษาในเพลง - ประโยชนแ์ ละคณุ คา่
พื้นบา้ นกบั คติชาวบ้านได้อย่างถกู ตอ้ งและมเี หตุผล 2. ภาษาในเพลงพ้ืนบา้ นท่ีเกีย่ วกับคติชาวบา้ น
3. จำแนกเพลงแตล่ ะประเภททเ่ี กย่ี วกบั การดำเนิน - เพลงพืน้ บา้ น
ชีวิตได้อยา่ งถูกต้อง - ฉันทลกั ษณก์ ารแต่งเพลงพนื้ บ้าน
3. เพลงแตล่ ะประเภทท่ีเกยี่ วกับการดำเนนิ ชีวติ
4. บอกความสำคญั ของภาษาไทยในด้าน - เพลงฉอ่ ย
การสบื ทอดวัฒนธรรมไทยได้ถูกตอ้ งเหมาะสม - เพลงอแี ซว
- เพลงเก่ยี วข้าว
- เพลงเรอื
- ลำตัด
- กลอนลเิ ก
4. แนวทางการสบื ทอดภาษาและวัฒนธรรมไทย

40

คำอธบิ ายรายวชิ า (เพม่ิ เติม)

รหัสวิชา ท30214 ช่อื รายวชิ า คำต่างประเทศในภาษาไทย
กลุ่มสาระการเรียนรภู้ าษาไทย
เวลา 40 ชวั่ โมง ชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี 4 - 6

จำนวน 1 หนว่ ยกติ ภาคเรียนที่ 1 - 2

คำอธบิ ายรายวชิ า
ศึกษาคำภาษาต่างประเทศท่ีเข้ามาปะปนในภาษาไทยด้วยสาเหตุต่าง ๆ โดยเฉพาะการสังเกต

ลักษณะคำทมี่ าจากภาษาบาลี ภาษาสนั สกฤต ภาษาเขมร ภาษาจีน และภาษาอังกฤษ และการสืบคน้ ข้อมูล
คำภาษาต่างประเทศอ่ืน ๆ เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจ สามารถจำแนกและใช้คำภาษาตา่ งประเทศท่ีใช้ใน
ภาษาไทยได้อยา่ งถูกต้องเหมาะสมตามสถานการณ์ อันจะนำไปส่กู ารสอื่ สารและพัฒนาภาษาไทยใหถ้ ูกต้อง
ตามแบบแผนและคา่ นยิ มของคนไทย

ผลการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ (เนื้อหา)

1. อธบิ ายสาเหตุที่คำภาษาต่างประเทศเขา้ มาปะปน - สาเหตทุ ่ีคำภาษาตา่ งประเทศเขา้ มาปะปน

ในภาษาไทยได้อยา่ งมีเหตุผล ในภาษาไทย
- อทิ ธพิ ลของคำภาษาต่างประเทศทีม่ ตี ่อภาษาไทย

2. จำแนกลักษณะคำทมี่ าจากภาษาบาลีและสนั สฤต - การสงั เกตลกั ษณะคำและการใช้คำทม่ี าจาก

ไดอ้ ย่างถูกต้อง ภาษาบาลี
- การสังเกตลกั ษณะคำและการใชค้ ำทม่ี าจาก

ภาษาสนั สฤต

3. อธิบายลักษณะคำท่มี าจากภาษาเขมรไดอ้ ย่าง - การสงั เกตลกั ษณะคำและการใชค้ ำที่มาจาก

ถกู ต้อง ภาษาเขมร

4. อธิบายลักษณะคำที่มาจากภาษาจีนได้อย่าง - การสงั เกตลกั ษณะคำและการใชค้ ำท่มี าจาก
ถูกต้อง ภาษาจีน

5. อธิบายลักษณะคำทม่ี าจากภาษาองั กฤษได้อยา่ ง - การสังเกตลักษณะคำและการใชค้ ำท่ีมาจาก
ถูกตอ้ ง ภาษาองั กฤษ

6. สบื ค้นขอ้ มูลคำภาษาต่างประเทศในภาษาไทย - การสบื ค้นขอ้ มูลคำภาษาต่างประเทศในภาษาไทย

แล้วเผยแพร่ด้วยสื่อ/นวัตกรรมทห่ี ลากหลาย - การจดั ทำสอ่ื /นวตั กรรม เพอื่ เผยแพร่

41

42