กองทัพบก คู่มือราชการสนาม ว่า ว่ ด้วย หมู่ หมวดปืนเล็กทหารราบ รส.๒๓-๖๘ พ.ศ.๒๕๔๘ (พิมพ์เพิ่มเติม พ.ศ.๒๕๖๔)
คาํ นํา ค่มูอืราชการสนามเล่มนีÊประกอบดว้ยขอ้มลูทางเทคนิค วธิกีารฝึก และแนวทางใน การใชป้ืนกล แบบ ๓๘ ซึงÉกองทพับกไดน้ ําเขา้มาใชใ้นราชการทดแทนปืนกล แบบ เอม็ .๖๐ โดย ทีปืนกลทัÉง Ê๒ แบบนีÊใชก้ระสนุชนิดและขนาดเดยีวกนัจะเหน็ ไดว้่าหลกัการใชท้างยุทธวธินีันคงÊ เป็นเช่นเดยีวกนั ปืนกล แบบ ๓๘ นีÊมชีÉอืเรยีกโดยบรษิทัผผู้ลติว่า ปืนกล แมก็ ๕๘ (กองทพับก สหรฐัฯ นําไปใชแ้ละเรยีกชอว่าÉื ปืนกล แบบ เอม็.๒๔๐ จ) ีสาํหรบักองทพับกไทยไดน้ ําปืนกลนÊีเขา้ มาใชใ้นปี๒๕๓๘ จงึใชช้Éอืยอ่ว่า “ ปก.๓๘ ” ขอ้มลูและรายละเอยีดภายในเอกสารนÊีจะเป็น ประโยชน์สาํหรบัผบู้งัคบัหน่วยและผมู้หีน้าทใÉีชโ้ดยตรง หากได้มกีารศกึษาทาํความเขา้ใจอย่าง ถ่องแทแ้ละฝึกฝนอย่างจรงิจงัและต่อเนÉือง เครืองประกอบของปืนกล แบบÉเอม็.๖๐ นันÊมหีลาย รายการทีหÉน่วยสามารถเบกินํามาใชก้บัปืนกล แบบ ๓๘ ได้กล่าวคอืถุงลํากล้องอะไหล่ถุงมอื กนัความรอ้น และจาํ ปาถอนปลอกกระสนุซึงÉ ไดก้ล่าวไวใ้นเรอÉืง การฝึกพลประจาํ ปืน และการยงิ ขณะเขา้ตะลุมบอน หากผใู้ชค้มู่อืเล่มนÊีสงสยัขอ้ความตอนใดหรอืประสงคท์จÉีะใหข้อ้เสนอแนะใหม้กีาร ปรบัปรงุแกไ้ขใหส้มบูรณ์ยงขึ ิÉนÊกรุณาส่งขอ้มลูรายละเอยีดพรอ้มดว้ยเหตุผลไปยงักองวทิยาการ ศนูยก์ารทหารราบ คา่ยธนะรชัต์อาํเภอปราณบุรีจงัหวดัประจวบครีขีนัธ์๗๗๑๖๐
สารบาญ หน้า บททีÉ๑ อาวุธศกึษา ตอนทีÉ๑ กล่าวทัวไปÉ ๑ คุณลกัษณะและขปีนวธิ ๒ ี รายการหลกัฐานของปืน ๓ ตอนทีÉ๒ การถอดและการประกอบ ๕ ตอนทีÉ๓ ขันÊตอนและระบบการทาํงานของปืน ๑๘ ตอนทีÉ๔ การเตรยีมปืนใหพ้รอ้มใชง้าน ๓๗ ตอนทีÉ๕ ศนูยป์ืน ๔๐ ตอนทีÉ๖ การปรนนิบตับิํารงุและการทาํความสะอาด ๔๒ ตอนทีÉ๗ เหตุติดขดัขณะทาํการยงิและการแกไ้ข ๕๐ ตอนทีÉ๘ ชุดเครือÉงมอืซ่อมและปรนนิบตับิํารุง ๕๔ ตอนทีÉ๙ ขอ้มลูของกระสุน ๕๖ บททีÉ ๒ การฝึกพลประจาํ ปืน ๕๗ การตังÊยงิดว้ยขาหยงัÉ ๗๓ บททีÉ๓ หลกัการยงิในระหว่างทศันวสิยัดี ตอนทีÉ๑ กล่าวนํา ๗๙ ตอนทีÉ๒ พืนฐานเบืÊอÊงตน้ ๙๒ ประเภทการยงิ ตอนทีÉ๓ การควบคมุการยงิ๙๑ ตอนทีÉ๔ หลกัการใชว้ธิกีารยงิ๑๐๒ ตอนทีÉ๕ การปฏบิตักิารยงิ๑๐๗ ตอนทีÉ๖ การยงิตะลุมบอน ๑๑๕ ตอนทีÉ๗ การยงิขา้ม ๑๑๙ ตอนทีÉ๘ ทีตัÉงÊยงิกาํบงั ๑๒๑ บททีÉ๔ หลกัการยงิในระหว่างทศันวสิยัจํากดั๑๒๕ ตอนทีÉ๑ กล่าวทัวไปÉ ๑๒๕ ตอนทีÉ๒ หลกัการยงิเป้าหมายระหว่างทศันวสิยัจํากดั๑๒๗ ตอนทีÉ๓ หลกัการยงิตามหลกัฐานทเÉีตรยีมการยงิไวล้่วงหน้า ๑๓๑ ตอนทีÉ๔ แผ่นจดระยะ ๑๔๔
หน้า บททีÉ๕ การใชท้างยุทธวธิขีองปืนกล ๓๘ ตอนทีÉ๑ กล่าวนํา ๑๕๑ ตอนทีÉ๒ คาํจํากดัความ ๑๕๑ ตอนทีÉ๓ การใชป้ืนกล ๓๘ ของหมวดปืนเลก็ในการตงัÊรบั ๑๕๕ ตอนทีÉ๔ การใชป้ืนกล ๓๘ ของหมวดปืนเลก็ในการเขา้ต ๑๖๕ ี บททีÉ๖ การฝึกยงิปืนกล ตอนทีÉ๑ กล่าวนํา ๑๗๑ ตอนทีÉ๒ การฝึกยงิเบÊอืงตน้ ปืนตดิขาทราย สนามยงิปืนขนัÊตน้ ๑๗๑ ตอนทีÉ๓ การฝึกยงิเบÊอืงตน้ ปืนตดิขาหยงัÉสนามยงิปืนขนัÊตน้ ๑๘๑ ตอนทีÉ๔ การยงิประกอบภมูปิระเทศ บททีÉ๗ หลกัสตูรการยงิการยงิทหÉีมายในสนามตามทาํนองรบ ตอนทีÉ๑ กล่าวนํา ๑๙๘ ตอนทีÉ๒ หลกัสตูรการยงิในสนามตงัÊรบัในเวลากลางวนั ๑๙๘ ตอนทีÉ๓ หลกัสตูรการยงิทเÉีตรยีมการล่วงหน้า ๒๐๒ ตอนทีÉ๔ หลกัสตูรการยงิตะลุมบอน ๒๐๕ ตอนทีÉ๕ หลกัสตูรการฝึกยงิในสนามตงัÊรบัในเวลากลางคนื ๒๐๘ โดยมแีสงสว่างเทยีม ผนวก ๑ กระสนุ๒๐๙ ผนวก ๒ การทดสอบหาความชาํนาญและหลกัสตูรหาความชาํนาญ ๒๑๘ ในสนาม ผนวก ๓ การจดัดาํเนินการฝึก เครือÉงชว่ยฝึก และเครืÉองประดษิฐต์ ่าง ๆ ๒๓๐ ผนวก ๔ ความปลอดภยั๒๔๘
บททีÉ๑ อาวธุศกึษา ตอนทีÉ๑ กล่าวทวไป ัÉ ๑. รายการทัวไปÉ ปืนกลแบบ ๓๘ เป็นอาวุธยงิแบบอตัโนมตัิระบายความรอ้นดว้ยอากาศ ป้อนกระสนุดว้ย สายกระสุน และทาํงานดว้ยแก๊ส มขีดีความสามารถในการยงิดว้ยปรมิาตรการยงิหนาแน่น และสามารถยงิดว้ยอตัราการยงิ สงูสุดต่อเนÉอืงกนัได้ในระยะเวลานานพอสมควร โดยปราศจากผลเสยีต่ออาวุธปืน สามารถปรบัอตัราการยงิได้ รปูทÉี๑ ปืนกลแบบ ๓๘ หรือปืนกล เอม็. ๒๔๐ หรือปืนกลแมก๊๕๘ เอฟเอน บนขาทราย (ดา้นขวา) รปูทีÉ ๒ ปื นกลแบบ ๓๘ บนขาทราย (ด้านซ้าย)
การทาํงานของปืนเป็นไปอยา่งต่อเนÉืองและสมํÉาเสมอ ไม่มอีาการรุนแรงหรอืการเคลÉอนที ืÉ ของเครืÉองกลไกอยา่งกระแทกกระทน เช่นที ัÊปÉรากฏในอาวธุอตัโนมตัทิวไป ัÉ มนีÊําหนกัอยใู่นเกณฑค์ ่อนขา้งเบา จงึสามารถจดัอยใู่นประเภทอาวุธกลทใีÉชย้งิจากการตงบนัÊ ขาทรายและอาวุธยงิอตัโนมตัปิระเภทปืนกลเบาทใÉีชใ้นการยงิจากการตงบนขาหยั ัÊงÉ สามารถถอดชินÊสว่นและประกอบเขา้ดว้ยกนัไดโ้ดยใชเ้วลาน้อย ระบบการทํางานดว้ยแกส๊ของปืนกลแบบ ๓๘ สามารถทนทานไดใ้นสภาพการต่าง ๆ เช่น เมืÉอมสีงิÉสกปรกหรอืโคลนหรอืฝ่นุผงรบกวน และในสภาพอากาศมอีุณหภมูสิงู เป็นต้น สามารถใชต้ดิตงบนยานพาหนะแบบต่าง ๆ รวมทั ัÊงÊบนอากาศยานได้ โดยใชก้ารถอดพาน ทา้ยออกและตดิตงัÊบนฐานแบบพเิศษได้ ปืนกลแบบ ๓๘ นีÊนอกจากจะสามารถใชไ้ดบ้นยานพาหนะแลว้ยงัมคีณุลกัษณะทีเหมาะสมÉ กบัการใชง้านบนพนÊืดนิทวัÉ ไป และการยงิจากหลุมบุคคลอกีด้วย ๒. คณุลกัษณะและขีปนวิธี ปก.๓๘ เป็นอาวุธทีทÉาํงานดว้ยแก๊สทเคลื ีÉ ÉอนทีผÉ่านรเูล็ก ๆ ทใÉีตล้ํากลอ้ง และมเีครอÉืงควบคมุ ปรมิาณแก๊สหรอืกรวยจดัแก๊สตดิตงัÊอยเู่พอÉืระบายแกส๊ออก ลาํกลอ้งนนสามารถถอดออกและเปลี ัÊยÉนลาํกลอ้งใหมไ่ดอ้ยา่งรวดเรว็ภายในลํากลอ้งถกู เคลอืบไวด้ว้ยโครเมยÉีมโดยตลอดเกดิสนิมยาก กรวยจดัแกส๊นนัÊสามารถจดัปรบัได้เพอÉืใหก้ลไกของปืนทาํงานไดอ้ย่างต่อเนÉือง เมือÉมกีาร เปลียÉนหมายเลขงานของกระสนุหรอืกระสุนทแีÉตกต่างกนัจากโรงงานผลติตา่งๆ นอกจากนัน Ê เครือÉงควบคมุนÊียงัสามารถใชป้รบัอตัราการยงิไดห้ลายจงัหวะและอตัรา (ระหว่าง ๖๕๐ ถงึ๑,๐๐๐ นดัต่อนาท)ีและยงัมปีรมิาณแก๊สพอเพยีงไวใ้ชง้านในสภาวะไมป่กตไิด้ ระบบนิรภยัของปืนนนัÊจะมอียทู่กÉีารทาํงานของลูกเลÉอน ในขั ืนÊตอนกอ่นทกÉีระสนุจะถูกยงิ ออกไปนันÊจอกกระทบแตกของกระสุนจะไม่ถูกเขม็แทงชนวนเจาะ ถา้หากการขดักลอนยงัไมส่นิท เนืÉองจากเขม็แทงชนวนจะตดิอย่กูบัโครงต่อทา้ยกา้นสบูเป็นอนัหนึÉงอนัเดยีวกนั ปืนนีÊป้อนกระสนุดว้ยสายกระสนุโลหะแบบยดึครงÉึนดั, แต่ละขอ้จะเป็นรปูตวั“ C ” ต่อเขา้ ดว้ยกนัซงÉึไดร้บัการออกแบบมาเพÉอืใหส้ามารถป้อนเขา้ไปในปืนได้ โดยผา่นทางช่องของแผน่ เหลก็รองกระสนุ การป้อนกระสุนโดยทางตรงแบบนีÊเป็นวธิกีารป้อนทสÉีะดวกมากกวา่ ปืนกลแบบ เกา่ทวไป ัÉ ปก.๓๘ ยงิจากท่าลูกเลÉอืนเปิด จงึสามารถป้องกนัการทาํงานผดิปกตใินลกัษณะ รงัเพลงิ รอ้นจดัทาํ ใหก้ระสนุลนัÉออกไปเองได้ โดยไม่ได้เหนีÉยวไก (COOK OFF) ภายหลงัจากททÉีาํการ ยงิต่อเนÉองเป็นเวลานาน ๆ ื สว่นเคลÉอนที ืแÉละกลไกต่างๆ ของปืนจะป้องกนัดว้ยโครงปืนทงหมด รวมทั ัÊงÊช่องคดัปลอก กระสนุทมÉีแีผน่เหล็กปิดเปิดได้สาํหรบัป้องกนัสงิÉสกปรกและฝ่นุผง การเคลÉอนที ืขÉองลูกสบูไป ขา้งหน้าและมาขา้งหลงัจะเปิดฝาปิดช่องคดัปลอกกระสุนโดยอตัโนมตัิ
ศนูยป์ืนจะประกอบดว้ย - ศนูย์หน้า (ตดิอย่บูนลํากลอ้ง)สามารถปรบัได้ทางทศิและทางระยะ - ศนูยห์ลงัตดิอยู่ถาวรบนตวัปืน สามารถปรบัไดค้รงละ ัÊ๑๐๐ เมตร โดยมตีวัเลขมาตราเรมิÉ ตังแต่ Ê๒๐๐ เมตร ถงึ๘๐๐ เมตร บนใบศนูย์หลงัดา้นหนÉึงและอกีดา้นหนึÉงจะมมีาตราตวัเลขเรมิÉ ตังแต่ Ê๘๐๐ เมตร ถงึ๑,๘๐๐ เมตร (เมืÉอยกศนูยห์ลงัขน ในแนวตั Êึ งดิÊงÉ ) เลขคู่อย่ดูา้นขวาและเลข คีอÉยดู่า้นซา้ย ๓. รายการหลกัฐานของปืน ก. ขนาดและนํÊาหนกั - กวา้งปากลาํกลอ้งขนาด ๗.๖๒ มม. - ใชก้ระสุนขนาด ๗.๖๒ X ๕๑ มม. นาโต้ - นํÊาหนักของปืน รวมพานทา้ยและขาทราย………..๑๑ กโิลกรมัหรอื๒๔.๒ ปอนด์ (โดยประมาณ) - นํÊาหนักของลาํกล้อง (พรอ้มดว้ยชดุกรวยจดัแก๊ส ปลอกป้องกนัแสงและดา้มหวÊิ)……… ……...……………………………………………………….…๓ กโิลกรมัหรอื๖.๖ ปอนด์ (โดยประมาณ) - ความยาวของปืนโดยตลอด รวมปลอกป้องกนัแสง… ๑,๒๕๕ มลิลเิมตร หรอื๔๙.๔ นิÊว (โดยประมาณ) - รศัมศีนูย์เมอÉืพบัศูนยล์ง………………………...๘๔๔ มลิลเิมตร หรอื๓๓.๔ นิÊว (โดยประมาณ) - รศัมศีนูย์เมÉอตั ืงÊศนูยข์นÊึ…………………………๗๘๕ มลิลเิมตร หรอื๓๐.๙ นิÊว (โดยประมาณ) - ความยาวของลํากลอ้งไมร่วมปลอกป้องกนัแสง..๕๔๕ มลิลเิมตร หรอื๒๑.๔ นิÊว (โดยประมาณ) - เกลยีว (เวยีนขวา)……………………………………๔ เกลยีว - ๑ รอบเกลยีวเทา่กบั……………………………...๓๐๕ มลิลเิมตร หรอื๑๒ นิÊว (ความยาวลาํกล้อง) ข. ศนูยป์ืน : - ศูนยห์ลงัเป็นศนูยร์ูและศนูย์บากเพมระยะครั ิÉงละÊ ...๑๐๐ เมตร - เมือÉพบัลงใชศ้นูยร์…ู………………………..………๒๐๐ ถงึ๘๐๐ เมตร - เมือยกตัÉ งขึ ÊนÊ ใชศ้นูยบ์าก……………………………๘๐๐ ถงึ๑,๘๐๐ เมตร ค. อตัราการยงิสูงสดุ: - ปรบัไดใ้นระหว่าง…………๖๕๐ ถงึ๑,๐๐๐ นดัต่อ ๑ นาที(โดยปรบัทกีÉรวยจดัแก๊ส)
ง. ขดีจาํกดัของการสา่ยทางขา้ง (โดยตลอด) - บนขาทราย……………………..๙๐ องศา หรอื๑,๖๐๐ มลิเลยีม - บนขาหยังÉเอม็๑๒๒………..๘๗๕ มลิเลยีม จ. ระยะยงิ - ไกลสดุ…………….……….๓,๕๐๐ เมตร - หวงัผล……………………..๑,๘๐๐ เมตร - ยงิกวาดบนพนลาดเสมอÊื…….๖๐๐ เมตร
ตอนทีÉ๒ การถอดและการประกอบ ๑. กล่าวทวไป ัÉการถอดและการประกอบตามขันตอนทีÊอÉธบิายในเอกสารเล่มนÊีสามารถปฏบิตัิ ไดโ้ดยพลประจาํ ปืน ใชเ้ครอÉืงมอืทจÉี่ายตดิมากบัปืน การถอดปกติเป็นหน้าทขÉีองผใู้ช้ ก. หน้าทีผÉ ใู้ช้จะถอดประกอบปกตไิด้ ๕ หมชู่Êนิสว่น ดงันÊี ๑) ชดุลํากลอ้ง พรอ้มชดุกรวยจดัแก๊สและดา้มหวปืนÊิ ๒) ชดุพานทา้ย ๓) ชุดเคลืÉอนทีÉ (ลกูเลÉอนืลกูสบูกา้นสบูและแหนบกา้นสบู ) ๔) ชุดเครืองลัÉนÉ ไกและดา้มปืน ๕) ชุดโครงปืนพรอ้มขาทรายและฝาปิดหอ้งลกูเลÉอนื รปูทีÉ๓ หม่ชูิÊนส่วนหลกัของ ปก.๓๘ ข. การประกอบปืนนันÊ ใหป้ฏบิตัใินขนตอนที ัÊตÉรงขา้มกบัการถอด ค. ก่อนการถอดชินÊส่วนของปืนใหต้รวจความปลอดภยัของปืนกอ่น ง. การตรวจความปลอดภยั ๑) หนัปากลาํกลอ้งปืนไปทศิทางทมÉีคีวามปลอดภยั ๒) เปิดฝาปิดหอ้งลกูเลÉอนแืลว้ตรวจเหลก็รองกระสุน หากพบวา่มกีระสนุหรอืขอ้ต่อสาย กระสนุใหน้ ําออกใหห้มด ๓) ขึนÊนกปืนโดยดึงคนัรงัÊลกูเลÉอืนมาขา้งหลงัแลว้ผลกักลบัไปขา้งหน้าใหส้ดุ ๔) ดนัปุ่มหา้มไกไปไวใ้นตาํแหน่งหา้มไก S (ทางขวา) ๕) ยกแผน่เหล็กรองกระสนุขนÊึแลว้ใชแ้สแ้ยงจากปากลํากล้องถงึในรงัเพลงิตรวจว่าไมม่ ี กระสนุตะโกนว่า “ รงัเพลงิปลอดภยั“ แลว้ปิดฝาปิดหอ้งลูกเลÉอนื ๖) ผลกัหา้มไกไปทตÉีําแหน่งเปิดหา้มไก F (ทางซา้ย มอืขวาดงึคนัรงลูกเลื ัÊ Éอนมาขา้งหลงัสดุ เหนีÉยวไกดว้ยมอืซา้ย มอืขวาคอ่ยๆ ผอ่นใหช้ดุเคลÉอนที ื ไÉปขา้งหน้าสดุโดยไม่เกดิเสยีงกระทบดงั)
๗) ปิดฝากนั ฝ่นุช่องคดัปลอกกระสนุ รปูทÉี๔ การตรวจความปลอดภยั ๒. การถอดชุดลาํกล้อง ก. กดกลอนกระเดืÉองยดึลาํกลอ้งไว้(รปูทÉี๕ ก)ดว้ยนÊิวหวัแมม่อืซา้ย ข. ใชม้อืขวาผลกัดา้มหวÊิปืนไปทางซา้ยใหต้งฉาก ัÊ (รปูทÉี๕ ข) ดนัลํากลอ้งไปขา้งหน้าและถอด ลาํกลอ้งออกมา (รปูทÉี๕ ค) รปูทีÉ๕ การถอดชุดลาํกล้อง
๓. การประกอบชุดลาํกล้อง ก. ใชม้อืขวาจบัทดÉีา้มหวÊิปืนใหก้รวยจดัแก๊สอยดู่า้นลา่ง และดา้มหวปืนตัÊิ งขึ ÊนÊอยใู่นแนว เดยีวกบัศนูยห์น้า (รปูทÉี๖) ข. จดัลํากลอ้งปืนใหท้า้ยลาํกลอ้งอยใู่นโครงปืน จนกระทงัÉชุดกรวยจดัแก๊สถกูรองรบัดว้ย ดา้นหน้าของกระบอกสบูกรวยจดัแก๊สจะถูกสอดใส่เขา้ไปในกระบอกสบูขณะเดยีวกนัใชห้วัแมม่อื ซา้ยกดกลอนกระเดÉอืงยดึลาํกลอ้งลง ค. ดงึลาํกลอ้งใหเ้คลÉอืนเขา้มาในโครงปืน (รปูทÉี๗) ผลกัดา้มหวÊิปืนไปทางขวาสดุลํากลอ้งก็ จะยดึตดิกบัตวัปืน รปูทีÉ ๖ การประกอบลาํกล้องปืน รปูทÉี ๗ การประกอบลาํกล้องปืน (ต่อ)
๔. การถอดชุดพานท้ายปื น กดกลอนยดึพานทา้ยปืน (อยใู่ตพ้านทา้ยปืนสวนหน้า) ่แลว้เลÉอืนพานทา้ยปืนขนÊึขา้งบน จนกระทังÉพานทา้ยหลุดออกมาจากปืน (รปูทÉี๘) รปูทีÉ ๘ การถอดชุดพานท้ายปื น ๕. การถอดและการประกอบชุดเคลืÉอนทีÉและลูกสูบ ก. การถอดแหนบกา้นสบู ๑) ตรวจดชู ุดเคลÉอนที ือÉยใู่นตาํแหน่งหน้าสดุ (ลกูเลÉอนปิด ื ) ๒) กดแกนแหนบกา้นสบูเขา้ไปขา้งใน (ดว้ยหวัแมม่อืทถÉีนดั) และยกขึนÊแลว้ดงึออก (รปูทÉี ๙ และ ๑๐)
รปูทÉี ๙ การถอดชดุเคลืÉอนทีÉ ข. การถอดชดุเคลÉอนที ืÉลกูเลÉอืนและชุดลูกสบู ๑) ดงึคนัรงลูกเลื ัÊ Éอนมาขา้งหลงัเพอขึ ÉืนÊนกปืน แลว้ถอดชดุเคลÉอนที ืออก É (รปูทÉี๑๑) ๒) ดงึโครงต่อทา้ยกา้นสบูออก โดยใชน้Êิวมอืซา้ยดงึลูกเบยÊีวมาขา้งหลงั หมายเหตุ : เมือÉจะประกอบชดุเคลÉอนที ืเÉขา้ไปในหอ้งลูกเลÉอืน ใหเ้หนÉียวไกมาขา้งหลงั ในขณะทีสอดชุดเคลืÉ ÉอนทีเÉขา้ไปในหอ้งลูกเลÉอน การเหนี ืÉยวไกจะทาํ ใหท้า้ยกระเดÉองไกตํ ืÉาลงเป็น ช่องทางใหช้ดุเคลÉอนที ื เคลืÉ Éอนตวัเขา้ไปได้สะดวก รปูทÉี ๑๐ การถอดแหนบก้านสบู
รปูทีÉ ๑๑ การถอดชดุเคลืÉอนทีÉ ๖. การถอดชุดข้อต่อกลอนลูกเลืÉอนและคนัขÊนึนกออกจากโครงต่อท้ายก้านสบู ก. การถอดชดุชนÊิสว่นนÊีออกจากกา้นสบูใหด้นัสลกัยดึโครงต่อทา้ยกา้นสบูออกจากโครง ต่อทา้ยกา้นสบู (รปูท๑๒) Éีการถอดสลกัยดึตวัหน้าเพอÉืแยกขอ้ต่อกลอนลกูเลÉือนและคนัขนนกออกÊึ จากลูกเลืÉอน จะต้องกระทาํ โดยนายสบิช่างอาวธุซงÉึจะตอ้งใชค้วามระมดัระวงัเป็นพเิศษในการ ถอดสลกัยดึนÊี หมายเหตุ - จะตอ้งไม่แยกลกูสบูออกจากกา้นสูบ นอกจากนายสบิช่างอาวุธเทา่นันÊ - เช่นเดยีวกนัพลยงิจะตอ้งไมถ่อดคนัขนนกออกจากลูกเลืÊึ Éอน - ในกรณีจาํเป็นทตÉีอ้งถอดเขม็แทงชนวน ใหถ้อดสลกัยดึเขม็แทงชนวนออกกอ่น - พลยงิจะตอ้งไม่ถอดชนÊิส่วนภายในปุ่มบงัคบัคนัเลÉอืนสายกระสุน นอกจากนายสบิชา่ง อาวธุเทา่นนัÊ
รปูทÉี ๑๒ การถอดลูกเลืÉอนออกจากโครงต่อท้ายก้านสูบ ๗. การถอดขอรังปลอกÊกระสุน ก. การถอดขอรังÊปลอกกระสนุนนัÊ ใหใ้ชเ้ครอÉืงมอืควบ OREA ๑๙ โดยสอดขา้งทเÉีป็นขอเขา้ไป ในช่องรังÊปลอกกระสนุ (รปูทÉี๑๓ ก) ข. จบัเครอÉืงมอืควบไวใ้หแ้น่นและ ตดิปลายขอเขา้กบัปลายอกีขา้งหนึÉงของเครือÉงมอืทอÉีย่ใูน ช่องของกลอนลูกเลืÉอน (รปูทÉี๑๓ ข) ซึงในขณะที ÉปÉฏบิตัอิยนู่ÊีกลอนลูกเลืÉอนและคนัขนÊึนก จะตอ้ง อยใู่นแนวเยอÊืงกบัลกูเลÉอน ื (รปูทÉี๑๓) ค. ออกแรงกดทีกลอนลูกเลืÉ Éอน (รปูทÉี๑๓ ค) จนกระทังเคลืÉ Éอนตวัลงมาอยใู่นตําแหน่งตรงขา้ม กบัโครงลูกเลÉอน ในขณะที ืยÉงัใชม้อืจบัเครÉอืงมอืควบใหแ้น่น ซงÉึการปฏบิตัใินขนนี ัÊ Êจะทาํ ใหแ้หนบ ขอรังปลอกกระสุนและขอรัÊงÊปลอกกระสุนแยกออกจากกนั(รปูทÉี๑๔) ง. ปล่อยใหก้ลอนลกูเลÉอืนกลบัทเÉีดมิกา้นยดึขอรงัÊปลอกกระสนุและแหนบจะแยกตวัออก จากกนั รปูทÉี๑๓ การถอดพิเศษขอรงปลอกกระสุน ัÊ
รปูทÉี ๑๔ การถอดพิเศษขอรงปลอกกระสุน ัÊ (ต่อ) ๘. การถอดและประกอบชุดเครืÉองลันÉ ไก และดา้มปืน ก. การถอดชดุเครองลัÉืนÉ ไกและดา้มปืนออกจากตวัปืน ๑) ใชป้ลายลูกกระสุนดนัสลกัยดึชดุเครองลัÉื นไกออกมา É (รปูทÉี๑๕) ๒) ถอดสลกัออกแลว้ใชม้อืดงึชุดเครÉองลั ืนÉ ไกและดา้มปืนมาทางดา้นล่าง โดยใชก้ารจบัทÉี ดา้มปืน (รปูทÉี๑๖) ข. การถอดพเิศษเครองลัÉื นไกและด้ามปืน É ๑) เรอืนเครองลัÉืนÉ ไก และดา้มปืน ๒) ป่มุหา้มไก ๓) แงย่ดึกา้นสบูทา้ยกระเดองไก Éื ๔) แหนบไกและแหนบกระเดืÉองไก ๕) สลกักระเดÉองไก ื ๖) แกนและแหนบแกนกระเดืÉองไก ๗) เหลก็ ปลดกระเดÉองไก ื ๘) ไก ๙) สลกัไก/เปิดหา้มไกกอ่นถอด (F) ก) ถอดประกบัดา้มปืนออก ข) กดเหลก็ ปลดกระเดÉองไกเพื ืÉอใหแ้ยกตวัออกจากกระเดÉองไก ื ค) หมนุปุ่มหา้มไกไปตามเขม็นาฬกิา (ดา้นเรยีบซงÉึมอีกัษร F และ S อยจู่ะหมนุตวัลง ดา้นล่าง) ง) ถอดป่มุหา้มไกออกมาทางซา้ย จ) ถอดสลกักระเดÉอืงไกและสลกัไก ฉ) ถอดเหล็กปลดกระเดืÉองไก, ไก และกระเดืÉองไก (หา้มถอดแยกกนั) ช) ถอดแกนกระเดืÉองไก หมายเหตุ : ไกและเหลก็ ปลดกระเดÉอืงไกจะตดิเขา้ดว้ยกนั โดยมแีกนรว่มกนัและสลกั ทีทําหน้าทีÉเป็นแกนนีÉ Êหา้มพลยงิถอด นอกจากนายสบิชา่งอาวธุ
รปูทÉี๑๕ การถอดสลกัยึดชุดเครืÉองลันไกและด้ามปื น É รปูทÉี๑๖ การถอดชดุเครืÉองลันไกและด้ามปื น É ค. การประกอบชดุเครองลัÉืนÉ ไกและดา้มปืน ๑) ประกอบกระเดืÉองไกและแหนบไกเขา้ไปในเรอืนเครองลัÉืนÉ ไกแลว้ใสส่ลกัยดึไว้การใส่ แหนบนีÊจะตอ้งใชค้วามระมดัระวงัเป็นพเิศษไมใ่ชแ้รงเกนิความจาํเป็น ปลายขา้งหนึÉงของแหนบ จะตอ้งอยใู่นแนวดงเมื ิÉอÉเทยีบกบัเรอืนเครองลัÉื นไก ในขณะที ÉปÉลายอกีขา้งหนÉึงถกูใสล่งไปในช่อง ของเรอืนเครÉองลั ื นไก É ๒) ใส่ปลายดา้นหน้าของกระเดอÉืงไก ลงไปในบากตวัล่างของเหลก็ ปลดกระเดÉองไก ื ๓) ใส่สลกัไกและสลกักระเดองไก Éื ๔) ออกแรงกดดา้นหลงัของเหลก็ ปลดกระเดÉองไกเพื ืÉอใหก้ระเดÉอืงไกเป็นอสิระ ๕) ใสป่ ่มุหา้มไกเขา้ไปทางซา้ยโดยใหป้ลายทมÉีเีครÉองหมาย ื “S” อยดู่า้นหน้า ๖) ดนัปุ่มหา้มไกใหเ้ขา้ท จนกระทัÉีงÉดา้นซา้ยของเรอืนเครÉองลั ืนÉ ไกอยรู่ะหว่างปุ่มกลางหา้ม ไกบนหา้มไกและปุ่มดรรชนี
๗) หมุนปุ่มหา้มไกทวนเขม็นาฬกิา จนกระทงัÉดา้นเรยีบของปลายปุ่มหา้มไกหมนุไปอยู่ ดา้นหลงั(ในลกัษณะนÊจีะสามารถเหน็ตวัอกัษร “F” และ “S” ไดจ้ากดา้นหลงั) ๘) ใส่ประกบัดา้มปืนและสลกัเขา้ทÉี ๙. การถอดพิเศษฝาปิดห้องลูกเลืÉอน ก. คลายแหนบของสลกัยดึฝาปิดหอ้งลกูเลÉอืน ถอดสลกัออกมา ข. ฝาปิด (รปูทÉี๑๘) และเครืองป้อนกระสุนถูกแยกออกมาÉ รปูทีÉ ๑๗ ชิÊนส่วนเครืÉองลันไกและด้ามปื น É รปูทÉี๑๘ การถอดพิเศษฝาปิดห้องลูกเลืÉอน
๑๐. การถอดเครืÉองป้อนกระสนุ ก. กดทีปÉลายของคนัเลÉอืนสายกระสนุผลกัไปทางดา้นขวา (รปูทÉี๑๙ ก) จนกระทังลิÉนป้อนÊ กระสนุดา้นในเลÉอนออกมาจากที ืขÉองมนัและเหล็กกดกระสนุแยกตวัออกมาในขณะเดยีวกนัใหด้นั เหลก็กดกระสนุขนÊึดา้นบน (รปูทÉี๑๙ ข) เพืÉอตา้นแรงของแหนบเหลก็กดกระสุน และจะทาํ ใหต้วั เหลก็กดกระสนุเคลÉอนออกมาจากฝาปิด เมื ื อเคลืÉ Éอนออกมาแลว้เหลก็กดกระสนุกจ็ะถูกบงัคบัใหต้งัÊ ฉากกบั ฝาปิด รปูทÉี ๑๙ รปูทÉี ๒๐ ข. เกียÉวปลายดา้นขวาของแหนบบงัคบัคนัเลอÉืนสายกระสนุทางดา้นหลงัของสว่นโคง้ของ ปลายอกีดา้นหนÉึงของแหนบ (รปูทÉี๒๐ ก) ค. ใชป้ลายลูกกระสุนหรอืปลายของเครอÉืงมอืควบ สอดเขา้ไปในบ่วงของแหนบบงัคบัคนั เลืÉอนสายกระสุน (รปูทÉี๒๐ ข) และดงึออกจากร่องของจุดหมนุ รปูทÉี ๒๑ รปูทÉี ๒๒
ง. ถอดคนัเลอÉืนสายกระสนุ จ. ถอดแหนบบงัคบัคนัเลÉอนสายกระสุน ื (รปูทÉี๒๑) ฉ. ถอดชุดลินป้อนกระสุน Ê (รปูทÉี๒๒) ๑๑. การถอดชุดกรวยจดัแกส๊ ก. กดทีดÉชันีแลว้คลายปลอกเกลยีวกรวยจดัแก๊สออก (รปูทÉี๒๓ ก และ ข) ข. ถอดลิมÉยดึกรวยจดัแก๊สทงัÊสองอนัออก (รปูทÉี๒๔ ก) ค. ถอดกรวยจดัแกส๊โดยดนัออกขา้งล่าง (รปูทÉี๒๔ ข) หากมเีขม่าเกาะถอดไม่ออกใหใ้ช้ เครือÉงมอื OREA 2046 เคาะเบาๆ ดา้นบน OREA 2037 (รปูทÉี๕๒) การถอดชดุกรวยจดัแก๊สนอกเหนือจากทกีÉล่าวมาแลว้ขา้งตน้เป็นหน้าทขีÉองนายสบิช่างอาวุธ หรอืชา่งซ่อมอาวุธ รปูทีÉ ๒๓ ชุดกรวยจดัแก๊ส รปูทÉี ๒๔ ชิÊนส่วนชุดกรวยจดัแก๊ส
๑๒. การประกอบปลอกทวีแรงถอยเพืÉอใช้ยิงกระสุนซ้อมรบ รปูทีÉ ๒๕ การถอดปลอกป้องกนัแสงออก รปูทีÉ ๒๖ การประกอบปลอกทวีแรงถอย คลายเกลยีวของปลอกป้องกนัแสงออก (รปูทÉี๒๕) ถอดปลอกป้องกนัแสงออกแล้วนําเอา ปลอกทวแีรงถอยใส่เขา้ไปแทน (รปูทÉี๒๖)
ตอนทีÉ๓ ขันÊตอนและระบบการทาํงานของปืน ปก.๓๘ เมืÉอบรรจุกระสนุ เลกิบรรจุและตรวจปืนนันÊจะตอ้งปฏบิตัใินขณะทลูกเลืÉีÉอนอยู่ ในตาํแหน่งเปิดลกูเลÉอืน ถา้ไม่ขนÊึนกจะหา้มไกไม่ไดแ้ละจะปลอดภยัเมÉอลูกเลื ืÉอนอยขู่า้งหน้าสดุ ๑. การบรรจุ ก. ดงึคนัรงัลูกเลÉอืนมาขา้งหลงัสดุแลว้ดนัคนัรงลูกเลื ัÊ Éอนไปขา้งหน้าสุด ข. หา้มไก ค. ยกฝาปิดหอ้งลูกเลÉอนขึ ืนÊ ง. วางกระสนุนดัแรกลงบนร่องแผน่เหลก็รองกระสนุ จ. ปิดฝาปิดหอ้งลูกเลÉอนื ฉ. ปิดฝากนั ฝ่นุช่องคดัปลอก ๒. การเลิกบรรจุ ก. หา้มไก ข. ยกฝาปิดหอ้งลูกเลÉอนขึ ืนÊ ค. ถอดสายกระสนุออก ง. ตรวจดูทีรÉงัเพลงิวา่ ปลอดภยั จ. ปิดฝาปิดหอ้งลูกเลÉอนื ฉ. เปิดหา้มไก ช. มอืขวาดงึคนัรงลูกเลื ัÊ Éอนมาขา้งหลงัสุด มอืซา้ยลนัÉ ไก มอืขวาคอ่ยๆ ผอ่นใหลู้กเลÉอนื เคลืÉอนทีไÉปขา้งหน้าสุดเบาๆ โดยไมม่เีสยีงดงักระทบของลกูเลÉอนื ซ. ปิดฝากนัฝ่นุช่องคดัปลอก ๓. วงรอบการทาํงานของเครืÉองกลไก ก. พลประจําปืนทุกคนตอ้งมคีวามรคู้วามสามารถใช้ ปก. ๓๘ ไดอ้ย่างมปีระสทิธภิาพ โดย จดจําการทาํงานของปืนกล ทางระยะ ทางทศิของปืน และสามารถแกไ้ขเหตุตดิขดัซงเกิ ึÉ ดขึนÊ ระหวา่งการยงิได้ ปก.๓๘ ยงิอตัโนมตัปิืนจะลนัÉออกไปได้นานเทา่นานตราบเท่าทกÉีระสนุยงับรรจุ อยู่หรอืจนกวา่จะปล่อยไก ชนÊิสว่นของเครอÉืงกลไกของปืนจะทํางานตามลําดบัอย่างแน่นอน บาง ชินÊส่วนหรอืหลายๆ ชนÊิจะทาํงานพรอ้มๆ กนัในเวลาเดยีวกนัลําดบัขนัÊการปฏบิตัขิองปืนเรยีกว่า “ วงรอบการทาํงานของปืน” รายละเอยีดมดัีงนีÊ ๑) การป้อนกระสุน ๒) การเขา้ส่รูงัเพลงิ ๓) การขดักลอน ๔) การยงิ ๕) การปลดกลอน ๖) การรังปลอกกระสุนÊ ๗) การคดัปลอกกระสุน ๘) การขึนนกÊ
การป้อนกระสุน เมือลูกเลืÉอน เริÉมเคลืÉ ÉอนทีไÉปขา้งหน้าลูกเบยวจะเริÊี มเคลืÉ ÉอนทีใÉนร่องคนัเลÉอืน สายกระสนุซงมีÉึ สว่นโคง้บงัคบัใหค้นัเลÉอืนสายกระสุนขยบัเลÉอืนไปทางขวา ส่งผลใหก้า้นต่อคนัเลÉอนสายกระสุนื บงัคบัใหล้Êนิ ป้อนกระสนุตวัหน้า และตวัหลงัดา้นนอกเคลÉอนที ืมÉาทางขวา ดนัขอ้ต่อและกระสนุนดั ต่อไปมาทางขวาลินÊป้อนกระสนุดา้นในทมÉีตีวัเดยีวจะเคลอนทีÉื ไÉปทางซา้ย เขา้ยดึกระสนุและขอ้ต่อ นดัทลิÉีนÊป้อนกระสนุตวัหน้า และตวัหลงัดนัสง่มาใหย้ดึไว้เมอลูกเลืÉืÉอนเคลืÉอนทีÉมาขา้งหลงัลกู เบีÊยวจะเคลืÉอนทีกÉลบัในรอ่งคนัเลÉอืนสายกระสุน บงัคบัใหล้นÊิ ป้อนกระสนุดา้นนอกเคลÉอนที ืมาÉ ทางซา้ย จบัยดึกระสนุและสายกระสุนนดัต่อไป ขณะเดยีวกนันันÊกา้นตอ่คนัเลÉอนสายกระสุนจะื บงัคบัใหล้Êนิ ป้อนกระสนุด้านในตวัเดยีวดนักระสุนนัดทจÉีบัไวใ้หเ้คลÉอนที ืมÉาทางขวา มาอยตู่รงช่อง ป้อนกระสุน และถูกเหลก็กดกระสุนทีอÉย่ดูา้นบนกดไว้เป็นการสนÊิสดุการป้อนกระสนุ การเข้าสู่รงัเพลิง จะเริมÉตน้เมอÉืพลยงิเหนÉียวไกมาขา้งหลงัทาํ ให้ทา้ยกระเดÉอืงไกลดตวัตÉําลงหลุดจากบากทีÉ กา้นสบูแหนบกา้นสบูขยายตวัดนัชุดเคลÉอนที ื ไÉปขา้งหน้า เดอืยทหÉีน้าลกูเลÉอืนจะดนักระสนุนดั แรกพุง่เขา้ส่รูงัเพลงิ ปลายลกูกระสนุจะสมัผสักบัส่วนลาดนํากระสุนของโครงต่อทา้ยลาํกลอ้งทาํ ใหลู้กกระสุนถกูกดใหต้Éาํลงเขา้ไปในรงัเพลงิและเมÉอืกระสนุเขา้ไปในรงัเพลงิแลว้จานทา้ยของ กระสนุจะวางตวัติดกบัหน้าลกูเลÉอืน กดเหลก็คดัปลอกกระสุน อดัแหนบใหจ้มเขา้ไปในหน้าลูก เลืÉอนขณะเดยีวกนันนขอรั ัÊงÊปลอกกระสนุจะเงยขนÊึจบัขอบจานทา้ยปลอกกระสุนไว้(รปูทÉี๓๐ ค.) การขดักลอน เมืÉอหน้าลกูเลÉอืนบรรจุกระสนุชนกบัทา้ยรงัเพลงิแลว้จะหยดุแต่โครงต่อทา้ยกา้นสบูจะ เคลืÉอนทีตÉ่อไปอกีดนัต่อขอ้ต่อกลอนลูกเลÉอืนและคนัขนÊึนกใหห้มุนตวัลงทางดงÉิดนัใหกลอนลูก้ เลืÉอนเขา้ไปขดักบัแท่งขดักลอน ซงึÉอยใู่นโครงปืนด้านล่างเป็นการขดักลอนของลูกเลÉอน ื (รปูทÉี๓๐ ง.) การยิง เมือกลอนลูกเลืÉ Éอนขดักลอนสนิทกบัแทง่ขดักลอน โครงต่อทา้ยกา้นสบูยงัคงเคลÉอนที ื ต่อไป É อกีเลก็น้อย โดยจะดนัเขม็แทงชนวนใหว้งิÉต่อไปขา้งหน้าโผล่ทีหน้าลูกเลืÉ Éอน ตตี่อจอกกระทบแตก ทีจÉานทา้ยกระสนุเกดิระเบดิเป็นแก๊สเผาไหม้ขบัดนัลูกกระสุนใหว้งิÉหมนุตามเกลยีวภายใน ลาํกลอ้งออกไปทางปากลํากลอ้ง (รปูทÉี๓๐ ง.) การปลดกลอน เมือÉลูกกระสนุวงิÉ ไปถงึชอ่งระบายแก๊สใตล้าํกลอ้งตรงกบัรทูชÉีุดกรวยจดัแก๊ส แกส๊ส่วนหนÉึงจะ ไหลผ่านเขา้ไปในรกูรวยจดัแก๊สออกทางรรูะบายแก๊สทปÉีลอกเกลยีวรจูดัแก๊ส และไปดนัหน้า ลกูสบูในกระบอก ลูกสบูจะดนัต่อกา้นสบูกา้นสบูจะดนัต่อโครงต่อทา้ยกา้นสบูและจะดงึใหข้อ้ ต่อกลอนลูกเลืÉอนและคนัขนÊึนกถอยมาขา้งหลงัแต่ยงัถอยทนัทไีม่ไดเ้พราะกลอนลกูเลÉอืนยงัขดั กลอนกนัอยู่กลอนลูกเลÉอืนจะถูกดงึใหย้กตวัขนÊึใหก้ลอนลูกเลÉอืนหลุดจากแท่งขดักลอน เป็นการ ปลดกลอน (รปูทÉี๓๐ จ.)
การรังปลอกกระสุนÊ เมือลูกเลืÉอÉนถกูดงึใหถ้อยหลงัดว้ยกลอนลูกเลÉอืนและคนัขนนก ขอรัÊึ งปลอกกระสุนทีÊจÉบัขอบ จานท้ายปลอกกระสุน จะดงึใหป้ลอกกระสุนหลุดออกมาจากรงัเพลงิตรงๆ ขอรงปลอกกระสุน ัÊ ปก.๓๘ อยสู่ว่นล่างของหน้าลกูเลÉอน เป็นการรั ื งปลอกกระสุน Ê (รปูทÉี๓๐ จ.) การคดัปลอกกระสุน ขณะทีลูกเลืÉ Éอนดงึปลอกกระสนุใหถ้อนออกจากรงัเพลงินันÊเหลก็คดัปลอกกระสนุซงÉึอยู่ ดา้นบนของหน้าลูกเลืÉอน จะผลกัปลอกกระสุนดว้ยการขยายของแหนบเหลก็คดัปลอกกระสุน ตลอดเวลา เมืÉอปลายปลอกกระสนุพน้จากทา้ยรงัเพลงิ ปลอกกระสนุจะถูกคดัออกลงมาตรงทาง ช่องคดัปลอกลงขา้งล่างใตห้อ้งลกูเลÉอน ื (รปูทÉี๓๐ ฉ.) การขึนนกÊ เมือÉขอ้ต่อกลอนลกูเลÉอืนและคนัขนÊึนกยกตวัสงูขนÊึตามลาดแทง่ขดักลอนเป็นการปลดกลอน นันÊ โครงต่อทา้ยกา้นสบูจะดงึเขม็แทงชนวนใหผ้ลุบเขา้ไปในหน้าลกูเลÉอืน เป็นการถอนเขม็แทง ชนวนดว้ยและเมอกลอนลูกเลืÉืÉอนและคนัขนนกยกสูงขึ ÊึนÊมาเป็นแนวเดยีวกนัลกูเลÉอืนถอยมาขา้ง หลงัสดุแลว้กจ็ะเป็นการขนนก Êึ (รปูทÉี๓๐ ฉ.) การบรรจุสายกระสุน ระบบการป้อนกระสุน ใชส้ายกระสนุไดด้งันีÊ ๑) สายกระสนุขอ้ต่อโลหะสายละ ๕๐ นดัซงÉึสามารถต่อใหย้าวออกไปไดอ้กีตามรปูทÉี๒๗ ๒) สายกระสุนแบบ เอม็.๑๓ ซึงÉมขีอ้ต่อทสÉีามารถต่อกนัใหไ้ดย้าวตามตอ้งการของพลยงิ ๓) สายกระสนุปก.เอม็.๖๐ ซึงÉมขีอ้ต่อทสÉีามารถต่อกนัใหไ้ดค้วามยาวตามตอ้งการของ พลยงิ ๔) สายกระสนุแตล่ะแบบนันÊ ไมส่ามารถนํามาใชป้ะปนหรอืต่อกนัในระหวา่งตา่งแบบได้ กระสนุแต่ละนดั ไม่ว่าจะอยใู่นสายกระสุนแบบใด จะถกูยดึไวด้ว้ยหว่งแต่ละหว่งของสายกระสนุ โครงโลหะจัดกระสุนจะบงัคบัใหก้ระสนุแต่ละนดัตงัÊตรงและเรยีงกนัในตําแหน่งทถÉีกูตอ้ง ซงÉึจะทาํ ใหก้ารบรรจุกระสนุเขา้รงัเพลงิเป็นไปอยา่งราบรนÉื
รปูทีÉ๒๗ สายกระสุน เอม็. ๑๓ ก. โครงจดัตวักระสุน ข. หว่งขอ้ต่อกระสนุ ค. ชอ่งหวัสายกระสุน ง. หวัสายกระสุน
รปูทÉี๒๘ สายกระสุน เอม็. ๑๓ รปูทÉี๒๙ สายกระสุน ปก.เอม็.๖๐ สายกระสุน ปก.เอม็.๖๐ - ลกูศรทโÉีครงโลหะจดัตวักระสุนใหอ้ยใู่นตําแหน่งทถÉีูกตอ้ง - สายกระสนุนนอาจบรรจุในกล่องขนาด ัÊ๕๐ นดัและอาจบรรจุในหบีโลหะขนาด ๒๕๐ นัด ๔. วงรอบการยิง ก. การเคลืÉอนทีขÉองชดุเคลÉอนที ื ไÉปขา้งหน้า ๑) เหนีÉยวไกเพือÉทาํ ใหแ้งท่า้ยกระเดÉอืงไกลดตวัตÉําลง หลุดจากบากทีกÉา้นสบู ๒) แหนบรบัแรงถอยขยายตวัออกดนัชุดเคลÉอนที ื ไÉปขา้งหน้า ๓) เดอืยทหน้าลูกเลืÉีÉอนจะพากระสุนนดัแรกพุ่งเขา้สรู่งัเพลงิ (รปูทÉี๓๐ ก) ๔) หน้าลกูเลÉอืนจะสมัผสักบัทา้ยลาํกลอ้ง ซงÉึจะทาํ ใหก้ลอนลูกเลÉอืนและคนัขนนกเบีÊึยÉงตวั ลงดา้นล่าง (รปูทÉี๓๐ ข) ๕) การเคลืÉอนทีไÉปขา้งหน้าของลูกเลÉอืนจะพากระสนุบรรจุเขา้รงัเพลงิเมอÉืกระสนุเขา้ไปอยู่ ในรงัเพลงิแลว้ขอรงัÊปลอกกระสนุจะจบัขอบจานทา้ยของกระสุนไว้ทาํ ใหจ้านทา้ยของกระสุนเขา้ วางตวัอยทู่ หน้าลูกเลืÉีÉอน ๖) ลกูเลÉอืนจะหยดุการเคลÉือนทีเมืÉอÉกระสนุเขา้บรรจุในรงัเพลงิสนิทแลว้และจานทา้ยของ กระสนุวางตวัตดิกบัหน้าลูกเลÉอืน กดเหลก็คดัปลอกกระสนุอดัแหนบไวใ้หจ้มเขา้ไปในหน้าลกู เลืÉอน ๗) ในขณะเดยีวกนักา้นสบูยงัคงเคลÉอนที ื ไÉปขา้งหน้า ขอ้ต่อกลอนลกูเลÉอืนและคนัขนนก Êึ (ซึงÉยดึตดิกนักบัโครงต่อทา้ยกา้นสบู ) จะทิงÊตวัลงในแนวดงิÉผลกักลอนลกูเลÉอืนใหเ้คลÉอนที ืเÉขา้ไป
ขดักบัแท่งขดักลอน และลกูเลÉอืนจะอยใู่นท่าขดักลอน (รปูทÉี๓๐ ค) กบัแทง่ขดักลอนซงÉึอยใู่น โครงปืนดา้นล่าง ๘) กา้นสบูยงัคงเคลÉอนที ืตÉ่อไปขา้งหน้าอกีเลก็น้อย ทาํ ใหลู้กเลอÉืนขดักลอนแน่นยงขึ ิÉน Ê โครงต่อทา้ยกา้นสบูจะดนัเขม็แทงชนวนเคลÉอืนตวัผ่านหน้าลูกเลÉอืนออกมาตจีอกกระทบแตกทÉี จานทา้ยกระสุน รปูทีÉ ๓๐ วงรอบการทาํงานของปืน ๙) ดว้ยเหตุผลตามทกีÉล่าวมาแลว้นันÊเอง การยงิ (หมายถงึเขม็แทงชนวนตจีอกกระทบแตก จานทา้ยกระสุน) จงึเกดิขนÊึไดเ้ฉพาะหลงัจากลูกเลÉอืนขดักลอนแลว้เทา่นนัÊ ๑๐) กา้นสบูจะหยดุการเคลÉอนที ื ไÉปขา้งหน้า เมอÉืบา่ของกา้นสบูชนกบักนัชนของกระบอก สบูแก๊ส ข. การเคลืÉอนทีของชุดเคลืÉ ÉอนทีมÉาขา้งหลงั ๑) เมืÉอชนวนทีจÉานทา้ยของกระสนุถูกเจาะแล้ว ลกูกระสุนจะวงิÉหมุนตวัตามเกลยีวผา่นลํา กลอ้งออกไปด้วยแรงดนัของแก๊สจากการเผาไหม้แกส๊บางส่วนจะผ่านลงไปทางช่องทางเดนิ
ของแก๊สส่กูรวยจดัแก๊ส และเขา้ไปในกระบอกสบูลูกสบูและกา้นสบูกจ็ะถกูดนัใหเ้คลÉอนที ืกÉลบัมา ขา้งหลงั ๒) เมืÉอเริมÉตน้เคลÉอืนมาขา้งหลงักา้นสบูจะถอยหลงัดงึโครงต่อทา้ยกา้นสบูและดงึเขม็แทง ชนวนถอยออกมาทาํ ใหข้อ้ต่อกลอนลกูเลÉอืนและคนัขนÊึนกหมนุตวัขนÊึดา้นบน (รปูท Éี๓๐ จ) ๓) ขอ้ต่อกลอนลูกเลÉอืนและคนัขนนก จะเคลืÊึอÉนตวัขนÊึมาอยบู่นแทง่ขดักลอน และดงึเอาลกู เลืÉอนเคลืÉอนตวัถอยมาขา้งหลงัซงÉึทาํ ใหห้น้าลูกเลอÉืนถอยออกมาจากทา้ยรงัเพลงิและแหนบเหลก็ คดัปลอกกระสุนซงÉึอย่ภูายในลกูเลÉอนจะเริ ืมÉขยายตวัออก ดนัทา้ยปลอกกระสนุใหห้ลุดออกจาก หน้าลูกเลืÉอน และ หลุดออกจากหอ้งลูกเลÉอืนลงขา้งล่าง ๔) ขันตอนทีÊกÉล่าวมาแลว้นนเป็นการรั ัÊงÊและคดัปลอกกระสุนออกในขนแรก ซึ ัÊงเป็นการÉ ทาํงานของเครÉองกลไกที ืเÉป็นไปอยา่งราบรนสมํÉืÉาเสมอ แทบไมม่ผีลต่อการสกึหรอของ ชนÊิสว่น ต่าง ๆ ๕) การเคลืÉอนทีมÉาขา้งหลงัของกา้นสบูจะทาํ ใหก้ลอนลูกเลÉอืนหลดุออกจากแทง่ขดักลอน ซึงเป็นขัÉนตอนของการปลดกลอนนัÊนÉเอง และถอนเขม็แทงชนวนออกจากหน้าลูกเลÉอนด้วย ื ๖) เมืÉอกลอนลูกเลืÉอนเป็นอสิระ กจ็ะเคลÉอืนตวัถอยมาขา้งหลงัและดงึเอาลกูเลÉอนเคลื ืÉอน ตามมาดว้ย เมอลูกเลืÉืÉอนเปิดออกปลอกกระสุนกจ็ะหลุดออกมาจากหอ้งลูกเลÉอืนดว้ยแรงดนัของ แหนบเหลก็คดัปลอกกระสุนซÉงอยู่ภายในลูกเลื ึอน É (รปูทÉี๓๐ ฉ) ๗) การเคลืÉอนทีมÉาขา้งหลงัของส่วนเคลÉอนที ื นีÉ Êจะทาํ ใหแ้หนบกา้นสบูอดัตวัและสว่นทา้ย กา้นสบูจะชนกบักนัชนทอÉีย่ใูนพานทา้ย ๘) ถา้พลยงิปล่อยนÊิวจากการเหนีÉยวไก กา้นสบูกจ็ะถูกแงท่า้ยกระเดÉองไกเคลื ืÉอนทีขึÉนÊขดัทÉี บากกา้นสบูเอาไว้ทาํ ใหลู้กเลÉอืนอยใู่นทา่เปิด แต่ถา้พลยงิยงัคงเหนÉียวไกอยู่กา้นสบูกจ็ะถูก แหนบกา้นสบูขยายตวัออกพาเคลÉอนที ืกÉลบัไปขา้งหน้า ซงเป็นขัÉึ นตอนเริÊมÉตน้ของการเคลÉอนที ืÉ ไปขา้งหน้าเป็นการเรมิÉตน้วงรอบการยงิใหม่ ๕. เครืÉองป้อนกระสนุ ก. การเริมÉตน้ทาํงาน ๑) กลไกของลูกเลืÉอนอยใู่นตําแหน่ง “ ขึนนก Ê ” ๒) เมืÉอบรรจุสายกระสนุเขา้ไปในปืน ใหก้ระสนุนดัแรกเขา้ไปอยใู่นชอ่งบรรจุกระสนุในแผน่ เหลก็รองกระสนุจานทา้ยของกระสุนนัดแรกจะอย่ตูรงกบัเดอืยลูกเลอน Éื ( รปูทÉี๓๑ ข และ รปูทÉี ๓๓) พอดี
รปูทÉี ๓๑ ๑. กระสุนนดัแรก ๒. กระสนุนดัทÉี๒ ๓. กระสนุนดัทÉี๓ ๔. ลินป้Êอนกระสนุดา้นนอก มี๒ ตวัหน้า หลงั ๕. ลินÊป้อนกระสนุดา้นในมตีวัเดยีว กลาง ๖. กา้นเหลก็กดกระสนุ ๗. ลูกเลืÉอน ๘. เดอืยลกูเลÉอนื ๓) การป้อนกระสุนนันÊจะมี๒ ขันตอน ขัÊนตอนทีÊ É๑ จะเป็นการเคลืÉอนของสายกระสนุใน ขณะทีส่วนเคลืÉ ÉอนทีเคลืÉ Éอนไปขา้งหน้า และขนตอนที ัÊ É๒ จะเป็นการเคลืÉอนของสายกระสนุในขณะ ทีส่วนเคลืÉ ÉอนทีเคลืÉ ÉอนทีมÉาขา้งหลงั ข. ขันตอนทีÊ É๑ ในขณะทีส่วนเคลืÉ ÉอนทีเคลืÉ Éอนไปขา้งหน้า ๑) เมือลูกเลืÉอนเคลืÉ Éอนไปขา้งหน้า ลูกเบียว Ê (ก รปูทÉี๓๓) ซึงÉตดิตงัÊอย่สู่วนบนของทา้ยลูก เลืÉอนจะเคลืÉอนในร่องคนัเลÉอนสายกระสุน และลิ ืนÊป้อนกระสนุจะยงัคงอย่กูบัทในขั Éี นตอนนีÊ Êเดอืย หน้าลูกเลืÉอน (ข รปูทÉี๓๑ และ ๓๒) จะผลกัจานทา้ยของกระสนุนดัแรก ดนัออกจากขอ้ตอ่สาย กระสนุเขา้สรู่งัเพลงิ โดยผา่นทางลาดนํากระสนุ (รปูทÉี๓๐ ก) ทีโÉครงต่อทา้ยลาํกลอ้ง
๒) การเคลืÉอนทีดÉงักล่าวจะทาํ ใหก้า้นต่อคนัเลÉอืนสายกระสนุบงัคบัเลÉอืนตวับน ใหเ้ลÉอนไป ื ทางขวาและพาเอาลินÊป้อนกระสนุดา้นนอกตวัหน้าและตวัหลงัตามไป สว่นกา้นต่อคนัเลÉอนสายื กระสนุตวัลา่ง ซงÉึมลีÊนิ ป้อนกระสนุดา้นในกลางตดิอยดู่ว้ยจะเคลÉอืนไปทางซา้ย ๓) ในการเคลืÉอนทีมÉาทางขวาของกา้นคนัเลÉอืนสายกระสนุตวับน ทาํ ใหล้ิÊนป้อนกระสนุดา้น นอกตวัหน้าและตวัหลงัจะดงึกระสนุนัดต่อไปใหเ้คลÉอนที ื มาทางขวา จนกระทัÉงกระสุÉนนดันนัÊสมัผสั กบัส่วนผวิลาด (รปูทÉี๓๒ ฉ) ของกา้นเหลก็กดกระสุน ๔) ลินÊป้อนกระสนุดา้นนอกและลนÊิ ป้อนกระสุนดา้นใน จะออกมาวางตวัอยดู่า้นขา้งซา้ย ขอบกระสนุนดัทÉี๒ พรอ้มกนัการเคลÉอนที ื ไÉปขา้งหน้าของส่วนเคลอนทีÉื จะจบสมบูรณ์ É (รปูทÉี๓๕) รปูทÉี ๓๒ ๒. กระสนุนดัทÉี๒ ๓. กระสนุนดัทÉี๓ ๔. ลินÊป้อนกระสนุดา้นนอก ๒ ตวัหน้า หลงั ๕. ลินÊป้อนกระสนุดา้นในมตีวัเดยีว กลาง ๖. กา้นเหลก็กดกระสนุ ๗. ขอ้ต่อสายกระสนุทถÉีูกคดัออก ค. ขันตอนทีÊ É๒ ๑) ภายหลงัจากทยิÉีงกระสนุนดัแรกออกไปแลว้สว่นเคลÉอนที ื และลูกเลืÉ Éอนพรอ้มด้วยลูกเบยว Êี (รปูทÉี๓๔ ก) จะเคลืÉอนทีกÉลบัมาขา้งหลงัในแนวเสน้ตรง ๒) ในช่วงครึงแรกของการเคลืÉ ÉอนทีมÉาขา้งหลงั ลูกเบียวจะเคลืÊ ÉอนทีมÉาตามรอ่งคนัเลÉอนสายื กระสนุและผ่านชว่งโคง้ของร่องคนัเลÉอนสาืยกระสนุ (รูปทีÉ๓๓ ซ ) การเคลืÉอนทีของลูกเบีÉยวนีÊ Ê จะทําใหป้ลายดา้นหน้าของกา้นคนัเลÉอืนสายกระสุนขยบัไปทางซา้ย
๓) การเคลืÉอนทีขÉยบัไปทางซา้ยของปลายดา้นหน้า จะสง่ผลใหก้า้นต่อคนัเลÉอืนสายกระสนุ ตวับน รวมทงัÊกา้นลนÊิ ป้อนดา้นนอกตวัหน้าและหลงัเคลÉอืนตวัไปทางซา้ย ส่วนกา้นต่อคนัเลÉอนื สายกระสุนตวัล่างและลนÊิ ป้อนกระสุนดา้นใน (รปูทÉี๓๔) จะเคลืÉอนทีมาทางขวาÉ รปูทÉี ๓๓
รปูทÉี ๓๔ ๔) ในขณะทีกÉา้นต่อคนัเลÉอืนสายกระสนุตวัล่างเคลÉอนมาทางขวาืกจ็ะสง่แรงดนัไปยงั กระสนุนัดทÉี๒ โดยผา่นทางกา้นลÊนิ ป้อนกระสนุและบงัคบัใหก้า้นลÊนิ ป้อนกระสนุเคลÉอืนตวัมา
ทางขวาอยบู่นด้านบนของตวัลกูเลÉอน ในระหว่างที ื เคลืÉ ÉอนตวัมาทางขวานันÊตวักระสนุจะดนัให้ กา้นเหลก็กดกระสนุยกตวัขนÊึและเขา้ไปวางตวัอยใู่ต้กา้นเหลก็กดกระสุน (รปูทÉี๓๖ และ ๓๗) รปูทีÉ๓๕
รปูทÉี ๓๖ รปูทีÉ ๓๗ ๒. กระสนุนดัทÉี๒ ๓. กระสนุนดัทÉี๓ ๔. ลินÊป้อนกระสนุดา้นนอกมี๒ ตวัหน้า หลงั ๕. ลินÊป้อนกระสนุดา้นในมตีวัเดยีว กลาง ๖. กา้นเหลก็กดกระสนุ ๗. ลูกเลืÉอน ๕) ในขณะทีกÉา้นตอ่คนัเลÉอืนสายกระสนุตวับนเคลÉอนที ื ไÉปมาทางซา้ย ไปกบักา้นลนป้อÊิน กระสนุดา้นนอกตวัหน้าและตวัหลงัทกุตวัจะเคลืÉอนทีไÉปเกาะกระสนุนดัทÉี๒ กระสนุนดัทÉี๓ จะ เคลืÉอนตวัมาทางขวาเองเนÉืองจากกระสนุนดันÊีต่อกบักระสนุนดัทÉี๒ ดว้ยขอ้ต่อสายกระสนุ ๖) ลินÊป้อนกระสนุทุกตวัจะเขา้วางตวัดา้นขา้งซ้ายกระสนุนดัทีÉ๒ (รปูทÉี ๓๕) พรอ้มทจะÉี ปฏบิตัหิน้าทตามวงรอบต่อไป Éี ๗) ในช่วงครึงÉหลงัของการเคลÉอนที ืมÉาขา้งหลงัของลกูเลÉอืน ลกูเบยวซึ ÊีงÉอยู่ขา้งบนของลูก เลืÉอนจะเคลืÉอนทีเÉขา้ไปในร่องทางตรงของร่องคนัเลÉอืนสายกระสนุในชอ่งทางตรงนÊีการเคลืÉอนทีจะÉ ไมส่ ่งผลใหก้า้นลนÊิ ป้อนกระสนุทกุตวัขยบัเปลÉยืนทศิทางแต่อย่างใด ๘) การเคลืÉอนทีถÉอยหลงัทสÉีมบรูณ์ของลูกเลÉอืน จะทาํ ใหพ้ นทีÊืขÉองแผน่เหลก็รองกระสนุ ว่างเปล่า ดงันันÊจงึเปิดชอ่งทางใหก้ระสนุนดัทีÉ๒ ซึงÉถูกแรงดงึของลนÊิ ป้อนกระสุนดนักระสุน เคลืÉอนทีเÉขา้มาในตาํแหน่งสุดทา้ยของมนัและพรอ้มทจÉีะถูกป้อนเขา้สรู่งัเพลงิดว้ยการเคลÉอนที ื ไปÉ ขา้งหน้าของลกูเลÉอนต่อไป ื (รปูทÉี๓๗)
๖. การทาํงานของชดุกรวยจดัแกส๊ รปูทีÉ๓๘
ก. สว่นใหญข่องแก๊สทเีÉกดิจากการเผาไหมข้องดนิ ปืน (ช) จะผลกัดนัใหลู้กกระสนุวงÉิหมุนตวั ตามเกลยีวออกไปจนพน้ ปากลํากล้อง และอกีสว่นหนึÉงจะไหลผ่านออกมาทางช่อง (ก) ในเรอืน กรวยจดัแกส๊ซงÉึแก๊สสว่นนÊีจะผ่านเขา้ไปในชดุกรวยจดัแก๊ส (ข) และปลอกเกลยีวกรวยจดัแก๊สจะ ถูกเจาะเป็นรขูนาดต่างๆ ไว้๓ รู (ค) ข. เมือÉพลยงิไดห้มนุปลอกเกลยีวกรวยจดัแก๊ส (ง) ปลอกของกรวยจดัแกส๊จะหมนุตวัไปตาม เรอืนกรวยจดัแกส๊ (จ) ทาํ ใหส้ามารถเลอืกขนาดของรูทจีÉะเป็นช่องทางระบายแก๊สไดถ้ง ๓ ขนาด ึ เพือÉกาํหนดปรมิาณของแก๊สใหด้นัต่อลูกสบูไดต้ามความตอ้งการ ค. เมืÉอปลอกเกลยีวกรวยจดัแก๊สถูกขนัใหเ้ขา้ทสีÉุดรรูะบายแก๊สทง ัÊ๓ จะถูกปิดกันระบายแก๊ส Ê (เป็นตําแหน่งทีเÉกบ็เอาแก๊สไวใ้ชง้านมากทสÉีดุ ) ทาํ ใหแ้ก๊สทรÉีะบายออกไปมนี้อย แก๊สจงึเขา้ดนัต่อ หวัลกูสบูไดเ้ตม็ทÉีอตัราการยงิในตําแหน่งนÊีจะเป็นอตัราการยงิทสÉีงูสุด และเมอÉืคลายเกลยีวของ ปลอกเกลยีวกรวยจดัแก๊ส (ง) ออกปลอกเกลยีวกรวยจดัแกส๊จะไมป่ ิดกนัÊทางเดนิของแก๊สทง ัÊ๓ รู ดงักล่าวแลว้จํานวนปรมิาณของแก๊สทไÉีหลผ่านออกทางรรูะบายออกไปสู่บรรยากาศภายนอกจะ มากขึนÊและปรมิาณของแก๊สทเÉีขา้ดนัต่อหวัลกูสบูจะลดลงมาก ง. อตัราการยงิในตําแหน่งทตํÉีÉาสุด จะเกดิขนเมืÊึอÉพลยงิจดัดชันีใหก้รวยจดัแก๊สอย่ใูนตําแหน่ง หมายเลข “๑ ” เป็นการจดักรวยจดัแก๊สปกตขินัÊตน้ของปืนเสมอก่อนไปทาํการยงิ ๗. เครืÉองนิรภยัปุ่มห้ามไก ก. สว่นนÊีถูกออกแบบมาเพือÉทาํ ให้ ๑) เครือÉงกลไกอยใู่นตาํแหน่งปลอดภยัเมÉอืพลยงิดนัปุ่มหา้มไกไปทาง “ S ” ๒) เครือÉงกลไกทาํงานใหก้ารยงิเป็นอตัโนมตัิเมÉอืพลยงิดนัปุ่มหา้มไกไปทาง “ F ” ๓) พลยงิไมส่ามารถจดัตําแหน่งหา้มไกไดเ้มอลูกเลืÉืÉอนอยใู่นตําแหน่งปิดลูกเลÉอืนและปืนยงั ไมไ่ดข้นนกÊึ ๘. ระบบนิรภยัของเครืÉองกลไกเมืÉอห้ามไก ก. ในรปูทÉี๓๙ แสดงใหเ้หน็ถงึเครÉองลั ื นไกที ÉอÉยใู่นตําแหน่งขนÊึนก และถกูหา้มไกไวใ้นตําแหน่ง “S” (หา้มไก) ซึงÉสว่นเตม็ ป่มุหา้มไกจะขดัอย่กูบัเดอืยทา้ยของกระเดÉองไก ื (ท) ทา้ยกระเดÉองไก ื (ก) จะถูกยกตวัสูงขน ซึ ÊึงÉ ในลกัษณะนÊีกระเดืÉองจะถูกขดัไวก้บับากกา้นสบูใหอ้ย่ดู้านหลงัของปืน ถงึแมว้่าพลยงิจะเหนÉียวไก เดอืยทา้ยกระเดÉอืงไกกจ็ะถกูดนัดว้ยสว่นเตม็ของปุ่มหา้มไก แงท่า้ย กระเดืองไก É (ก) จงึลดตÉาลงมาไม่ได้ ํ
รปูทÉี ๓๙ ข. การทาํงานเมอÉืเปิดหา้มไกและยงิอตัโนมตั ิ ๑) ตามรปูทÉี๔๐ เมืÉอดนัป่มุหา้มไกอย่ใูนตําแหน่งยงิ “ F ” สว่นเวา้ของปุ่มหา้มไกจะเลอนÉื มาอยู่ตรงกบัเดอืยทา้ยกระเดÉอืงไกมชี่องวา่งขา้งลา่ง
รปูทÉี ๔๐ ๒) เหลก็ ปลดกระเดืÉองไก (ข) แงท่า้ยของกระเดÉองไก ื (ก) ขดัอย่กูบับากกา้นสบูเมอÉืพลยงิ เหนีÉยวไก ไกจะหมุนตวัรอบแกนสลกัไก (ค) และเหลก็ ปลดกระเดÉองไกจะจมลง ลูกเบี ื ยวของไก Ê (จ) จะยกตวัสงูขนÊึและสมัผสักบัส่วนล่างของปลายดา้นหน้าของกระเดÉองไก ื (ด) ปลายดา้นหน้า ของกระเดืÉองไกจะถูกดนัใหย้กตวัสงูขนÊึดงันนัÊแงท่า้ยดา้นหลงัจงึลดตÉาลงํ ๓) ขณะทีเÉหลก็ ปลดกระเดÉองไกลดตํ ืÉาลง และถูกดงึใหเ้คลÉอนที ื ไÉปขา้งหลงัการทเีÉหลก็ ปลด กระเดืองไกเคลื É ÉอนทีไÉปขา้งหลงันน เนื ัÊ Éองมาจากแกน (ฉ) ปลายหน้าของกระเดืÉองไกดนัขนÊึต่อผวิ ลาดดา้นหน้า (ช) ของเหลก็ ปลดกระเดÉองไก ื (รปูทÉี๔๐) ๔) เมือÉผา่นผวิลาดดา้นหน้าไปแล้ว เหล็กปลดกระเดÉอืงไกกจ็ะถกูผลกัไปขา้งหน้าดว้ยแรง ของแหนบเหลก็ ปลดกระเดÉืองไกและแงท่ ยืÉีนออกมา É (ด) กจ็ะเขา้วางตวัขา้งล่างแกน (ฉ) ปลาย หน้าของกระเดืÉองไก (รปูทÉี๔๑) ๕) ตราบเท่าทียÉงัเหนÉียวไกมาขา้งหลงัเหลก็ ปลดกระเดÉอืงไกจะถูกกดใหต้Éําลงเชน่เดยีวกนั กบัทา้ยของกระเดÉองไก ื (ก) เดอืยทยืÉีนÉลงไปดา้นล่าง (T) จะลดตํÉาอย่ใูนช่องบาก (K) ของปุ่มหา้ม ไก บากกา้นสบูกจ็ะสามารถเคลÉอนที ื ไÉดอ้ยา่งเป็นอสิระ ปืนจะทาํการยงิเป็นอตัโนมตัิ(รปูท ๔๑) Éี และไมเ่กดิการเสยีดสกีบัทา้ยกระเดÉองไก ื
รปูทÉี ๔๑ ค. การทํางานเมือÉตอ้งการหยุดยงิ ๑) เมือปล่อยไก É (รปูทÉี๔๒) ปลายดา้นหน้าของไกจะยกตวัสูงขนÊึลกูเบยÊีวของไกจะลดตวั ตํÉาลงพรอ้ม ๆ กบัเหล็กปลดกระเดÉองไก ื (ข) จะสงูขนÊึและปลายดา้นหน้าของกระเดÉองไก ื ( L) จะ สงูขนÊึดว้ย และทงหมดนี ัÊ Êจะทาํ ใหแ้ง่ทา้ยดา้นหลงัของกระเดÉองไก ื (ก) ลดตวัตÉาลงํ ๒) เหลก็ ปลดกระเดÉองไก ื (ข) จะยกตวัสงูขนและเคลืÊึ ÉอนทีขึÉ นไปขวางเส้ ÊนทางเคลือนทีÉของÉ ทา้ยกา้นสบู (M) (รปูทÉี๔๓) ๓) เมือÉกา้นสูบเคลÉอนที ืกÉลบัมาดว้ยแรงดนัของแก๊ส (รปูทÉี๔๓) ทา้ยของกา้นสบูจะชนกบั แงบ่นของเหลก็ ปลดกระเดÉองไก ื (ข) และเหลก็ ปลดกระเดÉอืงไกจะหงายเอนตวัไปทางดา้นหลงั บากหน้าเหลก็ ปลดกระเดอÉืงไกกจ็ะหลุดจากขดักบั ปลายดา้นหน้าของกระเดÉองไก และแหนบ ื กระเดือÉงไกกจ็ะดนัทา้ยกระเดองไก Éื (ก) ใหส้งูขนÊึพรอ้มจะขดักบับากกา้นสบูเมอÉืทา้ยกา้นสบูถอย มาขา้งหลงัเลยแงท่า้ยกระเดÉอืงไกมาแลว้ ๔) แงท่า้ยของกระเดÉองไก ื (ก) จะยดึกบับากกา้นสบูไวท้างดา้นหลงัในตําแหน่ง “ ขึนนก Ê ” โดยการเขา้ขดัตวักบับากทยืÉีนÉออกมาของทา้ยกา้นสบูและเหล็กปลดกระเดÉองไกจะเคลื ืÉอนตวักลบั เขา้ทเÉีดมิของมนั(รปูทÉี๔๐) ๙. หน้าทีÉของเหลก็ปลดกระเดืÉองไก หน้าทีขÉองเหลก็ ปลดกระเดÉอืงไกกค็อื ป้องกนัการกระแทกกนัอยา่งแรงระหว่างทกีÉา้นสบู เคลืÉอนทีมÉาพบกบักระเดÉอืงไก และยงับงัคบัมใิหส้ามารถใชห้า้มไกไดก้อ่นทจÉีะทาํการขนนกÊึ
รปูทÉี ๔๒ รปูทÉี ๔๓ ก. ไมว่ ่าจะออกแรงเหนÉียวไกเท่าใดขณะทาํการยงิเหลก็ ปลดกระเดÉอืงไกจะบงัคบัใหแ้งท่า้ย ของกระเดืÉองไกอยใู่นตาํแหน่งตÉํา ซึงÉทาํ ใหก้ระเดÉอืงไกไมถู่กเสยีดสโีดยตรงจากทา้ยกา้นสบูขณะ เคลืÉอนทีÉ
ข. เมืÉอส่วนเคลืÉอนทีเคลืÉ ÉอนทีไÉปขา้งหน้า และไกถกูปลอ่ยจากการเหนีÉยวเหลก็ ปลดกระเดÉองไก ื จะยงับงัคบัใหก้ระเดอÉืงไกอยใู่นตําแหน่งตÉํา ซึงÉจะป้องกนัมใิหพ้ลยงิสามารถหา้มไกได้ ในขณะทีÉ เดอืยทา้ยของกระเดÉอืงไกถูกขดัอย่กูบัสว่นเต็มของป่มุหา้มไก ชนส่วนนี ิÊ Êจะป้องกนักระเดÉองไก ื ชาํรดุจากการทีพÉลยงิพยายามขนนกโดยที ÊึพÉลยงิหา้มไกอยู่ ๑๐ ชุดเครืÉองรบัแรงสะท้อนถอยหลงั รปูทÉี ๔๔ ก. ในช่วงสดุทา้ยของการเคลÉอนที ืมÉาขา้งหลงัทา้ยกา้นสูบ (ช) จะกระทบกบัเครอÉืงรบัแรง สะทอ้นถอยหลงั(ก) ซึงÉอยภู่ายในเรอืนเครÉอืงรบัแรงสะทอ้นถอยหลงัทาํ ใหแ้รงสะทอ้นถอยหลงั ถูกลดลง (รปูทÉี๔๔) ข. เครือÉงรบัแรงสะทอ้นถอยหลงั(ก) จะรบัแรงและส่งแรงต่อไปยงักรวยรบัแรงสะทอ้นถอยหลงั (ข) ซึงÉจะทาํหน้าทเÉีปิดวงแหวนรบัแรงสะทอ้นถอยหลงั(ค) ใหเ้ปิดออกเลก็น้อย ค. ในขณะนันวงแหวน Ê (ค) จะสมัผสักระบอกสบูรบัแรงถอย (จ) ซึงÉมแีหนบรบัแรงสะทอ้น ถอยหลงั(ง) คอยลดแรงสะทอ้นถอยหลงัใหน้ ้อยลง ง. ภายหลงัทแÉีหนบรบัแรงสะทอ้นถอยหลงั(ง) ถูกอดัดว้ยแรงจากการเคลÉอนที ืมÉาขา้งหลงัของ กา้นสบูจนกระทบกบัแผน่รบัแรงสะทอ้นถอยหลงัแลว้กจ็ะเคลÉอนที ืกÉลบัไปขา้งหน้าดว้ยแรง ขยายตวัของมนัเอง และจะไปผลกัเอาแหวนรบัแรง (ค) กรวยรบัแรง (ข) และเครือÉงรบัแรง สะทอ้นถอยหลงั(ก) เคลืÉอนทีกÉลบัทเÉีดมิทงัÊหมดส่งกา้นสบูใหว้งิÉกลบัไปขา้งหน้าอกี
ตอนทีÉ ๔ การเตรียมปื นให้พร้อมใช้งาน ๑. การเตรียมปื นให้พร้อมใช้งาน ก. การบรรจุ ๑) ขึนÊนกปืน โดยดงึคนัรงลูกเลื ัÊ Éอนมาขา้งหลงัแลว้ดนัไปขา้งหน้าจนสุด ๒) หา้มไกปืน โดยผลกัปุ่มหา้มไกไปไวท้ตÉีําแหน่งหา้มไก “s” ทางขวา จนกระทังÉพลยงิ สามารถเหน็อกัษร “s” ทางดา้นขวาของปืน (พลยงิจะไมส่ามารถหา้มไกไดใ้นขณะทลูกเลืÉีÉอนอย่ใูน ตําแหน่งลูกเลืÉอนปิด) ๓) เปิดฝาปิดหอ้งลูกเลÉอืนโดยบบีทกÉีลอนฝาปิดหอ้งลกูเลÉอนทั ืงÊสองขา้ง ๔) นําสายกระสุนวางบนเหลก็รองกระสุน ใหก้ระสนุนดัแรกชดิเหล็กกนักระสุนดา้นใน (ใหช้ ่องวา่งของห่วงขอ้ต่อสายกระสนุอยขู่า้งลา่ง ) (รปูทÉี๔๕, ๔๖) รูปทีÉ๔๕ การบรรจุสายกระสนุเอม็.๑๓ รปูทÉี๔๖ การบรรจุสายกระสุน ปก.เอม็.๖๐
๕) ปิดฝาปิดหอ้งลกูเลÉอนื ๖) ผลกัปุ่มหา้มไกไปไว้ทตําแหน่ง Éี “F” (ทางซ้าย) จนสดุจนกระทงัÉพลยงิสามารถมองเหน็ อกัษร F ทางดา้นซา้ยของปืน ๗) เหนีÉยวไกเพือÉทาํการยงิและเมÉอืต้องการหยดุยงิใหป้ล่อยไก ข. การรกัษาความปลอดภยั ๑) ในขณะการเคลืÉอนทีหÉรอืการเปลยÉีนยา้ยทตัÉีงÊยงิโดยทยÉีงัมสีายกระสนุบรรจุอย่นูน ัÊ ใหพ้ลยงิหา้มไกปืนไว้ ๒) ในขณะเปลียÉนลาํกลอ้ง หรอืถา้มเีวลาพอเพยีงในขณะทจะเคลืÉีÉอนยา้ยปืนเพอเปลีÉืยนÉ ทีตัÉงÊยงิ ใหน้ ําสายกระสุนออกจากตวัปืนก่อน ๒. การใช้ขาทราย ก. การกางขาทรายใหพ้รอ้มทําการตงัÊยงิ ในเมอÉืขาทรายพบัอยู่ตดิกบัตวัปืน ๑) ใชม้อืจบับบีขาทราย แลว้ใชน้Êิวมอืกดแผน่กลอนยดึขาทราย แลว้ดงึขาทรายทง ัÊ๒ ออกมาทางดา้นหน้า (รปูทÉี๔๗) รปูทีÉ๔๗ การกางขาทราย ๒) กางขาทรายออกมาทางดา้นหน้าจนกระทงัÉขาทรายแยกตวัออกและอยใู่นแนวดงตั ิÉงฉากÊ กบัตวัปืน ขาทรายจะถกูลอ็คอยใู่นทขÉีองมนั
ข. การพบัเกบ็ขาทราย หบุขาทรายทง ัÊ๒ ขา้งเขา้หากนัดงึขาทรายกลบัมาขา้งหลงัจนกระทงัÉขาทรายอยใู่น แนวขนานกบัตวัปืน แลว้พบัเกบ็เขา้ทลÉีงบนแผน่กลอนยดึขาทราย ๓. การปรบักรวยจดัแกส๊ ก. ปรบัโดยขนัปลอกเกลยีวกรวยจดัแก๊สเขา้ตามเขม็นาฬกิาใหสุ้ดก่อน แลว้คลายปลอกเกลยีว กรวยจดัแกส๊จนกระทังดรรชนีชีÉตําแหน่งหมายเลข Ê “๑” เมือÉตอ้งการใหจ้งัหวะการยงิเทา่กบั๖๕๐ นดัต่อนาที(โดยประมาณ) (ตามรปูทÉี๔๘) ข. ถา้ตอ้งการไดจ้งัหวะการยงิเท่ากบั๑,๐๐๐ นดัต่อนาทีหรอืถา้ตอ้งการใชป้รมิาณแก๊สมากๆ เพือÉการปฏบิตังิานของปืน ใหพ้ลยงิหมุนปลอกเกลยีวกรวยจดัแก๊สไปตามเขม็นาฬกิาจนสดุซงึÉ ในตาํแหน่งดงักล่าวนÊีรูระบายแก๊สทัง Ê๓ รูจะถูกปิดกนไว้ ัÊ รปูทีÉ๔๘ การปรบักรวยจดัแก๊ส ค. ตําแหน่งหมายเลข “๒” และ “๓” นันÊ ใชเ้พอÉืปรบัจงัหวะการยงิหรอืใชใ้นกรณีทต้องการÉี แกไ้ขมใิหเ้กดิการตดิขดัเนÉืองจากมกีารเปลยนหมายเลขงานของกระสุนทีÉี ใช้ É ง. เพือÉรกัษาระบบการทาํงานของปืนใหเ้ป็นปกตใินสภาพการณ์ต่างๆ ทไีÉม่ปกติเช่น ใน ภมูปิระเทศทเÉีป็น โคลนหรอืทราย เป็นตน้พลยงิควรเลอืกใชต้ ําแหน่งทใÉีหป้รมิาณแก๊สมากทสุดÉี จ. โดยปกติการตงัÊจงัหวะการยงิไวท้หมายเลข Éี๑ เสมอ หลงัจากขนัเขา้จนสดุก่อน
ตอนทีÉ๕ ศนูยป์ืน ๑. ข้อมลูเกÉียวกบัศนูยป์ืน มีดงัต่อไปนีÊ ก. ศนูยห์น้า สามารถปรบัทางระยะและทางทศิได้ศนูย์หน้าตดิตงัÊอยทู่ปีÉลายดา้นหน้าของลํา กลอ้ง (รปูทÉี๔๙) รปูทีÉ๔๙ รปูทีÉ๕๐ รปูทีÉ๕๑ ข. ศนูยห์ลงัตดิตงัÊอยู่ทางดา้นทา้ยของโครงปืน สามารถพบัเกบ็ลง และยกขนตามแนวดิÊึ ง มีÉ มาตราบอกระยะไวท้ง ัÊ๒ ดา้นของศนูย์หลงัพบัเกบ็ศนูย์ลงนัน มาตราระยะตัÊงแต่ Ê๒๐๐ ถงึ๘๐๐ เมตร ดรรชนีชีรÊะยะจะตดิอย่กูบักรอบศนูยโ์ดยมแีหนบบงัคบัไวท้งัÊสองดา้น พลยงิสามารถใช้ ดรรชนีนีÊปรบัมาตราระยะได้ทงเมื ัÊ Éอพบัศนูยล์งและยกศนูยข์ น เมืÊึอÉพลยงิต้องการใชก้ารเลง็ศนูยร์ู กใ็หพ้บัศนูยห์ลงัลง (รปูทÉี๕๐) และถา้ตอ้งการยงิเป้าหมายในระยะตงแต่ ัÊ๘๐๐ ถงึ๑,๘๐๐ เมตร กใ็หย้กศนูยห์ลงัขน Êึ (รปูทÉี๕๑) มาตราระยะจะเพิมขึ ÉนÊขดีละ ๑๐๐ เมตรเสมอ การเลง็ผา่นศนูย์ หลงัเมÉอืยกใบศนูยข์ นนีÊึ Êใหพ้ลยงิเลง็ผ่านรศู ูนยบ์ากตรงกรอบของดรรชนีทใีÉชเ้ลÉอนขึ ื นลงเพืÊอตัÉงÊ ระยะตามทีตÉอ้งการ ๒. การปรบัศนูย์ ก. ปืนทกุกระบอกจะปรบัศนูยไ์วแ้ลว้กอ่นทจÉีะจ่ายไปตามหน่วยต่างๆ แต่การปรบัศนูยด์งักล่าว นันÊเป็นการปรบัในขนัÊตน้เมÉอืพลยงิไดร้บัจ่ายปืนอยใู่นความรบัผดิชอบเป็นทแน่นอนแล้Éี ว ก็ สามารถปรบัศนูยอ์ยา่งละเอยีดทงัÊทางทศิและทางระยะ เพอÉืใหเ้ขา้กบัสายตาและการเลง็ของตนได้
ข. การปรบัศนูยน์ นเป็นเรื ัÊองทางเทคนิคทีÉจÉําเป็นตอ้งใชช้ ่างอาวธุทมÉีคีวามชาํนาญ และมี ประสบการณ์เป็นผปู้ฏบิตัิ ๑) ศนูยห์น้าทางระยะ (ใบศนูย) ์ ใชเ้ครอÉืงมอืปลดกปËิล๊อคใบศนูยก์อ่นหมุนปรบัศนูยห์น้า - หมนุ๑/๒ รอบ ระยะ ๕๐ เมตร เปลียนไป É๒.๗ ซม. ศนูย์หน้าตÉาํกระสนุจะสงู - หมนุ๑/๒ รอบ ระยะ ๑๐๐ เมตร เปลียนไป É๕.๔ ซม. ศนูยห์น้าสงูกระสุนจะตÉาํ ๒) ศนูย์หน้าทางทศิ - ใชกุ้ญแจ ๖ เหลียม É - คลายซา้ยออก – ขนัขวาเขา้กระสุนจะเปลยนไปทางขวา Éี - คลายขวาออก – ขนัซา้ยเขา้กระสนุจะเปลยÉีนไปทางซา้ย - ดนัขวา – ซา้ย – เขา้เป็นคลกิË จํานวนคลิกË ระยะ ๕๐ ม. ระยะ ๑๐๐ ม. ระยะ ๑๕๐ ม. ระยะ ๒๐๐ ม. ๑ ๐.๕ ซม. ๑ ซม. ๑.๕ ซม. ๒ ซม. ๒ ๑ ซม. ๒ ซม. ๓ ซม. ๔ ซม.
ตอนทีÉ๖ การปรนนิบตัิบาํรงุและการทาํความสะอาด ๑. กล่าวทวไป ัÉ ก. ปืนจะตอ้งทาํความสะอาดภายหลงัการยงิทุกครง ทั ัÊงนีÊ ÊเนืÉองจาก ๑) บางส่วน เช่น ลาํกลอ้ง กระบอกสบูกรวยจดัแกส๊ลูกสบูและกา้นสบูจะไดร้บัสงสกปรก ิÉ คราบเขมา่และสงÉิสะสมจากดนิปืนทเÉีผาไหมไ้ม่หมด ๒) คราบเขมา่ทตÉีกคา้งภายใน อาจเป็นสาเหตุสาํคญั ประการหนึÉงทีทÉําใหก้ารทาํงานของ เครือÉงกลไกของปืนผดิปกติ ข. ในสถานการณ์ปกตทิไÉีมม่กีารรบ พลยงิจะตอ้งทาํความสะอาดชนÊิส่วนทกุชนของอาวุธปืนÊิ อย่างทัวÉถงึโดยตลอด ภายหลงัจากทาํการยงิ ค. ในสนามรบ ถ้าหากมเีวลาน้อยหรอืไมพ่อเพยีง พลยงิอาจตอ้งใชว้ธิกีารขจดัคราบเขม่า หรอื คราบสกปรกนันÊออกโดยใชเ้ครอÉืงมอืทาํความสะอาดขดูคราบเขมา่ทตÉีกคา้งอยู่ ในจุดทสีÉาํคญๆ ซึ ังÉ จะไดก้ล่าวต่อไป จากนนัÊจงึชโลมนÊํามนัชนส่วนเคลืÊิÉอนทีÉแลว้ประกอบชนÊิสว่นเพอÉืใหป้ืนอยใู่น สภาพพรอ้มทาํการยงิต่อไป ง. หลงัจากฝึกยงิตอ้งทําความสะอาดทนัทีตดิต่อกนั๓ วนั - หมายเหตุ ภายหลงัจากการยงิดว้ยกระสุนซอ้มรบ พลยงิจะตอ้งทาํความสะอาดปืนเป็น พเิศษทุกชนÊิสว่นของปืนทสÉีมัผสักบัแก๊สทเÉีกดิจากการเผาไหมข้องดนิ ปืน จะตอ้งทาํความสะอาด โดยเรว็ทสÉีดุโดยการใชน้ÊํามนัทาํความสะอาดชโลมทงÊิไว้แลว้ทาํความสะอาดภายใน ๑๒ ชัวโมง É ใหห้ลงัแลว้ทาํความสะอาดตดิต่อกนัอกี๒ วนั ๒. การถอดชิÊนส่วนเพÉือทาํความสะอาด ก. หน้าทีพÉลประจาํ ปืน มดีงันÊี ๑) ถอดชดุลาํกลอ้งปืน ๒) คลายเกลยีวทปÉีลอกกรวยจดัแก๊ส ๓) ถอดลิมÉยดึกรวยจดัแก๊สทง ัÊ๒ อนัออก ๔) ถอดกรวยจดัแกส๊ออก ในกรณีทีกÉรวยจดัแกส๊สกปรกมาก ใหป้ฏบิตัดิงันÊี - ใชก้ญุแจปากตาย OREA 2046 (รปูทÉี๕๒) เคาะทีบÉรเิวณดา้นบนของกรวยจดัแกส๊เพÉอื คลายออก - ถา้ยงัไมส่ามารถถอดกรวยจดัแก๊สออกได้ ใหใ้ชเ้ครอÉืงมอืกญุแจปากตาย OREA 2037 วางไวบ้รเิวณด้านบนของกรวยจดัแก๊ส ใชกุ้ญแจปากตาย OREA 2046 เคาะเบาๆ จนหลุด
รปูทÉี ๕๒ ๕) ถอดชดุพานทา้ยออก ๖) ถอดแหนบกา้นสบูและสว่นเคลอนทีÉืÉ ๗) ถอดกา้นสบูแยกออกจากชดุเคลÉอนที ืÉ โดยดนัเอาสลกัยดึโครงต่อทา้ยกา้นสบูออกจาก ช่องใสส่ลกั ๘) ถอดชุดเครืÉองลันÉ ไกและดา้มปืนออกมา (แต่หา้มถอดแยกชนÊิสว่นของชดุเครองลัÉื นไก) É ๓. การทาํความสะอาดลาํกล้อง ก. การทาํความสะอาดลาํกลอ้ง ใหใ้ชด้อกแสท้าํความสะอาด OREA 87 ทาํความสะอาด ลาํกลอ้งซงชุบนํÉึ Êามนัทาํความสะอาดลาํกลอ้ง แยงเขา้ทางรงัเพลงิดนัเขา้ไปในลาํกลอ้งจนโผล่ แลว้ดงึกลบัหลายๆ ครงัÊจนภายในลาํกลอ้งสะอาด อย่ากลบัดอกแสข้ณะอยู่ภายในลาํกลอ้ง ข. ใชป้ลายแส้ทมÉีผีา้สกัหลาดหรอืผา้สาํลบีนเครอÉืงมอื OREA 83 เชด็ภายในลาํกลอ้งใหแ้หง้ สนิท สงัเกตไดจ้ากผา้จะไม่มรีอยเปÊือนนํÊามนัเมอÉืเชด็ภายในลาํกลอ้ง (ผา้มขีนาด ๒ ๑/๒ x ๒ ๑/๒ นิÊว) ค. ใชผ้า้สกัหลาดหรอืผา้สาํลีขนาด ๑x๒ นิÊว ชุบนํÊามันชะโลมบางๆ ในลาํกลอ้งและรงัเพลงิ ง. ทาํความสะอาดภายนอกลํากลอ้งดว้ยผา้ชบุนÊํามนัทาํความสะอาด ถา้หากมสีงิÉสกปรกอยู่ ตามรหูรอืร่อง ใหใ้ชเ้หลก็แหลมหรอืไมเ้ลก็ๆ ขดูออก จ. ทาํความสะอาดรแูก๊สดว้ยเครอÉืงมอืทาํความสะอาด OREA 97
๔. การทาํความสะอาดชุดกรวยจดัแก๊ส ก. ปลอกเกลยีวกรวยจดัแก๊สและกรวยจดัแก๊ส ๑) หา้มถอดแยกชุดปลอกเกลยีวกรวยจดัแก๊สนÊอีอกจากกนั ๒) การทาํความสะอาดจะตอ้งใชค้วามระมดัระวงัเป็นพเิศษ โดยใชเ้ครอÉืงมอืขดูเขมา่ททÉีาํ ดว้ยไมข้ดูคราบสกปรกออก และทาํความสะอาดผวิดา้นนอกดว้ยผา้ทาํความสะอาด ๓) ทาํความสะอาดรรูะบายแก๊สทปÉีลอกเกลยีวกรวยจดัแก๊สดว้ยเครÉอืงมอื OREA 97 ๔) ใชเ้ครอÉืงมอื OREA 71 ทาํความสะอาดภายในปลอกเกลยีวกรวยจดัแก๊ส ๕) ใชเ้ครอÉืงมอื OREA 2037 เพือÉจบัยดึปลอกกรวยจดัแก๊สใหม้ นคงขึ ัÉน Ê (รปูท ๕๓) Éี รปูทÉี ๕๓ ๖) ตามปกตแิลว้ชนส่วนภายในชิ Êิ นอืÊ Éน ๆ ของปลอกเกลยีวกรวยจดัแก๊สจะมคีวามสกปรก เพยีงเล็กน้อยเทา่นนซึ ัÊงÉสามารถทาํความสะอาดไดด้ว้ยการใชเ้ศษผา้และเครÉอืงมอืขดูททÉีําดว้ยไม้ ข. ทาํความสะอาดลมิÉกรวยจดัแกส๊และถา้หากจาํเป็นกใ็ห้ใชค้วงเครÉอืงมอื OREA 78 ขดูคราบ เขมา่ออก ค. กรวยจดัแกส๊จะมคีวามสกปรกมาก และต้องการการทําความสะอาดอยา่งทวัÉถงึ (รปูทÉี๕๕ ถงึ ๕๘) ๑) การทาํความสะอาดรกูลางของกรวยจดัแกส๊ ใหใ้ชเ้ครÉอืงขดูเขม่า OREA 77 ขดูโดยใช้ การหมนุตามเขม็นาฬกิา จนกระทงัÉดา้นหน้าของกรวยจดัแกส๊สมัผสักบัไหล่ของเครอÉืงมอืขดูเขมา่ (รปูทÉี๕๔) ๒) การทาํความสะอาดรอ่งต่างๆ (รปูทÉี๕๕ และ ๕๖) ใหส้อดเครอÉืงมอืขดูเขมา่ ในกรวยจดั แก๊สแล้วใชจ้ะงอยทเÉีหมาะสมสอดลงในร่องต่าง ๆ แล้วหมนุตามเขม็นาฬกิา
๓) การขดูเขมา่ ในร่องลกึ ใหใ้ชจ้ะงอยปลายเครองมืÉือขดูเขม่า ๔) ใชช้ดุสลกัทาํความสะอาดรแูก๊ส OREA 97 ทาํความสะอาดรแูก๊สของกรวยจดัแก๊สทÉี เรอืนรบักรวยจดัแกส๊ รปูทÉี ๕๔ รปูทÉี ๕๕