BIODIVERSITI

Bab 3: Biodiversiti Tingkatan 2 | Bab 3
1

Kandungan Bab 3: Biodiversiti

3.1 Organisma dan Pengelasannya

3.2 Pengelasan Haiwan

3.2.1 Vertebrata

3.2.2 Invertebrata

3.3 Pengelasan Tumbuhan

3.3.1 Tumbuhan Berbunga

3.3.2 Tumbuhan Tidak Berbunga

2

3.1 Kepelbagaian Organisma Hidup Bab 3: Biodiversiti
dan Pengelasannya
3
Organisma dan Pengelasannya

• Hidupan dikenali sebagai
organisma （生物）.

• Organisma hidup seperti
manusia, haiwan dan
tumbuhan mempunyai
bentuk, saiz dan rupa yang
berbeza bagi
membolehkan ahli sains
mengelaskan
organisma-organisma itu
kepada beberapa

Organisma dan Pengelasannya Bab 3: Biodiversiti

• Biodiversiti 生物多样性–
kepelbagaian organisma
hidup di sesuatu kawasan.

• Pengelasan merupakan
satu proses pengumpulan
organisma hidup yang
mempunyai ciri-ciri yang
sama ke dalam kelas yang
sama.

4

Sumber Mengawal Sumber Bab 3: Biodiversiti
bahan kitar oksigen udara
mentah dan nitrogen bersih

Sumber Kepentingan Sumber
makanan Biodiversiti bahan
perubatan
Sumber dan herba
air
5
bersih

Kepentingan Pengelasan Organisma Bab 3: Biodiversiti

• Antara kepentingan 6
pengelasan organisma
ditunjukkan seperti berikut:
a) Mewujudkan cara yang

sistematik untuk
mengenal pasti
organisma hidup.
b) Memudahkan ahli sains
untuk memberi nama
saintifik apabila
organisma hidup baru
ditemui.

Kepentingan Pengelasan Organisma Bab 3: Biodiversiti

c) Mengenal pasti hubungan
antara satu organisma
hidup dengan organisma
hidup yang lain.

7

Organisma hidup Bab 3: Biodiversiti

Haiwan Tumbuhan

Vertebrata Invertebrata Berbunga Tak

有脊椎动物 无脊椎动物 berbunga

8

Organisma dan Pengelasannya Bab 3: Biodiversiti

• Tempat di mana organisma tinggal dikenali
sebagai habitat （寄居所）.
• Biokepelbagaian ditemui di pelbagai habitat
seperti hutan, kolam, gurun, lautan dan tanah.

9

Organisma dan Pengelasannya Bab 3: Biodiversiti

Organisma Habitat 10
Hutan
Harimau, gajah, ular, Gurun 沙漠
monyet, pokok tinggi Tundra 冻土

Unta, ular, kala Laut
jengking, pokok kaktus
Kolam
Beruang kutub,
penguin, anjing laut

Ikan, sotong, rumpai
laut

Ikan, ameba, berudu,
spirogira, rumpai air

3.2 Pengelasan Haiwan Bab 3: Biodiversiti

Haiwan Vertebrata dan Invertebrata 11

• Vertebrata - haiwan
bertulang belakang.

• Invertebrata - haiwan
yang tidak bertulang
belakang.

►Merupakan
kumpulan haiwan yang
paling banyak
bilangannya di Bumi
dan sebahagiannya
merupakan serangga.

Perbezaan antara Haiwan Bab 3: Biodiversiti
Vertebrata Dan Invertebrata

Vertebrata Invertebrata 12
Mempunyai tulang
belakang Tidak mempunyai
Mempunyai sistem tulang belakang
saraf dan otak
Sesetengah
Menggunakan rangka invertebrata tidak
tulang untuk mempunyai sistem
menyokong tubuh saraf
badan
Menggunakan rangka
luar yang keras atau
bendalir dalam badan
untuk menyokong
tubuh badan

Vertebrata Bab 3: Biodiversiti

• Vertebrata mempunyai tulang
belakang dan tengkorak （头颅）yang
melindungi otak.

• Vertebrata dibahagikan kepada 5
kumpulan utama, 3 daripadanya
adalah berdarah sejuk dan 2
berdarah panas.

13

Vertebrata Bab 3: Biodiversiti

• Haiwan yang berdarah sejuk
boleh menyesuaikan suhu
badan mereka berdasarkan
persekitaran.
• Haiwan yang berdarah panas
boleh mengekalkan suhu
badan yang malar (tetap) dan
tidak dipengaruhi oleh
persekitaran.

14

Mamalia （哺乳） Bab 3: Biodiversiti

• Hidup di darat kecuali 15
ikan paus 鲸鱼dan ikan
lumba-lumba 海豚

• Berdarah panas
• Mempunyai sepasang

telinga luar(telinga
bercuping)
• Badan diliputi bulu
halus atau rerambut
• Bernafas melalui
peparu

Mamalia Bab 3: Biodiversiti

• Melahirkan anak 16
kecuali platipus 鸭嘴
兽 dan tenggiling 穿
山甲

• Anaknya menyusu
susu ibu

• Menjalankan
persenyawaan
dalam

• Contoh: monyet,
kelawar, ikan paus,
arnab

Burung Bab 3: Biodiversiti

• Hidup di darat 17
• Berdarah panas
• Badan diliputi bulu

pelepah
• Berparuh
• Mempunyai sepasang

kaki bersisik kering dan
sayap
• Bernafas melalui
peparu

Burung Bab 3: Biodiversiti

• Bertelur di dalam sarang
• Menjalankan persenyawaan

dalam （体内受精）
• Contoh: angsa, helang,

gagak, burung hantu, ayam

18

Ikan Bab 3: Biodiversiti

• Hidup di dalam air
• Berdarah sejuk
• Badan diliputi sisik

berlendir
• Bernafas melalui insang

腮

• Bertelur di dalam air

19

Ikan Bab 3: Biodiversiti

• Badan yang larus dan
mempunyai sirip supaya
boleh bergerak di dalam
air

• Menjalankan
persenyawaan luar

• Contoh: salmon, ikan
jerung, kuda laut, ikan pari

20

Amfibia 两栖动物 Bab 3: Biodiversiti

• Tinggal di darat dan di
dalam air

• Berdarah sejuk
• Bernafas melalui

insang (semasa kecil),
peparu atau kulit
(apabila dewasa)

• Mempunyai kulit yang
lembap

21

Amfibia Bab 3: Biodiversiti

• Bertelur di dalam air
• Menjalankan

persenyawaan luar
• Contoh: katak, kodok蟾

蜍, salamander蝾螈

22

Reptilia 爬行类 Bab 3: Biodiversiti

• Hidup di darat
• Berdarah sejuk
• Mempunyai kulit

bersisik kering
• Bernafas melalui

peparu

23

Reptilia Bab 3: Biodiversiti

• Biasanya bertelur di darat
• Mempunyai 2 pasang

anggota kecuali ular
• Menjalankan

persenyawaan dalam
• Contoh: buaya, kura-kura,

cicak, ular

24

Invertebrata Bab 3: Biodiversiti

• Invertebrata adalah haiwan tidak bertulang
belakang.

• Sesetengah daripadanya hidup di dalam air
dan sesetengah pula hidup di darat.

• Sesetengah invertebrata mempunyai banyak
kaki dan sesetengah tidak berkaki.

• Contoh-contoh invertebrate ialah cacing
tanah, pacat 水蛭, kumbang甲虫, lalat,
belalang, lipas dan siput.

25

Invertebrata Bab 3: Biodiversiti

siput Umang-
umang
udang Obor-obor
lalat
Cacing sotong
tanah
lelabah lipas Tapak 26
sulaiman

3.3 Pengelasan Tumbuhan Bab 3: Biodiversiti

Tumbuhan Berbunga

• Tumbuhan-tumbuhan ini
menghasilkan banyak jenis bunga
yang berwarna-warni.

• Tumbuhan ini membiak daripada
biji benih.

• Tumbuhan berbunga boleh
dikelaskan kepada 2 kumpulan –
monokotiledon 单子叶植物 dan
dikotiledon 双子叶植物.

27

Tumbuhan Berbunga Bab 3: Biodiversiti

Monokotiledon Dikotiledon

Biji benih dengan satu Biji benih dengan dua

kotiledon kotiledon

Mempunyai akar Mempunyai akar
serabut 须根 tunjang 主根

Mempunyai daun Mempunyai daun

berurat selari平行叶脉 berurat jejala网状叶脉

Mempunyai batang Mempunyai batang

tidak berkayu berkayu

Bunga mempunyai Bunga mempunyai 28

gandaan 3 kelopak gandaan 2 atau 5

kelopak

Tumbuhan Berbunga Bab 3: Biodiversiti

Monokotiledon Dikotiledon

Contoh: pokok jagung, Contoh: pokok

orkid, pokok pisang, keembung, pokok

pokok kelapa bunga mawar, pokok

bunga matahari, pokok

manga

29

Tumbuhan Berbunga Biji benih Bab 3: Biodiversiti
dengan 1
Biji benih kotiledon
dengan 2
kotiledon Mempunyai
daun berurat
Mempunyai selari
daun berurat
jejala

30

Tumbuhan Tidak Berbunga Bab 3: Biodiversiti

• Tumbuhan tidak
berbunga tidak
mengeluarkan bunga,
buah dan biji.
• Tumbuhan ini membiak
melalui spora （孢子)
atau belahan dedua.

31

Tumbuhan Tidak Berbunga Bab 3: Biodiversiti

• Tumbuhan tidak (a) (b) ©NgFL/SMKDC
berbunga dibahagikan (c) (d)
kepada 4 kumpulan,
iaitu:
a) Alga 藻类
b) Lumut 苔藓
c) Kulat 菌类
d) Paku-pakis 蕨类

e) Konifer

32

Ciri-Ciri Tumbuhan Tidak Bab 3: Biodiversiti

Berbunga

Ciri Tumbuhan Tidak Berbunga
–ciri
Alga Lumut Paku-paki Kulat
s

Hidup di Hidup di Hidup di Hidup di

dalam air/ tempat tempat tempat

Habitat tempat yang yang yang
lembap di
lembap 潮 lembap lembap

darat 湿 dan teduh

Klorofil Ada Ada Ada Tiada

33

Ciri-Ciri Tumbuhan Tidak Bab 3: Biodiversiti

Berbunga

Ciri Tumbuhan Tidak Berbunga
–ciri
Alga Lumut Paku-pakis Kulat

Membuat Membuat Membuat

makanann makananny makananny Mendapat

Cara ya sendiri a sendiri a sendiri makanan
Pem ►fotosintesi ►fotosintes daripada
akan ►fotosinte s is benda
an sis 光合作 hidup
用 atau mati

34

Ciri-Ciri Tumbuhan Tidak Bab 3: Biodiversiti

Berbunga Tumbuhan Tidak Berbunga

Ciri Alga Lumut Paku-paki Kulat

–ciri s

Tidak Mempuny Mempuny Tidak

mempun ai daun ai batang, mempuny

yai dan daun & ai batang,
Jenis batang, batang akar daun &
batang, daun & sebenar, sebenar akar
daun & akar tetapi sebenar
akar sebenar tiada akar

sebenar 35

Ciri-Ciri Tumbuhan Tidak Bab 3: Biodiversiti

Berbunga
Ciri Tumbuhan Tidak Berbunga

–ciri Alga Lumut Paku-pakis Kulat

Contoh Klamidom Lumut Cendawan
tumbuh onas 绿藻 Paku pakis

an 的一种

Rumpai 36
laut
Yis 酵母菌