รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำแม่น้ำสายหลัก 6-16 มิถุนายน 2565

กรมเจ้าทา่ : สำนกั ความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อมทางน้ำ คำนำ ก

กรมเจา้ ทา่ : สำนักความปลอดภัยและสงิ่ แวดล้อมทางน้ำ คำนำ ข

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แม่นำ้ เจ้าพระยา แม่น้ำป่าสัก แมน่ ้ำท่าจีน
แมน่ ้ำแม่กลอง แม่นำ้ เพชรบุรี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี

ระหวา่ งวันท่ี 6 – 16 มถิ นุ ายน พทุ ธศักราช 2565

โดย

นายไพบลู ย์ พานทอง นกั วทิ ยาศาสตร์ชำนาญการ

นายชัชชัย เสรมิ ศิรทิ รัพย์ เจา้ พนกั งานวทิ ยาศาสตรช์ ำนาญงาน

นายศักดช์ิ ยั คลา้ ยมาลา เจ้าพนกั งานวิทยาศาสตรช์ ำนาญงาน

นายกฤษณพงศ์ ทบั จันทร์ นกั วทิ ยาศาสตร์ปฏบิ ตั กิ าร

งานวิเคราะห์(ห้องปฏิบัติการ) กลุม่ ส่ิงแวดล้อม
สำนกั ความปลอดภัยและส่งิ แวดล้อมทางน้ำ

กรมเจ้าทา่ กระทรวงคมนาคม

กรมเจ้าท่า: สำนกั ความปลอดภยั และส่ิงแวดลอ้ มทางนำ้ คำนำ ก

คำนำ

น้ำนับว่าเป็นปัจจัยอันสำคัญยิ่ง ต่อการดำรงชีพของสิ่งมีชีวิตทั้งปวง และมีความเกี่ยวเนื่องเกี่ยวข้อง
กับเศรษฐกิจและสังคมในทุกภาคส่วน ปัญหาที่สำคัญอันหนึ่งของน้ำคือการเน่าเสียของแหล่งน้ำ อันมีต้นเหตุสำคัญ
มาจากกิจกรรมการกระทำของมนุษย์ผนวกกับกลไกที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติทั่วไป จึงเป็นเรื่องจำเป็นที่ต้องมี
การติดตามเก็บรวบรวมข้อมูลคุณภาพของน้ำว่าเป็นเช่นไร เพื่อจะสามารถนำข้อมูลไปสู่การวิเคราะห์แก้ไขต้นตอ
การเน่าเสียของน้ำ อันจะเป็นสาเหตุของการแพร่ระบาดของเชื้อโรคหรือปัญหาทางสาธารณสุข และสามารถ
บริหารจัดการทรัพยากรน้ำไปใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อไป

กรมเจ้าท่า ในฐานะหน่วยราชการหนึ่ง ที่มีหน้าที่ในการป้องกันและดูแลด้านมลพิษทางน้ำตาม
พระราชบัญญัติการเดินเรือน่านน้ำไทย พุทธศักราช 2456 แก้ไขเพิ่มเติม พุทธศักราช 2560 ฉบับที่ 17
ทางกรมเจ้าท่าได้ตระหนักถึงความรับผิดชอบในข้อนี้ดีจึงมอบหน้าที่ให้งานวิเคราะห์ฯ กลุ่มสิ่งแวดล้อม
สำนักความปลอดภัยและสิง่ แวดล้อมทางน้ำ เป็นผดู้ ำเนินการเก็บตัวอย่างน้ำและตรวจสอบคุณภาพน้ำแม่น้ำสายหลัก
เพื่อจะนำข้อมูลไปใช้ในการจัดทำรายงานสถานการณ์คุณภาพสิ่งแวดล้อม เก็บเป็นสถิติผลการศึกษาและรวบรวม
ข้อมูลคุณภาพน้ำจากแหล่งน้ำผิวดินในประเทศ โดยดำเนินงานติดตามตรวจสอบคุณภาพน้ำจากแหล่งน้ำผิวดิน
ให้เป็นไปตามมาตรฐานมีความสมบูรณ์ถูกต้อง และใช้ข้อมูลดังกล่าวไปบูรณาการกับส่วนงานที่เกี่ยวข้องในการ
วางแนวทางการแก้ไขปัญหาด้านตา่ ง ๆ ไปจนถึงการเตรียมความพร้อมเฝ้าระวังเหตุอยู่อย่างสม่ำเสมอ อีกทั้งยังเป็น
ประโยชน์ต่อการศึกษาและวางแผนพัฒนาคุณภาพสิ่งแวดล้อมของประเทศให้สอดคล้องตามแผนยุทธศาสตร์ชาติ
พ.ศ. 2561 - 2580 ด้านการสร้างการเตบิ โตบนคณุ ภาพชีวติ ทเ่ี ปน็ มติ รตอ่ สงิ่ แวดลอ้ ม

คณะผ้จู ดั ทำ

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำแม่นำ้ สายหลัก แมน่ ำ้ เจา้ พระยา แมน่ ำ้ ปา่ สกั แม่น้ำทา่ จีน ก
แม่นำ้ แมก่ ลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหวา่ งวันที่ 6 – 16 มิถนุ ายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจา้ ท่า: สำนกั ความปลอดภยั และส่ิงแวดลอ้ มทางนำ้ สารบญั ข

สารบญั

คำนำ............................................................................................................................................................................................ก
สารบญั .........................................................................................................................................................................................ข
แมน่ ้ำเจ้าพระยา .......................................................................................................................................................................... 1

1. แม่น้ำเจา้ พระยา................................................................................................................................................................ 1
1.1 ขอบเขตในการดำเนนิ งาน ......................................................................................................................................... 1
1.2 ผลการดำเนนิ งาน ..................................................................................................................................................... 3
1.3 สรุปผลการดำเนนิ การ............................................................................................................................................... 6
1.4 ปญั หาและข้อเสนอแนะ ............................................................................................................................................ 6

แม่น้ำปา่ สกั ................................................................................................................................................................................. 7
2. แม่น้ำปา่ สกั ....................................................................................................................................................................... 7
2.1 ขอบเขตในการดำเนินงาน ......................................................................................................................................... 7
2.2 ผลการดำเนนิ งาน ..................................................................................................................................................... 7
2.3 สรปุ ผลการดำเนนิ งาน.............................................................................................................................................10
2.4 ปญั หาและข้อเสนอแนะ ..........................................................................................................................................10
2.5 พกิ ัดจดุ เก็บตวั อยา่ งนำ้ และภาพถา่ ยการดำเนินงาน..................................................................................................11

แม่นำ้ ทา่ จนี ...............................................................................................................................................................................14
3. แม่นำ้ ทา่ จนี .....................................................................................................................................................................14
3.1 ขอบเขตในการดำเนนิ งาน .......................................................................................................................................14
3.2 ผลการดำเนินงาน ...................................................................................................................................................15
3.3 สรุปผลการดำเนินงาน.............................................................................................................................................18
3.4 ปญั หาและข้อเสนอแนะ ..........................................................................................................................................18
3.5 พิกัดจดุ เก็บตัวอยา่ งน้ำและภาพถา่ ยการดำเนินงาน..................................................................................................19

แม่นำ้ แม่กลอง...........................................................................................................................................................................23
4. แมน่ ำ้ แมก่ ลอง ................................................................................................................................................................23
4.1 ขอบเขตในการดำเนินงาน .......................................................................................................................................23
4.2 ผลการดำเนินงาน ...................................................................................................................................................24
4.3 สรุปผลการดำเนนิ งาน.............................................................................................................................................27
4.4 ปัญหาและข้อเสนอแนะ.........................................................................................................................................27
4.5 พิกัดจดุ เก็บตัวอย่างน้ำและภาพถา่ ยการดำเนนิ งาน..................................................................................................28

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ แมน่ ำ้ สายหลัก แม่นำ้ เจ้าพระยา แม่น้ำปา่ สกั แม่น้ำทา่ จนี ข
แม่น้ำแม่กลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหว่างวนั ที่ 6 – 16 มถิ นุ ายน พุทธศักราช 2565

กรมเจา้ ท่า: สำนักความปลอดภัยและสิ่งแวดลอ้ มทางนำ้ สารบัญ ค

แม่น้ำเพชรบรุ ี............................................................................................................................................................................33
5. แมน่ ำ้ เพชรบรุ ี .................................................................................................................................................................33
5.1 ขอบเขตในการดำเนนิ งาน .......................................................................................................................................33
5.2 ผลการดำเนนิ งาน ...................................................................................................................................................34
5.3 สรุปผลการดำเนนิ งาน.............................................................................................................................................37
5.4 ปญั หาและขอ้ เสนอแนะ ..........................................................................................................................................37
5.5 พกิ ัดจดุ เก็บตัวอยา่ งน้ำและภาพถ่ายการดำเนินงาน..................................................................................................38

แม่นำ้ ปราณบุรี ..........................................................................................................................................................................40
6. แมน่ ้ำปราณบุรี................................................................................................................................................................40
6.1 ขอบเขตในการดำเนินงาน .......................................................................................................................................40
6.2 ผลการดำเนนิ งาน ...................................................................................................................................................40
6.3 สรุปผลการดำเนนิ งาน.............................................................................................................................................43
6.4 ปญั หาและข้อเสนอแนะ ..........................................................................................................................................43
6.5 พิกัดจดุ เกบ็ ตัวอยา่ งนำ้ และภาพถ่ายการดำเนนิ งาน..................................................................................................44

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แม่น้ำสายหลัก แม่น้ำเจ้าพระยา แมน่ ้ำป่าสกั แมน่ ำ้ ทา่ จนี ค
แม่นำ้ แม่กลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหว่างวนั ท่ี 6 – 16 มิถุนายน พุทธศกั ราช 2565

กรมเจ้าท่า: สำนักความปลอดภัยและสงิ่ แวดล้อมทางน้ำ แม่น้ำเจ้าพระยา 1

แม่นำ้ เจ้าพระยา

เก็บตัวอย่างนำ้ จากแม่น้ำเจ้าพระยา ต้งั แตอ่ ำเภอพระสมุทรเจดีย์ จงั หวดั สมทุ รปราการ
ถึงสะพานเดชาวงศ์ จงั หวัดนครสวรรค์

1. แมน่ ้ำเจ้าพระยา

1.1 ขอบเขตในการดำเนินงาน
เก็บตัวอย่างน้ำจากแม่น้ำเจ้าพระยา ตั้งแต่อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ

ถึงสะพานเดชาวงศ์ จังหวัดนครสวรรค์ รวมทั้งสิ้น 25 จุด พารามิเตอร์ที่ตรวจวัด 9 พารามิเตอร์ ได้แก่ อุณหภูมิ
ความเปน็ กรดด่าง ปรมิ าณออกซิเจนในนำ้ ตะกอนแขวนลอยในนำ้ ตะกอนท่ีละลายในน้ำ คา่ ความสกปรกในรูปบีโอดี
ปริมาณความเคม็ สภาพนำไฟฟ้า และปรมิ าณความขุ่น

ตารางที่ 1.1.1 สถานีตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ ในแม่น้ำเจ้าพระยา

จดุ ที่ จดุ เกบ็ ตวั อยา่ งน้ำ(Station) อำเภอ จงั หวดั

1. พระสมุทรเจดีย์ พระสมทุ รเจดีย์ สมุทรปราการ
2. โรงจักรพระนครใต้ พระสมุทรเจดีย์ สมทุ รปราการ
3. พระประแดง พระประแดง สมุทรปราการ
4. ปากคลองพระโขนง พระโขนง กรุงเทพมหานคร
5. ท่าเรอื กรงุ เทพฯ ยานนาวา กรุงเทพมหานคร
6. สะพานกรงุ เทพฯ ดาวคะนอง กรงุ เทพมหานคร
7. องคก์ ารสะพานปลา บางรัก กรุงเทพมหานคร
8. สะพานพุทธฯ สมั พันธวงศ์ กรุงเทพมหานคร
9. โรงพยาบาลศริ ิราช บางกอกนอ้ ย กรงุ เทพมหานคร
10. ปากคลองเทเวศร์ เทเวศร์ กรงุ เทพมหานคร
11. สะพานพระราม 6 บางกรวย นนทบรุ ี
12. วดั เฉลมิ พระเกยี รต์ิ เมือง นนทบรุ ี
13. สะพานนนทบุรี เมอื ง นนทบรุ ี
14. ศาลากลางปทุมธานี เมอื ง ปทมุ ธานี
15. ปากคลองสำแล เมือง ปทมุ ธานี
16. ส.ขา้ มแม่นำ้ เจา้ พระยา สามโคก ปทุมธานี
17 โรงงานกระดาษบางปะอนิ บางปะอิน พระนครศรอี ยุธยา
18 ปอ้ มเพชร พระนครศรอี ยธุ ยา พระนครศรีอยุธยา
19 ส.แมน่ ้ำเจ้าพระยา (อา่ งทอง) ป่าโมก อ่างทอง
20 ส.แมน่ ้ำเจ้าพระยา(สิงหบ์ ุร)ี เมอื ง สิงหบ์ ุรี
21 บรเิ วณใต้ตลาด อ.อนิ ทรบุรี อินทรบรุ ี สิงหบ์ รุ ี
22 เขื่อนเจ้าพระยา จ.ชัยนาท สรรพยา ชยั นาท
23 ศาลากลาง จ.ชยั นาท เมือง ชยั นาท
24 ส.ท่านำ้ ออ้ ย จ.อุทยั ธานี เมือง อทุ ัยธานี
25 ส.เดชาวงศ์ จ.นครสวรรค์ เมือง นครสวรรค์

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ แม่น้ำสายหลัก แม่นำ้ เจ้าพระยา แม่น้ำป่าสัก แมน่ ำ้ ทา่ จนี 1
แม่น้ำแมก่ ลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหว่างวันที่ 6 – 16 มิถนุ ายน พุทธศักราช 2565

กรมเจ้าท่า: สำนักความปลอดภยั และสงิ่ แวดล้อมทางน้ำ แมน่ ำ้ เจา้ พระยา 2

แผนท่ี 1.2.2 ระบพุ กิ ัดทที่ ำการเกบ็ ตัวอยา่ งน้ำในแม่น้ำเจา้ พระยา

มาตรฐานแหล่งน้ำผวิ ดินประเภทที่ 3

มาตรฐานแหลง่ นำ้ ผิวดินประเภทที่ 2
มาตรฐานแหล่งนำ้ ผิวดนิ ประเภทที่ 4

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แม่น้ำสายหลกั แม่นำ้ เจา้ พระยา แม่น้ำป่าสกั แม่น้ำท่าจีน 2
แม่น้ำแม่กลอง แมน่ ำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหว่างวนั ที่ 6 – 16 มิถนุ ายน พทุ ธศักราช 2565

กรมเจ้าทา่ : สำนักความปลอดภัยและสิ่งแวดลอ้ มทางนำ้ แม่น้ำเจ้าพระยา 3

1.2 ผลการดำเนินงาน
ตารางท่ี 1.2.1 ตารางผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ ในแมน่ ้ำเจา้ พระยา (วันที่ 6 มิถุนายน พ.ศ. 2565)

จดุ ท่ี จดุ เกบ็ ตัวอยา่ งน้ำ Time Temp pH DO SS DS BOD5 Sal. Cond. Turb
Station - ๐ c - mg/l mg/l mg/l mg/l ppt mS/cm NTU
5.460 113
1. พระสมทุ รเจดีย์ 9.25 32.7 7.30 5.21 97 4503 7.85 0.44 0.796 121
2. โรงจกั รพระนครใต้ 10.01 32.7 7.37 5.80 48 510 6.79 0.39 4.060 113
3. พระประแดง 10.15 32.5 7.41 7.33 69 2600 5.38 2.13 1.615 89
4. ปากคลองพระโขนง 10.30 32.3 7.40 7.12 82 1621 5.84 0.79 0.522 53
5. ท่าเรอื กรงุ เทพฯ 10.40 32.4 7.38 6.71 77 334 5.93 0.25 0.488 66
6. สะพานกรงุ เทพฯ 10.50 32.1 7.22 7.22 74 299 4.60 0.23 0.512 47
7. องคก์ ารสะพานปลา 10.55 32.3 7.22 7.41 63 211 6.10 0.22 0.460 67
8. สะพานพทุ ธฯ 11.00 31.5 7.07 5.46 74 245 1.53 0.22 0.421 86
9. โรงพยาบาลศิริราช 11.05 31.2 7.21 6.98 87 193 3.21 0.23 0.453 75
10. ปากคลองเทเวศร์ 11.10 32.3 7.34 6.45 59 451 2.55 0.2 0.426 97
11. สะพานพระราม 6 1230. 32.2 7.26 6.89 45 135 3.22 0.19 0.433 109
12. วดั เฉลิมพระเกยี รติ 1255. 31.5 7.49 6.27 98 147 3.56 0.18 0.388 102
13. สะพานนนทบรุ ี 1335. 31.8 7.31 7.10 122 126 4.16 0.24 0.317 193
14. ศาลากลางปทุมธานี 13.55 32.2 7.50 7.27 90 206 4.28 0.15 0.309 174
15. ปากคลองสำแล 140.5 32.0 7.44 7.46 121 219 3.65 0.18 0.219 166
16. ส.ข้ามแมน่ ้ำเจา้ พระยา 14.15 31.8 7.50 7.57 165 187 2.16 0.16 0.242 184
17. โรงงานกระดาษบางปะอนิ 14.30 31.7 7.38 7.42 144 149 4.60 0.1 0.234 201
18. ปอ้ มเพชร 14.40 31.7 7.47 7.11 134 166 3.98 0.17 0.255 222
19. ส.แม่นำ้ เจ้าพระยา(อา่ งทอง) 15.05 32.1 7.59 8.07 120 155 5.06 0.12 0.221 274
20. ส.แม่น้ำเจ้าพระยา(สงิ ห์บรุ ี) 15.30 31.9 7.72 8.11 156 143 2.11 0.1 0.220 313
21. บริเวณใตต้ ลาด อ.อินทรบุรี 15.45 32.4 7.62 7.82 170 129 1.27 0.1 0.198 340
22. เขื่อนเจ้าพระยา จ.ชัยนาท 16.24 33.6 7.60 7.09 170 138 5.38 0.09 0.213 221
23. ศาลากลาง จ.ชยั นาท 16.40 31.9 7.77 7.72 110 104 0.35 0.1 0.139 243
24. ส.ท่านำ้ อ้อย จ.อุทยั ธานี 17.00 32.4 7.50 7.49 123 129 1.20 0.11 0.182 255
.25 ส.เดชาวงศ์ จ.นครสวรรค์ 17.30 34.2 7.36 6.20 171 116 3.65 0.1 0.1 47
ค่าตำ่ สดุ (Minimum) 5.5 340
ค่าสงู สดุ (Maximum) 31.2 7.1 5.2 45.0 104.0 0.4 0.1 0.8 157
คา่ เฉลย่ี (Average) 34.2 7.8 8.1 171.0 4503.0 7.9 2.1
32.2 7.4 7.0 106.8 528.7 3.9 0.3

หมายเหตุ : ค่ามาตรฐานแหล่งนำ้ ผิวดินแบง่ เปน็ 3 ชว่ ง
ชว่ งท่ี 1 จากองคพ์ ระสมทุ รเจดยี ์ จังหวัดสมทุ รปราการ ถงึ ศาลากลางจังหวดั นนทบุรหี ลังเก่า (กโิ ลเมตรท่ี 7 ถงึ 62) เปน็ ประเภทที่ 4
ช่วงท่ี 2 จากศาลากลางจังหวัดนนทบรุ หี ลังเกา่ ถึงปอ้ มเพชร จังหวดั พระนครศรอี ยุธยา (กโิ ลเมตรที่ 62 ถงึ 142) เป็นประเภทท่ี 3
ชว่ งที่ 3 จากป้อมเพชร จงั หวัดรพระนครศรีอยธุ ยา ถึงจุดเร่มิ ตน้ ของแม่น้ำเจา้ พระยา จงั หวดั นครสวรรค์ (กโิ ลเมตรที่ 142 ถึง 379) เป็นประเภทที่ 2

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำแมน่ ำ้ สายหลัก แม่นำ้ เจา้ พระยา แม่นำ้ ปา่ สัก แม่นำ้ ท่าจีน 3
แม่นำ้ แม่กลอง แมน่ ำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหว่างวนั ท่ี 6 – 16 มิถนุ ายน พุทธศักราช 2565

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำแม่นำ้ สายหลกั แมน่ ้ำเจ้าพระยา แมน่ ้ำป่าสกั แม่นำ้ ทา่ จนี 1 1.53 2 2.55 3 4 5 4.6 9 แผนภูมิที่ 1.2.3 แสดงปรมิ าณค่าความสกปรกในรปู BOD ในแมน่ ำ้ เทยี บกับคา่ มาตรฐานแหลง่ น้ำผิวดิน แผนภูมิที่ 1.2.2 แสดงปริมาณออกซิเจนในแม่นำ้ เทียบกบั ค่ามาตรฐานแหลง่ นำ้ ผิวดิน กรมเจ้าทา่ : สำนักความปลอดภยั และสิง่ แวดล้อมทางน้ำ
แมน่ ำ้ แม่กลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหวา่ งวันท่ี 6 – 16 มถิ ุนายน พุทธศกั ราช 2565 0
7.85 0 1 2 3 4 5 6 5.21 9
8
8 7

พระสมุทรเจดยี ์ 6.79 พระสมุทรเจดยี ์ 5.8
โรงจักรพระนครใต ้ โรงจักรพระนครใต ้
7 7.33 7.12
พระประแดง พระประแดง
ปากคลองพระโขนง 5.84 5.93 ปากคลองพระโขนง 6.71

ท่าเรอื กรุงเทพฯ 6 5.38 ท่าเรอื กรุงเทพฯ
สะพานกรุงเทพฯ สะพานกรุงเทพฯ
องคก์ ารสะพานปลา 6.1 องคก์ ารสะพานปลา 7.22 7.41

สะพานพุทธฯ 3.56 ค่าความสกปรกในรูป BOD สะพานพุทธฯ 5.46 ปริมาณออ6.45กซิเจนล6.27
โรงพยาบาลศริ ริ าช 3.21 3.22 โรงพยาบาลศริ ริ าช
BOD5 mg/l DO mg/l 6.98 6.89
ปากคลองเทเวศร์ ปากคลองเทเวศร์
BOD STD สะพานพระราม 6 4.16 4.28 DO STD สะพานพระราม 6 ะลายน้า (DO) 6.27.1 7.27 7.46 7.57 7.42 7.11 8.07 8.11 7.82 7.09 7.72 7.49
วัดเฉลมิ พระเกยี รต์ิ 3.65 วัดเฉลมิ พระเกยี รต์ิ

สะพานนนทบุรี 2.16 สะพานนนทบุรี
ศาลากลางปทุมธานี ศาลากลางปทุมธานี
4.6
ปากคลองสาแล 3.98 ปากคลองสาแล
ส.ขา้ มแม่น้าเจา้ พระยา ส.ขา้ มแม่น้าเจา้ พระยา
โรงงานกระดาษบางปะอนิ 2.11 5.38 โรงงานกระดาษบางปะอนิ
5.06
ป้ อมเพชร 1.27 0.35 1.2 ป้ อมเพชร
ส.แม่น้าเจา้ พระยา(อ่างทอง) ส.แม่น้าเจา้ พระยา(อ่างทอง) แม่น้ำเจ้าพระยา 4
3.65
ส.แม่น้าเจา้ พระยา(สงิ หบ์ ุร)ี ส.แม่น้าเจา้ พระยา(สงิ หบ์ ุร)ี
บรเิ วณใตต้ ลาด อ.อนิ ทรบุรี บรเิ วณใตต้ ลาด อ.อนิ ทรบุรี
เขอื่ นเจา้ พระยา จ.ชัยนาท เขอื่ นเจา้ พระยา จ.ชัยนาท

ศาลากลาง จ.ชัยนาท ศาลากลาง จ.ชัยนาท
ส.ท่าน้าออ้ ย จ.อุทัยธานี ส.ท่าน้าออ้ ย จ.อุทัยธานี
ส.เดชาวงศ์ จ.นครสวรรค์ ส.เดชาวงศ์ จ.นครสวรรค์

4

Cond. mS/cm Sal. ppt TDS mg/l Temp ๐ c 29.0 6.6 34.035.0 8 กรมเจ้าท่า: สำนักความปลอดภยั และสิ่งแวดลอ้ มทางน้ำ
33.0
รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำแม่น้ำสายหลัก แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำปา่ สัก แม่นำ้ ทา่ จีน 6.000 2.5 TDS mg/l 32.0 แผนภูมิท่ี 1.2.4 แสดงค่าคณุ ภาพนำ้ ในพารามเิ ตอรอ์ ่ืน ๆ
แมน่ ้ำแม่กลอง แมน่ ำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหวา่ งวนั ที่ 6 – 16 มถิ ุนายน พุทธศกั ราช 2565 5.000 2 31.0
4.000 5000 30.0
3.000 1.5 4000
2.000 พระสมุทรเจดยี ์ 1 พระสมุทรเจดีย์ 3000 พระสมุทรเจดีย์
1.000 โรงจักรพระนครใต ้ โรงจักรพระนครใต ้ 2000 โรงจักรพระนครใต ้
0.000 0.5 1000
พระประแดง 0 พระประแดง พระประแดง
Sal. ppt ปากคลองพระ… ปากคลองพระ… 0 ปากคลองพระ… Temp ๐ c
ท่าเรอื กรุงเทพฯ ท่าเรอื กรุงเทพฯ ท่าเรอื กรุงเทพฯ
Cond. mS/cm สะพานกรุงเทพฯ Turb. NTU สะพานกรุงเทพฯ pH สะพานกรุงเทพฯ 7.8
องคก์ ารสะพาน… องค์การสะพาน… องค์การสะพาน… 7.6
สะพานพุทธฯ SS mg/l สะพานพุทธฯ Turb. NTU สะพานพุทธฯ 7.4
โรงพยาบาลศริ ริ าช โรงพยาบาลศริ ริ าช โรงพยาบาลศริ ริ าช 7.2
ปากคลองเทเวศร์ 200 ปากคลองเทเวศร์ 400 ปากคลองเทเวศร์
สะพานพระราม 6 150 สะพานพระราม 6 300 สะพานพระราม 6 7
วัดเฉลมิ พระเกยี รต์ิ 100 วัดเฉลมิ พระเกยี รต์ิ 200 วัดเฉลมิ พระเกยี รต์ิ 6.8
สะพานนนทบรุ ี สะพานนนทบุรี 100 สะพานนนทบรุ ี
SS mg/l 50 pH
ศาลากลาง… 0 ศาลากลาง… 0 ศาลากลาง…
ปากคลองสาแล ปากคลองสาแล ปากคลองสาแล
แม่น้ำเจ้าพระยา 5
ส.ขา้ มแม่น้า… ส.ขา้ มแม่น้า… ส.ขา้ มแม่น้า…
โรงงานกระดาษ… โรงงานกระดาษ… โรงงานกระดาษ…

ป้ อมเพชร ป้ อมเพชร ป้ อมเพชร
ส.แม่น้า… ส.แม่น้า… ส.แม่น้า…
ส.แม่น้า… ส.แม่น้า… ส.แม่น้า…

บรเิ วณใตต้ ลาด… บรเิ วณใตต้ ลาด… บรเิ วณใตต้ ลาด…
เขอื่ นเจา้ พระยา… เขื่อนเจา้ พระยา… เขอ่ื นเจา้ พระยา…

ศาลากลาง จ.… ศาลากลาง จ.… ศาลากลาง จ.…
ส.ท่าน้าออ้ ย จ.… ส.ท่าน้าออ้ ย จ.… ส.ท่าน้าออ้ ย จ.…
ส.เดชาวงศ์ จ.… ส.เดชาวงศ์ จ.… ส.เดชาวงศ์ จ.…

พระสมุทรเจดีย์ พระสมุทรเจดีย์ พระสมุทรเจดยี ์
โรงจักรพระนครใต ้ โรงจักรพระนครใต ้ โรงจักรพระนครใต ้

พระประแดง พระประแดง พระประแดง
ปากคลองพระ… ปากคลองพระ… ปากคลองพระ…
ท่าเรอื กรุงเทพฯ ท่าเรอื กรุงเทพฯ ท่าเรอื กรุงเทพฯ
สะพานกรุงเทพฯ สะพานกรุงเทพฯ สะพานกรุงเทพฯ
องค์การสะพาน… องค์การสะพาน… องค์การสะพาน…
สะพานพุทธฯ สะพานพุทธฯ สะพานพุทธฯ
โรงพยาบาลศริ ริ าช โรงพยาบาลศริ ริ าช โรงพยาบาลศริ ริ าช
ปากคลองเทเวศร์ ปากคลองเทเวศร์ ปากคลองเทเวศร์
สะพานพระราม 6 สะพานพระราม 6 สะพานพระราม 6
วัดเฉลมิ พระเกยี รติ์ วัดเฉลมิ พระเกยี รต์ิ วัดเฉลมิ พระเกยี รติ์
สะพานนนทบุรี สะพานนนทบรุ ี สะพานนนทบรุ ี

ศาลากลาง… ศาลากลาง… ศาลากลาง…
ปากคลองสาแล ปากคลองสาแล ปากคลองสาแล

ส.ขา้ มแม่น้า… ส.ขา้ มแม่น้า… ส.ขา้ มแม่น้า…
โรงงานกระดาษ… โรงงานกระดาษ… โรงงานกระดาษ…

ป้ อมเพชร ป้ อมเพชร ป้ อมเพชร
ส.แม่น้า… ส.แม่น้า… ส.แม่น้า…
ส.แม่น้า… ส.แม่น้า… ส.แม่น้า…

บรเิ วณใตต้ ลาด… บรเิ วณใตต้ ลาด… บรเิ วณใตต้ ลาด…
เขอ่ื นเจา้ พระยา… เขอ่ื นเจา้ พระยา… เข่อื นเจา้ พระยา…

ศาลากลาง จ.… ศาลากลาง จ.… ศาลากลาง จ.…
ส.ท่าน้าออ้ ย จ.… ส.ท่าน้าออ้ ย จ.… ส.ท่าน้าออ้ ย จ.…
ส.เดชาวงศ์ จ.… ส.เดชาวงศ์ จ.… ส.เดชาวงศ์ จ.…

5

กรมเจ้าทา่ : สำนักความปลอดภัยและสิง่ แวดล้อมทางน้ำ แม่นำ้ เจา้ พระยา 6

1.3 สรปุ ผลการดำเนินการ

แมน่ ้ำ ตารางท่ี 1.3.1 ตารางสรุปผลคุณภาพน้ำเทยี บกบั มาตรฐานแหล่งนำ้ ผิวดนิ มาตรฐานแหล่ง
เจ้าพระยา น้ำผวิ ดนิ
ตอนลา่ ง ดชั นบี ่งชท้ี ่ีเกยี่ วกบั ความสามารถในการดำรงชวี ติ ของสง่ิ มชี วี ติ ในน้ำทสี่ ำคัญ ประเภท 4

ตอนกลาง ออกซิเจนในนำ้ ( STD : ≥ 2,4,6 mg/l) ความสกปรกในรูปบีโอดี (STD: < 4,2,1.5 mg/l) ประเภท 3

เปน็ ไปตามมาตรฐานแหลง่ น้ำผิวดนิ ทุกจุด ไม่เปน็ ไปตามมาตรฐานแหลง่ น้ำผวิ ดิน 8 จุด
• พระสมทุ รเจดยี ์ (7.85 mg/L)
• โรงจักรพระนครใต้ (6.79 mg/L)
• พระประแดง (5.38 mg/L)
• ปากคลองพระโขนง (5.84 mg/L)
• ท่าเรือกรงุ เทพฯ (5.93 mg/L)
• สะพานกรุงเทพฯ (4.60 mg/L)
• องคก์ ารสะพานปลา (6.10 mg/L)
• สะพานนนทบรุ ี (4.16 mg/L)

เปน็ ไปตามมาตรฐานแหลง่ น้ำผวิ ดนิ ทุกจดุ ไม่เปน็ ไปตามมาตรฐานแหล่งน้ำผวิ ดิน ทกุ จดุ

ตอนบน เป็นไปตามมาตรฐานแหลง่ นำ้ ผวิ ดนิ ทุกจุด เป็นไปตามมาตรฐานแหล่งน้ำผิวดนิ 2 จุด ประเภท 2
• ศาลากลางจงั หวัดชยั นาท (0.35 mg/L)
• สะพานทา่ น้ำออ้ ย (1.20 mg/L)

1.4 ปญั หาและข้อเสนอแนะ
คณุ ภาพน้ำของแม่นำ้ เจ้าพระยาในวันเวลาท่ีทำการเก็บตัวอย่างค่าคุณภาพน้ำในพารามิเตอร์พ้ืนฐาน

ท่ีไดท้ ำการตรวจวัดไมพ่ บความผิดปกตใิ ดๆ ดชั นีบง่ ชท้ี ีเ่ กยี่ วกบั ความสามารถในการดำรงชวี ติ ของสิง่ มชี วี ติ ในน้ำทสี่ ำคัญ คอื
ค่าออกซิเจนในน้ำ ตอนล่าง ตอนกลาง และตอนบน (ค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินกำหนดไว้ไม่ควร

ตำ่ กว่า 2, 4 และ 6 มิลลกิ รมั ต่อลติ ร ตามลำดบั ) มีคา่ เป็นไปตามมาตรฐานคณุ ภาพนำ้ แหล่งนำ้ ผิวดนิ กำหนดทุกจุด
ค่าความสกปรกในรูปบีโอดี ตอนล่าง ตอนกลาง และตอนบน (ค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินกำหนดไว้

ไม่ควรเกิน 4, 2 และ 1.5 มิลลกิ รัมต่อลิตร ตามลำดบั ) มีคา่ เปน็ ไมไ่ ปตามมาตรฐานคุณภาพน้ำแหล่งน้ำผิวดินกำหนด
18 จดุ จากทงั้ หมด 25 จุด

คุณภาพน้ำของแม่น้ำเจ้าพระยาโดยเฉพาะค่าดัชนีบ่งชี้ที่เกี่ยวกับความสามารถในการ
ดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตในน้ำที่สำคัญมีค่าโดยรวมที่อยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างแย่ สภาพแวดล้อมและปัจจัยทางกายภาพ
อื่น ๆ พบว่า ระดับน้ำของแม่น้ำมีระดับสูง ปริมาณค่อนข้างมาก เนื่องจากปริมาณน้ำฝนที่ตกมาทั่วลุ่มน้ำ ตะกอน
และสันดอนทรายมีปริมาณมากบริเวณตอนบนของแม่น้ำ อาจทำให้กีดขวางทางไหลของน้ำได้ ในบางบริเวณ
ไม่สามารถใช้เรือสัญจรได้ สีน้ำบางบริเวณมีสีขุ่นเหลืองธรรมชาติ ปัญหาผักตบชวาที่พบมีปริมาณค่อนข้างน้อย
ควรเฝ้าระวังปัญหาปริมาณน้ำที่ไม่เพียงพอในฤดูแล้ง จากการสำรวจพบว่าชุมชนเมืองและชุมชนขนาดเล็กหลายจดุ
ยังไม่มีการจัดการของเสียและน้ำทิ้งที่ถูกต้อง ควรต้องดูแลตรวจสอบกิจกรรมริมฝั่งแม่น้ำอย่างใกล้ชิด สม่ำเสมอ
หน่วยงานที่เกีย่ วข้องควรร่วมมือกันวางแผนบริหารจัดการน้ำและดำเนนิ ตามนโยบายอยา่ งต่อเนื่อง และควรจัดให้มี
การประชาสัมพันธ์ไปยังประชาชนติดตามทั้งในด้านของกฎหมายที่ต้องปฏิบัติตาม ไปจนถึงรณรงค์ให้มีการจัดการ
ของเสียและนำ้ ทิ้งอยา่ งถูกต้องสมำ่ เสมอ เพ่อื ลดความเส่ียงหรือป้องกันปญั หาดา้ นคุณภาพน้ำของแมน่ ำ้ เจ้าพระยาต่อไป

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำแมน่ ้ำสายหลัก แม่น้ำเจ้าพระยา แมน่ ำ้ ปา่ สัก แม่นำ้ ท่าจนี 6
แม่น้ำแมก่ ลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหวา่ งวันที่ 6 – 16 มถิ ุนายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจ้าท่า: สำนักความปลอดภยั และส่งิ แวดลอ้ มทางน้ำ แมน่ ้ำปา่ สกั 7

แมน่ ำ้ ป่าสัก

เก็บตัวอย่างน้ำจากแม่น้ำป่าสกั ตงั้ แต่ท่าน้ำวดั ตองปุ อำเภอพระนครศรีอยธุ ยา
จงั หวัดพระนครศรีอยธุ ยา ถึง สะพานอำเภอชยั บาดาล จงั หวดั ลพบรุ ี

2. แมน่ ้ำปา่ สัก จดุ เก็บตวั อยา่ งน้ำจากแมน่ ำ้ ป่าสกั

2.1 ขอบเขตในการดำเนินงาน
เก็บตัวอย่างน้ำจากแม่น้ำป่าสัก ตั้งแต่ท่าน้ำวัดตองปุ อำเภอ

พระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ถึง สะพานอำเภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี
รวมทัง้ สนิ้ 8 จดุ พารามเิ ตอรท์ ่ตี รวจวดั 9 พารามเิ ตอร์ ไดแ้ ก่ อณุ หภูมิ ความเปน็ กรดด่าง

ปริมาณออกซิเจนในน้ำ ตะกอนแขวนลอยในน้ำ ตะกอนทลี่ ะลายในน้ำ คา่ ความสกปรกใน

รปู บโี อดี ปริมาณความเค็ม สภาพนำไฟฟา้ และปริมาณความขนุ่

ตารางที่ 2.1.1 สถานตี รวจสอบคณุ ภาพนำ้ ในแมน่ ้ำปา่ สกั

จดุ ที่ สถานี/โครงการ ทอ่ี ยู่ พิกดั
14.37249, 100.57653
1 ท่าน้ำวดั ตองปุ อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรอี ยธุ ยา 14.40351, 100.58599
14.46465, 100.60465
2 สะพาน อ.เมอื ง อ.พระนครศรีอยธุ ยา จ.พระนครศรีอยธุ ยา 14.53779, 100.7052
14.53086, 100.91223
3 สะพาน อ.นครหลวง อ.นครหลวง จ.พระนครศรอี ยุธยา 14.74091, 101.05966
14.83457, 101.08396
4 ท่าเรอื กรมเจ้าทา่ อ.ทา่ เรอื จ.พระนครศรีอยธุ ยา 15.17808, 101.14476

5 สะพานท้ายเมอื ง อ.เมอื ง จ.สระบุรี

6 สะพานอดิเรกสาร อ.แก่งคอย จ.สระบุรี

7 สะพาน อ.วังมว่ ง อ.พฒั นานิคม จ.สระบรุ ี

8 สะพาน อ.ชัยบาดาล อ.ชยั บาดาล จ.ลพบรุ ี

2.2 ผลการดำเนินงาน
ตารางที่ 2.2.1 รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำในแมน่ ้ำป่าสัก ในวันที่ 13 มิถนุ ายน 2565

จุดที่ จุดเก็บตัวอย่างนำ้ Time Temp pH DO SS DS BOD5 Sal. Cond. Turb.

Station - ๐ c - mg/l mg/l mg/l mg/l ppt mS/cm NTU

1. ทา่ นำ้ วัดตองปุ 10:28 31.4 7.72 8.34 60 243 3.5 0.18 0.374 189

2. สะพาน อเมอื ง. 10:48 31.3 7.68 7.91 65 232 5.22 0.17 0.357 176

3. สะพาน อนครหลวง. 11:05 31.4 7.62 8.01 40 219 3.56 0.19 0.337 141

4. สะพาน อทา่ เรอื . 11:30 31.4 7.83 8.39 78 209 6.9 0.15 0.321 186

5. สะพานทา้ ยเมือง 13:00 31.2 8.08 7.94 32 240 4.79 0.17 0.309 96

6. สะพานอดเิ รกสาร 13:30 30.5 8.07 8.29 62 283 5.97 0.21 0.436 142

7. สะพาน อพัฒนานิคม. 14:00 30.7 8.48 10.25 18 221 4.52 0.16 0.341 82

8. สะพาน อชัยบาดาล. 15:00 32.3 8.32 8.03 30 370 4.26 0.28 0.577 116

คา่ ต่ำสุด(Minimum) 30.5 7.6 7.9 18.0 209.0 3.5 0.2 0.3 82.0

ค่าสูงสุด(Maximum) 32.3 8.5 10.3 78.0 370.0 6.9 0.3 0.6 189.0

คา่ เฉลี่ย(Average) 31.3 8.0 8.4 48.1 252.1 4.8 0.2 0.4 141.0

หมายเหตุ : คา่ มาตรฐานแหล่งน้ำผวิ ดนิ ประเภทท่ี 3

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำแมน่ ำ้ สายหลกั แมน่ ำ้ เจา้ พระยา แมน่ ำ้ ปา่ สัก แม่นำ้ ทา่ จีน 7
แมน่ ้ำแม่กลอง แมน่ ้ำเพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหวา่ งวนั ท่ี 6 – 16 มถิ ุนายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจา้ ท่า: สำนกั ความปลอดภัยและสง่ิ แวดลอ้ มทางนำ้ แมน่ ำ้ ปา่ สัก 8

แผนภูมทิ ี่ 2.2.2 แสดงปรมิ าณออกซเิ จนในแมน่ ้ำเทียบกับคา่ มาตรฐานแหลง่ น้ำผวิ ดิน

12 ปริมาณออกซิเจนละลายน้า (DO) 10.25
10 8.34
7.91 8.01 8.39 7.94 8.29 8.03
8
6
4
2
0

ท่า ้นา ัวดตองปุ
สะพาน อ.เมือง
สะพาน อ.นครหลวง
ท่าเรือกรมเจ ้าท่า
สะพานท ้ายเมือง
สะพานอดิเรกสาร
สะพาน อ. ัวงม่วง
สะพาน อ.ชัยบาดาล

DO mg/l DO STD

แผนภมู ิท่ี 2.2.3 แสดงปริมาณคา่ ความสกปรกในรูป BOD ในแมน่ ้ำเทียบกบั ค่ามาตรฐานแหลง่ นำ้ ผิวดนิ

ค่าความสกปรกในรูป BOD

8 6.9
7
6 5.22 5.97
5 3.56 4.79 4.52 4.26
4 3.5
3
2
1
0

BOD5 mg/l BOD STD

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำแมน่ ำ้ สายหลัก แมน่ ้ำเจ้าพระยา แม่น้ำป่าสกั แม่นำ้ ทา่ จนี 8
แมน่ ำ้ แม่กลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหว่างวันที่ 6 – 16 มถิ นุ ายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจา้ ท่า: สำนกั ความปลอดภยั และสิ่งแวดลอ้ มทางนำ้ แม่น้ำปา่ สกั 9

แผนภมู ทิ ่ี 2.2.4 แสดงคา่ คณุ ภาพนำ้ ในพารามิเตอร์อ่ืน ๆ

pH Temp ๐ c

8.6 32.5
8.4 32.0
8.2 31.5
31.0
8 30.5
7.8 30.0
7.6 29.5
7.4
7.2

7

pH Temp ๐ c

TDS mg/l Turb. NTU

400 200
300 150
200 100
100
50
0 0

TDS mg/l Turb. NTU

Sal. ppt SS mg/l

0.3 100
0.25 80
60
0.2 40
0.15 20
0
0.1
0.05

0

Sal. ppt SS mg/l

Cond. mS/cm

0.700
0.600
0.500
0.400
0.300
0.200
0.100
0.000

Cond. mS/cm 9

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำแม่น้ำสายหลกั แม่น้ำเจ้าพระยา แมน่ ำ้ ป่าสกั แมน่ ำ้ ท่าจนี
แมน่ ำ้ แม่กลอง แมน่ ำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหวา่ งวันท่ี 6 – 16 มถิ นุ ายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจ้าทา่ : สำนักความปลอดภยั และส่ิงแวดลอ้ มทางน้ำ แมน่ ้ำปา่ สัก 10

2.3 สรุปผลการดำเนินงาน

ตารางท่ี 2.3.1 ตารางสรุปผลคุณภาพนำ้ เทยี บกับมาตรฐานแหล่งนำ้ ผวิ ดนิ

ดชั นบี ่งชีท้ เ่ี กย่ี วกับความสามารถในการดำรงชีวติ ของสิ่งมชี ีวิตในน้ำทส่ี ำคัญ มาตรฐาน
แหล่งนำ้ ผวิ ดนิ
แม่นำ้ ออกซิเจนในน้ำ ( STD : ≥ 4 mg/l) คา่ ความสกปรกในรูปบีโอดี( STD: < 2 mg/l)
ประเภท 3
ปา่ สัก เป็นไปตามมาตรฐานแหล่งนำ้ ผิวดนิ ทกุ จุด ไม่เปน็ ไปตามมาตรฐานแหลง่ นำ้ ผวิ ดนิ ทกุ จดุ

2.4 ปญั หาและข้อเสนอแนะ
คุณภาพน้ำของแม่น้ำป่าสักในวันเวลาที่ทำการเก็บตัวอย่างค่าคุณภาพน้ำในพารามิเตอร์พื้นฐาน

ทีท่ ำการตรวจวดั ไมพ่ บความผิดปกติ ดัชนบี ง่ ชีท้ ่ีเกยี่ วกบั ความสามารถในการดำรงชวี ติ ของสิ่งมีชีวิตในนำ้ ทีส่ ำคัญ คือ
ค่าออกซิเจนในน้ำ (ค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินกำหนดไว้ไม่ควรต่ำกว่า 4 มิลลิกรัมต่อลิตร)

มีคา่ เป็นไปตามมาตรฐานคณุ ภาพนำ้ แหล่งน้ำผวิ ดนิ กำหนดทกุ จดุ
ค่าความสกปรกในรูปบีโอดี (ค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินกำหนดไว้ไม่ควรเกิน 2 มิลลิกรัมต่อลิตร)

มีคา่ ไมเ่ ป็นไปตามมาตรฐานคณุ ภาพน้ำแหล่งนำ้ ผวิ ดินกำหนดทกุ จดุ
คุณภาพน้ำของแม่น้ำป่าสักโดยเฉพาะค่าดัชนีบ่งชี้ที่เกี่ยวกับความสามารถในการดำรงชีวิตของ

สิ่งมีชีวิตในน้ำที่สำคัญมีค่าโดยรวมท่ีอยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างแย่ มีความสกปรกค่อนข้างสูง หากปริมาณออกซิเจนในน้ำ
ต่ำลงอาจเกิดอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตเป็นปญั หาคุณภาพน้ำได้ สภาพแวดล้อมและปัจจัยทางกายภาพอื่นๆ พบว่ามีมวล
น้ำจากตอนเหนือปริมาณมาก สาเหตุจากฝนที่ตกต่อเนื่องและตะกอนจากน้ำผิวดินที่ถูกชะล้างลงสู่แม่น้ำ ส่งผลให้สี
ของแม่น้ำป่าสักไปจนถึงแม่น้ำเจ้าพระยาตอนกลาง มีสีแดงส้มและค่อนข้างขุ่น ตะกอนและสันดอนทรายมีปริมาณ
มากอาจทำให้กีดขวางทางไหลของน้ำ ในบางบริเวณไม่สามารถใช้เรือสัญจรได้ ปัญหาผักตบชวาท่ีพบมีปริมาณ
ค่อนข้างน้อย ควรเฝ้าระวังดูแลตรวจสอบกิจกรรมริมฝั่งแม่น้ำอย่างใกล้ชิดสม่ำเสมอ เพื่อป้องกันปัญหาด้านคุณภาพน้ำ
ของแม่น้ำต่อไป

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แมน่ ้ำสายหลกั แมน่ ้ำเจา้ พระยา แมน่ ำ้ ป่าสกั แม่น้ำท่าจีน 10
แมน่ ้ำแม่กลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหว่างวันที่ 6 – 16 มถิ ุนายน พุทธศักราช 2565

กรมเจ้าทา่ : สำนักความปลอดภัยและสงิ่ แวดลอ้ มทางน้ำ แม่นำ้ ป่าสัก 11

2.5 พิกัดจดุ เกบ็ ตัวอย่างน้ำและภาพถ่ายการดำเนนิ งาน
แสดงพิกัดจุดเกบ็ ตวั อยา่ งนำ้ และภาพถา่ ยบรเิ วณจดุ เก็บตัวอยา่ งนำ้ แมน่ ้ำป่าสัก จดุ ที่ 1 ท่านำ้ วัดตองปุ

แสดงพกิ ดั จดุ เกบ็ ตัวอยา่ งนำ้ และภาพถา่ ยบริเวณจดุ เกบ็ ตัวอย่างน้ำแม่น้ำป่าสกั จดุ ที่ 2 สะพานอำเภอเมือง

แสดงพิกดั จุดเก็บตวั อย่างน้ำและภาพถ่ายบรเิ วณจุดเกบ็ ตัวอย่างน้ำแม่น้ำปา่ สัก จดุ ท่ี 3 สะพานอำเภอนครหลวง

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำแม่นำ้ สายหลัก แมน่ ้ำเจา้ พระยา แม่น้ำปา่ สกั แม่นำ้ ทา่ จีน 11
แมน่ ้ำแมก่ ลอง แมน่ ำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหวา่ งวันที่ 6 – 16 มถิ ุนายน พุทธศักราช 2565

กรมเจา้ ทา่ : สำนกั ความปลอดภัยและส่งิ แวดล้อมทางน้ำ แม่น้ำป่าสัก 12

แสดงพิกัดจุดเก็บตัวอย่างน้ำและภาพถา่ ยบริเวณจุดเกบ็ ตัวอย่างนำ้ แม่น้ำปา่ สัก จดุ ท่ี 4 ทา่ เรือกรมเจ้าท่า

แสดงพกิ ัดจดุ เก็บตัวอยา่ งนำ้ และภาพถา่ ยบรเิ วณจุดเกบ็ ตัวอยา่ งน้ำแม่นำ้ ปา่ สกั จดุ ที่ 5 สะพานทา้ ยเมือง

แสดงพกิ ัดจุดเกบ็ ตวั อยา่ งน้ำและภาพถา่ ยบรเิ วณจดุ เกบ็ ตัวอยา่ งน้ำแมน่ ำ้ ปา่ สัก จุดท่ี 6 สะพานอดิเรกสาร

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ แม่นำ้ สายหลัก แมน่ ำ้ เจ้าพระยา แมน่ ้ำป่าสกั แมน่ ้ำทา่ จนี 12
แม่นำ้ แม่กลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหว่างวันท่ี 6 – 16 มิถนุ ายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจา้ ท่า: สำนักความปลอดภัยและสงิ่ แวดลอ้ มทางน้ำ แมน่ ำ้ ป่าสัก 13

แสดงพิกัดจุดเก็บตัวอย่างน้ำและภาพถ่ายบรเิ วณจดุ เกบ็ ตัวอยา่ งนำ้ แมน่ ้ำปา่ สัก จุดท่ี 7 สะพานอำเภอวังม่วง

แสดงพิกัดจุดเกบ็ ตัวอยา่ งนำ้ และภาพถา่ ยบรเิ วณจดุ เกบ็ ตัวอยา่ งน้ำแมน่ ้ำปา่ สัก จุดท่ี 8 สะพาน อ.ชัยบาดาล

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แมน่ ้ำสายหลัก แมน่ ำ้ เจ้าพระยา แมน่ ้ำปา่ สัก แม่น้ำท่าจนี 13
แมน่ ำ้ แมก่ ลอง แมน่ ้ำเพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหวา่ งวนั ที่ 6 – 16 มถิ ุนายน พุทธศกั ราช 2565

กรมเจา้ ท่า: สำนักความปลอดภัยและสิง่ แวดลอ้ มทางนำ้ แมน่ ำ้ ท่าจีน 14

แม่นำ้ ท่าจนี

เก็บตวั อย่างน้ำจากแม่นำ้ ท่าจีน ตัง้ แต่ปากแมน่ ำ้ ทา่ จนี อำเภอเมอื ง จงั หวดั สมทุ รสาคร
ถงึ สะพานมะขามเฒ่า อำเภอวดั สงิ ห์ จงั หวัดชัยนาท

3. แม่นำ้ ท่าจนี

3.1 ขอบเขตในการดำเนินงาน จุดเก็บตวั อยา่ งน้ำจากแม่น้ำท่าจีน
เก็บตัวอย่างน้ำจากแม่น้ำท่าจีน ตั้งแต่ปากแม่น้ำ

อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร ถึง สะพานมะขามเฒ่า อำเภอวัดสิงห์
จังหวัดชัยนาท รวมท้งั ส้ิน 11 จดุ พารามิเตอร์ทตี่ รวจวัด 9 พารามิเตอร์
ได้แก่ อุณหภูมิ ความเป็นกรดด่าง ปริมาณออกซิเจนในน้ำ
ตะกอนแขวนลอยในน้ำ ตะกอนท่ีละลายในน้ำ ค่าความสกปรกใน
รูปบโี อดี ปรมิ าณความเคม็ สภาพนำไฟฟ้า และปริมาณความข่นุ

ตารางที่ 3.1.1 สถานีตรวจสอบคุณภาพน้ำในแม่นำ้ ท่าจนี

จดุ ท่ี สถานี/โครงการ ที่อยู่ พิกัด คา่ มาตรฐานแหลง่ นำ้ ผวิ ดนิ
ประเภทท่ี 2
1 ปากแมน่ ำ้ ท่าจนี อ.เมือง จ.สมทุ รสาคร 13.51897, 100.26695
2 วดั บางปลา อ.เมือง จ.สมุทรสาคร 13.58583, 100.23025
3 วดั ทา่ ไม้ อ.สามพราน จ.นครปฐม 13.67817, 100.25647
4 สะพานโพธ์แิ ก้ว อ.สามพราน จ.นครปฐม 13.78254, 100.24356
5 หนา้ ท่วี า่ การ อ.นครชัยศรี อ.นครชัยศรี จ.นครปฐม 13.8014, 100.18736
6 สะพานบางเลน อ.บางเลน จ.นครปฐม 14.01705, 100.17982
7 ทา้ ยเมอื งสุพรรณบรุ ี อ.เมือง จ.สุพรรณบรุ ี 14.48043, 100.11787
8 ประตรู ะบายนำ้ โพธพ์ิ ระยา อ.โพธิ์พระยา จ.สุพรรณบุรี 14.53663, 100.12312
9 ส.ขา้ มแมน่ ้ำตลาดสามชกุ อ.สามชกุ จ.สพุ รรณบรุ ี 14.75718, 100.09416
10 สะพาน อ.หันคา อ.หนั คา จ.ชยั นาท 14.98938, 100.01179
11 สะพานมะขามเฒา่ อ.วัดสิงห์ จ.ชัยนาท 15.26413, 100.04618

ค่ามาตรฐานแหลง่ นำ้ ผิวดนิ
ประเภทที่ 3

ค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผวิ ดิน 14
ประเภทที่ 4

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำแมน่ ำ้ สายหลัก แมน่ ำ้ เจ้าพระยา แม่น้ำปา่ สัก แมน่ ำ้ ทา่ จีน
แม่นำ้ แม่กลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหว่างวนั ท่ี 6 – 16 มถิ นุ ายน พุทธศกั ราช 2565

กรมเจา้ ท่า: สำนักความปลอดภยั และสิง่ แวดล้อมทางน้ำ แมน่ ้ำท่าจนี 15

3.2 ผลการดำเนนิ งาน

ตารางท่ี 3.2.1 รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ ในแมน่ ้ำทา่ จีน ในวันท่ี 7 มถิ ุนายน 2565

จดุ ท่ี จุดเก็บตวั อยา่ งน้ำ Time Temp pH DO SS DS BOD5 Sal. Cond. Turb
(station) - ๐ c - mg/l mg/l mg/l mg/l ppt mS/cm NTU

1 ปากแม่นำ้ ทา่ จีน 17:40 31.1 7.04 8.66 38 2270 4.82 1.86 3.550 137
2 วัดบางปลา 17:00 31.5 7.02 8.14 60 486 5.63 0.37 0.759 102
3 วดั ท่าไม้ 15:20 31.4 7.04 7.17 27 391 3.65 0.29 0.611 62
4 สะพานโพธิแ์ ก้ว 15:00 31.5 7.05 7.56 18 369 1.09 0.28 0.577 65
5 หน้าทีว่ า่ การ อ.นครชัยศรี 14:35 31.1 7.03 7.63 20 298 1.53 0.22 0.459 79
6 สะพานบางเลน 13:50 31.3 7.04 7.2 37 285 4.34 0.21 0.439 102
7 ท้ายเมืองสพุ รรณบรุ ี 12:00 31.2 7.04 8.49 47 182 2.87 0.13 0.280 130
8 ประตรู ะบายนำ้ โพธ์พิ ระยา
9 ส.ข้ามแมน่ ำ้ ตลาดสามชกุ 12:20 31.7 7.08 7.05 70 172 2.14 0.12 0.165 168
10 สะพาน อ.หันคา 10:55 30.1 7.01 7.77 87 161 4.32 0.12 0.248 189
10:15 30.7 7 6.79 120 133 1.86 0.1 0.205 248
11 สะพานมะขามเฒา่
ค่าตำ่ สดุ (Minimum) 9:20 29.9 6.93 8.23 145 145 4.73 0.1 0.223 281
29.9 6.9 6.8 18.0 133.0 1.1 0.1 0.2 62.0
ค่าสงู สุด(Maximum)
ค่าเฉลีย่ (Average) 31.7 7.1 8.7 145.0 2270.0 5.6 1.9 3.6 281.0
31.0 7.0 7.7 60.8 444.7 3.4 0.3 0.7 142.1

หมายเหตุ :
ตอนลา่ ง จากปากแมน่ ้ำ อำเภอเมอื ง จงั หวัดสมุทรสาคร ถึง ที่ว่าการอำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม (กิโลเมตรท่ี 0 ถงึ 82)
ค่ามาตรฐานแหลง่ น้ำผิวดิน ประเภทที่ 4 ตามมาตรฐานแหลง่ น้ำผวิ ดินกำหนดให้เป็นแหลง่ นำ้ ประเภท 4 สามารถเปน็ ประโยชนเ์ พือ่
(1) การอปุ โภคและบริโภคโดยต้องผา่ นการฆ่าเชอ้ื โรคตามปกตแิ ละผ่านกระบวนการปรับปรุงคณุ ภาพน้ำเป็นพิเศษกอ่ น
(2) การอตุ สาหกรรม

ตอนกลาง จากที่ว่าการอำเภอนครชัยศรี จังหวดั นครปฐม ถงึ ประตูระบายนำ้ โพธ์พิ ระยา อำเภอเมืองจงั หวัดสุพรรณบรุ ี (กโิ ลเมตรที่82 ถงึ
202)คา่ มาตรฐานแหลง่ น้ำผิวดิน ประเภทท่ี 3 ตามมาตรฐานแหลง่ นำ้ ผิวดินกำหนดใหเ้ ป็นแหลง่ น้ำประเภท 3 สามารถเป็นประโยชน์เพื่อ
(1) การอปุ โภคและบรโิ ภคโดยตอ้ งผ่านการฆ่าเชอ้ื โรคตามปกตแิ ละผ่านกระบวนการปรับปรุงคุณภาพนำ้ ทว่ั ไปกอ่ น
(2) การเกษตร

ตอนบน จากประตูน้ำโพธ์ิพระยา จังหวัดสุพรรณบุรี ถึงบ้านปากคลองมะขามเฒ่า อำเภอวดั สงิ ห์ จังหวัดชัยนาท (กิโลเมตรท่ี 202 ถงึ 325)
ค่ามาตรฐานแหลง่ น้ำผิวดิน ประเภทที่ 2 ตามมาตรฐานแหล่งน้ำผวิ ดินกำหนดใหเ้ ปน็ แหลง่ น้ำประเภท 2 สามารถเป็นประโยชน์เพอื่
(1) การอุปโภคและบริโภคโดยต้องผ่านการฆ่าเชอื้ โรคตามปกติและผา่ นกระบวนการปรบั ปรงุ คุณภาพน้ำท่ัวไปก่อน
(2) การอนรุ ักษส์ ตั วน์ ำ้
(3) การประมง
(4) การวา่ ยน้ำและกีฬาทางน้ำ

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ แมน่ ้ำสายหลกั แมน่ ้ำเจา้ พระยา แม่นำ้ ปา่ สกั แม่นำ้ ทา่ จนี 15
แมน่ ำ้ แม่กลอง แมน่ ้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหวา่ งวันที่ 6 – 16 มถิ นุ ายน พุทธศกั ราช 2565

กรมเจา้ ทา่ : สำนกั ความปลอดภยั และสง่ิ แวดล้อมทางนำ้ แมน่ ้ำทา่ จนี 16

แผนภูมิท่ี 3.2.2 แสดงปริมาณออกซิเจนในแม่นำ้ เทียบกับค่ามาตรฐานแหล่งนำ้ ผวิ ดิน

ปริมาณออกซิเจนละลายน้า (DO)

10 8.66 8.14 7.17 7.56 7.63 7.2 8.49 7.77 8.23
9 7.05 6.79
8

7

6

5

4

3

2

1

0 ปากแม่ ้นาท่าจีน
วัดบางปลา
วัดท่าไม ้

สะพานโพธ์ิแก ้ว
หน ้าท่ีว่าการ อ.นครชัยศรี

สะพานบางเลน
ท ้ายเมืองสุพรรณบุรี
ประตูระบาย ้นาโพธิ์พระยา
ส.ข ้ามแม่ ้นาตลาดสามชุก

สะพาน อ.หันคา
สะพานมะขามเฒ่า

DO mg/l DO STD

แผนภมู ิท่ี 3.2.3 แสดงปรมิ าณค่าความสกปรกในรูป BOD ในแม่นำ้ เทยี บกบั คา่ มาตรฐานแหลง่ นำ้ ผวิ ดนิ

ค่าความสกปรกในรูป BOD

6 5.63 4.73
4.82 4.34 4.32

5 2.87 1.86
2.14
4
3 3.65

2

1 1.53
1.09

0
ปากแม่ ้นาท่าจีน
ัวดบางปลา
ัวดท่าไม ้

สะพานโพธ์ิแก ้ว
หน ้าที่ว่าการ อ.นครชัยศรี

สะพานบางเลน
ท ้ายเมืองสุพรรณบุรี
ประตูระบาย ้นาโพธิ์พระยา
ส.ข ้ามแม่ ้นาตลาดสามชุก

สะพาน อ. ัหนคา
สะพานมะขามเฒ่า

BOD5 mg/l BOD STD

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ แม่นำ้ สายหลกั แมน่ ำ้ เจ้าพระยา แมน่ ำ้ ปา่ สัก แม่นำ้ ทา่ จีน 16
แมน่ ้ำแมก่ ลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหวา่ งวนั ที่ 6 – 16 มถิ นุ ายน พทุ ธศักราช 2565

กรมเจา้ ทา่ : สำนกั ความปลอดภัยและสง่ิ แวดล้อมทางนำ้ แม่น้ำทา่ จนี 17

แผนภมู ิที่ 3.2.4 แสดงคา่ คณุ ภาพนำ้ ในพารามิเตอรอ์ ่ืน ๆ

pH Temp ๐ c

7.1 32.0
7.05 31.5
31.0
7 30.5
6.95 30.0
29.5
6.9 29.0
6.85 28.5

pH Temp ๐ c

TDS mg/l 300 Turb. NTU
250
2500 200
2000 150
1500 100
1000
50
500 0
0

TDS mg/l Turb. NTU

2 Sal. ppt SS mg/l

1.5 200
1 150
100
0.5
0 50
0

4.000 Sal. ppt SS mg/l
3.000
2.000 Cond. mS/cm 17
1.000
0.000

Cond. mS/cm

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำแม่น้ำสายหลัก แมน่ ้ำเจ้าพระยา แมน่ ้ำปา่ สกั แม่น้ำทา่ จีน
แม่นำ้ แม่กลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหว่างวันที่ 6 – 16 มถิ ุนายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจ้าท่า: สำนกั ความปลอดภยั และสิง่ แวดล้อมทางนำ้ แม่น้ำทา่ จนี 18

3.3 สรปุ ผลการดำเนนิ งาน

ตารางท่ี 3.3.1 ตารางสรปุ ผลคณุ ภาพน้ำเทียบกับมาตรฐานแหลง่ น้ำผิวดนิ

แม่นำ้ ดัชนีบง่ ช้ที ี่เกย่ี วกับความสามารถในการดำรงชวี ติ ของสง่ิ มีชีวิตในน้ำที่สำคัญ มาตรฐานแหล่ง
ทา่ จนี นำ้ ผวิ ดนิ
ตอนล่าง ออกซเิ จนในนำ้ ( STD : ≥ 2,4,6 mg/l) คา่ ความสกปรกในรปู บโี อดี (STD: < 4,2,1.5 mg/l) ประเภท 4

ตอนกลาง เป็นไปตามมาตรฐานแหลง่ น้ำผวิ ดนิ ทกุ จุด ไม่เป็นไปตามมาตรฐานแหลง่ น้ำผวิ ดิน 2 จุด ประเภท 3
เปน็ ไปตามมาตรฐานแหลง่ น้ำผิวดนิ ทุกจดุ
ตอนบน เปน็ ไปตามมาตรฐานแหลง่ นำ้ ผวิ ดนิ ทกุ จุด • ปากแม่น้ำทา่ จีน (4.82 mg/L) ประเภท 2

• วดั บางปลา (5.63 mg/L)
ไม่เปน็ ไปตามมาตรฐานแหล่งน้ำผวิ ดิน 2 จุด

• สะพานบางเลน (4.34 mg/L)

• ท้ายเมอื งสพุ รรณบรุ ี (2.87 mg/L)
ไม่เป็นไปตามมาตรฐานแหลง่ น้ำผวิ ดนิ ทุกจดุ

3.4 ปญั หาและข้อเสนอแนะ
คณุ ภาพนำ้ ของแม่นำ้ ท่าจีนในวนั เวลาท่ที ำการเกบ็ ตัวอยา่ งคา่ คณุ ภาพน้ำในพารามิเตอร์พ้นื ฐานที่ทำการ

ตรวจวัดไม่พบความผิดปกติใด ๆ ดัชนีบ่งชี้ที่เก่ียวกับความสามารถในการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตในน้ำที่สำคัญ คือ
ค่าออกซิเจนในน้ำ (ค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินกำหนดไว้ไม่ควรต่ำกว่า 2, 4 และ 6 มิลลิกรัมต่อลิตร

ตามลำดบั ) ตอนลา่ ง ตอนกลาง และตอนบนมีค่าเป็นไปตามมาตรฐานคุณภาพน้ำแหล่งน้ำผิวดนิ กำหนดทุกจุด
ค่าความสกปรกในรูปบีโอดี (ค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินกำหนดไว้ไม่ควรเกิน 4, 2 และ 1.5

มิลลกิ รัมตอ่ ลิตร ตามลำดบั ) มคี ่าไมเ่ ป็นไปตามมาตรฐานแหล่งนำ้ ผวิ ดนิ 8 จุด จากทง้ั หมด 11 จุด
คุณภาพน้ำของแม่น้ำโดยเฉพาะค่าดชั นีบ่งชีท้ ีเ่ กี่ยวกับความสามารถในการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวติ

ในน้ำที่สำคัญมีค่าโดยรวมที่อยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างแย่ สิ่งสกปรกในน้ำค่อนข้างเยอะ สภาพแวดล้อมและปัจจัย
ทางกายภาพอื่นๆ พบว่า ระดับน้ำของแม่น้ำมีระดับท่ีปกติ ตะกอนและสันดอนทรายไม่พบ พบปัญหาผักตบชวา
บางจุด ไม่พบว่ากีดขวางทางไหลของน้ำ สีน้ำเหลืองขุ่นในบางบริเวณ ปริมาณน้ำฝนทีเ่ พิ่มมากขึ้น ทำให้สถานการณ์
โดยรวมของแม่น้ำท่าจนี นน้ั มีสถานการณท์ ่คี อ่ นขา้ งดีขึน้ แตย่ ังคงตอ้ งมกี ารวางแผนปรับปรงุ ในระยะส้ันและระยะยาว
หลังจากกลับเขา้ ส่สู ถานการณ์ปกติ รวมถึงเฝ้าระวงั ปญั หาด้านสิ่งแวดล้อมของแมน่ ้ำท่าจนี ที่อาจเกดิ ขนึ้ ได้อยู่เสมอ

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แมน่ ้ำสายหลัก แมน่ ำ้ เจา้ พระยา แม่น้ำปา่ สกั แม่น้ำทา่ จนี 18
แมน่ ้ำแม่กลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหว่างวันท่ี 6 – 16 มถิ นุ ายน พุทธศกั ราช 2565

กรมเจ้าท่า: สำนักความปลอดภัยและส่งิ แวดล้อมทางนำ้ แมน่ ้ำทา่ จีน 19

3.5 พกิ ัดจุดเกบ็ ตัวอย่างน้ำและภาพถา่ ยการดำเนินงาน
แสดงพกิ ัดจดุ เก็บตวั อยา่ งน้ำและภาพถา่ ยบริเวณจดุ เก็บตัวอย่างนำ้ แม่นำ้ ทา่ จีน จุดท่ี 1 ปากแม่นำ้ ทา่ จีน

แสดงพกิ ดั จดุ เกบ็ ตวั อย่างน้ำและภาพถ่ายบรเิ วณจุดเก็บตัวอย่างนำ้ แม่นำ้ ทา่ จีน จดุ ที่ 2 วดั บางปลา
แสดงพิกดั จุดเก็บตวั อย่างน้ำและภาพถา่ ยบรเิ วณจดุ เกบ็ ตัวอยา่ งน้ำแมน่ ำ้ ท่าจนี จุดที่ 3 วัดทา่ ไม้

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำแม่น้ำสายหลัก แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำป่าสัก แมน่ ้ำท่าจีน 19
แม่น้ำแมก่ ลอง แมน่ ้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหว่างวนั ท่ี 6 – 16 มถิ นุ ายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจ้าทา่ : สำนักความปลอดภยั และส่งิ แวดลอ้ มทางนำ้ แม่นำ้ ทา่ จนี 20

แสดงพกิ ดั จุดเก็บตวั อยา่ งน้ำและภาพถ่ายบริเวณจดุ เก็บตัวอยา่ งนำ้ แมน่ ำ้ ทา่ จีน จุดที่ 4 สะพานโพธ์แิ กว้

แสดงพิกัดจดุ เกบ็ ตวั อยา่ งนำ้ และภาพถ่ายบรเิ วณจุดเกบ็ ตัวอย่างนำ้ แมน่ ้ำทา่ จนี จดุ ที่ 5 ทวี่ ่าการ อ.นครชยั ศรี

แสดงพกิ ดั จุดเก็บตวั อย่างนำ้ และภาพถา่ ยบรเิ วณจดุ เกบ็ ตัวอย่างนำ้ แม่น้ำทา่ จนี จุดท่ี 6 สะพานบางเลน

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แมน่ ้ำสายหลัก แม่นำ้ เจ้าพระยา แมน่ ้ำป่าสัก แม่น้ำทา่ จนี 20
แมน่ ำ้ แม่กลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหว่างวันที่ 6 – 16 มถิ นุ ายน พทุ ธศักราช 2565

กรมเจ้าทา่ : สำนกั ความปลอดภัยและสิ่งแวดลอ้ มทางนำ้ แมน่ ำ้ ทา่ จีน 21

แสดงพิกดั จุดเก็บตวั อย่างน้ำและภาพถา่ ยบรเิ วณจดุ เกบ็ ตัวอย่างน้ำแม่นำ้ ท่าจนี จุดที่ 7 ท้ายเมอื งสพุ รรณบุรี

แสดงพกิ ัดจดุ เกบ็ ตวั อย่างน้ำและภาพถา่ ยบรเิ วณจุดเกบ็ ตัวอยา่ งนำ้ แมน่ ้ำทา่ จนี จุดที่ 8 ประตูระบายโพธิพ์ ระยา

แสดงพิกดั จุดเก็บตัวอย่างน้ำและภาพถ่ายบรเิ วณจุดเก็บตัวอย่างนำ้ แมน่ ำ้ ทา่ จีน จุดท่ี 9 สะพานตลาดสามชุก

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แมน่ ้ำสายหลกั แมน่ ้ำเจ้าพระยา แม่นำ้ ปา่ สัก แม่นำ้ ท่าจีน 21
แมน่ ำ้ แมก่ ลอง แมน่ ้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหวา่ งวันที่ 6 – 16 มิถนุ ายน พุทธศักราช 2565

กรมเจ้าทา่ : สำนักความปลอดภัยและสง่ิ แวดลอ้ มทางนำ้ แมน่ ้ำท่าจนี 22

แสดงพกิ ัดจดุ เก็บตวั อย่างนำ้ และภาพถา่ ยบริเวณจุดเกบ็ ตัวอย่างน้ำแมน่ ำ้ ท่าจีน จดุ ท่ี 10 สะพานอำเภอหันคา

แสดงพกิ ัดจดุ เก็บตวั อย่างน้ำและภาพถา่ ยบรเิ วณจุดเกบ็ ตัวอยา่ งนำ้ แม่น้ำท่าจีน จดุ ที่ 11 สะพานมะขามเฒา่

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ แม่น้ำสายหลกั แมน่ ้ำเจา้ พระยา แมน่ ำ้ ป่าสัก แมน่ ำ้ ท่าจีน 22
แมน่ ำ้ แมก่ ลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหว่างวันท่ี 6 – 16 มิถุนายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจ้าท่า: สำนกั ความปลอดภยั และสิ่งแวดลอ้ มทางน้ำ แม่น้ำแม่กลอง 23

แม่นำ้ แมก่ ลอง

เกบ็ ตวั อย่างน้ำจากแมน่ ำ้ แม่กลอง ต้ังแตป่ ากแม่น้ำแมก่ ลอง อำเภอดอนหอยหลอด
จังหวัดสมุทรสงคราม ถึง เข่ือนศรีนครินทร์อำเภอศรีสวสั ดิ์ จังหวดั กาญจนบุรี

4. แมน่ ำ้ แมก่ ลอง

4.1 ขอบเขตในการดำเนินงาน
เก็บตัวอย่างน้ำจากแม่น้ำแม่กลอง ตั้งแต่ปากแม่น้ำแม่กลอง อำเภอดอนหอยหลอด

จังหวัดสมุทรสงคราม ถึง เขื่อนศรีนครินทร์ อำเภอศรีสวัสดิ์ จังหวัดกาญจนบุรี รวมทั้งสิ้น 14 จุด พารามิเตอร์
ที่ตรวจวัด 9 พารามิเตอร์ได้แก่อุณหภูมิ ความเป็นกรดด่าง ปริมาณออกซิเจนในน้ำ ตะกอนแขวนลอยในนำ้ ตะกอน
ทล่ี ะลายในน้ำ ค่าความสกปรกในรูปบีโอดี ปริมาณความเค็ม สภาพนำไฟฟ้า และปริมาณความขุน่

ตารางท่ี 4.1.1 สถานตี รวจสอบคณุ ภาพนำ้ ในแมน่ ำ้ แม่กลอง

จดุ ท่ี สถาน/ี โครงการ ทอี่ ยู่ พกิ ดั

1 ปากแม่น้ำแม่กลอง ตำบล บางจะเกรง็ อำเภอเมืองสมทุ รสงคราม สมทุ รสงคราม 13.36175, 100.02298

2 หนา้ รพ.สมทุ รสงคราม ตำบล แม่กลอง อำเภอเมอื งสมุทรสงคราม สมทุ รสงคราม 13.40712, 99.9973

3 หน้าทว่ี ่าการ อ.เมืองอัมพวา ตำบล อมั พวา อำเภอ อัมพวา สมทุ รสงคราม 13.42422, 99.95666

4 สะพานสมเดจ็ พระอมรินทร์ ตำบล บางนกแขวก อำเภอ บางคนที สมุทรสงคราม 13.49226, 99.92352

5 สะพานศริ ลิ ักษณ์ ตำบล พงสวาย อำเภอเมอื งราชบรุ ี ราชบรุ ี 13.54018, 99.84182

6 สะพานหน้าวัดมณโี ชติ หม่ทู ่ี 4 ตำบล คลองขอ่ ย อำเภอ โพธาราม ราชบรุ ี 13.68999, 99.82396

7 สะพานหน้าวดั อุทุมพร อำเภอบา้ นโป่ง จังหวัดราชบุรี 13.80562, 99.8714

8 สะพานบ้านท่าเรือ ตำบลทา่ เรือ อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบรุ ี 13.91639, 99.76201

9 ท้ายเขือ่ นแม่กลอง ตำบลท่ามว่ ง อำเภอทา่ มว่ ง จงั หวดั กาญจนบรุ ี 13.95488, 99.62511

10 สะพานบ้านปากแพรก อำเภอเมอื ง จังหวัดกาญจนบรุ ี 14.01845, 99.52876

11 สะพานแม่น้ำแควใหญ่ อำเภอเมอื ง จงั หวดั กาญจนบุรี 14.06039, 99.48316

12 สะพานทุง่ ลาดหญา้ ตำบลลาดหญา้ อำเภอลาดหญา้ จงั หวดั กาญจนบุรี 14.09928, 99.414

13 เข่ือนท่าทงุ่ นา อำเภอศรสี วสั ดิ์ จงั หวดั กาญจนบรุ ี 14.23382, 99.23629

14 เขอ่ื นศรนี ครนิ ทร์ อำเภอศรสี วสั ดิ์ จังหวดั กาญจนบรุ ี 14.38585, 99.14336

จุดเกบ็ ตวั อยา่ งน้ำจากแม่นำ้ แมก่ ลอง 23

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำแม่น้ำสายหลัก แมน่ ำ้ เจ้าพระยา แมน่ ้ำปา่ สัก แมน่ ้ำทา่ จนี
แม่น้ำแม่กลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหวา่ งวนั ท่ี 6 – 16 มถิ นุ ายน พุทธศกั ราช 2565

กรมเจา้ ทา่ : สำนกั ความปลอดภยั และส่ิงแวดลอ้ มทางน้ำ แมน่ ำ้ แม่กลอง 24

4.2 ผลการดำเนนิ งาน
ตารางที่ 4.2.1 รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำในแมน่ ้ำแมก่ ลอง ในวนั ที่ 8 มถิ ุนายน 2565

จดุ ท่ี จดุ เก็บตวั อยา่ งน้ำ Time Temp pH DO SS TDS BOD5 Sal. Cond. Turb.
(station) - ๐c mg/l mg/l mg/l mg/l ppt mS/cm NTU
8.13 30 13200 3.01 12.8 21.300 204
1. ปากแม่นำ้ แมก่ ลอง 18:00 29.7 6.98 8.12 21 449 1.56 1.6 0.789 89
2. หน้า รพ.สมุทรสงคราม 17:00 29.7 7.08 8.44 16 246 1.39 0.18 0.378 90.8
3. หน้าท่วี า่ การ อ.เมืองอมั พวา 8:45 28.7 7.74 7.88 24 166 0.04 0.12 0.255 79.3
4. สะพานสมเดจ็ พระอมรนิ ทร์ 9:30 29.7 7.8 8.11 26 144 1.24 0.11 0.211 87
5 สะพานศริ ิลกั ษณ์ 9:45 29.4 7.8 9.29 32 154 1.95 0.11 0.237 89
6 สะพานหนา้ วัดมณโี ชติ 10:00 29.4 7.83 8.9 24 151 1.86 0.11 0.232 84
7 สะพานหนา้ วดั อุทมุ พร 10:50 28.5 8.05 8.77 22 141 0.87 0.1 0.217 76
8 สะพานบ้านทา่ เรือ 11:30 28.8 7.82 9.47 14 133 2.62 0.1 0.205 48
9 ท้ายเข่ือนแมก่ ลอง 12:34 29.7 7.81 8.9 8 164 2.14 0.12 0.253 28
10 สะพานบ้านปากแพรก 12:55 29.3 7.84 9.58 7 165 4.19 0.12 0.254 23
11 สะพานแมน่ ำ้ แควใหญ่ 13:10 29.1 7.91 10.1 9 164 2.05 0.12 0.252 27
12 สะพานทุ่งลาดหญา้ 13:30 29.0 7.9 10 4 162 0.69 0.12 0.249 19
13 เขื่อนท่าทุ่งนา 14:30 28.4 7.92 7.55 2 163 0.91 0.12 0.251 16
14 เขอ่ื นศรนี ครนิ ทร์ 15:00 28.1 7.79 7.6 2.0 133.0 0.0 0.1 0.2 16.0
10.1 32.0 13200.0 4.2 12.8 21.3 204.0
ค่าตำ่ สุด(Minimum) 28.1 7.0 8.8 17.1 1114.4 1.8 1.1 1.8 68.6
คา่ สงู สุด(Maximum) 29.7 8.1
คา่ เฉลยี่ (Average) 29.1 7.7

หมายเหตุ : ค่ามาตรฐานแหล่งนำ้ ผวิ ดินประเภทท่ี 3

แมน่ ้ำแม่กลอง ตง้ั แตป่ ากแมน่ ้ำแม่กลอง อำเภอดอนหอยหลอด จังหวดั สมุทรสงคราม ถงึ เขือ่ นศรีนครินทร์ อำเภอศรีสวสั ด์ิ จังหวัดกาญจนบุรี
(ตามมาตรฐานแหล่งน้ำผิวดนิ กำหนดให้เปน็ แหลง่ น้ำประเภท 3 สามารถใช้ประโยชนเ์ พ่ือการอุปโภคและบริโภคต้องผา่ นการฆ่าเช้ือโรคตามปกติ
และผ่านกระบวนการปรบั ปรุงคุณภาพน้ำทว่ั ไปก่อน และใช้ในการเกษตรได้)

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แมน่ ำ้ สายหลกั แมน่ ำ้ เจ้าพระยา แมน่ ำ้ ปา่ สัก แม่นำ้ ทา่ จีน 24
แมน่ ้ำแมก่ ลอง แมน่ ้ำเพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหวา่ งวันที่ 6 – 16 มถิ นุ ายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจา้ ท่า: สำนกั ความปลอดภัยและส่งิ แวดลอ้ มทางนำ้ แม่นำ้ แม่กลอง 25

แผนภูมิท่ี 4.2.2 แสดงปริมาณออกซเิ จนในแม่น้ำเทียบกบั ค่ามาตรฐานแหลง่ น้ำผวิ ดิน

ปริมาณออกซิเจนละลายน้า (DO)

12 9.58 10.1

9.29 9.47 10
8.13 8.12 8.44 7.88 8.11 8.77
10 8.9 8.9
8
7.55

6
4
2

0

ปากแม่ ้นาแม่กลอง
หน ้า รพ.สมุทรสงคราม
หน ้าที่ว่าการ อ.เมืองอัมพวา
สะพานสมเ ็ดจพระอมรินทร์

สะพานศิริ ัลกษณ์
สะพานหน ้า ัวดม ีณโชติ
สะพานหน ้า ัวดอุทุมพร

สะพานบ ้านท่าเรือ
ท ้ายเขื่อนแม่กลอง
สะพานบ ้านปากแพรก
สะพานแม่ ้นาแควใหญ่
สะพานทุ่งลาดหญ ้า

เขื่อนท่าทุ่งนา
เขื่อนศรีนครินทร์
DO mg/l DO STD

แผนภมู ิท่ี 4.2.3 แสดงปริมาณคา่ ความสกปรกในรปู BOD ในแมน่ ้ำเทียบกบั คา่ มาตรฐานแหล่งน้ำผิวดิน

ค่าความสกปรกในรูป BOD

4.5 4.19

4

3.5 3.01 2.62 2.05
3 2.14

2.5

2 0.69 0.91
1.5 1.24 1.95 1.86

1 1.56 1.39
0.5 0.04 0.87

0

BOD5 mg/l BOD STD

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำแมน่ ้ำสายหลัก แม่นำ้ เจา้ พระยา แมน่ ้ำป่าสกั แมน่ ำ้ ท่าจีน 25
แม่นำ้ แมก่ ลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหวา่ งวันที่ 6 – 16 มถิ นุ ายน พทุ ธศักราช 2565

Cond. mS/cm Sal. ppt 15000 pH กรมเจา้ ทา่ : สำนกั ความปลอดภัยและสิง่ แวดล้อมทางน้ำ
10000
รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำแม่น้ำสายหลกั แมน่ ำ้ เจ้าพระยา แม่นำ้ ป่าสกั แมน่ ำ้ ท่าจนี 25.000 8.5 แผนภมู ิท่ี 4.2.4 แสดงค่าคณุ ภาพนำ้ ในพารามเิ ตอร์อน่ื ๆ
แมน่ ้ำแมก่ ลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหวา่ งวนั ที่ 6 – 16 มถิ ุนายน พุทธศักราช 2565 20.000 5000 8
15.000 0
10.000 7.5
-5000 7
5.000
0.000 14 6.5
-5.000 12 6
10

8
6
4
2
0
ปากแม่นา้ แม่กลอง ปากแม่นา้ แม่กลอง
Sal. ppt หน้า รพ.… ปากแม่นา้ แม่กลอง pH หนา้ รพ.…
หน้า รพ.…
หน้าท่ีว่าการ อ.… TDS mg/l หนา้ ท่ีว่าการ อ.…
สะพานสมเด็จ… หน้าท่ีว่าการ อ.… สะพานสมเด็จ…
สะพานศิริลักษณ์ สะพานสมเด็จ…TDS mg/l สะพานศิริลกั ษณ์
สะพานหนา้ วัด… สะพานศิริลกั ษณ์ สะพานหนา้ วัด…
Cond. mS/cm สะพานหนา้ วัด… Temp ๐ cสะพานหนา้ วัด…สะพานหน้าวัด… Temp ๐ c
สะพานบา้ นท่าเรือ สะพานหน้าวัด… สะพานบา้ นท่าเรือ
SS mg/l ท้ายเข่ือนแม่กลอง Turb. NTUสะพานบา้ นท่าเรือ ทา้ ยเข่ือนแม่กลอง 30.0
สะพานบา้ นปาก… ท้ายเข่ือนแม่กลอง สะพานบา้ นปาก… 29.5
สะพานแม่นา้ … 250สะพานบา้ นปาก… สะพานแม่นา้ … 29.0
สะพานทุ่งลาด… 200สะพานแม่นา้ … สะพานทุ่งลาด… 28.5
เข่ือนท่าทุ่งนา 150สะพานทุ่งลาด… เข่ือนท่าทุ่งนา 28.0
เข่ือนศรีนครินทร์ 100เข่ือนท่าทุ่งนา เข่ือนศรีนครินทร์ 27.5
เข่ือนศรีนครินทร์ 27.0
ปากแม่นา้ แม่กลอง 50 ปากแม่นา้ แม่…
หน้า รพ.… 0ปากแม่นา้ แม่กลอง หน้า รพ.…
หน้า รพ.…
หน้าท่ีว่าการ อ.… Turb. NTU หนา้ ท่ีว่าการ อ.…
สะพานสมเด็จ… หนา้ ท่ีว่าการ อ.… สะพานสมเด็จ…
สะพานศิริลกั ษณ์ SS mg/lสะพานสมเด็จ… สะพานศิริลกั ษณ์
สะพานหนา้ วัด… สะพานศิริลกั ษณ์ สะพานหนา้ วัด…
สะพานหนา้ วัด… 35สะพานหนา้ วัด… สะพานหนา้ วัด…
สะพานบา้ นท่าเรือ 30สะพานหนา้ วัด… สะพานบา้ นท่าเรือ
ท้ายเข่ือนแม่กลอง 25สะพานบา้ นท่าเรือ ท้ายเข่ือนแม่กลอง
สะพานบา้ นปาก… 20ทา้ ยเข่ือนแม่กลอง
สะพานแม่นา้ … 15สะพานบา้ นปาก… สะพานบา้ น…
สะพานทุ่งลาด… 10 สะพานแม่นา้ … สะพานแม่นา้ …
เข่ือนท่าทุ่งนา สะพานทุ่งลาด… สะพานทุ่งลาด…
เข่ือนศรีนครินทร์ 5 เข่ือนท่าทุ่งนา เข่ือนท่าทุ่งนา
0 เข่ือนศรีนครินทร์ เข่ือนศรีนครินทร์

26 แมน่ ำ้ แม่กลอง 26

กรมเจา้ ท่า: สำนกั ความปลอดภยั และสงิ่ แวดล้อมทางน้ำ แม่น้ำแม่กลอง 27

4.3 สรปุ ผลการดำเนินงาน
ตารางที่ 4.3.1 ตารางสรปุ ผลคุณภาพนำ้ เทียบกบั มาตรฐานแหลง่ นำ้ ผิวดนิ

ดัชนบี ง่ ชีท้ ี่เกีย่ วกบั ความสามารถในการดำรงชวี ิตของสง่ิ มีชวี ิตในนำ้ ที่สำคัญ มาตรฐาน
แหล่งนำ้ ผวิ ดนิ
ออกซเิ จนในน้ำ ( STD : ≥ 4 mg/l) คา่ ความสกปรกในรปู บีโอดี( STD: < 2 mg/l)
ประเภท 3
เป็นไปตามมาตรฐานแหล่งนำ้ ผวิ ดนิ ทุกจดุ ไม่เป็นไปตามมาตรฐานแหล่งน้ำผวิ ดนิ 5 จดุ
แม่น้ำ • ปากแมน่ ้ำแม่กลอง (3.01 mg/L)
แม่กลอง • ท้ายเขื่อนแม่กลอง (2.62 mg/L)
• สะพานบ้านปากแพรก (2.14 mg/L)
• สะพานแม่นำ้ แควใหญ่ (4.19 mg/L)

• สะพานท่งุ ลาดหญา้ (2.05 mg/L)

4.4 ปญั หาและข้อเสนอแนะ
คุณภาพน้ำของแมน่ ้ำแม่กลองในวันเวลาท่ีทำการเก็บตัวอย่างค่าคุณภาพน้ำในพารามิเตอร์พ้ืนฐาน

ทไ่ี ด้ทำการตรวจวัดไมพ่ บความผิดปกติใด ๆ ดชั นบี ่งชที้ เี่ ก่ยี วกบั ความสามารถในการดำรงชวี ติ ของสิง่ มีชวี ติ ในน้ำทสี่ ำคญั คอื
ค่าออกซิเจนในน้ำ (ค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินกำหนดไว้ไม่ควรต่ำกว่า 4 มิลลิกรัมต่อลิตร)

มคี ่าเป็นไปตามมาตรฐานคุณภาพนำ้ แหลง่ นำ้ ผิวดนิ กำหนดทกุ จดุ
ค่าความสกปรกในรูปบีโอดี) (ค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผิวดิน กำหนดไว้ไม่ควรเกิน 2 มิลลิกรัมต่อลิตร)

มีคุณภาพน้ำไม่เป็นไปตามมาตรฐานฯ 5 จุด จากทั้งหมด 14 จุด โดยมีค่าเกินกว่าค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินกำหนดไว้
คุณภาพน้ำของแม่น้ำแม่กลองโดยเฉพาะค่าดัชนีบ่งชี้ที่เกี่ยวกับความสามารถในการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตในน้ำที่
สำคัญมีค่าโดยรวมที่อยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างดี สภาพแวดล้อมและปัจจัยทางกายภาพอื่นๆ พบว่า ระดับน้ำของแม่น้ำมี
ระดบั ปกติ ตะกอนและสันดอนทรายมปี ริมาณไมม่ าก ไมท่ ำใหก้ ีดขวางทางไหลของนำ้ สามารถใช้เรือสัญจรไดป้ กติ สี
นำ้ ใสธรรมชาติ คอ่ นขา้ งขุน่ บรเิ วณปากแม่น้ำ ปญั หาผกั ตบชวาพบปริมาณน้อย แม่นำ้ แม่กลองบริเวณบางจุดมีชุมชน
อาคาร โรงงาน ปศุสัตว์ และแพร้านอาหารริมน้ำตั้งอยู่อย่างหนาแน่น ท่อเทศบาลและท่อระบายน้ำข้างทางที่เชื่อม
กับแม่น้ำบรเิ วณต่างๆยงั ไม่มีการควบคุมดูแล ควรดูแลตรวจสอบกจิ กรรมรมิ ฝ่งั แมน่ ้ำอยา่ งใกล้ชดิ โดยบริเวณจุดท่ีเป็น
แหล่งกำเนิดมลพิษสำคญั เหล่านี้ ควรมีการร่วมมือจากชุมชนและภาคเอกชนในการร่วมกันจัดการของเสียและน้ำท้ิง
ใหถ้ กู วิธี ภาคการปศสุ ัตว์และแพร้านอาหารต่างๆต้องมีการควบคมุ ใหเ้ ข้มงวดขึ้น ดว้ ยแม่นำ้ แมก่ ลองเป็นแหล่งน้ำดิบ
ท่สี ำคญั ต่อเนื่องกบั อีกหลายภาคส่วน จงึ ควรต้องดแู ลเฝ้าระวังระดับน้ำและคุณภาพน้ำในแม่น้ำแม่กลองอย่างใกล้ชิด
สม่ำเสมอ เพอื่ รักษาคุณภาพน้ำให้ดแี ละป้องกนั ไม่ใหเ้ กดิ ปัญหาด้านคุณภาพน้ำของแม่นำ้ แมก่ ลองต่อไปได้

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำแมน่ ำ้ สายหลัก แมน่ ้ำเจา้ พระยา แม่นำ้ ปา่ สกั แม่นำ้ ท่าจีน 27
แมน่ ำ้ แมก่ ลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหวา่ งวนั ที่ 6 – 16 มิถุนายน พทุ ธศักราช 2565

กรมเจ้าท่า: สำนกั ความปลอดภยั และสงิ่ แวดลอ้ มทางนำ้ แมน่ ้ำแม่กลอง 28

4.5 พิกัดจุดเกบ็ ตวั อยา่ งน้ำและภาพถา่ ยการดำเนินงาน
แสดงพกิ ัดจุดเก็บตวั อยา่ งน้ำและภาพถา่ ยบรเิ วณจดุ เก็บตัวอย่างน้ำแม่น้ำแม่กลอง จดุ ท่ี 1 ปากแมน่ ำ้ แมน่ ้ำ

แสดงพิกัดจดุ เกบ็ ตัวอยา่ งน้ำและภาพถา่ ยบรเิ วณจดุ เกบ็ ตัวอย่างน้ำแมน่ ำ้ แมก่ ลอง จุดที่ 2 หนา้ โรงพยาบาล

แสดงพกิ ดั จดุ เก็บตัวอย่างนำ้ และภาพถา่ ยบรเิ วณจดุ เก็บตัวอยา่ งน้ำแมน่ ้ำแมก่ ลอง จดุ ที่ 3 หนา้ ทีว่ า่ การอำเภอ

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แมน่ ำ้ สายหลัก แมน่ ้ำเจ้าพระยา แมน่ ำ้ ป่าสกั แมน่ ้ำท่าจีน 28
แม่นำ้ แม่กลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหว่างวันท่ี 6 – 16 มถิ นุ ายน พุทธศกั ราช 2565

กรมเจา้ ทา่ : สำนกั ความปลอดภยั และสิง่ แวดล้อมทางนำ้ แม่น้ำแม่กลอง 29

แสดงพิกัดจดุ เก็บตวั อย่างน้ำและภาพถ่ายบริเวณจุดเกบ็ ตัวอย่างน้ำแมน่ ้ำแม่กลองจดุ ที่ 4 ส.สมเด็จพระอมรนิ ทร์

แสดงพิกัดจดุ เก็บตวั อยา่ งนำ้ และภาพถา่ ยบรเิ วณจุดเก็บตัวอย่างนำ้ แม่น้ำแมก่ ลอง จุดท่ี 5 สะพานศิริลักษณ์

แสดงพกิ ดั จุดเกบ็ ตวั อย่างน้ำและภาพถา่ ยบริเวณจุดเก็บตัวอย่างน้ำแมน่ ำ้ แมก่ ลอง จดุ ท่ี 6 ส.หนา้ วัดมณโี ชติ

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แมน่ ้ำสายหลกั แมน่ ้ำเจ้าพระยา แมน่ ำ้ ป่าสัก แม่น้ำท่าจีน 29
แมน่ ำ้ แมก่ ลอง แมน่ ำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหวา่ งวันท่ี 6 – 16 มิถนุ ายน พุทธศักราช 2565

กรมเจา้ ท่า: สำนกั ความปลอดภัยและสิง่ แวดล้อมทางนำ้ แม่น้ำแม่กลอง 30

แสดงพิกดั จดุ เก็บตวั อย่างน้ำและภาพถ่ายบริเวณจดุ เก็บตัวอย่างนำ้ แมน่ ้ำแมก่ ลอง จุดท่ี 7 ส.หน้าวดั อุทุมพร

แสดงพิกดั จุดเก็บตัวอย่างนำ้ และภาพถา่ ยบริเวณจุดเก็บตัวอยา่ งน้ำแม่น้ำแม่กลอง จดุ ท่ี 8 สะพานบา้ นทา่ เรือ

แสดงพิกัดจดุ เก็บตัวอยา่ งน้ำและภาพถ่ายบริเวณจุดเกบ็ ตัวอย่างนำ้ แมน่ ำ้ แม่กลอง จุดท่ี 9 เขือ่ นแมก่ ลอง

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำแม่น้ำสายหลกั แมน่ ้ำเจ้าพระยา แม่นำ้ ป่าสกั แม่น้ำทา่ จีน 30
แม่นำ้ แมก่ ลอง แมน่ ้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหวา่ งวันที่ 6 – 16 มถิ ุนายน พทุ ธศักราช 2565

กรมเจา้ ทา่ : สำนักความปลอดภัยและสงิ่ แวดลอ้ มทางน้ำ แมน่ ำ้ แม่กลอง 31

แสดงพกิ ัดจุดเกบ็ ตวั อยา่ งน้ำและภาพถา่ ยบริเวณจดุ เกบ็ ตัวอย่างน้ำแม่น้ำแม่กลอง จดุ ที่ 10 ส.บ้านปากแพรก

แสดงพิกดั จุดเกบ็ ตวั อยา่ งนำ้ และภาพถ่ายบรเิ วณจดุ เกบ็ ตัวอยา่ งนำ้ แมน่ ้ำแม่กลอง จุดท่ี 11 ส.แม่น้ำแควใหญ่

แสดงพิกดั จุดเก็บตวั อย่างน้ำและภาพถ่ายบรเิ วณจุดเก็บตัวอย่างนำ้ แม่น้ำแมก่ ลอง จุดที่ 12 สะพานทงุ่ ลาดหญ้า

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แม่น้ำสายหลัก แม่นำ้ เจ้าพระยา แม่นำ้ ป่าสัก แมน่ ำ้ ท่าจีน 31
แมน่ ้ำแม่กลอง แมน่ ำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหว่างวนั ที่ 6 – 16 มิถนุ ายน พทุ ธศักราช 2565

กรมเจ้าทา่ : สำนักความปลอดภยั และส่งิ แวดล้อมทางน้ำ แม่น้ำแม่กลอง 32

แสดงพิกัดจุดเก็บตัวอย่างนำ้ และภาพถ่ายบริเวณจุดเก็บตัวอย่างน้ำแมน่ ้ำแมก่ ลอง จดุ ที่ 13 เข่อื นทา่ ทุ่งนา

แสดงพิกดั จดุ เก็บตัวอย่างน้ำและภาพถา่ ยบรเิ วณจดุ เกบ็ ตัวอย่างนำ้ แมน่ ำ้ แม่กลอง จุดที่ 14 เข่อื นศรีนครินทร์

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ แมน่ ้ำสายหลัก แมน่ ำ้ เจา้ พระยา แม่น้ำป่าสัก แมน่ ้ำทา่ จนี 32
แมน่ ำ้ แม่กลอง แมน่ ้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหว่างวันที่ 6 – 16 มถิ นุ ายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจา้ ทา่ : สำนักความปลอดภัยและสิง่ แวดล้อมทางนำ้ แมน่ ำ้ เพชรบุรี 33

แมน่ ้ำเพชรบุรี

เกบ็ ตวั อย่างนำ้ จากแม่นำ้ เพชรบรุ ี ตั้งแต่ปากแมน่ ำ้ เพชรบุรี อำเภอบา้ นแหลม จังหวัดเพชรบรุ ี
ถึงทา้ ยเขื่อนแกง่ กระจาน อำเภอแกง่ กระจาน จงั หวดั เพชรบรุ ี

5. แมน่ ้ำเพชรบรุ ี

5.1 ขอบเขตในการดำเนนิ งาน
เก็บตัวอย่างน้ำจากแม่น้ำเพชรบรุ ี ต้งั แต่ปากแม่น้ำเพชรบุรี อำเภอบ้านแหลม จงั หวดั เพชรบุรี ถึง

ท้ายเขื่อนแก่งกระจาน อำเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี รวมท้ังส้ิน 6 จุด พารามิเตอร์ท่ีตรวจวัด 9 พารามิเตอร์ ได้แก่
อณุ หภูมิ ความเปน็ กรดด่าง ปรมิ าณออกซิเจนในนำ้ ตะกอนแขวนลอยในนำ้ ตะกอนที่ละลายในน้ำ ค่าความสกปรกใน
รูปบโี อดี ปริมาณความเค็ม สภาพนำไฟฟา้ และปรมิ าณความขุน่

ตารางที่ 5.1.1 สถานีตรวจสอบคุณภาพนำ้ ในแมน่ ำ้ เพชรบุรี

จดุ ท่ี สถาน/ี โครงการ ทีอ่ ยู่ พกิ ัด
1 ทา้ ยเข่อื นแกง่ กระจาน อ.แกง่ กระจาน จ.เพชรบรุ ี 12.91195, 99.64031
2 ท้ายเข่ือนเพชรบุรี อ.ทา่ ยาง จ.เพชรบรุ ี 12.91313, 99.8549
3 ส.ถนนเพชรเกษม อ.เมือง จ.เพชรบรุ ี 13.111, 99.94872
4 ส.เทศบาล(ทางรถไฟ) อ.เมอื ง จ.เพชรบุรี 13.13669, 99.95118
5 ส.ข้ามกอ่ นเข้า อ.บา้ นแหลม อ.บา้ นแหลม จ.เพชรบรุ ี 13.18368, 99.94991
6 ปากแมน่ ำ้ เพชรบุรี อ.บา้ นแหลม จ.เพชรบุรี 13.22201, 99.9924

จุดเก็บตวั อย่างน้ำจากแม่นำ้ เพชรบรุ ี

ค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผวิ ดนิ
ประเภทที่ 2

คา่ มาตรฐานแหลง่ นำ้ ผวิ ดิน
ประเภทที่ 3

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำแม่นำ้ สายหลกั แม่นำ้ เจ้าพระยา แม่นำ้ ป่าสกั แม่น้ำทา่ จีน 33
แมน่ ำ้ แม่กลอง แมน่ ำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหว่างวนั ท่ี 6 – 16 มิถุนายน พุทธศักราช 2565

กรมเจา้ ทา่ : สำนักความปลอดภยั และสง่ิ แวดลอ้ มทางน้ำ แมน่ ำ้ เพชรบุรี 34

5.2 ผลการดำเนนิ งาน
ตารางท่ี 5.2.1 รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำในแมน่ ำ้ เพชรบุรี ในวนั ท่ี 9 มิถนุ ายน 2565

จุดที่ จดุ เก็บตวั อยา่ งนำ้ Time Temp pH DO SS TDS BOD5 Sal. Cond. Turb.
(station) mg/l ppt mS/cm NTU
- ๐c mg/l mg/l mg/l 3.27 0.07 0.145 12.4
1. ทา้ ยเข่ือนแกง่ กระจาน
15:00 28.5 7.22 7.31 3 95 5.77 0.08 0.180 24.3

2. ท้ายเข่อื นเพชรบุรี 14:20 30.2 7.46 9.4 12 117 2.65 0.21 0.595 48.2

3. ส.ถนนเพชรเกษม 13:40 31.0 7.79 7.67 20 381 1.25 0.3 0.765 42.5

4. ส.เทศบาล(ทางรถไฟ) 13:30 30.8 7.75 6.58 21 487 0.37 0.52 1.080 68.3

5. ส.ขา้ มกอ่ นเขา้ อ.บ้านแหลม 13:25 30.8 7.76 7.97 23 683 2.69 5.29 9.460 55.5

6 ปากแม่นำ้ เพชรบรุ ี 12:40 30.8 7.52 8.23 20 5960 0.4 0.1 0.1 12.4

ค่าตำ่ สดุ (Minimum) 28.5 7.2 6.6 3.0 95.0 5.8 5.3 9.5 68.3

ค่าสงู สดุ (Maximum) 31.0 7.8 9.4 23.0 5960.0 2.7 1.1 2.0 41.9

คา่ เฉลี่ย(Average) 30.4 7.6 7.9 16.5 1287.2

หมายเหตุ :
ตอนล่าง ตงั้ แตป่ ากแมน่ ้ำเพชรบุรี บ้านแหลม ต.บา้ นแหลม อ.บ้านแหลม จ.เพชรบรุ ี (กม.ที่0)จนถงึ ท้ายเขอื่ นเพชรบุรี หมทู่ ่ี 1
บ้านคอละออม ต.ทา่ แลง อ.ท่ายาง จ.เพชรบรุ ี (กม.ท่ี 61) คา่ มาตรฐานแหลง่ น้ำผิวดิน ประเภทที่ 3 สามารถเป็นประโยชนเ์ พ่ือ
(1) การอุปโภคและบริโภคโดยต้องผ่านการฆา่ เช้อื โรคตามปกติและผา่ นกระบวนการปรบั ปรุงคณุ ภาพนำ้ เป็นพเิ ศษก่อน
(2) การอตุ สาหกรรม

ตอนบน ตง้ั แต่ทา้ ยเขอ่ื นเพชรบุรี หมู่ท่ี 1 บ้านคอละออม ต.ท่าแลง อ.ท่ายาง จ.เพชรบุรี (กม.ท่ี 61) จนถึงทา้ ยเข่อื นแก่งกระจาน บ้านแกง่
กระจาน ต.แกง่ กระจาน อ.แกง่ กระจาน จ.เพชรบรุ ี (กม.ที่ 118) คา่ มาตรฐานแหล่งนำ้ ผวิ ดนิ ประเภทท่ี 2 สามารถเป็นประโยชนเ์ พื่อ
(1) การอปุ โภคและบรโิ ภคโดยตอ้ งผ่านการฆ่าเช้ือโรคตามปกติและผา่ นกระบวนการปรบั ปรงุ คุณภาพนำ้ ทัว่ ไปกอ่ น
(2) การอนรุ ักษ์สตั ว์นำ้
(3) การประมง
(4) การว่ายน้ำและกฬี าทางน้ำ

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แม่น้ำสายหลัก แม่นำ้ เจ้าพระยา แม่นำ้ ป่าสัก แม่นำ้ ทา่ จีน 34
แมน่ ำ้ แม่กลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหว่างวนั ท่ี 6 – 16 มถิ นุ ายน พุทธศกั ราช 2565

กรมเจ้าทา่ : สำนักความปลอดภัยและสงิ่ แวดลอ้ มทางน้ำ แม่น้ำเพชรบรุ ี 35

แผนภูมทิ ่ี 5.2.2 แสดงปรมิ าณออกซิเจนในแม่นำ้ เพชรบรุ เี ทยี บกับคา่ มาตรฐานแหล่งน้ำผวิ ดนิ

10 ปริมาณออกซิเจนละลายน้า (DO) 7.97 8.23
9
8 7.31 9.4
7
6 7.67
5 6.58
4
3
2
1
0

ท ้ายเข่ือนแก่งกระจาน
ท ้ายเขื่อนเพชรบุรี
ส.ถนนเพชรเกษม

ส.เทศบาล(ทางรถไฟ)
ส.ข ้ามก่อนเข ้า อ.บ ้านแหลม

ปากแม่ ้นาเพชรบุรี
DO mg/l DO STD

แผนภูมทิ ี่ 5.2.3 แสดงปริมาณค่าความสกปรกในรูป BOD ในแมน่ ้ำเพชรบรุ เี ทียบกับค่ามาตรฐานแหล่งนำ้ ผิวดิน

ค่าความสกปรกในรูป BOD

7
5.77

6

5

4 3.27 2.65 2.69
3

2

1 0.37
1.25

0

ท ้ายเขื่อนแก่งกระจาน
ท ้ายเข่ือนเพชรบุรี
ส.ถนนเพชรเกษม

ส.เทศบาล(ทางรถไฟ)
ส.ข ้ามก่อนเข ้า อ.บ ้านแหลม

ปากแม่ ้นาเพชรบุรี
BOD5 mg/l BOD STD

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แมน่ ำ้ สายหลกั แม่นำ้ เจา้ พระยา แม่นำ้ ปา่ สกั แม่นำ้ ทา่ จนี 35
แม่นำ้ แมก่ ลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหว่างวันที่ 6 – 16 มิถุนายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจ้าท่า: สำนักความปลอดภยั และส่ิงแวดล้อมทางน้ำ แมน่ ำ้ เพชรบุรี 36

แผนภมู ทิ ่ี 5.2.4 แสดงคา่ คณุ ภาพน้ำในพารามิเตอรอ์ นื่ ๆ

pH Temp ๐ c

8 32.0
7.8 31.0
7.6 30.0
7.4 29.0
7.2 28.0
27.0
7
6.8

pH Temp ๐ c

TDS mg/l Turb. NTU

7000 80
6000 60
5000 40
4000 20
3000
2000 0
1000

0

TDS mg/l Turb. NTU

Sal. ppt SS mg/l

6 25
5 20
4 15
3 10
2
1 5
0 0

Sal. ppt SS mg/l

Cond. mS/cm

10.000
8.000
6.000
4.000
2.000
0.000

Cond. mS/cm 36

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ แม่นำ้ สายหลัก แมน่ ้ำเจ้าพระยา แม่นำ้ ป่าสกั แมน่ ้ำทา่ จีน
แมน่ ้ำแมก่ ลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหว่างวนั ท่ี 6 – 16 มิถนุ ายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจา้ ท่า: สำนกั ความปลอดภัยและส่งิ แวดล้อมทางน้ำ แม่นำ้ เพชรบรุ ี 37

5.3 สรุปผลการดำเนนิ งาน
ตารางที่ 5.3.1 ตารางสรุปผลคุณภาพน้ำเทยี บกบั มาตรฐานแหล่งนำ้ ผวิ ดนิ

แมน่ ้ำ ดัชนีบ่งช้ที เี่ ก่ยี วกบั ความสามารถในการดำรงชีวิตของสง่ิ มีชีวิตในน้ำท่สี ำคัญ มาตรฐาน
เพชรบรุ ี แหลง่ น้ำผิวดิน
ออกซเิ จนในน้ำ ( STD : ≥ 4, 6 mg/l) ค่าความสกปรกในรูปบีโอดี (STD: < 2, 1.5 mg/l)
ตอนล่าง ประเภท 3
เปน็ ไปตามมาตรฐานแหลง่ น้ำผิวดนิ ทกุ จดุ ไม่เป็นไปตามมาตรฐานแหล่งนำ้ ผวิ ดิน 2 จุด
• ส.ถนนเพชรเกษม (2.65 mg/L)
• ปากแม่น้ำเพชรบรุ ี (2.69 mg/L)

ตอนบน เป็นไปตามมาตรฐานแหล่งนำ้ ผิวดนิ ทุกจุด ไม่เปน็ ไปตามมาตรฐานแหลง่ นำ้ ผวิ ดิน ทุกจดุ ประเภท 2

5.4 ปญั หาและข้อเสนอแนะ
คุณภาพนำ้ ของแม่น้ำเพชรบุรีในวันเวลาท่ีทำการเก็บตวั อย่างค่าคณุ ภาพน้ำในพารามิเตอร์พื้นฐาน

ทีไ่ ด้ทำการตรวจวัดไม่พบความผดิ ปกตใิ ด ๆ ดชั นีบ่งชี้ที่เก่ยี วกับความสามารถในการดำรงชีวติ ของส่ิงมีชีวติ ในนำ้ ทสี่ ำคญั คือ
ค่าออกซิเจนในน้ำ (ค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินกำหนดไว้ไม่ควรต่ำกว่า 4 และ 6 มิลลิกรัมต่อ

ลติ ร ตามลำดบั ) ทั้งตอนบน และตอนลา่ ง มคี ่าเป็นไปตามมาตรฐานคณุ ภาพนำ้ แหลง่ นำ้ ผิวดินกำหนดทกุ จุด
ค่าความสกปรกในรูปบีโอดี (ค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินกำหนดไว้ไม่ควรเกิน 2 และ 1.5

มิลลิกรัมต่อลิตร ตามลำดับ) ตอนบน มีค่าไม่เป็นไปตามมาตรฐานฯ ทุกจุด และตอนล่าง 2 จุด จาก 6 จุด คือ
ส.ถนนเพชรเกษม (2.65 mg/L) และปากแม่น้ำเพชรบุรี (2.69 mg/L) โดยมีค่าเกินกว่าค่ามาตรฐานฯ กำหนดไว้

สถานการณค์ ุณภาพนำ้ และส่งิ แวดล้อมโดยรวมของแมน่ ้ำเพชรบรุ นี ั้นค่อนขา้ งดี มีเพียงบางบริเวณ
ที่พบปัญหา สาเหตุเกิดจากการหมักหมมทับถมกันของขยะและซากอินทรีย์วัตถุในแม่น้ำ และมีกิจกรรมต่างๆที่เกิด
จากโรงแรมที่พัก และนักท่องเที่ยว ตลอดแนวริมฝั่งแม่น้ำเพชรบุรี ที่อาจก่อให้เกิดปัญหาคุณภาพน้ำได้
หากมกี ารจดั การที่ไม่ถูกต้อง ดงั นน้ั ควรมีการขอความร่วมมือจากโรงแรมที่พักและนกั ท่องเท่ียวในการร่วมกันจัดการ
ขยะและน้ำทิ้งให้ถูกวิธี และต้องมีการดูแลตรวจตราเฝ้าระวังอยู่เสมอ เพื่อรักษาคุณภาพน้ำและป้ องกันไม่ให้
เกดิ ปญั หาด้านคณุ ภาพน้ำของแมน่ ำ้ เพชรบรุ ตี ่อไปได้

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ แมน่ ้ำสายหลกั แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำป่าสัก แม่นำ้ ทา่ จีน 37
แม่นำ้ แม่กลอง แมน่ ้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหว่างวันท่ี 6 – 16 มิถุนายน พทุ ธศักราช 2565

กรมเจา้ ทา่ : สำนักความปลอดภัยและสิง่ แวดล้อมทางน้ำ แม่นำ้ เพชรบรุ ี 38

5.5 พกิ ัดจดุ เกบ็ ตวั อย่างนำ้ และภาพถา่ ยการดำเนินงาน
แสดงพิกดั จดุ เกบ็ ตัวอยา่ งนำ้ และภาพถา่ ยจดุ เกบ็ ตัวอยา่ งน้ำแม่นำ้ เพชรบรุ ี จุดที่ 1 ท้ายเข่อื นแกง่ กระจาน

แสดงพกิ ัดจดุ เก็บตัวอย่างนำ้ และภาพถา่ ยบริเวณจดุ เกบ็ ตัวอยา่ งน้ำแม่น้ำเพชรบรุ ี จดุ ท่ี 2 ทา้ ยเข่ือนเพชรบุรี

แสดงพกิ ดั จดุ เกบ็ ตัวอย่างนำ้ และภาพถา่ ยบริเวณจดุ เก็บตัวอยา่ งน้ำแม่น้ำเพชรบุรี จุดที่ 3 ส.ถนนเพชรเกษม

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพนำ้ แมน่ ้ำสายหลกั แมน่ ำ้ เจ้าพระยา แม่นำ้ ปา่ สัก แมน่ ำ้ ท่าจนี 38
แม่นำ้ แม่กลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหว่างวันท่ี 6 – 16 มถิ ุนายน พุทธศักราช 2565

กรมเจ้าทา่ : สำนกั ความปลอดภยั และสิง่ แวดล้อมทางน้ำ แมน่ ้ำเพชรบรุ ี 39

แสดงพิกดั จดุ เก็บตวั อย่างนำ้ และภาพถา่ ยบริเวณจดุ เก็บตัวอย่างน้ำแม่น้ำเพชรบรุ ี จุดท่ี 4 สะพานเทศบาล

แสดงพกิ ัดจดุ เกบ็ ตัวอย่างน้ำและภาพถ่ายบริเวณจุดเก็บตัวอยา่ งนำ้ แมน่ ้ำเพชรบรุ จี ุดที่ 5 ส.อำเภอบ้านแหลม

แสดงพิกัดจุดเกบ็ ตัวอย่างน้ำและภาพถ่ายบรเิ วณจดุ เก็บตัวอย่างน้ำแม่น้ำเพชรบุรี จดุ ที่ 6 ปากแมน่ ำ้ เพชรบรุ ี

รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำแม่นำ้ สายหลกั แม่น้ำเจา้ พระยา แมน่ ้ำปา่ สกั แมน่ ำ้ ทา่ จีน 39
แม่นำ้ แม่กลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหวา่ งวันท่ี 6 – 16 มิถุนายน พทุ ธศักราช 2565

กรมเจา้ ท่า: สำนักความปลอดภยั และสิง่ แวดลอ้ มทางนำ้ แมน่ ้ำปราณบรุ ี 40

แมน่ ำ้ ปราณบุรี

เกบ็ ตวั อยา่ งนำ้ จากแมน่ ้ำปราณบรุ ีตง้ั แต่บรเิ วณปากแมน่ ำ้ ปราณบรุ ี หมู่ที่ ๒ ตำบลปากน้ำปราณ
จนถงึ บริเวณทา้ ยเข่ือนปราณบรุ ี ตำบลหนองตาแต้ม อำเภอปราณบุรี จงั หวัดประจวบครี ีขันธ์

6. แมน่ ำ้ ปราณบุรี

6.1 ขอบเขตในการดำเนนิ งาน
เก็บตัวอย่างน้ำจากแม่น้ำปราณบุรีตั้งแต่บริเวณปากแม่น้ำปราณบุรี หมู่ที่ ๒ ตำบลปากน้ำปราณ

อำเภอปราณบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ กิโลเมตรที่ ๐ จนถึงบริเวณท้ายเขื่อนปราณบุรี หมู่ที่ ๘ บ้านวังวน
ชลประทาน ตำบลหนองตาแต้ม อำเภอปราณบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ กิโลเมตรที่ ๑๕๘ รวมทั้งสิ้น 5 จุด
พารามิเตอร์ที่ตรวจวัด 9 พารามิเตอร์ ได้แก่ อุณหภูมิ ความเป็นกรดด่าง ปริมาณออกซิเจนในน้ำ ตะกอนแขวนลอยใน
นำ้ ตะกอนทล่ี ะลายในนำ้ ค่าความสกปรกในรูปบโี อดี ปริมาณความเค็ม สภาพนำไฟฟ้า และปริมาณความขุน่

ตารางที่ 6.1.1 สถานตี รวจสอบคุณภาพนำ้ ในแมน่ ้ำปราณบุรี

จุดที่ สถาน/ี โครงการ ทอ่ี ยู่ พิกดั
1 ทา้ ยเข่ือนปราณบรุ ี ต.หนองตาแต้ม อ.ปราณบุรี 12.4862, 99.80633
2 สะพานธรรมรชั น์ อ.ปราณบรุ ี จ.ประจวบคีรีขันธ์ 12.40854, 99.88312
3 ส.ถนนเพชรเกษม อ.ปราณบรุ ี จ.ประจวบครี ขี ันธ์ 12.39009, 99.91107
4 สะพานบา้ นนาหว้ ย อ.ปราณบรุ ี จ.ประจวบคีรีขนั ธ์ 12.36978, 99.93666
5 ปากแม่นำ้ ปราณบรุ ี ต.ปากน้ำปราณ อ.ปราณบรุ ี 12.40749, 99.99096

6.2 ผลการดำเนนิ งาน

ตารางท่ี 6.2.1 รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำในแม่นำ้ ปราณบรุ ี ในวันที่ 16 มถิ ุนายน 2565

จดุ ท่ี จุดเกบ็ ตัวอยา่ งนำ้ Time Temp pH DO SS TDS BOD5 Sal. Cond. Turb.
(station)
- ๐c mg/l mg/l mg/l mg/l ppt mS/cm NTU
1. ท้ายเขื่อนปราณบุรี
12:50 32.0 7.53 6.96 30 6930 5.76 6.35 11.200 90

2. สะพานธรรมรชั น์ 12:00 30.0 7.98 8.04 8 254 4.16 0.19 0.391 58

3. ส.ถนนเพชรเกษม 12:05 30.7 7.91 9.72 12 282 6.26 0.21 0.433 83

4. สะพานบา้ นนาหว้ ย 12:10 30.9 7.89 6.93 18 315 5.19 0.23 0.485 72

5. ปากแมน่ ำ้ ปราณบุรี 11:00 29.2 7.93 7.59 1 232 6.76 0.17 0.356 41

ค่าต่ำสุด(Minimum) 29.2 7.5 6.9 1.0 232.0 4.2 0.2 0.4 41.0

ค่าสงู สดุ (Maximum) 32.0 8.0 9.7 30.0 6930.0 6.8 6.4 11.2 90.0

คา่ เฉลี่ย(Average) 30.5 7.8 7.8 13.8 1602.6 5.6 1.4 2.6 68.8

หมายเหตุ : ตั้งแต่บรเิ วณปากแม่น้ำปราณบรุ ี หมทู่ ี่ ๒ ตำบลปากน้ำปราณ อำเภอปราณบรุ ี จงั หวัดประจวบคีรขี ันธ์ กิโลเมตรท่ี ๐ จนถงึ บริเวณ
ท้ายเขอ่ื นปราณบรุ ี หมู่ท่ี ๘ บ้านวงั วนชลประทาน ตำบลหนองตาแต้ม อำเภอปราณบรุ ี จงั หวัดประจวบครี ีขันธ์ กโิ ลเมตรท่ี ๑๕๘
คา่ มาตรฐานแหล่งนำ้ ผวิ ดิน ประเภทที่ 2 สามารถเป็นประโยชนเ์ พื่อ
(1) การอุปโภคและบริโภคโดยต้องผ่านการฆา่ เชอ้ื โรคตามปกติและผ่านกระบวนการปรบั ปรงุ คณุ ภาพนำ้ ทวั่ ไปก่อน
(2) การอนรุ ักษ์สัตวน์ ำ้
(3) การประมง
(4) การว่ายนำ้ และกีฬาทางน้ำ

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำแม่น้ำสายหลกั แมน่ ำ้ เจา้ พระยา แมน่ ้ำป่าสัก แม่นำ้ ทา่ จีน 40
แมน่ ้ำแมก่ ลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหวา่ งวนั ที่ 6 – 16 มถิ นุ ายน พทุ ธศักราช 2565

กรมเจ้าท่า: สำนักความปลอดภยั และสิ่งแวดลอ้ มทางนำ้ แม่น้ำปราณบุรี 41

แผนภมู ทิ ี่ 6.2.2 แสดงปริมาณออกซเิ จนในแม่น้ำปราณบุรเี ทียบกับค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผวิ ดนิ

12 ปริมาณออกซิเจนละลายนา้ (DO) 7.59
10
9.72
8 6.96 8.04
6
4 6.93
2
0

ท ้ายเข่ือนปราณบุรี
สะพานธรรมรัชน์

ส.ถนนเพชรเกษม
สะพานบ ้านนาห ้วย
ปากแม่ ้นาปราณบุรี

DO mg/l DO STD

แผนภูมทิ ่ี 6.2.3 แสดงปริมาณคา่ ความสกปรกในรูป BOD ในแมน่ ำ้ ปราณบรุ ีเทยี บกับคา่ มาตรฐานแหล่งนำ้ ผิวดิน

8 ค่าความสกปรกในรูป BOD 6.76
7
6.26
5.76 5.19
6
5 4.16
4
3
2
1
0

ท ้ายเข่ือนปราณบุรี
สะพานธรรม ัรชน์

ส.ถนนเพชรเกษม
สะพานบ ้านนาห ้วย
ปากแม่ ้นาปราณบุรี

BOD5 mg/l BOD STD

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพน้ำแมน่ ำ้ สายหลัก แมน่ ำ้ เจ้าพระยา แม่น้ำป่าสกั แมน่ ้ำท่าจีน 41
แม่นำ้ แมก่ ลอง แมน่ ้ำเพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหวา่ งวนั ที่ 6 – 16 มถิ ุนายน พุทธศกั ราช 2565

กรมเจา้ ทา่ : สำนักความปลอดภยั และส่งิ แวดลอ้ มทางนำ้ แมน่ ้ำปราณบรุ ี 42

แผนภมู ิท่ี 6.2.4 แสดงค่าคณุ ภาพนำ้ ในพารามเิ ตอร์อืน่ ๆ

pH Temp ๐ c

8.2 33.0
8 32.0
31.0
7.8 30.0
7.6 29.0
7.4 28.0
7.2 27.0

pH Temp ๐ c

TDS mg/l Turb. NTU

8000 100
6000 80
4000 60
2000 40
20
0 0
-2000

TDS mg/l Turb. NTU

8 SS mg/l
6
4 35
2 30
0 25
-2 20
15
10

5
0

Sal. ppt Sal. ppt SS mg/l

Cond. mS/cm

12.000 ทา้ ยเข่ือนปราณบุรี สะพานธรรมรัชน์ ส.ถนนเพชรเกษม สะพานบา้ นนาหว้ ย ปากแม่น้าปราณบุรี
10.000
Cond. mS/cm
8.000
6.000
4.000
2.000
0.000
-2.000

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ แมน่ ำ้ สายหลัก แมน่ ้ำเจา้ พระยา แมน่ ำ้ ป่าสัก แมน่ ้ำทา่ จีน 42
แมน่ ้ำแมก่ ลอง แม่นำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหว่างวนั ท่ี 6 – 16 มิถุนายน พุทธศักราช 2565

กรมเจา้ ท่า: สำนักความปลอดภัยและสงิ่ แวดล้อมทางนำ้ แมน่ ้ำปราณบุรี 43

6.3 สรุปผลการดำเนนิ งาน
ตารางที่ 6.3.1 ตารางสรุปผลคณุ ภาพน้ำเทยี บกับมาตรฐานแหลง่ น้ำผิวดนิ

ดชั นีบ่งชีท้ เ่ี ก่ียวกบั ความสามารถในการดำรงชีวติ ของสิ่งมีชวี ติ ในน้ำทีส่ ำคัญ มาตรฐาน
แหลง่ นำ้ ผิวดิน
แม่น้ำ ออกซิเจนในน้ำ ( STD : ≥ 6 mg/l) ค่าความสกปรกในรปู บโี อดี (STD: < 1.5 mg/l)
ปราณบรุ ี ประเภท 2
เปน็ ไปตามมาตรฐานแหลง่ น้ำผวิ ดนิ ทุกจุด ไมเ่ ป็นไปตามมาตรฐานแหลง่ น้ำผวิ ดนิ ทุกจดุ

6.4 ปญั หาและข้อเสนอแนะ
คณุ ภาพนำ้ ของแม่น้ำปราณบรุ ีในวนั เวลาที่ทำการเก็บตัวอย่างค่าคุณภาพน้ำในพารามิเตอร์พื้นฐาน

ทีไ่ ด้ทำการตรวจวัดไมพ่ บความผิดปกตใิ ด ๆ ดัชนบี ่งชที้ ่เี ก่ยี วกับความสามารถในการดำรงชวี ติ ของสิ่งมชี วี ิตในนำ้ ท่ีสำคญั คอื
ค่าออกซิเจนในน้ำ (ค่ามาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินกำหนดไว้ไม่ควรต่ำกว่า 6 มิลลิกรัมต่อลิตร)

มคี ่าเปน็ ไปตามมาตรฐานคณุ ภาพนำ้ แหล่งน้ำผิวดนิ กำหนดทุกจดุ
ค่าความสกปรกในรูปบโี อดี (คา่ มาตรฐานแหลง่ น้ำผิวดินกำหนดไว้ไม่ควรเกนิ 1.5 มลิ ลกิ รมั ต่อลิตร)

มีคา่ ไม่เปน็ ไปตามมาตรฐานฯ ทุกจุด โดยมีค่าเกินกว่าค่ามาตรฐานฯ กำหนดไว้
สถานการณ์คุณภาพน้ำและสิ่งแวดล้อมโดยรวมของแม่น้ำ ปราณบุรีโดยเฉพาะค่าดัชนีบ่งชี้ ท่ี

เกี่ยวกบั ความสามารถในการดำรงชวี ิตของสิ่งมีชีวิตในนำ้ ทสี่ ำคญั มคี ่าโดยรวมท่ีอยู่ในเกณฑค์ ่อนข้างแย่ ทกุ บริเวณพบ
ปัญหาค่าความสกปรกที่สงู ด้วยปัจจัยท่ีแตกตา่ งกัน สภาพแวดล้อมและปัจจัยทางกายภาพอื่นๆ พบว่า ระดับน้ำของ
แม่น้ำมีระดับปกติ ตะกอนและสันดอนทรายและวัชพืชในน้ำพบบ้างบริเวณตอนบน ไม่กีดขวางทางไหลของน้ำ
สามารถใช้เรือสัญจรได้ตามร่องน้ำปกติ สีน้ำใสธรรมชาติ ค่อนข้างขุ่นบริเวณปากแม่น้ำ ปัญหาผักตบชวาไม่พบ
แม่น้ำปราณบุรีบริเวณปากน้ำมีชุมชน อาคาร ที่พัก ท่าเทียบเรือ และวิสาหกิจชมุ ชน ทั้งที่ติดริมน้ำและท่ีตั้งอยู่อยา่ ง
หนาแน่นในตัวชุมชนปากน้ำ มีการเททิ้งน้ำผ่านท่อเทศบาลและท่อระบายน้ำข้างทางที่เชื่อมกับแม่น้ำบริเวณต่าง ๆ
ซง่ึ ยงั ไมส่ ามารถควบคุมดูแลได้ท่ัวถึง ควรมกี ารดแู ลตรวจสอบกิจกรรมรมิ ฝั่งแมน่ ำ้ อย่างใกล้ชิดโดยเฉพาะบริเวณจุดที่
เป็นแหล่งกำเนิดมลพิษสำคัญเหล่านี้ และร่วมมือกับชุมชน หน่วยงาน และภาคเอกชนในการร่วมกันจัดการของเสีย
และน้ำทิ้งให้ถูกวิธีให้ประสบความสำเร็จให้ได้ ด้วยมักมีเหตุร้องเรียนและพบปัญหาคุณภาพน้ำในบริเวณปากแม่น้ำ
อยู่อย่างต่อเนื่อง ภาคการวิสาหกิจชุมชน แปรรูปสัตว์น้ำ และท่าเทียบเรือ แพปลาต่าง ๆ ต้องร่วมมือกัน และมีการ
ควบคมุ ให้เขม้ งวดขน้ึ เพ่ือหาทางออกในการจัดการน้ำทง้ิ จากแหลง่ กำเนิดมลพิษประเภทนี้ หน่วยงานทเี่ กี่ยวข้องควร
ต้องดูแลเฝ้าระวังระดับน้ำและคุณภาพน้ำในแม่น้ำปราณบุรีอย่างใกล้ชิดสม่ำเสมอ เพื่อรักษาคุณภาพน้ำให้ดีและ
ป้องกนั ไม่ใหเ้ กดิ ปญั หาด้านคณุ ภาพน้ำของแมน่ ำ้ ต่อไป

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ แม่นำ้ สายหลกั แมน่ ำ้ เจ้าพระยา แม่นำ้ ปา่ สกั แมน่ ้ำทา่ จนี 43
แมน่ ำ้ แมก่ ลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหว่างวันที่ 6 – 16 มิถุนายน พทุ ธศักราช 2565

กรมเจา้ ท่า: สำนักความปลอดภัยและสิ่งแวดลอ้ มทางน้ำ แม่น้ำปราณบรุ ี 44

6.5 พิกัดจดุ เกบ็ ตวั อย่างน้ำและภาพถ่ายการดำเนินงาน
แสดงพิกดั จุดเก็บตวั อยา่ งน้ำและภาพถา่ ยจดุ เกบ็ ตวั อย่างนำ้ แม่น้ำปราณบรุ ี จดุ ท่ี 1 ท้ายเขอ่ื นปราณบรุ ี

แสดงพกิ ัดจุดเกบ็ ตัวอย่างนำ้ และภาพถ่ายบริเวณจุดเก็บตัวอย่างนำ้ แม่นำ้ ปราณบรุ ี จดุ ท่ี 2 สะพานธรรมรัชน์

แสดงพิกดั จุดเกบ็ ตวั อยา่ งน้ำและภาพถา่ ยบรเิ วณจดุ เกบ็ ตัวอย่างน้ำแม่น้ำปราณบุรี จุดที่ 3 ส.ถนนเพชรเกษม

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ แมน่ ำ้ สายหลกั แมน่ ้ำเจ้าพระยา แม่น้ำปา่ สัก แม่น้ำท่าจนี 44
แม่น้ำแม่กลอง แมน่ ำ้ เพชรบรุ ี แมน่ ้ำปราณบรุ ี ระหวา่ งวนั ที่ 6 – 16 มถิ ุนายน พทุ ธศกั ราช 2565

กรมเจ้าท่า: สำนักความปลอดภยั และสิง่ แวดลอ้ มทางน้ำ แม่น้ำปราณบรุ ี 45

แสดงพิกดั จุดเก็บตวั อยา่ งน้ำและภาพถ่ายบรเิ วณจุดเกบ็ ตัวอย่างนำ้ แมน่ ้ำปราณบรุ ี จุดท่ี 4 สะพานบา้ นนาห้วย

แสดงพกิ ัดจดุ เก็บตัวอย่างนำ้ และภาพถา่ ยบรเิ วณจดุ เกบ็ ตัวอย่างน้ำแม่นำ้ ปราณบรุ ี จดุ ที่ 5 ปากแมน่ ้ำปราณบรุ ี

รายงานผลการตรวจสอบคณุ ภาพนำ้ แมน่ ำ้ สายหลกั แม่น้ำเจา้ พระยา แม่น้ำป่าสกั แมน่ ำ้ ทา่ จนี 45
แม่นำ้ แมก่ ลอง แม่น้ำเพชรบรุ ี แมน่ ำ้ ปราณบรุ ี ระหวา่ งวนั ท่ี 6 – 16 มถิ นุ ายน พทุ ธศกั ราช 2565