ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทยจังหวัดลำปาง

ผลิตภัณฑ์
วัฒนธรรมไทย
จังหวัดลำปาง

ประจำปี ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔

สำนั กงานวั ฒนธรรมจั งหวั ดลำปาง

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

คำนำ

ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย (Cultural Product Of Thailand : CPOT) เป็นผลผลิตทาง
ความคิดที่สร้างสรรค์และต่อยอดมาจากภูมิปัญญาที่สะสมอยู่ในตัวของมนุษย์ การนำองค์ความรู้
และทรัพยากรที่มีอยู่ในท้องถิ่น มาประยุกต์ใช้ให้เกิดเป็นผลิตภัณฑ์ที่เป็นเอกลักษณ์ประจำท้องถิ่น
ของแต่ละพื้นที่ อีกทั้งยังสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างหลากหลาย โดยกระทรวงวัฒนธรรมได้
กำหนดยุทธศาสตร์ในการนำทุนทางวัฒนธรรมมาพัฒนาสินค้าและบริการทางวัฒนธรรมเพื่อสร้าง
มูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ ในปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔ กระทรวงวัฒนธรรมได้ดำเนินการ
ส่งเสริม การพัฒนาผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย โดยการสนับสนุนให้มีการนำวัฒนธรรมที่มีอยู่ในท้อง
ถิ่นมาเป็นแรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์

จังหวัดลำปางเป็นอีกหนึ่งจังหวัดที่มีความอุดมสมบูรณ์ทางด้านทรัพยากรเป็นอย่าง
มาก ทั้งทรัพยากรทางธรรมชาติที่มีความสวยงาม และทรัพยากรมนุษย์ที่มีการสะสมองค์ความรู้ไว้
โดยเฉพาะอย่างยิ่งภูมิปัญญาทางด้านหัตถกรรมงานฝีมือต่าง ๆ โดยการนำทรัพยากรที่มีอยู่ใน
ท้องถิ่นมาสร้างสรรค์ให้เกิดเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีเอกลักษณ์อีกทั้งยังสร้างรายได้ให้กับชุมชน

จังหวัดลำปางมีผลิตภัณฑ์ที่ได้รับคัดเลือกให้เป็นผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย Cultural
Product of Thailand : CPOT ทั้งหมด ๑๕ รายการ แบ่งเป็นประจำปี พ.ศ. ๒๕๕๙ จำนวน ๓
รายการ พ.ศ. ๒๕๖๐ จำนวน ๓ รายการ พ.ศ. ๒๕๖๑ จำนวน ๒ รายการ พ.ศ. ๒๕๖๒ จำนวน ๔
รายการ พ.ศ. ๒๕๖๓ จำนวน ๑ รายการ และ พ.ศ. ๒๕๖๔ จำนวน ๒ รายการ โดยผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ
เหล่านี้แสดงให้เห็นถึงคุณค่าทางวัฒนธรรมและความภาคภูมิใจของชาวลำปางได้เป็นอย่างดี

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

สารบัญ

ความเป็นมา ๑

กรอบแนวคิด ๓

ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย ๔
จังหวัดลำปาง

ประจำปี ๒๕๕๙ ๖
๗
ชุดบูชาดี – ล้านนา ๘
โคมศรีล้านนา

สร้อยคอชุด “วิถีถิ่น
วิถีหัตถกรรม วิถีธรรม วิถีไท”

ประจำปี ๒๕๖๐

ภาพไม้ฉลุสามมิติ ๑๐
“ลอดลายพุทธศิลป์”

โคมไฟใบบัว ๑๑
“แสงสะท้อนพุทธปรัชญา”

ขลุ่ยเซรามิคล้านนาเมืองลำปาง ๑๒

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

สารบัญ

ประจำปี ๒๕๖๑

เสื้ อทอมือปักลูกเดือย ๑๔
ปกาเกอะญอ ๑๕

โคมประดิษฐ์ล้านนา
บ้านวังหม้อ

ประจำปี ๒๕๖๒ ๑๗
๑๘
ผ้าทอพื้ นเมือง ๑๙
(ลายงาขี้ม้อน)
หินแก้วโป่งข่าม ๒๐

กระเป๋าลายผ้าทอมือ
ชนเผ่าปกาเกอะญอ

ไม้สักทองแกะสลัก
เอกล้านนา

ประจำปี ๒๕๖๓ ๒๒

เสื้ อคลุมลายย่ามโบราณ

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

สารบัญ

ประจำปี ๒๕๖๔ ๒๔
๒๕
ผ้าปักมืออิวเมี่ยน (เย้า)

กระเป๋าแฟชั่นสตรี
จากวัสดุธรรมชาติ

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ความเป็นมา

ประเทศไทยนับเป็นประเทศหนึ่งในประชาคมโลกที่มีความเจริญรุ่งเรือง และมีเอกลักษณ์
ทางวัฒนธรรมอย่างครบถ้วนในทุกสาขา ทั้งที่เป็นวัฒนธรรมทางจิตใจความรู้สึกนึกคิด รสนิยม หรือ
ที่เรียกกันว่าวัฒนธรรมจับต้องไม่ได้ (Intangible) วัฒนธรรมทางวัตถุที่จับต้องได้ (Tangible) ซึ่งเป็น
ผลผลิตที่บรรพชนผลิตสร้างสรรค์ออกมาใช้งานทั้งทางด้านสถาปัตยกรรม ศิลปกรรม เครื่องมือ
เครื่องใช้ต่าง ๆ หรือหากจัดแบ่งวัฒนธรรมตามยุคสมัย คือ วัฒนธรรมในอดีต (Cultural Heritage)
และวัฒนธรรมแห่งชีวิต (Cultural Life) ประเทศไทยก็มีความร่ำรวยวัฒนธรรมทั้งสองแบบดังกล่าว
โดยเฉพาะในด้านโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ ขนบธรรมเนียม ประเพณีและวิถีชีวิต มรดก
ทางวัฒนธรรมจึงเป็นสมบัติอันล้ำค่าของชาติควบคู่ไปกับมรดกทางธรรมชาติด้วยวัฒนธรรมเป็นสิ่ง
ที่แสดงให้เห็นถึงความเป็นนชาติที่แตกต่างจากชาติอื่น นอกจากนี้มรดกทางวัฒนธรรมยังช่วยใน
การพัฒนาประเทศเป็นทรัพยากรอันล้ำค่าที่มีศักยภาพในการเพิ่มรายได้และแก้ไขปัญหาความ
ยากจน

รัฐบาลพลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี แถลงต่อสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.)
วันศุกร์ที่ ๑๒ กันยายน ๒๕๕๗ ข้อ ๔ การศึกษาและเรียนรู้ การทำนุบำรุงศาสนาศิลปะและ
วัฒนธรรม (ข้อ ๔.๘) อนุรักษ์ ฟื้ นฟู และเผยแพร่มรดกทางวัฒนธรรมภาษาไทยและภาษาถิ่น
ภูมิปัญญาท้องถิ่น รวมทั้งความหลากหลายของศิลปะวัฒนธรรมไทยเพื่อการเรียนรู้ สร้างความ
ภูมิใจในประวัติศาสตร์และความเป็นไทย นำไปสู่การสร้างความสัมพันธ์อันดีในระดับประชาชน
ระดับชาติ ระดับภูมิภาค และระดับนานาชาติ ตลอดจนเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจให้แก่ประเทศ และ
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม (นายวีระ โรจน์พจนรัตน์) ได้มอบนโยบายแก่ผู้บริหารกระทรวง
วัฒนธรรม เมื่อวันที่ ๑๕ กันยายน ๒๕๕๗ ในการขับเคลื่อนงานวัฒนธรรม ประกอบด้วย ๓ มิติ ๘
จุดเน้น และ ๓ วิธีการดำเนินงาน โดยมิติที่ ๒ การสร้างการกินดีอยู่ดี และความมั่นคงของประเทศ
ชาติ โดยนำมรดกทางวัฒนธรรมที่มีอยู่มาสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจ เพื่อขับเคลื่อนรายได้ให้แก่
ประเทศชาติ จุดเน้นข้อที่ ๔ การพัฒนาวัฒนธรรมเชิงเศรษฐกิจการสร้างสรรค์เพื่อสร้างมูลค่าการ
ท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม สินค้าและบริการ รวมถึงส่งเสริมการพัฒนาอุตสาหกรรมภาพยนตร์และ
วีดีทัศน์ให้เป็นเครื่องมือสำคัญในการส่งเสริมงานวัฒนธรรมเผยแพร่ภาพลักษณ์ความเป็นไทย และ
รายได้เข้าประเทศ

๑

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

กระทรวงวัฒนธรรมได้กำหนดยุทธศาสตร์ข้อ ๓ การนำทุนทางวัฒนธรรมมาพัฒนา
สินค้าและบริการทางวัฒนธรรมเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ เพื่อนำไปสู่การพัฒนา
เศรษฐกิจสร้างสรรค์ ถือเป็นแนวทางที่สำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศไทย การ
พัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์จะประสบผลสำเร็จไม่ได้ ถ้าปราศจากการพัฒนาทุนวัฒนธรรม
ทุนวัฒนธรรมเป็นสินทรัพย์ที่มีการฝังตัว ทุนทางวัฒนธรรมอาจเป็นวัฒนธรรมที่สัมผัสได้ หรือ
วัฒนธรรมที่สัมผัสไม่ได้ เมื่อสินค้าและบริการมีการฝังตัวของวัฒนธรรมจะเรียกสินค้านั้นว่า
สินค้าวัฒนธรรม เนื่องจากวัฒนธรรมเปรียบเสมือนต้นน้ำในห่วงโซ่มูลค่าของอุตสาหกรรม
สร้างสรรค์ หรือนำเนื้อหาทางวัฒนธรรมไปเป็นส่วนหนึ่งในกลยุทธ์ทางธุรกิจ

เพื่อให้การดำเนินงานของกระทรวงวัฒนธรรม บรรลุผล และสอดคล้องตาม
นโยบายของรัฐบาล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรมและยุทธศาสตร์กระทรวงวัฒนธรรม
สำนักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรมโดยกองกลาง กลุ่มส่งเสริมเครือข่ายและประสานราชการ
ภูมิภาคได้รับมอบหมายให้ดำเนินพัฒนาผลิตภัณฑ์ และธุรกิจบริการด้วยทุนทางวัฒนธรรมจึง
ได้ดำเนินการส่งเสริมการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ที่มีเนื้อหาภูมิหลังทางวัฒนธรรมทั่วทั้งประเทศ
เพื่อนำมาพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย (Cultural Product Of Thailand : CPOT)
สร้างรายได้ให้ชุมชน และประเทศชาติ

วัตถุประสงค์

๑.เพื่ อส่งเสริมและพัฒนาผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทยให้สามารถสร้างมูลค่าเพิ่ม
ทางเศรษฐกิจในระดับชุมชน จังหวัด และประเทศ
๒.เพื่ อกระตุ้นให้ผู้ประกอบการเกิดแรงบันดาลใจในการนำมรดกทางวัฒนธรรมที่มีอยู่
ในท้องถิ่น มาสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทยเพิ่มทางเลือกในการประกอบการ

๒

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

กรอบแนวคิด
การสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย

นำวัฒนธรรมที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาเป็น ค ว า ม ห ม า ย ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์
แรงบันดาลใจในการออกแบบ ประยุกต์ พัฒนา วั ฒ น ธ ร ร ม ไ ท ย
ต่อยอด สร้างสรรค์ให้เป็นผลิตภัณฑ์วัฒนธรรม
ไทย (Cultural Product Of Thailand : CPOT) ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย (Cultural Product Of
เพื่อสร้างคุณค่าทางสังคม และเพิ่มมูลค่าเพิ่ม Thailand : CPOT) หมายถึง ผลิตภัณฑ์ที่พัฒนา
ทางเศรษฐกิจสร้างรายได้ให้กับชุมชนและสร้าง ต่อยอดมาจากวัฒนธรรมไทย มีคุณค่า ความหมาย
ความมั่นคงให้แก่ประเทศชาติ เรื่องราว ด้านวัฒนธรรม อันเป็นรากเหง้าที่ได้รับการ
สืบสาน สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ บ่งบอก อัตลักษณ์
และสามารถเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ สร้างเป็นสินค้า
เชิงพาณิชย์

วั ฒ น ธ ร ร ม ที่ นำ ม า ส ร้า ง ส ร ร ค์ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ วั ฒ น ธ ร ร ม ไ ท ย
แ บ่ ง ไ ด้ เ ป็ น ๒ ก ลุ่ ม แ บ่ ง เ ป็ น ๒ ป ร ะ เ ภ ท

๑. มรดกทางวัฒนธรรม ประเภทอนุรักษ์
ได้แก่ โบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทยประเภทอนุรักษ์
๒. วัฒนธรรมแห่งวิถีชีวิต
๒.๑ การดำรงชีวิต (การแสวงหา/การปรับปรุง/ หมายถึง ผลิตภัณฑ์ที่พัฒนาหรือสร้างสรรค์จากหลัก
สร้างสรรค์ สิ่งจำเป็นสำหรับดำรงชีวิตได้แก่ อาหาร ฐานทางวัฒนธรรมไทย โดยยังคงรักษารูปแบบเดิม
เครื่องแต่งกาย ยารักษาโรค ที่อยู่อาศัย) ไว้เพื่อตอบสนองความต้องการของคนในสังคม และ
๒.๒ ความเชื่อ พิธีกรรม มีมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ
๒.๓ ภาษา วรรณกรรม
๒.๔ สุนทรียศาสตร์ (งานทัศนศิลป์, ดุริยางคศิลป์, ประเภทสร้างสรรค์
การแสดง, การละเล่น, นันทนาการต่าง ๆ) ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทยประเภทสร้างสรรค์

ก ลุ่ ม ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ วั ฒ น ธ ร ร ม ไ ท ย หมายถึง ผลิตภัณฑ์ที่สร้างขึ้นโดยนำรูปแบบ หลักฐาน
แ บ่ ง เ ป็ น ๕ ก ลุ่ ม ทางวัฒนธรรมมาออกแบบ ประยุกต์ พัฒนา ต่อยอด
สร้างสรรค์ ให้ได้ผลิตภัณฑ์ใหม่ ตามสมัยนิยมสอดคล้อง
๑. อาหาร กับความต้องการของคนในสังคม และมีมูลค่าทาง
๒. ผ้า ผลิตภัณฑ์จากผ้า เศรษฐกิจ
๓. เครื่องประดับ
๔. ของใช้ ของตกแต่ง ๓
๕. ศิลปะการแสดง ศิลปะการต่อสู้ การละเล่น

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย
(Cultural Product Of Thailand : CPOT) จังหวัดลำปาง

ตามที่รัฐบาลมีนโยบายขับเคลื่อนประเทศไทย ๔.๐ และมียุทธศาสตร์การขับเคลื่อนประเทศตามแผนพัฒนา
เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑๒ ในข้อ ๒.๒ การเพิ่มศักยภาพการผลิตและการบริการเดิมต่อยอดไปสู่มาตรฐาน
การผลิตและบริการโดยใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรม กระทรวงวัฒนธรรม จึงได้กำหนดยุทธศาสตร์ข้อ ๓ ส่งเสริม
อุตสาหกรรมวัฒนธรรมเชิงสร้างสรรค์ เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ ซึ่งถือเป็นแนวทางที่สำคัญในการพัฒนา
เศรษฐกิจของประเทศไทย ส่งเสริม สนับสนุน ชุมชน และผู้ประกอบการในพื้นที่นำทุนทางวัฒนธรรมมาพัฒนาต่อยอด
สร้างอาชีพและสร้างรายได้ให้กับชุมชน และผู้ประกอบการในพื้นที่นำทุนทางวัฒนธรรมมาพัฒนาต่อยอดสร้างอาชีพ
และสร้างรายได้ให้กับชุมชน ท้องถิ่น และประเทศชาติ

เพื่อให้การดำเนินงานของกระทรวงวัฒนธรรม บรรลุผล และสอดคล้องตามนโยบายของรัฐบาลและยุทธศาสตร์

ของกระทรวงวัฒนธรรม ประชาชนในชาติเห็นคุณค่าของมรดกวัฒนธรรมและนำมาเป็นทุนในการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์

วัฒนธรรม เพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจให้แก่ชุมชนท้องถิ่นและประเทศชาติ กระทรวงวัฒนธรรมโดยกองกลาง กลุ่มส่งเสริม

เครือข่ายและประสานราชการภูมิภาค และกลุ่มพัฒนาทุนทางวัฒนธรรม ได้รับมอบหมายให้ดำเนินการพัฒนา

ผลิตภัณฑ์ และธุรกิจบริการด้วยทุนทางวัฒนธรรม จึงได้ดำเนินการส่งเสริมการพัฒนาผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย โดยการ

สนับสนุนให้มีการนำทุนทางวัฒนธรรมที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาเป็นแรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ เพื่อให้ผู้

ประกอบการในท้องถิ่น ตระหนัก และเห็นคุณค่าของมรดกวัฒนธรรมในท้องถิ่นตนเอง ซึ่งเป็นสิ่งใกล้ตัวว่าสามารถนำ

มาสร้างเอกลักษณ์ให้กับผลิตภัณฑ์ เพื่อเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ เพิ่มทางเลือกในการประกอบการ มีความภาคภูมิใจใน

ถิ่นกำเนิด และสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ที่มีความแตกต่างจากผลิตภัณฑ์ทั่วไป เป็นผลิตภัณฑ์ที่แฝงด้วยเรื่องราวทาง

วัฒนธรรม ในปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔ สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดลำปาง จึงได้ดำเนินโครงการสร้างสรรค์

ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย

วัตถุประสงค์

๑. การพัฒนาและเพิ่มศักยภาพของชุมชนและผู้ประกอบการผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย ด้วยการอบรมพัฒนาทักษะ
ด้านการออกแบบ การผลิตเพื่อเพิ่มคุณค่า และมูลค่าของผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทยให้มีคุณภาพ รวมถึงมาตรฐานที่
สามารถแข่งขันได้ในเชิงพาณิชย์ในระดับสากล

๒. เพื่อให้ชุมชนและผู้ประกอบการผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย สามารถสร้างรายได้ให้กับท้องถิ่นนำไปสู่การสร้างความ
มั่นคงทางเศรษฐกิจให้กับประเทศ

๓. เพื่อกระตุ้นให้ชุมชนเกิดจิตสำนึกในการอนุรักษ์ หวงแหนในมรดกทางศิลปวัฒนธรรมในท้องถิ่น ร่วมกันอนุรักษ์
สืบสาน ต่อยอดงานศิลปวัฒนธรรมของชาติให้คงอยู่สืบต่อไป

๔. เพื่อเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทยให้เป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลายทั้งในและต่างประเทศ

๔

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ผลิตภัณฑ์
วัฒนธรรมไทย
จังหวัดลำปาง
ประจำปี ๒๕๕๙

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ชุดบูชาดี – ล้านนา

แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์
ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย

บายศรีเป็นเครื่องสักการะบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์

เพื่อขอความเป็นสิริมงคล ซึ่งมีใช้กันมาตั้งแต่

สมัยอยุธยา โดยได้รับอิทธิพลจากคติความเชื่อ

ของพราหมณ์ ซึ่งทางภาคเหนือเรียกบายศรีว่า

ใบศรี หรือ ขันศรี ทำด้วยใบตองวางซ้อนกัน

เป็นชั้น มีตั้งแต่ชั้นเดียวจนถึง ๙ ชั้น ส่วน

มากนิยมเลขคี่ การเรียกขวัญของภาคเหนือถ้า

เป็นงานใหญ่ มักมีขบวนแห่บายศรีซึ่งประกอบ

ด้วยอาหารคาวหวาน ขบวนฟ้อน และเครื่อง

ดนตรีพื้นเมือง

เพื่อประยุกต์เครื่องบูชาจากบายศรี ซึ่งทำจาก
ใบตอง ชาวลำปางซึ่งเชี่ยวชาญในการทำเซรามิคจึงได้
ออกแบบ ผลิตภัณฑ์ชุดบูชาเซรามิค เพื่อให้รูปแบบ
ร่วมสมัยมากขึ้น โดยนำลวดลายมาจากจิตรกรรมฝา
ผนังภายในวิหารแต้ม วัดพระธาตุลำปางหลวงซึ่งเป็น
วัดคู่บ้านคู่เมืองสำคัญของลำปาง ใช้เทคนิคลงรักปิด
ทองในผลิตภัณฑ์ ทำให้ผลิตภัณฑ์มีความวิจิตรงดงาม
มากขึ้น แต่ยังคงเอกลักษณ์ของลำปางไว้

ภาพโดย : DHANABADEE.COM

ผู้ประกอบการ : นายพนาสิน ธนบดีสกุล

ที่อยู่ : บริษัท ธนบดีเดคอร์เซรามิค จำกัด

๕๔๓ หมู่ ๑ ตำบลกล้วยแพะ อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง

โทรศัพท์ : ๐ ๕๔๓๕ ๔๐๑๑ – ๒

Website : dhanabadee.com

๖

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

โคมศรีล้านนา

แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ ผู้ประกอบการ : นางทิวาพร ปินตาสี
ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย ที่อยู่ : ๒๕๖ หอศิลป์ลำปาง
ถนนตลาดเก่า ตำบลสวนดอก
โคมไฟเป็นงานหัตถกรรมพื้นบ้านของชาวล้านนา อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง
ที่ได้รับการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นให้คงอยู่สืบต่อมาจนถึง โทรศัพท์ : ๐๘ ๖๖๕๗ ๒๗๒๘
ปัจจุบัน ชาวล้านนาจุดโคมไฟในงานประเพณียี่เป็ง Facebook : โคมศรีล้านนา
เพื่อสักการะ บูชาพระพุทธเจ้า คืนวันเพ็ญเดือนสิบสอง
ซึ่งเชื่อกันว่าเมื่อได้กระทำเช่นนี้แล้วประทีปจากโคมจะ
ช่วยส่องแสงประกายให้ดำเนินชีวิตเจริญรุ่งเรืองอยู่เย็น
เป็นสุข

ด้วยความเชื่อ ความผูกพันกับโคมและเพื่อสืบทอด
ภูมิปัญญาการทำโคมของชาวล้านนา ผู้ประกอบการ
จึงได้สร้างสรรค์โคมไฟ เพื่อใช้ประดับตกแต่งอาคาร
สถานที่ เพื่อความสวยงาม ดูบรรยากาศสบาย ๆ แบบ
ล้านนาตามยุคสมัยที่เปลี่ยนแปลงไป

๗

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

สร้อยคอชุด
“วิถีถิ่น วิถีหัตถกรรม

วิถีธรรม วิถีไท”

แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ ผู้ประกอบการ : นางจันทร์ธพร สุจริต
ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย ที่อยู่: ๓๙๕ หมู่ ๑๑ ตำบลแจ้ซ้อน
อำเภอเมืองปาน จังหวัดลำปาง
สร้อยคอชุด “วิถีถิ่น วิถีหัตถกรรม วิถีธรรม วิถีไท” ได้รับแรง โทรศัพท์ : ๐๘ ๐๐๓๔ ๔๒๑๓
บันดาลใจจากความงดงามของวัฒนธรรม และวิถีชีวิตอันเรียบง่ายของชนเผ่า
ต่าง ๆ โดยมุ่งเน้นการนำวัตถุดิบที่มีอยู่ในท้องถิ่น เช่น ลูกเดือยหิน เส้นหญ้า
และเมล็ดพันธุ์ต่าง ๆ มาเป็นวัตถุดิบหลัก โดยใช้เทคนิคการปัก การถัก และ
การสาน ซึ่งเป็นภูมิปัญญาของท้องถิ่น อันแสดงถึงคุณค่าของงานหัตถกรรม
อันละเอียดอ่อนประณีต นำมาผสมผสานกับแนวคิดการออกแบบในปัจจุบัน
เพื่อนสร้างสรรค์ผลงานอันเปี่ ยมไปด้วยคุณค่าและความงาม อีกทั้งยังเป็นการ
สร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลิตภัณฑ์ สร้างงานสร้างรายได้ให้กับคนในชุมชน เสริม
สร้างให้คนในชุมชนเกิดความรักความหวงแหน และภาคภูมิใจในคุณค่าของ
ภูมิปัญญาที่มีอยู่ ส่งผลให้เกิดการพัฒนาต่อยอดต่อไปอย่างไม่รู้จบ

๘

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ผลิตภัณฑ์
วัฒนธรรมไทย
จังหวัดลำปาง
ประจำปี ๒๕๖๐

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ภาพไม้ฉลุสามมิติ “ลวดลายพุทธศิลป์”

ผู้ประกอบการ : แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์
ว่าที่ร้อยตรีศิฤาพงค์ มีธรรม ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย
ที่อยู่ : ชุมชนคุณธรรมวัดบ้านก่อ
๑๕๔ หมู่ ๖ ตำบลวังทรายคำ จังหวัดลำปางมีเรื่องราวเล่าขานทางประวัติศาสตร์ด้านต่าง ๆ มาไม่ต่ำ
อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง กว่า ๑,๓๐๐ ปี ไม่ว่าจะเป็นวิถีชีวิต สถาปัตยกรรม จิตรกรรม (ภาพแต้ม)
โทรศัพท์ : ซึ่งเรื่องราวเหล่านั้นถูกบอกกล่าว เล่าขานผ่านวัดวาอารามต่าง ๆ ในหลาย
๐๘ ๗๑๙๒ ๒๗๙๔ ๆ พื้นที่ของจังหวัด เฉกเช่นเดียวกัน ณ วัดบ้านก่อ เป็นอีกแหล่งวัฒนธรรม
๐๙ ๕๔๔๗ ๕๓๗๙ หนึ่งที่มีรูปแบบสถาปัตยกรรมและจิตรกรรม (ภาพแต้ม) แบบล้านนา บอก
๐๘ ๗๑๘๒ ๘๑๕๖ เล่าเรื่องราววิถีชีวิตพุทธประวัติ รวมถึงงานฉลุที่ผ่านหน้าจั่ว และเชิงชายของ
Facebook : บ้านหัตถศิลป์ พระวิหารหลวง ด้วยภูมิปัญญาฝีมือช่างโกรกฉลุไม้ผนวกกับความงดงามของ
จิตรกรรมเกี่ยวกับพุทธประวัติ จึงก่อเกิดเป็นแรงบันดาลใจนำภาพจิตรกรรม
ผนังวัดบ้านก่อที่เป็นภาพสองมิติมาโกรก ฉลุด้วยเทคนิคพิเศษที่คิดค้นขึ้นเอง
บนไม้สักทอง ซึ่งเป็นทรัพยากรในท้องถิ่นจนได้ชิ้นงานศิลปะประยุกต์เป็น
ภาพฉลุไม้สามมิติ เพื่อเป็นสินค้าสักการะบูชา, สินค้าประดับตกแต่ง, สินค้าที่
ระลึกและเป็นสิริมงคลแก่ผู้บริโภค

๑๐

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

โคมไฟใบบัว
“แสงสะท้อนพุทธปรัชญา”

แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ ภาพโดย :
ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ วั ฒ น ธ ร ร ม ไ ท ย WWW.LANNAPOST.NET

วัดพระธาตุลำปางหลวง วัดคู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดลำปาง ผู้ประกอบการ : นายเอกนัย อวดดี
มีศิลปกรรมอันวิจิตรงดงามและมีองค์พระธาตุลำปางหลวง พระธาตุ ที่อยู่ : ชุมชนคุณธรรมวัดเวียงหงส์ล้านนา
ประจำปีเกิด “ ปีฉลู ” ผู้มาเยี่ยมเยือนเมืองลำปาง จะได้สักการะ ๘๒๓ หมู่ ๑๒ ตำบลแม่เมาะ
องค์พระธาตุลำปางหลวง เมื่ อแสงพระอาทิตย์สาดส่ององค์พระธาตุ อำเภอแม่เมาะ จังหวัดลำปาง
ลำปางหลวงทำให้ปรากฏ “เงาพระธาตุ”ขึ้น ในมณฑปพระพุทธบาท โทรศัพท์ : ๐๘ ๖๑๙๗ ๘๓๐๓
สร้างความประทับแก่ผู้ที่ได้เห็น เป็นที่มาของแรงบันดาลใจในการ
พั ฒ น า แ ล ะ อ อ ก แ บ บ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ โ ค ม ไ ฟ โ ด ย นำ ใ บ บั ว วั ต ถุ ดิ บ ใ น ท้ อ ง ถิ่ น
มาผลิตสร้างสรรค์เป็นผลงานให้ถ่ายทอดพุทธปรัชญา “บัวสี่เหล่า”
ย้ำเตือนพุทธศาสนิกชนทุกคนให้ตระหนักยึดมั่นในคุณธรรม จึงเกิด
การสร้างสรรค์เป็นผลิตภัณฑ์โคมไฟตั้งโต๊ะชุด “แสงสะท้อนพุทธ
ปรัชญา” เป็นการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใบบัวผ่านการแปรรูปให้มีความ
คงทน สามารถสร้างรายได้ให้กับชุมชนและพัฒนาต่อยอดสู่ตลาด
สิ น ค้ า ข อ ง ที่ ร ะ ลึ ก เ มื อ ง ลำ ป า ง ต่ อ ไ ป

๑๑

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ขลุ่ยเซรามิคล้านนาเมืองลำปาง

ภาพโดย : แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์
WWW.LAMPANGPOST.COM ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย

ผู้ประกอบการ : นายพนาสิน ธนบดีสกุล นอกจากดิ นขาวที่ เป็นต้ นกำเนิดของชามตราไก่ ลำปางซึ่ ง
ที่อยู่ : บริษัท ธนบดีเดคอร์เซรามิค จำกัด
๕๔๓ หมู่ ๑ ตำบลกล้วยแพะ เป็นสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์แล้ ว จั งหวั ดลำปางยังมีสมบัติ ทางวั ฒนธรรมที่
อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง
โทรศัพท์ : ๐ ๕๔๓๕ ๔๐๑๑ - ๒ ต่อ ๑๑๑ สำคั ญต่ อประวั ติ ศาสตร์ชาวล้ านนา ได้ แก่ วั ดพระธาตุลำปางหลวง ซึ่ ง

๐๘ ๗๕๗๙ ๐๙๔๓ นอกจากเป็นสัญลั กษณ์สำคั ญทางศาสนาแล้ ว ในทางด้ านศิลปะความ
Website : dhanabadee.com
งดงามก็ มีความน่าสนใจไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ ากั น โดยเฉพาะลวดลายลงรัก

ปิดทองเสาวิ หารน้ำแต้ ม ที่ มีความละเอี ยดอ่ อนช้อย และเทคนิคของ

การลงรักปิดทองที่ ต้ องใช้ทั้ งเวลา ฝีมือ และความชำนาญ ทำให้การ

สืบทอดต่ อนั้ นยากลำบาก จึ งนำมาประยุ กต์ ใช้ในการออกแบบเป็น

รู ปลอกทดแทน โดยการถ่ ายทอดลงบนพื้ นผิวเซรามิคที่ หล่ อด้ วยดิ นขาว

ลำปาง และประดั บด้ วยพู่หางม้า เพื่ อสื่ อสารถึ งรถม้าเมืองลำปางซึ่ ง

เป็นสัญลั กษณ์สำคั ญของลำปาง แสดงให้เห็นถึ งอั ตลั กษณ์ของลำปาง

และมีความเป็นเอกลั กษณ์ที่ มีคุณค่ า

จากแรงบันดาลใจที่ ได้ กล่ าวมาข้างต้ นนี้ จึ งได้ คิ ดประดิ ษฐ์ขลุ่ ย

เครื่ องดนตรีไทยเซรามิคดิ นขาวลำปาง ลายเสาวิ หารน้ำแต้ มวั ดพระ

ธาตุลำปางหลวง โดยมีความมุ่งหมายที่ จะอนุรักษ์ สร้างสรรค์ และเผย

แพร่คุณค่ าทางศิลปะและงานหัตถอุ ตสาหกรรมที่ เป็นเอกลั กษณ์ของ

จั งหวั ดลำปางให้เป็นที่ รู้จั กมากยิ่งขึ้ น

๑๒

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ผลิตภัณฑ์
วัฒนธรรมไทย
จังหวัดลำปาง
ประจำปี ๒๕๖๑

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

เสื้อทอมือปักลูกเดือย แรงบันดาลใจ
ปกาเกอะญอ ในการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์
วัฒนธรรมไทย
ผู้ประกอบการ : นางพลอย กาวิโล
ที่อยู่ : หมู่ที่ ๑ ตำบลเสริมกลาง อำเภอเสริมงาม จังหวัดลำปาง บ้านโป่งน้ำร้อน หมู่ที่ ๑ ตำบลเสริมกลาง
โทรศัพท์ : ๐๙ ๕๔๕๑ ๖๙๑๐
อำเภอเสริมงาม จังหวัดลำปาง เป็นหมู่บ้าน

ตำแหน่งสุดท้ายทางทิศเหนือของอำเภอเสริมงาม

มีแหล่งน้ำพุร้อนที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ

ลักษณะของโป่งน้ำร้อนที่พบจะเก็นได้ริมตลิ่ง ตลอด

สายน้ำระยะทางประมาณ ๑๐๐ เมตร ของลำห้วย

แม่เสริม ซึ่งชาวบ้านได้พัฒนาและขุดเป็นบ่อน้ำร้อน

ขึ้นมา ๓ บ่อ แต่ละบ่อความร้อนไม่เท่ากัน ประชากร

มีทั้งชาวไทยภูเขาชนเผ่ากะเหรี่ยง (ปกาเกอะญอ)

และชาวบ้านธรรมดาส่วนใหญ่ ประกอบอาชีพ

เกษตรกรรม ชาวกะเหรี่ยงมีภูมิปัญญาด้านการทอ

ผ้า จนเป็นวัฒนธรรมประจำเผ่า เป็น

เอกลักษณ์ของชาวกะเหรี่ยงที่ผู้หญิงทุกคนต้องทอ

ผ้าให้คนในครัวเรือนใส่ และเป็นองค์ความรู้ที่ได้รับ

การถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น “ผ้าทอกะเหรี่ยง” บ่ง

บอกอัตลักษณ์วิธีการทอด้วย “กี่เอว” มีลักษณะการ

ทอโดยใช้ฝ้ายโยงเข้ากับเอวของผู้ทอและเสาบ้าน

สามารถเคลื่อนย้ายไปทอในที่ต่าง ๆ ได้อย่าง

ง่ายดาย โดยมีลวดลายการทอที่แปลกตา สีสันเส้น

ฝ้ายผ่านการย้อมสีธรรมชาติ และมักมีการปัก

ลวดลายจากเมล็ดพืชลูกเดือยที่สวยงาม สะดุดตา

เวลาสวมใส่ ดูเหมาะเจาะลงตัว โดยจุดเด่น

ผลิตภัณฑ์ “ผ้าทอกะเหรี่ยง” ลักษณะที่โดดเด่นของ

ผ้าทอกะเหรี่ยงบ้านโป่งน้ำร้อน คือ คุณภาพของสี

ทนต่อแสงโดยการใช้น้ำแร่เป็นส่วนผสม ในทุกขั้น

ตอนของการย้อมสีธรรมชาติ สีย้อมธรรมชาติจะมีสี

ที่สวยงามแบบสบายตาไม่ฉูดฉาดเกินไปสีทนต่อแสง

และที่สำคัญไม่มีสารเคมีตกค้าง และใช้กี่เอวในการ

ทอผ้าจึงได้ผืนผ้าที่แน่น และลวดลายที่หลากหลาย

รูปแบบ เป็นลายดั้งเดิมที่สืบทอดต่อกันมาจาก

บรรพบุรุษ และลวดลายที่ดัดแปลงมาจากเดิม เป็น

ลวดลายที่ลอกเลียนมาจากธรรมชาติ เช่น ลายปีก

ผีเสื้อ ลายแมลงปอ ลายแมงมุม ลายต้นไม้ ดอกไม้

เป็นการสะท้อนวิถีชีวิต ของชาวกะเหรี่ยงที่ผูกพัน

กับธรรมชาติรอบตัว และสะท้อนถึงความละเอียด

อ่อนในการที่จะเก็บเอาสิ่งแวดล้อมรอบตัว มาถักทอ

ลวดลายเหล่านั้นได้อย่างประณีตงดงามซึ่งทุกขั้น

ตอนการผลิตต้องอาศัยความอดทน เอาใจใส่

๑๔

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

โคมประดิษฐ์ล้านนา
บ้านวังหม้อ

แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์
ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย

โ ค ม ป ร ะ ดิ ษ ฐ์ ล้ า น น า บ้ า น วั ง ห ม้ อ เป็นงาน

หัตถกรรมพื้ นบ้าน ทางศิลปกรรมลวดลายเชิงช่างลำปาง

โดยสืบทอดมาจากบรรพบุรุษจาก รุ่นสู่รุ่น ซึ่งรูปแบบของ

โ ค ม ก่ อ น ก า ร พั ฒ น า เ ป็ น โ ค ม ป ร ะ ดิ ษ ฐ์ ล้ า น น า บ้ า น วั ง ห ม้ อ ที่

ส า ม า ร ถ พั บ เ ก็ บ ไ ด้ เ ป็ น รู ป ท ร ง ส า ม เ ห ลี่ ย ม นั้ น แ ต่ เ ดิ ม

ภูมิปัญญาได้ทำโคมรูปแบบไม่สามารถพับได้ เช่น โคม

แปดเหลี่ยม โคมเพชรดอกบัว โคมม่านแปดเหลี่ยม โคม

ดาว โคมสี่เหลี่ยมหลังก่าย โคมบะเต้า โคมหูกระต่าย

เป็นต้น แต่ก็มีข้อเสีย คือ เก็บรักษายาก กลุ่มทำโคมบ้าน

วังหม้อ นายมณฑล ปินตาสี จึงได้พัฒนาสร้างสรรค์รูป

แบบโคมให้สามารถพับเก็บได้ โดยได้รับการสนับสนุน

จากมหาวิทยาลัยราชภัฎลำปาง และสำนักงานวัฒนธรรม

จั ง ห วั ด ลำ ป า ง ใ ห้ ก า ร ส นั บ ส นุ น ใ น ก า ร ส ร้ า ง ส ร ร ค์ ทำ โ ค ม

ประดิษฐ์ล้านนาบ้านวังหม้อ รูปแบบพับเก็บได้

จุ ด เ ด่ น ข อ ง ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ โ ค ม ป ร ะ ดิ ษ ฐ์ ล้ า น น า บ้ า น

วังหม้อ เป็นของใช้ในประเพณีเดือนยี่เป็ง ตามความเชื่ อ

ของคนล้านนา และใช้ประดับตกแต่งสถานที่เพื่ อเสริม

สร้างบรรยากาศแบบล้านนา เป็นงานหัตถกรรมที่สืบทอด

มาจากบรรพบุรุษจากรุ่นสู่รุ่นสามารถพับเก็บได้ พกพา

สะดวก ลวดลายมีอัตลักษณ์เฉพาะ เป็นลวดลายจาก

ปั๊ บสาบ่าเก่าวัดพระเจดีย์ซาวหลัง อาทิ ลายดอกสามปอย

หลวง ลายขันแก้วทั้งสาม หลายสหรีสามแฉก เป็นต้น

ผู้ประกอบการ : นายมณฑล ปินตาสี
ที่อยู่ : ชุมชนคุณธรรมบ้านวังหม้อ
บ้านวังหม้อ ตำบลต้นธงชัย อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง
โทรศัพท์ : ๐๘ ๑๗๐๓ ๘๐๖๖

ภาพโดย : WWW.CPOT.IN.TH

๑๕

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ผลิตภัณฑ์
วัฒนธรรมไทย
จังหวัดลำปาง
ประจำปี ๒๕๖๒

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ผ้าทอพื้นเมือง
(ลายงาขี้ม้อน)

แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์
ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย

ชาวบ้านตำบลบ้านกิ่ว อำเภอแม่ทะ
มีทักษะในการทอผ้า และได้สร้างลวดลายที่
ไม่สลับซับซ้อน โดยได้คิดค้นลายงาขี้ม้อน
ซึ่งมีแรงบันดาลใจมาจากอาหารพื้นเมือง
ภาคเหนือที่เรียกว่า “ข้าวดึกงา” ซึ่งหมายถึง
ข้าวเหนียวคลุกกับงาขี้ม้อน จึงเป็นที่มาของ
ชื่อผ้าทอมือลายงาขี้ม้อน ต่อมาการทอ
ผ้าลายงาขี้ม้อนได้เลือนหายไประยะหนึ่ง

ปัจจุบัน ชาวบ้านมีความต้องการที่
จะรื้อฟื้ นการทอผ้าลายงาขี้ม้อนเพื่ออนุรักษ์
และสืบสานภูมิปัญญาชาวบ้าน และเพื่อ
สร้างรายได้ให้แก่ชุมชน

ผู้ประกอบการ : นางสาวนงเยาว์ อุดมวงค์
ที่อยู่ : ชุมชนคุณธรรมบ้านกิ่ว
๖๘/๑ หมู่ ๑ ตำบลบ้านกิ่ว อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง
โทรศัพท์ : ๐๘ ๒๖๒๘ ๐๗๑๑

๑๗

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

หินแก้ว
โป่งข่าม

แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ ผู้ประกอบการ : นายมงคล เฟยตา
ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย ที่อยู่: ชุมชนคุณธรรมวัดนาบ้านไร่
๓๐ หมู่ที่ ๕ ตำบลแม่ถอด
นับแต่อดีตถึงปัจจุบัน ความเชื่อเรื่องโชคลางของขลังมีอิทธิพลต่อ อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง
ผู้ที่มีความศรัทธาในสิ่งเหล่านี้ “แก้วโป่งข่าม” ของจังหวัดลำปาง เป็นหนึ่งใน โทรศัพท์ : ๐๘ ๑๐๓๑ ๖๒๓๘
วัตถุมงคลที่ผู้คนจำนวนมากต่างนับถือและศรัทธา ชุมชนคุณธรรมวัดนา
บ้านไร่ ตำบลแม่ถอด อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง การได้ครอบครองหินแก้ว
โป่งข่าม เชื่อว่าจะนำมาซึ่งสิริมงคล คุณค่าและความงามของแก้วโป่งข่าม
ขึ้นอยู่กับศิลปะและความชำนาญของช่างตัดและเจียระไน ที่จะคงส่วนใดไว้
หรือทิ้งส่วนใดไป และต้องเข้าใจถึงจุดเด่นของแก้วแต่ละหน่อ จุดเด่น : การ
ผสมผสานระหว่างภูมิปัญญาการเจียระไนแบบพื้นบ้าน และความเชี่ยวชาญ
การขึ้นตัวเรือน โดยเน้นรูปแบบและลวดลายที่มีความร่วมสมัย ผลิตภัณฑ์หิน
แก้วโป่งข่าม ของอำเภอเถิน จังหวัดลำปาง ได้รับการคัดเลือกเป็นผลิตภัณฑ์
วัฒนธรรมไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๖๒ ถึงปัจจุบัน

๑๘

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

กระเป๋าลายผ้าทอมือ
ชนเผ่าปกาเกอะญอ

แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์
ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย

กว่า ๑๕ ปี ในการเรียนรู้และสะสมประสบการณ์การทำเครื่องหนัง จนสามารถ
ทำเองได้ทุกขั้นตอนตั้งแต่ออกแบบ ซื้อวัตถุดิบ ผลิต จนถึงขาย จึงอยากเป็นส่วนหนึ่ง
ในการสานต่องานช่างเครื่องหนัง จึงเกิดแนวคิดในการสร้างสรรค์ผลงานที่คิดขึ้นมา
ใหม่ ด้วยการผสมผสานระหว่างผ้าฝ้ายทอมือชนเผ่าปกาเกอะญอ ร่วมกับหนังวัว
ซึ่งจุดเด่นของผลิตภัณฑ์ เป็นการผสมผสานระหว่างผ้าทอกี่เอวย้อมสีธรรมชาติด้วย
น้ำแร่ของชนเผ่ากะเหรี่ยงที่มีความอ่อนนุ่มและสีสันสดใสติดทนนาน มาตัดเย็บ เข้า
กับโครงของกระเป๋าที่ทำจากหนังวัว ดังนั้น การวางลวดลาย และแพทเทิร์นของผ้า
จึงต้องใช้ทักษะความเชี่ยวชาญของทีมช่างฝีมือ ในการคำนวณและตัดเนื้อผ้ามาเย็บ
เข้ากับกระเป๋า เช่นกัน เพื่อให้ผ้าไม่ตึงหรือหย่อนจนเกินไป กระเป๋าจึงจะคงรูปงดงาม
ตามแบบงานหัตถศิลป์ของไทย และความทันสมัยของสากลนิยม

ผู้ประกอบการ : นางวราภรณ์ ปงผาบ
นายฉลอง ทองโคตร

ที่อยู่ : ชุมชนคุณธรรมวัดศรีลังกา
๑๑๓ หมู่ ๕ บ้านศรีลังกา ตำบลเสริมกลาง
อำเภอเสริมงาม จังหวัดลำปาง
โทรศัพท์ : ๐๘ ๑๑๖๓ ๕๖๔๖

๐๖ ๑๒๘๕ ๘๓๒๖

๑๙

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ไม้สักทองแกะสลัก เอกล้านนา
(กลุ่มพัฒนาอาชีพไม้แกะสลัก)

ภ า พ โ ด ย : ไ ม้ สั ก แ ก ะ ส ลั ก เ อ ก ล้ า น น า ค า ฟ วิ่ ง
-EAKLANNA TEAK WOOD CARVING

แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์
ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย

ไม้สักทองแกะสลักเอกล้านนา (กลุ่มพัฒนาอาชีพ ผู้ประกอบการ : นายเอกราช ฟูแสง
ไม้แกะสลัก) เป็นการรวมกลุ่มของผู้ที่มีอาชีพการแกะสลักไม้ ที่อยู่ : ชุมชนคุณธรรมบ้านร้อง
แ ล ะ มี แ น ว คิ ด ใ น ก า ร นำ เ ส น อ ง า น ที่ ไ ม่ เ ห มื อ น ไ ม้ แ ก ะ ส ลั ก ทั่ ว ไ ป ๑๖ หมู่ที่ ๒ ตำบลบ้านร้อง
คือ การนำเอาศิลปวัฒนธรรมของท้องถิ่นใส่ลงไปในงานแกะ อำเภองาว จังหวัดลำปาง
สลักเพื่ อให้งานออกมามีคุณค่า และยังได้นำเอาเทคนิคการ โทรศัพท์ : ๐๙ ๖๘๑๙ ๘๙๘๗
ลงสีแบบโบราณมาประยุกต์ให้เข้ากับงานแกะสลัก จนได้รับ
ความนิยมเป็นอย่างมาก โดยมีจุดเด่นของผลิตภัณฑ์ คือ Facebook : ไม้สักแกะสลัก เอกล้านนา
การออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ไม่เหมือนใคร และเทคนิคการลงสี คาฟวิ่ง -Eaklanna Teak wood carving
แบบโบราณที่นำมาประยุกต์ใช้ โดยยากที่จะลอกเลียนแบบ

๒๐

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ผลิตภัณฑ์
วัฒนธรรมไทย
จังหวัดลำปาง
ประจำปี ๒๕๖๓

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

เสื้อคลุม
ลายย่ามโบราณ

แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์
ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย

จากเอกลักษณ์ความงดงามตรงสีขาว ดำ ของ
ย่ามลายโบราณที่ทอจากผ้าฝ้ายย้อมสีธรรมชาติ ผ่าน
การทออย่างบรรจง จึงเกิดแนวคิดในการออกแบบเสื้อ
คลุม โดยการนำผ้าทอกี่เอวย้อมสีธรรมชาติด้วยน้ำแร่
ซึ่งมีความอ่อนนุ่มและสีสันสดใส ติดทนนาน มีลวดลาย
จากการทอและการปักที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ ของชนเผ่า
กะเหรี่ยงปกาเกอะญอ ตำบลเสริมกลาง อำเภอเสริมงาม
จังหวัดลำปาง นำมาตัดเย็บตกแต่งอย่างประณีตโดยช่าง
ที่เข้าใจลักษณะและเอกลักษณ์ของเนื้อผ้า ทำให้ชุดที่ตัด
เย็บดูโดดเด่น ทันสมัย สามาถใช้ได้ในชีวิตประจำวัน

โดยจุดเด่นของผลิตภัณฑ์นั้นเป็นการผสมผสาน
ระหว่างผ้าทอลายย่ามโบราณ กับงานปักผ้าทอกี่เอวย้อมสี
ธรรมชาติด้วยน้ำแร่ ของชนเผ่ากะเหรี่ยงปกาเกอะญอ ที่มี
ความอ่อนนุ่มและสีสันสดใส ติดทนนาน ลวดลายจากการทอ
และการปัก ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะมาตัดเย็บเข้ากับผืนผ้าทอ
ลายย่ามโบราณ ผ่านการตัดเย็บอย่างประณีต การวาง
ลวดลาย และแพทเทิร์นของผ้า โดยช่างที่เข้าใจลักษณะและ
เอกลักษณ์ของเนื้อผ้า ทำให้ชุดที่ตัดเย็บดูโดดเด่น ทันสมัย
ใส่ได้ทุกวัน

ผู้ประกอบการ : นางติ๊บ ปงกาวงศ์ ภาพโดย : WWW.CPOTSHOP.COM
ที่อยู่ : ชุมชนคุณธรรมวัดหลวงนางอย
หมู่ ๑๐ ตำบลเสริมซ้าย ๒๒
อำเภอเสริมงาม จังหวัดลำปาง
โทรศัพท์ : ๐๘ ๓๓๒๐ ๗๖๙๗

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ผลิตภัณฑ์
วัฒนธรรมไทย
จังหวัดลำปาง
ประจำปี ๒๕๖๔

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

ผ้าปักมืออิวเมี่ยน (เย้า)

ผู้ประกอบการ : นางสาวขวัญสุมล ไพรพนาพฤกษ์
ที่อยู่ : ชุมชนคุณธรรมบ้านบ่อสี่เหลี่ยม
๓/๑ หมู่ที่ ๗ ตำบลปงตา
อำเภองาว จังหวัดลำปาง
โทรศัพท์ : ๐๘ ๑๒๙๐ ๙๔๙๖

แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์
ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย

ศิ ล ป ะ ก า ร ปั ก ผ้ า ข อ ง ช า ว อิ ว เ มี่ ย น มี ค ว า ม ผู ก พั น
เชื่ องโยงกับตำนานกำเนิดของชาวเมี่ยน ซึ่งบรรพบุรุ ษได้เล่า
สืบทอดต่อกันมา ลักษณะการใช้ลวดลายและสีสันบนเครื่ อง
แต่งกาย เสมือนเป็นการสืบทอดตำนานผ้าที่ใช้ในการปกปิด
ร่างกายของผันตาผู้ให้กำเนิดเผ่าพันธุ์เมี่ยน จึงเป็นที่มาของ
ลักษณะเครื่ องแต่งกายประจำเผ่าของชาวเผ่าเมี่ยน ทั้ งผ้า
คาดเอว ผ้าโพกศีรษะ และกางเกงที่ปักลวดลายด้วยด้าย
ห ล า ก สี สั น

ลวดลายของผ้าปักชาวเมี่ยน เป็นการผสมผสาน
ระหว่างตำนานกำเนิดชาวเมี่ยนกับความเชื่ อที่สอดแทรกอยู่
ในประเพณี ธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมรอบตัว วิถีชีวิตความเป็น
อยู่ของชาวเมี่ยน โดยใช้เส้นด้ายไม่น้อยกว่า ๗ สี ซึ่งเป็นสี
ธรรมชาติที่ใช้มาแต่โบราณ ประกอบด้วย สีแดง สีเหลือง
สีน้ำเงิน สีเขียว สีดำ สีม่วง และสีขาว ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของ
ช า ว เ มี่ ย น

๒๔

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

กระเป๋าแฟชั่นสตรีจากวัสดุธรรมชาติ

แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์
ผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย

ใบบัวมีลวดลายสวยงาม แข็งแรง และมีความ

เหนียว แต่มักไม่ค่อยมีใครนำมาใช้ประโยชน์หลากหลายเท่า

ที่ควร จึงทดลองนำใบบัวขนาดเล็กทาบลงบนแจกันเซรามิค

เ กิ ด เ ป็ น แ จ กั น ที่ มี ล ว ด ล า ย ใ บ บั ว ดู แ ป ล ก ต า แ ล ะ ส ว ย ง า ม

ต่ อ ม า จึ ง ไ ด้ ท ด ล อ ง พั ฒ น า เ ป็ น ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ ก ร ะ เ ป๋ า แ ฟ ชั่ น ส ต รี ผู้ประกอบการ : นายจารุกิตติ์ หงส์วิเศษ
ที่อยู่ : กลุ่มผลิตภัณฑ์ศิรดา
ป ร า ก ฏ ว่ า ไ ด้ รั บ ก า ร ต อ บ รั บ จ า ก ผู้ บ ริ โ ภ ค เ ป็ น อ ย่ า ง ดี ชุมชนคุณธรรมบ้านเกาะคา
๑๕๖ หมู่ ๕ บ้านเกาะคา ซอย ๖
ผลิตภัณฑ์ทำจากวัสดุธรรมชาติ โดยทำมาจาก ตำบลเกาะคา อำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง
โทรศัพท์ : ๐ ๕๔๒๘ ๔๘๘๑
ใบบัว ต้นกล้วย ใบฉำฉา ฟางข้าว และกระดาษสา ทำให้ผู้
๐๘ ๘๑๗๘ ๙๓๖๓
บริโภคได้รู้สึกใกล้ชิดกับธรรมชาติ อีกทั้ งยังผลิตด้วยมือ จึง Facebook : Debua2018

ทำ ใ ห้ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ แ ต่ ล ะ ชิ้ น มี เ อ ก ลั ก ษ ณ์ เ ฉ พ า ะ ซึ่ ง มี สี สั น แ ล ะ

ล ว ด ล า ย ที่ แ ต ก ต่ า ง กั น

๒๕

สำ นั ก ง า น วั ฒ น ธ ร ร ม จั ง ห วั ด ลำ ป า ง

จั ด ทำ โ ด ย

นางสาวมณีรินทร์ แก้วจินดา
นักศึกษาฝึกงานชั้นปีที่ ๔
วิทยาลัยสหวิทยาการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
(โครงการนี้เป็นส่วนหนึ่งของการปฏิบัติงานสหกิจศึกษา
ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๔ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์)
กลุ่มส่งเสริมศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดลำปาง
https://www.m-culture.go.th/lampang