อาหารว่างเมืองเพชร

อาหารว่าง

เมืองเพชร

เขาวังคู่บ้าน ขนมหวานเมืองพระ เลิศล้ำศิลปะ
แดนธรรมะ ทะเลงาม

บรรณาธิการ

สวัสดีค่ะ ท่านที่หลงเข้ามาอ่านนิตยสารฉบับนี้
นิตยสารที่ท่านกำลังอ่านอยู่นี้ ชื่อว่า "อาหารว่างเมืองเพชร"
เป็นการนำเสนอข้อมูลที่กลุ่มของพวกเราให้ความสนใจที่จะศึกษา
เกี่ยวกับ อาหารว่างในจังหวัดเพชรบุรีที่เป็นเอกลักษณ์ ซึ่งนิตยสาร
เล่มนี้จัดตีพิมพ์ทางอินเทอร์เน็ต เรียกว่า "E-Book" ทำให้ผู้อ่าน
สามารถอ่านได้ทุกที่เพียงเเค่มีอินเทอร์เน็ต ปัจจุบันอินเทอร์เน็ตเป็น
ที่รู้จักกันอย่างเเพร่หลาย ซึ่งสามารถทำให้ทุกคนสามารถอ่านได้
อย่างทั่วถึง อาหารว่างในจังหวัดเพชรบุรีมีอะไรบ้างที่เป็นเอกลักษณ์
ร้านไหนบ้างที่โด่งดัง มาถึงเมืองเพชรทั้งทีต้องได้ลิ้มลอง
หาคำตอบได้ที่นิตยสารนี้. . . .

นิตยสารฉบับนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็นการนำเสนอการศึกษา
ค้นคว้าในเรื่องที่สมาชิกในกลุ่มสนใจ เเล้วเผยเเพร่ต่อผู้ที่สนใจ หวัง
ว่านิตยสารฉบับนี้จะเป็นประโยชน์มากที่สุดต่อผู้อ่าน

ก

สารบัญ 1
2
บทนำจังหวัดเพชรบุรี 6
ข้าวเเช่ 9
ร้านข้าวเเช่ ของดีเมืองเพชร 12
หน้าตั้ง 14
ร้านหน้าตั้ง ของดีเมืองเพชร 17
ขนมจีนทอดมัน 20
ร้านขนมจีนทอดมัน ของดีเมืองเพชร 23
ลอดช่องนำ้ตาลข้น

ร้านลอดช่องน้ำตาลข้น ของดีเมืองเพชร

จังหวัดเพชรบุรี นับเป็นแหล่งวัตถุดิบสำคัญของไทย ซึ่งหาได้ง่ายมากๆ ใน
พื้นที่มีวัตถุดิบดี บวกกับฝีมือปลายจวักของคนเพชรบุรี จึงทำให้อาหารทั้งคาว
และหวานของที่นี่อร่อยแตกต่างจากที่อื่น และสามารถหากินได้เฉพาะที่เมือง
เพชรบุรีเท่านั้น ทั้งขนมหวาน อาหารว่าง หรืออาหารต่างๆ

โดยในปี 2564 นี้ มีเมืองจากภูมิภาคอาเซียนได้รับคัดเลือกด้วยกัน
ทั้งหมด 3 เมือง และ หนึ่งในนั้นก็อยู่ในประเทศไทย คือ เพชรบุรี ที่รับ

เลือกในสาขาวิทยาการอาหาร (Gastronomy)
องค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒน
ธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก ได้

ประกาศให้จังหวัดเพชรบุรีเป็นเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ด้านอาหาร ประจำปี 64 โดย
เป็น 1 ใน 49 เมืองจากทั่วโลก ที่ได้รับประกาศเป็นเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ในปีนี้
สำหรับประเทศไทย เพชรบุรี เป็นเมืองที่ 5 ที่ได้รับการประกาศเป็นเครือข่ายเมือง
สร้างสรรค์

1

KHAO CHAE

2

ข้าวแช่ เ พ ช ร บุ รี

ข้าวแช่ เป็นภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมด้านอาหาร
การกินของชาวเพชรบุรี เป็นอาหารที่เหมาะกับฤดูร้อน
แก้กระหายได้เป็นอย่างดี นิยมทำเป็นอาหารว่าง
รับประทานในครอบครัว หรือทำบุญเลี้ยงพระในเทศกาล
ตรุษและสงกรานต์

จังหวัดเพชรบุรี มีร้านจำหน่ายข้าวแช่อยู่หลายแห่งใน
ตลาด ซึ่งจะจำหน่ายตลอดทั้งปี ในอดีตนิยมขายข้าวแช่
ในวัดมหาธาตุ วัดพระนอน ถ้ำเขาหลวง ถ้ำเขาบันได
อิฐ และสนามหน้าเขาวัง เพียงราคาชุดละ 1-2 สตางค์
เท่านั้น ปัจจุบันราคาชุดละ 20-25 บาทขึ้นไป

3

ข้ า ว แ ช่
ตำรับเมืองเพชรดั้งเดิม

นิ ย ม ใ ส่ ด อ ก ก ร ะ ดั ง ง า ไ ท ย ใ น น้ำ อ บ ข้ า ว แ ช่ ซึ่ ง เ ป็ น ห ม้ อ ดิ น ข น า ด
ใหญ่ สามารถเก็บความหอมและความเย็นได้เป็นอย่างดี
ซึ่ ง ข้ า ว แ ช่ ข อ ง ที่ อื่ น อ า จ จ ะ
มี เ พี ย ง แ ค่ ด อ ก ม ะ ลิ กั บ
ก ลี บ กุ ห ล า บ โ ร ย ใ น น้ำ ที่
อ บ ค วั น เ ที ย น เ ท่ า นั้ น
ส่ ว น กั บ ข้ า ว ที่ รั บ
ประทาน กับข้าวแช่ของ
เ มื อ ง เ พ ช ร ต้ อ ง มี ร ส ห ว า น
นำ และรสเค็มตาม
มีเพียง 3 อย่างเท่านั้น
คือ ลูกกะปิ ปลากระเบนผัดหวาน และผักกาดเค็มผัดหวาน จึงอาจ
แตกต่างไปจากตำรับข้าวแช่ชาววัง หรือข้าวแช่ที่อื่น ซึ่งมีเครื่องเคียงเพิ่ม
ขึ้นอีกหลายอย่าง เช่น พริกหยวกสอดไส้ หอมแดงสอดไส้ หมูสับปลา
เค็มทอด ฯลฯ

4

ผักกาดเค็มผัดหวาน

น้ำอบข้าวแช่ ปลากระเบนผัดหวาน

ลูกกะปิ ข้าว

5

ร้ า น ข้ า ว แ ช่

เพชรบุรี ของดีเมืองเพชร

ข้าวแช่ ป้าเอื้อน

ข้าวแช่แม่เอื้อน หรือที่คนท้องถิ่นเรียกกันติดปากว่า
“ข้าวแช่กาชาด” เพราะตั้งขายริมทางอยู่หน้ากาชาดพื้นที่ 8
จังหวัดเพชรบุรี ซึ่งข้าวแช่เมืองเพชรนั้น จะมีของแนมเพียง
สามอย่างเท่านั้น คือ ลูกกะปิชุบไข่ทอด, ปลายี่สนหวาน
และไชโป๊ผัดหวาน ส่วนข้าวเมื่อหุงสุกแล้ว ก็ต้องนำมาขัด
ด้วยมือจนขาวใส แล้วนำมาใส่ในน้ำลอยดอกมะลิและ
กระดังงาที่มีความหอมและสดชื่น

6

ร้ า น ข้ า ว แ ช่ ข้าวแช่แม่นิด

เพชรบุรี ของดีเมืองเพชร

เป็นหนึ่งในร้านข้าวแช่
เมืองเพชรที่ควรมากิน
ร้านนี้จุดเด่นนอกจาก
รสชาติแล้วบรรยากาศริม
น้ำแม่น้ำเพชรบุรีนี้กินขาด
มีที่นั่งสะดวก สะอาด นั่ง
สบาย

7

ร้ า น ข้ า ว แ ช่

เพชรบุรี ของดีเมืองเพชร

ข้าวแช่แม่อร

ข้าวแช่แม่อร ตำนานความอร่อยกว่า 40 ปี ขายใกล้
ตลาดริมน้ำเพชรบุรี เดินในตรอกเล็กๆก็จะเจอ ร้านมีที่
นั่งทาน เริ่มตั้งแต่ข้าวต้องร่วน นุ่ม เม็ดเรียวสวยไม่
แตกหัก หลังจากหุงต้องนำมาขัดจึงจะได้ข้าวเม็ดขาว
สวย น้ำข้าวแช่เป็นน้ำอบควันเทียน และน้ำอบมะลิผสม
กัน ลอยด้วยดอกกระดังงา

8

ขนมหัวผักกาด

ห น้ า ตั้ ง

9

หน้ าตั้งคืออะไร?

ข้าวเกรียบปากหม้อเรียกโดยย่อ ว่า "ปากหม้อ" บ้าง
เรียก"ข้าวเกรียบน้ำจิ้ม" เป็นอาหารไทยชนิดหนึ่ง ทำจากแป้ง
ข้าวเจ้า แป้งมัน และแป้งเท้ายายม่อม ห่อด้วยไส้ชนิดต่าง ๆ
เช่น ไส้ หมูไส้ หวาน หรือไส้ไก่ก่อนคลุกกับกระเทียมเจียว
แล้ว ราดด้วยน้ำจิ้มหรือ กะทิรับประทานเคียงกับผักกาดหอม
ผักชีและพริกขี้หนูสด

ข้าวเกรียบน้ำจิ้ม

แบบราดด้วยกระทิ

10

ห น้ า ตั้ ง

คืออะไร?

แต่ข้าวเกรียบปากหม้อเมืองเพชรเขาเรียกว่า "หน้าตั้งหัวผักกาด"
ซึ่งความจริง มันก็คือข้าวเกรียบปากหม้ออย่างไงอย่างงั้นเว้นแต่ว่าไส้ที่ใส่ลงไป
ในข้าาวเกรียบ ซึ่งเป็นแป้งทำจากแป้งข้าวเจ้าละเลงลงในปากหม้อที่ใส่น้ำร้อนๆ
นึ่งแป้งข้าวเจ้าให้เป็นตัวเพื่อจะใส่ไส้ เป็นไส้ที่ทำจากหัวผักกาดหรือคนจีนเรียก
ว่า "หัวไชเท้า" ซอยเป็นเส้นยาวๆ เอาไปผัดกับน้ำตาลกับ เกลือแล้ว ผสมถั่วลิสง
ป่น แต่ไม่ว่าจะเรียกว่า "ข้าวเกรียบปาก หม้อ" หรือจะเรียกว่า "หน้าตั้งหัวผัก
กาด" ก็อร่อยทั้งนั้น และ เพื่อจะเพิ่มความเอร็ดให้อร่อยขึ้นไปอีกขั้น ก็ต้องกินกับ
ผักสดจำพวก ผักชี ผักกาดหอม แล้วก็อย่าลืมกัด พริกขี้หนูหรือพริกขี้แมว

11

ร้ า น ห น้ า ตั้ ง

เพชรบุรี ของดีเมืองเพชร

ร้านยายเปี๊ ยก

ข น ม หั ว ไ ส้ ผั ก ก า ด

12

ร้านยายเปี๊ ยก

ข น ม หั ว ไ ส้ ผั ก ก า ด

ร้านยายเปี๊ยก อยู่ตรงข้ามกับ
โรงพยาบาลสหแพทย์ อยู่หน้า
ร้านข้าวร้านรสนิรันดิ์ ขายตั้งแต่
บ่ายยันเย็น นอกจากมีขนมไส้
หัวผักกาดแล้วยังมีไส้สาคูอีก
ด้วย บอกได้เลยว่าอร่อยสุดๆ
ทั้งสองไส้ พร้อมทานกับผักครบ
ชุด ในราคาแค่ 25 บาทเท่านั้น

13

ขนมจีนทอดมัน

ขนมจีนทอดมันเมืองเพชร
ไม่ใช่ร้านขนมจีนน้ำยาที่มีทอดมันกินเป็นเครื่องเคียง

แต่คนเพชรเขากินเส้นขนมจีนเปล่าๆ คู่กับทอดมัน

14

ขนมจีนทอดมัน

จังหวัดเพชรบุรีมีวิธีการกินที่แตก
ต่างไปจากจังหวัดอื่นๆ ซึ่งคงจะมีแค่
จังหวัดเพชรบุรีเท่านั้น ที่กินทอดมันคู่กับ
ขนมจีน แต่ความพิเศษของขนมจีน
ทอดมันแบบฉบับเมืองเพชรก็คือตัว
ทอดมันมักจะใส่ถั่วฝักยาวหั่นถี่ มีใบ
กะเพราผสม และทอดให้ผิวนอกเกรียม
นิดหน่อย เนื้อเหนียวหนึบไม่ได้เหนียว
เด้งแบบทอดมันทั่วไป อีกอย่างที่แตกต่าง
ก็คือน้ำจิ้ม จะไม่ใช่ประเภทเน้นรสหวาน
ใส่แตงกวาแบบน้ำอาจาด แต่เป็นน้ำจิ้ม
รสจัดที่ออกเปรี้ยวหวานเผ็ด เมื่อกินควบ
กับทอดมันและขนมจีน จะอร่อยเข้ากัน
แบบนึกไม่ถึง หากินไม่ได้ที่จังหวัดอื่น
นอกจากที่เพชร หากจะเรียกว่าของกินคู่
บ้านคู่เมืองคงไม่ผิดนัก

15

ทอดมันขนมจีนแบบคนเมืองเพชร
จะวางชิ้นทอดมันบนขนมจีน เส้นสด ความเนียนนุ่มของขนมจีน
เหมาะสำหรับเป็นอาหารเรียกน้ำย่อยอันน่าประทับใจอย่างที่สุด
โดยวิธีการกินให้ราดน้ำจิ้มบนทอดมันให้ฉ่ำโชกซึ่งตัวน้ำจิ้มไม่ถึง
กับข้นมาก แต่ไม่ใสจ๋องแจ๋ง ออกรสหวานนำเค็ม เปรี้ยวน้ำส้ม
สายชู เผ็ดพริกสดตำ ใบผักชีซอย (ไม่มีแตงกวาซอยหอมซอย
เหมือนอาจาด) เคี้ยวกับกับใบกะเพราทอดกรอบที่ให้มีความ
หอมอ่อนๆ เมื่อคลุกเคล้าด้วยเส้นขนมจีนที่เล็กและมีความนุ่มลื่น
ไม่มีกลิ่นทำให้กินง่าย

16

ร้ า น ข น ม จี น ท อ ด มั น

เพชรบุรี ของดีเมืองเพชร

นุช ทอดมัน

ร้านนี้ต้องถือว่าเป็นร้านดังของเพชรบุรี เขาเปิดขายกันมา
หลายสิบปีแล้ว ด้วยสูตรอร่อยลับเฉพาะของร้านนี้ ทำให้มี
ลูกค้ามารอต่อคิวกินกันอยู่เสมอ จนมีคำแนะนำว่าถ้าใคร
อยากกินก็ควรโทรมาจองคิวล่วงหน้าสักหน่อย จะได้ไม่ต้อง
มานั่งรอนาน ทอดมันของที่นี่ใช้เนื้อปลาอินทรีคลุกเคล้ากับ
เครื่องแกงเผ็ดรสจัดจ้าน และใบกะเพราที่เพิ่มความหอม ทอด
มาในน้ำมันร้อนๆ เป็นชิ้นเล็กพอคำ ค่อนข้างแห้ง กรอบ หอม
ใบกะเพรากรอบๆ

17

ร้ า น ข น ม จี น ท อ ด มั น

เพชรบุรี ของดีเมืองเพชร

ทอดมันเจ๊ปุ้ย

ร้านเจ๊ปุ้ยขนมจีนทอดมันท่งเชียง
เจา้เก่าหนา้วดัมหาธาตุอายุ
เกือบ60ปีข้างวัดมหาธาตุ ถนน
นอก (บันไดอิฐ) หน้าวัดแก่น
เหล็ก ในบรรยากาศแบบท้องถิ่น
เรียบง่าย เรียบร้อยสะอาดสะอ้าน
บริการประทับใจ

18

ร้ า น ข น ม จี น ท อ ด มั น

เพชรบุรี ของดีเมืองเพชร

ทอดมันปลากราย แม่จุก

ร้านรถเข็นเจ้าเก่าแก่หน้าเขาวัง ที่ขายมากว่า 30 ปี
กับสโลแกน "เหนียวนุ่ม อร่อย รสเด็ด น้ำจิ้มพิเศษ
ถูกอนามัย" จุดเด่นคือ เมนูที่นิยมกันในเพชรบุรี
ขนมจีน ทอดมัน แล้วราดน้ำจิ้มเยอะๆ ซื้อเสร็จใส่
ถ้วยกินได้เลย

19

ลอดช่องน้ำตาลข้น

20

ลอดช่องน้ำตาลข้น

ลอดช่องน้ำตาลข้น จังหวัดเพชรบุรี ถือว่าเป็นเมืองแห่งขนม
หวาน เนื่องจากเป็นแหล่งผลิตน้ำตาลจากต้นตาลโตนดที่ให้
ความหวานและหอม ขนมหวานจากเมืองเพชรจึงถือว่ามีชื่อ
เสียงอย่างมากในเรื่องความหอมหวานอร่อย และยิ่งช่วงหน้า
ร้อนจัดๆ แบบนี้ ขนมหวานที่กินแล้วชื่นใจคลายร้อนก็ต้องมี
ส่วนประกอบของน้ำแข็งด้วย จะช่วยให้เย็นชื่นใจ และได้
ความสดชื่นจากความหวาน

21

ลอดช่องน้ำตาลข้น

นอกจากตัวลอดช่องสิงคโปร์สีเขียวใสเคี้ยวนุ่มหนึบแล้ว ก็ยัง
มีทอปปิ้งให้เลือกใส่อีกหลากหลายอย่าง อาทิ ขนุน เฉาก๊วย
สับปะรดเชื่อม ถั่วแดง เผือก ทับทิมกรอบ ข้าวต้มน้ำวุ้น
เป็นต้น แล้วก็ยังมีไอศกรีมหลากหลายรสชาติให้เลือกสั่งอีก
ด้วย เช่น มะนาว วนิลา เเละนมสด

22

ร้านลอดช่ องน้ำตาลข้น

เพชรบุรี ของดีเมืองเพชร

ร้านโอวทิ้ง(นายกี๋)

ความแตกต่างของ "ลอดช่องน้ำตาลข้น" ร้านโอวทึ้ง จะไม่เหมือน
ลอดช่องร้านอื่นๆ ตรงที่ร้านอื่นๆ จะใช้เป็นน้ำเชื่อมธรรมดา แต่ที่
ร้านโอวทึ้งจะใช้น้ำเชื่อมตาลโตนดแท้ โดยวิธีการทำน้ำเชื่อมตาล
โตนดก็ทำได้ไม่ยากแค่เคี่ยวให้งวดจนเปลี่ยนสีจนเหมือนคาราเมล
ก็ถือว่าเป็นใช้ได้ ซึ่งถือเป็นสูตรดั้งเดิมของคนเมืองเพชรบุรี

23

ร้านลอดช่ องน้ำตาลข้น

เพชรบุรี ของดีเมืองเพชร

ร้านลอดช่องน้ำตาลข้นโพธิ์การ้อง

ร้านลอดช่องน้ำตาลข้น ของหวานประจำเมืองเพชร หวาน
เย็นชื่นใจ หอมน้ำตาลโตนด เจ้าเก่าบนถนนโพธิ์การ้อง

24

ร้านลอดช่ องน้ำตาลข้น

เพชรบุรี ของดีเมืองเพชร

ร้านกนกพร ลอดช่องน้ำตาลข้นหน้าเขาวัง

ช่วงกลางวันคนเพชรจะมาคลายร้อน ต่อคิวหน้าร้านกันให้แน่น ถึงขั้น
ไปบางครั้งต้องนั่งรอกันเลย ทั้งทานที่ร้าน และซื้อกลับบ้าน นอกจาก
ลอดสิงคโปร์สีเขียวอ่อนแล้ว ที่ร้านกนกพรยังมีเครื่องเคียงอื่นๆ ให้
เลือกทานอีกด้วยนับสิบอย่างเลยครับ ทั้งลอดช่อง แมงลัก ข้าวโพด
เผือก มัน ลูกชิด สับปะรด วุ้นมะพร้าว เฉาก๊วย ขนมปัง มะเขือเทศ
ขนุน และข้าวเหนียว

25

ผู้จัดทำ

1. นางสาวกมลฉันท์ ธนพงค์ชานนทน์ เลขที่ 23

2. นางสาวชุติกาญจน์ บุญคง เลขที่ 24

3. นางสาวภัทรภร สอยไม้ เลขที่ 25

4. นางสาวพิชามญช์ุ โยมมาก เลขที่ 31

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ห้อง 5

นำเสนอ

คุณครูเก็จวลี กรีธาธร

วิชา IS3 การนำองค์ความรู้ไปใช้บริการสังคม
ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2564

โรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี