0- คำนำ
คำนำ ศกร.ตำบลบ้านป้อม ดำเนินการจัดกิจกรรมผลงานการปฏิบัติที่เป็นเลิศ Best practice ด้านการส่งเสริม อาชีพ เรื่องการทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา ให้เป็นศูนย์การเรียนรรู้ เป็นแหล่งเผยแพร่ความรู้ที่ หลากหลาย และแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์สร้างอาชีพ สร้างเศรษฐกิจ ให้แก่คนในชุมชน เพื่อส่งเสริม และพัฒนาอาชีพให้เป็นอาชีพเสริม จากผู้มีประสบการณ์ ภูมิปัญญาชาวบ้านภายใต้ศักยภาพของชุมชนโดย การนำทรัพยากร และความหลากหลายทางธรรมชาติ ภูมิปัญญาท้องถิ่น มาใช้ให้เกิดประโยชน์เชิง เศรษฐกิจควบคู่ไปกับการประกอบอาชีพอย่างยั่งยืน ให้ประชาชนได้รู้จักการปรับเปลี่ยนวิธีการทำให้ ทันสมัย การวางแผนการตลาด และเป็นแหล่งเผยแพร่ความรู้ที่หลากหลาย นางสาวจินตนา สิทธิศักดิ์ ครู กศน.ตำบลบ้านป้อม
สารบัญ 1. ชื่อผลงาน หน้า 2. ที่มาและความส าคัญของผลงาน 1 3. วัตถุประสงค์ 1 4. จุดเด่น 1 5. วิธีด าเนินการด้วยกระบวนการ PDCA 2 6. ปัจจัยป้อน 3 7. เงื่อนไขปัจจัยที่ส่งผลต่อความส าเร็จ 4 8. ปัญหา อุปสรรค ข้อจ ากัด 5 9. ข้อเสนอแนะวิธีปฏิบัติงานที่จะท าให้ดีขึ้น 5 ภาคผนวก
ผลงานที่เป็นเลิศ (Best Practice) ศกร.ตำบลบ้านป้อม ด้านการประกอบอาชีพ การทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา 1. ชื่อผลงาน การทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา 2. ที่มาและความสำคัญของผลงาน การจัดการศึกษาตามนโยบายและจุดเน้นการดำเนินงาน กศน. มุ่งเน้นจัดกิจกรรมการศึกษาเพื่อ เสริมสร้างสมรรถนะในประกอบอาชีพให้ระชาชนสามารถนำไปประโยชน์ได้จริงทั้งในการพัฒนาอาชีพเดิม การสร้างอาชีพ เสริมและอาชีพใหม่ การเตรียมความพร้อมให้กับแรงานเพื่อเข้าสู่ระบบการผลิตอุตสาหกรรม รวมทั้งการพัฒนาเพื่อเพิ่มศักยภาพและขีดความสามารถของประชาชนกลุ่มเป้าหมายให้สร้างรายได้ที่มั่งคั่ง และมั่นคง มีงานทำอย่างยั่งยืนโดยการส่งเสริมให้ประชาชนมีความรู้ มีความสมารถ ในการประกอบอาชีพที่ หลากหลาย มีรายได้และนำความรู้ที่ได้รับไปปรับใช้จริง ในการดำเนินชีวิตและสามารถประกอบอาชีพเสริม ทำ ให้สามารถลดรายจ่ายเพิ่ม รายได้ให้ กับครอบครัว ในปัจจุบันแนวโน้มด้านการประกอบอาชีพหลักสูตรระยะสั้น"การทำกล่องกระดาษทิชชูจาก ผักตบชวา"มีความจำเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจาก ผักตบชวา เป็นวัชพืชที่มีอัตราการเจริญเติบโตและการแพร่ขยาย ที่รวดเร็ว ทำให้เกิดปัญหาต่อแหล่งน้ำต่างๆ ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม จึงได้มีแนวความคิดที่ จะนำผักตบชวามาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ เพื่อเพิ่มมูลค่าผักตบชวาที่มีมากในพื้นที่มาทำให้เกิดประโยชน์สูงสุด เช่นการทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา ที่ใส่ทิชชูผลิตภัณฑ์จักสานผักตบชวา ทรงสี่เหลี่ยมจัตุรัส สี ธรรมชาติ กล่องใส่กระดาษทิชจากผักตบชวาสาน เป็นงานประณีต มีความสวยงามถักเรียบร้อยสามารถใส่ทิช ชูในบ้านหรือในรถให้เป็นระเบียบเรียบร้อยให้สะดวกต่อการใช้งาน ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอคีรีมาศ จึงได้จัดทำหลักสูตรการทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา เพื่อเป็นช่องทางการขยายอาชีพในชุมชนและเป็นการส่งเสริมช่องทางการขยายอาชีพและพัฒนาทักษะของ ประชาชนในพื้นที่สามารถทำใช้เอง และขาย สามารถทำรายได้เสริม และเป็นการสร้างอาชีพให้เกิดความ ยั่งยืนต่อไป 3.วัตถุประสงค์ 1. มีความรู้และทักษะในการประกอบอาชีพ สามารถสร้างรายได้ 2. มีเจตคติที่ดีในการประกอบอาชีพ 3. มีความรู้ความเข้าใจและฝึกทักษะการบริหารจัดการในอาชีพได้อย่างมีประสิทธิภาพ 4. จุดเด่น ผักตบชวา สามารถนำมาแปรรูปเป็นเครื่องใช้ต่างๆอย่างเครื่องจักสาน เปลญวน รองเท้าแตะ เสื่อ กระเป๋า ตะกร้า เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีประโยชน์หลายอย่าง ให้เรียนรู้อย่างต่อเนื่อง 1
ทั้งนี้ผักตบชวาไม่ใช่พืชไร้ค่าอย่างที่คิด นอกจากนำมาทำจักสานกระเป๋าและการทำกล่องกระดาษ ทิชชูจากผักตบชวา ยังเป็นวัสดุชั้นดี เพราะมีน้ำหนักเบา ย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ แถมช่วยกำจัดวัชพืชใน น้ำได้ด้วย ผู้ที่ผ่านการอบรมหลักสูตรการทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา มีความรู้ ความเข้าใจและ ทักษะเกี่ยวกับการประกอบ อาชีพ การจักรสานการออกแบบบรรจุภัณฑ์ และสามารถนำความรู้ไปใช้ในการ พัฒนาอาชีพหรือปรับใช้ใน ชีวิตประจ้าวันได้ 5. วิธีดำเนินการ ด้วยกระบวนการ PDCA 5.1 วางแผนการดำเนินงาน มีการประชุมวางแผน การจัดอบรมและเรียนรู้จากผู้มีประสบการณ์ จริงน มุ่งให้มีคุณภาพมีความพร้อมในการจัดกิจกรรมของชุมชน โดยมุ่งเน้นให้เป็นแหล่งเรียนรู้ของชุมชนที่มี คุณภาพ โดยความร่วมมือของผู้นำชุมชน ภาคีเครือข่ายในชุมชน 5.2 ประสานวิทยากร แหล่งเรียนรู้ ให้ความร่วมมือและจัดกิจกรรมร่วมกับภาคีเครือข่าย และมีการ จัดกิจกรรมที่หลากหลายและยืดหยุ่นตามความต้องการของประชาชน โดยมุ่งเน้นประสิทธิภาพและ ประสิทธิผลให้เกิดกับประชาชนในพื้นที่อย่างแท้จริง 5.3 นำตัวแทนประชาชนเข้า รับการฝึกอาชีพหลักสูตรการทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา โดยเป็นตัวแทนจากลุ่มแม่บ้าน หมู่ที่ 4 ตำบล อำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย จำนวน 7 คน 2
5.4 ลงมือปฏิบัติจริง ให้ประชาชนที่เข้าร่วมกิจกรรมได้ลงมือปฏิบัติจริง การทำกล่องกระดาษทิชชู จากผักตบชวา ของตนเอง ครอบครัว หมู่บ้านตนเอง “โดยมีการทำเป็นขั้นตอน เช่น การหาวัสดุอุปกรณ์ เป็นต้น 5.5 การติดตามและประเมินผลการดำเนินงาน ผลปรากฏว่าผู้รับบริการ ประชาชนในพื้นที่ และภาคี เครือข่าย ให้ความสนใจ และมีเจ้าหน้าที่ภาคีเครือข่ายมาให้ความรู้อย่างต่อเนื่อง 6. ปัจจัยป้อน การพัฒนาการในการทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา ตำบลบ้านป้อม ดังนี้ 6.1 สมาชิกการทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา มีความรู้ความเข้าใจในเรื่องของการจัดทำ การทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา ได้เป็นอย่างดีครบถ้วน ทั้งในเรื่องการจัดบริหารจัดการส่งเสริม การตลาด เพื่อให้มีช่องทางในการจำหน่ายอีกช่องทางหนึ่ง 3
6.2 งบประมาณ จัดหางบประมาณจากหน่วยงานราชการ ภาคีเครือข่าย โดยมี ครู ศกร. ตำบลบ้านป้อม สกร.อำเภอคีรีมาศ เข้าไปร่วมจัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่องใน การทำกล่องกระดาษทิชชูจาก ผักตบชวา ให้มีความพร้อมในการให้บริการประชาชนได้มาเรียนรู้ 6.3 สื่อ วัสดุ อุปกรณ์ คณะทำงานได้ประสานภาคีเครือข่ายในเรื่องการขอสนับสนุนในเรื่อง ของ สื่อ วัสดุ อุปกรณ์เพื่อให้มีความพร้อมในการทำงาน เช่น ผักตบชวา 6.4 การบริหารจัดการ การทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา เป็นการบริหารรจัดการได้ มีการจัดประชุมปรึกษาของสมาชิกเพื่อที่จะนำความคิดเห็นของกลุ่มมาปรับปรุง โดยมีนโยบายในเรื่องของ การสร้างโอกาสและความเสมอภาคทางการศึกษา ซึ่ง ศกร.ตำบล เป็นสถานที่แสวงหาความรู้ที่หลากหลาย รองรับความต้องการของประชาชนในพื้นที่ในทุกๆ ด้าน โดยการประสานงานร่วมกับภาคีเครือข่ายในพื้นที่ โดยแกนนำได้เป็นบุคคลที่ให้ความรู้ หาความรู้อยู่เสมอในการพัฒนาปรับปรุงการกล่องกระดาษทิชชูจาก ผักตบชวา Input (ปัจจัยป้อน) Process (กระบวนการ) Output (ผลผลิต) บุคลากรหรือสมาชิก การทำกล่อง กระดาษทิชชูจากผักตบชวา มีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องของทำกล่องกระดาษ ทิชชูจากผักตบชวา ที่ถูกต้อง และ ปฏิบัติได้ครบถ้วน และพัฒนาอย่าง ต่อเนื่อง งบประมาณ จัดหางบประมาณจาก ภาคีเครือข่ายและ สกร.อำเภอ เพื่อให้ การทำกล่องกระดาษทิชชูจาก ผักตบชวา โดยมีความพร้อมในการให้ ความรู้ผู้สนใจในทุกๆ ด้าน สื่อ วัสดุ อุปกรณ์มีความพร้อมในทำ กล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา การบริหารจัดการ มีการบริหารงานที่ดี สามารถประสานงานได้อย่างมี ประสิทธิภาพและต่อเนื่อง วางแผนการดำเนินงานการ พัฒนาการทำกล่องกระดาษทิชชู จากผักตบชวา บ้านป้อม อย่าง ต่อเนื่องมีการดำเนินงานการ ประสานงานร่วมกับ ศกร.ตำบล บ้านป้อม สกร.อำเภอและภาคี เครือข่ายมีการพัฒนาผลผลิตให้มี คุณภาพในแต่ละด้านอย่าง ต่อเนื่อง จัดกิจกรรมที่หลากหลาย และน่าสนใจ ประสานภาคี เครือข่ายในการจัดกิจกรรมของ ชุมชน มีการประเมิน ติดตามผล การดำเนินการ และมีการ ปรับปรุงแก้ไขในจุดที่บกพร่อง การทำกล่องกระดาษทิชชู จากผักตบชวา บ้านป้อม มี ความพร้อมในการให้ส่งเสริม ประชาชน ทั้งในเรื่องวัสดุ อุปกรณ์ สถานที่ วิทยากร มี กิจกรรมที่หลากหลาย และมี การร่วมมือกับภาคีเครือข่าย และชุมชนอย่างมีประสิทธิภาพ 7. เงื่อนไข ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จ ผู้เข้ารับการอบรมหลักสูตรทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา มีรายได้ และสามารถถ่ายทอด กระบวนการทำได้อย่างครบทุกขั้นตอนอย่างมีคุณภาพ และมี ครู ศกร.ตำบล สกร.อำเภอ และภาคีเครือข่าย มีการวางแผนการพัฒนา การทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา เพื่อให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพในทุกๆ ด้าน 4
8. ปัญหา อุปสรรค ข้อจำกัด 8.1 ข้อจำกัดเรื่องของเวลา 8.2 งบประมาณไม่เพียงพอต่อการจัดกิจกรรมต่างๆให้ครอบคลุม 9. ข้อเสนอแนะวิธีปฏิบัติงานที่จะทำให้ดีขึ้น สมาชิกกลุ่มการทำกล่องกระดาษทิชชูจากผักตบชวา ยังต้องการมุ่งเน้นพัฒนาตนเอง และสถานที่ ประสานงานเครือข่ายเพื่อจัดหางบประมาณ สื่อ วัสดุ อุปกรณ์ เพื่อการให้บริการประชาชนในพื้นที่อย่างมี ประสิทธิภาพ และจัดกิจกรรมที่หลากหลายตรงกับความต้องการของประชาชนอย่างแท้จริง เพื่อให้งานมี ประสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงสุด ภาคผนวก ภาพกิจกรรม 5