ตอนที่ 6 การปรับเปลี่ยนวิถีการทำงานและการประกอบอาชีพ

1

6.1 การปรบั เปล่ยี นวถิ ีการทำงาน

สิ่งแรกที่ประชาชนต้องปรับเปล่ียนวิถีทำงานคือ
เน้ น วิ นั ย ข อ ง ต น เอ ง ก่ อ น ท่ี ส ำ คั ญ คื อ ก า ร ป รั บ เป ล่ี ย น
ทำงานท่ีบ้าน (Work from Home) และทักษะท่ีจำเป็น
ในการปรับเปลี่ยนวถิ ีการทำงาน

6.1.1 วิธกี ารทำงานท่บี ้าน (Work from Home)

มขี ้อเสนอจาก บริษทั ทโี อที จำกัด (17 เมษายน 2563) คือ
1) การสรา้ งบรรยากาศการทำงานใหส้ มจรงิ
2) การวางแผนสำคญั เสมอ
3) การตดิ ต่อส่อื สารจำเปน็ มาก
4) การพักผอ่ นช่วยไดเ้ สมอ
5) การหาความรเู้ พิ่มเตมิ ในเวลาวา่ ง

2

6.1.2 ทักษะทจี่ ำเปน็ ในการปรบั เปลี่ยนวถิ ี
การทำงาน

การปรับเปลี่ยนวิถีการทำงานต้องมีทักษะ
ที่ จ ำ เป็ น กั บ ก า ร ป รั บ ตั ว ท ำ ง า น ให้ ต่ อ สู้ แ ล ะ ป้ อ ง กั น
โรคโควิด 19 รวมทั้งหลังการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19
ซ่ึงธนชาติ นุ่มนน ท์ ได้เสนอสาระทั กษ ะท่ี จำเป็ น
ไว้ในบทความ“9 ทักษะท่ีจำเป็นในโลกหลังโควิด” ไว้ใน
หนงั สือพิมพ์กรงุ เทพธรุ กจิ (22 สิงหาคม 2563) ความวา่

1) ต้องปรับตวั ไดแ้ ละมคี วามยดื หยุ่น
ท้ังน้ี รูป แบ บ การท ำงาน จะเป ลี่ ยน แป ลงจากเดิม
การทำงานสายอาชีพตลอดชีวิตจะมีน้อยลง ดังน้ันคนทำงาน
ตอ้ งพร้อมเปลี่ยนแปลงตัวเองตลอดเวลา

3

2) ต้องเข้าใจเทคโนโลยี
วิกฤตโรคโควิด 19 เป็นตัวเร่งทำให้หน่วยงานต่าง ๆ ทำดิจิทัล
(Digital) ทรานส์ฟอร์มเมชั่น (Transformation) และอาจตอ้ งนำเทคโนโลยี
ดิจิทัลอย่าง เอไอ (AI) บิ๊กดาต้า (Big Data) หรืออินเทอร์เน็ตออฟธิงส์
(Internet of Things) มาใช้งาน ดังน้ันคนทำงานไมว่ ่าอยตู่ ำแหน่งใดจำเป็น
จะต้องเข้าใจและทำงานโดยใช้เทคโนโลยใี หม่ ๆ อย่างคลอ่ งแคลว่

3) ต้องมคี วามสร้างสรรคแ์ ละมนี วตั กรรม
เทคโนโลยีและนวัตกรรมจะมีบทบาทในกิจกรรมทางเศรษฐกิจ
อย่างกว้างขวาง คนทำงานต้องมีความคิดสร้างสรรค์ร่วมกันผลิตรูปแบบสินค้า
หรือบริการใหม่ ๆ ท่ีตรงกับความต้องการในช่วงหลังการแพร่ระบาดของ
โรคโควิด 19

4

4) ต้องมที กั ษะใช้ขอ้ มลู
ยุคอุตสาหกรรม 4.0 องค์กรท่ีมีข้อมูลและสามารถนำข้อมูล
มาใช้วิเคราะห์ หรือคาดการณ์เร่ืองต่าง ๆ เช่น ความต้องการลูกค้า
ความต้องการของตลาด เป็นต้น จะทำให้สามารถแข่งขันได้ คนทำงาน
จำเป็นตอ้ งรู้จกั วิธใี ช้ขอ้ มูลและเน้นสรา้ งวัฒนธรรมการใช้ข้อมลู ในองค์กร

5) ต้องคดิ เชงิ วิเคราะห์ได้
โลกดิจิทัล ทำให้มีข้อมูลไหลเข้ามากมาย รวมถึงข้อมูล
จาก โซเชียลมีเดีย (Social Media) คนทำงานจำเป็นต้องมีความสามารถ
วิเคราะห์สังเคราะห์ข้อมูลและข่าวสารต่าง ๆ ท่ีอยู่ในโลกอินเทอร์เน็ตได้
และเลือกขอ้ มลู ทม่ี ปี ระโยชน์มาใช้ในการทำงาน

5

6) ต้องมที ักษะเชิงดิจิทัลและการเขียนโปรแกรม
การทำดิจิทัล ทรานส์ฟอร์เมชัน่ ขององคก์ รจำเป็นต้องมีบุคลากรท่ี
มีทักษะการใช้งานเทคโนโลยีท่ีดี ซึ่งอาจรวมไปถึงการเขียนโปรแกรม
การทำเว็บไซต์ หรอื แม้แต่การทำงานการตลาดออนไลน์

7) ต้องมคี วามเปน็ ผู้นำ
องค์กรในยุคใหม่จะเป็นแนวราบมากขึ้น ไม่มีลำดับขั้นท่ีซับซ้อน
แบบเดมิ บางครัง้ คนทำงานอาจต้องทำงานคนเดยี วที่บา้ น นอกสถานท่ี หรือ
อาจทำงานเป็นทีมเล็ก ๆ ดังนั้นทุกคนต้องมคี วามรับผดิ ชอบและมีความเป็นผู้นำ
ในการตดั สินใจรวมถึงความสามารถในการทำงานร่วมกบั ผอู้ ่ืนด้วย

6

8) ต้องฉลาดทางอารมณ์
ใน ส ถ า น ก า ร ณ์ ก า ร ท ำ งา น ท่ี ไม่ แ น่ น อ น ใน โล ก ท่ี เป ลี่ ย น ไป
คนทำงานจะต้องรู้จักควบคุมอารมณ์ ร่วมสร้างขวัญกำลังใจให้กับ
เพอ่ื นรว่ มงานทุกคน

9) ต้องพร้อมเรียนรตู้ ลอดชีวติ
การทำงานในยคุ ใหม่ตอ้ งการคนทำงานท่ีมที ักษะใหม่ ๆ ตลอดเวลา
ซ่ึงต้องพร้อมเรียนรู้ทักษะใหม่ ๆ ท่ีอาจจำเป็นต่อการทำงานในอนาคต
ซ่ึ งก ารเรี ย น รู้ ใน ยุ ค ให ม่ น อ ก จ าก ก ารเรี ยน รู้ ใน ห้ อ งเรี ย น แ บ บ เดิ ม แ ล้ ว
ต้องมีทักษะการเรียนออนไลน์ ทักษะที่จำเป็นดังกล่าววิถีชีวิตของประชาชน
และการประกอบอาชีพต่าง ๆ สามารถนำเป็นแนวทางในการปรับเปลี่ยนวิถี
การทำงานได้

7

6.2 การประกอบอาชีพ
6.2.1 ผลกระทบการวา่ งงานชว่ งโรคโควิด 19

วิกฤตการณ์ของโรคโควิด 19 ก่อให้เกิด
การเลิกจ้างงาน การปรับลดแรงงาน รวมท้ังความเสี่ยง
ที่จะว่างงาน ข้อมูลจาก Lupang (June 5,2020) กล่าวไว้
ดงั นี้

การจ้างพนักงานลดน้อยลง ซ่ึงเป็นผลมาจากการแพร่ระบาด
เชื้อโรคโควิด 19 ทำให้ทุกคนต้องรักษาระยะห่าง ทางสังคม
มกี าร Lock down ในหลายพื้นท่ี และในบางธุรกจิ ต้องถูกปิด
ตัวลง ผู้คนที่ทำงานในสาขาอาชีพ ที่มีความเส่ียงได้รับ
ผลกระทบมากทีส่ ุดมดี ้วยกัน 3 ภาค ดังน้ี

8

1) ภาคการท่องเที่ยว จะได้รับผลกระทบ
จากการลดลงของนักท่องเท่ียวต่างชาติ และการท่องเท่ียว
ในประเทศ

2) ภาคอุตสาหกรรม ได้รับผลกระทบจาก
การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 อยา่ งไรกต็ าม บางอุตสาหกรรม
ที่ผลิตสินค้าขายในประเทศยังขยายตัวได้ เช่น เคร่ืองด่ืมและ
อุตสาหกรรมอาหาร หรือของใช้ทจี่ ำเปน็ เป็นตน้

3) ภาคบริการอื่นท่ีไม่ใช่การท่องเท่ียว
ในกลุ่มนี้จะได้รับผลกระทบจากมาตรการควบคุมการแพร่
ระบาดของภาครัฐจากการปิดสถานที่ เช่น สถานศึกษา
ตลาดสด สนามกีฬา ห้างสรรพสินคา้ เป็นต้น

อัตราการถูกเลิกจ้างที่แสดงให้เห็นดังภาพเราจะเห็น
ได้ว่ามีจำนวน คนไม่น้อยท่ีถูกเลิกจ้างใน 3 ภ าคนี้
ซึ่งวิธีการแก้ไขอาจเป็นไปได้ยาก แต่ ข้อมูลเหล่าน้ี
จะช่วยทำให้เราตระหนัก ถึงการเตรียมตัวและรับมือได้
จากสถานการณ์ ดังกลา่ ว

9

6.2.2 อาชีพท่ีมีความต้องการสูงในช่วง
โรคโควดิ 19

เม่ือความสามารถทางเทคโนโลยีมีมากขึ้น
หลายธุรกิจมีการนำระบบออนไลน์หรือแอปพลิเคชัน
เข้าม าตอบ สน องระบ บ การส่ือสารใน การท ำงาน
ธุรกิจที่เป็นแบบออฟไลน์มาก่อน ต้องปรับตัวโดยใช้
ระบบออนไลน์มาเป็นกลยุทธ์ในการขายมากข้ึน ดังที่
Pran Suwannatat (24 เมษายน 2563) กล่าวไว้ 10 อาชีพ
จะขอยกตวั อยา่ งไว้ 3 อาชีพ คือ

10

1) ติวเตอร์ออนไลน์
จากการแพร่ระบาดโรคโควิด 19 สถานศึกษาทั้งโรงเรียนและ
มหาวิทยาลัยไม่สามารถเปิดการเรียนการสอนได้ตามคำส่ัง
ของรัฐบาล เพื่อเป็นการใช้เวลาว่างในการแสวงหาความรู้
ติวเตอรอ์ อนไลนจ์ งึ มีความสำคัญที่สามารถเรียนได้ทุกท่ี ทกุ เวลา

2) พนกั งานสง่ อาหารและสินคา้ Delivery
จากการแพร่ระบาดโรคโควิด 19 ผู้คนไม่สามารถออกจากบ้านได้
การส่ังอาหารและสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์ จึงเป็นทางออก
ในการอำนวยความสะดวกและปอ้ งกนั การตดิ เช้ือได้เปน็ อย่างดี

3) งานท่เี ก่ยี วข้องกบั การทำความสะอาด
การฉีด พ่ น ฆ่ าเช้ื อ รัก ษ าค ว าม ส ะอ าดเป็ น สิ่ งท่ี จำเป็ น ใน ช่ ว ง
การแพร่ระบาดโรคโควิด 19 ซ่ึงปัจจุบันมีแอปพลิเคชันจัดหา
แม่บ้านเป็นจำนวนมาก ผู้ท่สี นใจสามารถเข้าไปใช้แอปพลิเคชัน
เหลา่ นัน้ ได้

11

และจากบทความ “10 อาชีพออนไลนเ์ พิ่มรายได้
อยู่บา้ นก็ทำได้” (1 เมษายน 2563) ขอยกตวั อย่างอาชพี
ที่สำคญั ไว้ 2 อาชพี คือ

1) ขายของออนไลน์
เป็นอาชีพท่ีลงทุนน้อยเพราะไม่ต้องเช่าหน้าร้าน สามารถ
ขายของได้ ตลอดทุกช่วงเวลาที่สำคัญมีแพลตฟอร์ม (Platform)
ที่สามารถเข้าไปขายของได้ โดยไม่ต้องสร้างเว็ บไซต์
เปน็ ของตวั เอง เช่น Amazon Facebook Instagram เป็นต้น

2) Youtuber และ Vlogger
เป็น ผู้ผลิตเน้ือหาของวิดีโอ โดยเน้ือห าของแต่ล ะช่อง
จะแตกต่างกันออกไปตามรูปแบบของรายการ ท่ีทำในรูปแบบ
ของ Vlog ซ่ึงรายได้จะมาจาก Google Ad หรือโฆษณาที่แทรก
ตามคลิป YouTube ตามยอดผู้ตดิ ตามและจำนวนผู้เขา้ ชม

12

การปรับเปลี่ยนวิถีการทำงานและ
การประกอบอาชีพนั้น ถือได้ว่าเป็นส่ิงสำคัญ
ในช่วงการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19
ทุกคนต้องตระหนักถึงการปรับตัวให้เข้ากับ
สถาน ก ารณ์ การส ร้างค วาม ยื ด ห ยุ่ น
ในการทำงาน รวมถึงการหาช่องทาง
การประกอบอาชี พท่ีหลากหลายโดย
ใช้เทคโนโลยีท่ีมีอยู่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด
ทุกคนก็จะสามารถทำงานและประกอบ
อาชี พ ได้อ ย่างมี ป ระสิท ธิภ าพ ใน ช่วง
การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ไดม้ ากยิ่งข้นึ