GREENLAWNS BOOK LAST YEARR

efnboer efkeYeeie 49

DeeoMe& efJeÐeeefLe&

efJeÐeeLeea je<ì^ keÀer mecHeeqlle nesles nQ~ efkeÀmeer Yeer osMe keÀe YeefJe<³e GmekeÀer DeHeveer DeevesJeeueer Heeræ{er Hej efveYe&j keÀjlee nw~ Ssmes ceW
íe$eeW keÀe DeeoMe& Þes<þ nesvee DeeJeM³ekeÀ nw~ DeeoMe& efJeÐeeLeea ner cepeyetle osMe keÀer veeRJe nesles nw~

eJf eÐeeLeea Meyo, eJf eÐee leLee DeLeea oes MeyoeW keÀs ceus e mes yevee n~w FmekeÀe DeLe& n,w eJf eÐee Hee´ Hle keÀjves keÀer F®íe jKeveJs eeuee~ eJf eÐeeLeea
peerJeve ceveg<³e kesÀ meejs peerJeve keÀer veeRJe nw~ ³eefo efJeÐeeLeea peerJeve ceW meYeer He´keÀej keÀer efMe#ee De®íer lejn ve He´eHle keÀer peeS lees
peerJeve DeOetje leLee efHeí][e ngDee jn peelee nw~ meYeer lejn kesÀ keÀeceeW keÀes meerKeves keÀe ³ener GHe³egkeÌle mece³e nw~ Deepe keÀe efJeÐeeLeea
ner keÀue keÀe veslee, JekeÀerue, [e@keÌìj Deewj J³eeHeejer yevesiee ~ mece³e keÀe nj Heue keÀerceleer neslee nw pees FmekeÀe efpelevee meogHe³eesie
keÀjlee nw Jen Glevee ner meHeÀue leLee megKeer jnlee nw~ ye[eW keÀe Deeoj keÀjlee nQ~ DeHeves DeO³eeHekeÀeW Deewj ceelee-efHelee kesÀ DevegYeJeeW
keÀe ueeYe Gþelee nw leLee GvekeÀer Dee%ee keÀe Heeueve keÀjlee nw~ DeeoMe& efJeÐeeLeea efMe#ee keÀes DeHevee Oece& mecePelee nw ~ Jen Heeþîe
HegmlekeÀeW kesÀ meeLe-meeLe JeerjeW keÀer keÀLeeSB, mecee®eej He$e leLee Heef$ekeÀeSB Yeer Heæ{lee nw~ Jen Fvemes He´sjCee uesves keÀe He´³eeme keÀjlee
nw~ DeeoMe& efJeÐeeLeea Deepe keÀe keÀece keÀue Hej veneR íes][lee~ Jen He´efleefove He]{eS ieS HeeþeW keÀes oesnjelee nw~ Gmes DeHeveer efueKeeF&
keÀe yengle O³eeve jnlee nw ~ Jen mebieerle, ve=l³e, ef®e$ekeÀuee ceW Yeer ©ef®e ueslee nw~

DeeoMe& efJeÐeeLeea DeHevee mece³e HeÀeuelet veneR ieBJeeles~ Jen o³ee, Deefnbmee Je HejesHekeÀej keÀer YeeJevee ceW efJeMJeeme jKelee nw~ De®ís
efJeÐeeLeea osMe kesÀ De®ís veeieefjkeÀ yeveles nw Deewj osMe Deewj ceelee-efHelee keÀe ieJe& nesles nwb~

- efj×er pewve, 5 Jeer

cesjer HeeþMeeuee keÀe efMe#ekeÀ - efove

nceejs efMe#ekeÀ yengle ner H³eejs nQ~ Jes nceW De®ís iegCe efmeKeeles nQw Deewj keÀYeer Yeer veejepe veneR nesles nwb~ FmeefueS nceejer HeeþMeeuee kesÀ efJeÐeeefLe&³eeW
ves SkeÀ ceneve efMe#ekeÀ efove Oetce-Oeece mes ceveevee ®eene~ meye ye®®es KegMeer-KegMeer mes DeHevee-DeHevee vee®eves keÀe ieevee mees®e jns Les ~ Gve meye ceW mes
meyemes De®ís vee®eves JeeueeW keÀes ner Yespee peelee nw ~
nceejer omeJeerb keÀ#ee kesÀ efHe´³e oesmle leerLee& Deewj ³eMe ves Fme DeekeÀ<e&keÀ efove keÀes Megª efkeÀ³ee ~ meejs efMe#ekeÀ jbie-efyejbies keÀHeæ[eW ceW yewþs Les~ meejer
DeO³eeefHekeÀeSB Ketyemetjle Deewj Heefj³eeW pewmeer efoKe jner Leer ~ nceW Deevebo efceuee ~ Henues HeeB®eJeer keÀ#ee keÀer ueæ[efkeÀ³eeB vee®eer Deewj efHeÀj ueæ[kesÀ ~
Gve ieeveeW ves DeO³eeHekeÀeW keÀes Yeer ve®ee efo³ee ~ efceme jercee meejs DeO³eeHekeÀeW Deewj efJeÐeeefLe&³eeW keÀes vee®eles ngS cemleer mes osKe jner Leer~ efceme De®e&vee
ves Fme efove keÀer lew³eejer keÀjves ceW ceoo keÀer Leer~ íþeR keÀ#ee ves Yeer ve=l³e efkeÀ³ee ~ meejs DeO³eeHekeÀ cepes mes osKe jns Les~ omeJeeR keÀ#ee keÀer peye
yeejer DeeF& lees nce Fme keÀ#ee kesÀ ®egves ngS ieeves Hej vee®eves ueies ~ ³en meyemes De®íe efove Lee ~ leerLee& ves meejs DeO³eeHekeÀesb keÀes leesnHeÀe efo³ee ~
³en efove ceQ keÀYeer Yetue ve HeeTBieer ~ DeYeer Yeer ceQ Fme efove keÀes ³eeo keÀjleer ntB ~ nce efHeÀj mes Deieues meeue efMe#ekeÀ efove Deewj Yeer ceveesjbpeve mes
meeLe ceveeSBies ~

- cesueeveer JeePe, 6Jeer

50 efnboer efkeYeeie

efKeueewves keÀer DeelcekeÀLee

efKeueewvee, ceQ ye®®eeW keÀer meyemes ceveHemebo Jemleg nBt ~ cesjs DeveskeÀ YeeF&-yenves nQw pees efKeueewves keÀer ogkeÀeve ceW jnles nQ~
ceQ neue ceW ner yevekeÀj Dee³ee nBt, Deewj meyemes íesìe ntB~ SkeÀ efove ceQ DeHeves oesmle, pees SkeÀ ieeæ[er keÀe efKeueewvee nw Gmemes efceueves ie³ee~ GmekeÀe
ceeefuekeÀ ³eeveer Jen ye®®ee efpemekeÀe veece njerMe Lee Jen GmekesÀ meeLe De®ís mes veneR Kesuelee Lee~ ncesMee cesjs oesmle keÀes HeWÀkeÀlee Lee ~ cesje oesmle
ncesMee jeslee Lee~ cegPes Gmes jesles osKe yengle ogKe nes jne Lee~ SkeÀ efove, SkeÀ íesìe ueæ[keÀe efpemekeÀe veece DeejJe Lee DeHeveer ceeB kesÀ meeLe cegPes
uesves Dee³ee~ Jen cesje yengle O³eeve jKelee Lee ~ ceQ yengle He´mevve nes ie³ee~ efHeÀj ceQ mecePee cesje oesmle pees SkeÀ Hegjevee efKeueewvee Lee GmekesÀ meeLe
De®íe yelee&Je veneR efkeÀ³ee peelee Lee~
³en meejs ye®®eeW keÀer ceeveefmekeÀlee nw efkeÀ Deiej keÀesF& efKeueewvee Hegjevee nes peeS lees GmekeÀer keÀercele venerb nesleer nw Hejbleg Deiej Jen ve³ee nes lees meye
GmekeÀer keÀercele keÀjles nw~

- peMe oesMeer 6Jeer

ieesJee ³ee$ee mes pe]g[s kegÀí KeÆs-ceerþs DevegYeJe

ieesJee SkeÀ yengle mebgoj peien nw ~ JeneB ]{sj meejs mecegêleì nw~ JeneB keÀe Heeveer meeHeÀ nw~ ieesJee ceW yengle Deueie-Deueie He´keÀej kesÀ Hesæ[-HeewOes nQ~ JeneB
kesÀ keÀepet yengle He´efmeOo nQ~ JeneB nceves SkeÀ Dee®ee³e& kesÀ Hewj keÀer íeHe osKeer efpemes keÀnles nw ‘efyeie HegÀì’ ³eneB kesÀ mebie´neue³e ceW nceves yengle meejs
HegleueW osKes ~ Jes meye ieesJee kesÀ peerJeve keÀe JeCe&ve keÀjles nQ~

ì^sve Deeles ner nce meye Deboj ìtì Heæ[s ~ nceves DeHeveer-DeHeveer peien HekeÀæ[er Deewj DeHeves meeceeve veer®es [eue efoS~ pewmes ner ì^sve Megª ngF& nceves
HeÀesìeW KeeR®evee Meg© keÀj efo³ee ~ nceejs meeLe SkeÀ yengle ner cepeeefkeÀ³ee Deewj De®ís Fbmeeve Les~ nceves ì^sve ceW jele keÀes Depeerye DeeJepeW efvekeÀeueer Deewj
Deeefol³e keÀe pevceefove cevee³ee ~ nceves Gmes kesÀkeÀ efKeuee³ee Deewj cegBn Hej Yeer ueiee³ee ~ nce Gme jele Ketye nBmes ~ nceves ceeveJe keÀes veeRo mes leefkeÀ³ee
ceej-ceejkeÀj Gþe³ee ~ Flevee ceejves kesÀ yeeo Jen Gþe~ Deieues efove yeme ceW efjmeesì& peeles mece³e nce keÀF& ieeveeW Hej vee®es ~ nceW yengle ce]pee Dee³ee ~
Deieues efove nce yengle kegÀí meerKes~ efHeÀj nce ieS keÀuebietì mecegêleì~ JeneB nceves efceÆer kesÀ cenue yeveeS ~ meejs ueæ[kesÀ SkeÀ keÀcejs ceW DeekeÀj KetHe
Kesues Deewj SkeÀ otmejs keÀe ce]peekeÀ G[e³ee~ nceejer Hetjer mketÀue mes efpeleveer Yeer keÀ#eeSB DeeF& Gve meyekeÀes [eBì Heæ[er ~ efHeÀj nceves nesìue peekeÀj KetHe
keÀesnjece ce®ee³ee ~ nceves efHeÀj ieesJee mes efJeoe ueer ~ cegPes DeHevee meeceeve Heeves kesÀ efueS otmejer yeme keÀe Fblepeej keÀjvee Heæ[e ~ ì^sve ceW nceves efHeÀj
mes Meesj efkeÀ³ee Deewj DeeOeer mes THej jele lekeÀ peeies ~ nce meyeves meesves keÀe veeìkeÀ efkeÀ³ee Hej ceQ HekeÀæ[e ie³ee ~ cegPes otmejs keÀ#e ceW meesvee Heæ[e ~

³en ³ee$ee Deepe lekeÀ keÀer cesjer meyemes nBmeves Jeeueer Deewj ³eeoieej ³ee$ee Leer ~ ceQve FmeceW yengle kegÀí meerKee ~

cesjer ieesJee ³ee$ee - nef<e&ue pewve, 7Jeer

nce kegÀí nHeÌles Henues ner ieesJee mes ueewìs Les ~ ³en mketÀue keÀer Mew#eefCekeÀ ³ee$ee Leer ~ nce keÀF& efove Henues mes ner GlmegkeÀ Les ~ nce JeneB ì^sve mes ieS
Les Deewj HewefkebÀie keÀF& efove Henues ner nes ®egkeÀer Leer ~
nesìsue HengB®eves Hej nceves osKee efkeÀ JeneB keÀer nefj³eeueer ceveceesnkeÀ nw ~ nesìsue Yeer keÀeHeÀer De®íe Lee Deewj keÀcejs meeHeÀ -megLejs Les ~ nceW ìer.Jeer.
osKevee Lee FmeefueS nceves keÀF& yeej neGmekeÀerefHebie keÀes yeguee³ee Hej Jes oesHenj kesÀ Keeves kesÀ yeeo DeeS ~ nce JeneB keÀe efyeie HegÀì osKekeÀj DeeS
efpememes nceW yengle %eeve efceuee ~ jele keÀes ef[mkeÀes Lee efpemeceW nce Ketye ce]pes mes vee®e jns Les ~ efHeÀj peye nce nj jele lekeÀ ìer.Jeer osKe jns Les lees
efceme Jebovee ves nceeje ìer.Jeer yebo keÀjJee efo³ee Deewj [eBìkeÀj meguee efo³ee ~ Deieues efove nce mHeeF&me HueebìsMevme (cemeeuee Je=#eejesHeCe) ieS peneB Hej
nceves keÀF& jbieerve He´keÀej keÀs Hesæ[ osKes ~ yegjer yeele Leer efkeÀ nesìsue ceW Heeveer ceW keÀF& meejs Petues Les ~ Demenveer³e ieceea Heæ[ jner Leer Deewj otmejs ye®®eeW
keÀes Heeveer ceW cepee keÀjles osKe nceW Gvemes F&<³ee& nes jner Leer ~
leermejs efove nce ogKeer Les ke̳eeWefkeÀ nceejs Fme cepesoej ³ee$ee keÀe Deble Dee ie³ee Lee ~ nceW Ssmee Denmeeme ngDee efkeÀ ³ee$ee leerve efoveeW keÀer veneR yeequkeÀ
leerve efceveìeW keÀer Leer~ ³eefo cegPes efHeÀj mes DeHeves efce$eeW kesÀ meeLe ieesJee peeves keÀe ceewkeÀe efceues lees ceQ DeJeM³e Jen ceewkeÀe íes[tBiee ner veneR~

- HeeLe& Deie´Jeeue, 7Jeer

efnboer efkeYeeie 51

mee³eyej ke´ÀeF&ce

Deepe-keÀue meejs ueesie, ye®®eeW mes ueskeÀj yeæ[eW lekeÀ meye Fbìjvesì Hej keÀece keÀjles nQ ~ uesefkeÀve nceW ³en yeele veneR Helee nesleer efkeÀ nce keÀYeer-keÀYeer
Debpeeves ceW ner Fbìjvesì Hej iegveen keÀjles nQ~ Fme efJe<e³e ceW, nceejs efJeÐeeue³e ceW `mee³eyej ke´ÀeFce` keÀe Jeke&ÀMee@He Dee³eesefpele efkeÀ³ee ie³ee Lee~

Fme Jeke&ÀMee@He ceW nceW yengle meejer ®eer]peW meerKeves keÀe ceewkeÀe efceuee~ ³en Jeke&ÀMee@He mee³eyej ke´ÀeFce ³etefveì kesÀ ceesefnle mej ves Dee³eesefpele efkeÀ³ee Lee~
Fme Jeke&ÀMee@He ceW nceW Fbìjvesì kesÀ efJe<e³e ceW nj ®eer]pe yeleeF& ieF& Leer~ nceW yelee³ee Lee efkeÀ Fbìjvesì kesÀ Üeje nce keÀYeer-keÀYeer Ssmes iegveen keÀjles nQ
efpememes nce mebkeÀì ceW Heæ[ mekeÀles nQ ~ keÀYeer-keÀYeer nceejs efce$e Yeer nceejs meeLe Mewleeveer keÀj mekeÀles nQ Deewj meesefMe³eue vesìJeefke¥Àie meeFì Hej Yeer
ef®e]{eles nw~ Fme meye mes lebie DeekeÀj kegÀí ueesieeW ves Deelcenl³ee keÀer mees®eer~ ceQ DeeHekesÀ meeLe SkeÀ Ieìvee yeeBìvee ®eentBieer~ ceesefnle mej ves nceW yelee³ee
Lee efkeÀ DecesefjkeÀe keÀer jnJeemeer, SceW[e ìes[ veecekeÀ ueæ[keÀer ves Yeer Deelcenl³ee keÀj ueer ~ Gmeves ³en keÀoce yengle ner cepeyetjer ceW Gþe³ee Lee~ Jen
SkeÀ yeej DeHeves HeÀesve Hej DeHeves oesmleeW kesÀ meeLe ®ewì keÀj jner Leer ~ leYeer Gmes SkeÀ Depeveyeer keÀe cewmespe Dee³ee ~ Gme Depeveyeer ves keÀne efkeÀ Jen
SkeÀ yeejn meeue keÀe ueæ[keÀe nw Hejbleg Jen SkeÀ He®eeme meeue keÀe yet]{e Deeoceer Lee~ SceW[e Fme yeele mes Debpeeve GmekesÀ meeLe ®ewì keÀjves ueieer Deewj
GvekeÀer oesmleer efove-ye-efove yeæ{leer ieF& ~ SkeÀ yeej Gme Depeveyeer ves SceW[e mes GmekeÀer SkeÀ HeÀesìes ceeBieer~ peeves- Devepeeves ceW SceW[e ves Gmes SkeÀ ve
Yespeves uee³ekeÀ HeÀesìes Yespe oer ~ efHeÀj Deieues efove peye Jen mketÀue ceW ieF& lees GmekesÀ oesmle Gmemes yeele veneR keÀj jns Les~ meye Gme Hej nBme jns Les~
peye Jen Iej ieF& lees Gmes Helee ®euee efkeÀ Jen HeÀesìes pees Gmeves Gme Deeoceer keÀes Yespeer Leer Jen HeÀesìes Deewj SceW[e kesÀ veece keÀe SkeÀ HesÀkeÀ DekeÀeGbì
yevee³ee Lee ~ Jen ³en osKekeÀj ®eefkeÀle nes ieF& ~ Oeerjs -Oeerjs GmekesÀ meejs oesmle Gmemes cegBn HesÀjves ueies ~ Jen yengle ner ogKeer Deewj DekesÀueer nes
ieF& ~ Deelcenl³ee keÀjves hej cepeyetj nes ieF& Deewj GmekeÀer efpeboieer Fleveer íesìer Gce´ ceW ner Kelce nes ieF&~

³en yengle ner oo&veekeÀ Lee Deewj cegPes ³en peevekeÀj yengle ogKe ngDee~ uesefkeÀve nceW Deewj Yeer ®eer]pes meerKeves keÀes efceueer Deewj yengle ner Deevebo Dee³ee~
Deye ceQ nj mece³e yengle ner O³eeve mes Fbìjvesì keÀe He´³eesie keÀªBieer ~

- efvejeueer ieesmejeveer, 7Jeer

mekeÀejelcekeÀ mees®eves keÀer MeefkeÌle

``mekeÀejelcekeÀ`` mees®eves keÀer MeefkeÌle ³eeefve o HeeJej Dee@HeÀ Hee@efPeefìJe efLebefkebÀie DeepekeÀue keÀer efpeboieer ceW keÀeHeÀer cenÊJeHetCe& nw ~ osMe keÀes keÀF&
mecem³eeDeeW keÀe meecevee keÀjvee Heæ[lee nw ~ DeelebkeÀJeeoer nceues He´efleefove yeæ{les pee jns nw~ Fve nceueeW keÀer Jepen mes ueesieeW kesÀ Ëo³e ceW SkeÀ [j keÀe
YeeJe pee yemee nw ~ Fmes efvekeÀeueves kesÀ efueS jes]pe F&MJej keÀe veece peHees ~ ueesieeW kesÀ ceve ceW SkeÀ [j mecee ie³ee nw efkeÀ Jes keÀYeer Yeer cej mekeÀles
nw, Hej Deiej Fme [j keÀes Yeieevee nw lees nceW mees®evee ®eeefnS efkeÀ ``®eens ³en cesje DeeefKejer efove nes, Hej cegPes Fmes Hetjer lejn peervee nw, peye lekeÀ
cesje F&MJej cesjs meeLe nw keÀesF& vekeÀejelcekeÀ MeefkeÌle cesje kegÀí veneR efyeieeæ[ mekeÀleer`` ceQ jes]pe megyen GþkeÀj leerve Jeeke̳e keÀnleer nBt ë- ``F&MJej cegPes
MeefkeÌle oerefpeS`` “F&MJej cegPes jen efoKeeFS” “F&MJej cesjer mene³elee keÀerefpeS”~ DeepekeÀue efkeÀmeer Yeer J³eefkeÌle keÀes DemeHeÀuelee keÀe cegBn osKevee
Heæ[s lees Jen Deelcenl³ee keÀj ueslee nw ke̳eeWefkeÀ Gme ceW Jen vekeÀejelcekeÀ YeeJe pee yemee nw, Hej Jen keÀYeer veneR mees®esiee efkeÀ Deiej ceQ He´³elve keÀjlee
jntB, lees ceQ pe©j meHeÀue nes peeTBiee~ DeepekeÀue keÀer yeæ{leer mecem³eeDeeW kesÀ efueS nceW DeHeves ceve SkeÀ mekeÀejelcekeÀ MeefkeÌle yemeeveer nesieer, veneR lees
Fme mebmeej ceW peervee cegeqMkeÀue nes peeSiee ~

- je@efyeve, 9Jeer

52 efnboer efkeYeeie

SkeÀ nem³e keÀueekeÀej keÀer DeelcekeÀLee

efmevescee ves efHeíues ner meeue Hetjs meew meeue Hetjs efkeÀS ~ meyemes Henueer efHeÀuce Leer jepee nefjM®ebê pees oeoemeensye HeÀeUkesÀ keÀer keÀuee keÀe He´oMe&ve Lee ~
GmekesÀ yeeo GvneWves DeveskeÀ efHeÀuceW yeveeF& Deewj leye peekeÀj SkeÀ Hetjer efHeÀuce Fb[mì^er yeveer ~ Fme efHeÀuce Fb[mì^er ceW keÀeHeÀer keÀueekeÀej DeeS efpevneWves
DeHeveer keÀuee keÀe He´oMe&ve efkeÀ³ee, ³eneB lekeÀ keÀer yeenj ieeBJe kesÀ Yeer ueesie ³eneB Hej DeeS~ Fme Fb[mì^er ves nerjes mes efJeueve lekeÀ Deewj nem³e mes ueskeÀj
iebYeerj keÀueekeÀjeW keÀes nceejs meeceves He´mlegle efkeÀ³ee ~ cesje veece efJejepe efoJeeCes nw Deewj ceQ SkeÀ nem³e keÀueekeÀej ntB~

Deepe ceQves efHeÀuceeW kesÀ ceeO³ece mes yengle Hewmee keÀcee³ee nw, Meesnjle Deewj Fppele keÀceeF& nw Hej Deepe Yeer ueesie peye cegPes osKeles nw leye yesefPePekeÀ
yeesueles nw efkeÀ Deepe cesjs Heeme yengle Hewmee nw efmeHe&À efHekeÌ®ej ceW keÀece keÀjves keÀer Jepen mes, Hej Gvnsb Demeefue³ele ceW Helee veneR keÀer nce keÀueekeÀej Oeve
Deewj Meesnjle keÀceeves kesÀ efueS efkeÀleveer cesnvele keÀjles nw ~ cesjs efnmeeye mes meHeÀuelee SkeÀ yeHeÀeauee Heneæ[ neslee nw ~ pees THej Deelee nw Jen ueeWieeW
keÀes efoKelee nw, Hej pees efnmmee veer®es Heeveer ceW neslee nw Jen nceeje keÀce&, HejesHekeÀej, l³eeie ke cesnvele neslee nw ~ cesje pevce keÀejuee veecekeÀ íesìs
ieeBJe ceW ngDee Lee, pees ceneje<ì^ ceW Deelee nw ~ ye®eHeve mes ner ceQ veeìkeÀ osKeles Dee³ee nBt ~ nceejs ieeBJe ceW Gve efoveeW yengle meejs ìerJeer ve ngDee keÀjles
Les~ oesmleeW ceW mes efkeÀmeer SkeÀ kesÀ Heeme ngDee keÀjlee Lee ~ nce meye efceuekeÀj efke´ÀkesÀì keÀer cew®e osKeleW Les Deewj ceveesjbpeve kesÀ efueS SkeÀ otmejs kesÀ
meeceves efkeÀmeer keÀer vekeÀue keÀjles Les Deewj ceQ DeHeveer nem³e keÀneefve³eeW mes DeHeves oesmleeW keÀes nBmeelee Lee~ cegPeceW Henues mes ner veF&-veF& nem³e keÀneefve³eeB
yeveekeÀj He´mlegle keÀjves keÀer keÀuee Leer ~ ceQ veeìkeÀeW ceW Yeeie ueslee Lee ~ cegPes keÀYeer Yeer ueiee ve Lee efHeÀj Yeer veeìkeÀ mHeOee& ceW nceejer ìerce ves Henuee
mLeeve Yeer He´eHle efkeÀ³ee Lee~ peye ceQ keÀjerye yeerme meeue keÀe ngDee leye keÀe@uespe ceW SkeÀ nem³e mHeOee& Leer peneB Hej cegbyeF& mes efveCee&³ekeÀ ieCe DeeS
Les ~ JeneB Hej cejs s neJe YeeJe Deejw yeesueves kesÀ lejerkeÀs mes Jes yenlg e ner KegMe nes ieS ~ GvneWves cePg es cegyb eF& yeug ee euf e³ee~ cegPes yeeo ceW Helee ®euee efkeÀ Jen
ceneve keÀueekeÀej ue#ceerkeÀeble yes[xpeer kesÀ efMe<³e Les ~ ³eneB Hej keÀjeryeve 2008 ceW ceQ Dee³ee, cegPes ³eneB kesÀ ueeskeÀue veeìkeÀeW ceW Yeeie uesves keÀe ceewkeÀe
efceuee ~ efHeÀj ceQves keÀe@ces[er ueeHeÀ keÌueye ceW Yeer veewkeÀjer keÀer peneB Hej ceQves yengle veece keÀcee³ee~ Gve efoveeW ceQ SkeÀ efkeÀjeS kesÀ cekeÀeve ceW jnlee Lee ~
neLe ceW Hewmes Deeles lees DeeOes efkeÀjeS ceW ner Ke®e& nes peeles ~

efove jele peeiekeÀj ceQves cesnvele keÀer, ieueefle³eeB keÀjves Hej [eBì Yeer KeeF&, efpeboieer ves yengle yeej OekeÌkeÀe ceejkeÀj veer®es efieje³ee Hej ceQ DeHeves HewjeW Hej
Keæ[e jnkeÀj Deeies ye]{e~ keÀF& veeìkeÀeW kesÀ mece³e peye cesje jesue Deelee Lee lees ceQ yeer®e ceW ner DeHeves [e³euee@ie Yetue peelee Lee~ Hej ceQves efHeÀj Yeer
nej ve ceeveer ~ SkeÀ ceecetueer mes veeìkeÀ ceW keÀece keÀjves Jeeues nem³e keÀueekeÀej mes ceQ efHeÀuceW ceW keÀece keÀjves ueiee ~

Deepe cesjs Heeme meye nw ~ yeæ[e Iej, ye[er ieeæ[er, meyekegÀí Deewj Jen meye ceQves DeHeves oce Hej keÀcee³ee nw ~ keÀYeer Deiej Heerís cegæ[keÀj osKelee nt@b lees
yengle ieJe& cenmetme neslee nw DeHeves DeeHe Hej ~

- efJejepe efoJeeves, 9Jeer

efnboer efkeYeeie 53

De®ís efove

“De®ís efove Deeves Jeeues nw!” ³en megvekeÀj Yeejleer³e pevelee ves nceejs Jele&ceeve He´Oeeveceb$eer Þeer vejWê ceesoer keÀes ®egvee ~ Þeer vejWê
ceesoer kesÀ yeejs ceW GvekeÀer keÀneveer He´efmeOo nQ efkeÀ kewÀmes Jes ye®eHeve ceW ®ee³e keÀer mìe@ue ®eueeles Les Deewj osKeles ner osKeles, Jes nceejs
DeeojCeer³e He´Oeeveceb$eer yeves ~ efkeÀmeer ves mener ner keÀne nw efkeÀ ceveg<³e kesÀ iegCe ner Gmes meceepe ceW ceeve-mecceeve efoueeles nQ~ DeefOekeÀ
iegCeeW Jeeues J³eefkeÌle keÀer meceepe ceW Fppele jnleer nQ ~ Yeejleer³e pevelee ves GveHej Yejesmee keÀj keÀceue ³eeefve YeepeHee keÀes ®egvee ~
Þeer vejWê ceesoer peer keÀe SkeÀ Je<eea³e keÀe³e&keÀeue Yeejle kesÀ efueS DeefOekeÀ ueeYeoe³ekeÀ jne nw ~

nceejs He´Oeeveceb$eer Þeer ceesoer peer ves Yeejle ceW keÀF& yeoueeJe ueeS, efpememes Yeejle keÀer He´ieefle nesleer pee jner nw ~ Þeer ceesoer peer osMe
keÀer DeeefLe&keÀ, meeceeefpekeÀ SJeb meebmke=ÀeflekeÀ eqmLeefle keÀes Deewj Yeer ce]peyetle keÀj jns nQ ~ efkeÀmeeveeW keÀe meceepe ceW yengle mecceeve neslee
Dee jne nQ ke̳eeWefkeÀ GvneR keÀer Jepen mes nceW nceejer #egOee Meeble keÀjves kesÀ efueS Deveepe efceuelee nQ ~ efkeÀmeeve efove-jele DeHeves Kesle
ceW Ketve-Hemeervee yenekeÀj keÀece keÀjles nQ leeefkeÀ GvekeÀer HeÀmeue De®ís mes Gies ~ uesefkeÀve efHeíues kegÀí ceefnveeW mes Yeejle ceW keÀeHeÀer
keÀce Je<ee& ngF& nw ~ Fmemes GvekeÀer HeÀmeue Kejeye nes peeleer nQ Deewj kes peerJeve keÀer DeeefLe&keÀ eqmLeefle efyeieæ[ves Hej Deelcenl³ee keÀjles
nw ~ Þeer ceesoer peer ves ³en osKekeÀj Yetefce DeefOeie´nCe efyeue keÀe keÀe³ee&ue³e Meg© efkeÀ³ee, efpememes Jes efkeÀmeeveeW keÀes Kesle ceW yegefve³eeoer
megefJeOeeSB He´oeve keÀjWies Deewj nj HeefjJeej keÀes oes ueeKe ©He³es efoS peeSBies, leeefkeÀ GvekeÀer DeeefLe&keÀ eqmLeefle SkeÀ meceeve nes ~

Þeer ceesoer peer ves ³en Yeer Jeeoe efkeÀ³ee efkeÀ Jes kegÀí cenerveeW ceW Yeejle keÀe meeje keÀeuee Oeve JeeHeme ueeSBies Je GvekesÀ veeceeW keÀe
yeKeeve keÀjWies, leeefkeÀ Yeejle keÀes GvekesÀ yeejs cesb peevekeÀejer efceues ~ efHeíues í: ceefnveeW mes Yeejle keÀe Dee³eele Je efve³ee&le ueieYeie
ome He´efleMele mes yeæ{e nQ ~ FmekesÀ meeLe ner Þeer ceesoer peer ves mJe®í Yeejle DeefYe³eeve keÀer Meg©Deele keÀer, leeefkeÀ Yeejle meeHeÀ Je
megLeje osMe jns ~ Fmemes Jes Yeejle keÀer meeceeefpekeÀ efmLeefle keÀes cepeyetle keÀj jns nQ~ meHeÀeF& osMe kesÀ efueS Del³eble DeeJeM³ekeÀ nw~

nceejs He´Oeeveceb$eer Þeer vejWê ceesoer ves ncemes keÀF& JeeoW efkeÀS Les, efpemes Jes Hetje keÀj HeeS ~ Yeejle ceW DeefOekeÀ mes DeefOekeÀ He´ieefle
keÀjvee GvekeÀer meyemes yeæ[er F®íe nw ~ Þeer ceesoer peer ves Yeejle ceW Fleves keÀce mece³e ceW DeefOekeÀ yeoueeJe ueeSB ~ GvekeÀe meceepe
ceW mecceeve yeæ{les pee jne nQ Deewj Deye ueesieeW keÀer mees®e vekeÀejelcekeÀ mes mekeÀejelcekeÀ ceW yeoue jner nQ ~ ³en oMee&lee nQ efkeÀ Deye
me®eceg®e nceejs De®ís efove Dee ieS ~

- DeeqMJeve Yeeefì³ee, 9Jeer

54 efnboer efkeYeeie

®eboe ceecee nceeje Yeejle-meesves keÀer
ef®eefæ[³ee ...
jele ceW meyekesÀ meeceves jnkeÀj,
ogefve³ee keÀes nBmeelee nw, nceeje Yeejle, meesves keÀer ef®eefæ[³ee ...
³eneB ®eueleer nw yengle meejer ieeefæ[³eeB ~
meyemes H³eeje nceeje nw Jen, Yeejle cesb keÀYeer keÀuece veneR ©keÀleer
cesje ner ®eboe ceecee nw~
yeme ©keÀ peeleer nw yegjeF& ...~~
Meece keÀes metjpe kesÀ yeeo, Yeejle keÀes yengle yeej uetìe ie³ee
Meeve mes ®eeBo Gielee nw, nceejs meHeveeW kesÀ ceìkeÀeW keÀes yengle yeej leesæ[e ie³ee ..~~
meejs ®ecekeÀles leejeW kesÀ yeer®e ceW, Yeejle ceW nw Deueie He´keÀej kesÀ jbie,
jepee pewmee efoKelee nw~ Debie´spe ³en osKekeÀj nes ieS Les obie Deewj Yeejle peerle ie³ee mJeleb$elee

meye keÀes ve yeleelee nw Jen keÀer pebie ~~
efkeÀ Jen jele cesb peeot keÀjlee nw, nceeje Yeejle, meesves keÀer ef®eefæ[³ee ...
meye kesÀ peerJeve ceW H³eej peiee keÀj, ³eneB ®eueleer nw yengle meejer ieeefæ[³eeB ~~
jele keÀes HeefjJeej keÀes SkeÀ meeLe ueelee nw~ ³eneB metjpe Deewj ®eeBo ceW nesleer nw SkeÀ Deueie meer ®ecekeÀ
Deewj keÀnles nw vee, efkeÀ nce Keeles nw Fme osMe keÀe vecekeÀ ..~~
jele keÀes nce leefkeÀ³ee ueskeÀj ³eneB Hej nw jbie-efyejbies HetÀue Deewj nj SkeÀ ceveg<³e ... nw yengle ketÀue
DeHeves efyemlej Hej meesles nw
ke̳eeWefkeÀ nceejer Kegueer efKeæ[keÀer mes ®eboe ceecee nceW megueeles nQ~ ..... ~~
nceeje Yeejle, meesves keÀer ef®eefæ[³ee....
- cesueveer Jeepe, 6Jeer ³eneB ®eueleer nw yengle meejer ieeefæ[³eeB ~~

pe³e efnbo ...

- nMJeer meb®esleer, 7Jeer,

efnboer efkeYeeie 55

HesÀmeyegkeÀ pevceefove uee³ee
KegefMe³eeW keÀer yenej
HesÀmeyegkeÀ ! HesÀmeyegkeÀ ! HesÀmeyegkeÀ !
meyekeÀes ueielee HesÀmeyegkeÀ H³eeje ~ pevceefove uee³ee peerJeve ceW KegefMe³eeW keÀer yenej
meyekeÀes ueielee HesÀmeyegkeÀ v³eeje~ ®ee®ee, ®ee®eer, ceecee, ceeceer, ueeles veS GHenej

HesÀmeyegkeÀ kesÀ nj SkeÀ Hespe ceW ~ Gme efove ceeB H³eej keÀjleer yeej-yeej
ye®®es Heæ[ peeles nwb SkeÀ kesÀpe ceW ~ meye Henveeles cegPes KegMeyetoej nej

HesÀmeyegkeÀ Hej yeveeles nw kegÀí Ssmes Hes´Àv[ ~ pevceefove uee³ee peerJeve ceW KegefMe³eeW keÀer yenej
efpememes HeeHee yepee osles nw nceejer yesv[~ Gme efove veneR Heæ[leer cegPes ceej

HesÀmeyegkeÀ ye®®eeW kesÀ efueS nw SkeÀ Ssmee Deì^skeÌMeve ~ pevceefove Deelee meeue ceW efmeHe&À SkeÀ yeej
efpememes efjHeÌueskeÀì neslee nw GvekeÀe DeìWMeve ~ pevceefove Deevee ®eeefnS yeej yeej

HesÀmeyegkeÀ Hej ye®®es yewþles nw nj efove ~ pevceefove uee³ee peerJeve ceW KegefMe³eeW keÀer yenej
efpememes neslee nw GveHej ieboe efjHeÌueskeÌMeve~ Gme efove ceQ ®ee@keÀuesì Keelee yeej-yeej
pevceefove kesÀ efJe®eej Deeles cegPes njyeej
ye®®es peye megveles nw HesÀmeyegkeÀ keÀe veece lees pevceefove nw cesjs efueS l³eewnej
GvekesÀ cegBn efKeueefKeuee peeles nQ~
pevceefove uee³ee peerJeve ceW KegefMe³eeW keÀer yenej
Deewj peye HeeHee megveles nw HesÀmeyegkeÀ keÀe veece Gme efove ceQ DeHeves ceelee-efHelee kesÀ meeLe peelee nBt yeenj
lees GvekesÀ cegBn cegjPee peeles nw ~ pevceefove kesÀ DeJemej Hej ceeB yeveeleer kesÀkeÀ Deewj ®eeskeÀesyeej
pevceefove kesÀ DeJemej Hej meye keÀjles cegPes yengle H³eej
HesÀmeyegkeÀ Hej ye®®es keÀjles nw keÀece ~
efpememes yeoveece nes mekeÀlee nw GvekeÀe veece ~ pevceefove uee³ee peerJeve ceW KegefMe³eeW keÀer yenej
pevceefove kesÀ efove cesjs efHelee ves oer cegPes Ieæ[er GHenej
peye HesÀmeyegkeÀ Flevee ieboe nw~
lees ke̳eeW ueielee ³en ueesieeW keÀes H³eeje Deewj v³eeje ~ pevceefove nw meyemes De®íe l³eesnej
pevceefove mes neslee nce meye keÀes H³eej
- ³eMJeer yeesnje, 7Jeer
- JebMe pewve 8 keer

56 efnboer efkeYeeie

efnboer keÀer HegkeÀej Deeieje - Yeejle keÀer Meeve

keÀue jele meHeves ceW ceQves efnvoer keÀes osKee, Deiej cegbyeF& nw SkeÀ ceneveiejer
Jen Ssmes Leer pewmes nes ogKeer Deelcee ~ lees Deeieje nw He´sce keÀer veiejer ~
Deeieje kesÀ lees ke̳ee nw keÀnves,
ceQves efnvoer mes Hetíe, Deeieje kesÀ leepe ves jKe ueer GmekeÀer ueepe ~
ogKe legcnejs cegKe Hej nw ke̳eeW íe³ee, HeÀlesnHegj meerkeÀjer nw Deeieje keÀer Meeve Deewj yeguebo ojJee]pee ueiee oslee

keÀue lees nw efnvoer - efoJeme, nw GmeHej ®eej ®eeBo ~
legce ke̳eeW nes Fleveer yesyeme ~ Deeieje kesÀ ue]peerpe HekeÀJeeve yeæ{e osles nQ GmekeÀe mecceeve
FmekeÀes osKekeÀj ueesie keÀnles nw, `cesje Yeejle ceneve` ~
Jen cegPemes ³en yeesueer,
ceQ lees ntB efmeHe&À SkeÀ efove keÀer Yeesueer ~ lee]p]e nw Deeieje keÀer Meeve,
nceW jKevee ®eeefnS GmekeÀe O³eeve ~
³en GlmeJe lees nw SkeÀ efoKeeJee, Meen]peneve ves leepe keÀes yeveJee³ee,cegcelee]pe kesÀ He´sce keÀes DeHeves efoue ceW
JeemleJe ceW cegPes lees keÀj efo³ee nQ Heje³ee ~
mecee³ee ~
ueesie lees yeesueles ner nw Debie´speer, Deeieje kesÀ ue]peerpe HekeÀJeeve,
³ee efHeÀj meerKeWies peeHeeveer, yeæ{eles nw Deeieje keÀe mecceeve~
uesefkeÀve ceQ lees ntB Devepeeveer ~ Deeieje keÀe celeueye veneR nw efmeHe&À lee]pecenue
Deewj keÀF& mLeeve DeeHekeÀes osKeves keÀes efceueWies DeepekeÀue ~
efnvoer keÀer ³en yeele megveer peye, HeÀlesnHegj meerkeÀjer Lee ³ees×eDeeW keÀe mLeeve,
iueeveer ngDee cesje ceve leye, efpemes peerleves cebs DekeÀyej ves oeBJe Hej ueiee oer,
DeHeveer Deeve-yeeve Deewj peeve ~
efnvoer ves Gme mece³e efmeHe&À ³ener yeesuee,
cegPes nw efnvoer nj Deeoceer lekeÀ HengB®eevee - kegÀCeeue efleJeejer, 8 Jeer

- kegÀveeue efleJeejer, 8Jeer

Deveceesue ³eeoW efnboer efkeYeeie 57

kegÀí yeelesb Ssmeer nesleer nw, Deeieje keÀer ³ee$ee
YegueeS veneR Yetueleer nw,
kegÀí ³eeoW Ssmeer nesleer nw, ®eue He][s nce ueskeÀj yeæ[esb keÀe He´sce Deewj DeeMeerJee&o,
³etBner efoue ceW yeme peeleer nw ~ Megª nes ieF& nceejer cemleer ì^sve Hej ®eæ{ves kesÀ yeeo,
mebie Lee cesjs ie´erveuee@vme keÀe yeæ[e - mee HeefjJeej,
cesjer ³eeoW Deeieje ³ee$ee mes peg][er Leer,
pees neLeeW mes ye³ee nes veneR mekeÀleer, Deeieje keÀer ³ee$ee ueeF& KegefMe³eeW keÀer yenej ~

³es ³eeoW ³etBner veneR efceìleer, osKee ceesleer, ceervee Deewj veieervee ceeqmpeo,
FmekeÀer yeele ner kegÀí Keeme Leer ~ Deewj MesKe meueerce ef®eMleer keÀer ojieen Deewj ceeqmpeo,

ì^sve ceW lees Ketye cemleer keÀer, GlmeJe Lee Ssmee pewmes nes keÀesF& l³eesnej,
GHeÀ ! Fleveer meejer KeeR®eer mesuHeÀer, Deeieje keÀer ³ee$ee ueeF& KegefMe³eeW keÀer yenej ~
mewj keÀjves ceW lees Dee³ee efkeÀlevee cepee,
pees Dee³ee veneR, Jen GmekesÀ efueS Leer me]pee ~ leepe cenue, Deeieje HeÀesì& Deewj HeÀlesnHegj efmekeÀjer,
³en nw megboj Deewj FvekeÀes osKe oeBleeW leues oyee ueer ceQves GBieueer
- ceesefvekeÀe efpeboce, 8JeeR
Kesues nceves ]{sj meejs Kesue, peerle nes ³ee nej,
Deeieje keÀer ³ee$ee ueeF& KegefMe³eeW keÀer yenej ~

- ceesefvekeÀe efpeboce, 8Jeer

58 efnboer efkeYeeie

efJeÐeeue³e kesÀ Jes megneves meeue

nw ³es Je<e& yeæ[er megvenjer, nw ³es Heue yeæ[s efvejeues,
³eneB meye ®eerpeW yeæ[er jmeerueer, ceewpe-cemleer ³es Yejs
efMe#ekeÀ Deewj efMe<³e keÀe efceueve,
nw ³es DeveesKee meccesueve ~~ nw ³es Snmeeme yeæ[s megneves,
ke̳ee yeerle peeSBies ³es Heue ?
keÀeveeW ceW peye Heæ[leer,
Jen meJesjs Jeeueer Iebìer, - efjeflekeÀe cesnlee, 9Jeer
oewæ[ ueieeles meejs ye®®es,
pees nesles nw ceve kesÀ me®®es ~~

keÀ#ee Megª nesles ner,
meyekesÀ keÀeve DeO³eeHekeÀ keÀer Deesj,

Leesæ[e mece³e yeerle peeves Hej,
ye®®es nes peeles nw yeesj ~~

³eneB JeneB vepejW Iegceeles jnvee,
³eejeW-oesmleesb kesÀ meeLe ígHe-ígHekeÀj yeeleW keÀjvee,

Jes keÀeie]pe kesÀ je@kesÀì yeveekeÀj,
DeHeves veS meHeveeW keÀes Gæ[eve osvee ~~

keÀ#ee kesÀ meceeHle nesves keÀe,
Jen uebyee Fble]peej,

ye´skeÀ keÀer Iebìer yepeves keÀe,
Jen peesMeeruee Snmeeme ~~

cejeþer efkeYeeie 59

iejerye ceguee®eer peerJeve J³eLee

Dee³eg<³eeleerue meieȳeele ceesþe iegvne cnCepes, legce®³eecegUs SKeeÐee®³ee [esȳeele HeeCeer ³esCes DeeefCe .... Dee³eg<³eeleerue meieȳeele ceesþb ³eMe cnCepes
legce®³eemeeþer SKeeÐee®³ee [esȳeele HeeCeer ³esCeb ....
lemes®e HeÀìeke̳eeb®³ee ogkeÀeveeHeemetve peJeU®e neleele keÀener veeCeer ceespeleevee ceer l³eeuee Heeefnueb....
SkeÀ iejerye ceguee®³ee [esȳeele ceer efoJeUer®ee efoJee efJePele Demeuesuee Heeefnuee....
Jeeìueb keÀer l³eeuee veJes keÀHe[s IesTve ÐeeJesle HeCe les®e pegves keÀHe[s lees mJe®í keÀjle Demeuesueb Heeefnueb....
DeeHeCe vesnceer®e DeeHeu³ee ogëKeeb®e He´oMe&ve ceeb[lees l³eeveb iegHe®etHe DeeHeueb ogëKe efieUtve ìekeÀuesueb ceer Heeefnueb....
ceer efJe®eejueb, yeeUe keÀe³e Heeefnpes leguee ?
nuekebÀ eqmcele keÀjle keÀener®e vekeÀes, Demeb cnCeleevee ceer Heeefnueb....
Je³e KetHe®e ueneve nesleb l³ee®eb, HeCe l³ee®³ee Deele mJeeefYeceevee®ee DebkegÀj Gceueleevee ceer Heeefnueb....
je$eer MenjYej Demeuesu³ee efoJ³eeb®³ee Peieceeieeìele ceer l³ee®³ee nmeN³ee ®esnN³eeJej Demeuesueb vewjeM³ener Heeefnueb....
DeeHeCe lej efpeJeble Deenesle, DeeHeu³ee He´efle<þsmen FLes HeCe l³eeuee leer ceer efpeJebleHeCeer®e DeeHeu³eeme cemleerle cejleevee Heeefnueb....
ueeskeÀ cnCeleele, GlmeJe Demeleele®e Dee³eg<³eele Deevebo osC³eemeeþer....
lej ceie keÀe ceer l³eeuee ceveeleu³ee ceveele Demeb kegÀ{levee Heeefnueb....?

- MJeslee Hevee[, 7Jeer

efoJeeUer

efoJeeUer ne DeeHeuee meCe, ®euee cegueebvees cepee keÀ©³ee,
®euee cegueebvees meepeje keÀ©³ee DeeHeCe meieȳeebvee DeeHeCe He´meVe keÀ©³ee

efoJes ueeJee, HeÀìekesÀ ueeJee Je jebieesȳee keÀe{e, DeeHeCe HeeTme ueeJet³ee, peceerve®eke´À ueeJet³ee Je yee@ce HeÀes[t³ee DeeefCe
keÀejCe Deelee pees meCe ³esCeej Deens, lees Deens efoJeeUer HetCe& Hejermejuee efoJ³eebveer mepeJet³ee

efoJeeUer ne efoJ³eeb®ee meCe Demelees, DeeHeu³ee DeeF&®³ee nele®³ee ®ekeÀu³ee Kee Je iees[ - iees[ uee[t Kee
HeCe keÀOeerner ceeies ceg[le vemelees DeeefCe l³ee®³ee yejesyej ceeJee HeCe Kee

meieUs veJeerve keÀHe[s Ieeuee, Je keÀJe[îeeb®ee ceeUe HeCe Ieeuee.
®euee cegueebvees Deeveboeves efoJeeUer ne meCe meepeje keÀje.
- Gvveleer Heeìerue, Jeie& - Hee®eJeer

60 cejeþer efkeYeeie

HeeCeerHegjer

jml³ee®³ee keÀ[suee Deeueer HeeCeerHegjer®eer iee[er,
peceueer l³eeYeesJeleer, Heesjeb®eer ìesUer.

ieesueieesue Hegjer, Yew³ee®³ee neleeuee ®eJe v³eejer,
SkeÀ pejer Keeuueer lejer, ueeies ye´cneveboer ìeUer.

cetiee®eer, yeìeìîee®eer DeLeJee jie[îee®eer,
ueneve ceesþs kegÀCeerner Demees, Deens ner meJee¥®eer

Deebyeì iees[ ef®eb®es®eer ®eìCeer, ceveele peei³ee Peeu³ee DeeþJeCeer,
efleKeì YegjkeÀe, efcej®eer®ee þmekeÀe, [esȳeelegve Deeu³ee Oeeje, Yew³eeuee

ueeJee cemkeÀe

pesJne Yew³ee oslees SkeÀ “SkeÌmì^e” Hegjer,
lesJne nesles DeeHeueer F®íe Hegjer

HeeCeerHegjer cnCee, veeefnlej ieesueieHHes, Keeuu³eeJej GIe[leele, cevee®es
nUJes keÀHHes

efce$eebyejesyej, DeeF&Jeef[ueebyejesyej, kegÀCeeyejesyej ner KeeJeer, Del³eble
meceeOeevee®eer SkeÀ®e {skeÀj ÐeeJeer.
- jeOee He´. meepeCeerkeÀj, 5Jeer

ceePeer veeveer cejeþer efkeYeeie 61

He´sceU ceePeer veeveer leer ceePes veeJe ef®eb®e
DeeF& keÀeceeJej iesueer keÀer ³esles leer
Deecne oesIeer yeefnCeeRvee He´sce osles leer ceePes veeJe ef®eb®e, Dee[veeJe DeekeÀ[s,
³esles KeeT IesTve Deece®³eemeeþer leer. $eeme osF& ceuee, cegues DeeefCe ceekeÀ[s.

keÀOeer OeeJele HeUle YeeT ceePee DeeJeUe, pejemee yeeJeUe,
lej keÀOeer oce ìekeÀle jbieeves efnjJeì, keÀenermee legjì.
keÀOeer nUtnUt peerves ®e{le
lej keÀOeer Deece®³ee Dees{erves meejs efJeme©ve leer. yenerCe ceePeer kewÀjer, ueeJet vekeÀe nele,
®eesªve Keeue lej, Deebyeleerue oele.
keÀOeer Deece®³eeHej jeieJeCeejer,
keÀOeer He´sceeves peJeU IesCeejer, Heeb{gjkesÀ ®eW[g, Pee[eJej ueesbyeleele,
keÀOeer Deecneuee íeve-íeve iees<ìer meebieCeejer ceecee ceePes ®eebieues, keÀJeþ l³eebvee cnCeleele.
nmele-KesUle Deecneuee þsJeCeejer
meb®eerle Heeìerue, 7Jeer
DeMeer ceePeer veeveer
ceuee HeÀej-HeÀej DeeJe[Ceejer
ceeP³ee ceveele Iej keÀjCeejer
He´sceU cee³esves DeeHeuebme keÀjCeejer

oefMe&lee keÀ[Je[keÀj, 6Jeer

62 cejeþer efkeYeeie

ceesyeeF&ueveb efyeIe[Jeueb ceePeb ieeJe....

Kejb Kejb meebielees jeJe keÀerle&ve nesleb, Yepeve nesleb,
Gieer®e vne³eer þsJele veeJe..... peel³eeJej®eb ieeCeb nesleb......
³ee ceesyeeF&ueveb efyeIe[Jeueb,
Deelee meejb ceePeb ieeJe..... MeeUsleu³ee keÀefJelesleues
Deeveboe®eb GOeeCe nesleb
Je[e®ee ceesþe Heej neslee,
Jeeje Leb[ieej neslee..... HeCe.....
ieHHee, efvejesHe, KegMeeueer,
keÀneC³ee®ee yeepeej neslee..... pemeb ieeJeele ne keÀesþtve, ceesyeeF&ue Deeuee, vesì Deeueb......
®e@veue®e keÀveskeÌMeve, IejeIejele Lesì Deeueb....
keÀe³e ®eeueueb³e ...... ? keÀe³e ®eeueueb³e ..... ? iepeyepeuesue ieeJe ceePeb,
SkeÀceskeÀeble mebJeeo neslee..... Deelee efvepe&ve yesì Peeueb.....
keÀye·er nesleer, kegÀmleer nesleer, mekeÀeU mebO³eekeÀeU meejer ceeCemeb,
Deeìîee-Heeìîee, ueHeeíHeer, ìerJner Heg{b®e mesì Peeueerle.....
metj Heejby³ee®es PeeskesÀ nesles,
Dees{îee®³ee [esnele HeesnCes nesles cewoeveeJej®eer cegueb meejer,
osJeUeceeie®³ee DebOeejele.....
Deeby³ee®³ee Pee[eJej®e yemetve, ceesyeeF&ueceO³es®e iegbleueer meejer,
keÀ®®es-efHekeÀuesues Deebyes Kee³e®eer cepee nesleer megves megves Peeues Je[e®es Heej,
cegkesÀ Peeues osJeUe®es Dees{s,
efJeìer-oeb[t, KesUe®eb cewoeve nesleb,
Flej DeveskeÀ cewoeveer KesU nesles..... efoJeme-je$e ceesyeF&ueJej
Gvee[ke̳ee nesl³ee, cemleer nesleer, vegmeleer efHeÀjJele jenleele yeesìs
Kejb Kejb meebielees jeJe.....
DeeHeeHemeele cesU neslee...... cee ceesyeeF&ueve®e efyeIe[Jeueb

ef®eb®ee nesl³ee, yeesjb nesleer, ceePeb meejb ieeJe.......!
Deebyes nesles, Tme neslee...... eqmcelee Hevee[, 7Jeer
ieesþeYej {esjb nesleer......
efpeJeeuee peerJe osCeejs efoueoej efce$e nesles......