VourlaMag NİSAN 2019

51

VOURLmAag

52

Sibel Uyar;

“Festival bu yıl da üreticinin
yüzünü güldürecek”

5. Uluslararası Urla Enginar Festivali 26-27-28 Nisan tarihleri arasında
Urla Belediyesi ve Urla Ziraat Odası işbirliğiyle gerçekleşecek. Urla’nın
tescilli sakız enginarı üreticiyle tüketiciyi doğrudan beşinci kez buluştu-
racak.
Urla Belediyesi ev sahipliğinde geçtiğimiz yıllarda binlerce kişiyi ağırla-
yan festival bu yılda sürprizlerle konukların karşısına çıkacak. Uluslara-
rası boyuta taşınan festival yerli şeflerin yanı sıra yabancı şefleri ağırla-
maya devam edecek. Bu yıl yine enginar birbirinden farklı lezzetleri ile
konukların beğenisine sunulacak. Festival süresince Urla mutfak atölye-
leri, yemek tadımları, sanat atölyeleri, söyleşiler ve müzik dinletileri ile
renklenecek.
Hem çiftçiye, hem esnafa hem de halka büyük ekonomik kazanç sağ-
layan Uluslararası Urla Enginar Festivali ile enginar üretimi bir yılda 35
milyon adede ulaştı. Üreticimizin geliri ise yüzde 275 oranında arttı.
Yerelde ekonomik kalkınmanın sağlanması için gerçekleştirilen festival
Urla’da gastronomi turizminin öncüsü oldu.
Urla’da enginarı marka haline getiren, üreticiye can suyu olmasına ola-
nak sağlayan Urla Belediye Başkanı Sibel Uyar, Enginar Festivali’nin bu
yıl da üreticilerin yüzünü güldüreceğini söyledi.
Yerelde kalkınma modeli ile çalışmalarını
gerçekleştirdiklerini belirten Uyar, “Bizler çiftçimizin, esnafımızın ka-
zanmasını istiyoruz. Çiftçilerimizin tarlalarını satmasını iste-
miyoruz. Enginar festivalini yalnızca eğlenmek
ya da şenlik amacıyla gerçekleştir-
medik. Tarımsal ekonomiyi,
yerel halkımızı kalkındırmak
için düzenledik. Bu yıl Urla
Belediyesi olarak 5. Engi-
nar Festivali’ne ev sahipliği
yapacağız. Urlamıza katma
değer sağlayan çok önemli bir
festival. Bu festival ile birlikte
gastronomi turizmine de önemli
bir adım attık” dedi.

Kaynak; Urla Belediyesi 7 Mart 2019 tarihli gönderisi

53

VOURLmAag

54

Urla Enginarını
"Enginarımızı Dünyaya Tanıtmayı ve

Satabilmeyi Amaçlıyoruz"

Burak Oğuz

Urla Enginar Festivali, bu yıl da, alışageldiğimiz gibi yapılacaktır.
Eski Belediye Başkanımız Sayın Sibel Uyar, sağ olsun her türlü
ayrıntıyı düşünmüş, hazırlıklarını yapmış, bize onları uygulamak
düştü.
Gelecek yıllarda da biz bu festivali daha da geliştirerek, ulusla-
rarası niteliğini daha da kuvvetlendirerek sürdüreceğiz. Seçim
döneminde hep söylediğim gibi, kooperatifleşmeye çok önem
vereceğiz. Amacımız Urla enginarını tüm dünyaya tanıtmak ve
satabilmek. Bunun için yapılacak girişimlere destek vereceğiz.
Enginarımızın uzun süre dayanabilecek ambalajlarda sunulma-
sını çok önemsiyoruz. Gelecek yıl festivalimizin daha organize,
dünyanın gıda devlerinin de katılım yaptığı bir organizasyon ol-
ması için çalışacağız. Enginarın dünyada çok tanınan bir sebze
olmadığını biliyoruz. Hatta ülkemizin bazı kesimlerinde de bilin-
miyor. Bizim amacımız, bu sebzenin muhteşem faydalarını an-
latıp, lezzetini tattırabilmek. Urlamız enginarın anavatanı oldu
diyebiliriz. Bu konuda geçmişte ciddi çalışmalar yapıldı. Bize dü-
şen bu çalışmaların üzerine biraz daha eklemeler yapmaktır. Koo-
peratifleşmeyi önemsiyoruz. Bu nedenlerle gelecek yıllarda daha
organize, daha geniş katılımlarla yapılacak enginar festivallerini
şimdiden planlıyoruz.

55

VOURLAmag RÖPORTAJ

Muharrem Uslucan;

“İhracat hedeflerimiz arasında”

Urla Ziraat Odası Başkanı Muhar-
rem Uslucan ile Enginar ve Engi-
nar Festivalı üzerine konuştuk.

Urla Ziraat Odası olarak Festi-
valde üzerinize düşenler nedir?

Enginar Festivalinde Urla Beledi-
yesi ile birlikte çalışıyoruz. Festi-
valde bizim üzerimize düşen çiftçi
kardeşlerimizi organize etmek ve
bize ayrılan bölümd (Urla Mey-
dan) onlara yer tahsis etmek.
Adaletli olmak adına bunu da
kur’a çekerek yapıyoruz. Geçen
sene 75 standımız vardı. Bu sene
artmasını bekliyoruz ama norma-
lin üzerindeki yağışlardan sonra
biraz endişeliyiz.

Festivalin katkılarından bahse- sakız bittikten sonra diğer engi- balar içerisindeler.
decek olursak? narlar pazarda oluyor. Ancak bi-
zim çiftçini ne ekeceğine karışma Urla Ziraat Odası olarak enginar
Enginar Festivali’nin Urla’ya çok gibi bir durumumuz yoktur. konusunda sizin de projeleriniz
büyük katkısı oldu. Bir farkındalık var mı?
yakalandı. Sağlık açısından fayda- Anlaşılan, enginar sezonunun
ları bilinmeye başladı. Ve her sene kısa olması farklı enginar türle- Kuşçularda kooperatif ile birlikte
üzerine koyarak üretim arttı. rinin de üretilmesini beraberin- bir soğuk hava deposu yaptık ve
de getiriyor. Ürünün farklı şe- kiraya verdik. Belediye ile birlik-
Urla engiarı dediğimiz sakız en- killerde saklanması, korunması te projelendirerek ihracat yapma
ginarı. Sakız enginarı üretimi mi mümkün değil mi? hedeflerimiz arasında. Bir kon-
arttı? serve fabrikası için girişimlerde
Enginar çok nazlı bir bitkidir. Çok bulunacağız. Aslında başladı bile
Üretici her türlü enginarı yetişti- çabuk kendinden geçer. Ancak diyebilirim. Bir hazine arazisini
riyor. Hybrid, Bayrampaşa, Kıbrıs, buna rağmen enginar ekonomi- fabrika yeri olarak istedik. Bu ara-
Mısır... Ama bizim asıl istediğimiz sini 12 aya yaymaya çalışan çift- ziyi aldıktan sonra İZKA ve benzeri
bölgemize özgü olan sakız en- çilerimiz var. Bunlar enginarı se- fonlara müracaat edeceğiz. Hibe
ginarının yetiştirilmesidir. Zaten zonluk olmaktan çıkartmak için, krediler var. Bunları da değerlen-
lezzet açısından sakız enginarının kurutmak, turşusunu yapmak, direceğiz. Amacımız enginar eko-
üzerine.. Tüketici sakız enginarı konserve haline getirmek gibi ça- nomisini 12 aya yaymak.
tercih ediyor. Ama enginar çeşit-
lerinin birazda uyandırılmasıyla
(su verilmesi) ile ilgili önce sakız,
sonra diğer çeşitler yetişiyor. Yani

56

Mustafa İnal;

“Enginar tantuni deneyeceğim”

enginar döneri yapmaya karar
verdim. Enginarları tek tek şişe
dizerek kendi yaptığım özel oca-
ğında pişirdim ve sattım. Baktım
ki bu değişik lezzetler gitgide ilgi
çekiyor her sene farklı bir lezzet
tasarlamaya karar verdim. Sonra-
ki yıllarda yıl engiburger, enginarlı
çilek salatası, enginar köftesi, en-
ginar midye ve enginar çöp şiş
izledi. Bu senede enginar tantuni
deneyeceğim. İnsanlara farklı şey-
ler sunmaktan keyif alıyorum. Bu
lezzetler festival sayesinde duyul-
dukça merak edip başka şehirden
gelenler bile oluyor. Böylece hem
biz kazandık hem de insanlar Urla
sakız enginarını çok güzel ve farklı
şekilde tanımış oldu.

Fotoğraf: Ecem Özbey ürünümüzü hem tanıttık hem de Enginarı yetiştirirken neye dik-
artan taleple beraber Urla’daki kat ediyorsunuz?
Doğma büyüme İzmirli Mustafa enginar üretimini artırdık. Çiftçi,
İnal, Ege Üniversitesi Ziraat Fakül- üretici, köylü kazanmaya başla- Ürünlerimin tamamen doğal ol-
tesi Toprak Bölümü’nden emekli . dı. İlk festivalde açtığımız standa masına çok önem veriyorum. Baş-
İnal şöyle anlatıyor; ”Eşim Urla’nın 100-150 civarı enginar koymuş- ka üreticilere fidan verirken bile
ünlü ailelerinden olan Kıpkıplar- tuk. 10 dakika içinde hepsi satıldı. ilaç kullanacakları takdirde fidan-
dan. Emekli olunca Urla’ya yerleş- Belediye başkanımız Sibel Hanım larımı paylaşmamayı tercih ediyo-
tik ve eşimle beraber doğal ürün- enginarlarla beraber fotoğraf çe- rum.
ler yetiştirmeye başladık. Kuşçular kilmek için geldiğinde bu kadar
Köyü’ndeki tarlamızda buğday, kısa sürede tükenmesine şok oldu. Enginarla ilgili söylemek istedik-
tütün, anason ve nohut ekmeye Hemen tarlaya gidip enginar ke- leriniz nelerdir?
başlamıştık. Daha sonra Urla’nın serek standa taşıdım. Festivalin
sakız enginarı yavaş yavaş meşhur bu kadar ilgi çektiğini gördükten Kendi çabamızla evde az sayıda
olmaya başlayınca onu da ekme- sonra enginarla ilgili farklı lezzet- konserve yapıyoruz. Bu sayıyı faz-
ye başladık. Zamanla çoğalttık. ler üreterek bunları festival bün- la yukarı çıkaramıyoruz. Bir proje
yesinde sunmaya karar verdim. üretilse, ben ve benim gibi üreti-
Urla Enginar Festivali’nin başla- Değişik ve insanları cezbedecek fi- ci arkadaşlara bu konuda destek
masının size katkısı ne oldu? kirler düşünmeye başladım. Önce verilse çok daha iyi sayılara ula-
Ben buranın ilk enginar üreti- şabileceğimizi düşünüyorum. El
cilerindenim. Festival sayesinde ele verilerek büyük bir kalkınma
yapılabilir. Birlikte daha çok kaza-
nabiliriz.

57

VOURLAmag RÖPORTAJ

Meltem Düzbastılar;

“Gençler, Tarıma Sahip Çıkın”

Meltem hanım Ege Üniversitesi kartmak için bir festival yapalım rimde buralarda kalan gençlere;
Ziraat Fakültesini bitirdikten sonra düşünceside hepimiz tarafından ‘ilerde tarım çok para kazandıra-
Tariş’de önemli görevlerde bulun- benimsendi. Hep beraber Sibel cak, tarıma sahip çıkın, teknoloji
muş, AR-GE merkezinin başında Başkanı ziyarete gittik. Sohbete ilerliyor, internetten satış yapmak
EÜZF Tariş işbirliğini gerçekleş- başladık. Bize projelerini anlatma- da mümkün’ diyerek önerilerde
tirmiş, Tariş Kadın Platformu’nu ya başladı. İlk söylediği proje ise bulunuyordum. Sonrasında engi-
kurmuş, daha sonrasında Genel enginardı. “Enginar Urla’nın çok nar öyle bir devrim yaptı ki...
Müdürü olduğu Red Star Hava- önemli bir ürünü, bunu bir festi-
cılık kuruluşunda Türkiye genelin- val ile Türkiye’ye ve tüm dünyaya 4. Enginar festivalinide geride
de havadan ilaçlama çalışmaları anlatmalıyız” dedi. Dolayısı ile en- bıraktık. Enginar üretiminde çok
yürütmüş. Çok yönlü ve çalışkan ginar benim hayatımda böylece büyük artışlar sağlandı. 4 senedir
kişiliği sayesinde emekli olduktan yer buldu. Bir Belediye Başkanı hem ekili alanlar çoğaldı hem de
sonrada boş duramamış. 2003 Enginarı programına koymuş ve gelirler arttı. Hybrid enginarında
yılında ailecek yerleştiği Urla’da; ne kadarda doğru yapmış. Ve ne devreye girmesine rağmen sakız
Kent Konseyi Yürütme Kurulun- kadarda başarılı oldu. enginarda da çok güzel bir nok-
da; Urla’da Üretici ve Tüketici yö- taya gelindi.
nünden Sağlıklı Tarım ve Sağlıklı Düşünebiliyor musunuz? Urla’da
Beslenme Projelerini yürütmüş ve tarım tüm Türkiye’de olduğu gibi Enginar Urla için bir marka mı-
4.süde gerçekleştirilen Tohum Ta- yok oluyor. 2000’den sonra köy- dır?
kas Etkinlikleri’ni başlatmış. Kısa- ler mahalle olunca buralarda ya- Geçen yıl festivale 1,5 milyon kişi
cası Meltem Hanım hem Urla’da şayanlar büyük şehirlere göç etti. geldi. Artık Urla denilince enginar
yaşıyor hem de Urla için yaşıyor. Urla’nın bir farkı var. Urla’da ise ile anılıyor. Festival olmasaydı Urla
Başlattığı ve yürüttüğü sosyal so- genç nüfus göç ediyordu. Yaşlı belki de Enginar merkezi olma-
rumluluk projelerini daha sonra nüfus kalmıştı. Köylere ziyaretle- yacaktı. Festival ile Urla enginarla
konuşmak üzere Ziraatçı Meltem
Düzbastılar ile sohbete başlıyo-
ruz.

Urlalı için Enginar ne anlama
geliyor?

Urla’ya ilk geldiğimde ne yapa-
bilirim diye düşündüm. Ben bir
ziraatçiyim. Urla Kent Konseyi’ni
buldum. Kısa zamanda Yürütme
Kuruluna girdim. İlk toplantılar
ve beyin fırtınaları neticesinde
ilk düşündüğümüz enginarın bu
bölge için çok önemli ve değerli
bir bitki olduğu ortak görüşüdür.
Enginarı tanıtmak ve ön plana çı-

58

bütünleşti. Enginar Urla’nın bir virip yemeği başka bir kaba aldığı- Festivalin Urla’daki gastronomi-
markası oldu diyebiliriz. Yarımada ye etkilerinden bahseder misi-
iklimi sıcaklık ve nem oranı açısın- mızda bu defa enginar üstte pasta niz?
dan sakız enginarına çok uygun.
Bu nedenle en güzel enginarlar gibi çıkar. Anlatması bile keyifli… Büyük etkisi vardır. Neredeyse en-
burada oluyor. (Buralara uzak ginardan yapılmamış şey kalma-
olanlar pek bilmezler. Bizler engi- Enginarın sapını da değerlendi- mıştır. Ev kadınlarından şeflere
narda kabuk sıyırmayı çok severiz. kadar herkes enginarlı yiyeceklere
Tam da bu mevsimde sakız engi- ririm. Enginarı ilk zamanlarında bir şeyler katmıştır. Hatta üreticiler
narı yaprakları çok lezzetli olur.) bile bu sürece dahil olup enginar
tazecik aldığınız zaman – daha döneri, burger gibi çeşitler geliş-
Festival ilk andan itibaren çok tirmişlerdir. Bugün Urla’da çok
güzel bir alt yapı ile başladı. Baş- sonra saplar kartlaşır – sapları so- sayıda ve çok kaliteli restoranlar
langıç bu kadar güzel olmasaydı yup çeşitli yemekler yapabilirsiniz. açılmaktadır. Bunların menülerini
festival bu başarıyı yakalayamazdı Saplar benim için kıymetli. Hatta mevsimi geldiğinde enginar ye-
diye düşünüyorum. İzmir Eko- pazarda sapları kesmeye çalışırlar, mekleri süslemektedir.
nomi Üniversitesi ve Uluslararası torbaya sığsın düşüncesiyle, her
Gurme Şehirler Birliği festivale çok seferinde engel olur uzun saplı
şey katmıştır. Dolayısı ile enginar olarak alırım. Pazarcılar artık beni
Akdeniz kültürünün bir parçası tanıyorlar ve “fazladan sap var is-
olduğundan İspanya’dan, Fas’tan terseniz” diye de soruyorlar. (Gü-
gelen şeflerin de kendi tariflerini lüşmeler) Sapları bitkilere sararım,
anlatmasıyla bir kültür zenginliği terbiyeli yaparım, terbiyeli köfte
oluştu. ile yaparım ama en çok tarator ile
salatasını yaparım.

Yeri gelmişken mutfağınızdaki
enginardan da bahseder misi-
niz?

Biz insanları severiz. Yemekli ko-
nuk ağırlamaktan da büyük keyif
alırız. Hep bir yemekli konuğu-
muz vardır. Enginar zamanı bi-
zim yemeklerimizin tamamı da
enginarlı oluyor. Özellikle Urla
dışından konuklarımıza her ba-
harda enginar çeşitlemesi yapar
sunarım. Enginarı değişik şekil-
lerde – annemden öğrendiğim ya
da kendi geliştirdiğim yöntemler-
le yaparım. Ama hiçbir zamanda
Avrupa mutfağına özenip onların
soslarıyla bir şey yapmam. Bizim
kendi yerel tatlarımızı enginarla
birleştirmeye çalışırım.

Kuzu etli enginar, kıymalı enginar
dolması, zeytinyağlı enginar dol-
ması... Sık yaparız. Sunumu kolay
olsun diye enginarlı pilav yaparız.
Önce alta enginarları yerleştiririm,
üzerine pilav… Sonra kabı ters çe-

59

VOURLAmag RÖPORTAJ

Bengi Hışır;

"Urla ve Enginar
algısı yükseliyor"

Bengi Bey doğma büyüme İstan- eğitim hayatı devam ettiği için ile ilgilenmeyi düşünüyordum.
bullu. Kimya mühendisi. Ama ça- bu durumu da göz önünde bu- Her zaman tarıma ilgim vardı
lışma hayatı daha çok satış pazar- lundurmamız gerekiyordu. İkli- ama İstanbul’da tarımla ilgili bir
lama sektöründe geçmiş. Son 17 min çok sıcak olmasından dolayı şeyler yapmam mümkün değildi.
yıldır da gayrimenkul sektöründe Akdeniz’i düşünmedik. Yaşaya- Dolayısıyla bu konudan oldukça
faaliyet göstermiş. Eşi ve iki kızıyla cağımız yerdeki insan yapısı da uzaktım ve saksı bitkisi dahi yetiş-
beraber İstanbul’da yaşarken şeh- bizim için önemliydi. Urla bütün tirmemiştim. (Gülüşmeler) Buraya
rin gitgide kalabalıklaşması ve ya- bu özelliklere uyan tek yerdi. Urla gelmeden önceki son iş geliştir-
şamın zorlaşmasıyla bunalıp 3 yıl insanının samimiyet ve sıcakkan- me projem olan cam sera yapımı
önce tası tarağı toplayıp Urla’ya lılığıyla kendimizi 3 yılda buranın sayesinde tarıma adım attım. Ur-
taşınmışlar. yerlisi gibi hissetmeye başladık. la’ya geldikten sonra da enginarla
Neden Urla’yı tercih ettiniz? tanıştım. Enginarın bitkisini bura-
Ailemizden fazla uzaklaşmamak Urla’ya taşınırken kafanızda en- da ilk defa gördüm. İstanbul’da
istiyorduk ve yine İstanbul gibi ginar yetiştirme düşüncesi var yaptığım görevim nedeniyle zin-
deniz olan bir yerde yaşama dü- mıydı? cir marketlerin satın alma ve iş
şüncemiz vardı. Çocuklarımızın geliştirme departmanlarıyla bağ-
Hiç yoktu, tamamen sürpriz oldu. lantılarım vardı. Bütün bunların
Fotoğraf: Ecem Özbey Burada da gayrimenkul sektörü birleşimiyle kafamda bu iş projesi
gelişti. Önce deneme yapmak için
enginar satın alıp konserve hali-
ne getirerek talebi ölçtüm. Gayri-
menkul sektöründe göremediğim
memnuniyet ve teşekkürü bu sek-
törde gördüm. Ticaret boyutu-
nun yanı sıra bir de kişisel tatmin
boyutu da gerçekleşince üretim
sektörüne girmeye karar verdim.
Yetiştiricilik konusunda kendimi
geliştirmeye başladım. Çiftçilerle
görüştüm, dışarıdan bol bol des-
tek aldım. Tarımcıların, özellikle
Urlalı tarımcıların çok paylaşım-
cı olması, bilgi saklamaması da
bana çok faydalı oldu. Her şeyi
danışarak ilerledim. 2 yılda 10 yıl-
lık yol aldık diyebilirim.

60

Tarım ve enginar yetiştiriciliği ile
ilgili bilgi birikiminizi paylaşma
düşünceniz var mı?

İşe başlarken hareket noktamız
tam olarak buydu. Sektöre girdiği-
mizde isim için düşünürken ‘’Urla
Tarım’’ ı tercih ettik. Zamanla bil-
gilerimizi ve deneyimlerimizi pay-
laşmak istediğimiz bir yere dönüş-
me hayalimizle bu ismimize bir de
‘’Akademi’’ ekledik. Bunun üzeri-
ne ‘’Urla Tarım Akademisi’’ olduk.
Kendimizi henüz o yeterlilikte
görmediğimiz için şu an akademi
kısmımızı faaliyete geçirmedik fa-
kat gelecek yıllarda enginar üre-
ten ve tüketenleri burada misafir
etmeyi düşünüyoruz. Enginarla il-
gili doğru bilinen yanlışları kırmak
hedefindeyiz. Urla’ya yerleşerek
ondan aldıklarımızı, 2018’de tes-
cillenerek coğrafi işaret almış olan
Urla sakız enginarını tanıtarak ve
öğreterek Urla’ya katkı sağlayacak
şekilde geri vermek istiyoruz.

Gastronomiyle ilgili bir vizyon lerle bir oluşum içerisine girmek enginar satmak olarak görülme-
ve projeniz var mı? ve bu oluşumla birlikte enginarı meli, aynı zamanda Urla’nın yurti-
yurtdışına tanıtmak ve pazarla- çi ve yurtdışına tanıtımı olarak da
Planlarımız arasında bünyemizde mak istiyoruz. Zaman içerisinde görülmeli. Yurtdışındaki enginar
enginar yemekleri yapan bir res- de enginarı dayanıklı yöntemlerle festivalleriyle iletişime geçilerek
toran ve mutfak atölyeleri kurmak muhafaza edip yurtdışına ihracat kardeş projeler yapılabilir. Ora-
var. Fakat yapacağımız işi en iyi yapmayı planlıyoruz. daki festivaller gezilerek fikir edi-
şekilde yapmak istediğimiz için nilebilir. Her şey bir ilişkiyle baş-
şu anlık bu planımızı askıda tu- Enginar Festivali’nin bölgeye lar ve devamı da çeşitli projelerle
tuyoruz. Ama bölgemizdeki res- katkılarının neler olduğunu dü- gelebilir. Enginar çiftliği projeleri
toranlara işlenmiş enginar temin şünüyorsunuz? hayata geçirilmeli ve agro-turizm
ederek gastronomiye hizmet edi- üzerine çalışmalar yapılmalı diye
yoruz. Festivalin Urla’nın enginarla öz- düşünüyorum. Tarım arazilerinin
deşleşmesinde çok faydalı oldu- korunmasına, Yarımada’nın tarım
Yurtdışına açılmayı ve sakız en- ğunu düşünüyorum. İnsanların yönünün canlı tutulmasına önem
ginarını dünyaya tanıtmayı dü- Urla ve enginarla ilgili algısı ol- verilirse ve imarın da kontrol altın-
şünüyor musunuz? dukça yükseldi. İlginin yüksek da tutulması ile Urla’nın geleceği-
tutulması için her yıl üstüne bir nin daha güzel olacağını düşünü-
Hayallerimiz bu yönde. Urla’nın şeyler daha katılarak ilerlenmesi yorum.
sürdürülebilir hayatına katkı sağ- düşüncesindeyim. Festival sadece
lamak istiyoruz. Çünkü kişisel ka-
zanımdan çok kitlesel kazanıma
önem veriyoruz. Yöresel olarak
bir süre daha tanındıktan sonra
burada sakız enginarı yetiştiren-

61

VOURLmAag GASTRO

62

Enginar
Midye Dolma

Malzemeler Enginar yapraklarının arasına pirinçli harç doldurularak hazırlanan
içine midye ilave edilmemesine rağmen şekli midye dolmaya
2-3 adet enginar benzediği için enginar midye dolma adını almış bu yemeğimiz
1 su bardağı pirinç yarımadadan doğmuş enginar yemeklerinden biridir.
1 adet kuru soğan
1 demet maydanoz Enginar midye dolma, göçlerle bir şekilde Urla ve çevresine yerleşen
1 demet dereotu halkın yokluk ve yoksullukla mücadele çabalarından , kalabalık aile
2-3 dal taze soğan ve çocuklarını doyurabilme endişesinde doğan, kadınların yarattığı bir
2-3 dal taze nane tür dolmadır. Enginar dolması tek kişilik bir yemekken iki enginar
1 kahve fincanı zeytin yağ yaprağı arasına dolma harcı koyarak kapatıp üst üste dizerek elde
Tuz, karabiber edilen sadece birkaç enginardan elde edilen bir çok küçük dolmacık
1 adet limon kalabalık bir ailenin doymasını rahatlıkla sağlayabilir.

Yapılışı

Betül Batur Ünay Derin bir küvet içine su doldurulur ve yarım limonun suyu sıkılır.
Chef Enginarlar saplarından ayrılır ve en dıştaki kötü yaprakları atılır. Kalan
iri yaprakları muntazam bir şekilde koparılarak limonlu suya atılır.
Yapraklar iyice küçülene kadar enginarı soyma işlemi devam eder.
Enginarın kalbi veya göbeği dediğimiz etli kısmını başka bir yemek
yapmak üzere ayırırken iç harç hazırlanır. Bunun için
kuru soğan, dereotu, maydanoz, nane yaprakları ve taze soğanlar
incecik kıyılır. Pirinç yıkanır ve bir kapta kıyılmış otlarla karıştırılır. Tuz,
karabiber, zeytin yağı ilave edilir. Suda bekletilen enginar yapraklarından
iki tane alınır, birinin çukur kısmına bir tatlı kaşığı harç konur ve diğer
yaprak üzerine kapatılır. Yayvan bir tencereye üst üste, dikkatlice
dolmaların şekli bozulmadan dizilir. Üzerlerine parlak olması için birkaç
çorba kaşığı zeytin yağ akıtılır. Dolmaların kaynarken şekli bozulmasın
diye küçük bir tabak kapatılır veya bir patates ve havuç soyularak
halka halka doğranır ve ağırlık yapması için dolmaların üzerine dizilir.
Üzerlerine içine yarım limonun suyu ilave edilmiş 1 bardak ılık su akıtılır.
Ağır ateşte pirinçler ve enginar yaprakları yumuşayana kadar pişirilir.
Sıcak veya soğuk olarak ikram edilir.

63

VOURLmAag GASTRO

64

Asma Yaprağında
Enginar Dolması

Malzemeler Yapılışı

4 adet enginar göbeği Pirinçler yıkanır, içine incecik doğranmış dereotu, maydanoz, kuru
1 su bardağı pirinç soğan ve taze soğan, tuz, karabiber , yarım limonun suyu, zeytin
1 demet maydanoz yağı konulur. Asma yaprakları kaynar suda birkaç dakika bekletilerek
1 demet dereotu yumuşatılır. Enginar göbeklerine 2-3 çorba kaşığı iç malzemesinden
2-3 dal taze soğan yerleştirilir. 1-2 asma yaprağı ile enginarın her yeri kaplanacak şekilde
5-6 adet taze veya tuzu iyice sarılır. Küçük bir tepsiye yerleştirilir. Tepsiye içine yarım limonun
alınmış salamura asma suyu ilave edilmiş bir bardak su ilave edilir. Tepsi içindeki su enginarların
yaprağı yarısına gelecek şekilde olmalıdır, gerekirse biraz daha su ilave edilir,
1 adet limon tepsinin üzeri alüminyum folyo ile kapatılır ve 180C fırında enginarlar
Zeytin yağ yumuşayana kadar pişirilir. Ağzı kapalı olarak soğutulur ve üzeri limon
Tuz, karabiber dilimleriyle süslenerek servis edilir.

Betül Batur Ünay
Chef

65

VOURLmAag GASTRO

66

Enginarlı Kiş

(30 cm alttan çıkan tart kalıbı için)

Malzemeler Yapılışı

Hamuru için; Bütün malzemeler karıştırılır, hamur merdane ile açılarak kalıbın
3 su bardağı un kenarlarını kaplayacak şekilde kalıba yerleştirilir, bir çatalla delinir ve
2 adet yunurta önceden ısıtılmış 180C fırında 10-12 dakika pişirilir.
2 çorba kaşığı yoğurt
1 çay bardağı sıvıyağ Enginarlar saplarından ayrılır, dış yaprakları atılır, dörde bölünür varsa
½ paket kabartma tozu içinde tüyleri temizlenir ve limonlu suda yumuşayana kadar haşlanır..
1 çay kaşığı tuz Bir kapta yumurta, krema ve rende peynirin bir bardağı çırpılır, içine
tuz, karabiber ve yarım çay kaşığı muskat rendesi katılır. Haşlanmış
İç harcı için; enginarlar kişin üzerine yerleştirilir, üzerine hazırlanan sos dökülür,
3-4 adet bebek enginar 180C de üzeri kızarana kadar pişirilir, kalan yarım bardak peynir kişin
1 kutu krema üzerine serpilir, peynir eriyene kadar birkaç dakika daha fırında tutulur
1 adet yumurta ve ılık olarak servis edilir.
1,5 su bardağı parmesan
veya kaşar peyniri rendesi
Karabiber, muskat, tuz

Betül Batur Ünay
Chef

67

VOURLmAag GASTRO

68

Baklalı Enginar

Malzemeler Yapılışı

4 adet Urla sakız enginar Enginarlar sapından ayrılır, kötü dış yaprakları atılır ikiye veya dörde
250 gr taze bakla bölünür, ortasındaki tüylü kısım ince bir bıçakla alınır ve limonlu suda
1adet kuru soğan bekletilir. Baklaların baş kısımları alınır, üzerlerine çizik atılarak beşer
4-5 dal taze soğan cm uzunluğunda doğranır ve ayrı bir kapta limonlu suda bekletilir.
1 demet dereotu Kuru soğan yemeklik doğranır. Yayvan bir tencerede zeytin yağ ile
1 çay kaşığı şeker şeffaflaşana kadar kavrulur. Baklalar üzerine ilave edilir rengi değişene
Zeytin yağ kadar kavrulmaya devam edilir, üzerine enginarlar uygun şekilde
1 tatlı kaşığı un yerleştirilir, tuz, karabiber ve şekeri konulur, sebzelerin yarısını örtecek
1 adet limon kadar su ilave edilir ve ağır ateşte bakla ve enginarlar yumuşayana
Tuz, karabiber kadar pişirilir. Taze soğanlar temizlenip bir cm boyunda doğranır, öte
yandan terbiyesi hazırlanır. Yarım limonun suyu ve un çırpılır ve biraz
Betül Batur Ünay yemek suyu ile ılıştırılır. Taze soğanlar sebzelerin üzerine serpilir, terbiyesi
Chef üzerine gezdirilir, beş dakika un kokusu gidene kadar kaynatılır. Yemek
ocaktan alınırken üzerine kıyılmış dereotu serpilir ve tenceresinde
soğuması sağlanır. Soğuk veya ılık servis edilir.

69

VOURLmAag

70

Biyolojik
Süs Havuzu

Bitkileri

Arzu Mermercioğlu

Küçük ya da büyük olsun peyzaj Süs havuzu içerisinde su içerisin-
alanlarında süs havuzu görmek de yaşayan su bitkileri kullanıl-
her zaman naif, romantik, dinlen- malı. Bitki seçimi yaparken havuz
dirici, bir etkiye sahiptir. Kimyasal büyüklüğü, yaşadığımız bölge,
madde kullanmadan bahçenizde filtreleme sistemi göz önünde
ekolojik alanlar çıkartabilir, yaşa- bulundurulması gereken önemli
dığınız bölgeye uygun su bitkileri etkenler arasındadır. Süs havuzu
üreterek bitki çeşitliliğinizi arttıra- içerisinde bitkilerin yanı sıra koi
biliriz. balıkları da kullanılabilir. Koi ba-
lıklarının aşırı üremesi dengeleri
Biyolojik süs havuzu: Suyun or- biraz değiştireceğinden balıkların
tamdaki bitkiler, bakteriler ve kontrollü olarak takip edilmesini
planktonlar yoluyla temizlenmesi önerebilirim.
ile ortaya çıkan ekolojik oluşum-
lardır. Bu sistem ile doğa taklit Bitki seçimi havuz yapımının en
edilir. Bir gölet kendi kendini nasıl heyecan verici bölümlerden birisi.
temizliyor ise havuzumuz da aynı Su kıyısında suyu seven, hasta-
sistemde kendini temizler. Biyo- lıklara dayanıklı ve sulu alanlara
lojik havuzlarda amaç doğadaki kolay adapte olan bitkiler kulla-
dengeyi bozmadan sudaki yosun nabiliriz. Senede bir ya da iki kez
konsantrasyonunu mikroorganiz- budayarak bitki formalarını ve
malar yoluyla azaltmak ve fosfo- büyüklüklerini kontrol altına al-
run dengelenmesini sağlamaktır. mamız yeterli olacaktır.

Süs havuzu yaparken büyüklüğü- Bambu çeşitleri, irisler, cyperuslar,
ne bağlı olarak kenarlardan orta carexler, hotsalar, typha latifolia-
noktasına doğru derinleşen bir lar su kenarında kullanılabilecek
sistemde tasarım yapılması ve bit- çeşitlerin en bilindik olanlarıdır.
kilerin filtreleme sistemine uygun Nymphae(su nilüferi ), Potamoge-
olarak yerleştirilmeleri son derece ton(su sümbülü), Pisteastratio-
önemli. Şiddetli olmasa da hafif tes(su marulu), su mercimeği gibi
bir fıskiye sistemi yapılması bitki bitkileri su içeride kullanarak hoş
ve havuzun dengesi acısından görüntüler elde etmemzi müm-
son derece önemli. kün.

71

VOURLmAag

72 Delfi Tapınağı- Yunanistan. Tapınağın giriş kapısının üzerinde latince “kendini bil” yazmaktadır

Kendini ara,

kendini bul,

kendini bil.

Dönüşüm
Başlasın!

Füsun Uzunoğlu Eriş

Fuzy Yoga / Yoga Eğitmeni

‘YOL’ a çıkmaya ‘YOGA’ ya hazır mısın?

Mısır’da Yazıcı Thot`un kadim öğretisinin içinde yer alan ezoterik
simyada amaç, bakırı altına dönüştürmek ya da uzun yaşamak
değil, aydınlanmayı sağlayan ‘şuur dönüşümü’nü sağlamak-
tı. Altına dönüşmek, aydınlanmak demekti. İşte bu dönüşüme
Büyük Eser anlamına gelen Ars Magna denirdi. İşte benim ken-
dimi aramaya başlamam, simyam -ars magna- yolculuğum,
şuur dönüşümüm de 9 yıl önce yoga felsefesi ve yoga pratik-
lerine adım atmamla başladı… O zamandan beri yoldayım...

Enerjisi harikulade, VourlaMag dergisinde her ay sizlere kendi
yolculuğumdan ‘an’ların yanısıra bugüne kadar yolda ögren-
diklerimi paylaşacağım. Birlikte, binlerce yıldır varlığını sürdü-
ren kadim yoga öğretisi ile bedenimizi ve özümüzü yeniden
keşfederek, farkına varacağız. Yoga, insanı mikrokozmos yani
minyatür bir evren olarak tanımlar. Yoga öğretisi ile biz de ken-
di bedenimizi yöneten yasaları, dolayısıyla evrenin dinamiğini
oluşturan yasaları anlamaya başlarız. Hepimiz küçük bir evre-
niz, evren ise sınırsız… O halde biz kendi sırlarımızı çözebilirsek,
evrensel sırlara da ulaşabiliriz. Her ay sizlerle birlikte, parçadan
bütüne, bedenimizden geldiğimiz kaynağa, evrene doğru yol
alırken, yoga öğretisi ile sırların kapılarını aralamaya çalışacağız.
Yoga, esaretten kurtulmak, tam bir bilinç içinde yaşa-
mak ve sonsuzluk yoluna adım atmaktır. Yoga yol gös-
terir ve her adımda bizimledir. Kelime anlamı ‘bir olmak,

73

VOURLmAag YOGA Yararlanılan Kaynaklar
Mısır’ın Ölüler Kitabı – Antik Mısır Sırları
birlik’ olan yoga bir sanat ve bilim olarak bizim kainatla, varo- Yoga 1 - Osho
luşla kopan iletişimimizi yeniden kurabilmemizi sağlar ve birlik,
tamlık, huzur ve sukunet içerisinde yaşamamız için farklı yol-
lar önerir. Biz bu yollar arasından kendi doğamıza uygun olan-
ları seçeriz ve yola çıkarız. Hiçbir yol diğerinden üstün değildir.
Yoga ‘kendini bilme’ yolunda hayat boyu sürecek bir çabadır.
Hepimizin ortak dertleri olan durağanlıktan bezmiş bedenler, dü-
şünmekten bitap düşmüş zihinler ve bir köşede sıkışıp kalmış ruh-
larımız için yoga kesin bir çözüm yoludur. Yoga bize sağlık, mut-
luluk ve huzur anahtarının bizim içimizde olduğunu öğretir. Yoga
sayesinde mevcut duygularımız ile algıladığımız dünyanın dışına
çıkmayı başarırız. Saf sevgiyi kalbimizde hisseder, ruhsal güçlerimizi
geliştirir ve bedenimizin toprak ana ile uyumunu yeniden sağlarız.
Düzenli yoga çalışmaları ile bitkinliği, bıkkınlığı hızla terk ederek, beş
dakikalık bir derin yoga gevşemesi (ceset pozu) ile saatlerce uyuya-
rak elde edebileceğimizden daha fazla yarar görürüz. Disiplinli yoga
pratikleri ile vücudumuzda biriken toksik maddelerden arınır, ge-
rekli olmayan yağlardan kurtuluruz. Dinç, genç ve diri kalırız. Bede-
nimizi kaplayan blokajlar yavaş yavaş açılmaya, düğümler çözülme-
ye başlar, hafifleriz, iç dengemizi ve merkezimizi yeniden buluruz.
Yoga ile şimdi, burada olmayı öğreniriz. Geçmişin acısından,
geleceğin kaygısından özgürleşiriz. Maskelerimizi indirir, ken-
dimizle cesaretle yüzleşir ve yeniden kökleniriz yaşama. Beş du-
yumuz ve zihnimiz tam olarak dinginleşir ve derin bir sukunet
kaplar içimizi. Dışarıda fırtınalar kopsa da suyun altında o ses-
sizliğin ve huzurun hep var olduğunu biliriz. Gökyüzü bulutlar-
la kaplı olsa da güneşin hep orada, yukarıda bir yerde bizim için
parladığını biliriz. Daha çok severiz, daha çok hissederiz, daha
çok güleriz, daha çok sevinç gözyaşı dökeriz, daha çok yaşarız.

‘YOGA’ ya başlama zamanı ‘ŞİMDİ’dir.

Patanjali der ki:
“Hüsrana uğradıysan, ümitsizsen, tüm arzuların ne kadar boş oldu-
ğunun farkına vardıysan ve hayatını anlamsız görüyorsan - bugüne
kadar her ne yaptıysan ölmüş, hiçbiri geleceğe tasınmamıştır; tama-
men ümitsizlik içindesindir-ki Kierkegaard bunu keder diye adlan-
dırır. Kederliysen, acı çekiyorsan, ne yapacağını bilmiyorsan, nereye
gideceğini bilmiyorsan, kime bakacağını bilmiyorsan, deliliğin veya
intiharın ya da ölümün eşiğindeysen, yaşamının tüm düzeni birden
boş bir hale gelmiştir. Bu an gelmişse, YOGA disiplininin zamanıdır.
Sadece şimdi yoganın bilimini, yoganın disiplinini anlayabilirsin.”

Sen yolun neresindesin? Belki çok uzun zamandır ‘yol’dasın, belki
‘yol’a yeni çıktın, belki ‘yol’un başındasın, belki ‘yol’u sadece duydun,
bildin, belki ‘yol’dan haberin bile yok. Fark etmez. Bu yazıyı okuduy-
san zaten ‘yol’ seni çağırıyordur. Kendini aramaya, kendini bulmaya,
kendini bilmeye hazırsan, ben her ay burada seninleyim, yolda…

Namaste

74

75

VOURLmAag SAĞLIK

Mutluluğun Peşinde

Derya Utku

Uzman Psikolojik Danışman

Çoğumuz mutlu olup olma- ihtiyaç duymaz. Mal mülke ihtiyaç Mutluluğu
dığımızı sorgularız. Günü- duymadan da kendini değerli his- ulaşılması gereken
müz iletişim çağında, sosyal seder, hayata bağlıdır, var olma-
medya aracılığıyla da mutlulukla- nın ve yaşamanın keyfini çıkartır. bir durak olarak
rımızı gözler önüne sermekteyiz. düşündüğümüzde
En coşkulu halimizi, sevinç içinde- O halde mutluluk insanın içinden
ki anlarımızı başkalarına göster- gelen bir his midir? Mutluluğu veya bir koşula
menin telaşı içindeyiz. Mutlu in- insanın kendi derisi içinde rahat bağladığımızda
san olmanın, mutlu aile olmanın olması, bu zihnin ve bu bedenin bir yandan da
hatta mutlu çocuk yetiştirmenin içindeyken, bu yaşamdan keyif ona uzaklaşırız.
sırları üzerine yazılan boy boy ki- alması olarak tanımlar psikana-
taplar, mutlu olmanın formülünü litik teoriler. Derinin içinde rahat
anlatan çeşit çeşit kurslar, sağlık olmak, istek ve arzuların peşinde
reçeteleri, güzellik sırları bir hay- koşup, onları gerçekleştirmekten
li fazla. Akımın alt metni şudur; daha farklı bir doyum hissi çağ-
“Mutluluğun peşinde ol! Mutlu- rıştırmakta. Dış kaynaklara ge-
luğu yakala!” rek olmadan, özde olanla, anda
gerçekleşenle bağ kurmayı işaret
Peşinde olunması ve yakalanması eden bir haldir bu.
gereken, yakalanınca kaybedilen
bir şey mi ki mutluluk? Bir sev- Sokrates “Mutluluk daha fazla-
giliden, işten, paradan, hoş bir sı için uğraşmaktansa, daha az-
arabadan, manzaralı bir evden dan keyif duyma kapasitesi ile
beklediğimiz bizi mutlu etmesi mümkündür” der. Mutluluğun
midir? Bu haliyle mutluluk bizim dışardan edinilenlere göre değil
dışımızdaki kaynaklardan edinil- insanın içinden gelen bir şey ol-
mesi gereken bir doyurulma hali- duğunu savunur. Zenginlik, güç,
ni alır. Sahip olduğumuzda mutlu şöhret, güzellik sahibi olmak ye-
olacağımıza dair bizi yanıltır. Hal- rine kişinin kendi yaşamına kat-
buki ne insanlar görürüz yatları tıkları, kendi özünü, ruhunun de-
katları olmasına rağmen mutsuz- rinliklerini beslemesi ile mümkün
dur, şikayetçidir, daha fazlası için olacağını söyler. Mevlana’ya göre
didinip durur. Sahip oldukları ona önce özünün farkında olmalıdır
bir türlü yetmez. Bazısıysa kendi- insan. Onunla tanışmalı, gerçekli-
ne ait küçücük dünyasında sahip ğini kavramalıdır. İyisiyle kötüsüy-
olduğu kadarıyla halinden mem- le, zıt kutuplarıyla kavradığı bu
nundur, olana şükreder, fazlasına özle bağlantı kurabildiğinde mut-

76

luluğa erişme yoluna girebilmiştir. başka deyişle içinde bulunduğu ri, ifadeleri zamanla içimize alır,
çevreden etkilenir. Aynen bir çi- kafamıza kazırız. Bir diğer deyişle
Mutluluğu ulaşılması gereken bir çeğin içinde bulunduğu toprakla içselleştiririz. Örneğin akademik
durak olarak düşündüğümüzde bütünleşmesi gibi. Büyümesi için başarının öneminin sıklıkla vurgu-
veya bir koşula bağladığımızda bir gereksinimi olan alana, havaya, landığı, başarı ile onay, değer ve
yandan da ona uzaklaşırız. Çünkü neme sahip olup olmadığı, yeter- kabul gördüğümüz bir ortamda
artık yerine getirilmesi gereken bir li minarellere ulaşıp ulaşmadığı, başarının mutluluğa ulaşmanın
koşul vardır. Ya daha güzel olma- toprağın verimli olup olmadığı yolu olduğunu öğrenmiş oluruz.
lıyızdır ya daha zengin ya da daha gibi bizler de çocukken büyük öl- “Ancak başarılı, becerikli, güçlü
güçlü. Başkalarıyla kıyaslama çüde bize sağlanan ortam ile şe- bir insansam mutluyumdur” kök
başlar. İnsan zihni küçük yaştan killeniriz. inancımız biz farkında olmadan
itibaren koşullanmaya açıktır. Bir oluşur ve pekişir. Bunun aksi ol-
Büyüdüğümüz çevrede sık sık tek- duğu durumlarda ki işler her
rar edilen yaşantıları, deneyimle- zaman hayal ettiğimizi gibi git-
meyebilir, hüzün kapımızı çalar.
Başarıya koşullanmış, değerini,
özünü ve mutluluğunu başarılı
olma ölçütüne bağlamış bir zihin,
herhangi bir belirsizlik karşısında

Sokrates
“Mutluluk daha

fazlası için
uğraşmaktansa,
daha azdan keyif
duyma kapasitesi
ile mümkündür”

der.

77

VOURLmAag SAĞLIK

“Sadece kendimiz için değil başkaları için de yaşıyoruz.
Mutluluk olağanüstüdür, öyle olağanüstüdür ki
bize ya da bir başkasına ait olması önemsizdir.”

kendini değersiz görür ve yaşam Peki var mı mutluluğun formü- türlü geçmek bilmeyen acısına
karşısında kendini yenilmiş hisse- lü? İlk olarak mutluluğu bir ölçüt odaklanır ve bir gün karşılaştığı
der. Bu haliyle mutluluk, yaşam veya bir kriter olmaktan çıkarma- bir yabancı ona şunu söyler; “Sa-
yolculuğundan tat ve keyif almayı yı, onu bir durak, varılması ge- dece kendimiz için değil başkaları
ezer geçer, mutluluk sanki varıl- reken bir nokta gibi görmekten için de yaşıyoruz. Mutluluk olağa-
ması gereken bir durakmış haline vazgeçmeyi öğrenmekle işe baş- nüstüdür, öyle olağanüstüdür ki
gelir. Bu durakta inmek yaşamın layabiliriz. Mutluluğun küçük ve bize ya da bir başkasına ait olması
nihai amacı olur. Ve ne yazıktır ki kısa an’lardan oluştuğunu fark önemsizdir”. Ve o andan itibaren
bir koşula bağlı mutluluk hissi yo- etmeye odaklanabiliriz. Karısı- yaşamın bu adam için bir anlamı
rucudur, insanı tüketir, bitkin dü- nı kanserden kaybeden huysuz, olmaya başlar, başkalarını mutlu
şürür. Mutluluk peşinde koşarken alaycı ve çevresine küs bir adamı etmenin de keyifli, haz veren bir
onu hissedememek insan ruhunu canlandıran Ricky Gervais “After tarafı olduğunu görür.
bütünüyle yıpratır. Life” adlı dizisinde, kaybına ve bir

78

Bizi var eden, yaşamı renkli kılan anlam yarattığımız,
odaklandığımız ve kendimizden bir şeyler kattığımız,

canlı hissettiğimiz an’larımızdır.

Depresyonun kökeninde gerçek- der; “Depresyonun zıttı mutluluk ranlara “Bu hayat senden ne bek-
çi olmayan olumsuz düşünce ve değil, canlılıktır.” Canlılık mutlu- liyor?” sorusunu yönelten Frankl
inançlar yatar. “Her zaman mut- luktan farklı bir varoluş şeklidir. mutluluğa dair düşünülmemiş,
lu ve neşeli olmalıyım” bunlardan Yaşamda olmanın yeterince de- alışagelmedik bir kapı açar ve as-
biridir. İnsanın tüm gerçekliğini ğerli olduğunu fark etmek, o ana lında neyin önemli olduğuna dair
oluşturur ve bir koşula bağlı oldu- dair hislerimizin, duyumlarımızın, bizi düşündürür. Yaşamlarımızda
ğundan yaşamı zorlaştırır. Halbuki deneyimimizin farkında olmaktır. istediğimiz kadar mal, mülk ve
bu mümkün değildir çünkü duy- Neye sahip olduğumuzdan çok, maddeye sahip olalım, bizi var
gular iniş çıkışlıdır. Ruhsallık hiçbir sahip olduğumuzla ne yaptığımı- eden, yaşamı renkli kılan anlam
zaman tek bir düzlemde ilerlemez. zın önemi vardır. Viktor Frankl’ın yarattığımız, odaklandığımız ve
Yazar Andrew Solomon yıllardır yaşamın anlamı üzerine biz oku- kendimizden bir şeyler kattığımız,
süregelen depresyon hastalığı- yuculara katkısı tartışılmazdır. Bu canlı hissettiğimiz an’larımızdır.
nı anlattığı konuşmasında şöyle hayattan beklentim nedir diye so-

79

VOURLmAag PET

Kedi ve Köpeklerde

Tüy Dökülmesi

Mehmet Can Çelebi

Veteriner Hekim

80

Kedi ve köpeklerimizin vücu- Mevsimsel tüy dökümü fizyolo- olumsuz yönde etkiler. Mantar et-
du, tüy ile kaplıdır. Bu tüy- jik bir durumdur. Özellikle bahar keni bölgesel olarak lokalize ola-
ler onları kışın soğuktan ve aylarında tüy dökümü artmakta- bildiği gibi tüm vücudu da sara-
yazın ise güneş ışınlarının zararlı dır. Burada yapmamız gereken bilir. Teşhisi zor ve tedavisi uzun
etkilerinden korur. Tüyler ortala- dostumuzu düzenli olarak fırça- sürmektedir.
ma olarak 3-4 ayda bir kendini lamaktır. Böylece hem dökülecek
yeniler. Bu normal bir döngüdür olan tüyleri toplar, hem de cildin Tüy dökülmelerinin
fakat tüy dökümü bir sağlık prob- havalanmasını sağlarız. azaltılması ile ilgili
leminin de işareti olabilir. Tüy dökülmesinin önemli sebep- öneriler
lerinden biride gıdadır. Dostumu-
Petiniz neden tüy zu tek yönlü beslemeden kaçın- Küçük dostumuzun diyetine dik-
döker ? mamız gerekir. Mama seçimlerini kat etmeliyiz. Esansiyel yağ asit-
dikkatli yapmalıyız. Özellikle açık leri, B vitaminleri, biotin ve çinko
• Mevsimsel değişiklikler mamalardan uzak durmalıyız. gibi maddeler tüy yapısını destek-
• Hormonal değişiklikler Mama seçiminde hayvanın ırkı- ler. Çok tüy döken hayvanlarda bu
• Dermatolojik hastalıklar na, yaşına uygun mamalar seçil- maddeler mutlaka dışarıdan veril-
• Bakteriyel ve viral hastalıklar melidir. Kuru mama kiloya uygun melidir. Petimizi düzenli olarak
• İç dış parazitler olarak verilmelidir. Fazla tüketim taramalıyız ve banyo yaptırırken
• Yetersiz ve yanlış beslenme tüy dökümüne neden olur. Sindi- mutlaka onlara özel kaliteli şam-
• Alerjik reaksiyonlar rilebilirliği yüksek, kaliteli protein puanlar kullanmalıyız. Düzenli
• Vitamin ve mineral yetersizlikle- kaynakları içeren diyetler tüy sağ- olarak sağlık kontrollerini yaptırın
ri veya fazlalıkları lığı için çok önemlidir. ve dostunuzun bir sağlık proble-
• Stres faktörleri Kedi ve köpeklerde tüy dökülme- mi olmadığına emin olun. Unut-
•Deterjan ve sabun kullanımı, ka- lerinin başında iç ve dış parazitler mayın ki güzel ve parlak tüyler
litesiz kedi köpek şampuanı kulla- de gelmektedir. Pire, kene, bit sağlığın göstergesidir.
nımı gibi dış parazitler ,hem varlıkları
• Kedi ve köpeklerin sıklıkla yıkan- hem de ürettikleri salgılar alerji-
ması lere neden olmaktadır. Bu durum
• Kedi ve köpeklerin yaşlanması hayvanın tüyleri ve derisinde ha-
• Patolojik ve fizyolojik etkenler sara neden olur. Uyuz ve mantar
etkenleri de deri ve tüy sağlığını

81

VOURLmAag

82

Bronz Olmayı
Kim Sevmez?

Deniz K. / Makeup Artist

Yaz çok yakınımızda. Yazın olmazsa olmazı da önemli konu ise bronzerın yapısal özellikleridir. Renk
bronz olmak. Ama yaza girmeden de bronz seçiminin yanı sıra cilt yapınıza uygun bronzer tercih
bir görünüme kavuşabilirsiniz. Hem bronzlaş- etmeniz daha başarılı sonuçlar almanıza yardımcı
mış tene hem de güneşe çıkmamış tenlere yakışan olacaktır. Unutmayınız ki makyajınızın başarı oranı
bronzerlar denenmeye değer. doğru malzeme seçimi ile doğru orantılıdır.
Kuru cilt yapısına sahip kişiler bronzer uygulama-
Cilde bronz bir görünüm vermek için kullanılan sından önce mutlaka ciltlerini nemlendirmelilerdir.
bronzer, yaz aylarının haricinde de her mevsim kul- Toz bronzerın yanı sıra jel veya köpük formundaki
lanılabilir. Cilde bronzluk vermesinin dışında yüzü bronzerlar kuru cilde sahip kişiler için daha doğru
boyutlandırmak içinde kullanılır. Ayrıca cilt renginizi bir seçim olabilir. Yağlı cilt yapısına sahip kişiler için
ısıtmak istiyor ve gölgelendirmek istiyorsanız bron- önerilen bronzer ise toz formundaki bronzerlardır.
zer tam size göre bir üründür. Son zamanlarda po-
pülerliği artan makyaj malzemelerinin yanında yerini Bronzerler Nasıl Uygulanır?
almıştır.. Bronzerı genelikle yüzünüzün yüksek böl-
gelerine uygulayın. Bu sayede yüzünüzü hem boyut- Yüzde istenilen bölgeleri vurgumak ve yüze boyut
landırmış olursunuz hem de elmacık kemiklerinizi kazandırmak amacıyla kullanılan bronzerlar, son dö-
ortaya çıkarmış olursunuz. Alınınızın kenarlarına, şa- nemde en çok kullanılan makyaj malzemeleri arasın-
kaklarınıza, çeneye uygulamalısınız. Burnunuzu da da yerini almıştır. Bronz bir görünüm kazandırmasın-
bronzerla kolaylıkla küçültebilirsiniz. dan dolayı yalnızca yazın kullanılabileceği düşüncesi
oluşsa da her dönem kullanılabilen bir üründür.
Bronzer Seçiminde Nelere dikkat Bronzer uygulamasında en önemli kural yalnızca
edilmeli? vurgulanmak istenilen bölgelerde kullanılmasıdır.
Tüm yüze uygulanması önerilmeyen bronzerlar, el-
Bronzer alırken öncelikle cilt tipi ve cilt renginizi göz macık kemiklerinin altına, burunun kenar kısımlarına
önünde bulundurmalısınız. Cilt renginizden iki ton ve alnın saç diplerine doğru olan bölümlerinde kul-
koyu bronzer tercih etmeniz önerilmektedir. Farklı lanılmalıdır. Yüzün yanı sıra boyun ve dekolte bölge-
renk ve seçeneklerdeki bronzerlardan cilt renginize sinde de bronzer kullanılabilir.
en uygun olanı kullanmalısınız. Aksi halde oldukça
yapay ve kötü bir görünüm kaçınılmaz olacaktır. Bronzer uygulamasında dikkat edilmesi gereken bir
Farklı renk seçeneklerinde bronzerların yanı sıra diğer önemli konu fırça seçimidir. Doğal ve dolgun
transparan pudralar ile daha doğal bir görünüm uçlu fırçalarla uygulanması gerekmektedir. Eğer kü-
elde edebilirsiniz. Ancak transparan bronzerlar T çük bir fırça kullanmak istiyorsanız doğal görünümü
bölgesi olarak adlandırılan alın, burun ve çene kıs- veremezsiniz ve rahatlıkla cildinizde yayamazsınız.
mına uygulanabileceğinden yüz hatlarınızı vurgula- Bu nedenle büyük boy ve seyrek kıl yapısına sahip
manız pek mümkün olmayabilir. Kontür uygulaması fırçaların kullanılması önerilmektedir. Yoğun mik-
ile yüz hatlarınızı vurgulamak isterseniz köpük, jel tarda bronzer kullanımı kötü bir görünüme neden
veya toz bronzer kullanabilirsiniz. olabilir. Daha doğal bir görünüm kazanmak için az
miktarda bronzer kullanmalısınız.
Bronzer seçiminde dikkat edilmesi gereken bir diğer

83

VOURLAmag GÜZELLİK

Tom Ford Guerlain

Soleil Bronzing Powder Terracott a Bronzing Powder

Chanel

Soleil Tan De Chanel

Nars Bahama Mama

Bronzing Laguna The Balm bronzer

84 Benefit

Hoola Bronzer

85

VOURLAmag TEKNOLOJİ

Toyota’dan basketbolcu Robot

Tam bir 3’lük makinası olan Cue 3 adlı insansı robot isabetli atışları ile
görenleri hayrete düşürüyor.

Robot teknolojilerinde gelişim her geçen gün Stephen Curry’nin yüzde 43.6 kariyer isabet ortala-
artarken, ortaya bir basketbolcu çıkaca- masından da yüksek.
ğı hiç beklenmiyordu. Toyota tarafından
üretilen robot, seyircisisi en çok olan sporlar- Ancak Cue’nin büyük bir dezavantajı bulunu-
dan biri olan basketbolda yapay zekanın nasıl yor; güç kablolarıyla küçük bir enerji platfor-
yer alabileceğini gösterdi. Cue 3 isabetli 3’lük- muna bağlı olan robot istediği gibi hareket
leriyle görenleri hayrete düşürüyor. edemiyor. Görsel geri bildirim kullanan robot,

Toyota’nın ürettiği 2,07’lik ro- şimdilik basketbolun temellerine ha-
bot Cue 3 göğsünde bulunan kim değil. Cue 3 henüz koşa-
sensörleri kullanarak potaya mıyor, paslaşamıyor, dripling
olan mesafesini hesaplıyor ve yapamıyor veya basketbolun
şutunu ona göre ayarlıyor. Ro- diğer temel gereksinimlerini
bot “Cue 3” şimdilik 8 de 5 yerine getiremiyor. Cue adı
atıyor. Fakat bu bile NBA 3 sayı verilen robot daha önce hiç-
ortalamalarının üzerinde. Cue bir robotik deneyimi olmayan
3’ün %62.5’luk isabet oranı, mühendislerin gönüllü ça-
NBA’in sezon rekoru olan ve lışmaları sonucu geliştirildi.
Kyle Korver tarafından kırılan
yüzde 53.6’nın da, NBA’in Mühendisler robotu geliştir-
en meşhur “3 sayı makinesi” meden önce, yapay zeka prog-
ramlamayı öğrendi ve ortaya Cue
3 çıktı.

86

Kendi Enerjisini Fotosentezle
Üreten Yapay Hücreler
Bilim insanları, kendi kimyasal enerjisini ve inşa
bloklarını üretebilen yapay bir hücre oluştura- relere aynı gerçek hücreler gibi DNA’dan mRNA üre-
rak büyük bir gelişmeye imza attılar. Bu yapay timini taklit etti. Bu hücrelerdeki anahtar özellik ise
sentez yaparak kendi enerjilerini üretme kabiliyetle-

hücreler aynı gerçek, biyolojik hücreler gibi kendi rine sahip olmalarıdır. Bu sayede kendi kendine ba-

inşa bloklarını doğal bir şekilde üretebiliyor. Bu sa- ğımsız yapay hücrelerin üretimi potansiyeli var. Her

yede hem gerçek hücrelerin nasıl çalıştığını anlama- ne kadar çalışmadaki bu hücreler gerçek hücrelerin

ya yardımcı olunurken, hem de yapay organlar ve ürettiği tüm proteinleri üretemese de, araştırmacılar

hastalıklara karşı savaşan dokular vb. araştırmalar- hücrelerin bir yükseltmeyle bu proteinleri de ürete-

da yol alınabilecek. “Uzun süredir yaşayan yapay bir bileceğini düşünüyor. Ayrıca bilim insanları bu araş-

hücre inşaa etmeye çalışıyorum, özellikle de memb- tırmanın ilk hücreler yani proto hücreleri çalışmak

ranlara odaklandım. Bu araştırmada yapay hücreler açısından önemli olduğunu düşünüyor. Proto hüc-

lipid membranlarla sarıldı ve hücrelerin içine küçük reler nasıl enerji üreterek kendi metabolizmalarını

membran yapıları sarıldı. Bu yolla hücre oluşturma- yarattılar? Bu yapay hücreler sayesinde buna da ışık

da, hücre zarı en önemli yaklaşım haline geliyor,” tutulabilir. Eğer bu iki membranlı proteinler gen ifa-

diyor baş araştırmacı Tokyo Teknoloji Enstitüsü’nden desi oluşturmak için yeterli enerjiyi üretebilirse, pro-

Yutetsu Kuruma Lipid zarlar, yaşayan hücrelerden to hücrelerin nasıl güneş enerjisi kullanarak modern

saflaştırılmış ATP sentaz ve baktertorodopsin prote- hücrelere bu şekilde evrilmiş olabilir. Araştırma de-

inleri içeriyor. Bunlar ikili çalışacak şekilde tasarlandı. vam ettikçe erken Dünya’da belki de hücre gelişimin

Böylece ışık enerjisi kullanarak hücre içinde farklılığı nasıl olduğu anlaşılabilir. Ayrıca süper akıllı sensörler

yaratılıyor, sonrasında bu fark kullanılarak daha faz- gibi ilaç taşınımında inovasyonlar olabilir.

la molekül ve protein üretiliyor. Deneyler sırasında Kaynak:
beklendiği gibi fotosentez gerçekleşti. Yapay hüc- https://www.sciencealert.com/scientists-have-developed-an-artificial-cell-that-photosy-
nthesises-to-produce-energy
https://www.gercekbilim.com/fotosentezle-kendi-enerjisini-ureten-yapay-hucre-yapildi/

87

VOURLmAag

Kumda Sürüş
Teknikleri

İbrahim Ercansungur

Otomotiv Öğretmeni

88

Aracın tutunması yumuşak zeminde çok hassaslaşır. Hızlanmak zor
olabilir. Hızlandığınızda da sürati kaybetmemek için momentumu
korumak zorundasınız. Yani kumda sürüşün püf noktası “momen-
tumu korumaktır” diyebiliriz. Kum boyunca hareket etmek için dü-
şük vitese ve sabit bir momentuma ihtiyacınız var.

Daha büyük bir yüzey alanı oluşturmak için lastik basıncınızı (mi-
nimum 15 psi) düşürmeyi düşürün. Bu kuma girmeden önce yapı-
lacak ilk iştir ki, lastiğin tutunma yüzeyi genişlesin. Böylece aracın
gerilimi de azalmış olur. Optimum lastik basıncı lastiğin tipine, araca
ve araziye göre değişir. Lastiğin havasının el yordamıyla ne kadar
indirileceğine gelince, kolay bir yöntemi var; düz bir zeminde arka
lastiğin 1 cm kadar yanına tuğla benzeri bir şey koyun. İnen lastiğin
yanağı tuğlaya değdiği zaman uygun basınca ulaşmışsınız demek-
tir. Zaten kum üzerinde yeterince tecrübe kazandığınızda arazinin
durumuna paralel uygun basıncı kendiniz bulur hale geleceksiniz.
Etap sonrası lastiği eski basıncına getirmek üzere ekipmanınızın ya-
nınızda olduğundan da emin olun. Unutulmamalı ki, basıncı düşen
lastik yanakları yırtılmalara karşı hassaslaşır.

Batma durumunda basınç lastiğin aracı taşıyabileceği minimum ba-
sınç değeri olan 6 psi’ye kadar düşürülebilir. Fakat mecbur kalınma-
dığı sürece 10 psi altına düşmek lastiğe zarar verir. Düşük basınç-
ta sürat de düşük olmalı, zemin sertleştikçe basınç yükseltilmelidir,
aksi halde lastik parçalanır. Kumda öndeki aracın lastik izlerini takip
etmek elzemdir çünkü kum oturmuş haldedir. Bitki örtüsü üzerin-
den gitmeyin, tahrip olan bitkiler çevresel bir zarardır ve erozyonu
tetiklemiş olursunuz. Hızlanırken veya yavaşlarken ani tepkilerden
kaçınmalısınız. Ani fren lastiklerin önünde kum tepeciği oluşturur ve
hareket etmek zorlaşır. Ani hızlanmada ise tekerlekler kumu kazar
ve ne kadar gaza bassanız da tutunma azaldığından dolayı yavaş
gidersiniz.

89

VOURLmAag RİTÜEL

Doğaya Yardım Zamanı

Pelin Erman

Aranızda, karşınızda, sevginizde olduğum için teşekkür ederim.
Bugün vermeden almanın sadece Allah’a mahsus olduğuna değinece-
ğiz. Neden mi? Çünkü verdiğimiz zaman dilek kapılarınız açılır. Çünkü
karşınızdaki aldığı zaman farklı dualarla size geri döner. Hiç olmayacak
bir işiniz bir anda olursa bilin ki bilmeden neler verdiniz düşünün. Size
bir örnek sunayım 2007 senesinde eşim iflas etmişti. İstanbul’dan Bod-
rum’a taşındık. Ve benim ona manen yardımım dışında maddi olarakta
yardım etmem gerekiyordu. Ne yapabilirim diye düşünürken elimden
neler gelebileceğini gözden geçirdim. Nede olsa 14 sene boyunca bir
dediğimi iki etmeyen bir adam vardı karşımda. Mutfağım çok iyi di
bunu pazarlamalıydım. Reçel, likor, ekmek, mezeler, yılbaşı paketleri,
bayram paketleri, doğum günü paketleri ve derken iki sene içinde bir
yer edindim. Bütün bu paketin içindeki en zoru likor yapımıydı. Bod-
rum manavların arka kısmında İstanbul’lu bir karı kocanın işlettiği bir
mekana likorlerimi çok ucuza vermeye başladım. İhtiyacım olduğum
için galiba bunu bellide ettim. İnanılmaz ucuza verdiğim el yapımı li-
korlerimi o mekana 4-5 kez gide gele 20 TL bazen 30 TL bazen 40 TL
gibi paralarla 250 TL tamamlayıp günler sonra veriyorlardı. O kadar
gururuma dokunmuştu ki sadaka alır gibi paramı alıyordum. En so-
nunda o mekana likor vermeyi kestim. Fakat ben hala likor yapımına
devam ediyordum. Arkadaşlarıma çevreme hediye etmeye başladım en
azından onların sevgisi vardı bunun karşılığında.

Ben hem kıymetli zamanımı verip, hem el yapımı bir ürün ortaya çı-
kartacağım ve de bunun karşılığını almayacağım. Böyle bir dünya yok.
Sömürmek, yüzsüzlük hat safada ilerlemiş durumda. Bilseniz ki, bu şe-
kilde davranıldığı zaman evren sizin kapılarınızı kapatıyor. Her birey
kendi adına değerli, her birey kendi adına meşgul, her birey kendi adı-
na yorgun ve de her birey hayat mücadelesinde. Şunu çok iyi bilmek
gerekiyor ki evrenin adaleti çok düzgün işliyor. Siz farkettiğiniz de çok
geç kalmış oluyorsunuz. Mesela her şeyim ters gidiyor diyebilirsiniz. Bir
düşünün nerede ne gibi bir egoyla hak yediniz ya da hiç bir şey için ta-
şın altına elinizi sokmadınız. Örneğin; Kan arayan bir anons duydunuz
ve sizin kan grubunuz. Böyle bir çağrı duyduğunuzda aman boş ver
bir sürü kişi koşuyordur zaten deyip görmezden gelmeyin. Taşın altına
mutlaka elinizi sokun. İyilikleri dile getirmeden yapın. Yapın ki kapılar
sorgusuzca açılsın dilekler kabul olsun. Bu yazımda bu körlüğe parmak
basmak istedim. Vermek ile almanın kardeş olduğunu unutmayalım.
Şimdi ritüel kısmımıza gelelim. Bu ay mart ve nisan ayının doğaya yar-
dım zamanı. Çok çok çok önemli! Her gün dışarı çıktığınızda çantanız-
da istediğiniz büyüklükte bir çöp torbası olsun. Sokakta, yeşillik alan-
larda, denizde görebildiğiniz erişebildiğiniz çöpleri toplayın. Denize
evde kalan ekmekleri, yeşilliklere pişmiş pişmemiş baklagil atın. Pişmişi
bütün canlılar pişmemişini doğa alıp size canlandırsın. Evinizde ki do-
ğadaki bereketin çoğalmasını bir verip bin almanızı dilerim.

90

BİZİ
SOSYAL MEDYADA

TAKİP EDİN

www.instagram.com/vourlamag
www.facebook.com/vourlamag

VOURLmAagay l ı k y a ş a m t a r z ı d i j i t a l d e r g i s i

91

VOURLmAag KİTAP

Hitit yazısını çözmek için yıllarca uğraşan Aslında sana duvarları, yatakları, pence- Kitapta zun yıllar boyunca damaklarımı-
arkeologlar sonunda, yazanın da, yaza- releri, aynaları anlatmadım… Sana seni za tat veren Yarımada otları ve bu otlarla
nın ulusunun da binlerce yıl önce kaybol- anlattım, sana kendimi anlattım. Sana yapılan lezzetli yemek tanıtımlarının ya-
duğu tablet yığınından şu cümleyi bul- hayatın içinde ruhu göçük altında kalmış nısıra otların çiçekleri, sağlığa faydaları,
dular: “Nu ninda-a nezzatteni vadar-ma insanların hikayelerini anlattım… yöresel isimleri, latince isimleri de yer alı-
ekutteni.” Tarihte çözülen bu ilk Hititçe Sana sesleniyorum güzel kardeşim, kendi yor. Bahriye İplikçi kitabı hakkında şöyle
cümlenin anlamı neydi biliyor musunuz? duvarından ses ver. diyor;
“Şimdi sen ekmek yiyeceksin, sonra da su Sana sesleniyorum güzel kardeşim, baş- “Coğrafyamızda bolca yetişen şifalı otla-
içeceksin…” Toplum insanların birbiriyle kalarının duvarlarından ses ver. rı ve bu otlarla yapılan yemekleri, uzun
kurduğu ilişkilerden oluşan bir organiz- Sesler seslere, yaşamlar yaşamlara, hika- araştırmalar sonucu hazırladığım “Anne-
madır. Kültür ise, bu insanların dünyay- yeler hikayelere, şiirler şiirlere karışsın. min Ot Sepeti” kitabımda sizlerle pay-
la kurduğu ilişkilerin sonucudur. Kültürü Ben yazarak bir ses verdim… ama yeterli laşarak, sağlık ve lezzetine ortak etmek
dünyayla kurduğumuz ilişkilerin sonunda değil… çünkü yaptığım ancak sen bunu istedim.
elde eder ve geliştiririz. Böylelikle bir dü- okursan anlam kazanacak… Binlerce yıldır bu topraklarda yetişen,
zen yaratır, birikim sağlar ve hafıza oluş- Ben ses isem eğer sen de yankısın... zengin fakir ayırt etmeden yiyenin hem
tururuz. Yemek de dünyayla kurduğumuz Unutma, kendini bulduğunda bulacaksın bedenini, hem de ruhunu besleyen, ba-
bir ilişkidir; üstelik en güçlülerinden. Sa- beni ve affedeceksin kendini, o vakit ha- zen başımızda taç, bazen de hastamıza
dece ve tek başına besin tüketmenin bir tırla bu kardeşinin yazdıklarını… ilaç olan bu otları ve ot yemeklerini sizle-
aracı ya da tarifi değildir. Hafızamızdır, Dargın değilim dalgalara artık re anlatmak, daha da önemlisi ağzımızda
düzenimizdir, birikimimizdir. C. L-Strauss, Sularım çırpındı benim bıraktığı damak tadı, bizler için bir lezzet
‘’Bir toplumun yemek pişirme yolu, bilin- Sonra duruldu dalgalarım şöleni olsa gerek.
cinde olmadan yapılarını tercüme ettiği O dalgalar ki alacağını aldı benim sahi- Kendimi bildim bileli otlara hep ilgi duy-
bir dil gibidir’’ derken galiba bu gerçe- limden dum. Her mevsim kucaklaştım onlarla.
ğin altını çiziyor. Mehtap Süner Susuzlu Ve istemediklerini bıraktı geride Bu kitabı okuduktan sonra sizin de doğa
‘’Şimdi Evimdeyim’’ deki öyküleriyle, bize O ana dek hep benden aldıkları için dar- sevenlerin arasına katılacağınızdan, bu
bu yalın gerçeği bir kez daha hatırlatı- gındım dalgalara arada topladığınız otlardan yaptığınız ye-
yor. Her öyküye sızmış iç sızısıyla, bitme- Ama bir gün öğrendim bana bıraktıkları meklerle de lezzet tutkunu olacağınızdan
yen özlemi ve hayata duyduğu inançla. için minnet duymayı eminim.
‘’Şimdi Evimdeyim’’, memleket hasreti, Sevgiyle kalın. Eğer hazırladığınız tencereye bolca ot,
çocukluk ve yemek bahane edilerek, geç- doluca bir çorba kaşığı ilgi, yeterince
mişin hüzünlü ve masum koridorlarında emek, aldığı kadar sevgi ve bir tutam
yapılan meraklı bir yolculuk. Okurun içini neşe ilave ederseniz, lezzetinden ve key-
titreten bir yolculuk… finden geçilmez. Afiyet olsun.”
Ercan Kesal

92

93

VOURLmAag Enerji Boyutu
ve Sağlık
94 Etkileriyle

Duygularımız

Aytuğ İzat

Özdeşifa Kurucu Üstadı

“Davranış düzgünlüğü güzel ahlakın
zengin sofrasında beslenir. Yüksek
enerjili duyguları besleyen insanlar
dünyaya cennetin kapılarını açarken,
zayıf enerjili duyguların esaretinde
yaşamayı yeğleyen insanlar, kendi-
lerinden başlamak üzere, tüm can-
lıların enerjilerini sülük gibi emerek
onları cehennemin eşiğine atarlar!”
Aytuğ İzat

Yaşamın titreşim döngüleriyle canlı kaldığını, duygusal esaretlerden kendimizi kurtarmakla müm-
uyumlu-olumlu veya baskın-dayatmacı pay- kün hale gelir. Bir sürü esaret prangalarının gücünü
laşımlarla biçimlendiğini, düşük veya yüksek kabullenerek ve onları suçlayarak yaşamak yerine,
enerjili duygularla beslenen davranışlarla devam et- her birey kendi özgürlük ve saygınlık seçeneklerinin
tiğini gözlemlemekteyiz. Tüm bu titreşim döngüleri, peşinde koşmalıdır.
taşıdıkları veya etkileşim anında yarattıkları enerjile-
rin yoğunluk derecelerine göre yaşamımızı derinden Konu farklı zaman dilimlerinde ele alınıp işlenmiştir.
etkileyip, yönlendirmektedir. İlk defa Uzak Doğu bilgeliğinin işaret ettiği duygula-
rın insan yaşamındaki önemi, Budizm ve Taoizm’de
Öncelikle ifade edelim ki, duygularımız zihinsel tek- detaylı bir şekilde ele alınmakta, 7 Duygu halinde
rarlarla ivme ve enerji yükü kazanmakta, organdan (Joy / Keyif Çatma - Kalbi olumsuz etkiler, Anger /
organa farklı etkiler yaratmaktadırlar. Hangi duygu- Öfkelenme, Anxiety / Anksiyete, Pensiveness / İçe
yu aşırı beslersek onun etki ve esaret alanına girmiş Kapanma, Grief /Keder, Üzüntü, Fear /Korku, Fright
oluruz. Gerçek özgürlük, bu bakımdan dış etmenler / Ürkme) şeklinde ifade edilmektedir. Bu duyguların
ne kadar güçlü olurlarsa olsunlar, aslında bir içsel organlarla bağlantıları ve verdikleri zararları aşağı-
farkındalık sorunu olup, ancak kendi yarattığımız daki tabloda özetlenmiştir:

TCM Duyguların Etkileri

Aşırı Duygusal Enerji Olumsuz Etkilediği Yang / Eril Organ

Aşırı Keyif Kalp
Korku - Ürkme Böbrek / Mesane
Üzüntü - Keder - Anksiyete Akciğerler / Kalın Barsaklar
İçe Kapanma Dalak / Mide / Bağışıklık Sistemi
Karaciğer / Safra Kesesi
Öfke

95

VOURLmAag

Konu, Tevrat ve İncil’de de işlenmektedir. Dante’nin kitaplarında detaylarıyla açıklanan Yedi Ölümcül
Günah şunlardır:

1- Anger / Öfke 2- Avarice / Açgözlülük 3- Envy / Kıskançlık 4- Gluttony / Oburluk
5- Lust / Şehvet 6- Pride / Gurur 7- Sloth / Tembellik

Kur’an-ı Kerim’de konu çok daha detaylı bir şekilde olumsuz duygu ve davranışlar (nefsin afetleri) ve
çözüm önerileri olarak da (ruhun hasletleri) halinde açıklanmıştır.

Ruhun Hasletleri ve Nefsin Afetleri

Nefsin Kaçınılması Gereken 19 Afeti Ruhun Uyulması Önerilen 19 Hasleti

1- Kin - Nefret ( 5 Maide 91 - 4 İsra 41 ) 1- Sevgi ( 3 A-lî imran 119 )

2- İnkar ( 3 A-lî İmran 176 ) 2- İman ( 6 En’am 82 )

3- Yalancılık ( 43 Zuhruf 25 - 6 Enam 116 ) 3- Doğruluk ( 29 Ankebut 3 )

4- Zulüm (14 İbrahim 31) 4- Adalet ( 7 Araf 181 )

5- Hased - Düşmanlık ( 2 Bakara 109 - 5 Maide 91 ) 5- Edeb – Saygınlık ( 25 Furkan 63 )

6- Cehalet ( 33 Ahzab 72 ) 6- Bilgelik ( 28 Kasas 14 )

7- Cimrilik ( 4 İsra 100 ) 7- Cömertlik ( 3 A-lî imran 134 )

8- Öfke - Gayz ( 3 A-lî İmran-119 ) 8- Sükunet ( 48 Fetih 4 )

9- İsyan ( 49 Hucürat 7 ) 9- İtaat ( 8 Enfal 46 )

10- Sabırsızlık ( 4 İsra 11 ) 10- Sabır ( 32 Secde 24 )

11- Gurur - Kibir - Ego ( 7 Araf 40 ) 11- Tevazu ( 25 Furkan 63 )

12- Hırs - Şehvet (70 Mearic 19 – 4 Nisa 27) 12- Kanaat ( 16 Nahl 30 )

13- Nankörlük (22 Hacc 66) 13- Şükür (14 İbrahim 7 )

14- Dedikodu - İftira (49 Hucürat 12 - 4 Nisa 112 ) 14- Sır Saklamak ( 4 Nisa 83 )

15- Zan - Şüphe ( 6 Enam 116 ) 15- Hakikat-Gerçek (4 Isra 81 )

16- İptila – Tutku - Bağımlılık ( 5 Maide 90 ) 16- - Erdemlilik - Meziyet (25 Furkan 64 - 72)

17- Vefasızlık ( 2 Bakara 27 ) 17- Vefa (83 Mutaffifin 2)

18- Mürailik - Münafıklık ( 4 Nisa 38-142 - 8 Enfal 47 ) 18- Samimiyet (41 Fussılet 14 )

19- Fitne - Fesat - Bozgun (8 Enfal 73 ) 19- Tevhid - Bir’de Olmak (3 A-lî-İmran 103 )

Kaynak: M. Recai Çetin (Parantez içlerinde Kur’an Sure isimleri ve ayet numaraları verilmiştir.)

96

Modern Psikoloji yukarıdaki kaynaklardan etkilenmekle birlikte, daha
bilimsel, ama tartışmalı, duygu kategorileri ve enerji düzeyleri işaret
etmektedir. Psikiyatr David R. Hawkins, Power vs. Force isimli kitabında,
enerji düzeylerine göre duyguları en düşük enerjili olandan başlayarak
en olumluya kadar sıralamaktadır. Parantez içerisinde verilen rakamlar
ilgili duygunun enerji düzeyini üssel olarak vermektedir. (Mesela, 20
rakamı, 10 üzeri 20 sıfırlık enerji düzeyi demektir.)

Duygular ve Enerjiler Tablosu

Tam Aydınlanma - Ermişlik 700 - 1000
Barış - Bahtiyarlık 600
Haz - Gönülden kopan Sevinç 540
Aşk - Huşu-Saygı (Tüm varlığa) 500
Anlayışlılık - Mantık - Akıl Yürütme 400
Kabullenme - Affedicilik 350
İyimserlik - Gönüllülük 310
Tarafsızlık - Hakseverlik 250
Cesaret - Değişime Açıklık 200
Gurur - Kibir 175
Öfke 150
Arzu - Israrlı İstek - İhtiras 125
Korku 100
Keder / Elem 75
Apathy - Duyarsızlık, Umursamazlık 50
Zillet / Aşırı Utanç 20

Notlar:
1) Üst grup duygular olumlu olup, bizlere enerji kazandırırlar.
2) Alt grup duygular olumsuz enerji üreterek, hastalıklara neden olur.
3) Rakamlar 10 üzeri olarak üssel okunmalıdır. Yani 10 rakamının yanı-
na eklenecek sıfır sayısını gösterir.
4) David R. Hawkins’in Power vs.Force isimli kitabından esinlenerek
hazırlanmıştır.

97

VOURLmAag

Zillet Hali / Aşırı Utanç (20): Ha- bir araçtır. Kendine zarar verme, üçgeninde olan insanların içine
kir görme. Yaşamın devamının ge- kendini acındırma, içi içini yeme düştüğü duygusal durumdur. Ge-
reksiz görüldüğü, ölümü hızlan- gibi davranışlar yaygındır. Bilinçal- lecek buğulu veya karanlık, umut
dırmayı yeğleyen, bilinçli intihar tı suçluluk duygusunun hakim ol- tabana vurmuştur. Önlerinde
psikolojisi. Kişiliğin anlamı kalma- duğu insanlar nedeni bilinmeyen kendilerini kurtarabilecek fırsatları
mış, başkalarının yüzüne bakma- psikosomatik rahatsızlıklar gös- bile görme eğiliminde değillerdir.
ya neden bulamayan veya ondan terir, sıkça kaza yaparlar. Onlarda Pasif intihar eylemleri gözlenir:
kaçınan, kendisini “son derecede intihar eğilimleri de gözlenir. Yeme içmeden kesilme, ilaçları-
değersiz” gören, hep saklanma nı almama, düzelmek için gayret
eğiliminde olan, kendine güveni İnsanların bir kısmı suçluluk duy- göstermeme…Kronik ve hızla ya-
çok düşük, bağışıklık sistemi bu gusunun farkındadır, bir kısmı ise yılan hastalıklara düçar insanlarda
yüzden çökmekte olan, utangaç, tamamiyle reddetme eğilimi gös- apathy sıkça gözlenir. Yaşam on-
içe kapalı kişilerde görülür. Enerji terir. lar için sadece bir yük olarak al-
değeri en düşüktür. (on üzeri 20) gılanmaktadır. Bu insanların ağ-
Yaşamı zoraki sürdürürken, aşırı Normal olarak yapılan bir yanlı- lamaya başlaması iyiye işarettir ve
saldırgan hale gelebilirler. Hay- şın, din ve moral kaynaklı “affe- düzelme eğilimini besler.
vanlara işkence eder, diğer çocuk dilemez günah” kapsamına gir-
ve insanlara saldırır ve fiziksel za- mesiyle bu duygu tehlikeli bir hal Keder / Elem (75): Yaşamı kabir
rar verirler. Halüsinasyon görür ve alır. Giderek kendi suçluluğunun azabına çeviren duygu olarak da
bunları gerçek zannederler. Para- nedenini başkaları olarak görür bilinir. Aşırı üzüntü, kaybedilene
noyak ve suçlayıcı bir karakterleri ve onlara karşı saldırgan bir hale veya kaybedileceği sanılana aşırı
vardır. En olmadık suçları işlemeye gelebilirler. Tanrılara insan ve hay- bağımlılık durumunda gözlenir.
meyillidirler. “Dünya yaşanası yer van adama ritüellerinden tutun Devamlı olarak bir eksikten, bir
değil” düşüncesine kendilerini da, recm uygulamalarına kadar kayıptan veya kayıp tehlikesinden,
kaptırdıklarında, kendi çocukları pek çok sosyal olguda da toplum- geçmiş olaylara ait pişmanlıklar-
dahil ölümü herkese bir kurtuluş sal suçluluk psikolojisinin etkileri dan, yetersizliklerden dem vuru-
olarak görüp, katliam tarzında ci- gözlenmektedir. lur.
nayet ve ölümlere gözlerini kırp-
madan neden olabilirler. Suçluluk, özellikle öfke ve çılgına Bu boyutta takılı kalan bireyler-
Nevrosis hastalığına neden oldu- dönme gibi davranışlara yataklık den bazılarının kronik kumarcı ol-
ğu bilinmektedir. yapar. Bu tür insanlarda bağışla- dukları gözlenmektedir.
Bu duyguya sahip bazı insanlar ma/affetme gibi yaklaşımlar kabul
aşırı titiz, iddialı ve inatçı, katı ku- edilemez. Onlara göre, günaha Bir kısmı ise, bilinçaltı takıntıların-
ralcı, müsamahasız ve mükem- (suça) sebep olduğu düşünülen dan dolayı, olumsuz beklentileri
meliyetçidirler. Seri katiller, din her davranış, her tavır ve söylem besler ve bunların sürekli olarak
başta olmak üzere her türlü fa- yasaklanmalı ve mutlaka ceza- bir ilişkileri yanlış gider, sık sık
natikler bunların arasından çıkar. landırılmalıdır. Toplumlarda sta- kaza ve talihsizliklere uğrarlar.
Kendi suçluluklarını kapatmak için tükocu, özgürlük karşıtı ve ceza- Çok değer verilen bir şeyin kaybı,
suçlu gördükleri insanları gözleri- landırıcı kesimin öncüleri bunlar ciddi ruhsal çöküntülere (depres-
ni kırpmadan öldürürler. İşledik- arasından çıkmaktadır. İnsanların yon) ve hatta ölümlere bile neden
leri cinayetler onların nazarında nasıl giyinmesi ve davranması olabilir. Küçüklükte yaşanmış olan
“kötüleri cezalandırmak” ve “top- gerektiğini, neleri okuyup neleri ciddi bir kayıp bu tür bir duyguyu
lumu korumak” içindir. “ okuyamayacağı, kimlerle ilişki ku- uyarmış ve beslemiş olabilir. Kay-
Diğer olumsuz duygulardan sahte rup kuramayacakları hep onlar ta- bedilenin değeri aşırı abartılmış
gurur, öfke ve suçluluk duyguları- rafından kararlaştırılmalıdır. Da- ve neredeyse Tanrısal bir kayıp
nı besler. yatmacıdırlar. Oysa, cezalandırıcı gibi algılanmaktadır. Bu yönüyle
kanun ve uygulamalarla yönetilen elem, bilinçaltında şirke yatkın ki-
Suçluluk (30): Toplumlarda in- toplumların ilerleyemediği görül- şilik gelişmesine neden olabilir.
sanları manipüle etmek ve ceza- müştür. Kayıpların ilahi nedenlere dayan-
landırmak için sıkça başvurulan dırılıp da kabul edilemediği du-
Apathy / Toplumdan Kopma (50): rumlarda, öfke duygusunu bes-
Fakirlik, çaresizlik ve ümitsizlik leyerek iman zedelenmelerine ve

98

ateist eğilimlere neden olabilir. Arzu (125): Özellikle apathy ve
elem durumlarından insanları
Korku (100): Enerji düzeyi gide- kurtarıp, sosyal hayata daha etkin
rek yükselen bir duygudur. Gerçek katılmaya neden olduğu için, üst
bir tehlikeden korkmak sağlıklı enerjili duygulara geçmeye yar-
ve gereklidir. Değer verilen birey, dım eder.
unvan, ilişki, mal veya sosyal or-
tamın kaybolma ihtimali ne kadar Çünkü, arzu etmek için istemek
yüksekse, korku o kadar doğal bir gerekir. İstemek ise aktif bir eylem
tepki olarak ortaya çıkar. olarak, limbik sistemi (maymun
beynini) uyararak, enerji açılımını
Önemli olan korkunun “ümidi sağlar.
kaybetmeden tedbir almaya” yö-
neltmesidir. Sağlıklı olan budur. Arzu, sürekli uyarıldığında, gide-
Korkunun yararlı olarak kalması rek çıtayı yükseltme eğiliminde
için, apathy, “eyvah ya bu da ba- olup, tamamen tatmin olmaz. Bu
şıma gelirse ben mahvolurum” da hem iyi hem kötü olabilir.
düşüncesinin peşinden duyulan Arzu, alışkanlık ve bağımlılık ya-
keder, suçluluk hissi veya zillet ha- ratarak ihtiras haline dönüşebilir.
line dönüşmemesi gerekir. Bazıları dikkat çekmek, diğerleri
kabul edilmek ve sürekli tatmin
Dünya ekonomisinin ciddi sorun- edilmek için bazı yan ürünlerin
lar yaşayacağı ve hatta çökeceği, (örneğin oje, süslenme, bıyık, sa-
fuhuş ve diğer hastalıklar yüzün- kal, kravat, eşarp vb, çeşitli akse-
den veya büyük savaş ve felaket- suarlar) önemini aşırı abartırlar.
lerin dünyayı ve bizleri cezalan- Bu derecede yanlış yönlendirilmiş
dıracağı, önümüzdeki kış büyük bir arzu, sürekli tatmin edilmek is-
salgınlar olacağı veya kışın çok ter. Renk renk, çeşit çeşit ayakka-
sert geçeceği, vb, beklenti ve söy- bı, çanta, elbise, kravat almaktan
lemler sosyal salgın halinde kor- kendini kurtaramayan insanların
kuyu destekler. Korkuyu besleyen tatmin edilmemiş bilinçaltı açlık-
bu tür söylemler, kamu yönetici- ları vardır. Değişik türlerden içki,
lerinin, spekülatörlerin, dini otori- tatlı, seks bağımlıları, maymun
telerin, organize suç örgütlerinin beyni tatmin olmamış hastalardır.
çok sık kullandığı “propaganda” İhtiras haline dönüşen ve tatmin
aletleridir. edilmeyen arzu öfkeye neden
olur.
Korku, toplumlarda en fazla bes-
lenen duyguların başında gelir. Önemli olan arzunun, limbik uya-
Sıkça beslenen korku, sosyal sal-
gın, takıntılı (obsesif) hale gelip rının, yani maddesel bağlantıların
bireysel veya sosyal paranoyaya
neden olabilir. ötesine uzanıp, manevi alanı uya-

Korku, kişiliklerin gelişmesini en- ran isteklerle beslenmesidir. Bu
gelleyen ve bireyi sindiren etkiler
gösterir. Bunun nedeni, kendisin- durumda, sürekli olarak beslenen
den daha düşük enerjileri besle-
mesindendir. Korkuyla beslenen arzu çok ulvi başarılara zemin ha-
toplumlarda, halk cesur lider ima-
jını besleyen kişilerin (parti başka- zırlar.
nı, şeyh, mürid, mafya lideri) pe-
şinde koşar. Öfke (150): Cinayetlere ve sa-
vaşlara neden olmasına rağmen,
öfke, çok düşük enerjili insanlar
için ayağa kalkma ve dünyaya tu-
tunma aracı olarak bir süre yararlı
olabilir. Sosyal yaşamda sindiril

99

VOURLmAag

miş, ezilmiş, kitleler için kurtarıcı Tüm savaş ve sosyal haksızlık ve çevreye üstünlük ve bilgiçlik tas-
görevi görebilir. çalkantıların altında “abartılı” gu- lamak (megalothymia), eşine ve
rurla beslenmiş, ırkçılık, milliyetçi- çevresine bir hükümdar edasıyla
Öfke, genel olarak, tatmin edil- lik, dincilik gibi aidiyet duygularını nutuklar atmak... Tüm bunlar ulvi
memiş arzuların ihtiras haline dö- görürüz. bir arzunun, yani bireyin kendi
nüşmesinden, yani bir alt enerji Thumos’unun peşinde koşamaya-
grubundan beslenir. Beynin lim- Olumlu Duygular cak kadar zayıf duygulara boyun
bik sisteminin aşırı uyarılmasıyla eğmesinin tezahürleri olarak ele
ilişkilidir. İnsanlar, kalplerine yönelerek lim- alınabilir.
bik beyinden (maymun beyni)
Öfke, adaleti kendi elleriyle sağla- manevi alan beynine yöneldiği Thumos, aynı zamanda, kültürel
ma, intikam alma, nefret ve sal- zaman, kendileri her bakımdan doğmalar yüzünden cinsellikle
dırganlık kaynağıdır. daha üst düzey duygu ve davra- özdeşleştirilen eros kavramıyla da
nışlara, daha akıllı seçimler yap- yakından ilgilidir. Gerçek anla-
Gurur (175): Düşük enerjili duy- maya, daha barışsever, anlayışlı, mında eros, daha güzel ve daha
guların en üst basamağında bulu- paylaşımcı ve insanlara karşı daha mükemmelle bütünleşme, bir
nan duygu halidir. Bu bakımdan duyarlı olmaya başlar. olma, birbirinde yok olma arzusu-
da sosyal tercih ve teşvik nedeni- dur ki bireyi İlahi Aşk kavramına
dir. Her bireyin içinde, tüm insanlığın götürür.
takdirini hak etmeye yönelik, en
Özellikle kamu yöneticileri, silah- azından fantezi düzeyinde çaba- Aşağıda sıralanan duygular, bi-
lı kuvvetler, dini, sportif veya di- ları vardır ve bunlar içsel ve ulvi bir reyi zayıf duygulardan kurtara-
ğer sosyal organizasyonlar, ırkçı, motivasyondan kaynaklanmakta- rak, daha yararlı ve daha yüksek
şövenist propagandistler gurur dır. Bu motivasyona Yunanca’da enerjili hale getirir. Zayıf duygulu
duygusunu aidiyet duygusuyla thumos (thymia: fizikselliğin kan insanlar dünyanın enerjisini tü-
birleştirmek için büyük bir gayret ve nefesle birleşmesi- günümüzde kettiği halde, olumlu duyguları
sarfederler. Tuttuğu takım şampi- öfke anlamında kullanılmaktadır) besleyen insanlar dünyaya enerji
yon olan, desteklediği lider seçim denmektedir. Ruhanilik/spiritüa- yaydıklarından, onların dünyası
kazanan birey, kendisi hangi du- lity anlamları taşır ve manevi ala- daha güzel, daha uyumlu, asude
rumda olursa olsun, kendi özgü- nın bireyi yönlendirmeye çalıştığı ve zengin, heyecanlı ve yaşama
veni ve mutluluğu anında artar. bir nevi kurtuluş reçetesidir aynı bağlayıcıdır.
Gurur, dış etkenlere bağımlıdır. zamanda. Kahraman olmaktan
Egoyu aşırı besler. Bizzat kendine öte bir arzudur bu. Birey öyle bir Cesaret (200): Bireyin güçlü ener-
ait olmayanı, sadece dolaylı ola- şeyler yapmalıdır ki, tarih boyunca jiyi hissettiği ilk olumlu duygudur.
rak benimseneni koruyucu ve ne tüm insanlık onun yaptıklarından Birey cesareti sayesinde farklı so-
pahasına olursa olsun, “savun- yararlansın, bunları örnek alsın ve rular sorarak gerçeği aramaya,
macı” ve gerektiğinde “saldırgan- kendisine hayran olsun. kendisine dayatılanlara karşı dire-
dır.” Ayrıca dış etken beklenenleri nip karşı koymaya, kararlı ve tu-
sağlamadığında da, ani ruhsal çö- Böylesine ulvi bir arzuyla çırpınan tarlı davranmaya ve nihayetinde
küntülere neden olabilir. birey, gerçek hayatta, korkula- de başarıya ulaşmaya başlar.
rı, özgüven eksikliği ve kendisine
Gurur, ayrımcıdır. Muhteşem dayatılanlara karşı dirençsizliği Cesaret yaşamın bize sunduğu
“biz” ve pislik “onlar!” Daima ve yüzünden, daha düşük hedef- imkanları denememize ve yeni fır-
her koşulda haklı “biz” her zaman lerle yetinmek zorunda kalır: Bir satlar yaratmamıza da vesile olur.
ve her koşulda haksız “onlar”… oyunda illa da kazanmayı hedef- Cesaret sayesinde, değişime karar
Giderek “yaşamayı hak eden biz” lemek ve onunla aşırı sevinmek, verilir ve bilinmeyen okyanuslara
ve “yok olması gereken onlar.” gerektiğinde çalıp çırparak bile yelken açılır, karşılaşılacak tehlike-
Gurur kabalığa, haksızlığa ve baş- olsa daha fazla kazanmak, “ben lerden korkulmaz ve onlarla başa
kalarının değerini küçümseyip, demiştim..” veya “ bana sorsa- çıkabilecek özgüven harekete ge-
tümüyle reddetmeye yöneltir. Aşı- lardı başlarına bunlar gelmezdi” çirilir. Cesaretli insanlar sayesinde
rı beslendiğinde, gerçekçilikten diye söze başlayıp, her konuda coğrafi keşifler ve uzay seyahatleri
uzaklaşıp, hayal dünyasında uç- gerçekleşmiştir. Cesaretle girişilen
maya neden olur.

100