โครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย ชื่อโครงงาน เรื่อง “สีสันจากดอกไม้ในโรงเรียน” ผู้ท าโครงการ นักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2-3 โรงเรียนบ้านเขานางหงส์ สพป.ระนอง ครูที่ปรึกษา นางสุรัตติยา เหมทานนท์,นางจีรนุช จอกถม ระยะเวลาในการจัดท า ระหว่างวันที่ 10 มกราคม ถึง 23 มกราคม 2566 ที่มาของโครงงาน ( วันที่ 10 มกราคม 2566 ) จากการจัดประสบการณ์ในหน่วย ”เรื่อง โลกสวยด้วยสีสัน” ครูสนทนากับเด็กเรื่องดอกไม้ ว่า เด็ก ๆ เคยเห็นดอกไม้ที่ไหนบ้าง มีชื่อว่าดอกอะไร และดอกไม้มีลักษณะอย่างไร และถามเด็กๆว่า บริเวณใดบ้างของ โรงเรียนที่มี “เด็กๆตอบว่าดอกไม้”หน้าโรงน้ าดื่ม หน้าอาคารอเนกประสงค์ หน้าอาคารเรียนอนุบาลและหน้า เสาธง ครูจึงพาเด็กๆเดินส ารวจบริเวณต่างๆ ตามที่บอกพร้อมทั้งให้เก็บตัวอย่างดอกไม้ในแต่ละที่น ามาสังเกต เด็กๆเด็กๆตื่นตาตื่นใจมากกับสีสันของดอกไม้ชนิดต่างๆ และ เด็กๆมีค าถามมากมายเกี่ยวกับดอกไม้ ครู : ดอกไม้ที่เด็กสังเกตเห็นดอกไม้มีลักษณะอย่างไร น้องจอจอ : มีหลายชนิด มีหลายสี น้องต๊ะเซนพิว : เป็นดอกๆ กับมีหลายดอกติดกันเป็นช่อ น้องตาเซนพิว : ผมเห็นดอกคุณนายตื่นสายเป็นดอกเล็กๆมีหลายสี มีสีชมพู เหลือง ส้ม ขาว น้องเล็กคะนาย : หนูเห็นดอกดอกเฟื้องฟ้าค่ะ มีสีแดง สีม่วง ครู : เด็กๆมีข้อสงสัย หรือมีค าถามที่อยากรู้อะไรบ้างเกี่ยวกับเรื่องดอกไม้ น้องปีใหม่ : ในโรงเรียนมีดอกไม้อะไรบ้าง น้องเมตายาอู้ : ดอกไม้อะไรน ามาคั้นเป็นน้ าได้ น้องเวยาโซ : ดอกไม้อะไรที่มีกลิ่นหอม น้องเมี๊ยะ : ท าไมดอกไม้มีหลายสี น้องพิวพิวทุย : ท าไมผึ้งชอบไปเกาะดอกไม้ น้องมะเตนเตนเออ : หนูเคยเห็นในอินเทอร์เน็ตเขาเอาน้ าดอกอัญชันมาผสมน้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู แล้วเปลี่ยนสีครับ น้องตูยาเซ : ดอกไม้ชนิดต่างๆเปลี่ยนสีได้หรือไม่ถ้าผสม น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู ครู : เด็ก มีค าถามอะไรอีกมั้ยที่อย่างรู้ เด็กตอบไม่มี ครูจึงสนทนาร่วมกับเด็ก และสรุปค าถามที่ เด็กอยากรู้ โดยใช้ชาร์ทที่ครูจดบันทึก ซึ่งได้ค าถามที่เด็กอยากรู้ 6 ค าถาม
ขั้นที่ 1 ตั้งค าถามเกี่ยวกับปรากฏการณ์ธรรมชาติ ( 10 มกราคม 2566 ) จากการที่เด็กๆได้ไปส ารวจดอกไม้ในบริเวณโรงเรียน เด็กหลายคนมีข้อสังเกตสีของดอกไม้ชนิดต่าง ๆ และชักชวนคนอื่นๆมาสังเกตด้วย เมื่อกลับเช้าห้องครูจึงสนทนาร่วมกับเด็กๆและมีค าถามที่เด็กๆสงสัยเกี่ยวกับ ดอกไม้ 6 ค าถาม ดังนี้ ค าถามที่ 1 ในโรงเรียนมีดอกไม้อะไรบ้าง ค าถามที่ 2 ดอกไม้อะไรน ามาคั้นเป็นน้ าได้ ค าถามที่ 3 ดอกไม้อะไรที่มีกลิ่นหอม ค าถามที่ 4 ท าไมดอกไม้มีหลายสี ค าถามที่ 5 ท าไมผึ้งชอบไปเกาะดอกไม้ ค าถามที่ 6 น้ าดอกไม้ชนิดต่าง ๆ เปลี่ยนสีหรือไม่ถ้าผสม น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู จากค าถามที่เด็กอยากรู้ 6 ค าถาม เด็กและครูสนทนาเพื่อเลือกค าถามที่จะน าไปส ารวจตรวจสอบ โดยการให้เห็นผลประกอบ ซึ่งเด็กเห็นว่า ต้องการเลือกค าถามที่ 2 คือ ในโรงเรียนมีดอกไม้อะไรบ้าง เพราะจะ ได้รู้จักชื่อดอกไม้และค าถาม น้ าดอกไม้ชนิดต่าง ๆ เปลี่ยนสีหรือไม่ถ้าผสม น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู เพราะจะได้สีของดอกไม้มาท ากิจกรรมระบายสีได้อีก 1. ในโรงเรียนมีดอกไม้อะไรบ้าง 2. น้ าดอกไม้ชนิดต่าง ๆ เปลี่ยนสีหรือไม่ถ้าผสม น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู โดยจะท าการส ารวจตรวจสอบ ค าถามข้อที่ 1 คือ ในโรงเรียนมีดอกไม้อะไรบ้าง เด็กสังเกตดอกไม้ในบริเวณโรงเรียนและ น ำไปศึกษำเพิ่มเติมที่ห้องเรียน น ำมำศึกษำเพิ่มเติมที่ห้อง เด็กตั ้งค ำถำมที่อยำกรู้ น ำมำศึกษำเพิ่มเติมที่ห้อง
จุดประสงค์ เพื่อให้นักเรียนรู้จักดอกไม้ชื่อของดอกไม้ชนิดต่างๆ ขั้นที่ 2 รวบรวมความคิดและข้อสันนิษฐาน ( 10 มกราคม 2566 ) เด็กและครูสนทนาร่วมกัน โดยครูใช้ค าถามกระตุ้นให้เด็กเล่าประสบการณ์เดิม เกี่ยวกับดอกไม้ที่ นักเรียนรู้จัก ครู : เด็กรู้จักดอกไม้อะไรบ้าง และมีลักษณะอย่างไร น้องต๊ะเซนพิว : ดอกเฟื่องฟ้า มีสีแดง สีม่วง ต้นมีหนาม น้องมะเตนเตนเอ: ดอกบัวตอง สีเหลืองสวยๆ น้องเมตายาอู้ : ดอกคุณนายตื่นสายค่ะ มีสี ชมพู ขาว ส้ม เหลือง ค่ะ น้องจอจอ : ดอกทองอุไรครับ มีสีเหลือง น้องปีใหม่ : ดอกดาวกระจายสีส้ม น้องเมี๊ยะ : ดอกชบาสีชมพู น้องมิวจออู : ดอกบัวตองครับ น้องเล็กคะนาย : ผมเห็นดอกดาวกระจายครับ ครูจึงชวนเด็กๆสนทนาต่อเนื่องว่า ดอกไม้ที่นักเรียนรู้จัก มีลักษณะ สี เหมือนกัน แตกต่างกันอย่างไร รวมทั้งทบทวนถึงค าถามที่เด็กอยากรู้ คือ ในโรงเรียนมีดอกไม้อะไรบ้าง และครูคาดคะเนค าตอบ โดยเด็ก แบ่งกลุ่ม 3 กลุ่ม โดยครูใช้ค าถามถามเด็กๆ ให้แต่ละกลุ่มรวมกันคิด และตกลงว่า กลุ่มตนเองจะคาดคะเนว่า อย่างไร จากค าถามนี้ ค าถามที่ 1 ในโรงเรียนมีดอกไม้อะไรบ้าง ครูจดค ำถำมของเด็กในแผ่นชำร์ท น ำมำศึกษำเพิ่มเติมที่ห้อง ค ำถำมที่เด็กอยำกรู้ น ำมำศึกษำเพิ่มเติมที่ห้อง
กลุ่มที่ 1 ในโรงเรียนมีดอกไม้3 ชนิด คือ ดอกเฟื่องฟ้า ดอกคุณนายตื่นสาย ดอกต้อยติ่ง ดอกเทียน กลุ่มที่ 2 ในโรงเรียนมีดอกไม้ 3 ชนิด คือ ดอกทองอุไร ดอกชบา ดอกเฟื้องฟ้า ดอกบานไม่รู้โรย ดอกคุณนายตื่นสาย กลุ่มที่ 3 ในโรงเรียนมีดอกไม้2 ชนิด คือ ดอกเฟื้องฟ้า ดอกฟ้าประทานพร ดอกเข็ม ดอกชบา ดอกคุณนายตื่นสาย ดอกไม้ที่นักเรียนรู้จักและเคยเห็นในบริเวณโรงเรียน ดอกเฟื่ องฟ้ำ ดอกเทียน ดอกคุณนำยตื่นสำย ดอกทองอุไร ดอกต้อยติ่ง ดอกชบำ
ขั้นที่ 3 ทดสอบและปฏิบัติการสืบเสาะ ( 12 มกราคม 2566 ) ครู ชวน เด็ก ๆ สนทนา ถึงเรื่องดอกไม้เรื่องสีสันสวยงามของดอกไม้ และพาเด็กไปส ารวจดอกไม้ บริเวณในโรงเรียน และให้สังเกตดูว่ามีดอกไม้อะไรบ้าง ดอกไม้แต่ละชนิดมีลักษณะอย่างไร มีสีอะไรบ้าง กลุ่มที่ 1 บอกว่า ไปหาหนังสือที่ห้องสมุดโรงเรียน และขอยืมหนังสือมาเรียนที่ห้อง ครู : นักเรียนห้องเรามีหลายคน คอมพิวเตอร์ไม่พอ จะท าอย่างไรคะ น้องจอจอ : แบ่งเพื่อน เป็นกลุ่มครูเขียนบันทึกที่แผ่นชาร์ท กลุ่มที่ 2 บอกว่าดูอินเทอร์เน็ตก็ได้หนูดูรูปภาพ ครู : หนูดูรูปภาพแต่อ่านไม่ออกจะท าอย่างไร น้องมิวจออู : ให้ครูอ่านให้ฟังและเขียนบันทึกที่แผ่นชาร์ท กลุ่มที่ 3 บอกว่า น่าจะน าดอกไม้ในโรงเรียนมาสังเกตที่ห้องครูเขียนบันทึกแผ่นชาร์ท เด็กและครูร่วมกันสรุปวิธีหาค าตอบ ในโรงเรียนมีดอกไม้อะไรบ้าง ดังนี้ 1. น าดอกไม้มาสังเกต (ลักษณะ สี) 2. ไปหาหนังสือที่ห้องสมุด (ลักษณะดอกไม้ กิ่ง ก้าน ใบ ต้น) 3. ดูจากอินเทอร์เน็ต (ชื่อดอกไม้) ครูให้เด็กออกแบบวิธีบันทึกผลและน าเสนองาน โดยถามเด็กว่า “เมื่อได้รับความรู้เรื่องในโรงเรียนมี ดอกไม้อะไรบ้าง แล้ว เด็กมีวิธีบันทึกผลอย่างไร และน างานไปให้คนอื่นมีความรู้ด้วยจะท าอย่างไร ดอกบัวตอง
ปีใหม่ : พอสังเกตดอกไม้แล้ววาดรูปดอกไม้ เมตายาอู้ : เขียนชื่อดอกไม้ตามป้ายที่ครูเขียนให้ดู เมี๊ยะ : เล่าให้ครูฟัง แล้วให้ครูจดตามที่เล่า จอจอ : น างานที่ครูจดไปเล่าให้เพื่อนฟัง เล็กคะนาย : พอสังเกตดอกไม้แล้ววาดรูปดอกไม้ ตาเซพิว : เอางานไปแขวนโชว์หน้าห้อง เด็กและครูสรุปตามวิธีการที่เด็กๆร่วมกันออกแบบ โดยครูเขียนบันทึกที่แผ่นชาร์ท เด็กส ารวจดอกไม้บริเวณโรงเรียน วิธีกำรหำค ำตอบและวิธีกำรบันทึกผล – น ำเสนอผลงำน เด็ก
ดอกเฟื ้องฟ้ำข้ำงโรงน ้ำดื่ม ดอกเทียนหน้ำห้องพยำบำล ดอกชบำ หน้ำห้องเรียนอนุบำล
ดอกคุณนำยตื่นสำย ดอกต้อยติ่ง ดอกดำวกระจำย
ดอกบัวตอง ดอกทองอุไร
ขั้นที่ 4 สังเกตและบรรยาย ( 13 มกราคม 2566 ) ครูและเด็กๆสนทนากันว่าวันนี้ดอกไม้ที่เราไปส ารวจกัน ชื่อดอกอะไร มีลักษณะอย่างไรและมีสีอะไร เด็กๆ ช่วยกันตอบได้ว่ามีดอกไม้ เช่น ดอกเฟื่องฟ้า ดอกชบา ดอกเทียน ดอกชบา ดอกคุณนายตื่นสาย ดอก ทองอุไร ดอกบัวตอง ดอกดาวกระจาย โดยครูเขียนบันทึกที่แผ่นชาร์ท เด็กและครูไปหาค าตอบโดยหาหนังสือในห้องสมุดและดูอินเทอร์เน็ต โดยให้เด็กๆ ไปหาหนังสือเรื่อง ดอกไม้ โดยมีคุณครูช่วยอ่านให้ฟัง เมื่อหมดเวลาให้สับเปลี่ยนวิธีการหาค าตอบ เด็กน ำดอกไม้ในโรงเรียนมำสังเกต ดอกไม้ที่เด็กๆส ำรวจพบใน โรงเรียน เด็กหำค ำตอบจำกหนังสือในห้องสมุด เด็กหำค ำตอบจำกกำรดูอินเตอร์เนต
วันที่ 16 มกราคม 2566 ให้เด็กๆแต่ละคนสังเกตดอกไม้ที่น ามา เด็กจ าแนกดอกไม้แต่ละชนิดโดยใช้การสังเกตจาก ลักษณะและสีของดอกไม้ โดยครูกระตุ้นให้เด็กสังเกตโดยใช้ประสารทสัมผัสต่างๆ พร้อมทั้งให้เด็กบรรยายสิ่ง ที่พบ และเด็กร่วมกันสรุปว่า ดอกไม้ในโรงเรียน 7 ชนิด คือ 1. ดอกเฟื่องฟ้า ลักษณะดอกเป็นช่อ สีชมพู ,สี ม่วง ใบสีเขียว ล าต้นเป็นพุ่มมีหนาม 2. ดอกต้อยติ่ง ลักษณะดอกเดี่ยว สีม่วง ล าต้นเป็นพุ่มมีใบสีเขียว 3. ดอก ดาวกระจาย ลักษณะดอกเดี่ยว สีเหลือง ส้ม ก้านและใบสีเขียว 4. ดอกชบา ลักษณะดอกเดี่ยว สีเหลืองชมพู ตันและใบสีเขียว 5. ดอกคุณนายตื่นสาย ลักษณะดอกเดี่ยว สีชมพู ส้ม ขาว เป็นดอกไม้ล้มลุก อวบน้ า 6. ดอก ทองอุไร ลักษณะดอกช่อ สีเหลือง ต้นเป็นพุ่มใบสีเขียว 7. ดอกเทียน ลักษณะดอกช่อ สีชมพูสีม่วงใบสีเขียว โดยครูเขียนบันทึกบนแผ่นชาร์ท เด็กๆหำค ำตอบจำกดอกไม้ สรุปควำมรู้จำกกำรสังเกตดอกไม้
ขั้นที่ 5 บันทึกข้อมูล ( 16 มกราคม 2566 ) เด็กแต่ละคนบันทึกผลตามวิธีการที่ออกแบบไว้ คือ วาดรูปดอกไม้ น ามาเล่าและครูจดตามที่เด็กบอก น าไปเล่าให้เพื่อนฟัง น าเสนอผลงานของตนเองโชว์หน้าห้อง เด็กวำดภำพลักษณะดอกไม้ที่สังเกต บันทึกผลของเด็ก เด็กๆน ำเสนอผลงำนของตนเอง
ขั้นที่ 6 สรุปและอภิปรายผล ( 17 มกราคม 2566 ) เด็ก ๆ และครูร่วมกันสนทนาถึงค าถามที่เด็กอยากรู้ “ในโรงเรียนเรามีดอกไม้อะไรบ้าง” ครูให้เด็ก ทบทวน โดยการให้เด็กออกมาเล่า ว่า “เด็ก ๆ หาค าตอบได้โดยวิธีการอย่างไร ” โดยครูใช้ชาร์ทประกอบการ สนทนากับเด็ก ครู : จากกรที่เด็กๆหาค าตอบ ว่า “ในโรงเรียนเรามีดอกไม้อะไรบ้าง” สรุปว่า เด็กๆตอบว่า มี 7 ชนิด คือ ดอกเฟื่องฟ้า ดอกเทียน ดอกทองอุไร ดอกชบา ดอกคุณนายตื่นสาย ดอกดาวกระจาย ดอกต้อยติ่ง ครูจึง ให้เด็กๆ อธิบายต่อว่า แต่ละชนิดมีลักษณะอย่างไร มีสีอะไร เหมือนกันหรือไม่ เด็กๆบอกว่าไม่เหมือนกัน ดอก เฟื่องฟ้ามีลักษณะดอกเป็นช่อ สีชมพู ,สีม่วง ใบสีเขียว ล าต้นเป็นพุ่มมีหนาม ดอกต้อยติ่ง ลักษณะดอกเดี่ยว สี ม่วง ล าต้นเป็นพุ่มมีใบสีเขียว ดอกดาวกระจาย ลักษณะดอกเดี่ยว สีเหลือง ส้ม ก้านและใบสีเขียว ดอกชบา ลักษณะดอกเดี่ยว สีเหลืองชมพู ตันและใบสีเขียว ดอกคุณนายตื่นสาย ลักษณะดอกเดี่ยว สีชมพู ส้ม ขาว เป็น ดอกไม้ล้มลุก อวบน้ า ดอกทองอุไร ลักษณะดอกช่อ สีเหลือง ต้นเป็นพุ่มใบสีเขียว ดอกเทียน ลักษณะดอกช่อ สีชมพู สีม่วงใบสีเขียว ครูสนทนากับเด็กต่อเนื่องโดยให้เด็กเปรียบเทียบการคาดคะเนค าตอบกับผลการศึกษา ว่าแต่ละกลุ่มคาดคะเนค าตอบตรงกันหรือไม่ เพราะเหตุใด ครูจดค าพูดเด็กบนกระดาษชาร์ท เด็กๆ : คาดคะเนค าตอบไม่ตรงกับผลที่ได้ เพราะพวกเราไม่รู้จักชื่อดอกไม้บางชนิดเรียกว่าดอกอะไร แต่ทุก กลุ่มบอกชื่อดอกไม้ถูกแต่คาดคะเนไม่ครบ 7 ชนิด ดังนั้นครูจึงให้เด็กๆ สรุปร่วมกันว่า ในโรงเรียนมีดอกไม้ทั้ง หมด 7 ชนิด แต่ละดอกไม้มีลักษณะและ สีไม่เหมือนกัน ดอกเฟื่องฟ้าดอกเป็นช่อ สีชมพู ,สีม่วง ต้นเป็นพุ่มมีหนาม ดอกชบาดอกเป็นดอกเดี่ยว สีชมพู ดอกต้อยติ่งดอกเดี่ยว สีม่วง ดอกทองอุไรมีดอกช่อ สีเหลือง ดอกคุณนายตื่นสายมีลักษณะดอกเดี่ยว สีชมพู ส้ม ขาว เป็นดอกไม้ล้มลุก อวบน้ า ดอกเทียนมีดอกช่อ สีม่วง ชมพู ดอกบัวตอง มีลักษณะดอกเดี่ยว สีเหลือง ดอกไม้ในโรงเรียนของหนู
ครูจดบันทึกค ำพูดของเด็กลงในกระดำษชำร์ท ตำมค ำพูด ของเด็ก เด็กๆ สรุปร่วมกันว่าดอกไม้ในโรงเรียนมีอะไรบ้ำง
ผลการพัฒนาความสามารถของเด็กปฐมวัย 1. ผลการพัฒนาความสามารถพื้นฐาน 4 ด้าน ตามโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย 1.1 ด้านความรู้ - เด็ก ๆ สามารถ เล่า / บอกวิธีการหาค าตอบของตนเองได้ - เด็ก ๆได้ เรียนรู้ เรื่องดอกไม้ สีของดอกไม้ - เด็ก ๆ ได้เรียนรู้ การสังเกตลักษณะของดอกไม้แต่ละชนิด 1.2 ด้าน ภาษา - เด็กมีพัฒนาการด้านภาษาจากการสนทนาโต้ตอบแสดงความคิดเห็น - ทักษะด้านภาษาจากการพูด บรรยาย เล่า สิ่งที่สังเกต - เด็กได้เรียนรู้ค าว่า ดอกไม้ สี ดอก ใบ ล าต้น ช่อ หนาม 1.3 ด้านสังคม - เด็กสามารถท างานร่วมกับผู้อื่นได้ - เด็กแสดงความคิดเห็นของตนเองและยอมรับฟัง ความคิดเห็นของผู้อื่น - เด็กเคารพกติกา และปฏิบัติตามข้อตกลงของห้องเรียน 1.4 ด้านการเคลื่อนไหว และทักษะการรับรู้ประสาทสัมผัส - เด็กเคลื่อนไหวหยิบ จับดอกไม้อุปกรณ์ต่างๆได้อย่างคล่องแคล่ว - เด็กสามารถใช้ประสาทสัมผัสโดยการสังเกตด้วยตัวเองจนได้ข้อมูลที่ถูกต้อง - เด็กเคลื่อนไหวโดยเดินส ารวจดอกไม้บริเวณโรงเรียน 2. ผลการพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 2.1 ทักษะการสังเกต - การบอกลักษณะสิ่งที่สังเกตด้วยประสาทสัมผัสต่าง ๆ เช่น ดอก สี ใบ มีหนาม มีสีเขียว มีกลิ่นหอม 2.2 ทักษะการจ าแนกประเภท - จ าแนกตามชนิดของดอกไม้ สีของดอกไม้โดยใช้เกณฑ์ของตัวเอง - เปรียบเทียบ สิ่งที่คาดคะเนกับ ผลการศึกษา 2.3 ทักษะการค านวณ - การนับจ านวนดอกไม้แต่ละชนิด
2.4 ทักษะการพยากรณ์ หรือการคาดคะเนค าตอบ - เด็กสามารถคาดคะเนค าตอบที่คิดว่า มีดอกไม้อะไรบ้าง มีลักษณะอย่างไรบ้าง สีอะไร 2.5 ทักษะการจัดกระท า และสื่อความหมายข้อมูล - เด็กสามารถสรุปผลสิ่งที่สังเกตเห็น โดยการวาดภาพระบายสี เล่าให้ครูฟัง น าเสนอ หน้าชั้น ให้เพื่อน ๆ เข้าใจได้ 2.6 ทักษะการลงความคิดเห็น จากข้อมูล - เด็กสามารถ ให้เหตุผลเพิ่มเติม โดยใช้ความคิดเห็นส่วนตัว และประสบการณ์เดิมหรือ การลงความเห็นของกลุ่มตกลงร่วมกัน แสดงความคิดเห็นต่าง ๆ ได้ ขั้นที่ 1 ตั้งค าถามเกี่ยวกับปรากฏการณ์ธรรมชาติ ( 17 มกราคม 2566 ) จากการที่เด็กได้เรียนรู้เรื่อง ในโรงเรียนมีดอกไม้อะไรบ้าง และได้ค าตอบว่า มีดอกไม้ 7 ชนิด ดอกไม้ แต่ละชนิดมีลักษณะและสีไม่เหมือนกัน ดอกเฟื่องฟ้า ดอกเทียน ดอกทองอุไร ดอกชบา ดอกคุณนายตื่นสาย ดอกดาวกระจาย ดอกต้อยติ่ง ครูจึงให้เด็กๆ อธิบายต่อว่า แต่ละชนิดมีลักษณะอย่างไร มีสีอะไร เหมือนกัน หรือไม่ เด็กๆบอกว่าไม่เหมือนกัน ดอกเฟื่องฟ้ามีลักษณะดอกเป็นช่อ สีชมพู ,สีม่วง ใบสีเขียว ล าต้นเป็นพุ่มมี หนาม ดอกต้อยติ่ง ลักษณะดอกเดี่ยว สีม่วง ล าต้นเป็นพุ่มมีใบสีเขียว ดอกดาวกระจาย ลักษณะดอกเดี่ยว สี เหลือง ส้ม ก้านและใบสีเขียว ดอกชบา ลักษณะดอกเดี่ยว สีเหลืองชมพู ตันและใบสีเขียว ดอกคุณนายตื่น สาย ลักษณะดอกเดี่ยว สีชมพู ส้ม ขาว เป็นดอกไม้ล้มลุก อวบน้ า ดอกทองอุไร ลักษณะดอกช่อ สีเหลือง ต้น เป็นพุ่มใบสีเขียว ดอกเทียน ลักษณะดอกช่อ สีชมพู สีม่วงใบสีเขียว และเด็กๆยังมีค าถามต่อเนื่องว่า น้องปีใหม่ : ก็เอาไปคั้นแล้วมาทดลองกันท าเหมือนในอินเทอร์เน็ต คุณครู : คั้นยังไงค่ะ น้องจอจอ : (ท าท่าเหมือนบิดผ้า) แบบนี้ครับ ค าถามที่ 2 น้ าดอกไม้ชนิดต่าง ๆ เปลี่ยนสีหรือไม่ ถ้าผสม น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู
น้องตูยาเซ : เขาเรียกว่าการขยี้หรือเปล่าครับ คุณครู : ใช่ค่ะ น้องเมตายาอู้ : แล้วน้ าดอกไม้ชนิดต่าง ๆ เปลี่ยนสีหรือไม่ ถ้าผสม น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู เด็กๆ ทุกคนหันมาสนใจในค าถามของน้องเมตายาอู้แล้วพากันสนทนาว่า อยากรู้จังว่าน้ าดอกไม้จะ เปลี่ยนสีหรือไม่ ถ้าผสม น้ ามะนาว น้ าโซดาน้ าส้มสายชู ครูจึงถามเด็กๆว่า แล้วคนอื่นๆล่ะคะอยากรู้อย่างอื่นอีกหรือไม่ มีเด็กอีกคนถามว่า เมื่อเอาน้ าดอกไม้ ชนิดต่าง ๆ เปลี่ยนสีหรือไม่ ถ้าผสม น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชูครูจึงให้นักเรียนเตรียมดอกไม้มาจาก บ้านเพื่อท าการทดลองในวันต่อไป จุดประสงค์ เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงของสีน้ าดอกไม้ถ้าผสม น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู ตัวแปรที่ศึกษา ตัวแปรต้น สีจากน าดอกไม้ ตัวแปรตาม น ามะนาว น าโซดา น าส้มสายชู ตัวแปรควบคุม ปริมาณการหยดน ามะนาว น าโซดา น าส้มสายชู ขั นที่ 2 รวบรวมความคิดและข้อสันนิษฐาน (17 มกราคม 2566) เด็กและครูสนทนาร่วมกัน โดยครูใช้ค าถามกระตุ้น ให้เด็กเล่าประสบการณ์ที่เคยเห็นจากที่บ้าน หรือในอินเทอร์เน็ตว่า สีจากดอกไม้ชนิดต่างๆเมื่อหยด น ามะนาว น าโซดา และน าส้มสายชูลงไป จะเกิดการ เปลี่ยนแปลงเป็นสีอะไร ครู : เด็กๆคิดว่าน้ าดอกไม้ชนิดต่าง ๆ เปลี่ยนสีหรือไม่ ถ้าผสม น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู น้องต๊ะเซนพิว : ถ้าหยดมะนาวลงในน้ าดอกไม้ต่างๆจะเป็นสีอะไร น้องเมี๊ยะ : ถ้าเทน้ าโซดาลงไปในน้ าดอกไม้ต่างๆจะเป็นสีอะไร น้องจอจอ : ใส่น้ าส้มสายชูลงไปในน้ าดอกไม้จะเป็นอย่างไร ครูให้เด็กคาดคะเนค าตอบ โดยแบ่งกลุ่มเด็กเป็น 3 กลุ่มๆ 3-4คน แต่ละกลุ่มคาดคะเนค าตอบ การ เปลี่ยนสีของดอกไม้กลุ่มละ 3 ชนิด โดยครูใช้ค าถาม “เด็กๆคิดว่าน้ าดอกไม้ชนิดต่าง ๆ เปลี่ยนสีหรือไม่ ถ้า ผสม น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู”
เด็กแต่ละกลุ่ม น าเสนอความคิดเห็นและครูบันทึกค าพูดของเด็กสรุปเป็นตารางดังนี้ กลุ่มที่ 1 กลุ่มที่ 2 กลุ่มที่ 3 ชื่อดอกไม้ บันทึกการเปลี่ยนแปลงสีน้ าดอกไม้ น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู เปลี่ยน ไม่เปลี่ยน เปลี่ยน ไม่เปลี่ยน เปลี่ยน ไม่เปลี่ยน ดอกคุณนายตื่นสาย √ √ √ ดอกบัวตอง √ √ √ ดอกทองอุไร √ √ √ ชื่อดอกไม้ บันทึกการเปลี่ยนแปลงสีน้ าดอกไม้ น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู เปลี่ยน ไม่เปลี่ยน เปลี่ยน ไม่เปลี่ยน เปลี่ยน ไม่เปลี่ยน ดอกเฟื่องฟ้า √ √ √ ดอกชบา √ √ √ ดอกดาวกระจาย √ √ √ ชื่อดอกไม้ บันทึกการเปลี่ยนแปลงสีน้ าดอกไม้ น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู เปลี่ยน ไม่เปลี่ยน เปลี่ยน ไม่เปลี่ยน เปลี่ยน ไม่เปลี่ยน ดอกต้อยติ่ง √ √ √ ดอกเทียน √ √ √ ดอกอัญชัญ √ √ √
ขั้นที่ 3 ทดสอบและปฏิบัติการสืบเสาะ ( 19 มกราคม 2566 ) จากค าถามที่เด็กๆสงสัย “น้ าดอกไม้ชนิดต่าง ๆ เปลี่ยนสีหรือไม่ ถ้าผสม น้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู” เด็กๆได้ช่วยกันออกแบบกิจกรมร่วมกัน โดยครูจัดให้เด็กเข้ากลุ่มเดิมเมื่อวานนี้ กลุ่มที่ ๑ น้องปีใหม่ : กลุ่มผมจะทดสอบดอกคุณนายตื่นสาย น้องจอจอ : ดอกอัญชัญ กับดอกดาวทองอุไร ด้วยครับ น้องเมี๊ยะ : ขอหยด ผสมน้ ามะนาว น้องต๊ะเซนพิว : ขอหยด ผสมน้ าโซดา น้องเล็กคะนาย : หยดผสมน้ าส้มสายชู กำรคำดคะเนค ำตอบของแต่ละกลุ่ม
กลุ่มที่ ๒ น้องตูยาเซ : กลุ่มของผมทดสอบดอกเฟื่องฟ้า ดอกชบา น้องเล็กคะนาย : หยดผสมน้ าส้มสายชู คุณครู : ค่ะ น้องมะเตนเตนเอ : ดอกไม้แต่ละชนิด ผสมน้ ามะนาวจะเปลี่ยนสีหรือไม่ น้องมิวจออู : ดอกไม้แต่ละชนิด ผสมน้ าโซดาเปลี่ยนสีหรือไม่ กลุ่มที่ ๓ น้องเวยาโซ : กลุ่มผมจะทดสอบดอกต้อยติ่ง ดอกอัญชัญ และดอกเทียนครับ น้องปุยยูซัง : ดอกไม้แต่ละชนิด ผสมน้ ามะนาวจะเปลี่ยนสีหรือไม่ น้องตูยะอ่าว : ดอกไม้แต่ละชนิด ผสมน้ าโซดาเปลี่ยนสีหรือไม่ น้องพิวพิวทุย : ดอกไม้แต่ละชนิด ผสมน้ าส้มสายชูเปลี่ยนสีหรือไม่ เด็กๆและครูร่วมกันสรุปวัสดุ อุปกรณ์การทดลอง “มีวิธีการอย่างไรที่จะท าให้ได้สีน้ าดอกไม้มาสผมน้ า มะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู” ครูและเด็กๆไปเก็บดอกไม้ในโรงเรียน มาขยี้ดอกไม้คั้นให้เป็นน้ าออกมา โดยให้เด็กๆสังเกตดูว่า ดอกไม้แต่ละชนิดมีสีอะไร จัดเตรียมอุปกรณ์ต่างๆ น้ ามะนาว น้ าโซดาและน้ าส้มสายชูให้เด็กๆ ท าการทดลอง เด็กทดลองหยดน้ าทั้ง 3 ชนิด ก่อนการทดลองทุกครั้งครูใช้ค าถามกระตุ้นให้เด็ก คาดเดาว่าถ้าหยดน้ ามะนาว, น้ าส้มสายชู,น้ าโซดาลงในน้ าดอกไม้ที่คั้น น้ าจะเปลี่ยน สีหรือไม่ ครูถามกระตุ้นให้เด็กคาดเดาว่าเมื่อหยดน้ ามะนาว น้ าโซดาและน้ าส้มสายชูลงไปจะเปลี่ยนสีหรือไม่ และคิดว่าเป็นสีอะไร ครู : เมื่อจะหยดน้ ามะนาวลงไปในน้ าดอกอัญชัญเด็กๆคิดว่าจะเปลี่ยนเป็นสีอะไรคะ น้องจอจอ : ผมคิดว่าสีม่วงครับ เคยดูในยูทูป น้องมะเตนเตนเอ: หนูคิดว่าเป็นสีน้ าเงินค่ะ สีเหมือนสีเดิมดอกอัญชัญ ครู : เรามาทดลองกันเลยนะคะ ให้นักเรียนหยดลงไปที่ละอย่างนะคะ ครูแบ่งเด็กเป็นกลุ่มๆละ 3-4 คน เด็กแต่ละกลุ่มแบ่งน ้ำดอกไม้ออกเป็น 4 แก้วเท่ำ ๆ กัน แก้วที่1 เก็บไว้ เปรียบเทียบ แก้วที่ 2 - 4 เด็กใช้ส ำหรับหยดน ้ำมะนำว,น ้ำส้มสำยชูน ้ำโซดำ ผลัดกันหยดคนละ 3 – 5 หยดให้ครบทุกคน ในกลุ่ม นักเรียนน ำดอกไม้มำจำกบ้ำนมำท ำกำรทดลอง
นักเรียนสังเกตดอกไม้แต่ละชนิด ด ดอกไม่ที่หำมำจำกใน โรงเรียนล ำผู้ปกครองช่วยหำมำจำกบ้ำน เริ่มกำรทดลองน ำถุงใส่ดอกไม้ขยี ้ ขยี ้ดอกไม้แล้วกรองเอำสีของดอกไม้และชนิด สีที่ได้จำกดอกไม้ สรุปควำมรู้ที่ได้จำกกำรทดลอง
ขั้นที่ 4 สังเกตและบรรยาย ( 19 มกราคม 2566 ) ครูและเด็กๆสนทนาร่วมกัน ครูให้นักเรียนสังเกตการณ์การเปลี่ยนสีของน้ าดอกไม้ เมื่อหยดน้ ามะนาว, น้ าส้มสายชู, น้ าโซดาลงในน้ าสีของดอกไม้ชนิดต่าง ๆ ให้เด็กน าน้ าสีของดอกไม้แก้วที่ 1 มาเปรียบเทียบสีว่ามี การเปลี่ยนแปลงจากสีเดิมหรือไม่ เด็กๆเกิดความสนใจ อยากรู้อยากเห็น ท ากิจกรรมการทดลองด้วยความ สนุกสนาน และตื่นเต้นมาก คาดเดาสีที่จะเปลี่ยน ท าให้เด็กเกิดการเรียนรู้จากประสบการณ์ตรง แสวงหา ค าตอบและเรียนรู้ด้วยตนเองอย่างสนุกสนาน โดยมีครูเป็นผู้แนะน า และสังเกตอยู่ใกล้ๆ ครูสนทนากับเด็กจากประสบการณ์ตรงที่ท ากิจกรรมการทดลอง เรื่องมหัศจรรย์สีสันสดสวยจากดอกไม้ ครู : ดอกคุณนายตื่นสายได้น้ าสีชมพูเข้ม เมื่อหยดน้ ามะนาว น้ าโซดาและน้ าส้มสายชูจะเป็นสี อะไรบ้างคะ น้องปีใหม่ : หยดน้ ามะนาวลงไป ไม่เปลี่ยนสีครับ น้องมะเตนเตนเอ: หยดน้ าส้มสายชูลงไป เป็นสีชมพูเข้มแตะตกตะกอนค่ะ น้องตูยาเซ : หยดน้ าโซดาลงไป ไม่เปลี่ยนสีครับ ครู : ดอกอัญชัญได้น้ าสีน้ าเงิน เมื่อหยดน้ ามะนาว น้ าส้มสายชูและน้ าโซดาจะเป็นสี อะไรบ้างคะ น้องจอจอ : หยดน้ ามะนาวลงไป เปลี่ยนเป็นสีม่วงครับ น้องพิวพิวทุย : หยดน้ าส้มสายชูลงไป เปลี่ยนเป็นสีม่วงครับ น้องปุยยูซัง : หยดน้ าโซดาลงไป ไม่เปลี่ยนสีครับ ครู : ดอกทองอุไรได้น้ าสีน้ าตาลอ่อน เมื่อหยดน้ ามะนาว น้ าโซดาและน้ าส้มสายชูจะเป็นสี อะไรบ้างคะ น้องต๊ะเซนพิว : หยดน้ ามะนาวลงไป เปลี่ยนเป็นสีเหลืองครับ น้องเวยาโซ : หยดน้ าส้มสายชูลงไป เปลี่ยนเป็นสีเหลืองครับ น้องเมี๊ยะ : หยดน้ าโซดาลงไป ไม่เปลี่ยนสีครับ ครู : ดอกเฟื่องฟ้าได้น้ าสีม่วงแดง เมื่อหยดน้ ามะนาว น้ าโซดาและน้ าส้มสายชูจะเป็นสี อะไรบ้างคะ น้องปุยยูซัง : หยดน้ ามะนาวลงไป เปลี่ยนเป็นสีแดงครับ น้องมิวจออู : หยดน้ าส้มสายชูลงไป เปลี่ยนเป็นสีแดงครับ น้องตาเซนพิว : หยดน้ าโซดาลงไป เปลี่ยนเป็นสีแดงค่ะ ครู : ดอกชบาได้น้ าสีน้ าตาล เมื่อหยดน้ ามะนาว น้ าโซดาและน้ าส้มสายชูจะเป็นสี อะไรบ้างคะ น้องจอจอ : หยดน้ ามะนาวลงไป เปลี่ยนเป็นสีส้มครับ น้องมิวจออู : หยดน้ าส้มสายชูลงไป เปลี่ยนเป็นสีส้มครับ
น้องเล็กคะนาย : หยดน้ าโซดาลงไป เปลี่ยนสีส้มครับ ครู : ดอกต้อยติ่งได้น้ าสีม่วง เมื่อหยดน้ ามะนาว น้ าโซดาและน้ าส้มสายชูจะเป็นสี อะไรบ้างคะ น้องตาเซพิว : หยดน้ ามะนาวลงไป เปลี่ยนเป็นสีม่วงอ่อนครับ น้องมะเตนเตนเอ : หยดน้ าส้มสายชูลงไป ไม่เปลี่ยนสีค่ะ น้องตูยาเซ : หยดน้ าโซดาลงไป ไม่เปลี่ยนสีครับ ครู : ดอกทองอุไรได้น้ าสีเหลือง เมื่อหยดน้ ามะนาว น้ าโซดาและน้ าส้มสายชูจะเป็นสี อะไรบ้างคะ น้องเมตายาอู้ : หยดน้ ามะนาวลงไป เปลี่ยนเป็นสีเหลืองอ่อนค่ะ เด็กและครูสรุปโครงการดอกไม้เปลี่ยนสีเป็นแผนผังความคิด
ขั้นที่ 5 บันทึกข้อมูล ( 20 มกราคม 2566 ) เด็กๆสังเกตการทดลอง เด็กแต่ละคนบันทึกผล จากการทดลอง คือ วาดรูปร่างรูปการทดลอง สิ่งที่ คาดว่าจะเกิดขึ น ผลที่เกิดจากการทดลอง เด็กเล่ากิจกรรมการทดลองให้ครูบันทึกในใบงาน วำดรูปและบันทึกผลกำรทดลอง กิจกรรมเป่ ำสีที่ได้จำกกำรทดลอง กิจกรรมพับสีใช้สีที่ได้จำกกำรทดลอง
ขั้นที่ 6 สรุปและอภิปรายผล ( 23 มกราคม 2566) เด็กและครูร่วมกันสรุปกิจกรรมและสนทนาแลกเปลี่ยนความรู้ใหม่ออกมาน าเสนอหน้าชั้นเรียนทุก กลุ่ม วาดภาพและบันทึกผลการทดลอง เด็กๆและครูร่วมกันสรุปและอภิปรำยผลกำรทดลอง เด็กๆวำดรูปผลกำรทดลอง เด็กๆน ำเสนอผลงำนของตนเองทดลอง
ผลการพัฒนาความสามารถของเด็กปฐมวัย 1. ผลการพัฒนาความสามารถพื้นฐาน 4 ด้าน ตามโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย 1.1 ด้านความรู้ - เด็กได้พัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์จากการทดลอง - เด็ก ๆ สามารถ เล่า / บอกวิธีการหาค าตอบของตนเองได้ - เด็ก ๆได้ เรียนรู้ เรื่อง สีของของไม้ชนิดต่างๆ และการเปลี่ยนแปลงของสี - เด็ก ๆ ได้เรียนรู้ การสังเกต เปรียบเทียบแสดงปริมาณการลงความเห็นจากข้อมูล 1.2 ด้าน ภาษา - เด็กมีพัฒนาการด้านภาษา จากการสนทนา โต้ตอบ แสดงความคิดเห็น - ทักษะด้านภาษาจากการพูด บรรยาย เล่า สิ่งที่สังเกต 1.3 ด้านสังคม - เด็กสามารถท างานร่วมกับผู้อื่นได้ - เด็กแสดงความคิดเห็นของตนเองและยอมรับฟัง ความคิดเห็นของผู้อื่น - เด็กเคารพกติกา และปฏิบัติตามข้อตกลงของห้องเรียน 1.4 ด้านการเคลื่อนไหว และทักษะการรับรู้ประสาทสัมผัส - เด็กเคลื่อนไหวหยิบจับอุปกรณ์การทดลอง การบีบน้ ามะนาว การขยี้ดอกไม้ คั้นน้ าดอกไม้การหยดน้ ามะนาว น้ าโซดา น้ าส้มสายชู - เด็กได้วาดภาพ การจับพู่กันระบายสี - เด็กสามารถใช้ประสาทสัมผัสโดยการสังเกตด้วยตัวเองจนได้ข้อมูลที่ถูกต้อง 2 ผลการพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 2.1 ทักษะการสังเกต - การบอกสิ่งที่สังเกต ด้วยประสาทสัมผัส ต่าง ๆ 2.2 ทักษะการจ าแนก ประเภท - จ าแนกตามชนิดของดอกไม้ สีของดอกไม้ โดยใช้เกณฑ์ของตัวเอง - เปรียบเทียบ สิ่งที่คาดคะเนกับ ผลการศึกษา 2.3 ทักษะการค านวณ - การนับจ านวนน้ ามะนาว น้ าโซดา และน้ าส้มสายชู ใส่ 5 หยด 2.4 ทักษะการพยากรณ์ หรือการคาดคะเนค าตอบ
- เด็ก สามารถสันนิษฐานค าตอบได้ว่า ดอกไม้ชนิดนี้ คือ หยดน้ ามะนาว น้ าโซดา และน้ าส้มสายชูลงไปแล้ว จะเกิดการเปลี่ยนสีหรือไม่ เปลี่ยนจากสีเดิมเป็นสีอะไร 2.5 ทักษะการจัดกระท า และสื่อความหมายข้อมูล - เด็กสามารถสรุปผลสิ่งที่สังเกตเห็น โดยการวาดภาพระบายสีและสื่อความหมาย เล่าให้ครูฟัง น าเสนอหน้าชั้น ให้เพื่อน ๆ เข้าใจได้ 2.6 ทักษะ การลงความคิดเห็น จากข้อมูล - เด็กสามารถ ให้เหตุผลเพิ่มเติม โดยใช้ความคิดเห็นส่วนตัว และประสบการณ์เดิม แสดง ความเห็น ต่าง ๆ ได้
ภาคผนวก