Янги Ўзбекистон 14.08

2020 йил 25 январдан чиқа бошлаган

Ижтимоий-сиёсий газета № 153 (153), 2020 йил 14 август, жума

СЕН – ҚУДРАТ МАНБАИ, САОДАТ МАСКАНИ,
ЖОНАЖОН ЎЗБЕКИСТОН!

Мустақиллигимизнинг 29 йиллигига Барҳаёт маънавий мерос

ҲИДОЯТГА БОШЛОВЧИ
ИМОМ ЭЪТИРОФИ

Эргаш ДАМИНОВ,
Ўзбекистон халқаро ислом
академияси тадқиқотчиси

Ислом дини вужудга келган дастлаб- Ҳаким ЙЎЛДОШЕВ олган сурат.
ки даврларданоқ мусулмонлар орасида
Одамларнинг ҳар қандай ЎЗБЕКИСТОН – МИНТА+АВИЙ ақидавий мавзуларда ихтилофлар юзага ажралиб турган муътазилийликка қарши
эзгу нияти мамлакатда, БАР+АРОРЛИКНИНГ ТАЯНЧ НУ+ТАСИ келган. Ушбу ихтилофларнинг негизида ўлароқ вужудга келган бўлса ҳам аслида
минтақада, дунёда тинчлик калом илмининг энг нозик мавзусига ай- исломнинг бирламчи манбалари — Қуръон
бўлсагина амалга ошади, Ўзбекистон минтақадаги барча давлатлар билан ижти- да “Қозоғистон йили” деб номланиши бу алоқалар аслида ланган ва бугун аксар деструктив кучлар оятлари ва ҳадиси шарифлар мазмунини
ҳаётий мазмун касб этади. моий-иқтисодий, сиёсий, гуманитар ва бошқа соҳаларда халқларимизнинг қалб тубидан жой олган муддао, ният ўзига дастур қилиб олган масалалар тўғри талқин қилиш, инсонларга содда ва
Масалага шу нуқтаи мустаҳкам ҳамкорлик алоқаларини ўрнатган. Хусусан, эканини тасдиқлади. ётади. равон тушунтиришни мақсад қилган.
назардан қарайдиган мамлакатимизнинг асосий стратегик шерикларидан бири
бўлсак, мамлакатимиз бўлмиш Қозоғистон билан қўшничилик муносабатлари йил Давоми 2-бетда Президентимизнинг 2020 йил 11 август- Давоми 3-бетда
Марказий Осиё минтақаси сайин кенгайиб боряпти. Ўтган 2019 йилнинг Ўзбекистон- даги қарори билан ташкил этилган Имом
марказида жойлашган ва Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот мар-
юртимиздаги барқарорлик кази шундай мураккаб саволларга илмий
минтақа барқарорлигини асосланган жавоблар бериб, мотуридий-
таъминлашда муҳим ўрин лик таълимотига асос солган буюк ватан-
тутади. дошимиз, аллома Абу Мансур Мотуридий
ҳаёти, беназир илмий меросини эътироф
этиш, юртимиз ҳамда жаҳонда кенг тарғиб
қилишга хизмат қилиши шубҳасиз.

Мотуридийлик таълимоти ислом дини
доирасидаги оқимлар орасида ўзининг
рационалистик қарашлари билан алоҳида

Долзарб мавзу

Муносабат ЎЗБЕКИСТОНДА ИЖТИМОИЙ
СИЁСАТ: ТИЗИМЛИ
ЎЗИНИ ЎЗИ ИШ БИЛАН БАНД ҚИЛИШ килоти ҳам, тадбиркорлик субъект-
лари ҳам тайёр турган эмас. Шу “ҚАЙТА ЮКЛАШ” ВА ЯНГИ
камбағаллик ва ишсизликни тугатишнинг муҳим омили боис, ҳар бир ишсиз ўзини ўзи банд ИМКОНИЯТЛАР
қилиши тақозо этилади.
Камбағалликни тугатиш, “Қўлдан берганга қуш тўймас”, деган бўлиб қолмайди. Шу туфайли у доимий Элдор АРИПОВ, БМТ экспертлари коронавирус инфекция-
ишсиз аҳолини иш нақл бекорга айтилмаган. Камбағаллар- ишига эга бўлиши керак. Бу эса бандлик- Албатта, ҳозирги кунда мам- Ўзбекистон Республикаси сининг кенг тарқалиши камбағалликни қисқар-
билан таъминлаш, ўзини га кўрсатиладиган ёрдам кўп ҳолларда ни тақозо қилади. Лекин ишсиз аҳолини лакатимизда жуда кўп янги иш Президенти ҳузуридаги тириш учун сўнгги йилларда эришилган барча
ўзи иш билан банд бир марталик. У бир марта ёрдам ол- “мана бу ерга ишга кир” дейдиган бўш ўринлари яратилмоқда. Бироқ бу Стратегик ва минтақалараро ютуқларга таҳдид солаётганига ишора қилиб,
қилиш орқали оилавий гани билан бутун ҳаётий муаммоси ҳал иш ўринларига эга бўлган давлат таш- билан ишсиз аҳолининг бир қис- тадқиқотлар институти бонг урмоқда. Глобал камбағаллик даража-
тадбиркорликни минигина банд қилиш имконияти директори си 1998 йилдан бери биринчи марта кўтари-
ривожлантириш жамият бор, холос. Ушбу ҳолат инобатга либ кетди, дея баёнот берди.
тараққиёти учун олиниб, Президентимизнинг 2020 Коронавирус пандемияси глобал даража-
муҳимдир. Чунки ишсиз йил 11 августдаги “Камбағал ва иш- да жаҳон соғлиқни сақлаш тизими ва иқтисо- ХМТ прогнозига кўра, иқтисодиёт ва меҳнат
аҳоли ишга жойлашмаса, сиз фуқароларни тадбиркорликка диётига катта зарба бўлди. Ижтимоий соҳа бозоридаги инқироз глобал ишсизликнинг
даромад топмаса, жалб қилиш, уларнинг меҳнат фа- ҳам ана шундай зарбани қабул қилиб олди ва қарийб 25 миллион кишига кўпайишига олиб
камбағаллик тугамайди. оллигини ошириш ва касб-ҳунарга бунда кўплаб ечилмаган тизимли муаммолар келиши мумкин. Бундан ташқари, ривожланган
ўқитишга қаратилган ҳамда аҳоли юзага қалқиб чиқди. Дунё бўйлаб миллионлаб мамлакатларда ишсизлик, ҳатто, буюк депрес-
бандлигини таъминлашга оид қў- одамлар ҳимоясиз қолди. Шу билан бирга, сия давридан ҳам ошиб кетиши кутилмоқда.
шимча чора-тадбирлар тўғрисида”- инқироз иқтисодий ривожланган ва ривожла-
ги қарори қабул қилинди. наётган мамлакатларни ҳам қамраб олди. Давоми 3-бетда

Давоми 2-бетда

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев раислигида 12 август куни ҳудудларда саноатни ривожлантириш,
рақобатбардош маҳсулотлар ишлаб чиқаришни кенгайтириш масалалари бўйича видеоселектор йиғилиши ўтказилди.

Саноат корхоналари Қорақалпоғистонда иккинчи Наманганда тўқимачилик ва Пандемия даврида маҳсулотни
иқтисодий у билан боғлиқ тармоқлар, намойиш қилиш имконияти
барқарорликни ярим йилликда 7,8 Навоий вилоятида қурилиш ва чеклангани боис, Электрон кооперация
таъминлаш, иш безак материаллари, Тошкент порталидан кенг фойдаланиш
ўринларини сақлаб триллион сўмлик саноат вилоятида фармацевтика, муҳимлиги таъкидланди.
қолиш ва янгиларини маҳсулоти ишлаб чиқариш Тошкент шаҳрида электроника
яратишда муҳим режалаштирилган. 5 та йирик Таҳлилларга ва мебель бўйича саноат
ўрин тутади. Шу боис, лойиҳани фойдаланишга кўра, қолган кластерларини ташкил этиш
пандемияга қарамасдан топшириш мўлжалланган. учун тадбиркорлик муҳити
мамлакатимизда бундай Тўқимачилик, кимё олти ойда 229 шаклланган. Лекин, шу билан
корхоналарнинг узлуксиз тармоқларидаги бу лойиҳалар бирга, рақобатдош маҳсулот
ишлаши учун шароитлар ҳисобидан 500 та янги иш триллион сўмлик чиқариш учун кластерда илм,
яратиб берилди. ўрни ташкил этилади. Худди саноат маҳсулоти инновация, лойиҳа, молия,
шундай, Тошкент шаҳри ишлаб чиқариб, инжиниринг ва инвестиция
Йилнинг биринчи ярмида “Ўзэлтехсаноат”, ва вилоятларда ҳам катта йил якунигача ташкилотлари бўлиши керак.
“Ўзавтосаноат”, тўқимачилик, чарм-пойабзал, режалар белгиланган. бу борадаги
металлургия, электр энергияси тармоқларида
ўсишга эришилган. Қўрғонтепа, Қумқўрғон, кўрсаткични 3,5 Саноат кооперацияси ва маҳаллийлаштириш масалалари атрофлича муҳокама
Ромитан, Музработ, Избоскан, Норин ва Янгибозор
туманларида саноат ишлаб чиқариш ҳажми бир фоизга ошириш учун этилди. Режадаги 133 та лойиҳа ишга тушмагани, яна 261 таси тўлиқ қувватга
неча баробар кўпайган. барча имкониятлар етмагани, оқибатда 1,1 триллион сўмлик маҳсулот ишлаб чиқарилмай қолгани
бор.
кўрсатиб ўтилди. Бу борадаги камчиликлар вилоятлар кесимида таҳлил қилиниб,
уларни ҳал этиш чоралари белгиланди.

2 СИЁСАТ Бундай инсонпарварлик ёрдами Ўзбекистон ҳукумати томонидан қўшни 2020 йил 14 август, 153-сон
давлатлар — Қирғизистон, Афғонистон, Эрон ва бошқаларга ҳам жўнатилди
ва бу кўмак биродарларимиз дардига оз бўлса ҳам малҳам бўлди.

Мустақиллигимизнинг 29 йиллигига АКАДЕМИК
ТЕЛЬМАН РАЖАБОВ

циясини ҳимоя қилди. Илм-фан мизда физикавий материалшу-
соҳасидаги кўп йиллик хизматла-
ри учун 1995 йилда Ўзбекистон нослик ва микроэлектроникани
Республикаси Фанлар академия-
сининг ҳақиқий аъзоси этиб сай- илмий асбобсозликда қўллаш
ланди.
илмий йўналишининг асосчиси
Ўз меҳнат фаолиятини 1959
йилда Фанлар академияси Фи- сифатида танилди. Ушбу соҳа-
зика-техника институтида кичик
илмий ходим сифатида бошла- нинг долзарб илмий ва амалий
ган истеъдодли олим қарийб 60
йиллик илмий-педагогик фаолия- масалаларига бағишланган кўп-
ти давомида Фанлар академияси
Электроника институти лабора- лаб мақола ва тадқиқотлари,
тория мудири, Марказий илмий
асбобсозлик конструкторлик ва монография ва рисолалари юр-
технологик бюроси директори,
Тошкент электротехника алоқа- тимиз ва чет эл илмий жамоат-
си институти ректори, Марказий
Осиё телекоммуникация ўқув чилигининг эътирофига сазовор
маркази директори, Тошкент
ЎЗБЕКИСТОН – МИНТАҚАВИЙ электротехника алоқаси инсти- бўлди.
тутининг кафедра мудири ла-
возимларида самарали меҳнат Жонкуяр устоз сифатида кўп-
қилиб, Ўзбекистонда илм-фан ва
таълим соҳаларини ривожланти- лаб ёшларга сабоқ берган илм-
риш ҳамда юқори малакали ил-
мий-педагог кадрлар тайёрлашга фан фидойисининг бевосита
муносиб ҳисса қўшди.
БАРҚАРОРЛИКНИНГ раҳбарлигида ўнлаб фан ном-
ТАЯНЧ НУҚТАСИ Тельман Ражабов мамлакати-
яти эътироф этган. Энди чегараолди ҳудудларда Ўзбекистон илм-фани оғир жу- зодлари ва фан докторлари тай-
замонавий савдо-логистика инфратузилмасини доликка учради.
яратиш, “Сурхон–Пули Хумри” электр узатиш ли- ёрланган.
ниясини барпо этишдек йирик лойиҳаларни амал- Материалшунослик физи-
га оширишимиз керак. Таълим ва маданий-гума- каси, илмий асбобсозлик ва Академик Т.Ражабовнинг
нитар соҳада муайян амалий қадамлар ҳам ўз микроэлектронлар техникаси
самарасини бермоқда. соҳасидаги таниқли олим, Ўзбе- мамлакатимиз илм-фанини ри-
кистон Фанлар академиясининг
Ўзбекистон Афғонистонда тинчлик ўрнатишга академиги Тельман Ражабов шу вожлантириш борасидаги хиз-
хайрихоҳ барча кучларни қўллаб-қувватлайди. йил 12 августда 85 ёшида вафот
Хусусан, афғонлар ўртасида ўзаро музокараларни этди. матлари давлатимиз томонидан
тез фурсатда бошлаш бўйича интилишларни юк-
сак баҳолайди. Президент Ашраф Ғани 2018 йил Т.Ражабов 1935 йил 15 август- муносиб тақдирланди. У “Меҳнат
март ойида бўлиб ўтган ҳамда натижалари афғон да Самарқанд шаҳрида туғилди.
инқирозини сиёсий йўл билан ҳал этишда салмоқ- 1959 йили Н.Бауман номидаги шуҳрати” ордени билан мукофот-
ли силжишга эришиш имконини берган Афғонис- Москва техника университетини
катлар билан алоқаларни изчилликда давом этти- тон бўйича Тошкент халқаро конференциясининг тугатиб, кейинчалик мазкур уни- ланган эди.
риб, мавриди келганда беминнат ёрдамини дариғ тарихий ролини алоҳида қайд этди. Маълумки, верситет аспирантурасида таҳ-
Бошланиши 1-бетда тутмаяпти. Ўзбекистон раҳбари Афғонистондаги тангликни сил олди. 1966 йили номзодлик, Таниқли олим, меҳрибон
бартараф этиш, иқтисодий ҳаётни йўлга қўйиш 1980 йили докторлик диссерта-
Буюк Британиянинг Chatham House халқаро Яқинда Тожикистоннинг “Azia-Plus” веб-сай- бўйича сўнгги уч йилда бир нечта ташаббусни ил- устоз, камтарин инсон Тельман
муносабатлар бўйича таҳлил маркази икки қўшни ти тарқатган хабарга кўра, пандемия шароитида гари сурди.
давлатнинг минтақавий интеграцион жараёнлари- Ўзбекистон бу мамлакатга энг кўп инсонпарварлик Ражабовнинг ёрқин хотираси
даги ўрнига баҳо бериб, Ўзбекистон роли ҳақида ёрдами кўрсатган давлатлардан бири. Ўзбекистон- Президентимиз Марказий Осиё давлатлари
бундай ёзди: “Янги раҳбар Шавкат Мирзиёев Ўз- нинг бу борадаги улуши 17,4 фоизни ташкил этади. раҳбарларининг маслаҳат учрашувида (2019 йил қалбларимизда ҳамиша сақла-
бекистоннинг ён қўшнилари билан муносабатла- Президент Шавкат Мирзиёевнинг бевосита кўрсат- 29 ноябрь) “Афғонистон минтақамизнинг узвий
рини илиқлаштирмоқчи эканини айтиб, президент масига биноан, 9 апрель, 8, 29 май кунлари панде- бир қисмидир. Ушбу мамлакатга тинчлик ва та- ниб қолади.
лавозимини бажаришга киришган эди. Президент мия шароитида энг зарур бўлган тиббий воситалар, раққиёт йўлига қатъий қадам қўйиши учун ёрдам
Мирзиёев 30 дан ошиқ товар гуруҳларига импорт дори-дармон ва озиқ-овқатдан иборат инсонпар- бериш барчамизнинг умумий манфаатларимизга Ш.МИРЗИЁЕВ, Т.НОРБАЕВА, Н.ИСМОИЛОВ,
божларини бекор қилиб, қўшни мамлакатлар билан варлик юки Тожикистонга етказилди. Ўзбек тиббиёт тўлиқ мос келади”, деб таъкидлаганида катта си- А.АРИПОВ, Б.ЙЎЛДОШЕВ
муносабатларни сиёсатдан ва мафкурадан холи мутахассисларининг бу юртга бориб, ўз касбдошла- ёсий мантиқ бор! Зеро, давлатимиз раҳбари айт-
қилишга ҳамда уларнинг Ўзбекистон бозорига ки- рига коронавируснинг олдини олиш ва унга қарши ганидек, “... Афғонистонни қўшни мамлакатлар Муносабат
риш имкониятларини кенгайтиришга интилди. Бун- курашиш бўйича кўрсатган кўмаклари дўст мамла- билан савдо-иқтисодий, транспорт-коммуникация
дай либераллаштириш минтақадаги “Бир макон, кат аҳолиси томонидан юқори баҳоланди. Чунки ва маданий-гуманитар алоқалар тизимига жалб ЎЗИНИ ЎЗИ ИШ БИЛАН
бир йўл” ташаббуси қамровига кирадиган йирик минтақада яшаётган халқлар фақатгина қўшни этиш бўйича умумий саъй-ҳаракатларимиз бу БАНД ҚИЛИШ
транспорт, коммуникация ва энергетика лойиҳала- эмас, бир азим чинорнинг шохларидир. мамлакатдаги вазиятни барқарорлаштириш ва уни
рини ривожлантириши, умуман олганда, Марказий тинч ҳаётга қайтариш жараёнига сезиларли ҳисса камбағаллик ва ишсизликни
Осиёдаги минтақавий ҳамкорликни рағбатлантири- Бундай инсонпарварлик ёрдами Ўзбекистон ҳу- қўшади”. тугатишнинг муҳим омили
ши мумкин. 2019 йилнинг апрелида Қозоғистон ва кумати томонидан қўшни давлатлар — Қирғизис-
Ўзбекистон ҳукуматлари вакиллари чегара оша сав- тон, Афғонистон, Эрон ва бошқаларга ҳам жўнатил- Айнан мана шу эзгу мақсадларни рўёбга чиқа- Бошланиши 1-бетда тидаман, давлат иш билан таъмин- надиган Skills паспорти берилади.
до-сотиқни мақбуллаштириш ва Марказий Осиёда- ди ва бу кўмак биродарларимиз дардига оз бўлса риш учун бундан бир неча йил аввал ўзбек му- ласа ишлайман, бўлмаса, оиламни Бу паспорт ўрта махсус, касб-ҳунар
ги энг йирик савдо ва логистика марказини ташкил ҳам малҳам бўлди. тахассислари заҳматлари туфайли Афғонистон Мамаюнус ПАРДАЕВ, давлат боқиб олсин” каби ҳаётий таълими дипломи даражасига тенг-
этиш мақсадида икки мамлакат чегарасида савдо ва иқтисодиёти учун муҳим бўлган Ҳайратон — Ма- Самарқанд иқтисодиёт ва ақидадан воз кечиш лозим. лаштирилганлиги мутахассисларга
иқтисодий ҳамкорлик бўйича халқаро марказ барпо Икки томонлама манфаатли ҳамкорлик Ўзбекис- зори Шариф темир йўли қуриб битказилди. Ўзбе- сервис институти профессори, ҳам катта имконият яратилганлиги-
этиш тўғрисидаги ўзаро англашув меморандумини тон — Қирғизистон ўртасида ҳам самарали ривож- кистон Мазори Шариф — Кобул — Пешовар йўна- иқтисодиёт фанлари доктори Шунингдек, қарорда Россия Фе- дан далолатдир.
имзолаган эди. Янги иншоот Марказий Осиёнинг ланиб бормоқда. Ўтган йили Ўзбекистон Қирғизи- лиши бўйича ҳам темир йўл қуриш лойиҳасида дерациясида фаолият юритаётган
бошқа мамлакатлари билан савдо ҳамкорлигини стонга 100 миллион долларлик кредит ажратди. фаол иштирок этмоқчи. Ўзбекистон ва Афғонистон Қарор билан Ўзбекистонда кам- меҳнат мигрантларини ўқитиш чо- Юқорида санаб ўтилган тадбир-
марказлаштириш, савдо оқимларини бир жойга Эътироф этиш керакки, Осиёнинг етакчи давлатла- Мазори Шариф — Шибирғон — Маймана — Ҳи- бағал ва ишсизларни касб-ҳунарга ралари белгиланган. Ушбу ҳолат ларни амалга ошириш учун Банд-
жамлаш ва тартибга солиш, шунингдек, транспорт ри бозорларига чиқишда Қирғизистоннинг транзит рот” темир йўлини барпо этиш ҳақидаги битимни ва тадбиркорликка ўқитиш тизими мигрантларимизга дуч келган “то- ликка кўмаклашиш давлат жамғар-
логистикасини такомиллаштиришга хизмат қилиши имкониятлари биз учун жуда муҳим. Мамлакати- 2017 йил декабрда имзолангани ва бу лойиҳа- жорий этиладиган бўлди. Бу ўта за- пилган”, “қора иш” билан эмас, бал- масига Инқирозга қарши курашиш
кутилмоқда”. мизда ишлаб чиқарилаётган маҳсулотларни Хитой- да дунёнинг йирик давлатлари иштирокига умид рур чоралардан бири. Зеро, кўп иш- ки аниқ касб билан шуғулланиш им- жамғармасидан 2020 йил учун
га Қирғизистон орқали етказиш учун бор-йўғи 300 боғлагани ва шу тариқа Афғонистоннинг минтақа- сизларда аниқ касб йўқ, нима қили- кониятини беради. Яна бир муҳим ажратиладиган маблағларга қў-
Дарҳақиқат, икки давлат иқтисодий потенциали километрга яқин масофани босиб ўтиш кифоя. Бу вий иқтисодий-сиёсий интеграцион жараёнларга шини билмайди. Бирор иш қилишга жиҳат, қарор билан камбағал ва шимча равишда 150 миллиард сўм
имкониятларини ягона интеграцион мақсадлар сари борада дадил қадамлар ташланмоқда. Агар Қирғи- жалб қилиниши ўз-ўзидан бу мамлакатдаги улкан малакаси етмайди. Шу туфайли ишсиз фуқароларни касб-ҳунарга ўтказилиши кўзда тутилган.
бирлаштирса, бундан бутун минтақа баҳраманд зистон орқали Хитойга ўтадиган қисқа масофали ва жиддий муаммолар ечимида ҳал қилувчи омил камбағал ва ишсизларни касб-ҳу- ўқитиш тизимини жорий этиш учун
бўлади. темир йўл ишга тушса, нафақат Хитой, балки Яқин бўлиб хизмат қилади. нарга ва тадбиркорликка ўқитиш зарур бўладиган молиявий хара- Диққатга сазовор чоралардан
Шарқ, Европа ва Осиё давлатлари билан алоқала- тизими вилоят, туман (шаҳар) ва жатларнинг аниқ манбалари ҳам яна бири — ҳар бир ҳудудда ками-
Жорий йилнинг 22 июнь куни Президент Шавкат римиз кескин ривожланади. Нафақат икки халқ, бал- Дунё аҳли Ўзбекистоннинг Афғонистон муаммо- маҳаллалар даражасигача бориб кўрсатиб берилди. Одатда бундай да биттадан “Энг яхши касбга тай-
Мирзиёевнинг Қозоғистон Республикасининг Бирин- ки минтақа мамлакатлари учун истиқболли лойиҳа- сини бартараф этиш йўлидаги саъй-ҳаракатлари- етадиган бўлди. Бу тизим касб-ҳу- таълим хизматлари пулли асосда ёрлаш дастури” бўйича нодавлат
чи Президенти — Элбоши Нурсултон Назарбоев би- ларни шу тариқа ҳаётга татбиқ этиш мумкин бўлади. дан яхши хабардор. Президентимиз 2017 йилнинг нарга ўқитувчи давлат ва нодавлат нодавлат таълим муассасалари касб-ҳунарга ўқитиш муассасалари
лан телефон орқали мулоқоти чоғида коронавирус сентябрь ойида БМТ Бош ассамблеясининг 72-сес- муассасаларни ўз ичига олади. томонидан кўрсатиб келинаётган ўртасида очиқ танлов ўтказилади.
инфекцияси тарқалишининг олдини олиш, шунинг- Энг муҳими, бу иқтисодий имкониятлар давлатлара- сиясида сўзлаган нутқида ҳам, бошқа кўп халқаро эди. Эндиликда фақат ўқувчилар- Танлов ғолибларининг лойиҳалари-
дек, Ўзбекистон ва Қозоғистоннинг жадал ривожла- ро ишонч ва минтақадаги тинчлик-тотувликни мус- минбарлардан ҳам Афғонистон муаммосини тинч Шу тариқа камбағал ва ишсиз- нинг ўзлари ҳисобидан эмас, бир ни рағбатлантириш учун Бандликка
ниб бораётган ўзаро муносабатлари ва иқтисодиёт- таҳкамлайди. йўл билан сиёсий музокаралар орқали ҳал қилиш ларни касб-ҳунарга ҳамда тадбир- қисми давлат, яна бир қисми бошқа кўмаклашиш давлат жамғармасига
ларига пандемия оқибатларининг салбий таъсирини зарурлигини таъкидлаб келган. Айнан Шавкат корликка ўқитишнинг янги тизими манбалардан ажратиладиган бўлди Инқирозга қарши курашиш жамғар-
камайтириш борасида икки мамлакат ҳукуматлари Айнан шундай эзгу мақсадлар ила Туркманис- Мирзиёев ташаббуси билан 2018 йил 26-27 март вужудга келмоқда. Бунда хусусий ҳамда уларнинг аниқ манбалари, масидан қўшимча равишда 50
томонидан биргаликда кўрилаётган чора-тадбир- тон билан яхши қўшничилик муносабатлари йўлга кунлари Тошкент шаҳрида Афғонистонда тинчлик сектор имкониятларидан кенг фой- йўналишлари ва кўламлари белги- миллиард сўм маблағ ажратилиши
лар муҳокама қилинди. Кўп асрлик дўстлик, яқин қўйилган. Туркманистон Президенти Гурбангули ўрнатиш бўйича халқаро конференция ўтказилди. даланиш кўзда тутилган. Муҳими, лаб берилди. кўзда тутилган. Шу туфайли мазкур
қўшничилик ва стратегик шериклик тамойилларига Бердимуҳамедов Марказий Осиё давлатлари раҳ- Давлатимиз раҳбари ушбу конференцияда сўзла- касб-ҳунарга ва тадбиркорлик- масала устувор вазифаларнинг ба-
асосланган Ўзбекистон — Қозоғистон амалий ҳам- барларининг 2019 йил 29 ноябрь куни Тошкентда ган нутқида: “Афғонистоннинг келгусидаги тинч ка ўқитиш жараёнларини ташкил Қайд этиш жоизки, нодавлат жарилишини реал таъминлаш им-
корлиги кенгайиб бораётгани мамнуният билан қайд бўлиб ўтган иккинчи маслаҳат учрашуви ва расмий тараққиёти учун умумий масъулиятни ҳис этган этишда эҳтиёжманд аҳоли ва ноги- касб-ҳунарга ўқитиш муассаса- конини беради. Бу муҳим тадбир-
этилди. Ўзаро манфаатли алоқаларнинг устувор ташрифи чоғида икки томон ўртасида яхши қўш- ҳамда ўзбек ва афғон халқининг азалий дўстлик ронлиги бўлганларга алоҳида аҳа- ларини ташкил этиш учун “Ишга ларни амалга ошириш натижасида
йўналишларида қўшма лойиҳалар амалга оширил- ничилик ва стратегик шериклик руҳидаги муно- алоқаларига таянган ҳолда биз Ўзбекистон ҳуду- мият берилган. Уларнинг иш билан марҳамат” мономарказлари ва ҳар йили 60 минг нафарга яқин иш-
моқда. Ўндан ортиқ янги лойиҳани амалга ошириш сабатлар мустаҳкамланганини, экспорт-импорт дида тинчлик жараёнларининг исталган босқичида бандлигини таъминлашга оид қў- касб-ҳунарга ўқитиш муассасала- сиз ва ижтимоий ҳимояга муҳтож
назарда тутилаётган саноат кооперациясини мус- амалиётлари ҳажми ошгани, энергетика, қишлоқ Афғонистон ва “Толибон” ҳаракати ўртасида тўғри- шимча тадбирларни амалга оши- рининг бинолари маҳаллий ҳоким- аҳолини меҳнат бозорида талаб
таҳкамлаш бўйича “йўл харитаси” маъқулланди. хўжалиги, саноат ва транспорт соҳаларида коопе- дан-тўғри музокараларни ташкил этиш учун бар- риш чоралари ҳам мазкур қарорда лик ва фуқароларнинг ўзини ўзи юқори бўлган касбларга бепул ўқи-
рация лойиҳалари амалга оширилаётганини мам- ча шароитларни яратиб беришга тайёрмиз”, дея кўзда тутилган. бошқариш органлари тавсиясига тиш имконияти юзага келади.
Ҳамкорликнинг ёрқин ифодасини 2020 йил нуният билан эътироф этди. Ҳар бир мамлакатнинг қайд этгани алоҳида эътирофга лойиқдир. Жаҳон кўра бошқа бўш турган бинолар ёки
27 март куни Қозоғистоннинг Қўстанай шаҳрида ички коммуникацияларини ишга солиш минтақа- дипломатияси тарихида “Тошкент декларацияси” Қарорда қайд этилишича, кам- уларнинг бир қисми оператив бош- Ушбу қарорда кўзда тутилган
“UzAuto Motors” автомобилларининг Chevrolet брен- даги иқтисодий-савдо муносабатлар барқарор алоҳида тилга олиниши айни ҳақиқат. бағал ва ишсиз фуқароларни қарувга ёки узоқ муддатли имтиёз- барча устувор вазифалар белгилан-
ди остида “СариаркаАвтоПром” масъулияти чеклан- ривожланишида муҳим омил бўлиб хизмат қила- касб-ҳунарга ўргатиш ҳамда улар- ли ижарага берилади. ган тартиб ва муддатда бажарилса,
ган ширкатида ишлаб чиқарилишига старт берилга- ди. Шу нуқтаи назардан Туркманистон Ўзбекистон Аслида бугунги Ўзбекистон замини, қадимий Ту- нинг меҳнат фаоллигини ошириш, мамлакатимизда 800 мингдан ортиқ
нида кўриш мумкин. учун жаҳон бозорига қисқа ва қулай йўлларни оча- рон, Мовароуннаҳр, Туркистон ҳамиша минтақа ва аҳоли бандлигини таъминлаш ва Ҳозир мамлакатимиз иқтисоди- фуқаро ҳамда иш берувчига банд-
ди. Хусусан “Ўзбекистон — Туркманистон — Эрон халқаро миқёсда савдо-сотиқ, интеллектуал бой- ишчи кучининг рақобатбардошли- ётида битта тенденция кузатил- лик ва меҳнат соҳасида давлат хиз-
Яқинда Фарғона вилояти Риштон тумани мар- — Ўмон” транспорт-транзит коридори, шунингдек, лик, бой исломий ва маънавий қадриятлар ўчоғи, гини оширишга оид дастурий чора- моқда. Бир томондан, ишсиз аҳоли матлари кўрсатилади. Шунингдек,
казида ажойиб миллий меъморчилик ва ёғоч кан- Амударёда “Туркманобод — Фороб” йўналиши бўй- лар кўрилган. Ишга жойлаштириш сони кўп, иккинчи томондан, янги 410 минг аёл ва 300 минг ёшнинг
дакорлиги анъаналарига мувофиқ бунёд этилган лаб транспорт ва темир йўл кўприги қуриш бўйи- айни вақтда турли тамаддунлар, диний ва сиёсий масаласида “Марҳамат, сиз учун йўналишдаги жуда кўп муҳим му- бандлиги таъминланади.
ўзбек-тожик “Дўстлик уйи” биноси фойдаланишга ча йирик лойиҳаларни амалга оширишга алоҳида қарашлар сўзлашувининг чорраҳаси, бошқача айт- эшигимиз очиқ” принципидан воз тахассисликлар бўйича кадрлар
топширилди. Ҳа, ўзбек ва тожик ерлари туташ, эътибор қаратилмоқда. Ушбу объектларни қуриш ганда, музокаралар, фикрлар алмашуви майдони кечиш лозим. Ишга жойлашишда етишмайди. Ушбу эҳтиёждан келиб Айрим ҳудудларда ўтказилган
урф-одатлари, анъаналари бир икки халқ. Улар Туркманистон орқали Жанубий ва Марказий Ев- бўлиб келган. Бунга узоқ ва янги тарих гувоҳ. ҳам кадрлар малакаси бўйича чиқиб, аҳолини меҳнат бозорида тадқиқотларимиз кўрсатдики, ишсиз
асрлар давомида бир-бирига ҳамдард, ҳамнафас, ропа, Яқин Шарқ ва Жануби-шарқий Осиё мамла- рақобатлашадиган бўлиши керак. талаб юқори бўлган янги, етишма- аҳолининг ўрта ҳисобда 20 фоизга
ёнма-ён яшаб, шу минтақа озодлиги ва ободлиги катларига товарларни ташиш ҳажмини кўпайтириш Ўзбекистон мустақилликка эришгач, хусусан, Шунга тайёр бўлса, кадрларда та- ётган касбларга ўқитиш масаласига яқинроғи давлат ташкилотлари ва
учун курашган, адабиёт ва санъатнинг гўзал наму- учун қулай шарт-шароит яратади. Бундан ташқари, сўнгги уч йил мобайнида давлатимиз минтақавий комиллашиш учун ички кучлар ишга алоҳида аҳамият берилган. Шунинг- идораларига, 30 фоизи тадбиркор-
наларини яратган. нефть-газ соҳасида кенг кўламли лойиҳаларни интеграцион жараёнларга янги куч бағишлади. тушади. “Мен камбағаллар рўйха- дек, аҳолини тадбиркорлик асосла- лик субъектларига ишга жойлаша-
амалга ошириш борасида ҳам ўзаро ҳамкорлик Давлатимиз раҳбари Самарқанд шаҳрида ўтган ри ва хорижий тилларга ўқитишга ди. Қолган қарийб 50 фоиз ишсиз
Бир йиллар бурун Би-би-си мухбири Бен Таве- кенгаймоқда. “Марказий Осиё: ягона тарих ва умумий келажак, ҳам эътибор қаратилган. Ушбу аҳоли ишсиз ҳолатда қолади. Булар,
нер Ўзбекистонга келиб, бу ердаги инқилобий ўз- барқарор ривожланиш ва тараққиёт йўлидаги ҳам- ишларда нодавлат сектор имкони- асосан, ўзларини ўзлари иш билан
гаришларни ўз кўзи билан кўриб, таассуротларини Президентимизнинг сиёсий иродаси, оқилона корлик” мавзусидаги халқаро конференцияда сўз- ятларидан кенг фойдаланиш ҳам банд қилиш тамойили асосида ишга
қуйидагича баён этган эди: “Ҳар қандай тўсиқ, ғов- ташқи сиёсати ўлароқ, минтақада вазият илиқлаш- лаган нутқида “Марказий Осиё — бу ҳақиқатдан кўзда тутилган. Бу тадбирлар иқти- жойлашиши лозим. Юқорида кўрил-
нинг олиб ташланиши ҳар доим ижобий воқелик ди, қўшниларимиз билан дўстона алоқалар мус- ҳам ноёб имкониятлар ва ҳали ишга солинмаган содиётдаги кадрларга бўлган эҳти- ган чоралардан аёнки, меҳнатга қо-
саналади. Виза эса ана шундай тўсиқлардан бири таҳкамланди. Шу нуқтаи назардан Ўзбекистоннинг улкан салоҳият ва имкониятларга эга бўлган мин- ёжнинг қондирилиши, камбағаллик билиятли аҳолининг бандлик дара-
бўлади... Ўзбекистонга ўтган 20-25 йил эмас, сўнгги Туркий давлатлар ҳамкорлик кенгаши доирасида тақадир. Минтақада мустаҳкам тараққиёт, барқа- барҳам топиши, хорижга “отланган” жаси энди, асосан, ўзини ўзи банд
икки йилдан келиб чиқиб баҳо беришимиз керак. Ал- турли соҳалардаги ҳамкорлиги янада ривожланди, рорлик ва фаровонликни таъминлаш — бизнинг аҳолининг муносиб иш билан таъ- қилиш эвазига ошиб боради. Агар
батта, охирги икки йил ичида Ўзбекистонда, ростдан қардош мамлакатлар билан савдо-иқтисодий алоқа- тўлиқ эриша оладиган муштарак вазифамиздир”, минланишига хизмат қилади. 700 мингдан зиёд ишсиз иш билан
ҳам, жуда кўп ишлар амалга оширилмоқда”. лар ҳажми йил сайин ошиб бормоқда. деб бежиз таъкидламади. таъминланса, мамлакатимизда иш-
Қарорда қайд этилишича, “Ишга сизлик даражаси уч-тўрт йилда де-
Афсуски, бугун коронавирус аталмиш чегара Жорий йилнинг 2 август куни давлатимиз раҳ- Шоқаҳҳор САЛИМОВ, марҳамат” мономарказлари ҳамда ярли барҳам топади.
билмас ёв чегараларни ёпди, иқтисодий алоқалар бари Афғонистон Ислом Республикаси Президен- шарҳловчи, касб-ҳунарга ўқитиш марказлари
йўлига тўсиқ бўлди. Дунёдаги кўплаб давлатлар ти Ашраф Ғани билан мулоқот қилди. Мулоқот битирувчиларининг касбий малака- Бир сўз билан айтганда, иш-
бу муаммо олдида ёлғизланиб қолди. Шундай оғир асносида икки томонлама ҳамкорлик ва минтақа- Саодат УБАЙДУЛЛАЕВА, сини халқаро WorldSkills стандарт- сизликнинг тугатилиши камбағал-
шароитда Ўзбекистон минтақадаги қўшни мамла- вий аҳамиятга молик масалалар юзасидан фикр сиёсатшунос лари асосида баҳолаш, шунингдек, ликнинг ҳам қисқариб боришидаги
алмашилди. Ўзбекистон Афғонистонда йирик-йи- баҳолашдан муваффақиятли ўтган муҳим омиллардан бири ва мос
рик иқтисодий-коммуникация лойиҳаларини му- битирувчиларга мамлакатимизда равишда аҳолининг фаровонлиги
ваффақиятли амалга оширганини дунё ҳамжами- ва хорижий давлатларда тан оли- юксалиши ҳам шу омиллар эвазига
рўй беради.

2020 йил 14 август, 153-сон Биргина тўрт ой ичида доимий даромад билан таъминланиши туфайли эҳтиёжманд ЖАМИЯТ 3
оилаларнинг 159 мингтаси ёки 40 фоиздан ортиғи “темир дафтар” рўйхатидан

чиқарилди. Тошкент ва Қорақалпоғистонда бу кўрсаткич янада юқори — мос равишда
55 фоиз ва 58 фоиз.

Долзарб мавзу

ЎЗБЕКИСТОНДА ИЖТИМОИЙ СИЁСАТ: тарбиялаш, илмли қилиш борасида
фикрлайдилар. Бундай кўринишда-
ги турмуш тарзида одатда “ҳар бир
кейинги авлод олдингисидан муваф-
ТИЗИМЛИ “ҚАЙТА ЮКЛАШ” ВА ЯНГИ фақиятлироқ ва бойроқ” қоидаси
ишлаб кетади.

Шундай қилиб, таъкидлаш мумкинки,
эҳтиёжманд фуқароларнинг бандлигини
таъминлаш имкониятларини яратиш би-
ИМКОНИЯТЛАР лан бирга, мақсадли ва тўғридан-тўғри
моддий қўллаб-қувватлаш чора-тад-
бирлари мажмуининг бирлаштирилиши
Бошланиши 1-бетда танланган стратегиянинг халқ турмуш

Иш билан бандликнинг пасайиши, та- Бу борада олиб борилаётган саъй-ҳа- ундан туман, вилоят ва умуман, респуб- рати ойдинлашиб бормоқда. борасидаги фаоллиги ҳам рағбатланти- даражасини яхшилаш ва фаровонлиги-
биийки, одамлар даромадининг сезилар- ракатларни кўп жиҳатдан аллақачон ўз ликадаги мавжуд ижтимоий вазият ҳақи- Оилаларга ижтимоий ёрдам ажра- рилади. Мамлакатимизда аҳоли, авва- ни ошириш борасидаги самарадорлиги-
ли йўқотилишига ҳам олиб келади. ХМТ- самарадорлигини исботлаган Хитойнинг да аниқроқ тасаввур юзага келади. Яъни, ло, меҳнатга лаёқатли одамлар сонини ни бир неча бараварга оширади.
нинг баҳолашича, 2020 йилнинг охирига камбағалликни бартараф этиш стратегия- туман ҳокимидан тортиб, Президентгача тишда йўл қўйилган хатолар эҳтимоли ҳисобга олган ҳолда, тадбиркорлик фа-
етарлича юқорилигини ҳам эътироф Ана шу ёндашув туфайли “қашшоқ-

келиб, улар 860 млрд. дан 3,4 трлн. дол- си билан таққослаш мумкин. ишлар кўлами ва эришилган натижалар этиш жоиз. Бундай тарздаги тақсимотда КОРОНАВИРУС ПАНДЕМИЯСИ ДАВРИДА ФУҚАРОЛАРНИНГ 2020

ларгачани ташкил этади. Одатда Хитойнинг қашшоқликка қар- борасида, реал ёрдам кўрсатилаётган тизимда носозликлар юз беради. Яқинда ЙИЛНИНГ 1-ЯРИМ ЙИЛЛИГИДА БАНДЛИГИНИ ТАЪМИНЛАШ БЎЙИЧА

Коронавирус пандемияси оқибатлари ши курашдаги муваффақияти манзилли оилалар ва исм-шарифларгача, аниқ ва Тошкентнинг Сергели туманида содир АМАЛГА ОШИРИЛГАН ИШЛАР

Марказий Осиё учун олдиндан кутилга- ёрдам, қишлоқ хўжалигидаги ислоҳотлар, яхлит тасаввурга эга бўлади. бўлган воқеа буни яққол кўрсатди.

нидан анча жиддий бўлди. Жаҳон банки камбағал аҳолини маълум кўникмаларга Оддий қилиб айтганда, “Темир даф- Бироқ сўнгги қарорлар ҳукумат мав-

йил охирига қадар минтақада ялпи ички ўргатиш, инфратузилма ва хусусий тад- тар”да умумий кўрсаткичлар эмас, балки жуд бўшлиқларни кўриб, уларни барта- Жами
маҳсулотнинг 1,7 фоизга камайишини ис- биркорликни ривожлантириш каби асосий ҳар бир оила, ҳар бир фуқаронинг муам- раф этишга интилаётганини ишонч би-
тисно этмаяпти. Қирғизистонда ЯИМнинг таянч устунларга асосланган, дея эъти- молари ва уларнинг ечимлари акс этади. лан айтиш имконини бермоқда. Бунда
энг катта пасайиши кутилмоқда — минус роф этилади. Буларнинг барчаси ҳар бир фуқаронинг юзага келувчи камчиликларни ҳисобга Жамоатчилик ишларига жалб қилинган
4 фоиз. Қозоғистонда пасайиш минус 3 Бундай ёндашув туфайли, бугунги кун- ижтимоий муаммоларига, унинг ўта за- олиб, тизимни созлашга қаратилган
фоиздан бироз камроқ бўлади. Тожикис- рурий муаммоларини ҳал этишга ёрдам ҳамда вақти-вақти билан киритилаёт- Шахсий ва дала томорқа хўжаликларига
тонда — минус 2 фоиз. да Хитой — қашшоқликни қисқартириш- берадиган йўл ва воситаларга эътибор ган тузатишлар шу билан изоҳланади. субсидия ажратилган
нинг рекорд суръатларини намойиш эта- қаратиш имконини беради.
Президент фармонига мувофиқ, ижти- Қишлоқ хўжалиги кооперативларга субси-
2019 й. 2020 (прогноз) 2021 (прогноз) “Темир дафтар” рўйхатлари асосида моий ёрдамнинг барча турларини бир дия ажратилган
эпидемияга қарши курашнинг дастлаб- хил мезон ва бир хил ҳужжатга мувофиқ
Тадбиркорлик фаолиятига субсидия
ажратилган

ки кунларидан бошлаб аҳолини моддий тақдим этиш имконини берадиган Яго- Ишсизлик нафақаси тайинланган фуқаролар

қўллаб-қувватлаш бўйича кенг кўламли на ижтимоий реестр яратилмоқда. Йил Бандлиги таъминланган (минг нафар) Тўланган маблағлар (миллиард сўм)
ишлар амалга оширилмоқда. Бунда қўл- охирига қадар тизим барча ҳудудларда
лаб-қувватлаш чоралари, худди баъзилар босқичма-босқич жорий этилади.
тасдиқлашга ўрганиб қолгандай, оддийги- Маълумотларни тизимлаштириш ҳар
Қозоғистон Қирғизистон Тожикистон Туркманистон Ўзбекистон на ижтимоий пакетларни тарқатиш билан- бир ижтимоий ёрдам олувчининг эҳтиёж олиятига жалб этиш фуқаролар фаро- лик тузоғига” тушиб қолган минглаб
гина чекланиб қолинмайди. даражасини ҳисобга олган ҳолда амалга вонлигини оширишдаги кўплаб масала- умидсиз фуқаролар ўзини ўнглаш ва
Бу йил минтақада иқтисодиёти ўси- ётган ва биринчи марта “Қашшоқликни оширилади. У оила аъзоларининг даро- ларни ҳал этади. аҳволини яхшилаш учун самарали
ши мумкин бўлган ягона мамлакат камайтириш бўйича БМТ мингйиллик Аввало, муҳтож оилаларга кўрсати- мадлари, мол-мулки, банк ҳисоблари, иқтисодий рағбатга эга бўлдилар.
— Ўзбекистон бўлиб, иқтисодий ўсиш ривожланиш мақсадлари”га эришган лаётган молиявий ёрдамнинг аҳами- олинган кредитлар ва автомобиллар Ўзбекистонда оилавий бизнес та-
суръатлари 1,5 фоизни ташкил этишини мамлакат ҳисобланади. Ўтган 40 йил мо- ятли эканини таъкидлаш лозим. Бунинг тўғрисидаги турли идораларнинг тегишли шаббусларини қўллаб-қувватлаш тад- Камбағаллик муаммосини бутунлай
прогноз қилмоқда. байнида ХХР 740 миллиондан ортиқ ки- натижасида мамлакатимизда биринчи базаларида мавжуд бўлган маълумотлар биркорликка бўлган қизиқишни оши- ва қисқа вақт ичида бартараф этиб бўл-
шини қашшоқликдан олиб чиқди. Бундай марта қийин аҳволда қолган барча киши- асосида аниқланади. ришнинг энг оммавий воситаларидан маслиги табиий. Бошқа мамлакатлар-
Карантин Марказий Осиё давлатлари- ютуқлар, аввало, жойларда изчил ишлар- ларни тўғридан-тўғри моддий қўллаб-қув- бирига айланди. Бу мақсадлар учун нинг тажрибаси шуни кўрсатадики, бу
дан келган юз минглаб меҳнат муҳожир- ни амалга ошириш, қатъий маъмурий на- ватлаш йўлга қўйилди. Истиқболда “Ягона ижтимоий ре- жуда салмоқли миқдордаги маблағлар жуда узоқ вақт ва машаққатли меҳнатни
ларини ҳам даромадсиз қолдирди. Пан- зорат ўрнатиш орқали таъминланган. йўналтирилган. Биргина “Ҳар бир оила талаб этадиган жараён. Бироқ айнан
демия туфайли бутун дунё бўйлаб пул 2020 ЙИЛНИНГ ЯКУНИГА ҚАДАР: — тадбиркор” дастурини амалга оши- ўша халқаро тажриба бу муаммога ҳар
ўтказмалари 20 фоиз га қисқарса, Мар- Ўзбекистонда ижтимоий-иқтисодий риш учун қўшимча 2 трлн. сўм ажра- томонлама ва изчил ёндашилса, тўғри
казий Осиёда деярли 28 фоизга пасаяди. ривожланиш бўйича самарали ишларни 14 ёшгача болалари бўлган бола 2 ёшга тўлгунга қадар бола моддий ёрдам олувчи кам тилган. Умуман, жорий йилда оилавий амалга оширилса, кутилган натижани
ташкил этиш вазифаси секторлар бў- эҳтиёжманд нафақа олувчи парвариши бўйича нафақа олувчи таъминланган оилалар бизнес дастурлари учун 4 трлн. сўмдан беришини тасдиқлайди.
Шу аснода Жаҳон банки 2,6 миллион- йича ишлар модели ёрдамида ҳал этил- зиёд маблағ йўналтирилмоқда.
га яқин Марказий осиёликлар камбағал- моқда. Ҳар бир сектор ҳокимият, проку- оилалар эҳтиёжманд оналар Буни “Темир дафтар” амалиёти ҳам
лик чизиғидан пастга тушиб кетиши мум- ратура, ички ишлар органлари ва солиқ Ушбу ёндашувга талаб мавжудлиги тасдиқлайди. Биргина тўрт ой ичида
кинлиги ҳақида огоҳлантирмоқда. Амалдаги сон (минг) мингга етказилади ва унинг ишлашидан манфаатдорликни доимий даромад билан таъминла-
тадбиркорлик фаолияти учун 5 мингдан ниши туфайли эҳтиёжманд оилалар-
Қурбон Ҳайити арафасида аъзолари естр” дастурининг тўлиқ ишга туширили- ортиқ кишининг қарийб 6 млрд. сўм нинг 159 мингтаси ёки 40 фоиздан
субсидия олгани ҳам далолат беради. ортиғи “темир дафтар” рўйхатидан
Йил охирига қадар бундай субсидия- чиқарилди. Тошкент ва Қорақалпоғи-
ларни олувчилар сони 13 минг киши- стонда бу кўрсаткич янада юқори
га етиши, ажратилган маблағ эса 11,5 — мос равишда 55 фоиз ва 58 фоиз.

Бундай муҳим шароитларда ҳукумат- хизмати вакилларидан, яъни жойлардаги қарийб 700 минг кишини ташкил этади- ши инсон омилини сезиларли даражада КОРОНАВИРУС ПАНДЕМИЯСИ ДАВРИДА ИШСИЗ ҚОЛГАН, ВАҚТИНЧА
ларнинг асосий вазифаси нафақат касал- вазият ҳақида барча маълумотларга эга ган 182 мингдан зиёд оилага 1 миллион минималлаштиради ва натижада ижтимо- ИШИНИ ЙЎҚОТГАН ҲАМДА ХОРИЖГА ИШЛАШ УЧУН КЕТА ОЛМАГАН
ликнинг тарқалишини жиловлаш, балки бўлган шахслардан ташкил топади. Бун- сўмгача миқдоридаги тўловлар амалга ий ёрдамни тақсимлашдаги коррупция ҳо- ФУҚАРОЛАРНИНГ 2020 ЙИЛ ИЮЛЬ-ДЕКАБРЬ ОЙЛАРИДА БАНДЛИГИНИ
аҳолининг заиф қатламларини ҳамда иш дай ёндашув қуйи даражаларда ишларни оширилди. Айтиш керакки, ёрдам тўғри- латларини имкон қадар бартараф этади.
ва даромад манбаисиз қолганларни қан- йўлга қўйиш имконини беради, шунин- дан-тўғри ва нақд пулларда кўрсатилди. ТАЪМИНЛАШ ПРОГНОЗ-ПАРАМЕТРЛАРИ
дай қўллаб-қувватлашдан ҳам иборатдир. гдек, ҳар бир тумандаги фаолият учун МУНОСИБ ДАРОМАД, ЁРДАМ
Бундан ташқари, Президентимизнинг

ЎЗБЕКИСТОНДА АҲВОЛ сектор раҳбарининг шахсий масъулияти- сўнгги фармонига асосан, “Темир даф- ПУЛИ ЭМАС Жами
ни оширади. тар”га киритилган муҳтож оилаларнинг
ҚАНДАЙ? ҳар бир аъзоси учун 220 минг сўмдан Шуни ҳам таъкидлаш керакки, аҳо- Жамоатчилик ишларига жалб қилиш
Худди Хитойдаги каби Ўзбекистонда ҳам тўловлар амалга оширилди. 2020 йилга лининг энг камбағал қатламларини
Тан олиш керак, бу муаммоларнинг “манзилли ёндашув” — ижтимоий ҳимоя мўлжалланган бюджетда аҳолининг тур- ижтимоий ҳимоя қилиш ва қўллаб-қув- Шахсий ва дала томорқа хўжаликларига
барчаси мамлакатимиз олдига жиддий тизимининг асосий элементларидан бири- ли қатламларини ижтимоий ҳимоя қилиш ватлаш сиёсати эҳтиёжманд оилалар- субсидия ажратиш
масалаларни қўйди. Бундан ташқари, пан- дир. Ёрдамга муҳтож барча фуқаролар тар- учун жами 8 трлн. сўмдан зиёд маблағ га бериладиган ёрдам пуллари билан
демик инқироз ҳукумат бутун эътиборини моқлар ва маҳалла йиғинлари раҳбарлари ажратилиши кўзда тутилган. чекланиб қолмайди. Асосий мақсад — Қишлоқ хўжалиги кооперативларга субси-
муҳтож фуқароларга ижтимоий ёрдам тавсияси билан “Темир дафтар”га кири- аҳолининг иқтисодий фаровонлиги да- дия ажратиш
кўрсатиш, камбағалликка қарши курашиш тилади. Аслида, бу “SAXOVAT.ARGOS.UZ” Пандемия даврида ижтимоий ёрдам ражасини ошириш учун шароит яратиш.
механизмларини такомиллаштиришнинг электрон дастури бўлиб, унга киритилган олувчилар базаси ҳам сезиларли дара- Тадбиркорлик фаолиятига субсидия
ҳозирги тизими ислоҳотларига қаратган фуқароларга давлатнинг мақсадли ёрдам жада кенгайди. 14 ёшга тўлмаган болали Одатда камбағалликка тушиб қолиш- ажратиш
бир пайтда юз берди. кўрсатиши “қатъий кафолатланади”. эҳтиёжманд оилалар сони йил охирига дан кўра, ундан чиқиш анчайин мушкул
келиб 2 бараварга кўпаяди. 2 ёшгача бола ҳисобланади. Шу боис давлат томонидан Ишсизлик нафақаси тайинлаш
Давлат тарихида биринчи марта Пре- “Темир дафтар”га иш ўринлари ва парвариши бўйича нафақа олишга муҳтож ижтимоий қўллаб-қувватлаш “аввало,
зидент мамлакатда камбағаллик муаммо- даромад манбаларини йўқотганларнинг оналар сони 20 фоизга ўсади. Моддий “тўр беланчак” эмас, балки “зина” ва- Бандлиги таъминланган (минг нафар) Тўланган маблағлар (миллиард сўм)
сини очиқ тан олди. Илгари тақиқланган барчаси, шунингдек, ногиронлиги бўлган ёрдам олаётган кам таъминланган оила- зифасини ўташи лозим” — бошқача
мавзу бугун нафақат муҳокамага айлан- кишилар, якка-ёлғиз қариялар ва кам таъ- лар сони 100 мингтага оширилади. 2020 айтганда, одамларни ана шу ҳолатда Бандликка кўмаклашиш давлат жамғармаси ва жамоат ишлари жамғармаси маблағлари ҳисобидан
ди, балки ушбу муаммонинг ҳақиқий кўла- минланганлар киритилади. йилнинг охирига қадар ижтимоий нафақа тутиб туришдан кўра, камбағаллар то-
ми, балки кеча имконсиз туюлган мамла- олувчилар сони 1,2 миллионга, 2021 йил- ифасидан чиқариш воситаси сифати- млрд. сўмни ташкил этиши кутилмоқда. Келажакда камида ана шундай иш
катдаги камбағаллар сони бўйича аниқ “Темир дафтар”даги оилаларни тан- да эса 1,5 миллион га етиши кутилмоқда. да кўпроқ ўзини кўрсатиши зарур. Кам таъминланган оилаларни иш суръатини сақлаб қолиш мамлакатда
рақамлар ошкор этилди. лаш кўплаб мамлакатларда кенг тарқал- қашшоқликни қисқартириш йўлида
ган категориал баҳолаш усулига асосла- Камбағал оилалар мамлакатдаги аҳо- Масалан, Шимолий Европа мамлакат- ва даромад манбаи билан таъмин- илдам одимлаш имконини беради.
Бундан ташқари, камбағаллик дара- нади. Бунда аҳолининг айрим гуруҳларига ли умумий сонининг 12-15 фоизни ташкил ларида (Швеция, Норвегия, Финляндия, лаш нафақат уларни инқироз даври-
жасини камайтириш вазифаси кун тар- ижтимоий ёрдамга муҳтож шахслар сифа- этишини ҳисобга олсак, ижтимоий на- Дания) умумий бандликка эришиш ва
тибидаги асосий масалалардан бирига тида қаралади. фақалар механизми жорий йил охиригача фуқароларнинг барча тоифалари ораси- “Темир дафтар”га киритилган ва чиқарилган
айланди. Узоқ муддатга мўлжалланган ҳар бир эҳтиёжманд оилани қўллаб-қув- да даромад даражаларини тенглашти- оилалар тўғрисида
мамлакат ижтимоий-иқтисодий ривожла- Бизнинг ҳолатда “Темир дафтар”ни ватлаш имконини беради. риш давлат ижтимоий сиёсатининг усту-
нишининг барқарорлигини таъминлаш юритиш 5 та тоифадаги оилаларни на- вор вазифаси этиб белгиланган. Ўзбекистон бўйича “Темир дафтар”дан
стратегиясининг бош мақсади қилиб зарда тутади: 1) эҳтиёжманд, ночор ва Ҳудудлар кесимига назар ташласак, ёрдамга муҳтож оилалар 159,6 минг муҳтож
қўйилди. Президентнинг шу йил январь моддий кўмакка муҳтож оилалар; 2) но- Қорақалпоғистонда декабрь ойига қа- Бу борада Президентимиз томони- оилалар чиқарилган
ойида Олий Мажлисга йўллаган Муро- гиронлиги бўлган ва сурункали касал- дар ижтимоий ҳимоя механизми ҳар дан белгиланган мақсад “камбағал ои- сони: 400 минг оила
жаатномасида “Биринчи навбатда аҳо- ликка чалинган кишилар; 5 ва ундан кўп тўртинчи оилани, Сурхондарё, Қашқа- ланинг ҳеч бўлмаганда битта аъзосини
ли фаровонлигини ошириш ва унинг фарзанди бор оилалар; 4) якка-ёлғиз дарё ва Жиззах вилоятларида — ҳар иш билан таъминлаш” ҳар қачонгидан “Темир дафтар”дан чиқарилган оилалар сони
ижтимоий ҳимоясини кучайтириш — кексалар, бевалар ва ўзгалар қарамоғига бешинчисини қамраб олади. ҳам долзарбдир. Бундай ёндашувнинг (ҳудудлар бўйича)
биз учун бош вазифалардан бири бў- муҳтожлар; 5) карантин чоралари натижа- долзарблиги кўплаб мутахассислар то-
либ қолади”, дея аниқ айтилди. сида ўзининг даромад манбаини йўқотган Бир сўз билан айтганда, ҳар тўртинчи монидан ҳам тасдиқланган. Шундай қи- ҚСоҚСурааНрАаТмСшахнФқоХаоиқНБТЖамадоранраушоиралирқвхғдддкзнпшааоожаогааезозкнраоинрррнағеёхадоёнмтёйнинсввввввввввввттииииииииииииолшллллллллллл.........н....
оилалар. ёки бешинчи оила ўртача 300 минг сўм либ, Ижтимоий сиёсат институти ИОМ
Иқтисодий тараққиёт ва камбағал- қўшимча ойлик даромад олади. иқтисодчиларининг фикрича, “ҳукумат да ушлаб туришга, балки юз минглаб Белгиланган режаларни амалга оши-
ликни қисқартириш вазирлиги кам- Бугунги кунда “Темир дафтар”га кири- саъй-ҳаракатларни йўналтириши керак одамларнинг мустаҳкам оёққа туриб риш натижасида, аҳолининг камбағал
бағалликни қисқартириш жараёнларини тишнинг асосий мезони — даромад ва ИЖТИМОИЙ СИЁСАТ бўлган асосий соҳа — бу меҳнат бозо- олишига имкон беради. Барқарор қатлами нафақат иқтисодий ўсишдан
тартибга солиш учун махсус ташкил этил- ишлаб пул топиш воситаларининг мав- ридир, чунки у инқирознинг асосий зар- даромадга ва оиласини таъминлай фойда кўриши, балки ўзи ҳам иқти-
жуд эмаслиги ҳамда меҳнатга лаёқатли- САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ басини ўзига қабул қилади”. олиш имконига эга бўлиши натижа- содий ривожланишга ҳисса қўшиши
ди. Халқаро экспертларни жалб қилган ликнинг чекланганидир. сида, инсонлар қандай ва қанақа кутилмоқда. Буларнинг барчаси мам-
ҳолда, 2030 йилгача Камбағалликни ка- Юқоридагилардан кўриниб турибдики, Қайд этиш керакки, инқирозга қар- воситалар ҳисобига яшаш ҳақида лакатдаги бутун ижтимоий-иқтисодий
майтириш стратегиясини ишлаб чиқиш- Туман ёки шаҳар секторлари раҳбар- мамлакатда эҳтиёжмандларга ижтимоий ши дастур доирасида, коронавирус бош қотирмай қўяди. Эл қатори яшай вазиятга ижобий мультипликатив таъ-
га қарор қилинди. лари маҳалла раислари билан биргалик- ёрдам кўрсатишнинг кенг қамровли меха- пандемияси сабабли ишсиз ёки хори- бошлайдилар, келажакка ишонч би- сир кўрсатади.
да оилаларнинг моддий ва уй-жой ша- низми йўлга қўйилмоқда. Бироқ тан олиш жга ишлашга кета олмай қолган 415 лан боқадилар ва фарзандларини
Аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож роитларини ўрганиш ва умумлаштириш керакки, унга берилган ижобий салоҳият мингдан ортиқ киши аллақачон иш би-
қатламларини аниқлаш ва уларни қўл- учун уйма-уй юрмоқда, агар мақсадга сабаб бундай механизм етарлича мосла- лан таъминланган.
мувофиқ, деб топилса, янги аниқланган шувчан ва максимал даражада шаффоф
лаб-қувватлашни мувофиқлаштириш эҳтиёжмандлар ҳам дастурга киритилади. бўла олмайди. Айрим объектив ва субъ- Иш ўринлари яратиш билан бирга,
борасидаги ишлар самарадорлигини ектив омиллар бутун тизим самарадорли- кам таъминланганларга истиқболда
мустаҳкамлаш мақсадида Маҳалла ва Таъкидлаш жоиз, Европа мамлакатла- гига салбий таъсир кўрсатади. узоқ муддатга ва моддий аҳволини ўз
оилани қўллаб-қувватлаш вазирлиги рида нафақа тайинлашдан олдин ижти- кучи билан яхшилашга имкон беради-
ташкил этилди. моий хизматлар кам таъминланган фуқа- Маҳалла вакилларининг аҳолига ажра- ган шарт-шароитлар яратишга катта эъ-
ронинг молиявий вазиятини ўрганади. тилаётган маблағларни тақсимлаши бо- тибор берилмоқда.
Бундан ташқари, қишлоқ жойларда Масалан, Германияда манзилли ёрдам расидаги масъулиятларини виждонан ва
ҳаёт сифатини ошириш ва ободонлашти- ёки ижтимоий нафақалар тўлаш қарорига очиқ адо этишаётганларига кўпчиликда Бошқача айтганда, бунда эътибор
фақат ижтимоий соҳа ходимлари фуқаро- шубҳа бор. Ажратилган ижтимоий ёрдам эҳтиёжманд қатламга ёрдам пули бе-
риш борасида “Обод қишлоқ” ва “Обод нинг чиндан ҳам қийин молиявий вазият- барча муҳтожларга ва ўз манзилига етиб ришга эмас, балки ишлаб пул топиш
маҳалла” каби дастурлар изчил амалга да эканига ишонч ҳосил қилганидан кей- бормаяпти, деган хавотир ҳам йўқ эмас. учун шарт-шароит ва имкониятлар яра-
оширилмоқда. ингина келинади. тишга қаратилади. Иқтисодий истиқ-
“Темир дафтар”га киритиш учун оила- бол ва камбағалликни бартараф этиш
Айтиш мумкинки, мамлакатимизда би- “Темир дафтар”га муҳтож оила сек- ларни адолатли танлаш масаласи ҳам нуқтаи назаридан бундай ёндашув энг
ринчи марта аҳолини ижтимоий қўл- тор котиби томонидан киритилади. Қайд очиқ қолмоқда. Кўпчилик амалий мезон- оқилона ва ўринли ҳисобланади.
лаб-қувватлашнинг интеграциялашган, этишда, қабул қилувчининг маълумотла- ларнинг объективлиги ҳақида ўйлайди,
замонавий тизими босқичма-босқич ва ридан ташқари, дастурда кўрсатиладиган ҳақли равишда инсон омилига ишора Иш ўринлари яратиш билан бир
изчил ҳаётга татбиқ этилмоқда. Шунин- ёрдам тури ҳақида ҳам маълумотлар жой қилади. Ижтимоий ёрдамнинг бутун тақ- вақтда, фуқароларнинг тадбиркорлик
гдек, у халқ билан “ижтимоий мулоқот”ни олади. симотида ошкораликни таъминлаш зару-

амалга оширишнинг тубдан янги меха- Ушбу дастурнинг афзаллиги шундаки,
низмларига асосланади.

4 ЖАРАЁН Бугунги кунда дунёдаги қарийб 2 миллиард мусулмон аҳолининг 38 фоизи ёки 726 2020 йил 14 август, 153-сон
миллиони мотуридийлик таълимотига амал қилади. Улар Покистон, Ҳиндистон, Туркия,
Миср, Россия каби 20 га яқин давлатда истиқомат қилади.

Ҳуқуқ Қарор ва ижро

Суд-тергов фаолиятида инсон
ҳуқуқларини таъминлаш —

долзарб вазифа

Бу, ўз навбатида, инсон ҳуқуқ ва руҳини шакллантириш механизмини жо- СЎХ — БУНЁДКОРЛИК ВА
эркинликларини, айниқса, одил суд- рий қилиш. ОБОДЛИК МАНЗИЛИ
лов жараёнида шахсий дахлсизлик
ва ҳимояга оид ҳуқуқларини ҳимоя Халқаро ташкилотлар, жумладан, Президентимизнинг жорий йил 8 августда қабул қилинган “2020- ташкил этилмоқда.
қилишнинг ишончли кафолатларини БМТнинг устав органлари ва шартнома- 2021 йилларда Фарғона вилоятининг Сўх туманини комплекс — 2020-2021 йилларда Сўх тума-
таъминлайди. Қолаверса, ушбу муҳим вий қўмиталари тавсияларини инобатга ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш чора-тадбирлари
чора-тадбирлар инсон шаъни ва олган ҳолда қонунчилик ва ҳуқуқни қўл- тўғрисида”ги қарорида ҳудудни бунёдкорлик ва ободлик манзилига нини комплекс ижтимоий-иқтисодий
қадр-қиммати камситилишига, қонуний лаш амалиётига қуйидаги янгиликлар ки- айлантириш, тадбиркорликни ривожлантириш, аҳоли бандлиги ривожлантириш дастурига кўра, ту-
манфаатлари чекланишига йўл қўймас- ритилмоқда: ва соғлиғини таъминлаш, ёшларга таълим-тарбия бериш каби мандаги “Сўх” ва “Чумоқча” маҳалла
ликка қаратилгандир. соҳалардаги эзгу вазифалар ўз ифодасини топган. фуқаролар йиғинлари замонавий би-
• тезкор-қидирув фаолиятини амалга ноларга кўчиб ўтди, — дейди Фарғона
Мирзатилло ТИЛЛАБОЕВ, Шу билан бирга, фуқаролардан оширувчи органлар ходимлари томони- Ўзбекистон Республикаси Бош ва- ни ривожлантириш борасида 160 км. вилояти маҳалла ва оилани қўллаб-қув-
Инсон ҳуқуқлари бўйича суд-тергов фаолиятида жиддий камчи- дан гумон қилинувчи, айбланувчи ёки зири иштирокида Сўх туманида бўлиб шағал қопламали йўлларни цементо- ватлаш бошқармаси Сўх тумани бўли-
Ўзбекистон Республикаси ликлар сақланиб қолаётгани, ноҳақ айб- судланувчидан ариза, тушунтириш ёки ўтган фаоллар йиғилишида қарорда бетон қопламага ўтказиш ва асфальт ми бошлиғи Фазлиддин Додакаримов.
Миллий маркази ланган ва қонунга зид равишда ушбу кўрсатувлар олишни мазкур жиноят иши белгиланган мазкур чора-тадбирлар қоплама ётқизиш, 106 км. тупроқ йўл- — “Сариканда”, “Чашма”, “Лембург”,
директорининг биринчи фаолият амалга оширилаётгани тўғри- юритувида бўлган суриштирувчи, тергов- ижросини таъминлаш масалалари ларни шағал қопламага ўтказиш ва “Ғазнов” маҳалла фуқаролар йиғинлари
ўринбосари сида шикоятлар келиб тушаётгани бежиз чи, прокурор ёки судьянинг ёзма рухсати- муҳокама этилди. 40 км. цементобетон пиёдалар йўлак- учун янги бино қуриш, яна 5 та шундай
эмас. Афсуски, инсон ҳуқуқларини қўпол га асосан ва фақат ҳимоячи иштирокида ларини қуриш белгиланган. Равон объектни таъмирлаш, 27 та маҳалла
Янгиланаётган Ўзбекистонда тарзда бузган 60 дан ортиқ ҳуқуқ-тарти- амалга ошириш; Мамлакатимизнинг чегарадош ҳу- шаҳарчаси бош режасига мувофиқ, фуқаролар йиғинига компьютер жам-
демократик ислоҳотларни бот органи ходими жиноий жавобгарлик- дудларига қаратилаётган юксак эъти- ҳар бири 30 хонадонли 7 та 5 қават- ланмалари ва мебель жиҳозлари етка-
чуқурлаштириш, инсон ка тортилгани ҳам бугунги куннинг очиқ • жиноят содир этишда гумон қилина- борни Сўх тумани мисолида ҳам яққол ли уй-жой қурилади. Тиббиёт, таълим зиб бериш билан боғлиқ ишлар амалга
ҳуқуқ ва эркинликларини ва аччиқ ҳақиқатидир. ётган шахсни ушлаб туриш муддатини у кўриш мумкин. Бугун қайси жойга бор- ва бошқа йўналишда амалга ошири- оширилмоқда.
таъминлаш, суд-ҳуқуқ ҳақиқатда ушланган вақтдан бошлаб ҳи- манг, аҳоли фаровонлиги учун муҳим ладиган ишлар ҳам аҳоли турмуш да-
тизимини такомиллаштириш Бу каби ҳолатларнинг учраши аҳоли- соблаш; бўлган ичимлик сув ёки электр энергия- ражасини ошириш, улар учун қулай БОЛАЛАР ЖИСМОНИЙ
масалаларига алоҳида эътибор нинг ҳақли эътирозига, ҳуқуқни муҳофа- си таъминотини яхшилаш, кўчаларни шароитлар яратишга хизмат қилиши КАМОЛОТИ ЙЎЛИДА
қаратилмоқда. за қилувчи органлар ва одил судловга • шахс амалда ушланган ёки уни жи- асфальтлаш, янги иншоотларга пойде- билан аҳамиятлидир.
нисбатан ишончнинг йўқолишига олиб ноят устида ушлаш билан боғлиқ тезкор вор қўйиш каби хайрли ишлар қизғин — Болалар ва ўсмирлар спорт
Сўнгги уч йилда инсон ҳуқуқларини келмоқда. Бундан ташқари, мамлакати- тадбир амалда якунланган ёхуд гумон қи- паллага кираётганига гувоҳ бўласиз. Республика ишчи гуруҳи томонидан мактаблари фаолияти кўламини кен-
ҳимоя қилишнинг қонунчилик ва ташки- мизнинг халқаро рейтинг ва индекслар- линувчи деб эътироф этилганлиги ҳақи- Хусусан, давлатимиз раҳбарининг топ- мутасадди раҳбарлар иштирокида дас- гайтириш, моддий-техник базасини
лий-ҳуқуқий базасини мустаҳкамлаш, даги ўрнига ҳам салбий таъсир кўрсат- даги қарор унга маълум қилинган пайт- шириғи асосида тумандаги муаммолар- тур доирасида амалга оширилаётган мустаҳкамлаш мақсадида Жисмоний
халқаро стандартларни миллий қонун- моқда. дан бошлаб у билан боғлиқ процессуал ни ҳал этишга алоҳида эътибор қарати- ҳар бир лойиҳанинг ўз муддатида ва тарбия ва спорт вазирлиги томони-
чиликка имплементация қилиш ва халқа- ҳаракатларни ўтказишдан олдин унинг либ, ҳар бир маҳалла, ҳар бир хонадон сифатли амалга оширилишини таъмин- дан умумий қиймати 640 миллион сўм
ро мажбуриятларни бажариш борасида Фармонга асосан, халқаро стандарт- адвокат билан ҳоли учрашиши таъмин- ўрганиб чиқилди. лаш ва бажарилган ишларни мунтазам бўлган спорт жиҳозлари келтирилди,
салмоқли ишлар қилинди. Шунингдек, ларни инобатга олган ҳолда суд-тергов ланиши шартлигини белгилаш; муҳокама қилиб бориш топширилди. — дейди туман болалар ва ўсмирлар
инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш маса- фаолиятини янада такомиллаштириш- Аҳолини, айниқса, ёшларнинг банд- спорт мактаби директори Суҳробжон
лалари бўйича халқаро ташкилотлар ва нинг қуйидаги асосий йўналишлари бел- • ўта оғир жиноят содир этганликда лигини таъминлаш бўйича амалга оши- Туман фаоллари йиғилишида ана Қўзиев. — Бундан ташқари, вилоят ҳо-
фуқаролик жамияти институтлари билан гиланди: гумон қилинаётган ёки айбланаётган рилган ишлар натижасида уч мингдан шу йўналишда белгиланган вазифалар кими ҳомийлигида умумий қиймати 200
ҳамкорликни фаоллаштиришга доир ти- шахсларга оид ишлар бўйича, шунингдек ортиқ ишсизнинг бандлигини таъмин- чуқур таҳлил этилди. миллион сўм бўлган спорт анжомлари
зимли ишлар олиб борилмоқда. Биринчидан, шахснинг ҳуқуқ ва эр- шахсга нисбатан қамоққа олиш ёки уй қа- лашга эришилди. Уларнинг 345 нафари ҳам топширилди.
кинликларига сўзсиз риоя этилишини моғи тарзидаги эҳтиёт чорасини қўллаш Тошкент шаҳридаги йирик қурилиш таш- МАҲАЛЛАЛАР УЧУН
Бугунги кунда мамлакатимиз инсон таъминлаш, суд-тергов фаолияти сифа- масаласи кўриб чиқилаётганда ҳимоячи- килотларига, 995 нафари тумандаги му- Айни кунда кўҳна туман ёшлари
ҳуқуқлари бўйича 80 тадан ортиқ халқа- тини ошириш, жиноят процессида далил- нинг иштирок этиши шартлигини белги- ассасаларга доимий ишга жойлашти- ЗАМОНАВИЙ БИНОЛАР учун янги ёшлар спорт комплекси таш-
ро ҳужжатга, жумладан БМТнинг 6 та ларни тўплаш ва мустаҳкамлаш, уларга лаш; рилди. Ички йўлларни таъмирлаш учун кил этилмоқда. Сўх тумани болалар
асосий шартномасига қўшилган бўлиб, баҳо бериш тизимини илғор хорижий 18 миллиард сўм сарфланди. 20 кило- Маҳалла фуқаролар йиғинлари мод- ва ўсмирлар спорт мактабининг Ра-
уларнинг амалга оширилиши юзасидан тажрибани инобатга олган ҳолда қайта • айбига иқрорлик бўйича келишув метр ичимлик сув тармоғи тортилди. 15 дий-техника базасини мустаҳкамлаш, вон шаҳарчасидаги мавжуд бино ва
тегишли шартномавий қўмиталарига кўриб чиқиш; институтини жорий қилиш ҳамда ярашув мингдан ортиқ истеъмолчининг электр ишчи-хизматчилар учун муносиб шаро- иншоотлари ҳамда очиқ ўйингоҳлари
мунтазам равишда миллий маърузала- институтини қўллаш тартибини такомил- таъминоти яхшиланди. Ҳудудларда итлар яратиш борасида олиб борилаёт- тўлиқ реконструкция қилиниб, барча
рини тақдим этиб келмоқда. Шартнома- Иккинчидан, ҳуқуқни муҳофаза қилув- лаштириш. алоқа сифатини яхшилаш мақсадида ган ишлар кўлами кун сайин кенгайиб шарт-шароитлар яратилмоқда.
вий қўмиталарнинг якуний тавсиялари чи органларнинг жиноятларни фош этиш 74 километр оптик тола тармоғи тор- бормоқда. Хусусан, “Чумоқча” маҳалла
инсон ҳуқуқларини рағбатлантириш ва борасидаги фаолиятини янада такомил- Шунингдек, шахсни жиноят ишида тилиб, 5 та база станцияси ўрнатилди. фуқаролар йиғини замонавий бинога Сўхлик спорчи ёшларнинг бу бора-
ҳимоя қилиш бўйича миллий қонунчилик лаштириш билан бирга, содир этилган гумон қилинувчи ёки айбланувчи сифа- Ҳушёр массивидаги фойдаланилмаёт- кўчиб ўтди. Бу ерда маҳалла фаолла- даги қизиқишлари инобатга олиниб,
ва сиёсатни такомиллаштириш жараёни- ҳар бир жиноят учун жавобгарликнинг тида жалб қилиш учун асослар мавжуд ган 200 гектар майдон ўзлаштирилди. ри, участка профилактика нозири иш тумандаги иқтисодиёт ва педагогика
да ҳисобга олинмоқда. муқаррарлигини ҳамда шахс, жамият ва бўлган ҳолларда уни гувоҳ тариқасида Бундай ишлар рўйхатини яна давом эт- фаолияти учун зарур шарт-шароитлар касб-ҳунар коллежи негизида 2-бола-
давлатга етказилган зарар тўлиқ қопла- сўроқ қилиш, унга гумон қилинувчи ёки тириш мумкин. яратилган. лар ва ўсмирлар спорт мактаби фаоли-
Президентимиз куни кеча имзолаган нишини таъминлаш; айбланувчининг процессуал ҳуқуқлари яти йўлга қўйилмоқда. Бу ерда маҳал-
“Суд-тергов фаолиятида шахснинг тушунтирилгунига қадар бирор-бир ёзма Давлатимиз раҳбарининг 8 августда — Шу кунга қадар мослашган, таъ- лий ёшлар спортнинг 20 дан ортиқ тури
ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қи- Учинчидан, шахсга нисбатан қий- ёки оғзаки кўрсатувлар олишни тақиқлаш қабул қилинган қарори эса бу борада- мирталаб битта хонада амаллаб ишлаб билан шуғулланиш имкониятига эга
лиш кафолатларини янада кучайти- ноққа солиш ва бошқа шафқатсиз, ғайри- белгиланмоқда. ги ишларнинг мантиқий давоми бўлиб, келганмиз, — дейди маҳалла фуқа- бўлади.
риш чора-тадбирлари тўғрисида”ги инсоний ёки қадр-қимматни камситувчи уларни янги босқичга чиқариш вазифа- ролар йиғини раиси Ҳамро Мирбоев.
фармон ҳам халқаро мажбуриятлар, шу- муомала ҳамда жазо турларини қўллаш Вояга етмаганлар, ногиронлиги бўл- лари белгиланган. Мазкур ҳужжат билан — Энди қулай шароитларга эга бўлган — Спортнинг армрестлинг тури би-
нингдек, Инсон ҳуқуқлари бўйича миллий билан боғлиқ қилмишлар содир этилиши- ган шахслар ҳамда пенсия ёшига етган тасдиқланган 2020-2021 йилларда Сўх бинога кўчдик. Бу ерда давлат-хусу- лан шуғулланиб келаман, — дейди ёш
стратегия қоидаларини бажаришга қара- нинг олдини олиш бўйича самарали ме- шахсларга нисбатан уч йилдан ортиқ туманини комплекс ижтимоий-иқтисо- сий шериклик асосида 600 миллион спортчи Шоҳжаҳон Эргашев. — Менга
тилган. ханизмларни жорий қилиш, шунингдек, бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум дий ривожлантириш чора-тадбирлари- сўмликдан ортиқ бунёдкорлик ишлари вилоят ҳокимлиги томонидан махсус
бундай қилмишлар учун жавобгарликни қилиш тариқасидаги жазо назарда тутил- нинг манзилли дастурига 146 та лойиҳа амалга оширилди. спорт жиҳозлари келтириб берилга-
Фармонга асосан, бир қатор янги қо- кучайтириш; ган қасддан содир этилган жиноятларга киритилган бўлиб, улар ижросига 639 ни айни муддао бўлди. Республика ва
нунлар, амалдаги қонун ҳужжатларига доир, шунингдек, эҳтиётсизлик оқибати- миллиард сўм йўналтирилади. Бунинг Ҳудуддаги ободончилик ишла- халқаро мусобақаларда муносиб ишти-
ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш Тўртинчидан, жиноят ишларини да содир этилиб, бунинг учун беш йил- натижасида 11 мингдан ортиқ янги иш ри маҳалла кўркига кўрк қўшмоқда. рок этиб, бундай эътибор ва ишончни ўз
кўзда тутилган. Шу билан бирга, суд-тер- тергов қилиш жараёнига замонавий ах- дан ортиқ бўлмаган муддатга озодликдан ўрни яратилиши кўзда тутилган. Бир- Маҳаллий тадбиркор Дадахон Аҳмедов ютуқларим билан оқлайман.
гов фаолиятига халқаро стандартлар ва борот-коммуникация технологияларини маҳрум қилиш тариқасидаги жазо назар- гина саноат, хизматлар ва қишлоқ хў- ташаббуси билан давлат-хусусий шери-
илғор хорижий тажрибага асосланган кенг жорий этиш, жумладан, “Электрон да тутилган жиноятларга доир ишлар жалигини ривожлантириш бўйича 95 клик асосида умумий қиймати 4 милли- Расул КАМОЛОВ,
янги механизмлар жорий қилинмоқда. жиноий-ҳуқуқий статистика” ягона ахбо- бўйича қамоққа олиш тарзидаги эҳтиёт та лойиҳани амалга ошириш ҳисобига ард сўм бўлган қурилиш, ободончилик Маъсуджон СУЛАЙМОНОВ.
рот тизимини ҳамда айрим тергов ҳара- чорасини қўллашга йўл қўйилмайди. 5 000 кишининг бандлиги таъминланади. ишлари амалга оширилиб, тўйхона, ош-
катларини видеоконференцалоқа режи- хона, чойхона, сартарошхона, пойабзал Шерзод ҚОРАБОЕВ
мида ўтказишни таъминлаш. Фармонда назарда тутилган масала- Йўл-транспорт, муҳандислик-комму- таъмирлаш устахонаси сингари аҳоли олган суратлар.
лар Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон никация ва ижтимоий инфратузилма- кундалик эҳтиёжи учун зарур бўлган
Шунингдек, прокурор-криминалист Республикаси Миллий марказига ҳам қа- маиший хизмат кўрсатиш тармоқлари
лавозимини жорий қилиш, тергов соҳа- тор вазифаларни юклайди. Тегишли қо-
сида малакали кадрларни тайёрлашга нун лойиҳасини ишлаб чиқишда халқаро
ихтисослашган олий таълим муассаса- стандартлар ва хорижий тажриба қўл-
сини ташкил этиш орқали суриштирув ва лашда ўз таклифлари билан қатнашиш
дастлабки тергов органларининг кадрлар ҳамда аҳоли ва экспертлар ҳамжамияти
салоҳиятини ошириш; орасида кенг ёритишни таъминлаш шун-
дай вазифалардандир.
Бешинчидан, жиноятчиликнинг олди-
ни олиш тизими самарадорлигини оши- Хулоса қилиб айтганда, суд-тергов
риш, шунингдек, жиноятларнинг келиб фаолияти соҳасидаги ислоҳотлар Конс-
чиқиш сабаблари ва шарт-шароитларини титуция устуворлиги, фуқароларнинг
ўз вақтида аниқлаш ва бартараф этиш, одил судловга бўлган ишончини ошириш,
фуқароларнинг ҳуқуқий маданиятини юк- тергов устидан суд назоратини кучайти-
салтириш ва уларда қонунга итоатгўйлик ришга қаратилган навбатдаги муҳим та-
рихий қадамдир.

Барҳаёт маънавий мерос

ҲИДОЯТГА БОШЛОВЧИ Бугунги кунда ёшларимизни ботир ва ши- Самарқанд шаҳрида ўтказилган халқаро кон-
жоатли қилиб тарбиялашимиз ҳам энг асо- ференцияда билдирган қуйидаги эътирофи
ИМОМ ЭЪТИРОФИ сий вазифалардан биридир. Чунки шижоатли билан далиллаш мумкин: “Бугунги кунда турли
ёшларгина ҳар қачон ғанимларга ҳам эътиқод, такфирчи, бузғунчи кучларни енгишда мафку-
Бошланиши 1-бетда матлари беқиёсдир. ловчи олим” бўлганини зикр қилган. Кўриниб сифатида тан олиш лозимлигини исботлаб ҳам жасорат билан қарши тура олади, ватани- равий куч борми?” деб сўрасалар, мен: “Ҳа,
Мазкур таълимотнинг энг ёрқин вакили Абу турибдики, Абу Мансур Мотуридийнинг ўз дав- беради. Мотуридий ҳанафий ақидасига мос миз сарҳадларини мардонавор ҳимоя қилишга минг марта ҳа!” деб айтаман. У мотуридийлик
Бир сўз билан айтганда, мотуридийлик ридаги мавқеи ва мартабаси ниҳоятда юқори равишда инсон диний маърифатга эришиш- қодир бўлади. таълимотидир!”
адашган тоифаларга қарши ғоявий кураш май- Муин Насафий Имом Мотуридийнинг илмий бўлган. Унинг ақидавий қарашлари Мовароун- нинг уч воситасига – соғлом ҳис аъзолари,
донида олдинги сафда турган. Ислом олами- мавқеи ва калом илмидаги қадр-қимматини наҳрда кўпчилик ҳанафий уламолар томони- нақл, ақлга эга эканини ёзади. Унинг таҳлилий Чунончи, Имом Мотуридийнинг “Хорлик Шунинг учун ҳам Президентимизнинг юқо-
да “Имомул ҳуда” (Ҳидоятга бошловчи имом) юксак баҳолаб, бундай ёзган: “Мовароуннаҳр- дан қўллаб-қувватланган. Ғоялари ўз даврида фикрлари бутун ислом оламида шарқий ҳана- истасанг, хиёнатчи бўл”, “Душманинг билан рида номи тилга олинган қарори миллий қадри-
номи билан танилган Муҳаммад ибн Муҳам- да бирорта ҳанафий олим мавжуд бўлмаганда пайдо бўлган ақидавий тоифалар ривожига фий сифатида танилиши, шуҳрат қозонишига иноқлашган дўстдан йироқ бўл”, “Бировнинг ят ва анъаналаримизни тиклаш, улуғ аллома
мад ибн Маҳмуд Абу Мансур Мотуридий Са- ҳам Абу Мансур Мотуридий бир ўзи уларнинг тўсқинлик қилган таълимот сифатида эътироф сабаб бўлди. молига муҳтож экансан, билгилки, унинг қу- аждодларимиз хотирасини абадийлаштириш,
марқандий Самарқанд яқинидаги Мотурид ўрнини боса олар эди. Чунки у илм уммони- этилган. лисан” каби ўгитлари ёшларимизни лоқайд- илмий меросини чуқур ўрганиш, тадқиқот
қишлоғида 870 йили туғилиб, 944 йили вафот нинг энг чуқур қаърига шўнғиб, ундан дуру Имом Мотуридий “Тўғри йўлнинг калити — ликдан, бепарволикдан юз ўгириб, шижоатли ишларини рағбатлантириш, илм аҳлига зарур
этган. Қабри Самарқанд шаҳридаги Чокардиза гавҳарларни олиб чиқди, диний ҳужжатларни Имом Мотуридий уч йўналиш — калом, илм”, деб таъкидлайди ҳамда ёшларга “қурол- бўлишга тарғиб этади. шарт-шароит яратиб бериш, шу жумладан,
(жангчилар қалъаси) қабристонида. ўзининг фасоҳати, мислсиз заковати билан тафсир, фиқҳ ва усулул фиқҳ бўйича асар- ни илмдан ясаш” таълимини беради. Бундан мотуридийлик таълимотини халқаро миқёсда
зийнатлади”. лар ёзган. Абу Муин Насафий “Табсиратул илмини тўғри йўлда сарфлаган ҳар бир инсон Мотуридийлик таълимотининг бунёдкор кенг тарғиб қилиш борасидаги саъй-ҳаракат-
Аллома яшаган даврда ислом оламида адилла” (Далиллар билан шарҳлаш) асарида юксак мартабага эришиши мумкинлигини ан- ғоялари барча замонларда долзарб бўлиб ларнинг узвий давоми бўлди, дейиш мумкин.
ғоявий парокандалик, ақидавий ихтилофлар Имом Мотуридий замондош олимлари наз- Мотуридийнинг 10 дан ортиқ асари рўйхатини глаш мумкин. Ҳақиқатан, илм-маърифат қурол келган. У ислом тарихида ўзига хос ўрин тут-
авж олгани сабаб тўғри йўлдан адашган турли дида олимларнинг энг улуғи, миллатнинг усту- келтирган. Афсуски, улардан “Китобут тавҳид” қилиб олинса, барча мунозаралар тинч йўл би- ган аллома ҳисобланган. Олимнинг илмий қа- Зеро, бугунги кунда дунёдаги қарийб 2 мил-
оқимлар илгари сурган янглиш ғояларга қарши ни эди. Қуръонга ёзган тафсири эса ҳар қан- (Аллоҳнинг ягоналиги ҳақида китоб) ва “Таъви- лан, қонли тўқнашувларсиз, талафотсиз ечим рашлари асосида шаклланган таълимот ўрта лиард мусулмон аҳолининг 38 фоизи ёки 726
Қуръон ва Ҳадисга мувофиқ асосли раддия дай чигалликни очиб берувчи, инсон қалбидаги лот аҳли сунна” (Аҳли сунна вал жамоа тафси- топади. асрлардан то бугунги кунгача суннийлик эъ- миллиони мотуридийлик таълимотига амал
бера оладиган алломаларга эҳтиёж кучли эди. шубҳаларни ҳайдовчи манба эди. Олим Ҳоси- ри) номи билан танилган ва уламолар наздида тиқодига зид равишда пайдо бўлаётган ёт ғо- қилади. Улар Покистон, Ҳиндистон, Туркия,
рий бундай ёзган: “Имом Мотуридийнинг илми барча тафсирлардан устун турувчи “Таъвило- Мотуридийлик таълимотида “динни илм яларга қарши мафкуравий қурол вазифасини Миср, Россия каби 20 га яқин давлатда ис-
Шундай вазиятда Абу Мансур Мотуридий туфайли тўғри йўлдаги одам билан адашган, тул Қуръон” (Қуръон тафсири) номли асарла- билан ҳимоя қилиш” тарғиб қилинади. Бу эса ўтаб келмоқда. тиқомат қилади. Шунга кўра айтиш мумкинки,
изланишлари, машаққатли меҳнати, ақл-за- нотўғри йўлдаги одам фарқланади. Мотури- ригина бизгача етиб келган. юртимизда амал қилаётган “Жаҳолатга қарши мотуридийлик буюк аждодларимиз саъй-ҳара-
ковати билан ёт ғояларга қарши тура олди. дийлар адашган тоифаларга раддия берган — маърифат” ғояси билан ҳамоҳангдир. Имомнинг бағрикенглик қарашлари, ақл ва катлари билан дунё бўйлаб тарқалган ва катта
Ишонч билан айтиш мумкинки, аҳли сунна жамоа эди”. Аллома асарлари бутун ислом ақидасини тафаккурга ундовчи чақириқлари бугунги кун- эҳтиром билан қабул қилинган.
вал жамоа ақидасини сақлаб қолишда, ри- таҳлил қилади. Адашган фирқаларнинг ақида- Имом Мотуридий ўгитларида илмга, юрт да ҳам ниҳоятда улкан аҳамият касб этади.
вожлантиришда Имом Мотуридийнинг хиз- Олим Муҳаммад ибн Абдураззоқ Зубайдий сини кескин рад этади ва уни инкор этиб бўл- раҳбарига итоаткорликка, шунингдек, гўзал Бунинг олимлар томонидан эътироф этилгани Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот
эса “Имом Мотуридий дин учун курашувчи, мас далиллардан ташкил топган яхлит тизим инсоний фазилат — камтаринликка тарғиб диққатга сазовор. Абу Муин Насафий таъби- маркази ташкил этилгани, бир томондан, ал-
аҳли сунна вал жамоа ақидасини мустаҳкам- қилинади. ри билан айтганда, “Абу Мансур Мотуридий ломанинг авлодлари бўлмиш олимларимиз,
имомларнинг улуғи ва миллатнинг устунидир” тадқиқотчиларимиз зиммасига алоҳида масъу-
ёки Ҳасан ибн Абу Узба айтганидек, унга эр- лият ва мажбурият юклайди. Иккинчи томон-
гашган киши, албатта, ҳидоят топади. дан, Имом Мотуридий ва юртимиздан чиққан
у каби аллома аждодларимиз меросини илмий
Ушбу фикримизни замонамизнинг машҳур доираларда кенг тарғиб қилишнинг янги-янги
олими, Миср бош имоми, Ал-Азҳар мажму- имкониятларини яратади.
аси раҳбари Аҳмад Таййиб жанобларининг

2020 йил 14 август, 153-сон 2020 йил 1 июль ҳолати бўйича биргина гилос меваси жами 31,3 минг тонна миқдорда хорижга 5

НИГОҲэкспорт қилинди (ўтган йилнинг шу даврига қараганда 14,6 минг тоннага кўп). Хусусан, қарийб
61 миллион АҚШ долларига тенг бу маҳсулот 18 та мамлакат бозорларида сотилди.

Таҳлил ва таққос Янгича ёндашувлар

БЮРОКРАТИК ТЎСИҚЛАРНИ Ирода ТОШМАТОВА,
ЕНГИШДАГИ ҲАРАКАТЛАР “Янги Ўзбекистон” мухбири

давлат хизматлари марказлари Бугун мева-сабзавот етиштириб, унга харидор
фаолиятида қандай акс этмоқда? излаётган деҳқону фермерлар, озиқ-овқат
маҳсулотларини харид қилиб, хорижга
бирга, банкларда онлайн ҳисобрақам- жўнатиш тараддудида юрган тадбиркорларни
ларни очиш имконияти яратилди. Бун- қўллаб-қувватлаш учун юртимизда катта
дан ташқари, муҳр ва штамплардан имконият ва шароитлар яратилмоқда.
фойдаланиш ҳамда устав фондига
Маҳмуд АБДИЖАЛИЕВ, қўйилган минимал талаблар бекор инкор қилиниб, давлат хизматларини ўзаро боғланган бир тизимга улани- ШАҲРИСАБЗДА
Давлат хизматлари агентлиги қилинди, бизнесни экстерриториал кўрсатиш сифатига инсон омили орқа- шини англатади. Фуқаролик ҳолати ЗАМОНАВИЙ
бошқарма бошлиғи тарзда рўйхатга киритиш имкони яра- ли таъсир этилиши камайтирилди. далолатнома ёзувларини олиш билан
тилди. Хорижий инвестиция иштиро- боғлиқ бошқа давлат ташкилотлари- ЭКСПОРТ БОЗОРИ
Давлат идоралари кидаги корхоналарнинг устав фондига Шу билан бирга, бюрократик тў- нинг маълумотларини (талаб юқори ИШ БОШЛАДИ
томонидан бўлган минимал талаблар камайтири- сиқларни янада қисқартириш ҳамда бўлган, масалан, Ички ишлар вазир-
кўрсатиладиган либ, 400 миллион сўм этиб белгилан- давлат органлари ва ташкилотлари лиги, Давлат нотариал идораси ва Ўзбекистон экспортчилари уюшмаси кў- туманида очилган эди. 3 гектар майдонда
хизматларни ди. Чет эл тадбиркорларининг фақат фаолиятига замонавий бошқарув бошқалар) фақатгина махсус ахборот магида Шаҳрисабз шаҳридаги 3 гектар ҳу- ташкил этилган мини экспорт бозорида
мувофиқлаштириб ва юридик шахс бўлишига доир тамойил тамойилларини жорий қилиш учун тизими орқали рақамли кўринишда дудда ташкил этилган “Марказий экспорт айни кезда экспортёр, брокер ҳамда бево-
назорат қилиб борувчи олиб ташланиб, уларнинг улуши 30 маҳаллий ижро этувчи ҳокимиятнинг амалга ошириш тартибини жорий бозори” ҳам юртимиз экспорт салоҳиятини сита деҳқоннинг ўзи хорижий харидорлар
янги тузилма — Адлия фоиздан 15 фоизга туширилди. Шу вазифалари қайта кўриб чиқилди. этиш режалаштирилган. янада ошириш, деҳқон ва хорижлик хари- билан тўғридан-тўғри олди-сотди ишлари-
вазирлиги ҳузуридаги кунга қадар 719 078 та субъект давлат Натижада уларнинг айрим функция- дорлар орасидаги масофани яқинлашти- ни фаол амалга оширмоқда. Бу ерда яра-
Давлат хизматлари рўйхатидан ўтказилган бўлиб, шун- лари ва ваколатлари тегишли давлат Оптималлаштириш риш борасида ташланган яна бир муҳим тилган шароитлар деҳқонлар қатори экс-
агентлиги ташкил дан 247 050 таси юридик шасх ва 472 бошқаруви органлари ҳудудий бўлин- қадам бўлди. порт билан шуғулланувчи тадбиркорларни
этилганига икки йилу 028 таси якка тартибдаги тадбиркор маларига ўтказилди. Жумладан, алко- қандай самара ҳам қувонтиряпти.
саккиз ой бўлди. Ўтган ҳисобланади. голь маҳсулотлари билан чакана сав- 700 ўринга мўлжалланган мазкур
қисқа давр мобайнида до қилиш ҳамда умумий овқатланиш келтиради? савдо уйида деҳқон ва фермер — Мазкур бозорнинг очилиши нафақат
янги ташкилот Ушбу ҳаракатлар натижаси ўлароқ, корхоналари томонидан мазкур маҳ- хўжаликлари ҳамда экспортёрлар Олтиариқ тумани аҳолиси, балки барча
халқимизга шаффоф ва Ўзбекистон ўз тарихида биринчи бор сулотларни сотиш ҳуқуқи учун рухсат Давлат хизматлари соҳасида оп- учун диёримизда етиштирилган вилоятлар, ҳатто қўшни давлатлар экс-
сифатли хизматларни Жаҳон банкининг “Бизнес юритиш” гувоҳномасини бериш туман (шаҳар) тималлаштириш — бу керак бўлган барча турдаги қишлоқ хўжалиги портчилари учун ҳам қулайлик яратмоқда,
кўрсатадиган ишончли йиллик ҳисоботида тадбиркорликни солиқ инспекцияларига, турар жой- ҳужжатни олиш жараёнини аҳоли ва мева-сабзавот маҳсулотларини — деди фарғоналик экспортёр тадбир-
идоралардан бирига рўйхатдан ўтказиш кўрсаткичи бў- ни нотурар жой тоифасига ўтказишга учун энг қулай бўлган даражагача шу ернинг ўзидан хорижга экспорт кор Қобилжон Бойматов. — Фарғонада
айланиб улгурди. йича дунёнинг 190 та давлати ичида рухсатнома тақдим этиш қурилиш бў- соддалаштириш демакдир. Агентлик қилиш имконияти яратилди. етиштирилган мева-сабзавотларни довон
8-ўринни эгаллаб, топ-10ликка кириш- лимларига, дори воситалари ва тиб- ташкил этилганидан буён унинг та- ошиб пойтахтга олиб боргунимизча сифа-
Президентимизнинг 2017 йил 12 га эришди. биёт буюмларининг чакана савдосини шаббуси билан давлат хизматларини — Бундай бозорлар Президентимизнинг ти бироз бузилиб, нархи тушишига олиб
декабрдаги “Аҳолига давлат хизмат- амалга оширишга лицензия бериш кўрсатиш соҳасига доир 70 дан ортиқ экспортёр ва импортёрларни қўллаб-қув- келарди. Бугун эса маҳаллий ва хорижлик
лари кўрсатишнинг миллий тизимини Бизнес субъектларини ихтиёрий Фармацевтика тармоғини ривожлан- қонун ҳужжати ишлаб чиқилди, 60 дан ватлаш, уларга қулайликлар яратишни харидорларнинг ўзлари туманимизга ке-
тубдан ислоҳ қилиш чора-тадбирлари тугатиш соҳасида эса янги тартиб ортиқ хизмат тўлиқ қайта кўрилиб, кўзда тутувчи бир қатор фармон ва қарор- либ, ҳар куни соат 19:00 дан 01:00 га қадар
тўғрисида”ги фармони асосида таш- жорий этилди. Унга кўра, талаб қи- тириш агентлиги ҳамда риелторлик соддалаштирилди. лари асосида ташкил этилмоқда, — деди ишлайдиган экспорт бозоридан таъбига
кил этилган Давлат хизматлари мар- линадиган ҳужжатлар 8 тадан 4 тага фаолиятини олиб бориш учун лицен- Ўзбекистон экспортчилари уюшмаси ра- мос келадиган мева-сабзавотларни сотиб
казлари зиммасига сифатли, тезкор, қисқартирилди, бир ёки бир неча дав- зиялаш ваколати Давлат активларини Натижада хизматларни кўрсатиш иси Мухтор Умаров. — Бу каби экспорт оляпти. Бозорда ўрнатилган музлатгичлар
шаффоф ва қулай тизим яратиш орқа- рий босма нашрларда фаолияти тўх- бошқариш агентлигининг ҳудудий бў- муддати қисқариб, идоралараро ин- майдонлари юртимизда аввал бўлмаган. ҳамда савдонинг тунда йўлга қўйилиши
ли “Халқ давлат идораларига эмас, татилиши тўғрисида эълонлар бериш линмаларига ўтказилди. теграцияни йўлга қўйиш орқали муро- Деҳқонлар етиштирган маҳсулотларни, маҳсулотларни сифатли сақлаш имконини
давлат идоралари халқимизга хизмат ўрнига корхона тугатилаётганлиги жаат қилувчилар томонидан тақдим асосан, ўртадаги воситачи тадбиркорлар, беради. Бозор маъмурияти таклифларига
қилиши керак” деган ғояни амалга тўғрисидаги маълумотлар рўйхатдан ФҲДЁ тўлиқ этиладиган ҳужжатлар сони кескин брокерлар хорижга экспорт қилади. Бу эса кўра, келгусида бу ерни янада кенгайти-
ошириш, “Фуқаролар эмас, ҳужжатлар ўтказувчи органнинг расмий сайтига рақамлаштирилади камайтирилди. Жараён соддалашгач, нархларнинг сезиларли даражада ошиши- риб, хорижликларнинг тунаб қолишлари
ҳаракатланади” тамойили асосидаги жойлаштириладиган бўлди. хизмат кўрсатиш ваколатини юқори га сабаб бўлмоқда. Бундан ташқари, ак- учун шароитлар яратиш кўзда тутилган.
механизмни йўлга қўйиш каби вази- Давлатимиз раҳбарининг 2020 йил турувчи органдан қуйи тузилмаларга сарият экспортёр компаниялар маҳсулот Шунингдек, бозор ичида Ўзбекистон экс-
фалар юкланди. Давлат солиқ хизмати органлари 31 январдаги “Давлат хизматлари кўр- ўтказиш орқали тезкорлик ва манзил- излаб, далама-дала юриши, ўзига керакли портчилари уюшмасининг бўлимини очиб,
томонидан ўтказиладиган, тугатила- сатиш миллий тизимини жадал риво- лилик таъминланди. мева-сабзавотларни турли ҳудудлардан тадбиркорларга тўғридан-тўғри ёрдам бе-
Ўтган вақт давомида аҳолининг диган корхонанинг молия-хўжалик жлантириш бўйича қўшимча чора-тад- йиғиштириб олиши жараёнида кўп вақт ва ришни йўлга қўйиш ҳам режалаштирилган.
мушкулини осон қилиш, энг муҳими, фаолиятини текширишнинг даврий- бирлар тўғрисида”ги фармони билан Фуқаролар томонидан талаб эти- маблағ йўқотади. Сарфланадиган узоқ йўл
соҳадаги коррупциянинг олдини олиш лиги беш йилдан уч йилга туширилди. агентликка тадбиркорлик субъектлари- ладиган ҳужжатлар сони 164 тадан ҳисобига баъзан маҳсулот сифати бузила- Экспорт савдо масканлари учун мавжуд
учун мазкур марказлар орқали кўрса- Шунингдек, корхонани ихтиёрий туга- ни давлат рўйхатидан ўтказиш, ҳисобга 78 тага камайтирилди, хизмат кўр- ди ҳам. Ана шундай ноқулайликларнинг бозорлар ёки бўш турган компаниялар ҳу-
тиладиган хизматлар рўйхати янги ва тишнинг умумий муддати рўйхатдан қўйишнинг автоматлаштирилган тизи- сатиш учун талаб этилган жами 415 олдини олиш мақсадида ташкил этилган дудлари танланяпти. Уларнинг эшиклари
долзарб турлари билан тўлдирилди. мини юритиш ва техник қўллаб-қувват- кунлик муддат 217 кунга қисқарди. экспорт бозорида тадбиркор ёки хорижлик барча учун бирдек очиқ бўлиб, савдо қилиш
Уларни аввалгилари билан қиёслай- ўтказувчи орган ихтиёрий тўхтатиш лаш ҳамда уни юридик шахсларнинг Айтайлик, 2019/2020 ўқув йилида харидорлар кунлаб вақт сарфламасдан, шартлари бозор тамойилларига хос бўлган
диган бўлсак, 2018 йилгача бўлган тўғрисида хабардор қилинган кундан марказий маълумотлар базаси билан олий таълим муассасаларига ўқиш- керакли миқдордаги маҳсулотларни бир талаб ва таклиф асосида ташкил этилган.
даврда фақат тадбиркорлик субъект- бошлаб олти ой этиб белгиланди. Ол- интеграция қилиш, идоралараро элек- га кириш учун ҳужжатларни қабул неча соат ичида шу ернинг ўзида йиғиб
ларига 37 турдаги давлат хизматла- дин бунга 9 ой вақт сарфланган. трон ҳамкорликни бепул таъминлаш қилиш хизматининг жорий этили- олиши мумкин. Бу ерда 100 килограммдан бошлаб
ри кўрсатилган бўлса, бугунги кунда бўйича қўшимча вазифалар белгилан- ши натижасида марказлар орқали
уларнинг тадбиркорларга ва аҳолига Бюрократик ди. Жорий йилнинг 1 апрелидан бош- 117 186 нафар абитуриентдан ҳуж- Бугун юртимизда экспорт қилиш салоҳи- чекланмаган миқдоргача маҳсулот
кўрсатадиган хизматлари сони 140 тўсиқларнинг олди лаб эса ФҲДЁ органлари Давлат хиз- жат олинди. Бундан ташқари, фуқа- ятига эга 6 мингга яқин корхона фаолияти
тадан ошди. 2017 йилда ишбилармон- қандай олинмоқда? матлари агентлиги тасарруфига ўтди. роларга қулай бўлиши ҳамда жази- йўлга қўйилган бўлиб, уларга берилаётган экспорт қилиш мумкин. Ҳозир
лардан 120 мингдан ортиқ мурожаат рама иссиқда сарсон бўлмасликлари қатор имтиёзлар туфайли мева-сабзавот-
келиб тушган бўлса, бугунги кун ҳола- Давлат хизматлари марказлари ФҲДЁни рақамлаштириш жараёни учун ҳужжат топшириш экстеррито- Россия, Хитой, Марказий Осиё ва
тига кўра бу рақам қарийб 19 милли- фуқароларга ҳукумат органлари билан ҳар бир ҳудудда архивариус штати риал тарзда амалга оширилиб, бар-
онтага етди. Бу давлат органларининг мулоқотда тезкорликни таъминлаш, ташкил этиш, энг замонавий ускуна- ча ДХМлар 24 соат иш режимида МДҲ давлатлари тадбиркорлари
сунъий бюрократик тўсиқ ва ғовларни энг аввало, ушбу соҳадаги бюрократик лар олиб келиниб, ягона платфор- хизмат кўрсатди. 2020/2021 ўқув йи-
бартараф этаётгани, замонавий тех- тўсиқ ва ғовларнинг олдини олиш учун мани ишга туширишдан бошланди. лида эса республикадаги 8 та Давлат ушбу платформа харидорлари
нологиялар асосида инсон омилининг ташкил этилган. Шундай экан, улар бу Натижада ҳозир мамлакатимиз бўйи- хизматлари маркази орқали 7 889 на-
аралашуви қисқартираётгани натижа- борада қандай натижага эришди, де- ча 33,21 миллион (яъни 60 фоиздан фар абитуриент рўйхатга олинди. бўлмоқда. Эндиликда хорижлик
сидир. ган савол туғилиши табиий. ортиқ) далолатнома ёзувлари рақам-
лаштирилиб, “ФҲДЁ ягона электрон Шуни ҳам айтиб ўтиш керакки, мар- йирик харидорларнинг юртимиздаги
Амалиётда нималар Биринчидан, аҳолининг давлат ор- архиви” ахборот тизимига киритилди. казлар томонидан махсус жиҳозлан-
ганларига бир неча маротаба мурожа- ган хизмат машиналари воситасида дилерлари мавсумда мева-сабзавот
ўзгарди? ат қилишлари, бевосита юзма-юз алоқа Айрим ҳудудларда эса, масалан, ҳар ҳафтанинг дам олиш кунлари аҳо-
ўрнатгани туфайли коррупция хавфи Бухоро вилоятида рақамлаштириш ли гавжум бўлган жойлар ҳамда олис излаб, далама-дала юрмасдан, экспорт
Қарийб уч йиллик фаолият давоми- вужудга келишининг олди олинди. ишлари якунига етмоқда. Мазкур ҳу- ҳудудларга борган ҳолда сайёр дав-
да қандай ўзгаришлар рўй берганини дудда 96 фоиздан ортиқ ҳужжатлар лат хизматларини кўрсатиш амалиёти бозорининг ўзидан исталган турдаги
аҳоли кундалик ҳаётидаги ўзгаришлар Иккинчидан, муайян ташкилот ёки электрон шаклга ўтказилди. Тошкент йўлга қўйилган. Бу фуқароларнинг му-
мисолида кўриш мумкин. Хусусан, идорага мурожаат қилиш учун бошқа шаҳрида никоҳ ва никоҳдан ажралган- аммолари ва эҳтиёжларини жойларга маҳсулотни харид қилиши мумкин.
тадбиркорлик субъектларини рўйхат- бир қанча органлардан тегишли ҳуж- лик ҳақида архив ҳужжатлари тўлиқ бориб ўрганиш ҳамда шунга қараб
дан ўтказиш йўналишида ягона ре- жатларни йиғиш талаб этилганлиги рақамлаштирилгани боис, ушбу маъ- хизмат сифатини яхшилаш имконини Уларда, шунингдек, маҳсулотларнинг
естрдаги барча маълумотлар билан турли бюрократик тўсиқларни келтириб лумотларни онлайн тарзда олиш им- беради. Жорий йилнинг 1 январидан
интернет орқали танишиш, шу билан чиқарган бўлса, эндиликда “Бир дарча” кони яратилди. 1 июль кунига қадар жами 79 968 та сифати, таъми ва нархини танлаш
тамойили асосида Давлат хизматлари сайёр давлат хизмати кўрсатилиб,
марказларига мурожаат қилиш орқали Давлат хизматлари кўрсатиш соҳа- одамларнинг мушкули осон қилинди. имконияти ҳам пайдо бўлмоқда.
барча қулайликлардан тўлиқ фойдала- си ривожини интеграциясиз тасаввур
ниш имконияти яратилди. қилиб бўлмайди. Бизнинг фаолияти- Албатта, юқорида келтирилган кўр- ларнинг халқаро савдо ҳажми кенгайиб, Айтиш жоизки, “Марказий экспорт бозо-
мизда бу жараён барча идораларнинг саткичлар оддий рақамлар эмас. Унда шираси тилни ёрадиган ўзбек меваларига
Учинчидан эса шахс билан давлат халқимиз ҳаёти ва фаровон турмуши дунё давлатларида қизиқиш ортиб бор- ри”нинг ишга тушиши нафақат Шаҳрисабз
органи вакилининг бевосита мулоқоти учун аҳамиятли бўлган ислоҳотлар, моқда. Давлат статистика қўмитаси маъ-
ўзгаришлар мужассам. Унда Давлат лумотларига кўра, 2020 йил 1 июль ҳолати шаҳри, шу билан бирга, Қашқадарё вило-
хизматлари марказлари ходимлари- бўйича биргина гилос меваси жами 31,3
нинг меҳнати ва ўз касбига садоқати минг тонна миқдорда хорижга экспорт қи- яти ҳамда республика иқтисодий салоҳи-
намоён. Айни пайтда қисқа даврдаги линди (ўтган йилнинг шу даврига қараганда
фаолият таҳлили ишдаги камчилик- 14,6 минг тоннага кўп). Хусусан, қарийб 61 ятининг ўсиши, экспорт ҳажмининг кескин
ларни аниқлаш ва бартараф этиш, миллион АҚШ долларига тенг бу маҳсулот
қолаверса, келгусидаги режаларни ту- 18 та мамлакат бозорларида сотилди. Экс- ошишига хизмат қилади. Бу, ўз навбатида,
зиб олиш имкониятини тақдим этади. порт ҳажмининг катта қисми Қозоғистон,
Шуни аниқ айта оламизки, биз ҳали Россия, Қирғизистон ва Корея Республика- деҳқон ва фермер хўжаликлари раҳбар-
катта йўлнинг бошида турибмиз ва си ҳиссасига тўғри келмоқда. Эътиборлиси,
халқ турмуш тарзи яхшиланиши, тад- бу йил ўзбек гилоси янги бозорлар — Гер- ларига иқтисодий кўмак бўлиб, эндиликда
биркорлик фаолияти ривожланиши мания, Литва, Люксембург, Мўғулистон,
ҳамда аҳолининг ҳукуматга ишончи Уммон ва Таиландга ҳам экспорт қилинди. улар етиштирган қишлоқ хўжалиги маҳ-
ортиши йўлида сифатли хизмат фао- Республикамизнинг турли ҳудудларида
лиятини янада такомиллаштириб бо- ташкил этилаётган экспорт бозорлари юқо- сулотларини экспорт қилиш учун ортиқ-
ришга ҳаракат қиламиз. ридаги кўрсаткичларни янада ошириши ку-
тилмоқда. ча оворагарчиликка дучор бўлмайди. Бу

ТАДБИРКОРЛАР МАМНУН билан даромадларининг муайян қисмини

Бундай бозорларнинг биринчиси сал тежаб, экспорт улушидан яхшигина фойда
аввалроқ Фарғона вилоятининг Олтиариқ
олишлари мумкин.
Айни кезда республикамизнинг барча

ҳудудларида ана шундай экспорт бозор-
ларини очиш кўзда тутилган. Август ойи
охирларига қадар Қўқон шаҳрида тўқима-
чилик маҳсулотлари экспортига мўлжал-
ланган бозор очилиши кутилмоқда. Ундаги
логистика хизмати экспортёр учун ушбу
савдо ҳудудининг ўзидан хорижга чиқиб
кетишига мослаштирилади. Яъни бозор
ҳудудида жорий қилинган терминал орқали
божхона хизматлари ҳам шу ернинг ўзида
кўрсатилади.

Оммавий мулоқотга қўшилаётган инсон ким эканидан қатъи назар, кенг оммага 2020 йил 14 август, 153-сон

6 МАЪНАВИЯТ қарата сўз айтмоқ ниятида минбарга кўтарилдими, марҳамат, масаланинг бу
томонини оғир-вазминлик билан ўйлаб кўрмоғи, халқона тил билан айтганда, оғзига
қараб сўзламоғи керак эмасми?!

Бугуннинг гапи ПАНДЕМИЯ: Саломатлигимиз посбонлари

Замонавий глобаллашув ОММАВИЙ “ИНСОННИ
тарихида ҳеч бир воқеа- МУЛО+ОТ ДАРД ЭМАС,
ҳодиса коронавирус
мавзусидаги ахборот ИМКОНИЯТИ ВА ВАҲИМА
оқимига тенг келолмайди. ЕНГАДИ”
Зеро, жаҳондаги барча ОДОБИ
оммавий ахборот Рустамжон ЭШОНОВ,
воситалари (шаклидан, журналист
мавқеидан қатъи
назар) учун биринчи Бу айни ҳақиқат! Андижон давлат тиббиёт
аҳамиятга эга бўлган институти доценти, тиббиёт фанлари номзоди
мавзу коронавирус билан Дилмуроджон Қаландаров билан суҳбатдан сўнг, бу
боғлиқ муаммолар бўлиб айни бугуннинг гапи экан, деган хулосага келдик.
турибди.

Хуршид ДЎСТМУҲАММАД, да Ўзбекистонда бутун мураккаблиги би- килларигача ахборот бериш, маълумот Бир сўз билан айтганда, вужудга келган Дилмуроджон шифокор си- ларнинг ҳолатига қараб иш кўри-
ёзувчи лан ўзининг авж нуқтасига кўтарилди. қўйиш, муносабат билдириш, танқид ости- омонат вазиятдан аҳоли норози экани, ҳат- фатида коронавирус хавфини шимизга тўғри келди. Айниқса,
га олишга “қўлларидан келганича” кескин то вазият хатарли тус олаётгани мулоқот ҳаммамиздан теранроқ англаган. республика бўйлаб ўтказилган
Мазкур тенденциядан мамлакатимиз Айни пайтда мамлакатда юзлаб ижти- тус берди. Ахборот тарқатиш, уни идрок иштирокчиларини жунбишга келтирди. Бу борада жаҳон тажрибалари- онлайн конференциялар орқали
журналистикаси, матбуоти ва, умуман, моий тармоқлар, сайтлар фаолият юрит- этиш, ҳис этиш, у ҳақда мулоҳаза юритиш Турли хил фикр-мулоҳазалар пайдо бўла ни ўрганиш билан бирга, бемор- ўзаро тажриба алмашдик. Шу
миллий ахборот майдони ҳам четда қол- моқда. Оммабоплиги ва мунтазамлиги ва, айниқса, хулоса чиқариш, хулосага бошлади, очиқ-аччиқ танқидлар кўпайди. ларда кечаётган ҳолатларни ҳам тариқа бу борада тажриба макта-
мади. Давлат ва нодавлат нашрлар, жид- жиҳатидан Кun.uz, Daryo, Gazeta.uz нисба- яраша муносабат билдириш, юмшоқ қилиб чуқур таҳлил қилиб борган. Шу бини яратдик.
дий ва “сариқ” матбуот, расман оммавий тан анчагина илғор. Аудиториянинг катта- айтганда, мулоқотлар ҳароратини беҳад Бу каби ахборотларнинг ҳақиқатга боис, у ҳар қандай вазиятга тай-
ахборот воситаси сифатида рўйхатдан лиги борасида Facebookнинг имкониятла- ошириб юборди. нечоғлиқ тўғрилиги алоҳида масала, ле- ёр эди. Шундай бўлса-да, жорий Инсонни дард эмас, ваҳима
ўтган ва ўтмаган ижтимоий тармоқлар, ри беқиёс. кин уларнинг ҳар бири яна ўнлаб, юзлаб йилнинг 29 март куни уни айнан ўлдиради. Бу касаллик республи-
сайтлар, каналлар ва ҳоказолар инсон ҳа- Бу — фавқулодда ҳолатларда ахборот фуқаролар муносабатига ноил бўлиши- коронавирус билан касалланган камизда илк бор кузатилгани учун
ёти ва пандемиядан сақланишдан бошқа Facebookнинг ўзига хослиги шунда- майдонида юз бериши мумкин бўлган та- дан умумкайфият шаклланадики, бу кай- беморларни даволаш жараёнига беморлар ниҳоятда кучли руҳий
муҳимроқ мавзуни кўрмаётгани ажабла- ки, биринчидан, унинг саҳифалари барча биий-нормал ҳолат эди! фият ижтимоий муҳитга, жамиятимизда жалб қилганларида, очиғи, бироз ҳолатда эди. Уларнинг аксария-
нарли эмас, албатта. учун очиқ, истаган шахс у орқали ўзи ах- кейинги йилларда мисқоллаб йиғилаёт- саросимага тушиб қолди. Чунки ти “энди ўламанми?”, дея битта
борот тарқата олади ҳамда тарқатилган Шу ўринда оғир бир андишани изҳор ган ўзаро ишонч туйғусининг мустаҳкам- у сизу биз каби оддий инсон. Бир саволни берар эди. Бу саволни
Аввало, айтиш керакки, жорий йил мам- ахборотга муносабат билдириш имконига этишга бурчлимиз, албатта. Хитойнинг ланишига путур етказмай қолмайди. лаҳзада 80 ёшни қоралаган ота- эшитган тиббиёт ходимларининг
лакат босма нашрлари учун ниҳоятда оғир эга. Яъни оммавий коммунакабеллик им- Ухань шаҳридан тарқаган тождор бало ду- Ҳатто ақл-идрок эҳтирослар исканжаси- онаси, эндигина вояга етган фар- ичидан зил кетишини тасаввур
келди. Қарийб 3,5 ой давом этган баҳорги конияти — интерфаоллиги юқори. нёнинг жуда кўп манзил-масканлари аҳо- да қолган дамларда оммага қарата сўз зандлари кўз олдига келди. Ои- қилаверинг. Умидсизлик искан-
карантин газета ва журналлар чиқишида лиси бошига оғир мусибатлар олиб келди. айтишдаги сакталиклар, қовушмаган лада ёлғиз боқувчи бўлгани боис, жасидаги беморни тирик қолишга
узилишларга сабаб бўлди. Яна бир кутил- Ўзбекистонда эълон қилинган каран- Таассуф, кўплаб ватандошларимизнинг мулоҳазаларни қалаштиришни ҳам ту- мабодо ўзи вирус юқтириб олса, ишонтириш учун ҳам шифокору
маган “янгилик” — “Газета қоғози вирус тин ҳозирча икки қисмдан иборат бўлиб ҳаётдан эрта кўз юмишларига сабаб бўл- шуниш мумкиндир. Аммо-лекин ҳар қан- оқибати нима бўлишидан чўчиди. ҳамширалар нечоғлиқ руҳшунос
тарқатиши мумкин!” деган хавотирли тах- турибди: баҳорги карантин ва ёзги каран- ди. Яқинларидан жудо бўлган барча-бар- дай ҳолатда ҳам шахсиятни булғалашни, Бироқ ҳозир буни ўйлаб ўтиради- бўлиши кераклигини ҳис қилган-
мин кўнгилларга ғулғула солди. Бундай тин. Оммавий мулоқот тиғизлиги нуқтаи ча оилаларга чуқур ҳамдардлик билди- очиқдан-очиқ ҳақоратга ўтишни оқлаб ган пайт эмас. Шу касбни танла- дирсиз!
хавотирда асос борми, ё йўқми, ҳозирча назаридан, бу икки карантин даври ҳолати риб, уларга чексиз раҳм-шафқат соҳиби бўлмайди. Тасаввур қилайлик, ҳали мав- дими, демак, ишончни оқлайдиган
мутахассислар томонидан аниқ жавоб кўз- бир-биридан кескин фарқланади. бўлмиш Парвардигоримиздан сабр-қано- жуд вазиятдан тўла-тўкис хабаримиз вақт келди. Фаолиятим давомида энг ёши
га ташлангани йўқ. Ваҳоланки, бу муаммо ат ато этишини сўрар эканмиз, ҳаётнинг йўқ, шундай экан, ким оқ-ким қоралиги 4 ойлик, энг ёши улуғи 96 ёшли
нафақат Ўзбекистон, балки бутун дунё Мамлакатда коронавирусга чалинган аччиқ ҳақиқати изнидан чиқиб кетолмас- номаълум, мутлақ ҳакамлик қилиш, ҳукм — Инсон саломатлигини ҳимоя беморни даволадим. Яхшиям-
журналистикаси, хусусан, босма нашрлар биринчи бемор 2020 йилнинг 15 март куни лигимизни ҳам унутолмаймиз. Зеро, бу ўқишга-ку, асосимиз етарли эмас. Лаънат қилишдек муҳим вазифа олдида ки, улар бизга ишонди, мана шу
тизимига бевосита тааллуқлидир. аниқланди. Бу фавқулодда хабар эди. Би- ёруғ оламда ҳаёт давом этар экан, ҳар ёғдираётган одамимиз ҳам сизу бизга ўх- менинг ҳаётим нима бўлибди, — ишонч кучимизга куч қўшди. Энг
роқ аҳоли орасида касалланиш аломат- биримиз бир банда сифатида мусибат- шаш инсон, фуқаро, эҳтимол, мансабдор, дейди қаҳрамонимиз қатъиятли- муҳими, бутун бир халқимиз биз
Бироқ замонавий ҳаёт ва тафаккур тар- лари йўқ, бўлган тақдирда ҳам кўпчилик- ли синовлардан тўғри хулоса чиқармоққа эҳтимол, оддий заҳматкаш касб соҳиби. лик билан. — Қайси виждон билан томонда бўлиб, одамларимизнинг
зи мана шундай фавқулодда ҳолатларда ка номаълум эди. Шу сабабли кенг омма мажбурмиз. Унинг ҳам оила аъзолари, фарзандлари, бош тортаман бу ишдан?.. тиббиётга бўлган муносабати туб-
ҳам инсон ахборотсиз яшай олмаслигини диққат марказига коронавирус ҳақидаги қариндош-уруғи, қўни-қўшниси, қуда-ан- дан ўзгарди. Элимиз томонидан
кўрсатди. Деярли бутун оғирлик, масъули- маълумотлар, ундан сақланиш чорала- Ижтимоий тармоқлардаги кескинлик- даси бор. Жамоат арбоби, таниқли шахс, Хуллас, Дилмуроджон юксак эҳтиром кўрсатилаётгани
ят ижтимоий тармоқлар зиммасига тушди. ри, айниқса, карантин шакл ва шартлари нинг туб сабаби ҳам юзага келган ҳолат- тажрибали мутахассис, маҳалла-кўйда қисқа муддат ичида янги-янги қирраларимизни-да
мавзулари кўпроқ кўчди. Айниқса, ҳамма- нинг кишилар саломатлигини, ҳатто ҳаёти- обрў-иззат топган фахрийдир. Шундай 96 нафар беморни кашф этишимизга катта туртки
COVID-19 пандемияси инсоният олдига нинг уйда — ўз оиласи даврасида қолишга ни хавф остида қолдириш билан бевосита инсонлар томонидан фақат ва фақат даволаш жараёнида бўлди. Буларнинг барчаси учун
кўндаланг қўйган беҳисоб муаммоларнинг мажбурлиги, оила даврасида вақт ўтка- боғлиқ. Очиғини айтиш керак, ёзги каран- яхши ниятда, куюнчаклик билан қўйил- иштирок этди. миннатдорлик билдирамиз. Айни
ҳеч бирини истисно этмаган ҳолда, пан- зиш масаласи ҳақидаги чиқишлар кўпая тиннинг дастлабки ҳафталарида вазият ган мулоҳазалар устидан ҳам пичинг-ки- Уларнинг 30 нафарида дамда беморларимизнинг на-
демия даври ахборот майдонида юз бер- бошлади. Карантин ҳудудларидаги ҳаёт, ниҳоятда жиддий тус олди, хусусан, ўпка ва ноялар ёғдириш, бир сўз, ё бир жумлани COVID-19 аломати жоткорларига айланиб, уларнинг
ган ВОҚЕАЛАР, ЖАРАЁНЛАРни алоҳида у ерларда яратилган шарт-шароитлар нафас йўллари яллиғланиши билан боғлиқ “тутиб” олиб устидан кулиш, масхара- аниқланган. Айниқса, дарду қувончига шерикликдан
муҳокама қилиш, таҳлил ва тадқиқ этиш ҳақидаги маълумотлар мунтазам тарқатиб касалликлар жуда кўпчиликни саросимага лаш қайси одобимизга тўғри келади?! 6 нафар беморнинг ғоят бахтиёр эканимни алоҳида
вазифасини долзарблаштирди. Баҳорги турилди. Ниқоб тақиш, муҳофаза қўлқопи- солди. Оқибатда оммавий мулоқот майдо- Оммавий мулоқотга қўшилаётган инсон ҳолати оғир бўлиб, таъкидлашни истар эдим.
ва, айниқса, ёзги карантин кунлари аҳо- ни кийиш, жамоат жойларида оралиқ ма- нида субъектив позиция, эҳтирос, ҳаяжон, ким эканидан қатъи назар, кенг омма- ҳар сонияда салбий
лининг барча қатлами вакиллари ахборот софани сақлаш, қўл бериб кўришишларга овоза, миш-миш авжига минди. Бу ҳолат- га қарата сўз айтмоқ ниятида минбарга ёки ижобий натижани Ҳа, бугун коронавирус
майдони иштирокчиси, “жангчи”сига ай- изн берилмагани ҳамда ушбу талабларга ни ҳам тўғри тушунишга ҳаракат қиламиз. кўтарилдими, марҳамат, масаланинг бу кутиш мумкин
ланди, десак мутлақо муболаға бўлмайди. риоя қилиш маданияти ва интизомига оид Оммавий коммуникация илми билимдон- томонини оғир-вазминлик билан ўйлаб эди. Шифокорлар, билан хасталанган
чиқишлар кўпайди. Бир сўз билан айтган- лари бундай ҳолатларда оммавий мулоқот кўрмоғи, халқона тил билан айтганда, ҳамширалар кунни-
Фуқаролик жамиятининг муҳим шартла- да, миллий оммавий мулоқот майдонида майдонида оломонлашув жараёни қизғин оғзига қараб сўзламоғи керак эмасми?! тунга, тунни-тонгга беморларни даволаган
ридан бири, кенг халқ оммасининг жамият ўзига хос жонланиш юз берди. тус олишини, миш-мишлар, эҳтирослар Хайрият, ижтимоий тармоқларга чиқа- уладилар. Ҳар бир
ҳаётида нечоғлиқ фаол иштироки билан мулоқот “тил”ига айланишини, оддий ман- ётган муаллифлар орасида вазиятнинг бемор ҳаётини асраб Дилмуроджон
белгиланади. Чунончи, олиб борилаётган Аммо-лекин иккинчи — ёзги карантин тиқий мушоҳадакорлик эса ожиз қолишини оғирлиги, кейинги кунларда зарур чора- қолиш учун бор кучини
ислоҳот жараёнларига нисбатан қанча- кунларида бошланган оммавий коммуни- таъкидлаганлар. Назарий жиҳатдан бун- лар кўрилаётгани, соғлиқни сақлаш ти- аямадилар. Натижада Қаландаров сингари
лик кўп фуқаро ўзини дахлдор, масъул кацияни ҳақиқий маънода ахборот май- дай талқинни инкор этмаймиз, лекин маса- зими изга тушиб бораётгани, шифокор- 11-12 кун деганда
ҳисобласа, шунчалар қувонарли. Панде- донидаги тўфонга, портлашга қиёслаш ла одамларнинг соғлиғи, ҳаётини асрашга лар аҳолига астойдил ёрдамга шайлиги, беморлар соғлиғи тиббиёт ходимлари
мия даври муаммолари мамлакатимиз мумкин. Мамлакатимиз тарихида миллий тааллуқли бўлган ҳолатда тирик жон учун шунинг натижасида кўплаб беморлар тиклана бошлади.
аҳолисининг бу борадаги сусткашлигини ахборот майдони бу қадар жунбишга кир- хос бўлган ҳис-ҳаяжон ва эҳтирослардан қисқа кунларда соғайиб бораётганини ўзининг жамиятдаги
ҳар қачонгидан жонлантириб-фаоллашти- ган эмас. Бу қадар қайнаб-тошган эмас. кўз юмишнинг ҳам имкони йўқ. Бинобарин, миннатдорлик билан таъкидлаётганлар — Бу жараён биз учун ҳам
риб юборди. Бу фаоллашув ижтимоий Юз эллик йиллик замонавий миллий жур- фавқулодда ҳолатларда оммавий мулоқот ҳам талайгина. тажриба мактаби бўлди, — дей- ўрни қай даражада
тармоқлар орқали ҳар кимга истаганича налистика тарихида илк жадидлар даври, маданияти, одоби хусусида чўрт кесиб гап ди Дилмуроджон. — Ахир муо-
фикр-мулоҳаза билдиришда ўз ифодаси- сўнгра мустақиллик арафасидаги ошко- айтишга ошиқмаганимиз маъқул. Хулоса қилиб айтганда, мамлакати- лажа бошлашдан аввал қайси эканини яхши билади.
ни топди. ралик кезларидан кейинги учинчи дори- мизда COVID-19 туфайли ижтимоий тар- тажриба асосида иш олиб бори-
ламон ахборот майдони сифатида ёдда “Электрон майдон” чиқишлари касал- моқлар чинакам маънодаги оммавий ва шимизни ҳам билмасдик. Бемор- Энг муҳими, соҳанинг
Украиналик таниқли мутахассис, про- қоладиган бўлди айни жараён. лик асоратлари жиддий тус олаётганига қулай коммуникация минбарига айланди.
фессор Г.Почепцов ижтимоий тармоқлар- (кундалик касалланиш, вафот этиш каби), Оммавий мулоқот майдони касаллик би- ҳар бир вакили ана
даги фаоллашув ҳодисасини бундан Журналистика ва оммавий коммуника- карантин шартларига риоя этмаслик ҳола- лан боғлиқ мутлақо шахсий-субъектив
салкам чорак аср илгари “янги коммуни- ция мутахассислигида аудиторияни, яъни тига, касалликдан тузалиш масалаларига қарашларни тарқатиш имконини яратди, шуни ҳис қилган ҳолда,
кацион макон”, бошқа бир мутахассис эса тарқатилаётган ахборотнинг кенг оммага қаратилди. Таъкидлаш керакки, баҳор- улар умумий аҳвол ҳақида зарур хуло-
“электрон демократия майдони”, дея ном- қанчалар таъсир ўтказаётганини ўрга- ги карантин шароитида шифокорларга салар чиқариш имконини берди. Янада кўринмас душман
лаган эди. Ўхшатиб таърифланган ушбу ниш масаласи алоҳида муҳим саналади. нисбатан ҳурмат туйғуси юқори эди, ёзги муҳими, тарқатилаётган бирор ахборот,
“электрон демократия майдони” ва “янги Бизнинг шароитда вазият шу қадар му- карантин ҳолатида эса бундай муноса- ижобий ёки танқидий руҳда эканидан билан аёвсиз олишяпти.
коммуникацион макон” COVID-19 кунлари- раккаблашдики, ҳамма муаллиф, ҳамма бат бирмунча бошқача тус олди. Яъни қатъи назар, эътибордан четда қолмасли-
аудитория тингловчиси, ўқувчиси, ҳамма айрим шифокорларнинг эътиборсизлиги, ги, балки тегишли тартибда чора-тадбир- Буни эса барчамиз
ношир, ҳамма нотиққа айланди! Аҳоли- баъзи касалхоналарда шароитнинг то- лар кўрила бошлангани оғир кунларда ҳеч
нинг деярли барча қатламлари вакилла- пилмаслиги, дори-дармонлар тақчиллиги, бир тушкунликка асос йўқлигидан далолат кўриб, теран ҳис қилиб
ри ижтимоий тармоқлар саҳифаларига дастлабки даволанишга доир бошланғич бермоқда.
“кўчиб” чиқди. Оддий фуқародан тортиб тавсиялар йўқлиги ҳақли равишда фуқа- турибмиз. Энг катта
ҳокимлик, вазирлик мутасаддиларигача, роларнинг норозилигига сабаб бўлди.
депутатлар корпусидан тортиб шифокор- ҳурмат-эътибор, эъзоз ва
ларгача, блогерлик журналистикаси ва-
эътироф ҳам шу аслида!

МУАССИС: Бош муҳаррир: Салим Дониёров Таҳририятга келган қўлёзмалар тақриз Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Навбатчи муҳаррир: Бекқул Эгамқулов
қилинмайди ва муаллифга қайтарилмайди. Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги Мусаҳҳиҳ: Ойдин Аляутдинова
Ўзбекистон Республикаси “Янги Ўзбекистон” газетаси учун масъул: Газетанинг етказиб берилиши учун обунани Дизайнер: Зафар Бакиров
Вазирлар Маҳкамаси бош муҳаррирнинг биринчи ўринбосари томонидан 2020 йил 13 январда 1047-рақам билан рўйхатга олинган.
расмийлаштирган ташкилот жавобгар. Нашр индекси — 236. Буюртма — 2047. Манзилимиз:
Бахтиёр Абдусатторов Газета таҳририят компьютер марказида 42596 нусхада босилди. 100029, Тошкент шаҳри,
Матбуотчилар кўчаси, 32-уй
саҳифаланди. Ҳажми — 3 табоқ. Офсет усулида босилган. Қоғоз бичими А2.
Газетанинг полиграфик жиҳатдан сифатли Баҳоси келишилган нархда. ЎзА якуни — 22:45 Топширилди — 23:30
чоп этилишига “KOLORPAK” МЧЖ масъул.
“KOLORPAK” МЧЖ босмахонаси. Корхона манзили:
Девонхона: (0-371) 233-70-98 Котибият: (0-371) 233-56-60 Эълонлар: (0-371) 233-57-15 E-mail: [email protected] Тошкент шаҳри, Яшнобод тумани, Элбек кўчаси, 8-уй.

Босмахона телефони: (71) 230-27-76