META 2019 - 9

INSPIRATIE

Talen kleuren de stad
en de wereld

Rik Van Daele
Afdelingshoofd Cultuur Sint-Niklaas

De bibliotheek van GEKNIPT VOOR KINDEREN, DE Ook hier werd de sterkte van de deel-
Sint-Niklaas en partners nemende partners uitgespeeld: JOS
zetten in de lente van 2019 BELGISCHE PRENTEN VAN ÉPINAL vzw bracht via buurtwerking De Taal
een breed, transversaal Een eerste onderdeel concentreerde van de vrede in kaart, het Davidsfonds
project op stapel rond zich op de historische taalstadia van reisde de wereld rond in 80 talen, de
zowel een synchroon als het Nederlands en de varianten ervan. bib met haar grote collectie Afrikaans
een diachroon aspect van Het stadsarchief diepte documenten zette in op ‘liefdesgedigte’, muziekclub
de taal. Talen kleuren de op in o.a. het Latijn, het Frans en de ’t Ey bracht Catalaans en Italiaans talent
wereld plaatste aan de hand stadia tussen het Middelnederlands en samen en De Foyer zette het wereldkoor
van de rijkdom van talen het Nederlands van vandaag. Dialecten op het podium, Anfiteatro nodigde dan
de diversiteit van onze stad speelden een prominente rol in het pro- weer een Italiaanse journaliste en auteur
en onze samenleving in ject zoals bleek uit de openingslezing uit om het verschil tussen het leven in
de kijker. van Jacques van Keymeulen, rond- Vlaanderen en in Italië te schetsen.
leidingen die gegeven werden in het Een van de meest deugddoende pro-
Sinnekloases in de museumcollecties jecten was Dichter voor één dag /
en stadskern, een spoedcursus dialect Waarvandaan van Vormingplus Waas en
door het lokale cabaretduo Awaal Nem, Dender. Sint-Niklazenaar Tom Lanoye
het dialectcolloquium Zooëgezeed –in schreef een stadsgedicht waarmee
samenwerking met Universiteit Gent, nieuwe en oude Sint-Niklazenaren aan
Variaties vzw, de Stichting Nederlandse de slag gingen onder begeleiding van
Dialecten, het Reynaertgenootschap Nelle De Maeyer om een podiumvoor-
vzw, Odisee Hogeschool, Erfgoedcel stelling te maken. De slotperformance in
Waasland en de Koninklijke aanwezigheid van de dichter was hart-
Oudheidkundige Kring van het Land van verwarmend.
Waas – én de verkiezing van het mooi-
ste Sinnekloase woord. ‘Allemanswies’ En wat is er nu blijven hangen? Meer
(‘iemand die met iedereen overeen wil dan men op het eerste gezicht denkt.
komen en dus iedereen naar de mond Vooral de projecten met de jonge-
praat) haalde het voor ‘dedderen’ (plet- ren waren leertrajecten en brach-
ten of stampen van voedsel). 1735 Sint- ten hen als structurele partners voor
Niklazenaren brachten hun stem uit. nieuwe cultuurprojecten beter in beeld.
De taal van vandaag werd belicht door Talentontwikkeling dus. Het project
Expart en jeugdcentrum Den Eglantier. maakte duidelijk dat taal een verbin-
Zij begeleidden een vijftiental jonge, dend element is. De kracht van poëzie
startende kunstenaars tussen 15 en 25 is dat ze mensen een forum geeft om
via een traject waarin zij dialect, jonge- creatief bezig te zijn en dat ze ervoor
rentaal en slam poetry verwerkten tot zorgt dat mensen in gesprek raken rond
een expo waarbij de bib bijna letter- de interpretatie en de creatieve verwer-
lijk van boven tot onder werd inge- king ervan. Ook wat het verdwijnende
pakt. Talentontwikkeling en samen dialect betreft, is na de viering van 800
kunst maken waren ook de doelen van jaar Sint-Niklaas met o.a. de publicatie
dat ander jongerenproject Sessie#2 van de Wordelieèst va Sinnekloas een
‘Achterklap’ van Kubus. nieuwe stap gezet naar een blijvende
structurele werking rond (Wase) dialec-
Het tweede grote onderdeel van het ten. Hierbij komt dat de bibliotheek zich
project was de talenrijkdom en de sterk op de kaart gezet heeft. Als spin in
meertaligheid van Sint-Niklaas en taal- dit talenweb bleek ze een betrouwbare
diversiteit in het algemeen. In dat luik en zekere partner, een kleurrijk huis van
werd ingezet op film (via het MOOOV- en voor de stad.
filmfestival) en lezingen (van o.a. Filip
Loncke, Carine Caljon en Herman Boel).

3 4 | META 2019 | 9

HET PLAN

HET GEDICHT VAN HET PROJECT Nieuw
archiefbeheersysteem
DICHTER VOOR ÉÉN DAG / WAARVANDAAN voor het Stadsarchief
De stad waar mijn vader slager was Brussel
Werd genaamd naar Vadertje Klaas —
De baardige held van een bloedig relaas Christophe Martens
(zo’n sint die zijn roots in turkije vindt,
zich uit spanje verpoot met een boot, Het Stadsarchief Brussel werkt sinds 2004 met
onze daken doet daveren met een brabantse PALLAS (Integrated System for Archives, Libraries and
knol en toch praat met de stem van je oom) Documentation Centres). Het meertalige beschrijvingssys-
Wij kinderen van Maria Verguld — teem heeft lange tijd zijn merites bewezen door het archief
Onze moedergodin op haar torentroon — in staat te stellen om inventarissen, een bibliotheekcatalo-
Wij telgen van Willem die Madoc maakte, gus en andere beschrijvende fiches online aan te bieden.
Plus Reynaert de Vos en zijn taart, wij koters Aan alle mooie verhalen komt evenwel ooit een eind.
Van verloren textiel en gewonnen ballonnen,
Wij kroost van Mercator en Kracht & Geduld Het Stadsarchief Brussel werpt zich vanaf 2020 dan ook
(wij: oliezeikers volop in de modernisering van zijn IT-toepassingen. De
rapenbranders verwerving van een nieuw archiefbeheersysteem moet
blauwselmannen ertoe bijdragen dat meerdere processen (beschrijving,
dikkenekken toegang, fysiek beheer, enz.) in één toepassing kunnen
grotemuilen worden ondergebracht om de velerlei Excelbestanden die
kleinehartjes doorheen de jaren zijn ontstaan te vervangen. De migratie
kakkenestjes van de gegevens uit PALLAS naar een toekomstig sys-
lekkerbekken teem belooft een behoorlijke onderneming te worden. De
regenpieren overschakeling naar een nieuw beheer -en beschrijvings-
langetenen) systeem zal voor zowel de collega’s als voor de klanten
Waarvandaan ook onze haren of pluimen een grote verandering betekenen, om niet te spreken van
Uit welke windrichting ook hier gestrand een kleine revolutie.
— wij: spinnenkop en kikkervis thans
in ons landje van waas en wijs — Tegelijk schakelt het Stadsarchief zich steeds nadrukkelij-
Wij kennen ons wapenschild met ker in om de administratie te ondersteunen in haar tran-
Van misdaad & mirakel het bewijs sitieprocessen. De Brusselse stadsadministratie staat op
(nee, zwarte piet haar beurt aan de vooravond van een digitale transfor-
zie je niet — matie en van een grote verhuisoperatie naar een nieuw
je ziet het administratief centrum. Het Stadsarchief tracht hierin een
echte verhaal) actieve partner te zijn en bereidt mede daarom de opstart
(nee, ook niet die raap — van een volwaardig digitaal depot voor.
die verraadt alleen
hoe schraperig arm Dit zal ons in eerste instantie in staat stellen om een meer
& ten einde raad ook coherent en actief preserveringsbeleid uit te tekenen voor
wij hier ooit waren) de ca. 80TB aan scans en digitale archieven die we reeds
Het gaat om die kuip met blote pagadders in ons bezit hebben. Daarnaast zal dit luik van ons veran-
— daarnet nog dood en stukken vaneen — deringstraject als sluitstuk dienen voor de archivering van
Plots aaneengeplakt uit de pekel herrezen gedigitaliseerde en digitale bestuursdocumenten, waar-
Dankzij de derwisj die rondtolt naast hen door zowel de administratie als de burger beter kan wor-
Een rijke reiziger uit verre horizonten den bediend.
Hierheen gelokt door toeval en honger
Maar die in zijn voorgeschotelde stoverij META 2019 | 9 | 35
De spruiten proefde van een wrede herbergier
(hoe bezat hij die kennis? Wie
had hem die smaak verklapt?)
(en wat geschiedde daarna met
die kids, die sint en die waard? )
Soit:
‘Woensdag gehaktdag’ moet ik elke keer
Denken als ik denk aan Vadertje Klaas
De baardige held van een bloedig relaas
In de stad waar mijn vader ook slager was

TOM LANOYE