จัดทำ โดย นายภาคภูมิ สีทา เลขที่ 9 นางสาวพิจิตรา ดาษดา เลขที่ 25 ชั้้นมัธยมศึกษาปีที่ 6/5
องค์ประกอบของพยางค์เเละคำ ภาษาทุกภาษาประกอบขึ้นจากหน่วยย่อย ๆ หลายหน่วยมาประกอบเข้าด้วยกัน หน่วยย่อยใน ภาษา ประกอบกันเข้าเป็นหน่วยที่ใหญ่ขึ้นตามลำ ดับ เมื่อวิเคราะห์กาษาไทยแล้วจะพบหน่วยย่อย ไปจนถึงหน่วยที่ใหญ่กว่า ได้แก่ พยางค์ คำ กลุ่มคำ ประโยค และข้อความ ทุกหน่วยในภาษา ล้วนแต่มีความสัมพันธ์กันอย่างเป็นระบบ การเรียนภาษาไทยให้เกิดประสิทธิภาพ จึงจำ เป็นต้อง ทำ ความเข้าใจตั้งแต่หน่วยย่อยของภาษา เพื่อเป็นพื้นฐานในการศึกษาภาษาในชั้นที่สูงขึ้นต่อไป ในบทนี้จะกล่าวถึงพยางค์และคำ ซึ่งเป็นหน่วยย่อยพื้นฐานที่สำ คัญในภาษาไทย
พยางค์ เสียงที่เปล่งออกมาแต่ละครั้ง ประกอบด้วย เสียงพยัญชนะ เสียงสระ และเสียงวรรณยุกต์ จะมีความหมายหรือไม่มีความหมายก็ได้ พยางค์ทุกพยางค์จะต้องมี เสียงพยัญชนะต้น เสียงสระ และเสียงวรรณยุกต์ บางพยางค์ก็อาจมีเสียงพยัญชนะ สะกดประกอบด้วย เช่น พิมพ์ ๑ พยางค์ ๑ คำ แม่พิมพ์ ๒ พยางค์ ๑ คำ สำ นักพิมพ์ ๓ พยางค์ ๑ คำ
ส่วนประกอบของพยางค์ ๑.พยัญชนะ + สระ + วรรณยุกต์ พยางค์ชนิดนี้เรียกว่า ประสม ๓ ส่วน เช่น กา ตา ดี ไป นา แม่ ๒.พยัญชนะ + สระ + ตัวสะกด + วรรณยุกต์ พยางค์ชนิดนี้เรียกว่า ประสม ๔ ส่วน เช่น บ้าน น้อง แจ่ม ๓.พยัญชนะ + สระ + วรรณยุกต์ + ตัวการันต์ พยางค์ชนิดนี้เรียกว่า ประสม ๔ ส่วนพิเศษ เช่น เล่ห์ พ่าห์ สีห์ เมล์
๔. พยัญชนะ + สระ + ตัวสะกด + วรรณยุกต์ + ตัวการันต์ พยางค์ชนิดนี้เรียกว่า ประสม ๕ ส่วน เช่น เเพทย์ โรจน์
พยัญชนะต้น พยัญชนะที่ประสมกับสระ อาจมีพยัญชนะตัวเดียว เช่น การ ชาญ สาน หรือ พยัญชนะประสม ๒ ตัว คือ อักษรนำ เช่น ถวิล ขนม สงบ อักษรควบ เช่น ปลา กวาง ทราย ไซร้ เเละถ้าจะแยกพยางค์ให้เขียนว่าเป็นพยัญชนะต้น หรือถ้าเป็นพยัญชนะประสมให้เขียนว่า เป็นอักษรนำ หรืออักษรควบ
สระ เสียงที่เปล่งจากลำ คอโดยตรง เมื่อประสมกับพยัญชนะมีรูปเปลี่ยนแปลงไปบ้าง ดังนี้ ๑.ในแม่ ก กา ส่วนใหญ่มีรูปสระคงที่ จะมีเปลี่ยนแปลงบ้างเล็กน้อย เช่น สระ อะ มักจะประวิสรรชนีย์ เช่น มะระ ชะนี กระทะ แต่บางคำ ลดวิสรรชนีย์ เช่น ณ ธ อณู ต้องเติมตัว "อ" เข้าไปด้วย เช่น มือถือ สระ อือ สระ เอาะ เมื่อประสมกับตัว ก + วรรณยุกต์โท ต้องลดรูปสระ ใช้แต่ไม้ไต่คู้ข้างบน คือ ก็ (เก้าะ)
๒. เมื่อสระมีตัวสะกดต่าง ๆ จะใช้รูปสระดังนี้ ลดรูป อ เมื่อมีตัว "ร" สะกด เช่น พร (พ + ออ + ร = พร) จร (จ + ออ + ร = จร) สระ ออ ลดรูปเมื่อมีตัวสะกด เช่น นก (น + โอะ + ก = นก) ลด (ล+โอะ+ด = ลด) สระ โอะ
สระ อะ เปลี่ยนวิสรรชนีย์ เป็นไม้หันอากาศ เช่น กัน (ก + อะ + น = กัน) ขัน (ข +อะ + น = ขัน) เปลี่ยนจาก เะ ใช้ และ แะใช้ แ เช่น เล็ก (ล + เอะ + ก = เล็ก) แข็ง (ข + แอะ + ง = แข็ง) สระ เอะ แอะ สระเอาะ เปลี่ยนจาก เ-าะ ใช้ 'อ เช่น ล็อก (ล + เอาะ + ก = ล็อก) ช็อก (ช+เอาะ +ก = ช็อก) สระ เอาะ
ตัวสะกด พยัญชนะที่ประสมอยู่ท้ายสระ อาจมีพยัญชนะตัวเดียว หรือเป็นพยัญชนะ-ประสมก็ได้ ในภาษา ไทยมาตราตัวสะกดมีทั้งหมด ๘ มาตรา คือ มาตรา กก กด กบ กน กง กม เกย เกอว ส่วนมาตรา ก กา เป็นพยัญชนะประสมสระ ไม่มีตัวสะกด ตัวสะกดเป็นพยัญชนะตัว เดียว เช่น ฉัน ขัน ปัน รัก มาก ตัวสะกดเป็นพยัญชนะที่ป็นอักษรควบ เช่น บุตร จักร ตัวสะกด คือ ตร กร วรรณยุกต์ มี ๔ รูป ได้แก่ เสียง ได้แก่ สามัญ เอก โท ตรี จัตวา พยางค์ทุกพยางค์ แม้ไม่มีรูปรรณยุกต์ แต่มีเสียงวรรณยุกต์อยู่ด้วย เช่น มา ไม่มีรูปวรรณยุกต์ แต่มีเสียงวรรณยุกต์เป็นเสียงสามัญ ขา ไม่มีรูปวรรณยุกต์ แต่มีเสียงวรรณยุกต์จัตวา มาก ไม่มีรูปวรรณยุกต์ แต่มีเสียงวรรณยุกต์โท
ตัวการันต์ พยัญชนะที่ไม่ต้องการออกเสี่ยง และใช้เครื่องหมายทัณฑมาตกำ กับอยู่ข้างบน ตัวการันต์นี้มีไว้เพื่อรักษารูปของคำ เดิม เพื่อให้รู้ที่มาของคำ ซึ่งมักเป็นคำ ที่ยืมมา จากภาษาอื่น เช่น ลักษมณ์ จันทร์ ฟาร์ม ฟิล์ม ในคำ ภาษาบาลีและสันสกฤตมักมีตัวการันต์อยู่ ท้ายพยางค์ จึงเรียกว่า การันต์ แปลว่า อักษรสุดท้าย ตัวการันต์ที่มีพยัญชะตัวเดียว เช่น สงฆ์ องค์ ตัวการันต์ที่มีพยัญชะสองตัว เช่น พักตร์ กาญจน์ ลักษณ์ ตัวการันต์ที่มีพยัญชนะสามตัว เช่น ลักษมณ์ ตัวกาวันต์ที่มีรูปสระประกอบ เช่น บริสุทธิ์ รามเกียรติ์ มหาหิงดุ์ สฤษดิ์
คำ ๑. คำ หมายถึง เสียงที่เปล่งออกมาครั้งหนึ่ง ๆ ซึ่งจะมีความหมายเสมอ เจ้าของภาษาจะเข้าใจได้ทันที เช่น กล้วย ๑ พยางค์ ๑ คำ ชะนี ๒ พยางค์ ๑ คำ สับปะรด ๓ พยางค์ ๑ คำ ๒. คำ ในตำ ราฉันทศาสตร์ หมายถึง ๑. พยางค์ในแต่ละวรรคของคำ ประพันธ์ทุกชนิด เช่น กลอนแปด มีวรรคละ ๘ คำ ๒ .คำ กลอนในบทละคร คำ กลอน หมายถึง คำ ร้องท่อนหนึ่ง คือ ๑ คำ กลอนมี ๒ วรรค เรียกว่า ๑ คำ ดังบทละครนี้
บทละคร เมื่อนั้น องค์มะเดหวีศรีใส ๑ คำ กลอน ปลอบประโลมลูกร้อยกลอยใจ เเล้วพาไปเก็บบุหงาสารพัน ๑ คำ กลอน
องค์ประกอบของคำ คำ ของทุกภาษาจะประกอบด้วยหน่วยย่อย ๆ เป็นหน่วยที่ใหญ่ขึ้นคำ มีองค์ประกอบ ๒ ส่วน คือ รูปกับเสียง และความหมาย เช่น คำ ม้า รูป + เสียง ม (พยัญชนะ) + สระอา + รูปวรรณยุกต์โท (เสียงวรรณยุกต์ตรี) ความหมาย สัตว์ชนิดหนึ่งใช้ขี่เป็นพาหนะ
คำ จะแบ่งประเภทเป็น ๓ ลักษณะ คือ ๑. คำ พยางค์เดียว เช่น ดิน น้ำ ลม ไฟ ๒. คำ ๒ พยางค์ เช่น มะลิ กะทิ มะระ ๓. คำ หลายพยางค์ เช่น มะละกอ สาละวน มโหรี กระโดกกระเดก คำ ๑ คำ จะต้องมีความหมายอย่างน้อย ๑ ความหมายเสมอ แะคำ บางคำ มีความหมายได้มากกว่า ๑ ความหมาย ถ้าเรียงคำ เข้าประโยคจึงจะรู้ความหมายที่แท้จริง เช่น ฉัน ขัน กัน
THANK YOU