สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
วรี บรุ ุษผยู้ ง่ิ ใหญก่ อบกชู้ าตไิ ทย
วันที่ 28 ธันวาคมของทกุ ปี เป็นวนั คล้ายวันปราบดาภเิ ษกสมเด็จพระเจา้
ตากสนิ มหาราช พระมหากษัตริย์แห่งกรุงธนบุรี และมีการถวายพระราช
สมัญญานามวา่ “สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช” เพอื่ ยกย่องพระองค์
เป็นวีรบรุ ษุ ผ้ยู ่ิงใหญข่ องชาตไิ ทย ผ้กู อบกู้เอกราชให้ชาตไิ ทย และได้สร้าง
อนสุ าวรีย์พระบรมรปู ทรงเครอ่ื งขตั ติยาภรณ์ ประทบั เหนอื อัศวราชพาหนะ
พระหตั ถข์ วาทรงพระแสงดาบ ประดษิ ฐานบนแท่งคอนกรีตเสริมเหล็ก
ณ บรเิ วณวงเวยี นใหญ่ ฝั่งธนบุรี
ห้องสมุดประชาชนอาเภอเขาค้อ
สมเดจ็ พระเจา้ ตากสนิ มหาราช ทรงมีพระนามเดมิ ว่า “สนิ ” พระราช
สมภพเม่อื วนั ที่ 17 เมษายน พ.ศ. 2277 โดยบดิ าของสมเด็จพระเจา้ ตากสนิ
มหาราชเปน็ ชาวจีนแต้จิ๋วช่อื “นายไหฮอง” ไดส้ มรสกบั หญิงไทย
ช่ือ “นางนกเอ้ยี ง” ในช่วงสมยั พระเจ้าอยู่หวั บรมโกศ หรอื สมเด็จ
พระธรรมราชาธริ าชท่ี 3 โดยสมเดจ็ พระเจ้าตากสินมหาราชได้ถกู พระยา
จักรขี อไปอปุ การะเปน็ บตุ รบุญธรรมต้งั แต่คร้ังเยาวว์ ยั ต่อมาเมือ่ อายคุ รบ
13 ปี เจ้าพระยาจกั รีไดน้ าตวั เด็กชายสินไปถวายตัวเปน็ มหาดเลก็ ในสมเด็จ
พระเจ้าอยหู่ วั บรมโกศ
ห้องสมุดประชาชนอาเภอเขาค้อ
หลงั จากสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หวั บรมโกศเสด็จสวรรคต สมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ ัว
อทุ ุมพรได้เสด็จข้ึนครองราชยไ์ ด้เสด็จขึน้ ครองราชยไ์ ด้ 3 เดือน จึงได้ถวายราช
สมบตั แิ กส่ มเดจ็ พระเชษฐาธิราช “สมเดจ็ พระบรมราชาที่ 3” หรอื ทร่ี จู้ กั กนั
ในชอื่ สมเดจ็ พระเจา้ เอกทศั น์ ซ่ึง สมเด็จพระเจ้าเอกทัศน์ ทรงโปรดเกลา้ ฯ
ให้นายสิน ซึ่งเปน็ มหาดเลก็ รายงานเป็นขา้ หลวงเชิญทอ้ งตราพระราชสหี ์
ไปชาระความทห่ี วั เมืองฝ่ายเหนือ ซง่ึ ปฏบิ ตั ริ าชการได้รบั ความดคี วามชอบมาก
จงึ ทรงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ ให้เปน็ หลวงยกกระบตั รเมอื งตากชว่ ยราชการ
พระยาตาก ครั้นพระยาตากถึงแก่กรรมทรงโปรดให้เลอ่ื นเป็น “พระยาตาก
ปกครองเมืองตาก”
พระราชกรณียกจิ สาคัญของสมเดจ็ พระเจ้าตากสนิ มหาราช มีอะไรบ้าง
1.การก้เู อกราช
สมเดจ็ พระเจ้าตากสนิ มหาราช ได้รวบรวมกาลงั อยทู่ ่ีเมืองจนั ทบรุ ี แล้วยกทพั
กลบั ไปตพี มา่ ที่กรุงศรีอยธุ ยา หลงั จากที่ก่อนหน้านีพ้ มา่ ยกทพั มาตีกรุงศรี
อยธุ ยาในสมยั พระเจ้าเอกทศั และได้เสยี กรุงแก่พม่าเป็นครัง้ ที่ 2 ใน พ.ศ. 2310
โดยพระยาตากสามารถตพี ม่าจนแตกพา่ ยไป และรวบรวมผ้คู นกอบก้กู รุงศรี
อยธุ ยากลบั คืนมาจากพมา่ ได้ภายในเวลา 7 เดือน
2.การสร้างและสถาปนากรุงธนบรุ ีเป็ นเมืองหลวง
หลงั จากได้กอบก้กู รุงศรีอยธุ ยากลบั คืนจากพมา่ ได้แล้ว พระองค์ทรงเห็นว่า
ทางกรุงศรีอยธุ ยาถกู พม่าเผาผลาญเสยี หายมากและยากท่ีจะฟืน้ ฟใู ห้เจริญ
เหมือนเดมิ พระองค์จงึ ย้ายเมืองหลวงมาอย่ทู ี่กรุงธนบรุ ีและปราบดาภิเษกขึน้
เป็นพระมหากษัตริย์ ทรงพระนามวา่ พระบรมราชาธิราชที่ 4 และครอง
กรุงธนบรุ ีนานถึง 15 ปี ซงึ่ นบั วา่ เป็นกษัตริย์พระองค์เดียวที่ได้ปกครอง
กรุงธนบรุ ี
ห้องสมุดประชาชนอาเภอเขาค้อ
3.นอกจากจะทรงก้เู อกราชและทรงสถาปนากรุงธนบรุ เี ปน็ เมอื งหลวง
พระองคย์ ังไดข้ ยายอาณาเขตโดยตเี วียงจนั ทน์ และอัญเชญิ พระแก้วมรกต
มาประดษิ ฐานไว้ทเี่ มอื งหลวง ทรงทานุบารุงศาสนาและทรงสง่ เสริมให้คน
แต่งหนงั สือต่าง ๆ ขน้ึ เพราะหนังสอื ตาราอันมคี า่ ถูกพมา่ เผาไปเกอื บหมด
ทรงเอาใจใส่ดแู ลทุกข์สขุ ของราษฎรเปน็ อย่างดีแม้วา่ จะตอ้ งทาสงครามกับพม่า
ตลอดเวลา
ขอบคณุ ข้อมลู จาก : ขอบคุณขอ้ มลู จาก TNN online ห้องสมุดประชาชนอาเภอเขาค้อ
: www.samyan-mitrtown.com