ทดสอบการจัดการสาธารณภัยสำหรับผู้สูงวัย1.

สาธารณภยั กบั ผูส้ งู วยั

โดย
นางสาวชลดรินทร์ ธนพรพสิ ุทธ์ิ
นักวเิ คราะห์นโยบายและแผนชานาญการ
สานักงานป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัยจังหวดั นครสวรรค์
กรมป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย กระทรวงมหาดไทย

ระดบั ความรนุ แรงของสาธารณภยั

ความรนุ แรงระดบั 1
สาธารณภยั ที่เกดิ ข้นึ ทวั่ ไปหรอื มีขนาดเลก็

ผูอ้ านวยการทอ้ งถนิ่ ผูอ้ านวยการอาเภอ และ/หรอื ผูช้ ่วยผูอ้ านวยการ
กรงุ เทพมหานคร สามารถควบคุมสถานการณแ์ ละจดั การระงบั ภยั ได้
โดยลาพงั

ความรนุ แรงระดบั 2
สาธารณภยั ขนาดกลาง

ผูอ้ านวยการในระดบั 1 ไม่สามารถควบคมุ สถานการณไ์ ด้
ผูอ้ านวยการจงั หวดั และ/หรอื ผูอ้ านวยการกรงุ เทพมหานครเขา้ ควบคมุ
สถานการณ์

ความรนุ แรงระดบั 3
สาธารณภยั ขนาดใหญ่ท่ีมีผลกระทบรนุ แรงกวา้ งขวาง

หรอื สาธารณภยั ที่จาเป็ นตอ้ งอาศยั ผูเ้ ชยี่ วชาญ
หรอื อปุ กรณพ์ เิ ศษ

เป็ นสาธารณภยั ขนาดใหญ่ที่มีพ้นื ที่เสยี หายเป็ นบรเิ วณกวา้ งขวาหรอื
สถานการณข์ องสาธารณภยั ที่เกดิ ข้นึ จาเป็ นตอ้ งอาศยั ผูเ้ ชย่ี วชาญหรอื
อปุ กรณพ์ เิ ศษ
ผูอ้ านวยการกลาง หรอื ผูไ้ ดร้ บั มอบหมายเป็ นผูบ้ ญั ชาการ
เหตกุ ารณเ์ ขา้ ควบคมุ สถานการณ์

ความรนุ แรงระดบั 4
สาธารณภยั ขนาดใหญ่ที่มีผลกระทบรา้ ยแรงอยา่ งยง่ิ

เป็ นสาธารณภยั ขนาดใหญ่มากเป็ นพเิ ศษ ที่มีผลกระทบรา้ ยแรงอยา่ งยง่ิ
ต่อชวี ิตและทรพั ยส์ นิ และขวญั กาลงั ใจของประชาชนทวั่ ประเทศ

นายกรฐั มนตรหี รอื รองนายกรฐั มนตรี ที่นายกรฐั มนตรมี อบหมาย
จะเป็ นผูบ้ ญั ชาการเหตกุ ารณเ์ ขา้ ควบคุมสถานการณ์

แนวคิดการจดั การภยั พบิ ตั ิ

อดตี “รอใหเ้ กดิ ภยั พบิ ตั เิ สยี ก่อน แลว้ จงึ ค่อยหาทางจดั การ”

การจดั การภยั โดยเนน้ การจดั การความเสย่ี งจากภยั พบิ ตั ิ

ปั จจุบนั โดยใหช้ มุ ชนเขา้ มาร่วมเป็ นเจา้ ของกจิ กรรม หรอื เรยี กว่า

การจดั การความเสย่ี งจากภยั พบิ ตั โิ ดยอาศยั ชมุ ชนเป็ นฐาน

(Community Based Disaster Risk
Management : CBDRM)

ตน้ ทนุ การป้ องกนั : ผลตอบแทน

UNDP ระบวุ ่า

1 บาทท่ีจ่ายในการป้องกนั สาธารณภยั
จะสามารถลดการสญู เสียได้ถงึ 8 บาท

ผลการวิจยั บอกว่า เราสามารถลดการสญู เสีย
ได้ถึง 33% ถ้ามีการบริหารจดั การ
ด้านสาธารณภยั ที่ดี

ขน้ั ตอนการดาเนนิ งานป้ องกนั และบรรเทาสาธารณภยั

 การเตรยี มพรอ้ ม (ก่อนเกดิ ภยั )
 การเผชญิ เหตุ (ขณะเกดิ ภยั )
 การฟ้ื นฟบู รู ณะ (ภยั ผ่านพน้ ไปแลว้ )

กระบวนการดาเนินงานป้ องกนั ภยั

การเตือนภยั การจดั การในภาวะฉกุ เฉิน

การเตรยี มพรอ้ มรบั ภยั การฟ้ื นฟสู ภาพรา่ งกาย/จิตใจ
การลดผลกระทบจากภยั การฟ้ื นฟสู ิ่งกอ่ สรา้ ง

การป้ องกนั ภยั

www.themegallery.com Company Logo

การเตรยี มความพรอ้ มป้ องกนั ภยั

ระยะก่อนเกดิ สาธารณภยั

เป็ นการดาเนนิ กจิ กรรมเพอ่ื ใหเ้ กดิ การป้ องกนั และลดผลกระทบของภยั
และการเตรยี มความพรอ้ ม เพอื่ ใหก้ ารปฏบิ ตั ิเม่ือมีเหตสุ าธารณภยั เกดิ ข้นึ ให้
สามารถลดอนั ตรายและความสญู เสยี ใหม้ ากท่ีสดุ โดยใชห้ ลกั การจดั การความ
เสยี่ งจากภยั พบิ ตั โิ ดยอาศยั ชมุ ชนเป็ นฐาน (Community Based Disaster
Risk Management : CBDRM) โดยมีกจิ กรรม ดงั น้ี

การประเมินความเสยี่ งภยั โดยการมีส่วนร่วมของชมุ ชน

เป็ นขน้ั ตอนใหก้ ารสรา้ งใหช้ มุ ชนตระหนกั ถงึ ภยั และวิเคราะหว์ างแผน
ลดความเสย่ี ง กจิ กรรมในการประเมินความเสยี่ งมี 5 กจิ กรรม ดงั น้ี

กจิ กรรมท่ี 1 การเตรยี มการดาเนนิ งาน
กจิ กรรมที่ 2 การประเมินภยั และวิเคราะห์

ความล่อแหลม
กจิ กรรมที่ 3 การประเมินความเสย่ี งและการจดั

ระดบั ความเสย่ี ง
กจิ กรรมที่ 4 การจดั การความเสยี่ ง
กจิ กรรมที่ 5 การจดั ทาแผนที่เสยี่ งภยั และแผนท่ีปลอดภยั

การจดั ใหม้ ีองคก์ รชมุ ชนในการสรา้ งความปลอดภยั
การจดั ตง้ั องคก์ รชมุ ชนจะแตกต่างกนั ไปตามสถานการณแ์ ละจานวน
ประชากรของแต่ละชมุ ชน เช่น

คณะกรรมการป้ องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ระดบั ชมุ ชน

คณะกรรมการอานวยการ

คณะอนกุ รรมการ คณะอนกุ รรมการ คณะอนกุ รรมการ คณะอนุกรรมการ
ฝ่ ายเฝ้ าระวงั ฝ่ ายอพยพและ ฝ่ ายที่พกั ฉกุ เฉนิ ฝ่ ายกูภ้ ยั และ
ช่วยชวี ิต
และแจง้ เตอื นภยั หนภี ยั

คณะอนุกรรมการ คณะอนกุ รรมการ คณะอนกุ รรมการ
ฝ่ ายรกั ษาความ ฝ่ ายสาธารณสขุ ฝ่ ายบรรเทาทุกข์
และฟ้ื นฟผู ูป้ ระสบภยั
ปลอดภยั

การจดั ทาแผนเตรยี มความพรอ้ มรบั มือภยั พบิ ตั ิสาหรบั ชมุ ชน

ชมุ ชนเสย่ี งภยั ทุกแห่งจาเป็ นตอ้ งเป็ นแผนเตรยี มความพรอ้ มรบั มือภยั พบิ ตั สิ าหรบั
ชมุ ชน เพอ่ื เตรยี มความพรอ้ มใหช้ มุ ชนมีการป้ องกนั และลดผลกระทบจากภยั และเพม่ิ
ศกั ยภาพของชมุ ชนใหม้ ีขดี ความสามารถในการเผชญิ สถานการณฉ์ กุ เฉนิ โดยการจดั ทา
แผนจะตอ้ งคานงึ ถงึ การมีสว่ นร่วมของคนในชมุ ชนใหม้ ากท่ีสดุ

การเตรียมความพรอ้ มป้ องกนั สาธารณภยั

จนท.รฐั แผน ปภ. เฝ้ าระวงั อปท.
แจง้ เตือน
อาสาสมคั ร แผนเฉพาะภยั กชู้ ีพ/กภู้ ยั สว่ นราชการ

ประชาชน แผนอพยพ องคก์ ร การ
กศุ ล
www.themegallery.com
Company Logo

การฝึ กซอ้ มแผน

วิธีการฝึ กซอ้ มแผน

➢สรา้ งสถานการณส์ มติว่าเกิดภยั ในพ้ นื ที่
➢คณะกรรมการแต่ละฝ่ ายจะเริม่ ปฏิบตั ิการตามแผน
➢การส่งหนา้ ทีต่ ่อใหก้ รรมการชดุ อื่นๆ
➢จนกระทงั่ ภยั ยตุ ิ

1. มกี ารดาเนินการเป็ นข้นั ตอน มรี ะบบ
2. มคี วามเป็ นระเบียบเรียบรอ้ ย ไม่สบั สน

วุ่นวาย
3. ทุกคนรูห้ นา้ ที่ของตนเอง
4. ไดท้ ดสอบสภาพของเครือ่ งมือ อุปกรณ์

กูภ้ ยั

ประโยชนข์ องการฝึ กซอ้ มแผน

การเสรมิ สรา้ งศกั ยภาพชมุ ชนดา้ นการป้ องกนั
และบรรเทาสาธารณภยั

วตั ถปุ ระสงค์
เพื่อใหช้ มุ ชนในพ้ืนท่ีเสี่ยงภยั มีการบรหิ ารจดั การ

ภยั พิบตั ิโดยอาศยั ชมุ ชนเป็ นฐาน (CBDRM)

แนวทางการดาเนินงาน

◼ ฝึ กอบรมผนู้ าชมุ ชนเพ่ือสารวจและประเมินความเสี่ยงภยั
จดั ทาแผนเผชิญเหต ุ

◼ ติดตามใหแ้ ผนมีความสมบรู ณ์
◼ จดั ใหม้ ีการฝึ กซอ้ มแผน
◼ จดั ใหม้ ี อปพร. และมิสเตอรเ์ ตือนภยั
◼ จดั หาอปุ กรณก์ ภู้ ยั และทีมกภู้ ยั ประจาชมุ ชน

เป้ าหมาย สรา้ งความตระหนกั และการมีสว่ นรว่ ม

เสรมิ สรา้ งศกั ยภาพของประชาชนในชมุ ชน

ชุมชนพร้อมรับมือภยั พบิ ตั ิ Company Logo

www.themegallery.com

โครงการเสรมิ สรา้ งศกั ยภาพชมุ ชน
โครงการชมุ ชนเขม้ แขง็ เตรยี มพรอ้ มป้ องกนั ภยั

กรมป้ องกนั และบรรเทาสาธารณภยั

การเผชญิ เหตุ
(ขณะเกดิ ภยั )

ระยะเกดิ สาธารณภยั

เป็ นการดาเนนิ การในสถานการณฉ์ กุ เฉนิ โดยการระดมทรพั ยากรต่างๆ เพอ่ื การ
ระงบั ภยั หรอื ลดความรนุ แรงของภยั ที่เกดิ ข้นึ กจิ กรรมที่สาคญั ประกอบดว้ ย การจดั ตง้ั
ศนู ยอ์ านวยการเฉพาะกจิ เพอ่ื ใหห้ น่วยงานท่ีเขา้ มาช่วยเหลอื ไดป้ ระสานการดาเนนิ การ
กบั ผูอ้ านวยการเหตุการณ์ มีการสงั่ การแกไ้ ขปัญหาอย่างมีเอกภาพ

ขน้ั ตอนการปฏิบตั ิเมื่อเกดิ ภยั

1 จดั ตงั้ ศนู ยบ์ ญั ชาการเหตกุ ารณ์

- แจง้ เตือน ประกาศ แนะนา
- อานวยการ ต่อตา้ น ระงบั ลดอนั ตราย
- ดาเนินการตามแผน

2 จดั ตง้ั หน่วยกภู้ ยั

- เตรยี มเจา้ หนา้ ท่ีประจาศนู ย์ เจา้ หนา้ ที่/เครื่องมือ/สื่อสาร/ยานพาหนะ
- จดั ชดุ เคลือ่ นท่ีเรว็ /ชดุ สนบั สนนุ

3 อพยพ

- จดั สถานที่ปลอดภยั
- อพยพพน้ พ้ืนท่ีอนั ตราย

4 รกั ษาความสงบเรยี บรอ้ ย

- ฝ่ ายปกครอง/ทหาร/ตารวจ/อปพร.

การปฏิบตั ิเมื่อเกดิ ภยั

สาธารณภยั /ภยั พิบตั ิ

ลดอนั ตราย

ลดความเสียหายชีวิต/ทรพั ยส์ นิ

การฟ้ื นฟบู รู ณะ
(ภยั ผ่านพน้ ไปแลว้ )

ระยะหลงั จากภยั ยุตแิ ลว้

เป็ นการดาเนนิ การเพอื่ การฟ้ื นฟบู รู ณะผลจากภยั พบิ ตั ิที่เกดิ ข้นึ โดยมีกจิ กรรม เช่น

การจดั ตง้ั หน่วยบรรเทาทุกข์ เช่น การปฐมพยาบาลผูป้ ่ วยเจบ็ การเล้ยี งดผู ูป้ ระสบภยั
ท่ียงั ไม่สามารถช่วยเหลอื ตนเองไดใ้ นระยะแรก
การประเมินความเสยี หาย และความช่วยเหลอื ใหต้ รงตามความตอ้ งการของผูป้ ระสบภยั
การสารวจสงิ่ สาธารณูปโภคท่ีชารดุ เสยี หาย
การซอ่ มแซมบา้ นเรอื นราษฎร สง่ิ สาธารณประโยชนแ์ ละสาธารณูปโภค ใหส้ ามารถใชง้ าน
ไดต้ ามปกตโิ ดยเรว็

ฯลฯ

www.themegallery.com Company Logo