Kosbi Aktüel 17. Sayı

HABER

KEMALPAŞA RAMADA’YA,

YILIN EN İYİ HİZMET VEREN OTEL ÖDÜLÜ

ROYAL IN MEDYA, İZMİR ENJOY DERGİSİ, CHU DIERE VE OVALL CONCEPT SPONSORLUĞUNDA İZMİR’İN KENDİ
DEĞERLERİNİ TANıMASı AMACıYLA TEPEKULE KONGRE VE SERGİ MERKEZİ’NDE DÜZENLENEN ALTıN EGE ÖDÜLLERİ
GECESİNDE KEMALPAŞA RAMADA OTEL YıLıN EN İYİ HİZMET VEREN OTEL ÖDÜLÜ’NÜN SAHİBİ OLDU.

2014 yılından bu sunan Cherry A’la carte Restaurant
yana hizmet ve Baresto Bar’ı, modern ve tekno-
veren Ege kon- lojik ekipmanlar ile donatılmış tüm
septinde dizayn edi- gün ışık alan toplantı, seminer ve
len 83 standart, 16 davet salonları, 1500 metrekare
deluxe, dört suit ve alana yayılan spor, sağlık ve güzel-
13 dubleks suitten lik merkezi, ferah lobby alanı, kü-
oluşan farklı kate- tüphanesi ve business centerı ile
gorilerdeki toplam misafirlerine konforlu bir konak-
116 odası ile misafir- lama imkânı sunduklarını belirten
lerine hizmet veren Selin Avşar İnanlı, Kemalpaşa Ra-
Kemalpaşa Ramada, mada’nın çevreye duyarlı tesis bel-
İzmir değerlerinin gesi sahibi olduğunu söyledi.
tanıtılması amacıyla
düzenlenen Altın Ege Çevreye duyarlı tesis
Ödülleri’nde Yılın En Dünyanın en büyük otel markası
İyi Hizmet Veren Otel olan Wyndham Grubu’na bağlı 9
Ödülü’nü aldı. Veri- bin 100’ü aşkın otel arasında gerek
len ödülden dolayı misafir memnuniyeti gerek merkez
mutlu olduğunu ifa- tarafından yapılan iç denetimler-
de eden Kemalpaşa de alınan puanlar doğrultusunda
Ramada Oteli Genel Emea bölgesinde 2017 ve 2018 yıl-
Müdürü Selin Avşar larında Best of Ramada Ödülü alan
İnanlı, otelin kalitesi- Kemalpaşa Ramada, Yılın En İyi Hiz-
ni arttırmak için tüm met Veren Otel Ödülü’nün sahibi
otel personeliyle birlikte çalıştık- oldu. Türk, Dünya ve Ege mutfak-
larını belirtti. İzmir’in değerlerinin larından seçkin ve butik lezzetler
tanıtıldığı gecede Kemalpaşa Ra-
mada’nın farkını ortaya koyduğu-
nu dile getiren Selin Avşar İnanlı,
“Açıldığımız günden beri misafir-
lerimize güzel deneyimler sunmak
için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Emeklerimizin karşılığını ödüllerle
geri almak kadar güzel bir şey yok.
Her zamankinden daha çok çalışa-
rak İzmir’e katkı koymaya devam
edeceğiz” dedi.

50



HABER

60 YENİ SERİ İLE BOLOGNA’DA

EGE SERAMİK RÜZGARI ESTİ

23-27 EYLÜL TARİHLERİNDE İTALYA’NıN BOLOGNA ŞEHRİNDE GERÇEKLEŞTİRİLEN CERSAIE FUARı’NDA
EGE SERAMİK RÜZGARı ESTİ. SERAMİK, BANYO MOBİLYALARı VE VİTRİFİYE ÜZERİNE DÜNYANıN
EN ÖNEMLİ SEKTÖR FUARı KABUL EDİLEN CERSAIE FUARı’NA 60 YENİ SERİ İÇEREN AUTUMN 2019
COLLECTION İLE KATıLAN EGE SERAMİK KENDİ REKORUNU DA BÖYLECE KıRMıŞ OLDU. FİRMA, ÖNCEKİ
YıLLARDA OLDUĞU GİBİ 16. SALON A56-B51 NUMARALı STANDıNDA ZİYARETÇİLERLE BULUŞTU.

Yoğun ilgiyle tamamlanan bal küçük ebat ve özel yüzey malze-
organizasyon, tüm dünya- mesi trendlerini yeni koleksiyonu
dan birçok tasarımcı, sektör ve portföyü ile ne kadar yakından
temsilcisi ve profesyonelin katılım takip ettiğini bir kere daha ispatla-
sağlamasının yanı sıra, ihracatın yan firma, Türk seramiklerini fuar-
yükselen grafiği sebebiyle de artan da gururla temsil etti. Yeni Autumn
bir öneme sahip. Dünya seramik ve 2019 Collection serileri ile iddialı
vitrifiye trendlerinin belirlenme- bir katılım sağlayan Ege Seramik,
sinde büyük paya sahip olan Cer- Cersaie Fuarı’ndan müşteri ve sek-
saie Fuarı için Ege Seramik her yıl tör profesyonellerinin beğenisi ve
olduğu gibi bu yıl da hazırlıklarını yeni işbirlikleri kurmanın gururu ile
özel olarak yürüttü. Yükselen glo- yurda döndü.
Wood Bridge: Ahşap görünümde
şıklığın yanı sıra farklılık arıyorsanız neği ile sahip olabileceğiniz bu şık
Wood Bridge tam size göre. 80x80 seri geçme kalıbın yanı sıea ayrıca
cm büyük ölçüsü ile bütünsel bir 30x60 cm ve 60x60 cm tasarımlı
görünüm yakalamanızı kolaylaştı- ürün seçeneklerine de sahip.
ran seri, kafesli tasarımı ve antrasit Montreal: Geniş renk ve ebat se-
köşeleri ile mekanlarınıza özgün bir çeneğinin beton konseptli tanımı
görünüm kazandırıyor. Montreal serisi huzurlarınızda.
Moreno: Tuğla görünüm şıklığına beş renk alternatifi, 33x99cm,
geçme kalıp ayrıcalığı ile sahip ol- 60x60cm ve 60x120cm ebat seçe-
mak isteyenlerin dikkatine; More- nekleri, rölyefli dekorları ve serinin
no serisi karşınızda! Dört renk seçe- 60x120cm ölçülü seramiklerine uy-
gulanabilir özel doku seçeneği ile
Montreal size neredeyse sınırsız
seçenek sunuyor.
Force: Ebat ve renk çeşitliliği bu
kadar zengin Ege Seramik port-
föyünde neden şekil çeşitliliği de
olmasın. Böylece altıgen kalıbı ile
Force serisi alışılmış seramik algısı-
nı yıkmak için tasarlandı. Sırlı granit
yapısı ile yerden duvara tüm me-
kanlarınıza uygun Force, 5 renk se-
çeneği ve mix desenli dekorları ile
şıklığın yeni şekli.

52



GÖRÜŞ

2020’DE YENİ
VERGİLERLE TANIŞACAĞIZ

Adnan Yıldırım
Ekonomi Bakan Yardımcısı (2014-2015)
Türk Eximbank Genel Müdürü (2016-2019)

TBMM’de görüşmeleri devam kolay anlayacağı dilden ve fazla üçüncü ay başında yürürlüğe gire-
eden “Dijital Hizmet Vergisi teknik detaya girmeden aşağıda cektir.
Kanunu ile Bazı Kanunlarda özetledik.
ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde 2) Konaklama Vergisi
Kararnamede Değişiklik Yapılması Yeni Vergiler Her türlü (otel, motel, tatil köyü,
Hakkında Kanun Teklifi” ile vergi Kanun teklifiyle, ilk kez tanışacağı- pansiyon, apart, misafirhane,
mevzuatımızda bazı değişiklikler ve mız “üç yeni vergi” getirilmektedir. kamping ve benzeri) konaklama
yeni düzenlemeler yapılmaktadır. Bu vergiler, yerlerinde geceleme hizmeti ile
Bu yazının kaleme alındığı günler- • Dijital Hizmet Vergisi, konaklayanlara verilen tüm hizmet-
de, komisyon görüşmeleri tamam- • Konaklama Vergisi ler yüzde iki oranında konaklama
lanan kanun teklifiyle, • Değerli Konut Vergisi vergisine tabidir. Cumhurbaşkanı
• Yeni vergiler ihdas edilmekte, vergi oranını, yüzde altıya kadar çı-
• Mevcut vergi uygulamaları ile ge- 1) Dijital Hizmet Vergisi karabilecek ya da yüzde bire kadar
lir vergisi tarifesinde değişiklikler Aşağıdaki dijital hizmetler ve dijital indirebilecektir. Konaklama Vergisi,
yapılmaktadır. içerikli hizmetler, yüzde 7,5 ora- 01.04.2020 tarihinde yürürlüğe gi-
nında vergiye tabidir. (Vergi oranı, recek, 2020 sonuna kadar da yüzde
Temel amacın, bütçeye ilave vergi Cumhurbaşkanınca yüzde 15’e ka- bir olarak uygulanacaktır.
geliri sağlanması olduğu anlaşılan dar çıkartılabilecek, yüzde 1’e ka-
yeni vergileri ve mevcut vergi uygu- dar da düşürülebilecektir.) 3) Değerli Konut Vergisi
lamalarındaki önemli değişiklikleri, • Dijital ortamda sunulan reklamlar Türkiye sınırları içinde olup vergi
bu değişikliklerden vergi ödeyicisi • Dijital içeriklerin satışı ile kullanı- değeri veya Tapu Kadastro Genel
olarak kurumsal ya da bireysel ola- mına dönük hizmetler, Müdürlüğünce belirlenen değeri
rak etkilenecek “iş insanlarımızın” • Dijital ortam sağlanması ve işletil- 5.000.000 TL’sini aşan meskenler,
mesi, değerine bağlı olarak binde üç, bin-
• Dijital hizmetlere aracılık. de altı ve binde on oranlarında de-
ğerli konut vergisine tabi olacaktır.
Türkiye’de bu hizmetlerden elde Değerli Konut Vergisi, izleyen yılın
ettiği hasılat 20 milyon Türk Lira- şubat ayında beyan edilip şubat ve
sı’ndan ya da dünya genelinde 750 ağustos aylarında iki taksitte öde-
milyon Avro’dan az olan işletmeler necektir.
dijital hizmet vergisinden muaftır.
Bu tutarların üzerinde hasılat elde Binek otomobillerinde gider
eden şirketlerin verdiği (yukarıda indirimi kısıtlanmaktadır
sayılan) dijital hizmetler için vergi Kanun teklifinde, şirkete ya da iş-
ödenecektir. Dijital Hizmetler Ver- letmeye kayıtlı binek otomobille-
gisi, kanunun yayım tarihini izleyen rinin kiralanması, satın alınması

54

ile kullanımında yapılan ödeme ve üzerinde olanların vergisi, 500.000 Gelir Vergisi Kanunu’nda
masrafların, ticari ve mesleki ka- TL’yi aşan kısım için beş puan artı- halen yüzde 15’ten
zancın tespitinde gider yazılıp in- rılmaktadır. Yeni tarife, 2020’de be-
dirim konusu yapılabilmesine bazı yan edilecek 2019 yılı gelirlerine de başlayıp gelir dilimlerine
kısıtlamalar getirilmektedir. 2020 uygulanacaktır. Ayrıca, en üst lig- göre yüzde 20, yüzde
başından itibaren uygulanmak üze- deki sporcular için nihai vergileme 27 ve yüzde 35 olan
re, binek otomobillerinin, niteliğinde olan gelir vergisi stopajı dört oranlı mevcut
• Kiralanmasında, aylık 5.500 TL’yi uygulamasında vergi oranı yüzde tarifeye, beşinci dilim
aşan kısmı gider yazılamayacaktır. 15’ten yüzde 20’ye çıkarılmakta- eklenmekte; yıllık tutarı
• Satın alınan binek otomobilleri dır. Ağırlıklı olarak futbol kulüp- 500.000 TL’sini
için ödenen toplam ÖTV ve KDV lerinin yararlandığı, teknik olarak aşan gelirlerin
tutarının 115.000 TL’sini aşan kısmı tüm sporcular için geçerli olan ve yüzde 40 oranında
gider yazılamayacaktır. kulüplerin finansal durumu nede- vergilendirilmesi
• Araç kullanım giderlerinin en faz- niyle vergi yüklerinin hafifletilmesi öngörülmektedir.
la yüzde 70’i indirilebilecektir. amaçlı özel bir düzenleme mahiye-
• Araç alımında ÖTV ve KDV hariç tindeki bu uygulama 2019 sonun-
135.000 TL’yi, ikinci elde ise (Daha da sona eriyordu, kanun teklifiyle
önce ÖTV ve KDV ödenmiş olması 2023 sonuna kadar uzatılmaktadır.
nedeniyle) 250.000 TL’yi aşan araç-
ların, bu tutarları aşan kısmı için
amortisman ayrılamayacaktır.

Gelir vergisi tarifesi
değiştirilmektedir
Gelir Vergisi Kanunu’nda halen yüz-
de 15’ten başlayıp gelir dilimlerine
göre yüzde 20, yüzde 27 ve yüzde
35 olan dört oranlı mevcut tarife-
ye, beşinci dilim eklenmekte; yıllık
tutarı 500.000 TL’sini aşan gelirle-
rin yüzde 40 oranında vergilendi-
rilmesi öngörülmektedir. Diğer bir
deyişle, yıllık geliri 500.000 TL’sinin

55

GÖRÜŞGÖRÜŞ

Ali Çelik ELEKTRİK FİYAT
Macro Enerji ARTıŞLARı VE
Yönetici – Enerji Uzmanı TARİFELERE ETKİSİ

Elektrik tarifelerinde yılın son rüzgar ve güneş enerjisinden üreti- mi olan ve birden fazla sayaca sahip
dönemine girerken bekledi- me teşvik etmektir. Bilindiği üzere olan işletmeler kendi enerjilerini
ğimiz değişiklik ve zamlar ta- ülkemiz coğrafyası rüzgar ve güneş günümüz koşullarına göre ölçmek
rifelere yansıdı. Tüketici açısından enerjisi için çok uygun. Günümüz ve kontrol altına almak zorundalar.
bakıldığında bu yıl yapılan zam mevzuatı ise bu yerli kaynakları Aksi halde her işletmenin bu şekil-
oranları neredeyse yüzde 70’leri kullanmak için yatırım yapmak is- de kontrol etmemesi sonucu enerji
buldu. Biz zaten yılın son çeyreğine teyenlere gerekli kolaylıkları ma- kullanımından kaynaklı kaybı büyük
girerken yapılan bu fiyat artışlarını alesef sağlamıyor. Dolayısıyla bu olacaktır. Bunun için öncelikle sa-
uzun zamandır bekliyorduk. Toptan kaynaklara yönelmek isteyen yatı- yaçlarından geçen enerjinin ne ka-
üretim kısmındaki fiyat artışlarının rımcılarına, daha yolun başınday- dar olduğu, birim fiyatlarının ne ol-
etkisi bu dönemde de fazlasıyla ken vazgeçmelerine fırsat veriyor. duğu hakkında bilgi sahibi olunmalı
görüldü. Bu son zamlarla birlikte Gerekli mevzuat değişikleri yapıla- ve teknolojiden yararlanılmalıdır.
tarifelerde dikkat çeken diğer bir rak bu yatırımların önü açılmalı ve Bilindiği gibi şu anki yazılımlar ve ci-
değişiklik, güç bedellerinin farklı- gerek tüketicileri gerek yatırımcıla- hazlar bunu çok kolay ve detaylı bir
laşması oldu. Özellikle çift terimli rı yerli kaynaklara yöneltmelidir. şekilde yapmaktadır. İşletmeler de
tarifelere yansıyan güç bedelleri- Bir diğer husus ise tüketicilere dü- bu teknolojik yatırımları yapmak-
nin birim fiyatları abone grubu fark şüyor. Son fiyat artışlarından son- tan kaçınmamalıdır.
etmeksizin aynı iken bu dönem sa- ra enerji tasarrufu çok kıymetli bir Son olarak dalgalı piyasada her tür-
nayi ve ticarethane grubunun birim hale geldi. Özellikle yüksek tüketi- lü enerji kaybının önüne geçmek
fiyatları ilk kez birbi-
rinden farklılaştı. zorunlu hale gelmiş-
Tüketiciler bu fiyat tir. Tarifeleri takip
artışlarını kabul et- etmek buna göre ak-
mek istemese de siyon almak ve eğer
maalesef sistemimiz mümkünse işletme
dolara endeksli oldu- bütçelerine enerji
ğu ve üretimimizin üretimi için kaynak
yüzde 60’ı doğalgaz- ayırmak bugün için
dan sağlandığı için doğru bir hamledir.
bu fiyat artışlarına Global dünyada artık
alışmamız gerekiyor. tüm işletmeler bu
Bu sisteme olan bağ- gibi yatırımlara yö-
lılığın azalması için nelmektedir. Ülkemi-
yapılması gereken zin de bu konudaki
yerli üretime destek gelişmeleri geriden
vermek ve özellikle takip etme seçeneği
artık yoktur.

56



SAĞLIK

OMURGA SAĞLıĞı VE
İŞ YAŞAMı

Mustafa Ağaoğlu boyu görülme yüzdesi 44-79 olarak doktorlarına verilmektedir. 2008
Kayropraktik Doktoru bulunmuştur. Bu gibi biyo-mekanik yılında kurulan Kayropraktik Omur-
Uluslararası Kayropraktik rahatsızlıklarda günümüzde mua- ga Sağlığı Derneği (KOSD), mes-
Spor Federasyonu Bşk. sır medeniyetler seviyesindeki ül- leği ulusal ve uluslararası anlam-
kelerde en sık tercih edilen tedavi da temsil eden tek kurum olarak
Endüstriyel iş yükünün artma- tekniklerinden bir tanesi kayrop- görev yapmaktadır. KOSD, Dünya
sıyla birlikte ofis çalışanların- raktiktir. Kayropraktik Federasyonu (WFC),
da ve işçilerde omurgaya bağlı Kayropraktik, Amerika Birleşik Dev- Avrupa Kayropraktik Birliği (ECU),
mekanik rahatsızlıklarının görülme letleri’ndeki en büyük tamamlayıcı Uluslararası Kayropraktik Spor Fe-
sıklığı artmıştır. İster masa başında tedavisidir. 1890 yılında D.D Palmer derasyonu (FICS) ve Dünya Sağlık
ister fabrikada paletin başında ol- tarafından çoğunlukla omurgada Örgütü (WHO) ile ortak çalışmalar-
sun vücudumuz devamlı olarak yer- cerrahi boyutta olmayan, mekanik da bulunarak hem dünyada omur-
çekimine maruz kalmakta ve yap- bozukluklarının tanı ve tedavisinde ga sağlığına yön vermekte hem de
tığımız mesleklerden dolayı hep kullanılan bir sağlık mesleği olarak Türk toplumunun omurga sağlığını
aynı hareketleri tekrar etmektedir. tanımlanmıştır. Amerika’da 135 korumak ve geliştirmek üzere, kay-
Zamanla bu tekrarlı hareketler ve yaşını kutlayan Kayropraktik Avru- ropraktik mesleğinin ülkemizde
maruz kalınan yükler omurgamıza pa’da da 100 yaşındadır. tanıtımı ve icrası için çalışmalarını
bir şekil vermekte ve tabiri caizse Kayropraktik, omurga üzerinde sürdürmektedir.
omurganın rot-balansını bozarak oluşan mekanik problemleri elle
omurilik ve sinirlerde baskılamala- yapılan müdahalelerle (manipü- (kayropraktikdernegi.com)
ra sebep olmaktadır. İşte bu bas- lasyon) gidererek sinir sisteminin
kılardır ki belde, boyunda, sırtta doğru çalışmasını sağlamakta ve
ağrılara sebebiyet vermekte, sağ- omurga kaynaklı ağrıları tedavi et-
lığı bozmakta, iş verimliliğini dü- mektedir. Düşük maliyetli olması,
şürmekte, işgücü kayıplarını arttır- tedavi süresinin kısalığı ile zaman-
maktadır. Bugün dünyada en fazla dan tasarrufu, uygulamalarının
işgücü kaybı bel ağrısından dolayı tamamen bilimsel temele dayanıp
olmaktadır! ABD’de 1986-2014 yıl- hasta sağlığı odaklı ilerlemesinden
ları arasında ofis çalışanlarında ve dolayı, Dünya Sağlık Örgütü tara-
işçilerde yapılan araştırmalarda fından koruyucu sağlık hizmetleri
omurga problemlerinin görülme kapsamında, omurga sağlığı için
oranı yüzde 125, bundan dolayı birinci adımda önerilen yegane
sakatlık oranı ise yüzde 140 oranın- tedavi kayropraktik olarak belirtil-
da artmıştır. 1993’te Almanya bel miştir.
ağrılarını bir meslek hastalığı ola- Türkiye’de 2016 yılından itibaren
rak kabul etmiştir. İsveç’te erken kayropraktik eğitimi, yüksek lisans
emeklilik nedenlerinden yüzde 25’i düzeyinde, fizyoterapist ve tıp
omurga problemleridir. Ülkemiz-
de ise omurga problemleri yaşam

58



HUKUK

İŞ KAZALARINDA İŞVERENİN
CEZAİ SORUMLULUĞUNDA
YETKİ DEVRİ

Av. Gülsüm Saraç
Şahin Hukuk Bürosu

Tüzel kişilerde işveren ve olabilir. Ancak burada dikkat denen engelli hâle getiren
işveren vekilinin cezai edilmesi gereken husus, so- olay” olarak ifade edilmekte-
sorumluluğu bakımın- rumluluğun doğabilmesi için, dir. Çalışanların yaralanması
dan işveren, işveren vekili ve işveren vekilinin kendisine ve- veya ölmesi sonucunu doğu-
yetki devri kavramlarının bilin- rilen görevi yürütebilecek, du- ran iş kazasında kusuru sap-
mesi gerekmektedir. ruma göre teknik, hukuki veya tanan işverenlerin, Türk Ceza
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2. idari alanda gerekli ehliyet ve Kanunu hükümlerine göre ce-
maddesine göre işveren “Çalı- bilgiye sahip olması zorunlulu- zalandırılması gündeme gel-
şan istihdam eden gerçek veya ğudur. Kanuna göre bir kişinin mektedir. Ancak işveren tara-
tüzel kişi yahut tüzel kişiliği ol- işveren vekili sayılabilmesi için fından kendisine geçerli “yetki
mayan kurum ve kuruluşlar” işveren adına hareket etmek devri” yapılmış olan işveren
işveren vekili ise; “İşveren adı- ve işin ve işyerinin yönetimin- vekillerine iş kazası nedeniyle
na hareket eden ve işin, işyeri- de görev almak şartlarını taşı- doğacak olan cezai sorumlu-
nin ve işletmenin yönetiminde ması gerekmektedir. luğun devri mümkündür. Yet-
görev alan kimseler” olarak Yetki devri ise; aynı kurum ki devrinde işveren vekilinin
tanımlanmıştır. İşveren veki- içinde üst kademe yöneticinin cezai sorumluluğuna gidilebil-
li kavramının işvereni temsil bazı koşullarda, bazı yetkilerini mesi için, işveren vekilinin yö-
etme ve işyerini yönetme yet- kendi iradesiyle alt kademede- netim ve denetim yetkileriyle
kilerini içerdiği kabul edilmek- ki yöneticiye veya yöneticilere donatılmış olması gerekir.
tedir. İşveren vekili, “kendi devretmesidir. Türk sosyal hu- Zira yüklenen sorumluluğun
görev ve yetki alanı” ile sınırlı kukundaki yasal düzenleme, verilen yetkiyle ölçülü olma-
olmak üzere belirtilen yüküm- iş kanunlarının uygulanması sı gerekmektedir. Çalışanlara
lülüklerden aynı işveren gibi açısından yetki devrinin genel görev ve yetki alanında tali-
sorumlu tutulabilmektedir. olacağı, yani kanunda sorum- mat verme, talimatlara uyulup
Yukarıda sayılan şartlardan lu kişinin yalnız işveren olarak uyulmamasını izleyerek ge-
hareketle, işveren adına hare- gösterilmiş olduğu hallerde rekli disiplin önlemlerini alma
ket eden fabrika müdürü, per- dahi yetki ve sorumluluğun iş- yetkileri bulunmayan işveren
sonel müdürü, atölye şefi ve veren vekiline aktarılabileceği vekilinin, meydana gelen iş
benzeri kişiler işveren vekilidir. yönündedir. kazasından cezai sorumluluğu
İşveren vekiline verilen temsil Kanuna göre iş kazası, “İşyerin- da doğmayacaktır.
yetkisi yazılı olabileceği gibi; de veya işin yürütümü nede- İşveren vekilinin iş kazası se-
sözlü ya da işyerinde, işte veya niyle meydana gelen, ölüme bebiyle cezai sorumluluğuna
işletmede sürdürülen faali- sebebiyet veren veya vücut gidilebilmesi için, yönetim ve
yetlerden anlaşılır nitelikte de bütünlüğünü ruhen ya da be- denetim yetkilerinin resmi

60

olarak devredilmeleri şart olmayıp, Yetki devrinin yapıldığı hallerde, işveren ve
sözlü olarak devredilmesi de yeter- işveren vekilinin iş kazasından doğan cezai
lidir. Yetki devriyle işveren vekilinin sorumluluklarının birbirinden bağımsız olarak
cezai sorumluluğunun doğabilmesi
için öncelikle, vekil tayin edilen kişi- belirlenmesi mümkün değildir.
nin kendisine verilen görevi yerine
getirebilecek teknik bilgi ve ehliye- daki gibi sıralayabiliriz; kararı ile işveren vekiliyle imzalana-
te sahip bulunması gerekir. Yetki 1- Gerekli her türlü tedbirin alınması cak sözleşmede mutlaka;
devrinin, en azından tayin edilen ki- 2- Denetleme yükümlülüğü a. İşveren vekilinin iş güvenliği hak-
şinin işyerini tanıyabilmesi, işyerin- 3- Bilgilendirme yükümlülüğü kında alınacak tedbirler açısından
de kendi yönetim ve disiplin anlayı- 4- Çalışanların eğitilmesi yükümlü- harcama yetkisine sahip olmasına,
şını geçerli kılabilmesi için gerekli lüğü b. İşveren vekiline harcama yet-
asgari süreyi kapsaması gerektiği, 5- Risk değerlendirmesi yapılması kisi verilmemekle birlikte işveren
kısa süreli görevlendirmelerin işve- yükümlülüğü vekilinin işçi sağlığı ve iş güvenliği
reni cezai sorumluluktan kurtarma- 6- Sağlık gözetimini yerine getirme açısından tedbir alınması için geti-
yacağı söylenmektedir. yükümlülüğü receği proje maliyetlerinin uygula-
İşveren vekilinin cezai sorumlulu- 7- İş kazasını bildirme ve kayıtları maya konacağına ilişkin ifadelerin
ğu, görev ve yetki alanıyla sınırlı tutma yükümlülüğü mevcudiyetine,
olup görev ve yetki alanı dışında Yargıtay Ceza Daireleri verdikleri c. İşveren vekiline işçi sağlığı ve iş
meydana gelen zararlı neticeden pek çok kararda mahkemenin önce- güvenliğinin sağlanması noktasın-
işveren veya varsa söz konusu alan- likle sanık olarak lanse edilen şahsın da işçi alma veya işçi çıkarma yetki-
da tayin edilen başka bir işveren işveren ya da gerçek anlamda işve- leri verilmesine,
vekili sorumlu tutulacaktır. Dolayı- ren vekili olup olmadığını araştırma d. İşveren vekiline devredilen yet-
sıyla işyerinde yetki devri yapılan yükümlülüğü bulunduğundan bah- kilerin nelerden ibaret olduğunun
kişilerin görev tanımları oldukça setmektedir. Eğer mahkemece sa- açık seçik belli olması
önem kazanmaktadır. Yetki devri- nık olarak lanse edilen kişinin ger- e. İşveren vekiline işbu görevinin
nin yapıldığı hallerde, işveren ve iş- çek anlamda işveren vekili olmadığı karşılığı olarak belli bir ücret öden-
veren vekilinin iş kazasından doğan tespit edilirse bu defa dosyayı ger- mesi hususlarına dikkat edilmesi iş-
cezai sorumluluklarının birbirinden çek işveren hakkında ek iddianame veren menfaati açısından gereklilik
bağımsız olarak belirlenmesi müm- düzenlenmesi için savcılığa sevk arz etmektedir. Aksi takdirde işçile-
kün değildir. Kusur dağılımları ve edecektir. Böylelikle işveren olaya re işveren vekili olarak lanse edilen
cezai sorumlulukları belirlenirken, dâhil olacak bu durum da işveren şahıs yargı mercileri önünde işve-
yetki devrinin geçerli olarak yapılıp açısından zaman kaybına sebebiyet ren vekili sıfatını haiz olamayacağı
yapılmadığının, ihlal noktasında ki- verecektir. Dolayısıyla işveren veki- için işveren vekili atanmasından
min yükümlü olduğunun ve ayrıca li atanmasına ilişkin yönetim kurulu beklenen fayda sağlanamayacaktır.
o kimsenin somut olayda kusuru-
nun bulunup bulunmadığının araş-
tırılması gerekmektedir.

İş sağlığı ve güvenliği konusunda
işverenin ve/veya işveren vekilleri-
nin yükümlülükleri bulunmaktadır.
İşverenin yahut işveren vekilinin,
işbu kazadan cezai anlamda sorum-
lu tutulmaması için bu yükümlülük-
leri eksiksiz bir şekilde yerine getir-
mesi ve yerine getirdiğini yazılı bir
şekilde ispat edebilmesi gereklidir.
İşverenin yükümlülüklerini aşağı-

61

BASİIŞNGDÜAVNENLİĞİ

İŞ SAĞLIĞI VE
GÜVENLİĞİNDE TEKNOLOJİ

Umut Cingi matik olarak “kazalar” ile karşılaşmaya anlayabilmek için aşağıdaki tabloda
Makine Mühendisi ISG Uzmanı (A sınıfı) başladı. Bu nedenle sanayi 1.0 ile iş belirtilen kaza tipleri ve İSG alanındaki
sağlığının olmasa da “iş güvenliğinin” ilk gelişmeleri inceleyebiliriz.
Günümüz teknolojisinde Endüstri tohumlarının atıldığını söylemek çok da
4.0 hatta 5.0 kavramları telaffuz zorlama olmayacaktır. Sanayinin tarih- Grafikte de görüleceği üzere Endüstri
ediliyor. Teknoloji hız kesmeden sel dönem içindeki periyotlamaları olan 1.0 ve bu dönemde ortaya çıkan kaza
son sürat devam ediyor. İSG konusu da 1.0-2.0-3.0 ve nihayet 4.0 için her bir pe- tipleri ile İSG gelişmeleri, takip eden
teknolojiye uyum sağlamak, ihtiyaçları riyodun “İSG” versiyonlarının da olduğu periyotlardaki gelişmeler, günümüzde
belirleyerek gereklilikleri yerine ge- söylenebilir. Endüstri 4.0 çağında bizleri geçmiş kaza
tirmek zorunda. Sanayi devrimlerinin Basit bir örnekleme yapalım, sanayide tiplerine ek olarak yeni kaza tipleri (in-
tarihsel adımları ve gelişmeleri, sanayi- makineleşme başlamadan önce “ma- sansız makinelerden kaynaklı kazalar,
deki tarihsel gelişim periyodunu dörde kine koruyucusuna” ihtiyacı olmayan robotik hatalar vb.) ile karşılaşmamıza
bölmüş durumda… Bir sonraki aşama- insanlık, 20. yüzyıl başında makineleş- neden olacaktır.
da ise akıllı araçlar düşünen robotlar vs me ile üretimde büyük bir sıçrama ya- Endüstrinin her dönüşümüne eşlik
kapımızda… parken, kendi yarattığı makinelerden eden İSG faaliyetleri Endüstri 4.0 çağın-
Bu kapsamda tarihsel olarak endüst- kaynaklı iş kazalarını önlemek için bu da ne gibi gelişmeleri doğuracak bunu
ri devrimi olarak kabul edilen olaylara kez İSG alanında da kendini geliştirmek ise daha derinlemesine incelememiz
bakıldığında bir süre sonra o konular durumunda kaldı ve makine koruyucu- gerekli ve önlemleri tecrübe etmeden
hakkında iş güvenliği konusunda ama larını üretmeye başladı. Benzer bir ör- almamız gereklidir.
bilerek ama bilmeyerek veya kötü tec- neği “basınçlı kapların üretilmesi” ve bu İSG 4.0, Endüstri 4.0 ve dijital dönüşüm
rübelerle deneyimleme sonrası her kapların “periyodik kontrollerinin” ya- sürecinin temel yapı taşlarının iş sağlığı
endüstri devrimi ile İSG açısından da pılmasının bir zorunluluk olduğunu acı ve güvenliği alanına entegre edilmesi
devrim sayılacak kararlar ve önlemler patlamalar sonrasında keşfedilmesiyle sayesinde, çalışanların sağlık ve güven-
alınmış gelişmeler sağlanmıştır. verebiliriz. liklerinin proaktif olarak korunmasını
Öncelikle Endüstri 4.0 ile tarif edilen Öte yandan sanayi devriminin ilk safha- amaçlayan, insan ve makine uyumunu
periyotları ve bu periyotların ana et- larında “çocuk işçilik, genç yaşta meslek en üst düzeye çıkararak güvenliği sağla-
menlerini hatırlayalım ve inceleyelim. hastalıklarına bağlı ölümler, uzun ça- yan yeni akıma verilebilecek kavramdır.
lışma süreleri” olarak özetlenebilecek Üretimin büyük bir dönüşüm geçirdiği
Her ne kadar “iş sağlığı” kavramının do- kuralsız çalışma hayatı, kendisini 19. bir süreçte iş sağlığı ve güvenliği uy-
ğuşunun antik çağlara dayandığı (M.Ö yüzyıl ile birlikte kanuni düzenlemeler gulamalarının da dönüşmesi kaçınıl-
465, Hipokrat), modern yaklaşımların ve sendikaların kuruluşu ile bir miktar mazdır. Bu durum, dijitalleşme üzerine
ise 1500’lü yıllara tekabül ettiği birçok düzenlerken, 20. yüzyılda ise ILO, WHO şekillenen bu dönüşümde İSG faaliyet-
kaynakta belirtilse de “iş güvenliği” kav- gibi kuruluşların ortaya çıkması, stan- lerinin de “dijitalleştirilmesi” fırsatını
ramı as olarak sanayi devrimi sonrasın- dartların çalışma hayatına girmesi ve doğurmaktadır.
da ortaya çıktığını söyleyebiliriz. yaşanan büyük kazalardan sonra iş tef- Kuşkusuz İSG süreçlerinin dijitalleşmesi,
Zira insanoğlu sanayi devrimi sonrası tişi mekanizmasının yaygınlaşması ile kuruluşlardaki toplam İSG performansı-
(Endüstri 1.0) ortaya çıkan üretim iliş- eskisine göre daha güvenli ama halen nın geliştirilmesi için sihirli bir değnek
kilerindeki değişiklikle beraber siste- kaza ve hastalıkların önlemediği bir dö- değildir. İSG 4.0 ile tariflenen dijital
neme evirilmiş oldu. İSG teknolojileri ile sunulan çözümler,
Günümüzde, insanlık elektrikli arabalar kuruluşların mevcut İSG faaliyetlerini
üretebiliyor, otomasyona dayalı üst dü- destekleyecek ve performansını geliş-
zey fabrikalar kurabiliyor ancak halen tirmek için olanak sağlayacak destek-
bu üretim tesislerinde çalışanların sağ- lerdir.
lığını ve güvenliğini tam olarak koruya-
mıyor.
Sanayi dönüşümlerine öncülük eden
gelişmeler ile İSG’nin dönüşümüne
öncülük eden gelişmeleri inceleyecek
olursak… Endüstrinin her bir dönemine
karşılık olarak alınan ve oluşturulan İSG
önlemlerini görebiliriz.
İSG’nin 1.0’dan 4.0’a olan yolculuğunu

62

GÖRÜŞ

KİŞİSEL VERİLERİ
KORUMA KANUNUNA
UYUMLULUK VE VERBİS

Altay Özbek rak zorunlu tutulan işlemin ilk adımıdır. Para cezaları:
Dedeoğlu Bilgi İşlem Devlet tarafından önem arz eden esas • Aydınlatma yükümlülüğünün yerine
Dijital Pazarlama Uzmanı işlem envanter beyanıdır. Yani firma getirilmemesi: 5.000 TL – 100.000 TL
bünyesinde bulunan her türlü kişisel ve- • Veri güvenliği yükümlülüklerinin yeri-
Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi riyi bu sitede kamuya açık bir şekilde be- ne getirilmemesi: 15.000 TL – 1.000.000
kaydı ve veri envanteri beyan zo- yan etmek zorundadır. Bu beyan işlemi TL
runluluğu, yeni olarak bilinen as- sadece kişisel veri türünün ve onu sakla- • Kurul tarafından verilen kararları yeri-
lında neredeyse üç yıl önce yayınlanmış ma amaçlarına göre sınıflandırılmasına ne getirmeme: 25.000 TL – 1.000.000
ve bir buçuk yıl önce yürürlüğe girmiş yönelik bir kayıttır. Envanter beyanlarını TL
olan bir yasayı tekrar gündeme taşıdı. tamamlamak, işlemin yasaya uygun bir • Veri Sorumluları Sicili’ne kayıt ve bil-
6698 sayılı Kişisel Verileri Koruma Ka- şekilde yapıldığı anlamına gelmez. Ku- dirim yükümlülüğüne aykırı hareket et-
nunu. rul her zaman veri işlenirken ve beyan mek: 20.000 TL – 1.000.000 TL
Bu kanun ilk olarak 7 Nisan 2016’da ya- edilirken aşağıda belirtilen ilkeleri göz Hapis cezaları:
yınlandı. Kanunun yürürlüğe giriş tarihi önüne alarak değerlendirme yapmak- • TCK Madde 135 – Hukuka aykırı olarak
ise 7 Nisan 2018. Yani devlet bu yasaya tadır. kişisel verileri kaydetme: 1 - 3 yıl
uyumlu hale gelinmesi için iki yıllık hatırı Bunlar; hukuka ve dürüstlük kuralları- • TCK Madde 136 – Kişisel verileri hu-
sayılır bir süre tanıdı. na uygun olma, doğru ve gerektiğin- kuka aykırı olarak bir başkasına verme,
ce güncel olma, belirli, açık ve meşru yayma ve ele geçirme: 2 – 4 yıl
Peki bu yasadan kimler amaçlar için işlenme, işlendikleri amaç- • TCK Madde 138 – Kanunların belirledi-
sorumlu? la bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma, ilgili ği sürelerin geçmiş olmasına karşın veri-
mevzuatta öngörülen veya işlendikleri leri sistem içinde yok etmeme: 1 – 2 yıl
Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde ya- amaç için gerekli olan süre kadar muha- Kısacası firmanızı yasaya uyumlu hale
şayan her insan ve faaliyet gösteren faza edilme. getirmek istiyorsanız; veri sorumlu-
her kurum bu yasadan sorumludur. sunun tüm yükümlülüklerine hakim
Kafaları karıştıran en önemli konu, 50 Teknik yükümlülükler olmasınız. Veri envanterinizi yasaya
çalışan üzeri veya 25 milyon ciro üzeri uygun bir şekilde çıkartıp VERBİS kay-
firmalara VERBİS kaydı ve veri envante- Bana göre bu sürecin en önemli aşaması dınızı yapmalısınız. Verilerini işlediğiniz
ri beyan zorunluluğu getirilmesidir. Ka- teknik yükümlülüklere yönelik yapılması kişilere yönelik, verinin niteliğine bağlı
nun uyumluluğuna ek olarak getirilen gereken işlemlerdir. Kurulun sayfasında olarak aydınlatma yükümlülüğü ve açık
bu sistem, kapsama dahil olmayan tü- yayınlanan cezaları gözden geçirecek rıza alınması konularında çalışmaları
zel ya da gerçek kişilerin kanun dışında olursanız, çok büyük bir kısmının teknik eksiksiz gerçekleştirmelisiniz. Personel-
kaldığı anlamına gelmez. Yıllık çalışan yükümlülüklere yönelik kesildiğini göre- leriniz ve hizmet aldığınız veya hizmet
sayısı 50’den az ve yıllık mali bilanço ceksiniz. Yasaya uyumluluk hususunda verdiğiniz üçüncü şahıs gerçek ve tüzel
toplamı 25 milyon TL’den az firmalar ise yapılan tüm işlemlerin devamlılığı, bü- kişilerle sözleşmelerinizi yasaya uygun
31.03.2020 tarihine kadar VERBİS kaydı yük ölçüde teknik ortamlarda alınacak şekilde revize etmelisiniz. Verisini işle-
ve veri envanter beyanı yapmak zorun- aksiyonlarla sağlanabilir. Elektronik diğiniz kişilerin taleplerine ve yasaya
dadır. Yasa kapsamında uyumlu hale dünya çeşitliliğinin çığ gibi büyüdüğü yönelik uygulama ve çalışmalarınızı ya-
gelmek için yapılacak çalışma, başından bu zamanda hem riskler hem de alına- pabileceğiniz altyapıyı oluşturmalısınız.
sonuna kadar titizlik ile yapılmalı ve cak önlemler açısından teknik süreçler Gerek donanımsal gerek yazılımsal ola-
kesinlikle hukuki ve teknik destek alın- hayati önem taşımaktadır. rak teknik yükümlülüklere yönelik çalış-
malıdır. Firmaların kendi bünyesindeki malar, olabildiğince olumsuz senaryoyu
avukatları ve IT sorumluları dışında, dış KVKK kapsamında göz önüne alarak titizlikle yapılmalıdır.
denetim prosedürlerine hakim, riskler alınabilecek cezalar Son olarak şunu belirtmeliyim ki; eksik-
ve yükümlülükler üzerine uzmanlaşmış siz olarak yapılması gereken bu işlemle-
bir üçüncü göz, firmanızı tehlikelerden KVKK kapsamında yapılan herhangi bir ri kalan kısa sürede firma bünyesinde
korumanıza yardımcı olacaktır. VERBİS suç için belirlenen para ve hapis ceza- yapmanız imkansız ve risklidir. Bu yüz-
iki aşamalı bir süreçtir. Sürecin ilk adımı, ları bulunmaktadır. Bu cezalar sonucun den bu konuda uzman ve tecrübeli da-
internet üzerinden VERBİS’e firma kay- niteliğine ve büyüklüğüne göre değiş- nışmanlık firmalarından yardım almanız
dı yapılmasıdır. Firma kaydı, yasal ola- kenlik göstermektedir. TCK’da belirtilen sizlere ciddi fayda sağlayacaktır.
para cezaları ve hapis cezaları şu şekil- Riskinizle yüzleşmeyin, önlem alın.
dedir:

63

İNSAN KAYNAKLARI

Serdar Kalaycıoğlu ÜCRET ARAŞTIRMALARI VE
Egeria İstihdam ve Müşavirlik Ltd Şti. YAN HAKLAR KONUSUNDA
GELİŞMELER
Yönetim Danışmanı

Geçtiğimiz günlerde İzmir’de Ege Bölgesi’nden 135 firmanın olarak tahmin ediliyor.
Mercer Araştırma Şirketi katıldığı araştırma sonuçlarına göre
tarafından 2019 ücret 2019 yılında yapılan zam ortalaması Artık ücretten daha fazla ilgi çeken
araştırmaları sonucu 2020 en az yüzde 17, en çok yüzde 22,
beklentileri ve yan haklar konulu ortalamada ise yüzde 20 olarak bir de yan haklarımız var, bu yan
bir sunum gerçekleştirildi. İzmir artış gerçekleştiği belirlenmiş.
ve Manisa’dan birçok firma izleyici Ege Bölgesi’nde ise 2020 yılında haklar nelerdir diye baktığımızda
olarak katılmıştı. ise beklenti en az yüzde 16.5, en
Araştırmaya Türkiye’den 483 firma, çok yüzde 21, ortalama yüzde 19.4 ise ücret, prim, ikramiye harici

çalışanlarımıza sağladığımız

imkanlar olarak görülüyor. Bunlar

arasında en fazla cep telefonu,

şirket aracı, sağlık sigortası,

profesyonel gelişim, ulaşım

yardımı, kıdem ödülleri, evlilik

yardımı ve doğum yardımı olarak

gözüküyor.

İlk yan haklar 1950’de tam

sigortanın çalışanlarına ilk Türk

birikimli hayat sigortası yaptırması

ile başlamış daha sonra 1991 yılında

Yapı Kredi Bankası’nın çalışanlarına

özel sağlık sigortası yaptırması ile

devam etmiş.

Şimdi de BES, alışveriş çekleri (gıda,

giyim), spor kulübü üyelikleri, ek

sağlık paketleri, tatil paketleri,

otel konaklama, benzin kartı,

çocuk eğitim, giyim, araç kiralama,

fatura karşılığı ödeme (eğitim, hobi

organizasyon) olarak devam ediyor.

Firmalar da bu sayede çalışana

değer verme ve elde tutma

modeli olarak yan hakları oldukça

önemsemeye başladı.

64



BASINDAN
66



BASINDAN
68