ΠΡΟΣΦΟΡΟ

ΤΟ ΠΡΟΣΦΟΡΟ

Παρασκευάσθηκε ΚΑΙ με Παρασκευάσθηκε ΜΟΝΟ μέ
ἁγιασμό ΚΑΙ με 1 gr μαγιά.
ἁγιασμό και ΧΩΡΙΣ ΚΑΘΟΛΟΥ
μαγιά.

ΠΩΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΖΟΥΜΕ ΤΟ ΠΡΟΣΦΟΡΟ

Ἡ παρασκευὴ τοῦ προσφόρου εἶναι ἕνα ἀπό τά πιό σπουδαία διακονήματα στήν Ἐκκλησία
μας. Μέ τό πρόσφορο θά τελέσουμε τήν θεία λειτουργία καί θά γίνουμε σύναιμοι καί σύσωμοι
ΙΣ ΧΡ, ἀφοῦ αὐτό κατά τόν λόγο του Κυρίου θά γίνει ὁ Ἄρτος ὁ ἐκ τοῦ ούρανοῦ καταβὰς, ὁ
ὁποῖος γεννηθείς ἐκ τῶν Παρθενικῶν αἱμάτων τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί τῆς πρώτης
γενέσεως τοῦ Ἀδάμ[1], τῇ ἐνεργείᾳ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γίνεται γιά μᾶς ἡ Σάρκα καί τό Αἷμα
Του, τά ὁποῖα ὁ ἴδιος ὀ ΙΣ ΧΡ μᾶς τά προσφέρει γιὰ νά φᾶμε καί νά ζήσουμε καί νά μή
πεθάνουμε.

[1] Ἁγ.Ἰωάν.Δαμασκοῦ, ΕΚΔΟΣΙΣ ΑΚΡΙΒΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΙΣΤΕΩΣ. (Γ2) 46. Περί τῆς θείας
οἰκονομίας καί περί τῆς δι’ ἡμᾶς κηδεμονίας καί τῆς ἡμῶν σωτηρίας. Ε.Π.Ε. τ.1 σελ.282.

ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΠΡΙΝ ΖΥΜΩΣΟΥΜΕ ΤΟ ΠΡΟΣΦΟΡΟ

(Μπορεῖ νὰ λέγεται τὴν ὥρα τῆς προετοιμασίας διὰ τὴν ζύμωσιν τῆς προσφορᾶς)

1. Ἀρχίζουμε μὲ « Εἰς τὸ Ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ἀμήν.
2. Στὴ συνέχεια τὸ Τρισάγιον « Ἅγιος ὁ Θεός.. . Δόξα.. . Καὶ νῦν.. . Παναγία Τριάς..
Κύριε ἐλέησον ( γ´). Δόξα.. . Καὶ νῦν.. . Πάτερ Ἡμῶν...»

ΙΕΡΟΣ ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΝΑΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΛΑΡΙΣΗΣ
Λεωφ.Καραμανλή - Αρκαδίου 413 36 Λάρισα. Τηλ.- Fax:2410280569 e-mail:

[email protected]

[1]

ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΜΗΝΕΙΑ
Κύριε, πόσο θαυμαστὸ εἶναι, σὲ
Κύριε, ὁ Κύριος ἡμῶν, ὡς
θαυμαστὸν τὸ ὄνομά σου ἐν πάσῃ ὁλόκληρη τὴ γῆ, τὸ Ἅγιο Ὄνομά Σου
τῇ γῇ· ὅτι ἐπήρθη ἡ μεγαλοπρέπειά καὶ πόσο μεγάλη εἶναι ἡ δόξα Σου!
σου ὑπεράνω τῶν οὐρανῶν· ὅτι Βρίσκεται ἀκόμη πιὸ ψηλὰ καὶ ἀπὸ τοὺς
ὄψομαι τοὺς οὐρανούς, ἔργα τῶν οὐρανοὺς στοὺς ὁποίους κοιτάζω
δακτύλων σου. καὶ θαυμάζω τὰ δημιουργήματα τῶν
χειρῶν Σου.
Ὅν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπὶ
τὰς πηγὰς τῶν ὑδάτων, οὕτως Σὰν διψασμένο ἐλάφι, ποὺ τρέχει
ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ, ὁ στὶς γάργαρες καὶ καθαρὲς πηγές, ἡ
Θεός· ἐδίψησεν ἡ ψυχή μου πρὸς ψυχή μου διψᾶ γιὰ Σένα Κύριε κι ἔχει
τὸν Θεὸν τὸν ζῶντα· πότε ἥξω καὶ μεγάλο πόθο νὰ Σὲ συναντήσει. Διψᾶ ἡ
ὀφθήσομαι τῷ προσώπῳ τοῦ Θεοῦ; ψυχή μου νὰ συναντήσει Ἐσένα τὸν
ἐγενήθη τὰ δάκρυά μου ἐμοὶ ἄρτος αἰωνίως ὑπάρχοντα ἀληθινὸ Θεό.
ἡμέρας καὶ νυκτὸς· διελεύσομαι ἐν
τόπῳ σκηνῆς θαυμαστῆς ἕως τοῦ Πότε λοιπόν, Κύριε, θὰ ἀξιωθῶ νὰ
οἴκου τοῦ Θεοῦ ἐν φωνῇ ἐμφανισθῶ ἐνώπιόν Σου; Τὰ δάκρυά
ἀγαλλιάσεως καὶ ἐξομολογήσεως, μου, μέρα καὶ νύχτα, ἔγιναν γιὰ μένα
ἔνθα πάντες οἱ ἅγιοί σου ἦσαν τὸ καθημερινὸ ψωμί μου. Πιστεύω,
προσκαρτεροῦντες τῇ διδαχῇ τῶν ὅμως, ὅτι σύντομα θὰ ἀξιωθῶ νὰ ἔλθω
ἀποστόλων καὶ τῇ κοινωνίᾳ καὶ τῇ κοντά Σου, ἐκεῖ στὸν Ἱερὸ Ναό Σου μὲ
κλάσει τοῦ ἄρτου καὶ ταῖς ψαλμοὺς καὶ μὲ δοξολογίες ποὺ
προσευχαῖς. προκαλοῦν μεγάλη ἀγαλλίαση στὴν
Σοὶ πρέπει ὕμνος, ὁ Θεός ἡμῶν, ψυχή μου. Ἐκεῖ ὅπου, κατὰ τὴν ἐπίγεια
εἰσάκουσον τῆς προσευχῆς μου· ζωή τους, ὅλοι οἱ ἅγιοί Σου ἦταν
ἅγιος ὁ ναός σου, ἐπάκουσον ἡμῶν, παρόντες, ἐδιδάσκοντο μὲ ὑπομονὴ
ὁ Θεός, ὁ σωτὴρ ἡμῶν, ἡ ἐλπὶς ἀπὸ τὴ διδασκαλία τῶν ἁγίων
πάντων τῶν περάτων τῆς γῆς καὶ ἀποστόλων, προσηύχοντο,
τῶν ἐν θαλάσσῃ μακράν· πλούσιοι ἐπικοινωνοῦσαν μεταξύ τους καὶ
ἐπτώχευσαν καὶ ἐπείνασαν, οἱ δὲ κοινωνοῦσαν τῶν ἀχράντων Σου
ἐκζητοῦντες τὸν Κύριον οὐκ Μυστηρίων.
ἐλαττωθήσονται παντὸς ἀγαθοῦ.
Ὁ Θεός, ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ ἁπτόμενος Σὲ Σένα Κύριε ἀνήκει κάθε ὕμνος
τῶν ὀρέων καὶ καπνίζονται, ὁ καὶ κάθε προσευχή· ἄκουσε λοιπὸν καὶ
ἐπιχορηγῶν σπέρμα τῷ σπείροντι τὴ δική μου προσευχή. Ἄκουσε τὴν
καὶ ἄρτον εἰς βρῶσιν, ὁ τὸν προσευχή μου Ἐσὺ ποὺ εἶσαι ὁ
οὐράνιον ἄρτον, τὴν τροφὴν τοῦ Σωτῆρας ὅλων τῶν ἀνθρώπων στὰ
παντὸς κόσμου, τὸν Κύριον ἡμῶν πέρατα τῆς γῆς. Σὲ Σένα καταφεύγω,
καὶ Θεὸν Ἰησοῦν Χριστὸν Κύριε, γιατί τὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ ποτὲ δὲ
ἐξαποστείλας, σωτῆρα καὶ γέμισαν τὴν ψυχή μου ἐνῷ ἀντιθέτως
λυτρωτὴν καὶ εὐεργέτην, ὅταν εἶμαι κοντά Σου δὲν μοῦ λείπει
εὐλογοῦντα καὶ ἁγιάζοντα ἡμᾶς· τίποτε.
Αὐτὸς εὐλόγησον καὶ τὴν διακονίαν
Οὐράνιε Πατέρα μας Ἐσὺ ποὺ
ἀγγίζεις τὰ βουνὰ καὶ βγάζουν φωτιές.
Ἐσὺ πού εὐλογεῖς το σπόρο τῶν

ΙΕΡΟΣ ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΝΑΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΛΑΡΙΣΗΣ
Λεωφ.Καραμανλή - Αρκαδίου 413 36 Λάρισα. Τηλ.- Fax:2410280569 e-mail:

[email protected]

[2]

τῆς λειτουργίας ταύτης καὶ ποίησον γεωργῶν καὶ καρποφορεῖ πλούσια
τὴν χάριν σου ἵνα ἔλθῃ ὡς ὑετὸς ὥστε νὰ παίρνουμε τὸ σπόρο, νὰ τὸν
ἐπὶ πόκον καὶ ὡσεὶ σταγὼν ἡ ἀλέθουμε, νὰ τὸ ζυμώνουμε καὶ νὰ
στάζουσα ἐπὶ τὴν γῆν. Βρέξον καί φτιάχνουμε τὸ ψωμί μας. Ἐσὺ ποὺ
εἰς ἡμᾶς τήν Χάριν σου τὴν στέλνεις ἀνάμεσά μας, τὸν Ἰησοῦ
ἐπουράνιον ὡς ἔβρεξας εἰς τὴν Χριστό, τὸν Οὐράνιο Ἄρτο. Τὸν Ἰησοῦ
ἔρημον μάννα φαγεῖν καὶ ἄρτον Χριστό, ποὺ γίνεται ἡ ἀληθινὴ τροφὴ
οὐρανοῦ ἔδωκας αὐτοῖς· ἄρτον ὅλου του κόσμου. Τὸν Ἰησοῦ Χριστό,
ἀγγέλων ἔφαγεν ἄνθρωπος, ποὺ εἶναι ὁ Σωτῆρας, ὁ Λυτρωτὴς καὶ ὁ
ἐπισιτισμὸν ἀπέστειλας αὐτοῖς εἰς Εὐεργέτης μας. Τὸν Ἰησοῦ Χριστό, ποὺ
πλησμονήν, ὅτι εἷς ἄρτος, ἓν σῶμα μᾶς εὐλογεῖ καὶ μᾶς ἁγιάζει. Ἔλα,
οἱ πολλοί ἐσμεν· οἱ γὰρ πάντες ἐκ λοιπόν, Οὐράνιε Πατέρα μας καὶ
τοῦ ἑνὸς ἄρτου μετέχομεν καὶ εὐλόγησε καὶ τοῦτο διακόνημά μου ποὺ
ἄρτος καρδίαν ἀνθρώπου στηρίζει. εἶναι ἕνα ἔργο τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ἀγαπήσω σε, Κύριε, ἡ ἰσχύς μου. Στεῖλλε τὴ θεία Σου χάρη καὶ σὲ τοῦτο
Κύριος στερέωμά μου καὶ τὸ ἔργο τῶν χειρῶν μου καὶ κάνε νὰ
καταφυγή μου καὶ ρύστης μου. Ὁ ἔλθει καὶ σ’ αὐτὴ τὴ ζύμη ἡ Χάρη Σου
Θεός μου βοηθός μου, ἐλπιῶ ἐπ’ σὰν δροσερὴ βροχὴ ποὺ πέφτει πάνω
αὐτόν, καὶ ἀνταποδώσει μοι Κύριος στὸ βαμβάκι καὶ σὰν σταγόνα ποὺ
κατὰ τὴν δικαιοσύνην μου καὶ κατὰ στάζει στὴ διψασμένη γῆ. Νὰ ἔλθει σὰν
τὴν καθαριότητα τῶν χειρῶν μου τὸ μάνα ποὺ ἔβρεξες στὴν ἔρημο ὡς
ἀνταποδώσει μοι. Ἀμήν. τροφὴ γιὰ τοὺς δούλους Σου κι ἔφαγαν
οἱ ἄνθρωποι Ἄρτο ἀγγέλων καὶ
μάλιστα σὲ μεγάλη ἀφθονία.Ὅμως
τώρα Ἐσύ, Κύριε, εἶσαι γιὰ ὅλους μας ὁ
μοναδικὸς Ἄρτος ποὺ μᾶς ἑνώνει καὶ
μᾶς κάνει ὅλους ἕνα σῶμα καθὼς
κοινωνοῦμε τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα Σου,
ποὺ μᾶς εὐφραίνει καὶ μᾶς στηρίζει στὴ
ζωή μας.Γι’ αὐτὸ κι ἐγὼ πὼς νὰ μὴ Σὲ
ἀγαπήσω Κύριε γιὰ ὅλα αὐτὰ ποὺ μᾶς
προσφέρεις. Ἐσὺ γίνεσαι καὶ γιὰ μένα ἡ
δύναμή μου,ὁ προστάτης μου, τὸ
καταφύγιό μου καὶ ὁ ἐλευθερωτής μου.
Μόνον Ἐσένα ἔχω βοηθὸ ἀκόμη καὶ σ’
αὐτὸ τὸ ἔργο τῶν χειρῶν μου, γι αὐτὸ
καὶ μονὸ σὲ Σένα ἐλπίζω. Ξέρω δὲ ὅτι,
ὡς ἀμοιβή γιὰ τὴν ἀφοσίωσή μου σὲ
Σένα καὶ γιὰ τὸ διακόνημά μου, θὰ
μοῦ προσφέρεις τὰ Τίμια Δῶρα Σου,
ποὺ μὲ χαρὰ καὶ ἀγαλλίαση θὰ
προσλαμβάνω σύμφωνα πάντα μὲ τὴν
καθαρότητα τῶν χειρῶν μου καὶ τὴ
σωστὴ προετοιμασία μου. Ἀμήν.

ΙΕΡΟΣ ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΝΑΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΛΑΡΙΣΗΣ
Λεωφ.Καραμανλή - Αρκαδίου 413 36 Λάρισα. Τηλ.- Fax:2410280569 e-mail:

[email protected]

[3]

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Μπορεῖ νὰ ζυμώνει ὅποιος ἔχει τῆν εὐλογία τοῦ Πνευματικοῦ του καὶ
φυσικὰ πρέπει νὰ ἐφαρμόζει σωστά ὅλες τὶς ἀναλογίες καὶ τὶς ἐργασίες γιὰ νὰ ἔχει
τὸ σωστό ἀποτέλεσμα. Δὲν κάνουμε ποτέ πολλαπλές ἀλλαγές συγχρόνως, ἀλλά
μόνο μεμονωμένες γιὰ νὰ μαθαίνουμε τὶ ἀκριβώς πρέπει νὰ ἀλλάξουμε σὲ κάθε
περίπτωση.
Τὸ πρόσφορο εἶναι σὰν τὰ μωρὰ ποὺ θέλουν πολύ ντάντεμα.

1.ΠΩΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΖΟΥΜΕ ΠΡΟΖΥΜΙ ΜΕ ΑΓΙΑΣΜΟ ΚΑΙ ΑΛΕΥΡΙ
1η ΗΜΕΡΑ. Παίρνουμε 100ml ἁγιασμὸ τοῦ μηνὸς, τὸ ζεσταίνουμε
στοὺς 45 βαθμοὺς . Προσθέτουμε 80 gr ἀλεῦρι σκληρὸ (δήλ. ἀπὸ
αὐτὸ ποὺ ζυμώνουμε τὸ πρόσφορο) καὶ ἀνακατεύουμε νὰ γίνει
χυλὸς μὲ ροὴ σὰν μέλικαὶ. Τὸ ἀφήνουμε νὰ φουσκώσει 24 ὧρες.
2η ΗΜΕΡΑ. Παίρνουμε τὸ προηγούμενο μῖγμα καὶ προσθέτουμε
πάλι 100ml ἁγιασμὸ τοῦ μηνὸς, τὸ ζεσταίνουμε στοὺς 45 βαθμοὺς . Προσθέτουμε 80 gr
ἀλεύρι, ἀνακατεύουμε καλὰ μέχρι νὰ γίνει ἕνας πηκτὸς χυλός καὶ τὸ ἀφήνουμε νὰ φουσκώσει
24 ὧρες.

3η ΗΜΕΡΑ. Παίρνουμε 50 ml ἁγιασμό καὶ 80gr αλεύρι καὶ
ἐπαναλαμβάνουμε τὴ διαδικασία τῆς 2ης ἡμέρας. Τὸ ἀφήνουμε
σκεπασμένο γιὰ 24 ὧρες.
ΠΡΟΣΟΧΗ.Ὅταν γὰ πρώτη φορὰ ξεκινοῦμε νὰ κάνουμε ζύμη μὲ
προζύμι ΜΟΝΟ ἀπὸ ἁγιασμὸ θὰ πρέπει τὸ προζύμι αὐτὸ νὰ τὸ
ΔΥΝΑΜΩΣΟΥΜΕ ὡς ἑξῆς:

ΠΩΣ ΔΥΝΑΜΩΝΟΥΜΕ ΤΟ ΠΡΟΖΥΜΙ ΠΟΥ ΕΤΟΙΜΑΣΑΜΕ ΜΟΝΟ ΜΕ ΑΓΙΑΣΜΟ
Για το ζύμωμα παίρνουμε 700 γραμμάρια αλεύρι, όλο το προζύμι που ετοιμάσαμε
ΜΟΝΟ με αγιασμό και εκτελούμε τὴν συνταγὴ γιὰ ζύμωμα ἀκολουθώντας τὴν παράγραφο
Γ΄(από το βήμα 3 και μετά), παραλείποντας τὶς παραγράφους Α΄ και Β΄ και την μαγιά πού
ἀναφέρεται στην παράγραφο Δ βήμα 5 . Ἔτσι θὰ ζυμώνουμε κανονικά σαν νά θέλουμε νά

ΙΕΡΟΣ ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΝΑΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΛΑΡΙΣΗΣ
Λεωφ.Καραμανλή - Αρκαδίου 413 36 Λάρισα. Τηλ.- Fax:2410280569 e-mail:

[email protected]

[4]

κάνουμε πρόσφορο και αὐτὸ θὰ τὸ ἐπαναλάβουμε περίπου 7-8 φορὲς , διότι τὴν πρώτη φορὰ
ΔΕΝ ΘΑ ΦΟΥΣΚΩΣΕΙ ἄν τὸ κάνουμε πρόσφορο. Μὲ τὶς ἐπαναλήψεις ζυμώματος καὶ
κρατώντας κάθε φορὰ προζύμι καὶ ξαναζυμώνοντας 7-8 φορές, τὸ προζύμι δυναμώνει καὶ τὴν
8η φορὰ θὰ ἔχουμε τὸ ἐπιθυμητὸ ἀποτἐλεσμα. Ὅταν μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ τῶν ἐπαναληπτικῶν
ζυμωμάτων δυναμώσει το προζύμι τότε μποροῦμε νὰ βάζουμε πιὸ λίγο προζύμι.
Μετά τό πῶτο ζύμωμα δέν φουσκώνει.

Μετά το δεύτερο ζύμωμα φουσκώνει πολύ λίγο.

Μετά τό 4ο ζύμωμα φουσκώνει περισσότερο.

Μετά τό 6ο παίρνει πιό καλή μορφή.

Μετά το 7ο γίνεται ἀρκετά καλό.

ΙΕΡΟΣ ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΝΑΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΛΑΡΙΣΗΣ
Λεωφ.Καραμανλή - Αρκαδίου 413 36 Λάρισα. Τηλ.- Fax:2410280569 e-mail:

[email protected]
[5]

Μετά τό 8ο εἶναι ἕτοιμο.

2.ΠΩΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΖΟΥΜΕ ΠΡΟΖΥΜΙ ΑΠΟ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΖΥΜΗ
(τὴν ὁποῖα ζυμώσαμε κατὰ προτίμηση μέ προζύμι ἀπό ἁγιασμό)

Α. ΥΛΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΖΥΜΙ
1. 60γραμ. ζύμι ἀπὸ προηγούμενο ζύμωμα.

2. 120ml νερὸ χλιαρὸ (45c βαθμοὺς).

3. 170 γραμμάρια ἀλεῦρι (σκληρὸ καὶ κοσκινισμένο).

Β. ΤΟ ΠΡΟΖΥΜΙ
1. Παίρνουμε ἀπὸ προηγούμενο ζύμωμα 60 γραμμάρια ζύμη.
2. Αὐτὴ τὴ ζύμη τὴν κάνουμε μπαλάκι.
3. Κατόπιν τὴ σφραγίζουμε μὲ τὴν μικρὴ πλευρὰ τῆς σφραγῖδας.
4. Στὴ συνέχεια τὴ βάζουμε σὲ γυάλινο βαζάκι καὶ τὴ σκεπάζουμε μὲ κουβέρτα γιὰ 4 ὧρες.
5. Ἀφοῦ γίνουν ὅλες αὐτὲς οἱ ἐνέργειες τὴν βάζουμε στὸ ψυγεῖο καὶ ἐκεῖ τὴν διατηροῦμε
τουλάχιστον γιὰ 2 μέρες (δὲν τὴν χρησιμοποιοῦμε πρὶν περάσουν οἱ 2 ἡμέρες).
6. Ὅταν εἴμαστε ἕτοιμοι νὰ ζυμώσουμε πρόσφορο βγάζουμε αὐτὴ τὴ ζύμη (ὄχι νωρίτερα ἀπὸ
δυὸ ἡμέρες) ἀπὸ τὸ ψυγεῖο καὶ τὴν ἀφήνουμε ἐκτὸς ψυγείου γιὰ 2 ὧρες, ὥστε νὰ ἔρθει σὲ
θερμοκρασία δωματίου.
7. Μετὰ τὴ βάζουμε σὲ ἕνα πλαστικὸ μπὸλ ὅπου καὶ θὰ τὴν ἀραιώσουμε.
8. Στὴ συνέχεια ζεσταίνουμε 50ml νερὸ χλιαρὸ (45c βαθμούς). Δηλαδὴ πρὸς τὸ ζεστό, ἀλλὰ
νὰ ἀντέχει τὸ δάκτυλό μας ἄνετα.
9. Μὲ τὸ νερὸ αὐτὸ διαλύουμε τὴν ζύμη χωρὶς νὰ ἀφήσουμε σβόλους.
10. Ἀμέσως μετὰ σκεπάζουμε τὸ μίγμα αὐτὸ μὲ μία κουβέρτα καὶ τὸ ἀφήνουμε 9 ὧρες γιὰ νὰ
γίνει τὸ πρῶτο φούσκωμα.
11. Ὅταν συμπληρωθεῖ ὁ χρόνος ξαναζεσταίνουμε ἄλλα 70 ml νερὸ χλιαρὸ (45ο c), καὶ
ἀραιώνουμε καὶ πάλι τὸ μίγμα.
12 Βέβαια, στὴ συνέχεια, γιὰ νὰ θρέψουμε τοὺς μύκητες προσθέτουμε σιγὰ-σιγὰ 100
γραμμάρια ἀλεῦρι (σκληρὸ καὶ κοσκινισμένο), καὶ ἀνακατεύουμε τὸ μίγμα χωρὶς νὰ ἀφήσει
σβόλους καὶ νὰ φθάσει νὰ γίνει ἕνας χυλὸς μὲ ροὴ σὰν μέλι.

ΙΕΡΟΣ ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΝΑΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΛΑΡΙΣΗΣ
Λεωφ.Καραμανλή - Αρκαδίου 413 36 Λάρισα. Τηλ.- Fax:2410280569 e-mail:

[email protected]

[6]

13. Τέλος σκεπάζω καὶ πάλι τὸ μίγμα μὲ τὴν κουβέρτα καὶ τὸ ἀφήνω 8 ὧρες γιὰ νὰ γίνει τὸ
δεύτερο φούσκωμα καὶ τότε τὸ προζύμι θὰ εἶναι, μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ἕτοιμο γιὰ χρήση.

Γ. ΥΛΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΖΥΜΩΜΑ

1. Παίρνω 600 γραμμάρια ἀλεῦρι σκληρὸ καὶ κοσκινισμένο
2. 60 γραμμάρια προζύμι που ετοιμάσαμε από προηγούμενο ζύμη και 1 γραμμάριο μαγιὰ
(προεραιτκά).
3. 3 γραμμάρια ἁλάτι.
4. 250 ml χλιαρὸ νερὸ σὲ 45c βαθμοὺς κατὰ τὸ ξεκίνημα.
5. Μερικὲς σταγόνες ἁγιασμὸ τοῦ μηνός.

Δ. ΤΟ ΖΥΜΩΜΑ 30 λεπτά

Ἀνάβουμε τὸ φοῦρνο, στοὺς 150 βαθμούς, πάνω κάτω χωρὶς ἀέρα, γιὰ 10 λεπτὰ καὶ τὸν
σβήνουμε γιὰ νὰ τὸν ἔχουμε ἕτοιμο γιὰ τὴν ὡρίμανση.
1. Συγχρόνως ἐμεῖς βάζουμε ὅλο τὸ ἀλεῦρι σὲ πλαστικὴ λεκάνη.
2. Ἀφοῦ κάνουμε στὸ κέντρο μιὰ μικρὴ λακκοῦβα ἐκεῖ μέσα διαλύουμε τὸ ἁλάτι μὲ 10ml νερὸ
ποὺ ἀφαιροῦμε ἀπὸ τὸ σύνολο (δηλ. ἀπὸ τὰ 250 ml) τοῦ χλιαροῦ νεροῦ.
3. Κατόπιν ρίχνουμε σταγόνες ἁγιασμοῦ σχηματίζοντας ἕνα νοητὸ σταυρό.
4. Στὴ συνέχεια ρίχνουμε μέσα στὴ λακκοῦβα καὶ τὸ προζύμι δουλεύοντάς το μέχρι νὰ
ὁμογενοποιηθεῖ μὲ λίγο-λίγο νερό, τὸ ὁποῖο ἀφαιροῦμε καί πάλι ἀπὸ τὸ σύνολο τοῦ χλιαροῦ
νεροῦ.
5. Στὸ σημεῖο αὐτὸ καὶ μέσα σὲ ἕνα φλιτζανάκι λιώνουμε τὴ μάγια μὲ 10ml νερὸ τὸ ὁποῖο
ἀφαιροῦμε ἀπὸ τὸ σύνολο τοῦ χλιαροῦ νεροῦ καὶ ἀφοῦ τὴν διαλύσουμε τὴν προσθέτουμε
περιμετρικὰ κατὰ τὸ ζύμωμα, διότι ἡ μαγιὰ ἐὰν ἔρθει σὲ ἐπαφὴ μὲ τὸ ἁλάτι χάνει τὴ δύναμή
της. (Ὅταν χρησιμοποιοῦμε Προζύμι μέ ἁγιασμό ΔΕ ΒΑΖΟΥΜΕ ΜΑΓΙΑ καί το προζύμι
δέν ἔχει πρόβλημα μέ τό ἁλάτι. Και φυσικά τό διαλύουμε μέ τό νερό)
6. Ὅσο ζυμώνουμε προσέχουμε ὥστε νὰ μὴ μᾶς περισσεύσει ἀλεῦρι πού δὲν θὰ ἔχει ἑνωθεῖ
μὲ τὸ μίγμα, γιαυτὸ τὸ δουλεύουμε συνεχῶς ρίχνοντας σιγὰ-σιγὰ μέχρι τὰ 150ml χλιαρὸ νερό.
7. Μέχρι τὸ σημεῖο αὐτὸ ὅλες τὶς ἐργασίες τὶς κάνουμε σύντομα γιὰ νὰ μὴ μᾶς κρυώσει τὸ νερό.
8. Στὴ συνέχεια ζυμώνουμε χωρὶς ἄλλο νερὸ ἀλλὰ δουλεύουμε τὴ ζύμη μουσκεύοντας τὰ
χέρια μας στὸ χλιαρὸ νερὸ ποῦ μᾶς ἔχει μείνει. Φυσικὰ πρέπει νὰ ὑπολογίσουμε ὥστε νὰ
χρησιμοποιηθεῖ ὅλο τὸ νερό.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΒΑΣΙΚΗ. Ἀποφεύγουμε νά βάλουμε περισσότερο νερό,
καί μπορεῖ αὐτό νά μᾶς κουράσει στό ζύμωμα ἀλλά το πρόσφορο
γίνεται ΕΝΤΟΝΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΤΙΚΌ ὥστε μέσα στό Ἅγιο Ποτήριο
νά ΜΟΥΣΚΕΥΕΙ ΑΜΕΣΩΣ καί νά τεμαχίζεται θαυμάσια. Στίς πιό
κάτω εἰκόνες βλέπουμε τά ἀποτελέσματα καθώς τά τεμάχια
ἐμβαπτίσθηκαν συγχρόνως καί ἀνασύρθηκαν ἀμέσως χωρίς νά
παραμείνουν ἐντός τοῦ νάματος.

ΙΕΡΟΣ ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΝΑΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΛΑΡΙΣΗΣ
Λεωφ.Καραμανλή - Αρκαδίου 413 36 Λάρισα. Τηλ.- Fax:2410280569 e-mail:

[email protected]

[7]

9. Ζυμώνοντας πατοῦμε τὴ ζύμη γιὰ νὰ μὴ μείνουν φοῦσκες. Συνήθως ὅταν ζυμώνουμε καὶ
πατοῦμε τὴ ζύμη οἱ φοῦσκες σκᾶνε, ἂν ὑπάρχουν, καὶ μάλιστα ἀκούγονται.
10. Συνεχίζουμε νὰ ζυμώνουμε δυνατὰ καὶ σύντομα μέχρι νὰ ἑνωθεῖ ἡ ζύμη καὶ νὰ γίνει σὰν
πλαστελίνη λεία καὶ μαλακὴ χωρὶς ὅμως νὰ λαστιχάρει. Δήλ. ἂν τὴν τεντώσουμε νὰ κόβεται.
11. Πρὸς τὸ τέλος τοῦ ζυμώματος, δηλαδὴ μετὰ ἀπὸ 30 λεπτά, μαζεύουμε τὶς ἄκρες πρὸς τὰ
πάνω γιὰ νὰ γίνει σὰν μπάλα.
12. Στὸ σημεῖο αὐτὸ κόβουμε ἀπὸ πάνω τὶς ἄκρες στὸ μέγεθος μικροῦ πορτοκαλιοῦ (189
γράμ.) καί ἤ τό κρατοῦμε γιά προζύμι ἤ τό κάνουμε προσφοράκι γιά νά τό δοκιμάσουμε. Ἐδῶ,
μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ, τελειώνει τὸ ζύμωμα.

Ε. ΤΟ ΠΛΑΣΙΜΟ 5 λεπτά.

1.Βάζουμε τὴ ζύμη πάνω σὲ ξύλινη ἐπιφάνεια (γιὰ νὰ μὴν κρυώσει) καὶ τὴ δουλεύουμε
κυλώντας καὶ πιέζοντας γιὰ νὰ γίνει μία μπάλα. Συγχρόνως τὴν πατᾶμε ἐλαφρὰ μαζεύοντας τὶς
ἄκρες μὲ τὰ δάχτυλα πρὸς τὴν χοῦφτα μας.
2. Ἔχοντας τὶς ἄκρες μέσα στὴ χοῦφτα μας (μὲ τὸ ἕνα ἢ καὶ μὲ τὰ δύο χέρια) περιστρέφουμε τὴ
ζύμη (πάντα μὲ τὴν ἴδια κατεύθυνση) ὥστε νὰ γίνει σὰν σβούρα.
3. Τὶς ἄκρες ποὺ μαζεύτηκαν στὴν χοῦφτα μας τὶς κόβουμε μὲ κοφτερὸ μαχαῖρι (καὶ φυσικὰ
δὲν πειράζει ἂν μείνουν κάποια σημάδια ἀπὸ τὴν τομὴ ποὺ κάναμε)
4. Αὐτὲς τὶς ἄκρες τὶς προσθέτουμε στὴν προηγούμενη ζύμη ποὺ κρατήσαμε μὲ σκοπὸ νὰ
κάνουμε τὸ προζύμι τῆς ἑπόμενης φορᾶς καθὼς καὶ ἕνα μικρὸ πρόσφορο γιὰ τὸ τραπέζι μας.
5. Στὸ σημεῖο αὐτὸ βλέπουμε ἂν ὑπάρχουν τρῦπες μέσα στὴ ζύμη. Ἂν ναὶ τότε τὸ
ξαναζυμώνουμε!!!
6. Τὴν ὑπόλοιπη ζύμη τὴ γυρίζουμε καὶ τὴν ἀκουμπᾶμε, ἀπὸ τὴν πλευρὰ ποῦ ἀφαιρέσαμε τὶς
ἄκρες, πάνω σὲ ξύλινη ἐπιφάνεια.
7. Ἐκεῖ τὴν περιστρέφουμε γύρω-γύρω πρὸς μιὰ κατεύθυνση καὶ τὴν πιέζουμε ἀνάμεσα στὶς
παλάμες μας γιὰ νὰ πάρει κυλινδρικὸ σχῆμα, σὰν ὄρθιο ποτῆρι.
8. Στὴ συνέχεια μὲ τὸ δεξί μας χέρι πιέζουμε τὸν κύλινδρο αὐτὸ ἀπὸ πάνω πρὸς τὰ κάτω γιὰ
νὰ πάρει τὸ σχῆμα τοῦ χονδροῦ δίσκου περίπου 3cm πάχος καὶ 10cm διάμετρο.
9. Κατόπιν τὸ ἀναποδογυρίζουμε καὶ τὸ ξαναπιέζουμε πρὸς τὰ κάτω. Ὁ σκοπὸς τὶς συμπίεσης
εἶναι νὰ φύγουν τυχὸν ὑπολείμματα ἀέρος καὶ νὰ γίνει λεία ἡ ἐπιφάνεια. Δὲν ὑπάρχει φόβος νὰ
ἁπλώσει γιατί ἔχουμε κάνει σκληρὴ τὴ ζύμη.
10. Μετὰ τὸ ἐπαναφέρουμε στὴν ἄλλη πλευρὰ .
11. Ἀκολούθως πάνω στὸ ξύλο καὶ ἀνάμεσα στὶς παλάμες μας περιστρέφουμε τὴ ζύμη μὲ τὶς
παλάμες μας καὶ ἐλαφρῶς τὸ συμπιέζουμε μέχρι νὰ γίνει ἡ πλευρικὴ ἐπιφάνεια λεία, νὰ ὑψωθεῖ
στὰ 5cm καὶ νὰ μαζευτεῖ καὶ ἡ διάμετρός του.
12. Τέλος βάζουμε τὴ ζύμη στὴν ἀριστερὴ παλάμη μᾶς ἔχοντας τὴν ἐπιφάνεια τῆς ὁποίας
κόψαμε τὶς ἄκρες πρὸς τὸ μέρος τῆς παλάμης καὶ μὲ τὸ δεξὶ χέρι χαϊδεύουμε τὴν ἐπάνω
ἐπιφάνεια καὶ διώχνουμε τυχῶν ὑπολείμματα ζύμης. Αὐτὴ τὴν ἐπιφάνεια τὴν περιποιούμαστε,
διότι πάνω της θὰ κάνουμε τὸ σφράγισμα.

ΙΕΡΟΣ ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΝΑΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΛΑΡΙΣΗΣ
Λεωφ.Καραμανλή - Αρκαδίου 413 36 Λάρισα. Τηλ.- Fax:2410280569 e-mail:

[email protected]

[8]

13. Τὸ βάρος τῆς ζύμης τώρα θὰ πρέπει νὰ εἶναι γύρω στὰ 800-820 γραμμάρια. Τὸ
ἀναφέρουμε δὲ αὐτὸ γιὰ νὰ μὴ μᾶς γίνει πολὺ χοντρὸ τὸ πρόσφορο.

ΣΤ. ΤΟ ΣΦΡΑΓΙΣΜΑ

1. Ζεσταίνουμε ἕνα ἀντικολλητικὸ ταψάκι (μὲ διάμετρο 19 cm καὶ ὕψος 6 cm.)
2. Στὴ συνέχεια τὸ ἀλείφουμε μὲ καθαρὸ κερὶ ποὺ λιώνουμε μέσα στὸ ταψάκι.
3. Στὴν κατάσταση αὐτὴ τὸ ἀφήνουμε νὰ παγώσει.
4. Ὅταν παγώσει τὸ κερὶ παίρνουμε τὸ ζυμάρι καὶ ἔχοντας τὴν ἐπιφάνεια ἀπὸ τὴν ὁποία
κόψαμε τὶς ἄκρες, πρὸς τὰ κάτω, τὸ βάζουμε στὸ ταψάκι.
5. Ἐκεῖ τώρα στρώνουμε τὴ ζύμη μέχρι νὰ φθάσει νὰ ἐφάπτεται ἡ ζύμη μὲ τὰ τοιχώματα τοῦ
ταψιοῦ, χωρὶς κενά.
6. Στὸ σημεῖο αὐτὸ σταυρώνουμε ἀπὸ πάνω τὴ ζύμη μὲ τὴ σφραγῖδα μας , ἡ ὁποία:
α. πρέπει νὰ ἔχει διάμετρο ἀνάλογη μὲ τὴ διάμετρο τοῦ ταψιοῦ μας.
β. πρέπει νὰ ἔχει βαθειὰ χάραξη.
γ. πρέπει νὰ ἔχει σωστὰ χαραγμένα τὰ σύμβολα. Συνήθως δὲν εἶναι σωστὰ χαραγμένα ἡ
μερίδα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καθὼς καὶ τὸ Α στὰ μονογράμματα ΙΣ ΧΡ ΝΙ ΚΑ
7. Κατόπιν στὸ κέντρο ταψιοῦ καὶ πάνω στὴ ζύμη, πατοῦμε τὴν σφραγῖδα ἀρκετὰ δυνατὰ καὶ
ὁμοιόμορφα.
8. Τέλος τραβᾶμε τὴ σφραγῖδα σιγὰ-σιγὰ καὶ κουνώντας τὴν δεξιὰ- ἀριστερά. Ἡ ὁποία δὲν
κολλᾶ ὅταν ἡ ζύμη εἶναι σκληρὴ καὶ καλὰ δουλεμένη.
Ἔτσι, μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ἔχουμε ἕτοιμη τὴν πρώτη μορφὴ τοῦ προσφόρου μας.
9. Στὸ σημεῖο αὐτὸ ἂν χτυπήσουμε ἀπὸ κάτω τὸ ταψάκι κάνει ἕνα βαρὺ καὶ παχὺ ἦχο σὰν ἕνα
γεμάτο δοχεῖο.
10. Φυσικὰ ἂν δὲν ἐπιτύχει τὸ σφράγισμα τότε τὸ ξαναζυμώνουμε!!! καὶ τὸ ξαναπλάθουμε γιὰ
περίπου 5 λεπτὰ καὶ τὸ ξανασφραγίζουμε.

Σημειώσεις.
α.Τὴν σφραγῖδα, ὅταν τὴν ἀγοράζουμε, γιὰ νὰ μὴ σκίζει τὸ ξύλο, τὴν ἀφήνουμε μέσα στ
ὸ ἐλαιόλαδο 24 ὧρες.
β. Μετὰ τὴν βάζουμε σὲ ἀπορροφητικὰ χαρτιά.
γ. Τὰ χαρτιὰ αὐτὰ τὰ ἀλλάζουμε κάθε μέρα, τουλάχιστον γιὰ μιὰ ἑβδομάδα.
δ. Ἴσως θὰ χρειασθεῖ νὰ τὴν βάζουμε σὲ ἀπορροφητικὰ χαρτιὰ γιὰ πολὺ καιρό ἀκόμη, ἴ
σως καὶ μετὰ ἀπὸ κάθε χρήση, μέχρι νὰ φύγει ὅλο τὸ λάδι.

Ζ. Η ΩΡΙΜΑΝΣΗ

1.Τὴ ζύμη ποῦ σφραγίσαμε τὴ σκεπάζουμε μὲ πετσέτα φαγητοῦ τὴν ὁποία θὰ ἀφήσουμε ἐκεῖ
ἀκόμη κι ὅταν θὰ βάλουμε τὴν ζύμη κάτω ἀπὸ τὶς κουβέρτες. Θὰ τὴν βγάλουμε δὲ πρὶν
ψήσουμε τὴ σφραγισμένη ζύμη.
2. Τώρα λαμβάνουμε τὸ ταψάκι μὲ τὴ ζύμη καὶ ὅπως εἶναι σκεπασμένα μὲ τὴν πετσέτα τοῦ
φαγητοῦ, τὰ βάζουμε γιὰ 10 λεπτὰ στὸν φοῦρνο τὸν ὁποῖο θερμάναμε στοὺς 150 βαθμούς,
πάνω κάτω χωρὶς ἀέρα, γιὰ 10 λεπτὰ καὶ τὸν σβήσαμε τὴν ὥρα ποὺ ξεκινούσαμε τὸ ζύμωμα.

ΙΕΡΟΣ ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΝΑΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΛΑΡΙΣΗΣ
Λεωφ.Καραμανλή - Αρκαδίου 413 36 Λάρισα. Τηλ.- Fax:2410280569 e-mail:

[email protected]

[9]

Στὸ σημεῖο αὐτὸ ἡ θερμοκρασία, λογικά, θὰ ἔχει πέσει στοὺς 130c βαθμούς.
3. Στὴ συνέχεια βγάζουμε τὸ ταψάκι μὲ τὴ ζύμη ἀπὸ τὸν φοῦρνο καὶ τὴ σκε¬πά-ζου¬με μὲ
κουβέρτες γιὰ 2 ὥρες καὶ 50 λεπτὰ (ὁ χρόνος ἐξαρτᾶται περισσότερο ἢ λιγότερο ἀνάλογα μὲ τὸ
φούσκωμα). Κανονικὰ πρέπει νὰ διπλασιασθεῖ ὁ ὄγκος.
4. Καταλαβαίνουμε ἂν ὡρίμασε ἢ ὄχι ἡ ζύμη ὅταν πατώντας μὲ τὸ δάχτυλο στὴν ἄκρη τῆς
ζύμης, δὲν λακουβιάζει ἀλλὰ ἐπανέρχεται. Ἂν αὐτὸ δὲν συμβεῖ τὴν ἀφήνουμε περισσότερη
ὥρα.
5. Ὅταν, μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ, φθάσουμε στὸ σημεῖο αὐτὸ καὶ χτυπήσουμε ἀπὸ κάτω τὸ
ταψάκι τότε ἀκούγεται ἕνας κούφιος καὶ ἀνάλαφρος ἦχος σὰν ἕνα ἄδειο δοχεῖο.

Σημείωση. Σύνολο ὡρίμανσης: 3 ὥρες. Δηλαδὴ 10 λεπτὰ στὸ φοῦρνο
πρὶν τὶς κουβέρτες καὶ 2 ὥρες καὶ 50 λεπτὰ σκεπασμένο μὲ τὶς κουβέρτες.

Η. ΤΟ ΨΗΣΙΜΟ

1.Προθερμαίνουμε τὸν φοῦρνο γιὰ 5 λεπτὰ στοὺς 180 βαθμούς.
2. Στὰ 5 αὐτὰ λεπτά, παίρνουμε μιὰ ξύλινη φουρκέτα ἀπὸ σουβλάκια καὶ τὴν λεπταίνουμε μὲ
μαχαῖρι γιὰ νὰ γίνει λεπτὴ σὰν ὀδοντογλυφίδα.
3. Ἔτσι μὲ τὴν φουρκέτα αὐτὴ τρυπᾶμε τὴ σφραγισμένη ζύμη μέχρι κάτω πρῶτα στὸ σημεῖο
ποὺ βρίσκονται κάτι σχέδια σὰν ἀκτῖνες καὶ μετά, γύρω-γύρω, καὶ σὲ ἄλλα μέρη πιὸ ἔξω ἀπὸ
τὸ σφραγισμένο μέρος.
4. Τώρα ὁ φοῦρνος θὰ εἶναι ἕτοιμος καὶ βάζουμε μέσα τὸ ταψάκι μὲ τὴ σφραγισμένη ζύμη καὶ
τὴν ψήνουμε στοὺς 180 βαθμοὺς γιὰ 15 λεπτὰ (μόνο ἀντιστάσεις πάνω – κάτω)
5. Στὴ συνέχεια ἀνεβάζουμε τὸ φοῦρνο στοὺς 200 βαθμοὺς γιὰ ἄλλα 30 λεπτά.
6. Πάντα ὅμως παρακολουθοῦμε διότι μπορεῖ νὰ ἁρπάξει. Βέβαια θὰ πρέπει νὰ πάρει χρῶμα
καστανὸ ἢ μελὶ ἢ χρυσαφὶ ἢ καστανοκίτρινο.
7. Ἴσως χρειασθεῖ σκέπασμα μὲ λαδόκολλα.
8. Ἀφοῦ τὸ βγάλουμε ἀπὸ τὸ φοῦρνο, ὅπως εἶναι ζεστό, τὸ σκεπάζουμε μὲ μιὰ πετσέτα και το
τοποθετούμε σε μια ξύλινη επιφάνεια αφήνοντας το να κρυώσει και νὰ φύγουν ἀργὰ οἱ ἀτμοὶ
για νὰ μὴ ξεραθεῖ ἡ ἐπιφάνεια, φροντίζοντας να το αλλάζουμε τακτικά θέση ώστε να μην
ιδρώσει για περίπου 4 ώρες.

ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ

ΙΕΡΟΣ ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΝΑΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΛΑΡΙΣΗΣ
Λεωφ.Καραμανλή - Αρκαδίου 413 36 Λάρισα. Τηλ.- Fax:2410280569 e-mail:

[email protected]

[10]