ความเป็นมาของนิราศภูเขาทอง

ความเปน็ มาของนริ าศ
......................

ความเป็นมาของนริ าศ

นิราศ เป็นงานประพันธ์ประเภทหนึ่งของไทย มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ
เท่าที่ปรากฏหลักฐานในปัจจุบัน นิราศเร่ืองแรกของไทย ได้แก่ โคลงนิราศ
หริภุญชยั ซึ่งแต่งขน้ึ ในสมัยกรงุ ศรีอยุธยา

ความเป็นมาของนริ าศ

เน้ือหาของนิราศส่วนใหญ่มักเป็นการคํร่าครวญของกวี (ชาย) ต่อสตรี
อันเป็นที่รัก เนื่องจาก ต้องพลัดพรากจากนางมาไกล อย่างไรก็ตาม นางใน
นิราศที่กวีพรรณนาว่าจากมานั้น อาจมีตัวตนจริง หรือไม่ก็ได้ แต่กวีส่วนใหญ่
ถอื ว่านางผเู้ ปน็ ทร่ี กั เปน็ ปจั จยั สําคัญท่ีจะเอ้อื ใหก้ วีแต่งนิราศได้ไพเราะ

ความเปน็ มาของนริ าศ

ม้ในสมัยหลังกวีอาจไม่ได้ให้ความสําคัญเรื่องการครํ่าครวญถึงนาง แต่
เน้นที่การบันทึกระยะทาง เหตุการณ์และอารมณ์ แต่ก็ยังคงมีบทครวญถึงนาง
แทรกอยู่ ดงั เช่นท่ีสุนทรภูแ่ ต่งนิราศภูเขาทอง ท้ังๆ ท่ีกําลังบวชอยู่ สุนทรภู่ก็ยัง
เห็นวา่ การครวญถงึ สตรเี ปน็ ส่ิงจาํ เป็นในการแต่งนริ าศ

ความเป็นมาของนริ าศภูเขาทอง

สุนทรภู่แต่งเร่ืองนิราศภูเขาทอง เมื่อปี พ.ศ. ๒๓๗๓ หลังจากที่
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เสด็จสวรรคตไปแล้ว ๖ ปี (สวรรคต
ปี พ.ศ. ๒๓๖๗) โดยเล่าถึงการเดินทางจากวัดราชบูรณะหรือวัดเลียบ ไป
นมัสการพระเจดีย์ภูเขาทองท่ีจังหวัดพระนครศรีอยุธยาในปัจจุบัน หลังจากจํา
พรรษาแล้ว