ชุดที่ 1

ชุดกจิ กรรมภาษาไทย

เร่ือง เสยี งในภาษาไทย

กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย ชน้ั มธั ยมศึกษาปท่ี ๑

ชดุ ที่ ๑
กำเนดิ และชนิดของเสียงในภาษาไทย

รชั พล ฟองฤทธ์ิ
โรงเรียนเคหะทงุ สองหอ งวิทยา ๑
สำนกั งานเขตหลักส่ี กรงุ เทพมหานคร

คำนำ

ชุดกิจกรรมภาษาไทย เรื่อง เสยี งในภาษาไทย ชนั้ มธั ยมศึกษาปที่ ๑ กลุมสาระการเรียนรู
ภาษาไทย ทั้ง ๕ ชุดกิจกรรม จัดทำขึ้นเพื่อใชเปนเคร่ืองมือสำหรับพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
วิชาภาษาไทย ในสาระที่ ๔ หลักการใชภาษาไทย โดยการใหนักเรียนไดศึกษาคนควาเนื้อหา
และการฝกปฏิบัติกิจกรรมไดดวยตนเองในลักษณะการเรียนรูรวมกัน ซึ่งเปนการจัดการเรียน
การสอนท่ีเนนผูเรียนเปนสำคัญ โดยครผู ูสอนใหคำแนะนำเมื่อนักเรียนมปี ญหาหรือไมเขาใจ นักเรียน
สามารถตรวจสอบความรคู วามสามารถและทดสอบผลการเรยี นไดด วยตนเอง

ชุดกิจกรรมภาษาไทย เรื่อง เสียงในภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปที่ ๑ ชุดที่ 5
เรื่อง สนุกกับพยางคและคำเลมนี้ สำเร็จลงไดดวยดี เนื่องจากไดรับความอนุเคราะหจาก
นายสมภพ นิลทคช ผูอำนวยการสถานศึกษาโรงเรียนเคหะทุงสองหองวิทยา ๑ และผูเกี่ยวของ
ทุกทานท่ีกรุณาใหคำแนะนำ และใหขอคิดอันเปนประโยชนตอการจัดทำชุดกิจกรรมเลมนี้ ผูจัดทำ
จึงขอขอบคุณเปนอยา งสงู มา ณ โอกาสน้ี

ผูจัดทำหวังเปนอยางยิ่งวา ชุดกิจกรรมภาษาไทยเลมนี้ จะเปนประโยชนตอครูผูสอน
และนกั เรยี นในการพัฒนาการเรยี นการสอนใหมปี ระสิทธิภาพย่ิงขึ้น รวมทั้งเปน การสรางเจตคติท่ีดี
ในการเรียนวชิ าภาษาไทย

รชั พล ฟองฤทธ์ิ

สารบัญ ข

คำนำ หนา
สารบัญ ก
คำชแ้ี จงสำหรบั ครู ข
คำชี้แจงสำหรับนักเรียน ค
ชุดกจิ กรรมภาษาไทย ชดุ ที่ ๑ กำเนิดและชนดิ ของเสียงในภาษาไทย ง
๑
ใบความรูท่ี ๑.๑ เรือ่ ง ความหมายและกำเนิดของเสียงในภาษา ๓
แบบบันทึกกจิ กรรมที่ ๑.๑ ตอนท่ี ๑ ๖
แบบบันทึกกจิ กรรมที่ ๑.๑ ตอนที่ ๒ ๗
ใบความรทู ่ี ๑.๒ เรือ่ ง ชนดิ และลักษณะของเสียงในภาษาไทย ๘
แบบบันทึกกจิ กรรมที่ ๑.๒ ตอนที่ ๑
แบบบนั ทกึ กิจกรรมท่ี ๑.๒ ตอนที่ ๒ ๑๒
แบบทดสอบกอ นเรยี น – หลังเรยี น ๑๓
บรรณานุกรม ๑๔
ภาคผนวก ๑๖
เฉลยแบบบันทึกกิจกรรมท่ี ๑.๑ ตอนที่ ๑ ๑๗
เฉลยแบบบนั ทึกกิจกรรมที่ ๑.๑ ตอนท่ี ๒ ๑๘
เฉลยแบบบันทึกกิจกรรมท่ี ๑.๒ ตอนที่ ๑ ๑๙
เฉลยแบบบันทกึ กจิ กรรมที่ ๑.๒ ตอนท่ี ๒ ๒๐
เฉลยแบบทดสอบกอ นเรียน – หลังเรยี น ๒๑
แบบสงั เกตพฤติกรรมนักเรียนดานคณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค ๒๒
เกณฑก ารใหคะแนนพฤติกรรมการทำงานกลมุ ๒๔
แบบสังเกตพฤตกิ รรมการทำงานกลมุ ๒๕
แบบบนั ทกึ คะแนนชุดกิจกรรม ชดุ ท่ี ๑ เร่อื ง กำเนดิ และชนิดของเสียงในภาษาไทย ๒๖
แบบบนั ทกึ คะแนนการพฒั นา ๒๘

ค

คำชแ้ี จงสำหรบั ครู

1. ชุดกิจกรรมภาษาไทย เร่อื ง เสียงในภาษาไทย จัดทำข้ึนเพื่อพฒั นาใหนักเรยี นมคี วามรู
และทกั ษะการเรยี นรู ในสาระที่ ๔ หลกั การใชภาษาไทย กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย
ชนั้ มธั ยมศึกษาปท่ี ๑ มีทง้ั หมด 5 ชุดกจิ กรรม ประกอบดว ย

ชดุ ที่ ๑ เรื่อง กำเนดิ และชนดิ ของเสยี งในภาษาไทย
ชุดท่ี ๒ เรอ่ื ง เขาใจเสียงสระ
ชุดที่ ๓ เร่อื ง เรยี นรูเสียงพยัญชนะ
ชุดที่ ๔ เร่ือง ศกึ ษาเสยี งวรรณยกุ ต
ชดุ ท่ี ๕ เร่ือง สนุกกับพยางคและคำ
2. ชดุ กิจกรรมภาษาไทย ชดุ นเี้ ปน ชุดที่ 1 เรอื่ ง กำเนิดและชนิดของเสยี งในภาษาไทย
3. ครผู สู อนจะตอ งศกึ ษาลกั ษณะกจิ กรรมใหเ ขาใจ และศึกษาแผนการจัดการเรยี นรู
อยา งละเอยี ด และปฏิบตั ติ ามแผนการจัดการเรยี นรูทุกขัน้ ตอน
4. ครผู ูสอนตอ งช้แี จง แนะนำการใชชดุ กจิ กรรมภาษาไทย ใหน กั เรยี นเขาใจกอ นเรียนทุกคร้งั
5. ครผู ูสอนตอ งคอยดแู ล ใหคำปรกึ ษาเมื่อนกั เรยี นมปี ญหา หรือเกิดขอ สงสยั ขณะท่ีปฏบิ ัติ
กจิ กรรม
6. ครผู สู อนตองบันทกึ ผลการเรยี นรหู ลงั จากนักเรยี นไดป ฏิบัติกจิ กรรมเสร็จแลวทกุ คน

ง

คำชีแ้ จงสำหรับนกั เรียน

1. ชุดกิจกรรมภาษาไทย เรือ่ ง เสียงในภาษาไทย ชุดที่ ๑ เร่ือง กำเนิดและชนิด
ของเสยี งในภาษาไทยจดั ทำขนึ้ เพอื่ ใหนักเรยี นไดศกึ ษากำเนิดของเสียงในภาษา ชนดิ และลักษณะ
ของเสียงในภาษาไทย โดยมีสว นประกอบทีส่ ำคญั ดงั นี้

๑.1 ชอ่ื ชุดกจิ กรรม
1.๒ เวลาทใ่ี ช
1.3 มาตรฐานการเรียนรู ตวั ชวี้ ัด
1.๔ จดุ ประสงคการเรียนรู
1.๕ เนอ้ื หาสาระ
1.๖ กจิ กรรม
1.๗ ส่อื และแหลงการเรียนรู (ใบความร/ู แบบบนั ทกึ กิจกรรม)
1.๘ แบบทดสอบกอ นเรียน-หลังเรียน
1.๙ เฉลย
1.๑๐ แบบบันทกึ คะแนนกจิ กรรมระหวา งเรยี น
1.๑๑ แบบบนั ทึกคะแนนการพัฒนา
1.๑๒ การประเมนิ ผลการทำกิจกรรม
และในสวนของตัวอยางหรือสถานการณ จะปรากฏอยูในขั้นตอนการดำเนินกิจกรรม
การเรยี นรูของแผนการจัดการเรยี นรู เพือ่ กระตุนใหเกิดแรงจูงใจในการปฏบิ ัตกิ ิจกรรมใหสำเร็จ
ลลุ วง
2. นักเรียนควรศึกษามาตรฐานการเรียนรู ตวั ชี้วัด จุดประสงคการเรียนรู เวลาทใ่ี ช
เนือ้ หาในใบความรู และวธิ ปี ฏบิ ัตกิ จิ กรรมใหเ ขา ใจกอ นปฏิบตั ิกจิ กรรม
3. นักเรียนจะตองปฏิบัติกจิ กรรมตามขน้ั ตอนอยางเครงครดั ดว ยความตั้งใจ ซอื่ สัตย
มคี วามสามคั คี และยอมรับความคิดเห็นของผูอ่ืน มีการวางแผน และรับผิดชอบตอ งานกลุมดว ยกัน
เพื่อใหบรรลุเปาหมายของกลมุ
4. ระหวางปฏิบตั ิกิจกรรมถานักเรียนมปี ญหา ไมเ ขา ใจ สามารถซกั ถามครผู ูสอน
ไดตลอดเวลา
5. เม่ือนักเรียนปฏิบัติกิจกรรมแลว สามารถตรวจคำตอบจากแบบเฉลยคำตอบ
ที่แนบมาดว ยตนเอง หากผลคะแนนไมเปนท่ีพอใจ นักเรยี นสามารถกลับไปเรียนรูกจิ กรรมใหมจนกวา
จะไดผ ลเปนทีพ่ อใจ และสามารถนำไปใชใ หเกิดประโยชนในชวี ติ ประจำวันตอ ไป

ชุดกจิ กรรมที่ ๑ กำเนดิ และชนดิ ของเสยี งในภาษาไทย
รายวชิ าภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ช้นั มัธยมศึกษาปท ่ี ๑ เวลา ๒ ช่วั โมง

มาตรฐานการเรยี นรู
ท ๔.๑ เขาใจธรรมชาตขิ องภาษาและหลักภาษาไทย การเปล่ยี นแปลงของภาษา และ
พลังของภาษา ภูมิปญ ญาของภาษา และรกั ษาภาษาไทยไวเ ปน สมบัติของชาติ

ตวั ชี้วดั
ท ๔.๑ ม.๑/๑ อธบิ ายลกั ษณะของเสยี งในภาษาไทย

จดุ ประสงคก ารเรียนรู
๑. บอกความหมายของเสยี งในภาษาได
๒. บอกกำเนิดของเสยี งในภาษาได
๓. บอกชนดิ และลกั ษณะของเสียงในภาษาไทยได

เน้อื หาสาระ
๑. ความหมายของเสยี งภาษา
๒. กำเนดิ ของเสียงในภาษา
๓. ชนดิ และลกั ษณะของเสียงในภาษาไทย

กจิ กรรม ๑. นักเรียนศึกษาขอมูลจากใบความรูที่ ๑.๑ เร่อื ง ความหมายและกำเนิดของเสียงในภาษา
๒. นักเรยี นทำแบบบันทึกกจิ กรรมท่ี ๑.๑
๓. นักเรยี นศึกษาขอ มลู จากใบความรูท่ี ๑.๒ เรือ่ ง ชนิดและลักษณะของเสียงในภาษาไทย
๔. นักเรียนทำแบบบันทกึ กจิ กรรมท่ี ๑.๒
๕. นกั เรยี นทำแบบทดสอบกอนเรยี น - หลงั เรยี น ชุดกจิ กรรมท่ี ๑ เรอื่ ง กำเนิดและชนิด

ของเสียงในภาษาไทย

๒
ส่ือและแหลงเรียนรู

๑. ใบความรูท ี่ ๑.๑ เรอ่ื ง ความหมายและกำเนดิ ของเสยี งในภาษา
๒. ใบความรูที่ ๑.๒ เรอื่ ง ชนดิ และลักษณะของเสียงในภาษาไทย
๓. แบบบันทึกกิจกรรมที่ ๑.๑ ตอนที่ ๑ ตอบคำถาม เรื่อง ความหมายและกำเนิดของเสียง

ในภาษา
๔. แบบบนั ทึกกิจกรรมท่ี ๑.๑ ตอนท่ี ๒ ตอบคำถาม เรอื่ ง อวยั วะทใ่ี ชใ นการออกเสียง
๕. แบบบันทึกกจิ กรรมท่ี ๑.๒ ตอนท่ี ๑ ตอบคำถาม เร่ือง ชนดิ และลกั ษณะของเสียง

ในภาษาไทย
๖. แบบบันทึกกิจกรรมที่ ๑.๒ ตอนท่ี ๒ แผนผังความคิด เร่ือง ชนิดและลักษณะของเสยี ง

ในภาษาไทย
๗. แบบทดสอบกอนเรยี น - หลังเรียน ชดุ กิจกรรมท่ี ๑ เร่ือง กำเนดิ และชนิดของเสยี ง

ในภาษาไทย

การประเมินผลการทำกิจกรรม ๔๘ คะแนน
๑. ตรวจผลงานแบบบนั ทึกกจิ กรรม ๒๔ คะแนน
๒. ประเมนิ การทำกิจกรรมกลมุ ๑๐ คะแนน
๓. แบบทดสอบกอ นเรยี น - หลังเรียน

เกณฑผ า นการประเมนิ
นักเรยี นศกึ ษาความรู ทำแบบบนั ทกึ กจิ กรรม และทำแบบทดสอบกอ นเรยี น - หลังเรยี น

ผา นเกณฑรอยละ ๘๐

๓

ใบความรทู ่ี ๑.๑
เรอ่ื ง ความหมายและกำเนดิ ของเสยี งในภาษา

จดุ ประสงคการเรียนรู
๑. บอกความหมายของเสียงในภาษาได
๒. บอกกำเนดิ ของเสยี งในภาษาได

คำช้แี จง ๑. นักเรียนศกึ ษาขอ มลู ใบความรูท่ี ๑.๑ เรื่อง ความหมายและกำเนดิ ของเสยี งในภาษา
๒. นักเรียนปฏบิ ตั กิ ิจกรรมในแบบบนั ทึกกิจกรรมที่ ๑.๑ ตอนท่ี ๑ และตอนท่ี ๒

ความหมายของเสียงในภาษา

เสยี งในภาษา หมายถึง เสยี งหรือคำพูดทีม่ นุษยเปลงออกมาเพื่อสื่อความเขาใจกันในเร่ือง
ตาง ๆ เชน บอกเลาเรื่องราว ขอความชวยเหลือ ติดตอการงานหรือแสดงความรูสึกตาง ๆ เปนตน
ดังนั้นภาษาจึงตองมีองคประกอบสำคัญ 2 อยาง คือ เสียงหรือคำพูด และความหมาย จึงจะสามารถ
สื่อความหมายเขาใจตรงกันและอยรู วมกันในสังคมอยางสงบสุข

กำเนิดของเสียงในภาษา

เสียงในภาษาหรือคำพูดเกิดจากกระแสลมหรืออากาศที่ถูกดันจากชองทองปอด ผาน
หลอดลมและกลองเสียง ซง่ึ มีสายเสียงอยภู ายในแลว ออกไปทางชองปากหรือจมูก ระหวางที่ลมผานพน
สายเสยี ง อวยั วะตาง ๆ ในชองปาก เชน ลิ้น เพดานปาก ปุมเหงือกและฟน จะดดั แปลงลมใหเปนเสียง
ตาง ๆ ตามที่ผูพูดตองการ จะสังเกตไดวาอวัยวะในการทำเสียงพูดสวนมากยังทำหนาที่อื่น ๆ ในการ
ดำรงชวี ิตอีกดวย เชน การหายใจและการรับประทานอาหาร อวัยวะทีท่ ำใหเกิดเสียงโดยเฉพาะก็มีแต
กลองเสยี งและสายเสยี งเทาน้ัน เราเรียกอวัยวะที่ใชใ นการออกเสียงวา อวยั วะเสียง

๔
อวัยวะทีใ่ ชในการออกเสยี ง

อวัยวะสวนท่ีมีหนาทโี่ ดยตรงในการออกเสียงมีลักษณะสำคญั ดังตอไปน้ี
๑. ริมฝปาก เปนอวัยวะสวนท่สี ามารถเคล่ือนไหวไดม ากและทำใหเ สยี งแตกตาง

กันมาก เราอาจจะบงั คับริมฝป ากใหป ด สนทิ ใหเปด เลก็ นอ ย ใหเ ปด กวางข้นึ ใหย่ืนออกมา ใหหอกลม
หรือทำเปน รูปรีกไ็ ด ลักษณะตา ง ๆ ของรมิ ฝป ากลว นมผี ลตอการออกเสยี ง และทำใหเสยี งแตกตา ง
กนั ไปทั้งสน้ิ

๒. ฟน เปนอวยั วะซึ่งเปนฐาน หรือตำแหนง ท่เี กิดของเสยี งหลายชนิด เชน
เมื่อกดฟนบนลงที่รมิ ฝปากลา ง ลมจะลอดชอ งทีพ่ อจะผานออกมาได ทำใหเ กิดเปนเสียงชนดิ
ทีเ่ รียกวา เสยี งเสยี ดแทรกท่เี กดิ ระหวางฟนกบั รมิ ฝปาก ถาฟนบนกดกับฟนลาง ลมทผ่ี า นออกมา
จะทำใหไ ดเ สยี งเสียดแทรกทีเ่ กิดที่ฟน เปน ตน

๓. ปมุ เหงือก เปนสวนที่นูนออกมาตรงบริเวณหลังฟนดานบน ถาเอาล้ินแตะดู
จะรูสึกวา มีลักษณะเปนคลื่น ล้ินอาจจะแตะหรืออยูใกลบ ริเวณปมุ เหงือก ซึ่งทำใหเกิดเสียง ปมุ เหงือก
จึงนับเปนตำแหนงหรอื ฐานสำคัญในการออกเสยี งตำแหนงหน่งึ

๔. เพดานแข็ง หมายถึง เพดานสว นท่ีโคง เปนกระดูกแขง็
๕. เพดานออ น คือ สวนของเพดานซ่ึงอยตู อเพดานแขง็ เขาไปขางใน มลี กั ษณะ
เปนกระดูกออนที่ขยบั ข้ึนลงไดเล็กนอย เวลาพูดสวนใหญเพดานออนและล้ินไกจะถกู ยกข้ึนไปจดกับ
ผนังคอ และกั้นลมไมใ หออกไปทางจมูก ในเวลาออกเสียงนาสิก (ไดแก เสยี ง /น/ /ม/ /ง/ ในภาษาไทย)
เทานนั้ ทเ่ี พดานออนจะลดระดบั ลงมาเพ่อื ใหล มออกไปทางจมูกได
๖. ล้ินไก เปน กอ นเนื้อเล็ก ๆ อยูตอ ปลายเพดานออนตรงกลางปาก สั่นรวั ได
๗. ชองจมูก หมายถึง โพรงในชองจมูก ซ่ึงอยูเหนือลิ้นไกข้ึนไปเปนชองท่ีลม
ซง่ึ ผา นเสน เสยี งขึ้นมาจะผา นออกไปทางจมกู ไดเ ม่ือเวลาหายใจ และเวลาออกเสียงนาสกิ ในเวลา
ท่เี ปลง เสียงอน่ื ๆ ลิ้นไกจ ะถกู ยกขน้ึ ไปปด ชอ งจมกู เพอื่ ใหล มออกมาทางชอ งปาก

๕
๘. ลิน้ เปน สวนที่เคลื่อนไหวไดม ากที่สุดในการออกเสียงพูด สวนที่เคลื่อนไหว
ของลิ้น แตล ะสว นมีผลตอการออกเสียง เราจึงแบงลิ้นออกเปน ๓ สว น ตามหนาทีท่ ีม่ ใี นการออกเสยี ง
คือ

- ปลายล้ิน หรือล้นิ สวนปลายสุด ซงึ่ จะยกขนึ้ ไปแตะอวัยวะสว นตา ง ๆ
ในปากตอนบนไดโดยงาย

- หนาลิน้ หรือล้นิ สว นหนา ไดแก ลน้ิ สว นที่อยตู รงขา มกบั เพดานแขง็
- หลงั ลนิ้ หรือล้ินสว นหลงั ไดแก สว นของล้ินซึง่ อยูตรงขามกบั เพดานออน
๙. แผนเน้ือปากหลอดลม หรือล้ินปดกลองเสยี ง เปนแผนเนื้อบาง ๆ อยตู อโคนล้ิน
ลงไปในลำคอ มีหนา ทีป่ ด เปดชองหลอดลมเพอ่ื ปองกันมิใหอาหารตกลงไปในหลอดลม เมอ่ื พดู
แผนเนอื้ นจ้ี ะเปด ออก
๑๐. โพรงคอ หมายถึง โพรงซึง่ อยถู ัดชองปากลงไปจนถึงเสน เสียง
๑๑. เสนเสียงหรือสายเสียง เปนอวัยวะสำคัญที่ทำใหเกิดเสียง เสนเสียง
มี ลักษณะประกอบดวยเสนเอ็น และกลามเนือ้ เปนแผน ๒ แผน เสนเสียงทัง้ สองวางขวางอยูตรง
กลางกลองเสียง กลองเสียงคือ สว นที่อยเู หนือหลอดลมขึ้นมา ตรงท่ีเราเรยี กวา ลกู กระเดือก

ภาพที่ ๑.๑ อวัยวะท่ใี ชในการออกเสยี ง
(ท่มี า : หนงั สอื เรยี นพัฒนาทักษะภาษา เลม ๑, ๒๕๔๖)

๖

แบบบันทกึ กิจกรรมท่ี ๑.๑
ตอนท่ี ๑ ตอบคำถาม เรือ่ ง ความหมายและกำเนดิ ของเสียงในภาษา

ชื่อ - สกุล .................................................................................. ชน้ั .................... เลขที่ ...........

คำชแ้ี จง ใหนกั เรยี นเติมคำหรอื ขอความในชองวา งใหถ ูกตอง

๑. เสียงในภาษา หมายถึง ...............................................................................................................
๒. ภาษามีองคป ระกอบ ๒ ประการ ไดแก .....................................................................................
๓. อวยั วะทเี่ ปนแหลงเร่มิ ตน ของเสียงในภาษา คือ ........................................................................
๔. อวยั วะที่ใชใ นการออกเสยี ง ไดแก .............................................................................................
.............................................................................................................................................................
๕. เสยี งในภาษาเกิดจาก ..................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
๖. เครือ่ งหมายตา ง ๆ อาณัตสิ ญั ญาณ ไมจ ดั เปน ภาษา เพราะ
................................................................................................................................................................
๗. อวยั วะที่มีลกั ษณะประกอบดว ยเสนเอน็ และกลามเนอื้ เปนแผน ๒ แผน วางขวางอยกู ลาง

กลองเสยี ง คือ ........................................................................................................................
๘. เสียงเสียดแทรกทเี่ กดิ ระหวางฟนกับรมิ ฝปาก เกิดจาก ..............................................................
.............................................................................................................................................................
๙. เพดานออ นจะลดระดับลงมาเพอ่ื ใหลมออกไปทางจมูกได ในเวลาท่อี อกเสยี ง ..........................
๑๐. เสยี งพยญั ชนะในภาษาไทยที่เปนเสียงนาสกิ ไดแก เสยี ง .........................................................

๗

แบบบนั ทกึ กิจกรรมที่ ๑.๑
ตอนท่ี ๒ ตอบคำถาม เร่ือง อวยั วะท่ีใชใ นการออกเสียง

ช่อื - สกุล ............................................................................... ชน้ั .................... เลขท่ี ...........
คำช้แี จง ใหน ักเรยี นบอกช่อื อวยั วะที่ใชใ นการออกเสียง

๘

ใบความรทู ่ี ๑.๒
เรือ่ ง ชนิดและลักษณะของเสียงในภาษาไทย

จุดประสงคก ารเรียนรู
บอกชนดิ และลักษณะของเสยี งในภาษาไทยได

คำช้ีแจง ๑. นกั เรียนศกึ ษาขอมลู ใบความรทู ี่ ๑.๒ เร่อื ง ชนดิ และลักษณะของเสยี งในภาษาไทย
๒. นกั เรียนปฏบิ ัติกิจกรรมในแบบบนั ทกึ กิจกรรมท่ี ๑.๒ ตอนท่ี ๑ และตอนท่ี ๒

ชนิดและลักษณะของเสียงในภาษาไทย

เสียงในภาษาไทย มี ๓ ชนดิ คอื เสยี งสระ เสยี งพยญั ชนะ และเสยี งวรรณยุกต เสียงทง้ั
๓ ชนดิ มลี กั ษณะดังตอไปน้ี

๑. เสยี งสระ เปนเสยี งที่เกดิ ข้ึนไดเพราะเราทำใหล มออกจากปอด ผานหลอดลม
และกลอ งเสียงที่ลำคอ ออกมาพนชองปาก หรอื ชอ งจมูกโดยไมถูกสกดั ก้ัน ณ ทใ่ี ดทีห่ น่ึง ในชอ งทางเดนิ
ของลมเลย ในขณะท่เี ราออกเสียงสระ เสนเสียงที่อยใู นกลองเสียงจะปดและเปดอยางรวดเร็ว เสนเสียง
จึงมีความสัน่ สะเทอื น บังเกดิ ความกงั วาน หรือความกอ ง และออกเสยี งไดย าวนาน การออกเสียงสระ
จะมีการเปลี่ยนแปลงระดับของล้ินและรปู ริมฝปาก โดยการยกลิน้ ขึน้ ในระดับตา งกัน และรมิ ฝปาก
หอมากนอยตางกัน ทำใหเกิดเปนเสียงสระตา ง ๆ เสียงสระในภาษาไทยมี ๒๔ เสยี ง มีอกั ษรท่ีใช
แทนเสยี ง เรยี กวา รูปสระ ซึ่งมี ๒๑ รปู เราเรยี กเสยี งสระวา เสียงแท ดวยเหตุวา ลมที่ออกจากปอด
ผา นหลอดลมและกลองเสยี งมา ไมถกู สกัดกน้ั ในชอ งทางเดินของลมเลย

๙
เสียงสระในภาษาไทยมี ๒๔ เสยี ง แบง ออกเปนสระเสียงสั้น และสระเสยี งยาว
มอี ยางละ ๑๒ เสยี ง ดังน้ี

สระเสียงสน้ั สระเสยี งยาว
อะ อา
อิ อี
อึ อือ
อุ อู
เอะ เอ
แอะ แอ
โอะ โอ
เอาะ ออ
เออะ เออ
เอียะ เอีย
เอือะ เออื
อวั ะ อัว

๒. เสียงพยัญชนะ เปนเสียงที่เกิดข้นึ ได เพราะเราทำใหลมออกจากปอดผาน
เสนเสียงซึ่งอาจส่ันสะเทือน หรือไมส ่ันสะเทอื นกไ็ ด ออกมาตามชอ งทางเดินของลม ลมจะถูกสกัดกั้น
ณ ท่ีใดทห่ี นง่ึ ต้งั แตใ นลำคอ ในชองปาก หรือในชอ งจมูก และลมอาจถูกสกดั ก้ันไวทงั้ หมด หรือถกู
สกดั กั้นเปนบางสว น แลวจงึ ผานออกมาภายนอกเกิดเปนเสยี งพยัญชนะ มีทั้งเสียงกอ งและเสียงไมก อ ง
เสยี งพยญั ชนะในภาษาไทยมี ๒๑ เสียง มีอักษรที่ใชแ ทนเสยี ง เรียกวา รูปพยัญชนะ ๔๔ รปู เราเรียก
เสียงพยัญชนะวา เสียงแปร ดว ยเหตุวา เสยี งพยัญชนะเกิดจากลมท่ีออกจากปอดเม่อื ผา นหลอดลม
ลมจะถกู สกัดกัน้ ทอี่ วยั วะตาง ๆ ทำใหเกิดเปน เสยี งพยัญชนะทีแ่ ตกตา งกันไป

๑๐

เสยี งพยัญชนะในภาษาไทยมี ๒๑ เสยี ง ประกอบดวยรปู พยญั ชนะ ๔๔ รปู

เสยี งพยัญชนะ รปู พยญั ชนะ
/ก/ ก
/ค/ ขฃคฅฆ
/ง/ ง
/จ/ จ
/ช/ ชฌฉ
/ซ/ ซสศษ
/ด/ ดฎ
/ต/ ตฏ
/ท/ ทธฑฒถฐ
/น/ นณ
/บ/ บ
/ป/ ป
/พ/ พภผ
/ฟ/ ฟฝ
/ม/ ม
/ย/ ยญ
/ร/ ร
/ล/ ลฬ
/ว/ ว
/ฮ/ ฮห
/อ/ อ

จำกนั เอาไว
ใหดีนะ

๑๑
๓. เสยี งวรรณยกุ ต หมายถงึ เสียงทม่ี ีระดับสงู ต่ำ และเราจะไดยนิ พรอ มกันไปกบั
เสียงสระ บางทีกเ็ ปนเสียงสูง บางทกี เ็ สยี งต่ำ บางทกี เ็ ปนเสียงท่ีอยูระหวา งเสียงสูงกับเสยี งตำ่ บางที
กเ็ ปน เสยี งต่ำแลว คอ ย ๆ เล่อื นข้ึนไปสเู สยี งสงู เราเรยี กเสยี งวรรณยกุ ตวา เสียงดนตรี ดวยเหตวุ า
เปน เสียงทม่ี รี ะดับสูงตำ่ ซึ่งจะออกมาพรอมกับเสยี งพยัญชนะและสระ
เสยี งวรรณยุกตในภาษาไทยนับวามีความสำคญั เพราะทำใหความหมายของคำ
เปลยี่ นแปลงไปได เชน เสอื มีความหมายอยา งหนึ่ง เสือ้ มีความหมายอกี อยา งหน่ึง แตเ สยี งที่มรี ะดบั

สูงต่ำในบางภาษาไมไดทำใหความหมายของคำเปล่ยี นแปลงไป เชนในภาษาองั กฤษ คำวา car

ออกเสียงวา “คา” ถงึ แมจะเปลี่ยนเสียงวรรณยุกตเปน ขา คา (ขา ) คา ขา ก็ยังคงมคี วามหมาย
วา “รถยนต” เชนเดิม สว นคำในภาษาไทย คา ขา คา (ขา ) คา ขา แตล ะคำจะมคี วามหมายตางกนั ไป

เสยี งวรรณยุกตใ นภาษาไทยมี ๕ เสยี ง ไดแก เสยี งสามัญ เสยี งเอก เสยี งโท เสียงตรี

และเสยี งจตั วา มอี ักษรทใี่ ชแทนเสียง เรียกวา รูปวรรณยกุ ต ๔ รูป ไดแ ก - - - -

ศึกษาเรียบรอยแลว ลองทำ
แบบฝกในหนา ตอไปไดเลย

นะครบั

๑๒

แบบบันทึกกิจกรรมที่ ๑.๒
ตอนที่ ๑ ตอบคำถาม เรอ่ื ง ชนิดและลกั ษณะของเสียงในภาษาไทย

ช่ือ - สกลุ .................................................................................. ชั้น .................... เลขท่ี ...........

คำชี้แจง ทำเครื่องหมายถูก () หนา ขอความทีถ่ ูกตอง และทำเคร่ืองหมายกากบาท ()
หนาขอ ความทผี่ ดิ

.......... ๑. เสยี งในภาษาไทย ไดแก เสยี งแท เสยี งแปร เสียงดนตรี
.......... ๒. อกั ษรทใี่ ชแ ทนเสยี งในภาษาไทย ไดแ ก รูปพยัญชนะ รูปสระ และรปู วรรณยุกต
.......... 3. เสียงพยัญชนะทุกเสียงเปนเสียงกอ ง และออกเสยี งไดย าวนาน
.......... 4. เสียงพยญั ชนะเปน เสียงทีถ่ กู กักกอนทจ่ี ะออกไปทางปากหรือจมูก
.......... ๕. อวยั วะในชองปากจะเปน เคร่ืองกำหนดเสียงพยัญชนะตาง ๆ
.......... 6. อวยั วะสำคญั ในการกลอ มเกลาลมใหเปนเสยี งสระตาง ๆ คอื ลิ้น และฟน
.......... 7. เสียงสูงตำ่ ในทกุ ภาษาทำใหความหมายของคำเปล่ยี นแปลงได
.......... 8. เสียงสระตา งกับเสียงพยัญชนะ คอื เสียงสระ ลมจะไมถ กู สกัดกัน้ เวลาออกเสยี ง
.......... ๙. เสียงวรรณยุกตทำใหม คี ำทม่ี คี วามหมายในภาษาเพ่มิ ข้ึน
.......... 10. เสียงวรรณยุกตจะมีระดับสงู ต่ำ และออกมาไดโ ดยลำพัง

๑๓

แบบบันทึกกจิ กรรมที่ ๑.๒
ตอนที่ ๒ แผนผังความคิด เรอื่ ง ชนดิ และลักษณะของเสียงภาษาไทย

ช่อื - สกลุ ................................................................................. ชั้น .................... เลขที่ ...........
คำช้แี จง ใหนกั เรยี นนำความรทู ีไ่ ดจากการศกึ ษาใบความรทู ่ี ๑.๒ มาเขยี นเปน แผนผงั ความคิด

สรปุ ความรทู ่ีไดร บั

ชนดิ ของเสยี งในภาษาไทย

เสยี งใน
ภาษาไทย

ลักษณะของเสยี งในภาษาไทย

๑๔

แบบทดสอบกอนเรยี น - หลังเรียน ชุดกจิ กรรมที่ ๑
เร่อื ง กำเนดิ และชนิดของเสยี งในภาษาไทย

คำชี้แจง ใหน ักเรยี นเลือกคำตอบท่ถี กู ท่สี ุดเพียงคำตอบเดียว แลว ทำเคร่อื งหมายกากบาท ()
ลงในกระดาษคำตอบ

๑. เสยี งในภาษา หมายถงึ อะไร ๕. ขอ ใดมีอวัยวะทไ่ี มเ กย่ี วขอ งกบั การออกเสยี ง
ก. เสียงทุกชนดิ ท่ีคนเราไดย นิ ก. เพดานออ น ล้นิ ไก
ข. เสียงที่คนเราไดยินแลวเขา ใจความหมาย ข. หลอดลม ชองจมกู
ค. เสยี งทุกชนดิ ทคี่ นเราใชสอ่ื ความเขาใจกัน ค. เพดานแข็ง ปมุ เหงือก
ง. เสยี งทค่ี นเราเปลง ออกมาเพ่อื สอื่ ง. หลอดอาหาร ริมฝป าก
ความเขาใจกนั
๖. ขอใดเปนลักษณะสำคญั ของเสยี งสระ
๒. อวยั วะทีเ่ ปนแหลง เร่ิมตน ของเสียงพูดคอื ขอใด ก. มีเสยี งสูงต่ำเหมอื นเสียงดนตรี
ก. ปอด ข. มีท้ังเสยี งกอ ง และเสยี งไมก อ ง
ข. ลนิ้ ไก ค. เปลงออกมาโดยไมถ กู อวัยวะในปาก
ค. เสนเสยี ง สกัดกัน้ ลม
ง. กลองเสยี ง ง. เปลง ออกมาโดยถกู อวยั วะในปาก
สกัดกั้นลมบางสวน
๓. ขอ ใดเปนเสียงในภาษา
ก. เสียงหวอของรถพยาบาล ๗. เสียงพยัญชนะเกิดขึ้นไดอยางไร
ข. การพูดคุยกันทางโทรศพั ท ก. ลมทีผ่ านออกมา ทำใหเ สน เสียง
ค. เสียงนกหวดี ของตำรวจจราจร สั่นสะเทือน ออกเสียงไดย าวและนาน
ง. สญั ญาณเตอื นการเกดิ ภัยธรรมชาติ ข. ลมท่ผี านออกมาไดโดยสะดวก ไมถูก
สกดั ก้ันโดยอวัยวะในชองปากเลย
๔. เสยี งในภาษา ไดแกข อ ใด ค. ลมที่ผานออกมาจากปอดแลวเปนเสียง
ก. เสยี งแท เสยี งแปร เสยี งนาสิก สงู ๆ ตำ่ ๆ โดยออกมาพรอมกบั เสยี งสระ
ข. เสียงกอ ง เสยี งไมกอ ง เสยี งกัก ง. ลมทีผ่ า นออกมา ถูกสกดั กนั้ โดยอวยั วะ
ค. เสยี งสระ เสยี งพยัญชนะ เสียงวรรณยุกต ในชอ งปาก แลวจึงคอ ยผานออกมา
ง. เสียงกระทบ เสียงประสม เสียงวรรณยกุ ต ภายนอก

๘. เสียงวรรณยกุ ตม คี วามสำคัญอยางไร ๑๕
ก. ทำใหคำมีเสยี งสงู ตำ่ ๙. เสียงในภาษาไทยขอ ใดทม่ี ีระดับเสยี งสงู ตำ่
ข. ทำใหเสยี งของคำเปลยี่ นไป
ค. ทำใหเ สยี งของคำมคี วามไพเราะ และเราจะไดย ินพรอ มกันไปกับเสียงสระ
ง. ทำใหความหมายของคำเปลย่ี นแปลงไป ก. เสยี งแท
ข. เสียงแปร
ค. เสียงดนตรี
ง. เสยี งนาสิก

๑๐. ขอใดกลาวไมถ ูกตอ ง
ก. เสียงสระทกุ เสียงเปนเสียงกอง
ข. จมูกไมม ีสว นทำใหเ กิดเสยี งในภาษาไทย
ค. เสยี งวรรณยุกตไ มส ามารถออกตามลำพังตนเองได
ง. ปอด หลอดลม กลอ งเสียง เปนอวยั วะท่ที ำใหเ กิดเสียง

ทำเสร็จแลว
ตรวจคำตอบ

ดูนะครบั

บรรณานกุ รม

กำชยั ทองหลอ. หลักภาษาไทย. กรุงเทพฯ : รวมสาสน (๑๙๙๗), ๒๕๔๗.
จงจติ นิมมานนรเทพ. คมู ือภาษาไทย ม. ๑. กรงุ เทพฯ : เดอะบุคส, ๒๕๔๙.
จนั ทรา เลศิ ศิร.ิ แผนการสอน เนน กระบวนการรายวชิ าภาษาไทย ท ๑๐๑. กรงุ เทพฯ :

สุวรี ิยาสาสน , ๒๕๔๓.
ฐะปะนยี  นาครทรรพ และคณะ. หนังสือเรยี นภาษาไทย ม. ๑ เลม ๑.กรงุ เทพฯ : อักษรเจริญทัศน,

๒๕๔๖.
ดวงพร หลมิ รัตน. หนงั สือเรียนภาษาไทย ม. ๑. กรุงเทพฯ : แม็ค, ๒๕๕๑.
ฟองจันทร สุขยิง่ และคณะ. คมู อื ครูและแผนการจดั การเรยี นรูส าระพนื้ ฐาน ภาษาไทย ม. ๑.

กรุงเทพฯ : อกั ษรเจริญทศั น, ๒๕๔๖.
________. หนงั สือเรยี นภาษาไทย หลักภาษาและการใชภ าษา ม. ๑. กรงุ เทพฯ : อกั ษรเจริญทัศน,

๒๕๕๒.
วชิ าการ, กรม.กระทรวงศึกษาธิการ. หนงั สือเรียนหลกั ภาษาไทย เลม ๑.พมิ พครง้ั ที่ ๑๗. กรงุ เทพฯ :

โรงพิมพค ุรุสภาลาดพราว, ๒๕๔๕.
________. หนังสืออเุ ทศภาษาไทย บรรทัดฐานภาษาไทย เลม ๑. กรุงเทพฯ :

โรงพิมพครุ สุ ภาลาดพราว, ๒๕๔๕.
เสนีย วลิ าวรรณ. หนงั สือเรยี นพัฒนาทกั ษะภาษา เลม ๑. กรงุ เทพฯ : วฒั นาพานชิ , ๒๕๔๖.
________. หนงั สอื เรียนภาษาไทย ท ๑๐๑ – ท ๑๐๒ หลักและการใชภาษา. กรงุ เทพฯ :

วัฒนาพานิช, ๒๕๔๐.

ภาคผนวก

๑๗

เฉลยแบบบนั ทกึ กจิ กรรมท่ี ๑.๑
ตอนที่ ๑ ตอบคำถาม เรื่อง ความหมายและกำเนิดของเสยี งในภาษา

ชอ่ื - สกลุ ................................................................................ ช้ัน .................... เลขท่ี ...........

คำช้ีแจง ใหน กั เรยี นเตมิ คำหรือขอความในชองวา งใหถูกตอง

๑. เสียงในภาษา หมายถึง เสยี งที่มนุษยเปลงออกมาเพ่ือส่ือความหมายระหวา งมนุษยดว ยกนั
๒. ภาษามอี งคประกอบ ๒ ประการ ไดแก เสยี ง และความหมาย
๓. อวยั วะทเ่ี ปนแหลงเรม่ิ ตน ของเสยี งในภาษา คือ ปอด
๔. อวยั วะที่ใชใ นการออกเสียง ไดแ ก ปอด, หลอดลม, กลองเสียง, เสน เสยี ง, ลน้ิ ไก, ลิ้น,

ริมฝป าก, ฟน, ปุมเหงอื ก, เพดานแขง็ , เพดานออ น และชอ งจมกู
๕. เสยี งในภาษาเกิดจาก การใชอวยั วะตา ง ๆ ตั้งแตเหนือชองทอ งขึ้นมาจนถึงริมฝปาก และชองจมูก

ใหทำงานประสานกัน ทำใหเกิดเสยี งข้ึน โดยทำใหลมออกจากปอด ผานหลอดลม กลองเสียง
เม่อื ลมผานเสน เสียงจะทำใหเสนเสยี งสะบดั เกิดเปนเสยี งกอง ถาสะบดั ไมม ากเสยี งกจ็ ะไมก อ ง
จากน้นั ลมก็จะถูกปลอยผา นไปทางชอ งปาก แลว ไปกระทบกับสวนตา ง ๆ ของปาก ทำใหเสียง
ถกู กัก หรอื กนั้ ลมดวยอวัยวะในชองปาก หรอื ถูกกกั ลมในชองปาก แลวปลอยลมบางสวน
ออกไปทางขา งล้ิน หรือดันลมไปใหเสยี ดแทรกอวัยวะตาง ๆ ออกมา หรือดนั ลมใหขึ้นจมกู
ทำใหเ กดิ เปนเสยี งตา ง ๆ
๖. เครือ่ งหมายตาง ๆ อาณตั สิ ญั ญาณ ไมจ ัดเปนภาษา เพราะ ไมใชเสียงพูดโดยตรง ถึงแมจะส่อื
ความเขา ใจกันได
๗. อวยั วะท่มี ีลกั ษณะประกอบดวยเสนเอน็ และกลามเน้อื เปนแผน ๒ แผน วางขวางอยูก ลาง
กลองเสียง คือ เสนเสียง
๘. เสยี งเสียดแทรกทเ่ี กดิ ระหวา งฟนกบั ริมฝปาก เกิดจาก การกดฟนบนลงทรี่ มิ ฝปากลาง ลมจะ
ลอดชองท่ีพอจะผานออกมาได
๙. เพดานออนจะลดระดับลงมาเพ่ือใหล มออกไปทางจมกู ได ในเวลาทีอ่ อกเสียง นาสิก
๑๐. เสยี งพยญั ชนะในภาษาไทยท่ีเปนเสียงนาสิก ไดแ ก เสยี ง /น/ /ม/ /ง/

๑๘

เฉลยแบบบนั ทกึ กิจกรรมที่ ๑.๑
ตอนท่ี ๒ ตอบคำถาม เร่อื ง อวัยวะที่ใชในการออกเสียง

ชอื่ - สกลุ ................................................................................ ชั้น .................... เลขท่ี ...........
คำชีแ้ จง ใหนักเรยี นบอกชอ่ื อวยั วะทใ่ี ชใ นการออกเสยี ง

ปมุ เหงือก เพดานแข็ง
ชองจมูก เพดานออน

ฟน ลน้ิ ไก
ริมฝปาก ลิ้นปดกลอ งเสยี ง
ทางเดนิ อาหาร
ล้ิน
กลอ งเสียง ปอด
สายเสยี ง
หลอดลม

กะบงั ลม

๑๙

เฉลยแบบบนั ทกึ กจิ กรรมท่ี ๑.๒
ตอนท่ี ๑ ตอบคำถาม เรอื่ ง ชนดิ และลกั ษณะของเสยี งในภาษาไทย

ชื่อ - สกุล .................................................................................. ชั้น .................... เลขท่ี ...........

คำชแี้ จง ทำเครื่องหมายถูก () หนา ขอความท่ีถูกตอง และทำเคร่ืองหมายกากบาท ()
หนา ขอ ความท่ผี ิด

.......... ๑. เสยี งในภาษาไทย ไดแก เสียงแท เสยี งแปร เสยี งดนตรี
.......... ๒. อกั ษรทใี่ ชแ ทนเสียงในภาษาไทย ไดแก รปู พยญั ชนะ รปู สระ และรูปวรรณยุกต
.......... 3. เสียงพยญั ชนะทุกเสยี งเปนเสยี งกอง และออกเสียงไดยาวนาน
.......... 4. เสียงพยัญชนะเปนเสียงที่ถกู กกั กอ นทจ่ี ะออกไปทางปากหรือจมูก
.......... ๕. อวยั วะในชองปากจะเปน เครื่องกำหนดเสยี งพยญั ชนะตาง ๆ
.......... 6. อวยั วะสำคัญในการกลอมเกลาลมใหเ ปนเสยี งสระตาง ๆ คือ ลน้ิ และฟน
.......... 7. เสียงสงู ตำ่ ในทุกภาษาทำใหค วามหมายของคำเปลย่ี นแปลงได
.......... 8. เสยี งสระตางกับเสยี งพยญั ชนะ คอื เสยี งสระ ลมจะไมถ ูกสกดั กั้นเวลาออกเสียง
.......... ๙. เสียงวรรณยุกตท ำใหม ีคำท่ีมีความหมายในภาษาเพม่ิ ขนึ้
.......... 10. เสียงวรรณยุกตจ ะมีระดบั สูงตำ่ และออกมาไดโดยลำพงั

ทำถกู ทกุ ขอเลย
ใชไ หมคะ

๒๐

เฉลยแบบบันทึกกิจกรรมท่ี ๑.๒
ตอนที่ ๒ แผนผงั ความคดิ เรอื่ ง ชนิดและลักษณะของเสยี งภาษาไทย

ชอ่ื - สกุล .................................................................................. ชน้ั .................... เลขท่ี ...........

คำช้แี จง ใหน กั เรยี นนำความรทู ่ีไดจากการศึกษาใบความรทู ี่ ๑.๒ มาเขยี นเปนแผนผงั ความคดิ
สรุปความรูที่ไดร ับ

เสยี งสระ หรือ เสยี งแท มี ๒๔ เสยี ง

ชนดิ ของเสียงในภาษาไทย เสียงพยญั ชนะหรอื เสยี งแปร มี ๒๑ เสยี ง

เสยี งวรรณยุกตหรอื เสียงดนตรี มี ๕ เสยี ง

เสียงใน ลกั ษณะของเสยี งสระ
ภาษาไทย - ลมทอี่ อกมาไมถูกสกัดกัน้
- เสน เสียงสั่นสะเทอื นเปน เสยี งกอ ง
- ใชล น้ิ และรมิ ฝป ากกลอ มเกลาลมเปน เสียงสระ

ลกั ษณะของเสียงในภาษาไทย ลกั ษณะของเสยี งพยัญชนะ
- ลมท่อี อกมาถูกสกัดกั้น ณ ทใี่ ดทห่ี น่งึ ตั้งแตลำคอ
ในชองปาก หรือในชองจมกู ลมอาจถูกก้ันท้ังหมด
หรือบางสว น มที งั้ เสยี งกอง และเสยี งไมก อง

ลกั ษณะของเสยี งวรรณยุกต
- เปน เสยี งท่มี ีระดบั สูงตำ่ ไดยินพรอมกับเสียงสระ
- ทำใหค วามหมายของคำเปลย่ี นแปลงไปได

๒๑

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยี น - หลังเรียน ชุดกิจกรรมท่ี ๑
เรือ่ ง กำเนิดและชนิดของเสียงในภาษาไทย

ขอท่ี คำตอบ
๑. ง
๒. ก
๓. ข
๔. ค
๕. ง
๖. ค
๗. ง
๘. ง
๙. ค
๑๐. ข

๒๒

แบบบนั ทกึ คะแนนการสังเกตพฤติกรรมนักเรยี นดา นคณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค

พฤติกรรมทสี่ งั เกต

ท่ี ช่อื -สกุล ไมลอกคำตอบของ รวม
ผู ื่อน คะแนน
มีสวนรวมใน
การเสนอแนะ
ทำ ิกจกรรม
ดวยความ
ใชภาษาไทยไ ดถูก ตอง
เหมาะสม
ชวยเหลือผู ื่อน

๒ ๒ ๒ ๒ ๒ ๑๐
๑.
๒.
๓.
๔.
๕.
๖.
๗.
๘.
๙.
๑๐.
๑๑.
๑๒.
๑๓.
๑๔.
๑๕.
๑๖.
๑๗.
๑๘.
๑๙.
๒๐.
๒๑.
๒๒.
๒๓.
๒๔.
๒๕.
๒๖.
๒๗.
๒๘.
๒๙.
๓๐.

พฤตกิ รรมที่สงั เกต ๒๓
รวม
ท่ี ช่ือ-สกุล ไมลอกคำตอบของ คะแนน
ผ ื่อน
มีสวน รวมใน
การเสนอแนะ
ทำกิจกรรม
ดวยความ
ใชภาษาไทยไ ด
ถก ตองเหมาะสม
ชวยเหลือผู ่ือน

๓๑. ๒ ๒ ๒ ๒ ๒ ๑๐
๓๒.
๓๓. ระดับคุณภาพ ๓ ดมี าก
๓๔. ระดบั คุณภาพ ๒ ดี
๓๕. ระดับคณุ ภาพ ๑ พอใช
๓๖. ระดบั คุณภาพ ๐ ควรปรบั ปรงุ
๓๗.
๓๘.
๓๙.
๔๐.
๔๑.
๔๒.
๔๓.
๔๔.
๔๕.
๔๖.
๔๗.
๔๘.
๔๙.
๕๐.

เกณฑก ารตัดสินคณุ ภาพ
๙ – ๑๐ คะแนน
๗ – ๘ คะแนน
๕ – ๖ คะแนน
๐ - 4 คะแนน

เกณฑการผา น
ไดร ะดบั ดีขน้ึ ไป

๒๔

เกณฑการใหคะแนนพฤติกรรมการทำงานกลมุ

ประเด็นการประเมนิ ๓ (ดีมาก) ระดบั คะแนน ๑ (ตองปรับปรงุ )
ความรวมมอื ในกลมุ สมาชกิ ในกลมุ รว มมอื ๒ (พอใช) สมาชิกในกลมุ
ทำงานอยา งสมำ่ เสมอ สมาชิกในกลุมให ไมใ หความรวมมอื
ความรว มมือ สมาชิกในกลุมไมคอ ย
การแสดงความคิดเห็น สมาชิกในกลมุ แสดง แตไมสม่ำเสมอ แสดงความคดิ เห็น
ความคิดเห็นที่ สมาชกิ ในกลุมแสดง ไมรับผิดชอบงานที่
สรางสรรค มีคณุ คา ความคดิ เห็น ไดรับมอบหมาย
ความตงั้ ใจ ทำงานที่ไดรบั ท่แี ปลกใหมบาง ผลงานมคี ณุ ภาพพอใช
ในการทำงาน มอบหมายอยางต้งั ใจ ตอ งตกั เตอื น
และเตม็ ความสามารถ การทำงานทไี่ ดรับ ไมมีการวางแผนทด่ี ี
ผลงานมคี ณุ ภาพดี มอบหมายบาง การปฏบิ ตั ิงานไมเ ปน
ผลงานมคี ุณภาพ
กระบวนการทำงาน มกี ารวางแผนและ คอนขา งดี ระบบ
ปฏบิ ตั ติ ามขนั้ ตอน มกี ารวางแผนแต
อยา งเปนระบบ ปฏบิ ัติงานไมเ ปน ไป
ตามข้ันตอน

แบบบันทกึ คะแนนการสงั เกตพฤติกรรมการทำงานกลุม ๒๕

กลมุ ท่/ี ความรวมมอื การแสดง ความตั้งใจ กระบวนการ คะแนน
ช่อื กลุม ในกลมุ ความคิดเห็น ในการ ทำงาน รวม
(๓) (๓) ทำงาน (๓) (๑๒)
๑. (๓)
๒.
๓.
๔.
๕.
๖.
๗.
๘.
๙.
๑๐.

เกณฑก ารตัดสินคุณภาพ ระดับคณุ ภาพ ๓ ดมี าก
๑๐ – ๑๒ คะแนน ระดบั คุณภาพ ๒ ดี
๘ – ๙ คะแนน ระดับคณุ ภาพ ๑ พอใช
๖ – ๗ คะแนน ระดับคณุ ภาพ ๐ ควรปรับปรงุ
๐ – ๕ คะแนน

เกณฑการผาน
ไดระดับดขี ึ้นไป

๒๖

แบบบนั ทึกคะแนนชุดกจิ กรรม
ชุดท่ี ๑ เร่อื ง กำเนิดและชนดิ ของเสยี งในภาษาไทย

ท่ี ช่อื -สกลุ ๑.๑ กจิ กรรม/คะแนน ๑.๒ แบบ
ตอนที่ ๑ ๑.๑ ๑.๒ ตอนที่ ๒ ทดสอบ
ตอนที่ ๒ ตอนที่ ๑
(๑๒) (๑๒) (๑๒) (๑๒) (๑๐)
๑.
๒.
๓.
๔.
๕.
๖.
๗.
๘.
๙.
๑๐.
๑๑.
๑๒.
๑๓.
๑๔.
๑๕.
๑๖.
๑๗.
๑๘.
๑๙.
๒๐.
๒๑.
๒๒.
๒๓.
๒๔.
๒๕.

๒๗

ที่ ชื่อ-สกุล ๑.๑ กิจกรรม/คะแนน ๑.๒ แบบ
๒๖. ตอนท่ี ๑ ๑.๑ ๑.๒ ตอนท่ี ๒ ทดสอบ
๒๗. ตอนที่ ๒ ตอนที่ ๑
๒๘. (๑๒) (๑๒) (๑๒) (๑๒) (๑๐)
๒๙.
๓๐.
๓๑.
๓๒.
๓๓.
๓๔.
๓๕.
๓๖.
๓๗.
๓๘.
๓๙.
๔๐.
๔๑.
๔๒.
๔๓.
๔๔.
๔๕.
๔๖.
๔๗.
๔๘.
๔๙.
๕๐.
รวม
คา เฉล่ีย

๒๘

แบบบนั ทกึ คะแนนการพฒั นา
ชดุ กจิ กรรมที่ ๑ เรอ่ื ง กำเนิดและชนดิ ของเสยี งในภาษาไทย

คะแนน คะแนน การพัฒนา
กอน หลงั (หลังเรยี น - หมาย
ที่ ชื่อ-สกุล เรยี น เรียน กอ นเรยี น) เหตุ

๑. (๑๐) (๑๐)

๒.
๓.
๔.
๕.
๖.
๗.
๘.
๙.
๑๐.
๑๑.
๑๒.
๑๓.
๑๔.
๑๕.
๑๖.
๑๗.
๑๘.
๑๙.
๒๐.
๒๑.
๒๒.
๒๓.
๒๔.
๒๕.

ท่ี ช่อื -สกลุ คะแนน คะแนน การพฒั นา ๒๙
กอ น หลัง (หลังเรยี น - หมาย
๒๖. เรียน เรยี น กอนเรยี น) เหตุ
๒๗. (๑๐) (๑๐)
๒๘.
๒๙.
๓๐.
๓๑.
๓๒.
๓๓.
๓๔.
๓๕.
๓๖.
๓๗.
๓๘.
๓๙.
๔๐.
๔๑.
๔๒.
๔๓.
๔๔.
๔๕.
๔๖.
๔๗.
๔๘.
๔๙.
๕๐.
รวม
คา เฉล่ยี