E-book ต.ช่องไม้แก้ว อ.ทุ่งตะโก จ.ชุมพร

การยกระดับศักยภาพการผลิตสินค้าผลิตภัณฑ์
ชุมชนและอาหารโดยการใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรม

เพื่ อเพิ่ มมูลค่าผลผลิตและรายได้ให้กับชุมชนใน
สถานการโรคระบาด (โควิด ๑๙)

ตำบลช่องไม้แก้ว อำเภอทุ่งตะโก จังหวัดชุมพร

มหาวิ ทยาลั ยแม่โจ้ -ชุ มพร



บทนำ

โครงการยกระดับเศรษฐ๑กิตจำแบลละสั๑งคมมหราาวยิทตำยบาลลัยแบบบรูณาการ
(มหาวิทยาลัยสู่ตำบล สร้างรากแก้วให้ประเทศ)

ตามที่เกิดการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 (COVID-19) ทำให้เกิดปัญหา
ทางเศรษฐกิจของประเทศประชาชนว่างงานและบัณฑิตจบใหม่ไม่สามารถหางานทำได้
รวมถึงนักศึกษาได้รับผลกระทบอย่างรุนแรงประชาชนที่ว่างงานย้ายกลับถิ่นฐานจำนวน
มากส่งผลให้เกิดปัญหาทางสังคมตามมานโยบายฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ
จึงมุ่งเน้นที่การฟื้นฟูเสรษฐกิจในระดับชุมชนทั้งการสร้างงาน การพัฒนาอาชีพในชุมชน
อาทิเช่น โครงการด้านการเกษตรสมัยใหม่ ด้านการท่องเที่ยว และเศรษฐกิจสร้างสรรค์
การยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชน OTOP การท่องเที่ยวชุมชน การส่งเสริมและสนับสนุน
SMEs ในพื้นที่ เพื่อให้ชุมชนสามารถพึ่งพาตนเองได้ตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

โดยจะมีมหาวิทยาลัยในพื้นที่สามารถใช้องค์ความรู้ เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่มีอยู่
ทำงานประสานและร่วมงานกับจังหวัด องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และหน่วยงานอื่นๆ
เพื่อให้การทำงานบรูณาการนี้ยกระดับเสรษฐกิจและสังคมรายตำบลที่สามารถนำไปสู่
การลดความยากจนอย่างมีเป้าหมายชัดเจน

ดร.สุทธิรักษ์ ผลเจริญ

ประธานโครงการ ตำบลช่องไม้แก้ว
ชื่อโครงการ การยกระดับศักยภาพการผลิตสินค้าผลิตภัณฑ์ชุมชนและอาหาร
โดยการใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรม เพื่อเพิ่มมูลค่าผลผลิตและรายได้ให้กับชุมชน
ในสถานการโรคระบาด (โควิด ๑๙)

นางนุสนธิ์ บัวชาวเกาะ

ประธานวิสาหกิจชุมชนกลุ่มผลิตน้ำส้มจี๊ด
บ้านเขาหมาแหงน หมู่ที่ 2 ตำบลช่องไม้แก้ว

อำเภอทุ่งตะโก จังหวัดชุมพร

ตำ บ ล ช่ อ ง ไ ม้ แ ก้ ว

ส ม า ค ม ก า ร ป ฏิ วั ติ มั ง ส วิ รั ติ

ข้อมูลพื้นฐาน

ที่ตั้งและอาณาเขต

องค์การบริหารส่วนตำบลช่องไม้แก้ว ยกฐานะเป็นองค์การบริหารส่วนตำบล
ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย ลงวันที่ 16 ธันวาคม 2539 มีผลบังคับใช้วันที่
23 กุมภาพันธ์ 2540 และได้ปรับขนาดองค์การบริหารส่วนตำบลจากขนาดเล็กเป็น
ขนาดกลาง มีผลบังคับใช้วันที่ 22 กันยายน 2551 ตั้งอยู่ที่ 225 หมู่ที่ 2 ตำบลช่อง
ไม้แก้ว อำเภอทุ่งตะโก จังหวัดชุมพรห่างจากที่ว่าการอำเภอทุ่งตะโกไปทางทิศตะวัน
ตกประมาณ 4.50 กิโลเมตร มีอาณาเขตการติดต่อดังนี้เบอร์โทรศัพท์077–632095
โทรสาร.077–632095 www.chongmaikeae.go.th

ลักษณะภูมิประเทศ

ลักษณะภูมิประเทศโดยทั่วไปของตำบลช่องไม้แก้ว ทางทิศจะวันตก
เป็นพื้นที่ราบสูงเชิงภูเขาและค่อยลาดต่ำมาทางทิศตะวันออกของตำบล หมู่บ้าน
ที่เป็นพื้นที่ราบสูงเชิงภูเขา ประกอบด้วยหมู่ที่ 7 และหมู่ที่ 8 ส่วนหมู่ที่ 4,5 และ
6 มีบางส่วน และพื้นที่ที่เป็นที่ราบมีหมู่ที่ 1,2 และ 3 ส่วนหมู่ที่ 4, 5 และ 6
บางส่วน

ลักษณะภูมิอากาศ

ลักษณะภูมิอากาศเป็นแบบมรสุม มี 2 ฤดู คือ ฤดูร้อนเริ่มต้นจาก
เดือนกุมภาพันธ์ของทุกปี ถึงเดือน เมษายนของทุกปี ฤดูร้อน เริ่มต้นจากเดือน
มิถุนายนของทุกปี ถึงเดือนมกราคมของทุกปี

ลักษณะของดิน

ลักษณะดินของตำบลช่องไม้แก้ว อำเภอทุ่งตะโก จังหวัดชุมพร สภาพ
ดินส่วนใหญ่ มีความเป็นกรด

เขตการปกครอง ตำบลทุ่งตะไคร, ตำบลนาสัก (อำเภอสวี)
ตําบลตะโก
ทิศเหนือจด คลองตะโก, ตําบลทุ่งตะไคร
ทิศใต้จด ตําบลตะโก
ทิศตะวันออกจด

ทิศตะวันตกจด

ประชากร

ประชากรทั้งสิ้น 6,102 คน แยกเป็นชาย 3,129 คน หญิง 2,973
คน จำนวนครัวเรือน 2,563 ครัวเรือน มีความหนาแน่นเฉลี่ย 66 คน/ตาราง
กิโลเมตร




ศาสนา

ประชากรส่วนใหญ่ในตำบลช่องไม้แก้ว อำเภอทุ่งตะโก จังหวัดชุมพร

นับถือศาสนาพุทธ ซึ่งมีศาสนาสถานต่างๆ วัดมี 4 แห่ง ประกอบด้วย

1) วัดมุจลินทาราม หมู่ที่ 1 บ้านเขาขวาง

2) วัดผุสดีภูผาราม หมู่ที่ 2 บ้านเขาหมาแหงน

3) วัดแก้วเทพคีรีวงกรด หมู่ที่ 4 บ้านเขาวงกรด

4) วัดป่าห้วยไทร หมู่ที่ 7 บ้านห้วยไทร

- สำนักสงฆ์ 1 แห่ง คือ สำนักสงฆ์ถ้ำเทวา หมู่ที่ 7 บ้านห้วยไทร

เส้นทางคมนาคม

มีถนนเส้นทางหมายเลข 41 (ถนนเอเชียสาย 4) ซึ่งเป็นเส้นทางสายหลัก

ในการเดินทางคมนาคมโดยสามารถใช้เส้นทางของถนนสายนี้เดินทางไปทิศใต้

สู่อำเภอหลังสวนสามารถเดินทางไปสู่จังหวัดต่างๆคือจังหวัดสุราษฎร์ธานีและ

ทางทิศเหนือไปสู่อำเภอสวีเป็นเส้นทางที่จะใช้เดินทางไปยังกรุงเทพมหานคร

การท่องเที่ยว


1ถ้ำไทร

2 สวนลุงนิล

3 วิถีจินตนา 1ไร่พอเพียง

4 ถ้ำเทวา

ระบบเศรษฐกิจ

ประชาชนกรในตำบลช่องไม้แก้วส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทางการเกษตร
ปลูกต้นไม้ยืนต้น เช่น ทุเรียน เงาะ มังคุด ยางพารา กาแฟ และส้มโอ และพืช
ผักต่างๆ ส่วนการปศุสัตว์ส่วนใหญ่เลี้ยงตามธรรมชาติ เช่น เป็ด ไก่ วัว เป็นการ
เลี้ยงภายในครัวเรือนเพื่อบริโภคในครัวเรือน

สินค้าพื้นเมืองและของที่ระลึก

สินค้าพื้นเมืองของตำบลช่องไม้แก้ว อำเภอทุ่งตะโก จะเป็นผลิตภัณฑ์แปรรูป
จากผลไม้ตามฤดูกาล เช่นทุเรียนทอด ทุเรียนกวน ทุเรียนเชื่อม มังคุดกวน น้ำส้มจี๊ด
และผลิตภัณฑ์แปรรูปจากส้มจี๊ด เป็นต้น

ส้มจี๊ด(ส้มเคยขาว)

ส้มจี ๊ด

ชื่อวิทยาศาสตร์ Citrus japonica Thunb.
ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Citrus madurensis Lour., Citrus microcarpa Bunge
ชื่อสามัญ Kumquats, Cumquats (คัมควอท)
จัดอยู่ในวงศ์ส้ม RUTACEAE

ส้มจี๊ด หรือ ส้มกิมจ๊อ เป็นพืชท้องถิ่นในประเทศจีน แล้วจึงแพร่กระจายพันธุ์
ไปญี่ปุ่น ไต้หวัน และเกาหลี ในภาษาจีนกวางตุ้งจะเรียกว่า "ก่ำควิด" ซึ่งเป็นที่มา
ของชื่อ "kumquat" (คัมควอท มาจากภาษาจีนที่หมายถึง "ส้มสีทอง") เป็นไม้พุ่ม
ขนาดกลาง แตกแขนงเป็นพุ่มแน่น ใบรูปไข่ สีเขียวสดเป็นมัน มีหูใบขนาดเล็ก ดอก
ออกดอกเดี่ยว แต่มักออกรวมกันเป็นกลุ่ม มีสีขาว ติดผลดก ผลกลมเหมือนส้ม
ทั่วไป แต่มีขนาดเล็ก เป็นส้มชนิดที่กินเปลือก ผลขนาดเล็ก มีทั้งกลมและรี เปลือก
สีเหลือง เหลืองอมเขียว หรือเหลืองทอง ผลดก ผิวที่หนา มีรสเปรี้ยวอมหวาน
เฝื่อนนิด ๆ จึงนิยมนำเปลือกไปดองเค็มเรียก กิมจ๊อ เป็นพืชท้องถิ่นในประเทศจีน
ทั้งแผ่นดินใหญ่และโดยรอบเช่น เกาะไต้หวัน แล้วจึงแพร่หลายไปสู่ ญี่ปุ่น และ
เกาหลี เป็นได้ทั้งไม้กินผลและไม้ประดับ เปลือกส้มมีสรรพคุณช่วยขับลม ช่วยย่อย
ทำให้เจริญอาหาร ขับเสมหะ ดองเกลือและทำให้แห้ง อมแก้เจ็บคอ แต่งรสเปรี้ยว
ในการทำน้ำผลไม้ ใช้ทำแยม

ลักษณะของส้มจี๊ด



ต้นส้มจี๊ด จัดเป็นไม้พุ่มมีความสูงของต้นประมาณ
1.5-3 เมตร ตามกิ่งมีหนามแหลมคม ยาวประมาณ 1-3
เซนติเมตร ขึ้นได้ทั่วไป มีเขตการกระจายพันธุ์ในเอเชีย
ตะวันตก




ใบส้มจี๊ด ใบเป็นใบประกอบชนิดแบบลดรูปที่มี
ใบย่อยใบเดียว ลักษณะของใบเป็นรูปไข่ ปลายใบ
แหลม โคนใบแหลม มีขนาดกว้างประมาณ 2-4
เซนติเมตร และยาวประมาณ 4-7 เซนติเมตร แผ่น
ใบหนาเนียน ผิวใบเป็นมันสีเขียว มีหูใบขนาดเล็ก

ลักษณะของส้มจี๊ด

ดอกส้มจี๊ด ออกดอกเป็นดอกเดี่ยว แต่มักออก
รวมกันเป็นกลุ่ม ๆ ดอกเป็นสีขาวมีกลิ่นหอมแรง ออก
ตามซอกใบและปลายกิ่ง กลีบเลี้ยงเป็นรูปถ้วย ปลาย
แยกเป็น 5 แฉก กลีบดอกมี 5 กลีบ ร่วงได้ง่าย เมื่อ
ดอกบานจะมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1.5-
2.5 เซนติเมตร ดอกมีเกสรเพศผู้จำนวนมาก

ผลส้มจี๊ด ผลมีลักษณะเหมือนผลส้มทั่วไป แต่
จะมีขนาดเล็ก ส้มชนิดนี้เป็นส้มที่กินเปลือกผล ผลมี
ขนาดเล็กมีทั้งกลมและรี มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง
ประมาณ 1.5-3 เซนติเมตร ผิวผลบางเป็นสีเขียวและ
มีกลิ่นหอม เมื่อสุกจะเปลี่ยนเป็นสีส้ม เนื้อในผลมีรส
เปรี้ยวจัด ภายในผลมีเมล็ดประมาณ 1-3 เมล็ด

การปลูกและการดูแลรักษา

วิธีการปลูกส้มจี๊ด

1.การเว้นช่วงในการปลุก คือระยะ 3x6 เมตร หรือ 5x5 เมตร ทำการขุดหลุม
ให้มีความกว้าง 50x50 เซนติเมตร และลึก 50 เซนติเมตร

2.ผสมดินกับปุ๋ยคอก หรือ ปุ๋ยหมัก ด้วยอัตรา 1:1 เข้าด้วยกันผสมคุลเคล้าให้เข้า
กันนำไปใส่ในหลุม ประมาณ 2 ใน 3 ของความลึก

3.นำต้นกล้ามาวางไว้ในหลุม ใช้มีดกรีดถุงพลาสติกออกระวังอย่าให้ดินในถุง
แตกออกแล้วกลบด้วยดินที่เหลือลงไปในหลุม

4. เพื่อป้องกันตนพันธุ์ส้มจี๊ดล้มให้ปักไม้ไว้บริเวรโคนต้นส้มจี๊ดแล้วผูกเชือกจากนั้น
รดน้ำให้ชุม

แนะนำให้ปลูกในช่วงฤดูฝน เพื่อไม่ให้ต้นส้มจี๊ดที่ลงดินไปแล้วเกิดการขาดน้ำ

การดูแลรักษา

1.น้ำเป็นสิ่งที่จำเป็นมากในช่วงแรกที่มีการปลูกส้มจี๊ดเพราะหากเกษตรกรปล่อยให้
ขาดน้ำจะนำไปสู่การเป็นโรคและแมลงรบกวนหลังจากการปลูกใหม่ๆควรรดน้ำทุกวัน
หลังจากที่เห็นว่าต้นส้มจี๊ดพออยู่ตัวสามารถเปลี่ยนเป็น 2 สัปดาห์ครั้ง และค่อยรดเฉพาะ
ช่วงแล้งหรือฝนไม่ตกเป็นครั้งคราวเมื่อต้นโตเต็มที่แล้วก็ยังต้องให้น้ำอย่างสม่ำเสมอ
เกษตรกรท่านไหนที่ปลูกเป็นสวนขนาดใหญ่จะต้องมีระบบรดน้ำแบบมินิสปริงเกอร์

การปลูกและการดูแลรักษา

การดูแลรักษา

2. การใส่ปุ๋ย ในช่วงแรกที่มีการปลูกใหม่ๆ ให้อัดปุ๋ยคอกไปก่อน ในช่วงนี้ปุ๋ย
เคมียังไม่สำคัญอะไรมาก ค่อยมาเริ่มใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 20-10-10 และ 20-11-11
เพื่อเร่งการเจริญเติบโตของต้นและใบ ในช่วงเดือนที่ 4 ด้วยปริมาณ 200 กรัมต่อ
ต้น แล้วค่อยเพิ่มมาเป็น 300-500 กรัมต่อต้น เมื่อต้นส้มมีอายุได้ 2 เมื่อเข้าสู่ปีที่
3 ให้เปลี่ยนสลับเป็นปุ๋ยตัวกลางคือ 8-24-24 หรือ 12-24-12 แต่ทั้งนี้ไม่ควรใช้
ติดต่อเป็นระยะเวลาที่ยาวนาน เพราะจะทำให้เกิดการสะสมธาตุ P มากเกิดไป
แนะนำให้ใช้สลับกันไป การให้ปุ๋ยทุงครั้งจะต้องมีการหว่างตามแนวพุ่ม ไม่แนะนำ
ให้ชิดโคนต้นส้มจี๊ดจนเกิดไป ดพราะอาจทำให้โคนเน่าหลังจากปุ๋ยละลาย

การดูแลรักษา

3. การตัดแต่งกิ่ง สำหรับส้มจี๊ดเป็นพุ่มที่มีลำต้นหลักเพียงต้นเดียว และแตกกิ่ง
ประมาณ 3-5 กิ่ง เกษตรกรจำเป็นจะต้องเลือกตัดกิ่งที่รถทึบบริเวณด้านล่างและกลาง
ต้นออก เพื่อที่แสงแดดจะได้ส่องถึงโคนต้น กิ่งที่อ่อนแอ ที่น้ำค้าง เป็นโรคและถูกแมลง
ทำลายให้จัดการตัดทิ้งไปได้เลย

สรรพคุณของส้มจี๊ด

- ผลส้มจี๊ดอุดมไปด้วยวิตามินเอ วิตามินซี และกรดอินทรีย์อีก
หลายชนิดที่มีประโยชน์ต่อร่างกายน้ำส้มคั้นใช้ผสมกับเกลือเล็ก
น้อยใช้จิบกินแก้อาการไอ
- น้ำในผลนำมาผสมกับเกลือเล็กน้อย ใช้กินเป็นยาขับเสมหะ
- ผลใช้ดองกับเกลือและทำให้แห้ง ใช้อมแก้อาการเจ็บคอ
- ช่วยแก้เสียงแหบ แก้ภูมิแพ้ที่สำแดงอาการทางลำคอ
- สรรพคุณยาจีน ผลส้มจี๊ดมีพลังเย็น รสเปรี้ยวอมหวาน มีสรรพคุณช่วยหล่อลื่นปอด
- ผล มีรสเปรี้ยวใช้รับประทานแทนมะนาว หรือนำมาจใำนช้วปน รุงอาหราาครา ใช้แต่งยรอดสรวเมปทั้รงี้หยมวด
ในการทำน้ำผลไม้ ใช้ทำแยม ทำส้มจี๊ดแช่อิ่ม ส้มจี๊ดเชื่อม ส้มจี๊ดดอง ชาส้มจี๊ด ส่วน
ผลสุกนำมาคั้นทำน้ำพริก ส้มเกล่า เปลือกผลห่าม ๆ นำมาจิ้มกับน้ำพริกรับประทาน
หรือนำเปลือกไปดองเค็มเรียก "กิมจ๊อ"
ส่วนชาส้มจี๊ด มีสรรพคุณแก้อาการท้องอืด มีลมในท้อง ลมตี
ขึ้นเบื้องบนซึ่งทำให้คลื่นไส้อาเจียน
- ปอด เป็นอวัยวะที่ดูดซับอารมณ์ ความเศร้าเสียใจ ผู้ที่มีเรื่อง
เสียใจ ร้องไห้เสมอ นานเข้าจะสูญเสียพลังปอด ทำให้ปอดชื้นมี
เสมหะมาก เป็นหวัดหายยาก ชาส้มจี๊ดจะช่วยรักษาได้

- เปลือกผลดิบใช้รับประทานเป็นสด ๆ จะช่วยขับลม แก้ท้อง
อืดท้องเฟ้อ (เปลือกผล)
- ช่วยในการย่อยอาหาร (เปลือกผล)
-เปลือกผลมีน้ำมันหอมระเหยที่สามารถนำมาใช้เป็นส่วนประกอบ
สำคัญในการทำน้ำมันหอมระเหย

กิจกกริจรมกกรารรมพยทัีฒา่ดกนำจาเนนเิพใ
ืนน่อใตแนำก้บโไคลขรปังญกหาราความ

กิจกรรมที่ 1

พัฒนายกระดับศักยภาพการผลิตสินค้าและผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP)
- ยกระดับศักยภาพการสินค้าและผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) จากการแปรรูปผลผลิตทางการ
เกษตรที่มีอยู่ในชุมชนให้สามารถเพิ่มมูลค่าเป็นสินค้า Premium 5 ผลิตภัณฑ์

ผลิตภัณฑ์ที่มีอยู่แล้ว

น้ำส้มจี๊ด

รายละเอียดผลิตภัณฑ์
ลักษณะผลิตภัณฑ์ : น้ำส้มจี๊ดพร้อมดื่ม
มาตรฐานผลิตภัณฑ์ : OTOP
ขนาดสินค้า : 150 ml
ราคาสินค้า : 15 บาท

ชาดอกส้มจี๊ด

รายละเอียดผลิตภัณฑ์
ลักษณะผลิตภัณฑ์ :สมุนไพรจากดอกส้มจี๊ดตาก
แห้ง บรรจุใส่ถุงชา ใช้แช่ในน้ำร้อนเป็นเครื่องดื่ม
เพื่อสุขภาพ
มาตรฐานผลิตภัณฑ์ : OTOP
ขนาดสินค้า : 150 กรัม
ราคาสินค้า : 150 บาท

ไซรัปส้มจิ๊ด

รายละเอียดผลิตภัณฑ์
ลักษณะผลิตภัณฑ์ : น้ำสกัดผลไม้เข้มข้น สามารถทาน
คู่กับแพนเค้ก หรือทานเป็นเครื่องดื่มก็ได้ง่ายๆแค่เติมน้ำ
เปล่าและน้ำแข็ง
มาตรฐานผลิตภัณฑ์ : OTOP
ขนาดสินค้า : 150 ml
ราคาสินค้า : 60 บาท

น้ำยาเอนกประสงค์ตะลิงปลิง

รายละเอียดผลิตภัณฑ์
ลักษณะผลิตภัณฑ์ : น้ำยาเอนกประสงค์จากตะลิง
ปลิงที่ผ่านกระบวนการหมักเป็นระยะเวลา1ปีโดยไม่มี
สารเคมีเจือปน มีสรรพคุณหลากหลายเช่น ใช้ล้างผัก
ผลไม้ ใช้ผสมน้ำในการความสะอาดพื้น เช็ดประจก
มาตรฐานผลิตภัณฑ์ : OTOP
ขนาดสินค้า : 500 ml
ราคาสินค้า : 60 บาท

น้ำส้มควันไม้

รายละเอียดผลิตภัณฑ์
ลักษณะผลิตภัณฑ์ : เป็นของเหลวใสสีน้ำตาล มีกลิ่น
ควันไฟ ได้จากการควบแน่นของควันที่เกิดจากการเผา
ไม้ให้กลายเป็นถ่านในสภาวะที่มีออกซิเจนจำกัด ใช้
ประโยชน์ได้หลากหลายด้าน
มาตรฐานผลิตภัณฑ์ : OTOP
ขนาดสินค้า : 1,000 ml
ราคาสินค้า : 150 บาท

ผลิตภัณฑ์ที่ขึ้นเกิดใหม่

จี๊ดอบแห้ง

รายละเอียดผลิตภัณฑ์
ลักษณะผลิตภัณฑ์ : เปลือกส้มจี๊ดที่ผ่านกระบวนการ
รีดน้ำมันของผิวเปลือกส้มออก1ระดับเพื่อลดความขม
หั่นเป็นเส้น เป็นของทานเล่นที่มีสรรพคุณบรรเทา
อาการเจ็บคอ ท้องอืด ท้องเฟ้อได้ดี
มาตรฐานผลิตภัณฑ์ : OTOP
ขนาดสินค้า : 150 กรัม
ราคาสินค้า : 55 บาท

ไวน์ส้มจี๊ด

รายละเอียดผลิตภัณฑ์
ลักษณะผลิตภัณฑ์ : ไวน์พร้อมดื่มจากส้มจี๊ดที่ผ่าน
กระบวนการหมักเป็นระยะเวลา 6 เดือน
ขนาดสินค้า : 750 ml
ราคาสินค้า : 490 บาท

มาตรฐานผลิตภัณฑ์

1.ผลิตภัณฑ์ที่ผ่านมาตรฐาน 2. ผลิตภัณฑ์ที่กำลังดำเนินการ
- ไซรัปส้มจี๊ด - ส้มจี๊ดอบแห้ง
- ชาดอกส้มจี๊ด - ไวน์ส้มจี๊ด
- น้ำส้มควันไม้
- น้ำส้มจี๊ดพร้อมดื่ม
- น้ำยาอเนกประสงค์ตะลิงปลิง

ข้อมูลการติดต่อ

ชื่อกลุ่ม :วิสาหกิจชุมชนกลุ่มผลิตน้ำส้มจี๊ด
ชื่อผู้ประกอบการ/ผู้ติดต่อ : นางนุสนธิ์ บัวชาวเกาะ
ที่อยู่ : 55/1 หมู่2 ตำบลช่องไม้แก้ว อำเภอทุ่งตะโก จังหวัดชุมพร 86220
เบอร์โทรศัพท์ : 089-8752044
พิกัด : 10.08970, 99.06870 (บ้านส้มจี๊ด)

กิจกรรมที่ 2

ยกระดับการท่องเที่ยวเชิงเกษตรในพื้นที่ตำบลช่องไม้แก้ว
- ยกระดับการท่องเที่ยวเชิงเกษตรในพื้นที่ตำบลช่องไม้แก้ว เพื่อฟื้นฟูเศรษฐกิจของครอบครัว
ชุมชน

ที่ท่องเที่ยวเชิงการเกษตรในตำบล

สวนลุงนิล


คุณสมบูรณ์ ศรีสุบัติ หรือ ลุงนิล เป็นเกษตรกรต้นแบบ

อยู่ที่ตำบลช่องไม้แก้ว อำเภอทุ่งตะโก จังหวัดชุมพร ซึ่งพืชผล
ทางการเกษตรที่ปลูกส่วนใหญ่จะเป็นทุเรียนมีมากกว่า 700 ต้น
อยู่ในสวนลุงนิล เป็นที่รู้จักของคนในจังหวัดชุมพรค่อนข้างมาก

ลุงนิล เป็นที่รู้จักในนามของเกษตรกรผู้คิดค้น “เกษตรคอนโดฯ 9 ชั้น” ซึ่งจุดเด่นของ
ลุงนิลคือการได้รับความสนใจจากผู้ไปศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับเรื่องเกษตรผสมผสานและเกษตร
ทฤษฎีใหม่ ที่เน้นใช้พื้นที่ของตนเองที่มีอยู่ให้เกิดประโยชน์สูงสุดโดยการปลูกพืชผักสวนครัว
ต่างๆ และพืชแซม พร้อมกับการเลี้ยงสัตว์เศรษฐกิจไปในตัว และนอกจากจุดเด่นของลุงนิล
จะอยู่ที่การทำสวนแล้ว ลุงนิลยังเป็นหนึ่งในผู้ที่ดูแลโครงการธนาคารต้นไม้ของจังหวัดชุมพร
อีกด้วย

เกษตรคอนโด 9 ชั้น
บนพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 17 ไร่ ลุงนิลทำเกษตรแบบผสมผสาน โดยการเลี้ยงปลา เลี้ยง

หมู และปลูกพืชคอนโดฯ 9 ชั้น ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้
ชั้นที่ 1 ใช้พื้นที่ส่วนล่างสุดของพื้นดิน เพื่อทำบ่อน้ำเลี้ยงปลา รวมถึงพืชผักต่างๆ ที่

สามารถอาศัยอยู่ในน้ำได้ เช่น ผักกระเฉด ผักบุ้ง บัว ฯลฯ
ชั้นที่ 2 จะเป็นการปลูกพืชคลุมดินจำพวกกลอย มันหอม หรือจะเป็นพืชตระกูลหัว

ต่างๆ เช่น ขมิ้น กระชาย ฯลฯ

ชั้นที่ 3 ปลูกพืชบนหน้าดิน เพื่อใช้ในการประกอบอาหารในครัวเรือนแทนการใช้เงิน
ซื้อได้ โดยพืชผักประเภทนี้จะได้แก่ พริกขี้หนู ผักเหลียง มะเขือ ฯลฯ

ชั้นที่ 4 จะเน้นการปลูกส้มจี๊ด ที่มีประมาณ 1,000 ต้น สามารถเก็บได้ประมาณ
70 กิโลกรัม ต่อวัน

ชั้นที่ 5 ปลูกกล้วยเล็บมือนาง 1,000 กอ เก็บรายได้ต่อสัปดาห์
ชั้นที่ 6 ปลูกทุเรียนพันธุ์หมอนทอง ประมาณ 700 ต้น ซึ่งจะคอยเก็บผลผลิตที่ได้
ตามฤดูกาล ปีละครั้ง
ชั้นที่ 7 ปลูกพริกไทย ซึ่งเป็นพืชเกาะเกี่ยว กระท้อน ขนุน ซึ่งมีการเก็บผลผลิต
หมุนเวียนไปทั้งปี
ชั้นที่ 8 เป็นส่วนของธนาคารต้นไม้ ประเภทไม้ยืนต้น ประมาณ 1,300 ต้น มีต้น
มะฮอกกานี ต้นตะเคียนทอง ต้นจำปาทอง เป็นต้น ซึ่งไม้เศรษฐกิจเหล่านี้ หากมีอายุครบ
20 ปี จะมีมูลค่า ประมาณ 100,000 บาท ต่อต้น ซึ่งต้นไม้เหล่านี้ ลุงนิล กล่าวว่าตนปลูก
ไว้ให้เทวดาเลี้ยงหมายความว่าปลูกไว้แล้วต้นไม้จะโตเองโดยธรรมชาติ
ชั้นที่ 9 ปลูกต้นไม้ยางนา เพื่อถวายแด่ในหลวงเป็นพิเศษ ต้นสูงเต็มที่จะมีขนาด
ประมาณ 40-50 เมตร ในสวนของลุงนิลไม่มีการใช้ปุ๋ยเคมีมาเป็นเวลานาน นับตั้งแต่เริ่ม
ต้นทำเกษตรแบบผสมผสาน และได้รับแนวคิดเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง

เกษตร 1 ไร่พอเพียง วิถีจินตนา-ชุมพร

นางจินตนา ไพบูลย์ หรือ “ป้านุ้ย” สาวใหญ่วัย 50 ปี แห่งบ้านทอน-อม อำเภอทุ่งตะโก
จังหวัดชุมพร ในแวดวงเกษตรกรรมแนวเศรษฐกิจพอเพียงของชุมพรคงไม่มีใครไม่รู้จัก เพราะ
เธอถือเป็นผู้หญิงแถวหน้า ซึ่งเป็นสมาชิกคนหนึ่งของเครือข่ายจากภูผาสู่มหานที ที่เคยฝากผล
งานด้านเกษตรกรรมผสมผสาน รวมทั้งการปกป้องสิ่งแวดล้อมให้ชาวชุมพรและบุคคลทั่วไปได้
รู้จักมาแล้วมากมาย

ป้านุ้ย ได้นำความรู้ที่ได้รับจากศูนย์กสิกรรมธรรมชาติเพลินของชุมพร คาบาน่า รีสอร์ท
มาประยุกต์กับความรู้ที่ได้รับจาก วิทยาลัยเกษตรกรรมและเทคโนโลยีชุมพร โดยแบ่งสวน
ทุเรียนออกมา 1 ไร่ แล้วเริ่มต้นปลูกพืชผักปลอดสารพิษ เลี้ยงสัตว์ชนิดต่างๆ รวมทั้งขุดสระ
เพื่อเลี้ยงปลาในลักษณะสวนผสม พืชผักที่ปลูกในพื้นที่ 1 ไร่

ส่วนใหญ่เป็นพวกพืชผักสวนครัวทุกชนิด เช่น ผักกูด ส้มจี๊ด มะนาว ผักเหรียง ชะอม
ทางคูน (ออดิบ) สับปะรดพันธุ์ปัตตาเวียและพันธุ์สวี แก้วมังกรเหลืองและขาวแดง เพกาแม่
ลูกดก แตงกวา ข่า ตะไคร้ กระชาย มะเขือม่วง พริกขี้หนู พริกไทย มะยม มะเฟือง ใบส้ม
แป้น มะม่วงพันธุ์โชคอนันต์ ฯลฯ

ส่วนสัตว์ที่เลี้ยงในพื้นที่ 1 ไร่ ก็มีเป็ด ไก่ แพะ และนกกระทา โดยนำมูลของสัตว์เหล่านี้
มาใส่ในแปลงผัก นอกจากนั้น ยังเลี้ยงไส้เดือนเพื่อช่วยให้เกิดความสมดุลในดินตามธรรมชาติ
สำหรับสระที่ขุดขึ้นมาเพื่อเก็บกักนำไว้ใช้รดพืชผักในพื้นที่ 1 ไร่แล้ว ยังใช้เป็นบ่อเลี้ยงปลา
น้ำจืด เช่น ปลานิล ปลาดุก ปลาทับทิม ฯลฯ ซึ่งได้มูลเป็ด ไก่ นกกระทา มาเป็นอาหารปลา
เหล่านี้ด้วย

กิจกรรมที่ 3

นำเทคโนโลยี นวัตกรรมและพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านการเกษตร โดยประยุกต์
ใช้เทคโนโลยี

- องค์ความรู้และเทคโนโลยีไปช่วยบริการชุมชนด้านสุขภาพ (Health Care)

กิจกรรมการทำน้ำยาล้างจานจากส้มจี๊ด
รายละเอียด

ถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับชาวบ้านที่เป็นเกษตรกรในชุมชน ในเรื่องของการใช้ประโยชน์
จากผลส้มจี๊ด เนื่องจากชาวบ้านส่วนใหญ่ทำอาชีพเกษตรกร ต้องล้างอุปกรณ์ทางการเกษตร
หลายอย่าง จึงเล็งเห็นความเหมาะสมที่จะถ่ายทอดองค์ความรู้นี้ให้กับเกษตร สามารถนำมา
ใช้ในครัวเรือนเพื่อลดรายจ่าย และสามารถนำความรู้ที่ได้มาประยุกต์ใช้พัฒนาเป็นอาชีพเสริม
เพื่อเพิ่มรายได้ในครัวเรือน และหวังว่าจะมีการนำความรู้นี้ไปเผยแพร่และใช้โยชน์ต่อไป

กิจกรรมการทำปุ๋ยวิศวกรรมแม่โจ้ 1
แหล่งที่มา องค์ความรู้จากวิศวกรรมแม่โจ้ การผลิตปุ๋ยอินทรย์แบบไม่กลับกอง

เนื่องจากในพื้นที่ตำบลช่องไม้แก้วมีเศษวัสดุจาการทำเกษตรจำนวนมากทั้ง
ทลายปาล์ม เปลือกทุเรียน หญ้า เศษวัสดุเหล่านี้ถ้ากำจัดโดยการนำมาทำปุ๋ยเพื่อให้เกิด
ประโยชน์
รายละเอียด

เป็นการถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับชาวบ้านที่เป็นเกษตรกรและประชาชนในชุมชน ใน
เรื่องของกาผลิตปุ๋ยอินทรีย์ด้วยวิธีวิศวกรรมแม่โจ้ 1 โดนการสอนทำกองปุ๋ยจากทลายปาล์ม
กระบวนการ คือ การนำเศษวัตถุเหลือใช้จากการทำการเกษตร เช่น ทลายปาล์ม เปลือกทุเรียน
หญ้าที่ตัดแล้ว เศษใบไม้ มาหาวิธีกำจัดเพื่อให้ได้ผลประโยชน์ โดยการนำมาทำปุ๋ยหมักแบบไม่
ต้องกลับกองด้วยวิธีผลิตปุ๋ยอินทรีย์ด้วยวิธีวิศวกรรมแม่โจ้ 1 ให้แก่ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอ
เพียงบ้านทอนอม ตำบลช่องไม้แก้ว อำเภอทุ่งตะโก จังหวัดชุมพร ประกอบไปด้วยการ
ถ่ายทอดภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติแบบ

กิจกรรมที่ 4

ออนไลน์ผ่านตลาด E-Commerce ทั้งที่เป็น E-Marketplace หรือ Social Commerce
- สร้างตลาดออนไลน์

กิจกรรม covid week

โครงการยุทธศาสตร์ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 โครงการ U2T Covid-19
week ก้าวต่อไป สู้ภัยโควิค ตำบลช่องไม้แก้ว อำเภอทุ่งตะโก จังหวัดชุมพร

หลักการและเหตุผลของโครงการ วัตถุประสงค์ของโครงการ

สถานการณ์ โควิค 19 มีการระบาดใน เพื่อป้องกันและลดการแพร่กระจายเชื้อ
รอบที่ 3 พวกเราชาว U2T จึงได้จัดกิจกรรม ไวรัส ทำให้สภาพแวดล้อมสะอาดปลอด
สู้ภัยโควิค ขึ้นในชุมชนช่องไม้แก้ว เชื้อ ช่วยป้องกันการระบาดของเชื้อโรค

ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ

1 ทำให้ชุมชนมีความรู้ในการเตรียมความพร้อมที่จะรับมือกับการกลับมาของโควิค ในรอบที่ 3
2 ทำให้ประชาชนมีการตัดสินใจในการฉีดวัคซีนมากขึ้น

ดวงอาทิตย์ ตัวชี้วัดความสำเร็จของโครงการ

1 การแจกอุปกรณ์ในการป้องกันโควิค 19
2 รณรงค์การฉีดวัคซีน

เป้าหมายการดำเนินโครงการ

1 เพื่อให้คนในชุมชนมีความรู้ในการป้องกันโควิค 19
2​ เพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อเนื่องจากก่อนหน้านี้มีคนในชุมชนติดเชื้อโควิค 19
3 เพื่อให้คนในชุมชนได้รู้จักวัคซีนมากยิ่งขึ้น

วิธีการดำเนินโครงการ
กิจกรรม 1

รุกคลีนพื้นที่ เคลียร์เชื้อร้าย สร้างความปลอดภัยในชุมชน ประกอบด้วย 2 Step
Step 1 คลีนพื้นที่ เคลียร์เชื้อร้าย กำจัดเชื้อ ขจัดภัยโควิค กิจกรรมทำความ

สะอาด และพ่นยาฆ่าเชื้อ ณ วัดผุสดีภูผาราม ศูนย์การเรียนรู้ส้มจี๊ดในพื้นที่ตำบล
ช่องไม้แก้วจังหวัดชุมพร

Step 2 SAFE ZONE เขตปลอดภัย ห่างไกลโควิค กิจกรรมเขตปลอดภัย มี
การจัดทำที่กั้นเขตพื้นที่ ณ วัดผุสดีภูผาราม ศูนย์การเรียนรู้ส้มจี๊ดในพื้นที่ตำบล
ช่องไม้แก้ว จังหวัดชุมพร

รุกพื้นที่

ดวงอาทิตย์

รวมพลังวัคซีน

องค์ความรู้
สู้การพัฒนาระดับภูมิภาค

การเพาะเห็ดฟางในตะกร้า

วิธีการเพาะเห็ดฟางในตะกร้าสามารถเป็นกิจกรรมที่พักผ่อนหย่อนใจ โดยสามารถใช้วัสดุ
ที่เหลือใช้จากไร่นาที่มี และสามารถนำก้อนเชื้อเห็ดอื่นที่เก็บดอกหมดแล้วมาทำได้การเพาะเห็ด
ฟางสำหรับผู้สนใจเริ่มต้นทำเพื่อไว้บริโภคเองในครัวเรือนหรือเพื่อศึกษาแล้วต่อยอดเพื่อเพาะเห็ด
ฟางขาย เพราะการเพาะเห็ดฟางในตระกร้าพลาสติกช่วยลดการใช้พื้นที่ เคลื่อนย้ายสะดวก อีก
ทั้งยังสามารถเก็บผลิตได้ง่ายและการลงก็น้อยทำประมาณแค่ภายในหนึ่งสัปดาห์ก็สามารถเก็บ
ผลผลิตได้แล้ว

การทำสบู่ส้มจี๊ด

สบู่เป็นผลิตภัณฑ์สำหรับทำความสะอาดร่างกายที่ได้จากปฏิกิริยาของด่างกับไขมันจากพืช
หรือสัตว์ ปัจจุบัน สบู่มีการใช้ส่วนผสมชนิดต่างๆเพื่อปรับปรุงคุณสมบัติของสบู่ให้มีลักษณะพิเศษ
ตรงตามความต้องการใช้งานที่หลากหลายขึ้นปัจจุบันนิยมใช้สบู่ที่มีส่วนผสมของสมุนไพรกันอย่าง
แพร่หลาย เพราะคำนึงถึงสุขภาพและหันมาให้ความสำคัญและเล็งเห็นถึงประโยชน์ของสมุนไพร
ไทยกันมากขึ้น ส้มจี๊ดเป็นพืชที่มีวิตามินซีสูง ช่วยในการบำรุงผิว ขจัดขี้ไคล ผิว/เนียนนุ่มและมีกลิ่น
หอมของส้ม การทำ"สบู่"อาจเป็นอะไรที่ดูน่ากลัว ยิ่งถ้าคุณนึกถึงวิธีที่จำเป็นต้องจัดการกับน้ำด่าง
ด้วยแล้ว แต่การทำสบู่ด้วยกลีเซอรีนด้วยการละลายและรินใหม่นั้นใช้เวลาไม่มากเลย คุณสามารถ
สร้างสบู่กลีเซอรีนที่ดูน่าสนใจและใช้งานได้หลากหลายด้วย เพื่อไว้ใช้ในบ้านหรือห่อเป็นของขวัญ
ให้กับครอบครัวหรือเพื่อนๆ และสามารถสร้างรายได้สร้างอาชีพได้

สารสกัดแซนโทน

สารแซนโทนเป็นสารที่สกัดจากเปลือกมังคุดมีศักยกาพในการยับยั้งแบคทีเรียและเชื้อรา
สาเหตุของโรคพืชใช้ได้ทั้งพืชสวน พืชไร่ ไม้ผล พืช และไม้ดอก มุ่งเน้นที่จะทดแทนการใช้สารเคมี
และลดความเสี่ยงต่อสารพิษตกค้าง ให้มีความปลอดภัยต่อผู้ผลิต ผู้บริโภคและเป็นผลดีต่อสิ่ง
แวดล้อมและการนำเปลือกมังคุดที่เหลือทิ้งนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์และยังสามารถสร้างรายได้ให้
กับชุมชนได้อีกด้วย

ปัจจัยที่มุ่งสู้ความสำเร็จ

ความรู้ความสามารถของหัวหน้าโครงการ มีความสามารถในงานที่รับผิดชอบ เป็น
ผู้นำด้วยทัศนคติที่ดี มีการพูดคุยสื่อสารที่ดี ดำเนินการสอนงานที่มีคุณภาพ สามารถจูงใจ
ทีมงานได้อย่างสร้างสรรค์ คิดแก้ไขปัญหาได้อย่างต่อเนื่อง

ความรู้ความสามารถของทีมงาน U2T มีการจัดแบ่งบทบาทหน้าที่ ความรับผิดชอบ
กระจายงานกันตามความรู้ความสามารถ และความถนัดของคนในทีม มีจุดมุ่งหมายและเป้า
หมายร่วมกัน องค์กรจะต้องเป็นเสมือนตัวนำให้บรรลุถึงการเปลี่ยนแปลงได้ มีความคิดริเริ่ม
สร้างสรรค์ให้สอดคล้องกับเป้าหมายที่วางไว้

องค์ความรู้ที่นำไปใช้ภายในโครงการเป็นองค์ความรู้ที่ได้จากหลายศาสตร์หลายแขนงที่
สามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ สร้างอาชีพ รายได้ ให้กับคนในชุมชน

มีการบูรณาการองค์ความรู้จากหลายศาสตร์ การนำศาสตร์หรือความรู้วิชาต่างๆ ที่มี
ความสัมพันธ์กันนำมาเข้าด้วยกัน หรือผสมผสานได้อย่างกลมเกลียว เชื่อมโยงกันเพื่อให้เกิด
ประโยชน์สูงสุด เช่นการนำความรู้ที่มีมาลงมือทำ บูรณาการระหว่างสิ่งที่เรียนกับชีวิตจริง

การได้รับความร่วมมือจากชุมชนในพื้นที่ การร่วมมือร่วมใจ ความมีส่วนร่วมของ
คนในชุมชนเป็นหัวใจหลักที่สำคัญ ซึ่งจะทำให้เกิดการพัฒนาต่อยอด

ข้อเสนอแนะต่อการดำเนินงานในตำบลในอนาคต

- ในการลงพื้นที่ทำกิจกรรมในตำบล ช่วงที่มีการระบาดของโรค covid-19 จำเป็นต้องมี
การจำกัดจำนวนเข้าอบรม หรือมีการตรวจ ATK ก่อนเข้าร่วมอบรมหรือเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ

- การระบาดของโรค covid-19 ซึ่งส่งผลกระทบต่อการจัดกิจกรรมเป็นที่ต้องมีการรวม
กลุ่มเป็นอย่างมาก การดำเนินงานในอนาคตจึงต้องมีการปรับเปลี่ยนเป็นการจัดอบรมแบบผ่าน
ช่องทางทางออนไลน์ ซึ่งต้องมีการจัดสรรอุปกรณ์เตรียมพร้อมให้กับชุมชน หรือกลุ่มวิสาหกิจเพื่อ
ใช้ในการอบรมและเพื่อการอบรมที่มีประสิทธิภาพ

ข้อเสนอแนะของการเชื่องโยงในการดำเนินกับ อว. และเครือข่าย

- การจ่ายงบประมาณที่ทำได้ยาก และมีปัญหาบ่อย ทำให้การพัฒนาตำบลใน
โครงการดำเนินการได้ช้า และไม่ครอบคลุมพื้นที่ส่วนกลางต้องลงมาดูในพื้นที่และรับทราบถึง
ปัญหา เพื่อการพัฒนาตำบลที่ครอบคลุมและยังยืนต่อไป

- การแจ้งงานจากส่วนกลาง ในบางครั้งมีการเร่งรีบ ของงานเกินไปผู้ถูกจ้างก็มีงานที่
ต้องรับผิดชอบหลายอย่าง ทำให้บางครั้งต้องทำงานล่วงเวลาและทำงานในช่วงวันหยุด รวม
ถึงการแจ้งงานอยากให้แจ้งรายละเอียดความต้องการที่ละเอียดและชัดเจนใช้คำที่เข้าใจง่าย
เพื่องานที่มีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้น

ข้อเสนอแนะ ต่อการปรับปรุง การเรียนการสอน/หลักสูตร

- ส่งเสริมองค์ความรู้การท้องเที่ยวเชิงเกษตร เพื่อเพิ่มรายได้ให้ครอบคลุมในพื้นที่
- การเรียนการสอนเรื่องพัฒนาผลิตภัณฑ์ และการออกแบบแพ็คเกจ เพื่อมุ่งเน้นให้
นักศึกษาเป็นผู้ประกอบการมากขึ้น
- การเพิ่มองค์ความรู้เกี่ยวกับการเป็นผู้ปะกอบการดิจิทัล การเจาะตลาดออนไลน์