เอกสารผลงานทางวชิ าการ
เร่อื ง แนวทางการตรวจสอบสหกรณ์ที่มีขอ้ รอ้ งเรียน
ของนางปนดั ดา ทองเหลอื ง
รักษาการผู้เชีย่ วชาญด้านการบัญชีและการสอบบญั ชี
สานกั งานตรวจบญั ชีสหกรณท์ ี่ 5
กรมตรวจบญั ชีสหกรณ์
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
คำนำ
จากสภาพปัญหาสหกรณไ์ ม่ปฏิบัติตามระบบการควบคุมภายในทีด่ ี ทไ่ี ด้มีการกาหนดไว้หรอื การท่ี
คณะกรรมการดาเนินการ และฝ่ายจัดการของสหกรณ์ไม่เห็นความสาคญั ของระบบการควบคุมภายในที่ดี
ไม่ปฏิบัติงานให้เป็นไปตามระบบการควบคุมภายในที่กาหนดไว้ คณะกรรมการดาเนินการไม่มีการ
ตรวจสอบ ควบคุมดูแลและติดตามประเมินผลการปฏิบัติของเจ้าหน้าที่ ผู้จัดการสหกรณ์ไม่มีการ
ตรวจสอบ ควบคุม ดูแลการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าท่ีฝ่ายต่าง ๆ รวมทั้งปัญหาด้านคุณธรรม จริยธรรม
ความซอื่ สัตย์ สุจริตของฝา่ ยบรหิ ารและฝ่ายจัดการท่ีลดลง ทาใหเ้ กดิ ปัญหาการทจุ ริต หรือเกิดขอ้ บกพรอ่ ง
ในการดาเนินงานของสหกรณ์ ทาให้เกิดผลกระทบต่อสมาชิกสหกรณ์ สร้างความเดือนร้อนแก่สมาชิกใน
การไม่สามารถถอนคืนคา่ หุ้นของตนได้ เงินรบั ฝากท่ีฝากไว้กับสหกรณ์ถูกเจ้าหนา้ ที่ปลอมแปลงลายมือชื่อ
ถอนเงินรับฝากเพ่ือยักยอกเงินไปใช้ส่วนตัว หรือมีการแก้ไข ตกแต่งบัญชีและยักยอกเงินสหกรณ์ไปใช้
ส่วนตัว ทาให้สมาชิกได้รับความเสียหาย เดือนร้อนเพ่ิมข้ึน สมาชิกจึงรวมตัวกันเพ่ือเรียกร้องความเป็น
ธรรมโดยการร้องศูนย์ดารงธรรม หรือส่งหนังสือร้องเรียนไปยังหน่วยงานที่มีหน้าท่ีในการตรวจสอบและ
กากับดูแลสหกรณ์ เพื่อขอให้ตรวจสอบการบรหิ ารงานของคณะกรรมการดาเนินการหรือการปฏิบัติหน้าท่ี
ของเจ้าหน้าท่ีสหกรณ์เพ่ิมข้ึนทุกพน้ื ที่ทาให้เกิดภาระงานที่เพิ่มขึ้นของผู้ปฏิบัติงานตรวจสอบบัญชีในพ้ืนที่
ทตี่ ้องทาหนา้ ท่ีในการตรวจสอบ ข้อร้องเรียน หรือการตรวจสอบข้อเท็จจริงกรณีสมาชิกร้องเรยี นสหกรณ์
หรือมีการเสนอข่าวการทจุ ริตของสหกรณ์
ดังน้ัน จึงต้องมีการจัดทาแนวทางการตรวจสอบสหกรณ์ที่มีข้อร้องเรียนเพ่ือให้ผู้ปฏิบัติงาน
ตรวจสอบบัญชีสหกรณ์ในพื้นที่ของสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ที่ 5 มีแนวทาง ข้ันตอน วิธีการในการ
ตรวจสอบสหกรณ์ท่ีมขี ้อรอ้ งเรียนในพื้นท่ีได้อย่างเหมาะสม และสามารถแก้ไขปญั หาให้กับสมาชิกที่ได้รับ
ความเสยี หายไดท้ นั เวลา
ปนัดดา ทองเหลือง
กันยายน 2562
สารบัญ
หน้า
คานา 1
ส่วนท่ี 1 บทนา 1
2
หลกั การและเหตุผล 2
วัตถปุ ระสงค์
ขน้ั ตอนในการดาเนินการ 4
ประโยชนท์ ่ีคาดวา่ จะได้รับ 5
สว่ นท่ี 2 ข้ันตอนในการดาเนินการ 6
การศึกษาข้อรอ้ งเรียน สภาพปัญหาของสหกรณ์ 7
การจดั ตงั้ ทมี งานเฉพาะกจิ เพ่อื ตรวจสอบขอ้ ร้องเรยี น 13
การจดั ประชมุ ทีมงานและจดั ทาแผนงานในการตรวจสอบขอ้ ร้องเรียน 14
การดาเนินการตรวจสอบขอ้ ร้องเรียน 14
การสรปุ ผลและรายงานผลการตรวจสอบข้อร้องเรียน 15
การแจง้ ผลการตรวจสอบแก่ผ้รู ้องเรยี นเพ่ือยตุ เิ รื่อง
การแจ้งข้อสงั เกตให้สหกรณ์ดาเนินการแก้ไขข้อรอ้ งเรียน
การตดิ ตามผลการดาเนินการและการแก้ไขข้อสังเกตท่ตี รวจพบจากข้อรอ้ งเรยี น
สว่ นที่ 3 บทสรปุ
สรปุ ลการจัดทา 16
ข้อเสนอแนะ 17
ภาคผนวก ตัวอยา่ งหนงั สอื รายงานผลการตรวจสอบข้อร้องเรียน
ตวั อย่างหนงั สือแจง้ ผลการตรวจสอบแก่ผู้รอ้ งเรียนเพื่อยตุ ิเรื่อง
ตัวอย่างหนงั สอื แจ้งขอ้ สงั เกตจากการตรวจสอบขอ้ ร้องเรียน (ผู้สอบบัญชีภาคเอกชน)
ส่วนที่ 1
บทนำ
1. หลักกำรและเหตุผล
ในปัจจุบันจะพบว่าสหกรณ์ทกุ ประเภทมีการขยายธรุ กิจต่าง ๆ เพ่ิมขึ้นมากมาย มีการจดั จ้างเจา้ หนา้ ท่ี
เพ่ิมตามปริมาณธุรกิจท่ีเพ่ิมขึ้น รวมท้ังการนาเทคโนโลยีด้านคอมพิวเตอร์มาช่วยในการปฏิบัติงานเพ่ือให้
เกดิ ความสะดวก รวดเรว็ คลอ่ งตวั เพิ่มขน้ึ ซึ่งจะเห็นวา่ สหกรณ์มีการเตบิ โตขนึ้ อย่างรวดเร็วมาก แต่ภายใต้
การเติบโตอย่างรวดเร็วของระบบสหกรณ์กลับสร้างปัญหาการดาเนินงานให้กับสหกรณ์เป็นส่วนใหญ่ เน่ืองจาก
สหกรณ์ดังกล่าวไม่มีการจัดวางระบบการควบคุมภายในที่เหมาะสมและรัดกุมเพียงพอ หรือฝ่ายบริหาร
ไม่เห็นความสาคัญของระบบการควบคุมภายในท่ีดี ทาให้ไม่มีการติดตามประเมินผลการปฏิบัติงานของ
ฝ่ายจัดการ หรือแม้แต่ฝ่ายจัดการซึ่งมีผู้จัดการเป็นผู้ควบคุมดูแลการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าท่ีฝ่ายต่าง ๆ
กล็ ะเลยไม่ปฏบิ ัตหิ น้าท่ีของตนในการตรวจสอบ ควบคุม ดูแลการปฏบิ ัติงานของเจ้าหน้าท่ีฝ่ายต่าง ๆ ให้เป็นไป
ตามระบบการควบคุมภายในท่ีดีที่ได้กาหนดไว้ รวมทั้งปัญหาด้านคุณธรรม จริยธรรม ความซ่ือสัตย์ สจุ ริต
ของฝ่ายบริหารและฝ่ายจัดการท่ีลดลง ทาให้เกิดปัญหาการทุจริต หรือเกิดข้อบกพร่องในการดาเนินงานของ
สหกรณ์ ทาให้เกิดผลกระทบต่อสมาชิกสหกรณ์ สร้างความเดือนร้อนแก่สมาชิกในการไม่สามารถถอนคืน
ค่าหุ้นของตนได้ เนื่องจากสหกรณ์ประสบปัญหาการขาดทุนสะสม หรือเจ้าหน้าท่ีทุจริตเงินรับฝากของ
สมาชิก ไม่นาเงนิ ที่รับฝากจากสมาชิกมาบันทึกบัญชีหรือการปลอมแปลงลายมือช่ือสมาชิกเพ่ือถอนเงินรับฝาก
ของสมาชิก มีการแก้ไขตกแต่งตัวเลขเงินรับฝากของสมาชิก ปลอมลายมือชื่อสมาชิกเพื่อกู้ยืมเงินสหกรณ์
สมาชิกได้รับความเสียหายและความเดือดร้อนจากปัญหาท่ีเกิด และสมาชิกมีการรวมกลุ่มเพื่อเรียกร้อง
ความเป็นธรรมให้ตนเองและเพ่ือนสมาชิก จึงเกิดปัญหาการร้องเรียนการดาเนินงานของสหกรณ์ การบริหาร
งานของคณะกรรมการดาเนินการไม่โปร่งใส หรือการปฏิบัติหน้าที่ของเจ้าหน้าท่ีสหกรณ์โดยมิชอบมีการ
ทุจริตเกิดข้ึนในปัจจุบันมากมายโดยการร้องศูนย์ดารงธรรม การเสนอข่าวการทุจริต หรือการรอ้ งเรียนไป
ยังผู้บริหารของกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ หรือสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 5 ในปัจจุบัน ทาให้เกิดภาระ
งานที่เพิ่มข้ึนของผู้ปฏิบัติงานตรวจสอบบัญชีในพ้ืนที่ ที่ต้องทาหน้าท่ีในการตรวจสอบข้อร้องเรียน หรือการ
ตรวจสอบข้อเทจ็ จริงจากกรณีสมาชกิ ร้องเรยี นสหกรณ์ หรือการเสนอขา่ วการทุจริตของสหกรณ์
ดังนั้น จึงควรมีการจัดทา “แนวทางการตรวจสอบสหกรณ์ที่มีข้อร้องเรียน” เพื่อให้ผู้ปฏิบัติงาน
ตรวจสอบบญั ชี ในพ้นื ท่ีของสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ที่ 5 มีแนวทาง ขนั้ ตอน วิธีการในการปฏิบตั ิงาน
ตรวจสอบข้อร้องเรียนท่ีเกิดข้ึนในพื้นท่ี ได้อย่างเหมาะสม และสามารถแก้ไขปัญหาให้กับสมาชิกที่ได้รับ
ความเสยี หายไดร้ วดเรว็ ทันเวลา
2. วัตถุประสงค์
เพื่อศึกษาลักษณะปัญหาข้อรอ้ งเรยี นที่เกิดขึ้นในพ้ืนที่ และกาหนดแนวทาง ข้ันตอน วิธีการในการ
ตรวจสอบสหกรณท์ ่ีมขี ้อร้องเรยี นหรือมกี ระแสขา่ ว ใหผ้ ู้ปฏบิ ตั ิงานตรวจสอบบญั ชีหรือทมี งานทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย
มีแนวทางในการปฏิบตั ิงานตรวจสอบได้ตรงตามประเด็นทีม่ ีการร้องเรยี น
๒
3. ขั้นตอนในกำรดำเนนิ กำร
1. ศึกษาลักษณะข้อร้องเรียนที่เกิดขึ้นในพ้ืนท่ีและหนังสือรอ้ งเรียนที่สมาชิกมีการร้องเรยี นคณะกรรมการ
ดาเนินการ/ฝ่ายจัดการของสหกรณ์เก่ียวกับการปฏิบัติหน้าที่ สภาพปัญหา และลักษณะการดาเนินธุรกิจ
ตา่ ง ๆ ของสหกรณ์
2. คาแนะนา หนังสือเวียนเกี่ยวกับแนวทางการตรวจสอบสหกรณ์ท่ีมีปัญหาข้อบกพรอ่ งและการ
ทุจรติ
3. กาหนดแนวทาง ข้นั ตอน วิธีการการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบสหกรณ์ท่ีมีข้อร้องเรยี น
4. ประโยชน์ทค่ี ำดว่ำจะไดร้ ับ
1. เพ่ือให้ผู้ปฏิบัติงานตรวจสอบบัญชีมีแนวทางการปฏิบัติงานท่ีชัดเจนในการตรวจสอบเม่ือ
สหกรณถ์ กู สมาชิก/บุคคลภายนอกร้องเรยี น
2. สานกั งานตรวจบญั ชสี หกรณ์ใช้เปน็ แนวทางในการปฏบิ ัตงิ านเม่ือมีการเสนอข่าวการทุจริต หรือ
การร้องเรียนสหกรณ์ในพน้ื ท่ี
๓
สว่ นท่ี 2
ขั้นตอนกำรดำเนินกำร
เม่ือเกิดกรณีสมาชิก/บุคคลภายนอกร้องเรียนการดาเนินงานของสหกรณ์ ซึ่งในการร้องเรียนสมาชิก/
บุคคลภายนอกอาจร้องเรียนคณะกรรมการดาเนินการ หรือร้องเรียนเจ้าหน้าที่ของสหกรณ์ หรือร้องขอ
ความเป็นธรรมในกรณีไม่ได้รับความเป็นธรรมจากการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ โดยการจัดส่งหนังสือร้องเรียน
ไปยังกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ สานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 1 - 10 หรือสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ใน
พนื้ ที่ ในการตรวจสอบตามขอ้ รอ้ งเรียนตามหนังสือที่ร้องเรยี นอาจมอบหมายให้กลุม่ กากบั มาตรฐานการบัญชี
หรอื สานกั งานตรวจบญั ชีสหกรณ์ในพนื้ ที่ (ผสู้ อบบญั ชีของสหกรณ์ที่เกิดข้อร้องเรยี น) เป็นผู้ตรวจสอบและ
รายงานผลการตรวจสอบเสนอผู้บังคับบัญชี ซึ่งสามารถสรุปแนวทางและขั้นตอนการตรวจสอบข้อร้องเรียน
สหกรณ์ เพื่อใหผ้ ู้ปฏบิ ตั ิงานตรวจสอบบัญชนี าไปใช้เปน็ แนวทางในการปฏิบตั งิ านได้ ดังน้ี
7. ตดิ ตำมผลกำร 1.รับข้อร้องเรยี น/ 2. จดั ต้ังทมี งำน
แกไ้ ขข้อสังเกต ศึกษำข้อรอ้ งเรยี น/ มอบหมำยทีมงำน
สภำพปญั หำสหกรณ์
7. แจง้ ขอ้ สงั เกต 3. ประชุมทมี งำน/
ให้สหกรณ์ดำเนนิ จดั ทำแผนกำร
ตรวจสอบ
กำรแก้ไข
6. แจง้ ผลกำรตรวจ 4. ดำเนนิ กำร
สอบแก่ผ้รู อ้ งเรยี น ตรวจสอบ
ขอ้ รอ้ งเรยี น
เพ่อื ยตุ ิเรือ่ ง
5. สรปุ ผลกำร
ตรวจสอบ/รำยงำน
ผลกำรตรวจสอบ
แผนผงั แสดงข้นั ตอนในกำรตรวจสอบขอ้ ร้องเรียน
๔
ในการปฏบิ ัติงานตรวจสอบเมอ่ื สหกรณ์ถูกสมาชกิ หรือบุคคลภายนอกร้องเรยี น ควรปฏบิ ัติตามข้นั ตอน
ดังตอ่ ไปนี้
1. กำรรับข้อร้องเรียน/ศึกษำข้อร้องเรียน/สภำพปัญหำของสหกรณ์ การรับเร่ืองร้องเรียนจาก
ผู้ร้องเรียน (สมาชิก/บุคคลภายนอก) ที่ร้องเรียนการบริหารงานของคณะกรรมการดาเนินการหรือการ
ปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่สหกรณ์ ซึ่งผู้ร้องเรียนอาจจัดส่งหนังสือร้องเรียนไปยังหน่วยงานของกรมตรวจบัญชี
สหกรณ์ ไดด้ ังน้ี
1.1 จัดส่งหนังสือร้องเรียนไปยังสำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์จังหวัด เม่ือสานักงานตรวจบัญชี
สหกรณ์จังหวัด ได้รับหนังสือร้องเรียนจากสมาชิก/บุคคลภายนอก ท่ีร้องเรียนการบริหารงานของ
คณะกรรมการฯ หรือการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ หรือแจ้งข้อมูลการทุจริตในสหกรณ์ หัวหน้าสานักงานตรวจ
บัญชสี หกรณ์ ควรดาเนนิ การดงั น้ี
รายงานให้ผู้บังคับบัญชาทราบเร่ือง (ด้วยวาจา) ทันที ทางโทรศัพท์/ส่งไลน์ เพื่อรายงาน
ผู้อานวยการสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 5 และอธิบดีกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ เก่ียวกับข้อมูลประเด็นการ
ร้องเรียนท่สี าคัญ ผูถ้ ูกร้องเรยี น ผลกระทบและความเสยี หายที่เกิดแก่ผ้รู ้องเรียนหรือสหกรณ์
จัดทาหนังสือรายงานข้อมูลเบ้ืองต้นโดยสรุประด็นที่มีการร้องเรียนพร้อมสาเนาหนังสือ
ร้องเรียนฯ เก่ียวกับประเด็นการร้องเรียนท่ีสาคัญ ผู้ถูกร้องเรียน ผลกระทบและความเสียหายของผู้ร้องเรียน
หรือสหกรณ์ และขั้นตอน วิธีการ ระยะเวลาในการดาเนินการเก่ียวกับการตรวจสอบข้อร้องเรียนดังกล่าว
โดยเรว็ ภายในวนั ท่ีไดร้ บั หนังสือร้องเรียน
1.2 จัดส่งหนังสือร้องเรียนไปยังสำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 5 เมื่อสานักงานตรวจบัญชี
สหกรณ์ที่ 5 ได้รับหนังสือร้องเรียนจากสมาชิก/บุคคลภายนอก ท่ีรอ้ งเรียนการบริหารงานของคณะกรรมการฯ
หรือการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าท่ี หรือแจ้งข้อมูลการทุจริตในสหกรณ์ ผู้อานวยการสานักงานตรวจบัญชี
สหกรณ์ที่ 5 ควรดาเนินการดังน้ี
รายงานให้อธิบดีกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ทราบเรื่อง (ด้วยวาจา) ทันที ทางโทรศัพท์/ส่งไลน์
เพ่อื รายงานข้อมูลประเด็นการร้องเรยี นที่สาคัญ ผถู้ ูกร้องเรียน ผลกระทบและความเสียหายท่ีเกดิ แกผ่ ู้ร้องเรียน
หรือสหกรณ์ การดาเนินเบื้องตน้ ที่ดาเนนิ การไปแล้ว
จัดทาหนังสือรายงานข้อมูลเบ้ืองต้นโดยสรุประด็นท่ีมีการร้องเรียนพร้อมสาเนาหนังสือ
ร้องเรียนฯ เกี่ยวกับประเด็นการร้องเรียนที่สาคัญ ผู้ถูกร้องเรียน ผลกระทบและความเสียหายของผู้ร้องเรียน
หรือสหกรณ์ การมอบหมายทีมงานเฉพาะกิจในการตรวจสอบ หรือการสั่งการให้สานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์
จังหวัด ดาเนินการเก่ียวกับ ข้ันตอน วิธีการ ระยะเวลาในการตรวจสอบข้อร้องเรียนดังกล่าวโดยเร็ว ภายใน
วนั ทไี่ ด้รับหนังสือร้องเรยี น
การประสานงานกับสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์จังหวัด เพ่ือทราบข้อมูลท่ีเก่ียวข้องกับ
ประเด็นที่มีการร้องเรียนสหกรณ์ และกาหนดแนวทาง ข้ันตอนในการตรวจสอบข้อร้องเรียนดังกล่าวภายใน
1-2 วนั หลังจากได้รบั เร่ืองร้องเรียน
1.3 จัดส่งหนังสือร้องเรียนไปยงั อธบิ ดีกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ เมื่ออธิบดีกรมตรวจบัญชีสหกรณ์
ได้รับหนังสือร้องเรียนจากสมาชิก/บุคคลภายนอก ที่ร้องเรียนการบริหารงานของคณะกรรมการฯ หรือการ
ปฏบิ ตั งิ านของเจ้าหนา้ ที่ หรอื แจ้งข้อมูลการทุจริตในสหกรณ์ และอธิบดีกรมตรวจบัญชสี หกรณ์สัง่ การให้
ผู้อำนวยกำรสำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 5 ดำเนินกำร รายงานให้อธิบดีกรมตรวจ
บัญชีสหกรณ์ทราบเร่ือง (ด้วยวาจา) โดยเร็ว ทางโทรศัพท์/ส่งไลน์ เพ่ือรายงานข้อเท็จจริงเบ้ืองต้นเกี่ยวกับ
๕
ประเด็นการร้องเรียนที่สาคัญ ข้อมูลเก่ียวกับผู้ถูกร้องเรียน ผลกระทบและความเส่ียหายของผู้ร้องเรียนหรือ
สหกรณ์ การมอบหมายผู้รับผิดชอบในการตรวจสอบข้อร้องเรียน (ทีมงานเฉพาะกิจหรือ สานักงานตรวจบัญชี
สหกรณ์จังหวัด) แนวทาง วิธีการในการตรวจสอบข้อเท็จจริงของข้อรอ้ งเรียน วัน เวลาที่ใช้ในการตรวจสอบข้อ
รอ้ งเรียน
หัวหน้ำสำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์จังหวัดดำเนินกำร รายงานให้อธิบดีกรมตรวจ
บัญชีสหกรณ์ทราบเรื่อง (ด้วยวาจา) โดยเร็ว ทางโทรศัพท์/ส่งไลน์ เพ่ือรายงานข้อเท็จจริงเบื้องต้นเก่ียวกับ
ประเด็นการร้องเรียนที่สาคัญ ข้อมูลเก่ียวกับผู้ถูกร้องเรียน ผลกระทบและความเสี่ยหายของผู้ร้องเรียนหรือ
สหกรณ์ การมอบหมายผู้รับผิดชอบในการตรวจสอบข้อร้องเรียน (ทีมงานเฉพาะกิจ) แนวทาง วิธีการในการ
ตรวจสอบข้อเท็จจริงของข้อร้องเรียน วัน เวลาท่ีใช้ในการตรวจสอบข้อร้องเรียน และรายงานให้ผู้อานวยการ
สานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ที่ 5 ทราบเรื่องเกี่ยวกับประเด็นการร้องเรียนท่ีอธิบดีกรมตรวจบัญชีสหกรณ์สั่ง
การให้หวั หนา้ สานกั งานฯ ดาเนนิ การด้วย
เม่ือหัวหน้าสานักงานฯ/ ผู้อานวยการฯได้รับหนังสือร้องเรียนจากส่วนกลาง หรือจากสมาชิก/
บุคคลภายนอกส่งให้ ต้องทาความเข้าใจในประเด็นท่ีผู้ร้องเรียน ร้องว่าเป็นประเด็นเก่ียวกับใคร ร้องเรื่องอะไร
ผลกระทบ/ความเสียหายที่เกิดข้ึน ความต้องการของผู้ร้องท่ีต้องการให้หน่วยงานตรวจสอบหรือช่วยเหลือใน
เรื่องใด และได้ดาเนินการศึกษาสภาพปัญหาการบริหารงานของสหกรณ์ที่กาลังเกิดขึ้นเก่ียวกับ ปัญหา
ข้อบกพร่อง ปัญหาการทุจรติ ของกรรมการ/เจ้าหน้าท่ี ลักษณะการดาเนินธุรกิจต่าง ๆ ของสหกรณ์ท่ีเป็น
จุดอ่อนและเป็นสาเหตุให้เกิดปัญหาข้อบกพร่อง หรือการทุจริตของกรรมการหรือเจ้าหน้าที่สหกรณ์ เพื่อ
วิเคราะห์ว่าควรมอบหมายให้ใครหรือจัดตั้งทีมงานเฉพาะกิจรับผิดชอบในการตรวจสอบข้อร้องเรียน
ดงั กล่าว
2. กำรจดั ตั้งทีมงำนเฉพำะกิจเพื่อตรวจสอบข้อร้องเรียน เมอ่ื ศึกษาขอ้ มูลและทาความเขา้ ใจใน
เรอื่ งท่รี อ้ งเรียนแลว้ ให้พิจารณามอบหมายผู้รับผิดชอบ ซึ่งควรจัดต้งั ทีมงานเฉพาะกิจขึน้ เพื่อตรวจสอบข้อ
ร้องเรียนดังกล่าว โดยพิจารณาแยกต่างหากจากสายสอบบัญชี เพ่ือให้การตรวจสอบเป็นไปตามประเด็นท่ี
ร้องเรียน แต่อาจให้สายสอบบัญชีเป็นผู้ช่วยในการให้ข้อมูลเพิ่มเติมหรือประสานผู้เก่ียวข้องที่ทีมงานเฉพาะกิจ
ต้องการสอบถามขอ้ มูลเพิ่มเติม หรือจัดหาเอกสารในการตรวจสอบ
๖
ทีมงานเฉพาะกจิ ในการตรวจสอบข้อร้องเรยี น ควรประกอบด้วย
1. ทีมงานเฉพาะกิจระดบั สตท. จานวน 3-5 คน ประกอบด้วย
ผู้เช่ียวชาญดา้ นการบญั ชีและการสอบบัญชี หัวหนา้ ทมี งาน
หัวหน้ากลุ่มกากบั มาตรฐานการบัญชี ทีมงาน/เลขานุการ
นักวิชาการตรวจสอบบัญชีชาญการ ทีมงาน
นกั วิชาการตรวจสอบบญั ชีปฏิบัติการ ทีมงาน
ผ้สู อบบญั ชี/ผ้ชู ว่ ยผู้สอบบัญชีสหกรณท์ ี่ถูกรอ้ งเรยี น ผู้ประสานงาน
2. ทีมงานเฉพาะกจิ ระดบั สตส. จานวน 3-5 คน ประกอบด้วย
นกั วิชาการตรวจสอบบัญชีชานาญการพิเศษ หวั หน้าทีมงาน
นกั วชิ าการตรวจสอบบัญชีชานาญการ ทีมงาน/เลขานุการ
นกั วชิ าการตรวจสอบบญั ชีปฏิบัติการ ทีมงาน
ผู้สอบบญั ช/ี ผู้ช่วยผสู้ อบบญั ชีสหกรณท์ ่ถี ูกร้องเรียน ผู้ประสานงาน
3. กำรจัดประชุมทีมงำนและจัดทำแผนงำนในกำรตรวจสอบข้อร้องเรียน เมื่อได้ดาเนินการ
จัดตั้งทีมงานเฉพาะกิจเพ่ือตรวจสอบแล้ว ต้องจัดให้มีการประชุมทีมงานและกาหนดแผนงาน/ระยะเวลา
ในการดาเนินการตรวจสอบขอ้ ร้องเรียน
ขนั้ ตอนในกำรปฏิบตั ิงำนแบ่งออกเปน็ ดงั นี้
3.1 จัดให้มีการประชุมทีมงานเฉพาะกิจ เพ่ือชี้แจงทาความเข้าใจในบทบาท หน้าที่ท่ีได้รับ
มอบหมายของทีมงานเฉพาะกจิ เกีย่ วกบั การตรวจสอบเร่ืองร้องเรียนท่ีได้รบั
3.2 ให้ทุกคนในทีมงานได้ศึกษาหนังสือร้องเรียนเรื่องดังกล่าวและสรุปประเด็นเร่ืองที่มีการ
ร้องเรียนว่า เป็นประเด็นเก่ยี วกับใคร ร้องเรื่องอะไร ผลกระทบ/ความเสียหายที่เกิดข้ึน ความต้องการของ
ผู้ร้องเรียนที่ต้องการได้รับความช่วยเหลือ เพ่ือให้ทุกคนในทีมงานมีความเข้าใจและคิดเห็นตรงกันตามประเด็น
ของผ้รู ้องเรียนกอ่ น
๗
3.3 การศึกษากฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับและมติที่ประชุมของสหกรณ์ที่เกี่ยวขอ้ งกับเร่ืองที่
มกี ารร้องเรยี นเกิดขึน้
3.4 ศึกษาข้อมูลของสหกรณ์ที่ถูกร้องเรียนจากรายงานผลการตรวจสอบของผู้สอบบัญชีปีก่อน
และปีปัจจุบัน การวิเคราะห์ข้อมูลรายการบัญชีต่าง ๆ ในงบทดลองประจาปี หรืองบการเงินและกระดาษ
ทาการ/รายละเอียดประกอบกระดาษทาการในเรอ่ื งทม่ี ีการร้องเรยี นเกดิ ข้นึ
3.5 สอบถาม/สมั ภาษณ์ ผ้สู อบบัญชีและผู้ช่วยผ้สู อบบัญชี เกย่ี วกับขอ้ มลู ต่าง ๆ ของสหกรณ์
กรรมการ เจ้าหน้าที่ของสหกรณ์ และวิธีการตรวจสอบของผู้สอบบัญชีในปีที่ผ่านมาเกี่ยวกับ รายการท่ีมี
ข้อร้องเรียนเกิดขึ้น รายการบัญชีท่ีผู้สอบบัญชีให้ความสาคัญในการตรวจสอบ หรือรายการผิดปกติที่ผู้สอบ
บัญชีสนใจเป็นพิเศษ และได้มีการแจ้งข้อสังเกตให้คณะกรรมการดาเนินการของสหกรณ์ดาเนินการตรวจสอบ/
แกไ้ ข/หาผู้รบั ผดิ ชอบในปีกอ่ น ๆ
3.6 วเิ คราะหข์ อ้ มลู รายการเคล่อื นไหวของบญั ชที ีม่ ีการร้องเรียน เพื่อหาความผดิ ปกติของรายการ
ที่เกิดขึ้น ได้แก่ ยอดยกมา รายการเคล่ือนไหวระหว่างเดือน/ปี ยอดคงเหลือ ว่ามีรายการเคลื่อนไหวท่ีผิดปกติ
เกดิ ขึ้นในช่วงเวลาใดบ้าง เกี่ยวกบั ความถ่ีของการเกดิ รายการ จานวนเงนิ ในแตล่ ะช่วงเวลา หรือแตล่ ะครั้ง
ทเ่ี กิดรายการน้ัน ๆ เชน่ การวิเคราะห์ก้อนข้อมูลย้อนหลังจากโปรแกรมระบบบัญชีแยกประเภท (กรณีสหกรณ์
ใชโ้ ปรแกรมระบบบัญชี และผู้สอบบัญชีใชร้ ะบบกระดาษทาการอิเลก็ ทรอนกิ ส)์
3.7 วิเคราะห์รายการหรือข้อมูลที่มีการเช่ือมโยงไปถึงกัน หรอื เชื่อมโยงเพื่อก่อให้เกิดรายการอื่น ๆ
ในทานองเดียวกัน ในช่วงเวลาเดียวกัน จานวนเงินเดียวกันหรือจานวนเงินท่ีใกล้เคียงกัน หรือรายการที่
สามารถตรวจสอบการเคล่ือนไหวของรายการบัญชีอื่นด้วยการเปรยี บเทียบข้อมูลในชว่ งเวลาที่ใกลเ้ คียงกัน
ได้
3.8 วิเคราะหพ์ ฤตกิ รรมส่วนบุคคลของเจา้ หนา้ ท่/ี กรรมการทีถ่ ูกรอ้ งเรยี น เกย่ี วขอ้ งเกย่ี วกับภูมหิ ลัง
ทางครอบครัว ฐานะการเงิน การแต่งกาย ลักษณะนิสัย การใช้ชีวิตประจาวัน การทาธุรกิจอ่ืน
นอกเหนือจากงานสหกรณ์ และอานาจ หน้าที่ความรับผิดชอบที่ได้รบั มอบหมายและลักษณะงานท่ีปฏิบัติ
อยู่ประจาของเจ้าหน้าท่ี/กรรมการท่ีถูกร้องเรียน กรรมการ/เจ้าหน้าที่นาบุคคลภายนอกที่ไม่เกี่ยวข้องกับ
การปฏบิ ัติงาน (มคี วามสมั พันธส์ ว่ นตวั กบั กรรมการ/เจา้ หนา้ ท)่ี เขา้ มานั่งอย่ใู นสหกรณเ์ ปน็ ประจาหรือไม่
3.9 กาหนดแผนในการเข้าตรวจสอบข้อร้องเรียน ณ ที่ทาการสหกรณ์ มอบหมายหน้าที่ความ
รบั ผิดชอบให้กับทีมงาน เป็นการกาหนดวัน เวลาในการเข้าตรวจสอบ เพื่อให้ทีมงานได้เตรยี มความพร้อม
และจัดเตรียมเอกสารท่ีเก่ียวข้อง และรับทราบว่าแต่ละคนจะต้องตรวจสอบรายการบัญชีอะไรบ้างกับรายการ
บัญชีใด ใครเป็นผู้ควบคุมดูแลและประสานงานสหกรณ์เป้าหมายที่จะเข้าตรวจสอบเพื่อทาความเข้าใจกับ
คณะกรรมการดาเนนิ การและเจา้ หนา้ ทข่ี องสหกรณเ์ มอ่ื เขา้ ปฏบิ ัตงิ าน
3.10 ซักซ้อมขั้นตอน วิธีการในการตรวจสอบ ประเด็นท่ีต้องให้ความสาคัญในการตรวจสอบ
เป็นพิเศษ รายการบัญชีท่ีเก่ียวข้องและเช่ือมโยงให้เกิดปัญหาทางบัญชี เส้นทางเดินของรายการที่มีความ
ผิดปกติ จุดตอ้ งสังเกตในการตรวจสอบเอกสาร หลักฐานใบสาคัญต่าง ๆ กรรมการ/เจ้าหน้าทีท่ ี่เกี่ยวข้อง
4. กำรดำเนินกำรตรวจสอบข้อร้องเรียน ในการเข้าปฏิบัติงานตรวจสอบ ณ ท่ีทาการของ
สหกรณ์ หัวหน้าทีมงานเฉพาะกิจต้องพูดคุยเพื่อทาความเข้าใจกับประธานคณะกรรมการดาเนินการของ
สหกรณ์และผู้จัดการสหกรณ์ ให้ทราบเหตุผลในการเข้าตรวจสอบของทีมงาน และเรื่องท่ีทีมงานจะขอ
ตรวจสอบเจ้าหน้าที่ท่ีเกี่ยวข้อง เอกสารหลักฐานใบสาคัญ ระเบียบ ข้อบังคับ มติท่ีประชุมตา่ ง ๆท่ีเกี่ยวข้อง
ซ่ึงในการปฏิบัติงานตรวจสอบ มขี ้ันตอนในการตรวจสอบแบ่งออกเปน็ ดังนี้
๘
4.1 ศึกษา/อ่านระเบียบ ขอ้ บังคับ มติที่ประชุมที่เก่ียวข้องกับเร่ือง/รายการ/ธุรกิจท่ีร้องเรียน
เพ่ือให้ทราบกรอบแนวทางในการปฏิบัตขิ องสหกรณ์ ว่ามีการเปล่ียนแปลงหรือแตกต่างจากข้อมลู ท่ีผูส้ อบ
บัญชีมีอยู่หรือไม่ ระเบียบ ข้อบังคับ ท่ีใช้มีการแก้ไขปรับปรุงใหมห่ รือไม่ และการปรับปรงุ แก้ไขการดาเนินการ
เมื่อใด มติที่ประชุมท่ีใช้ในการปฏิบัติ มีมติที่ประชุมเพ่ิมเติมหรือเปล่ียนแปลงวิธีปฏิบัติไปจากเดิมอย่างไร
หรือไม่ เร่ือง/รายการ/ธุรกิจท่ีมีการร้องเรียนมีระเบียบ ข้อบังคับ หรือมติที่ประชุมใดรองรับให้ปฏิบัติหรือไม่
และกาหนดวิธปี ฏบิ ตั ิไว้หรอื ไม่ เช่น
กรณีมีข้อร้องเรียนเก่ียวกับการจ่ายเงินยืมทดรองโครงการต่าง ๆ ต้องตรวจสอบว่สหกรณ์
มีการกาหนดระเบียบเก่ียวกบั เงนิ ยืมทดรองไว้หรือไม่
กรณีท่ีมีการกาหนดระเบียบไว้ มอบอานาจให้ใครเป็นผู้พิจารณาอนุมัติจ่ายเงินยืม
ทดรองจ่ายได้บ้าง วงเงินที่แต่ละคนสามารถอนุมัติจ่ายได้ เอกสารหลักฐานท่ีต้องจัดทาประกอบการยืม
เงินทดรองจ่าย วัตถุประสงค์การยืมเงินทดรองจ่าย วงเงนิ ท่ีสามารถยืมทดรองจ่ายได้แต่ละบุคคล เงื่อนไข
การชาระคืนเงินยืมทดรองจ่าย การบันทึกบัญชีย่อยลูกหน้ีเงินยืมทดรอง การปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ที่มี
หน้าที่เก่ียวข้องกับรายการเงินยืมทดรองจ่ายแต่ละข้ันตอน มีการมอบหมายหน้าที่ความรับผิดชอบท่ีเกี่ยวกับ
การปฏบิ ัตงิ านหรือไม่
กรณีไม่มีระเบียบกาหนดไว้สหกรณ์มีมติที่ประชุมคณะกรรมการดาเนินการกาหนด
หลักเกณฑ์ เง่ือนไขในการยืมเงินทดรองจ่ายเกี่ยวกับ ผู้มีอานาจในการอนุมัติจ่ายเงินยืมทดรองจา่ ย วงเงิน
ที่สามารถอนุมัติจ่ายได้ เอกสารหลักฐานที่ต้องจัดทาประกอบการยืมเงินทดรองจ่าย วัตถุประสงค์การยืม
เงนิ ทดรองจ่าย วงเงินทีส่ ามารถยืมทดรองจ่ายได้แต่ละบุคคล เง่ือนไขการชาระคืนเงินยืมทดรองจ่าย การบนั ทึก
บญั ชีย่อยลูกหน้ีเงินยืมทดรอง การปฏิบัติงานของเจ้าหน้าทท่ี ี่มีหน้าที่เกี่ยวขอ้ งกับรายการเงนิ ยืมทดรองจ่าย
แต่ละขั้นตอน มีมติท่ีประชุมคณะกรรมการฯ ในการมอบหมายหน้าที่ความรับผิดชอบที่เก่ียวกับการปฏิบัติงาน
หรือไม่
กรณีมีข้อร้องเรียนเกี่ยวกับการจ่ายเงินให้กู้ไม่เป็นไปตามระเบียบของสหกรณ์ ต้อง
ตรวจสอบว่าสหกรณ์มีการกาหนดระเบียบฯ การให้เงินกู้แกส่ มาชิกเก่ียวกบั หลักเกณฑ์ เงอ่ื นไขในการขอกู้
เงิน ได้แก่ คุณสมบัติของผู้กู้ วงเงินกู้ หลักประกัน (บุคคลค้าประกัน/หลักทรัพย์ค้าประกัน) งวดการชาระคืน
เงินกู้ ผู้มีหน้าที่ในการตรวจสอบ/ประเมินราคาหลักประกันทรัพย์ที่นามาใช้ในการค้าประกันเงินกู้ ผู้มีอานาจ
ในการอนุมัติเงินกู้แต่ละประเภท จานวนเงินที่สามารถอนุมัติได้ จานวนหุ้นท่ีผู้กู้ต้องถืออยู่ในวันขอกู้เงิน
เง่ือนไขการจ่ายเงินกู้ (จ่ายเงินสด/ จ่ายเช็ค/โอนเข้าบัญชีเงินฝากของสหกรณ์) การปฏิบัติงานของเจ้าหน้าท่ี
ท่ีมีหน้าท่ีเก่ียวข้องกับการให้เงินกู้ยืมแก่สมาชิกแต่ละขั้นตอน มีการมอบหมายหน้าที่ความรับผิดชอบท่ี
เกยี่ วกบั การปฏิบตั งิ านหรือไม่ เปน็ ตน้
4.2 ศึกษาคาส่ัง/ระเบียบเก่ียวกับการมอบหมายหน้าท่ีความรบั ผิดชอบ และการมอบอานาจ
ในการปฏิบัติให้กับกรรมการ/เจ้าหน้าท่ีไว้ชัดเจนหรือไม่ การปฏิบัติของกรรมการ/เจา้ หน้าที่ เป็นไปตามที่
ได้รบั มอบหมายหนา้ ท่ีและมอบอานาจให้กระทาการหรือไม่ อยา่ งไร เชน่
การมอบอานาจให้ผู้จัดการมีอานาจอนุมัติค่าใช้จ่าย หรือจ่ายเงินอื่นได้ไม่เกินวงเงิน
จานวน ………………….บาท หากเกินวงเงิน จานวน......................บาทใหเ้ ป็นอานาจของประธานกรรมการ/
กรรมการทไี่ ดร้ ับมอบอานาจอนมุ ัตจิ ่าย
๙
การมอบอานาจให้ผู้จดั การในการพิจารณาจา่ ยเงินกู้ประเภท............... วงเงินกู้ไม่เกิน
จานวน.........................บาท หากเกินให้เป็นอานาจของประธานกรรมการในการพิจารณาอนุมัติจ่ายใน
วงเงิน จานวน.....................บาท หรือมอบอานาจให้คณะอนุกรรมการเงินกู้พิจารณาอนุมัติจ่ายเงินกไู้ ด้ใน
วงเงิน............................บาท หากเกินจานวน........................บาท ต้องนาเข้าที่ประชุมค ณะกรรมการ
ดาเนนิ การเป็นผ้พู จิ ารณา
4.3 สัมภาษณ์/สอบถาม กรรมการ/เจ้าหนา้ ที่ท่ีมีสว่ นเก่ียวขอ้ งในการปฏิบตั งิ านร่วมกบั ผู้ถกู ร้องเรียน
เพอ่ื รวบรวมขอ้ มูลที่เกย่ี วข้องกับผถู้ ูกร้องเรียนเก่ยี วกบั
ข้อมูลประวตั ิส่วนตัว การศึกษานิสัยใจคอ รสนิยมการใช้จ่ายส่วนตัว สภาพความเป็นอยู่
ของครอบครัว ฐานะทางครอบครวั การประกอบอาชีพของครอบครวั /อาชีพเสริมรายได้
ข้อมูลประวัติกำรปฏิบัติงำน ประวัติการทางานกับสหกรณ์ ตาแหน่งท่ีรับผิดชอบ
ความรับผิดชอบต่อหนา้ ที่ การมีปฏิสมั พันธ์กบั เพ่ือนรว่ มงาน การทุ่มเทเอาใจใส่ตอ่ หน้าท่ี
สอบถำมผู้ร้องเรียนเพิม่ เติม กรณีท่ยี ังมีข้อสงสัยในประเดน็ ที่รอ้ งเรยี น หัวหน้าทีมงาน
อาจไปพบผู้ร้องเรียนเพื่อสอบถาม/ขอข้อมูลเพ่ิมเติมเกี่ยวกับประเด็นท่ีร้องเรียน มูลเหตุของการร้องเรียน
ข้อสงสัยท่ีมตี อ่ กรรมการ/เจา้ หน้าทที่ ตี่ นร้องเรียน เชน่
กรณีร้องเรียนเกี่ยวกับเงินยืมทดรองจ่าย สอบถามเก่ียวกับช่วงเวลาท่ีมีการยืมเงิน
ทดรองจ่าย การลงลายมือชื่อรับเงินเงินยืมทดรองจ่าย มีการจัดทาหลักฐานอะไรกับเจ้าหน้าที่เม่ือติดต่อขอยืม
เงินทดรองจ่าย วงเงินท่ีได้รับอนุมัติให้ยืม วิธีการจ่ายชาระคืนเงินยืมทดรองจ่าย (จ่ายเป็นเงินสด/จ่ายโดย
หักจากรายรับท่ีจะได้รับจากสหกรณ์) หลักฐานท่ีเจ้าหน้าท่ีจัดทาให้เพ่ือเป็นหลักฐานในการจ่ายชาระคืน
เงนิ ยมื ทดรองจา่ ย พยานบคุ คล (ถ้ามี) ทีส่ ามารถอ้างองิ ได้
กรณีร้องเรียนเกี่ยวกับการจ่ายเงินให้กู้ของสหกรณ์ สอบถามเก่ียวกับระยะเวลาการ
เป็นสมาชิกสหกรณ์ จานวนเงินท่ีขอกู้ การจัดทาคาขอกู้ หนังสือสัญญาเงินกู้ หลักประกันที่ใช้ในการขอกู้
(บุคคลค้าประกัน/หลักทรัพย์ค้าประกันเงินกู้) ช่วงเวลาท่ียื่นคาขอกู้ ระยะเวลาการรอคอยการอนุมัติเงินกู้
วธิ ีการในการรับเงินกู้ (เงินสด/เช็ค/โอนเข้าบัญชีเงินฝากท่ีเปิดไว้กับสหกรณ์) การจ่ายชาระคืนเงินกู้ การผิดนัด
การชาระเงินกู้ การผอ่ นผนั การชาระคืนเงนิ กู้ วิธีการทส่ี งสัยกรรมการ/เจา้ หน้าที่ปฏิบัติจนเปน็ ทสี่ งสัยว่าไม่
ถกู ต้อง/ไม่เป็นไปตามระเบียบกาหนดไว้ เอกสารหลักฐานที่แสดงว่าเป็นการปฏิบัติที่ไม่ถูกต้อง ไม่เป็นไปตาม
ระเบียบกาหนด หรือใช้อานาจกระทาการโดยมชิ อบ
4.4 ทดสอบระบบการควบคุมภายในของเร่ือง/รายการ/ธุรกิจท่ีมีการร้องเรียน โดยการสัมภาษณ์
ผู้ปฏิบัติงานและกรรมการ/ผู้จัดการ/หัวหน้าแผนกที่มีหน้าท่ีรับผิดชอบในการตรวจสอบและติดตามการ
ปฏิบัติงานว่าได้ปฏิบัติเป็นไปตามที่กาหนดไว้หรือไม่ และคณะกรรมการ/เจ้าหน้าท่ีมีความเข้าใจและให้
ความสาคญั ในการปฏิบตั งิ านตามระบบการควบคมุ ภายในที่กาหนดไวเ้ พยี งใด เช่น
การจ่ายเงินยืมทดรองจ่าย ตรวจสอบว่ามีการปฏิบัตติ ามระเบียบท่ีกาหนดเกี่ยวกับการ
จดั ทาเอกสารการขอยืมเงินทดรองจ่าย (สัญญาเงินยืมทดรองจ่าย) วัตถุประสงค์ของการยมื เงนิ ทดรองจา่ ย
มีการตรวจสอบเอกสารการจ่าย (สัญญาเงนิ ยืมทดรองจ่าย/ใบสาคัญจ่ายเงินยืมทดรอง) ก่อนการอนมุ ัติจ่าย
เงนิ โดยผู้มีอานาจอนุมตั ิ/นาเสนอท่ีประชมุ คณะกรรมการฯ อนุมัติหรือไม่ วงเงนิ ท่ียืมทดรองจ่ายเป็นไปตาม
ระเบียบกาหนดหรือไม่ การชาระคืนเงินยืมทดรองจ่ายและการติดตามเร่งรัดการชาระคืนเงินยืมทดรองจ่าย
เป็นไปตามระเบียบกาหนดหรือไม่ การจัดทาเอกสาร ใบสาคัญจ่ายประกอบการจ่ายเงินยืมทดรอง และ
การบนั ทกึ บญั ชคี รบถ้วน เปน็ ปจั จุบนั หรือไม่ และการจดั ทาบัญชยี ่อยลูกหน้เี งนิ ยืมทดรอง
๑๐
กรณีการจ่ายเงินให้กู้แก่สมาชิกไม่เป็นไปตามระเบียบ ตรวจสอบเอกสารคาขอกู้ หนังสือ
สัญญาเงินกู้ การคานวณวงเงินกู้ยืม (วงเงินรายได้ การถือหุ้น รายได้อื่น ๆที่ใช้คานวณ) เป็นไปตามระเบียบ
กาหนดหรือไม่ การอนุมัติเงินกู้แต่ละประเภทโดยผู้มีอานาจหรือคณะอนุกรรมการเงินกู้หรือคณะกรรมการ
ดาเนินการ การบันทึกบัญชเี กยี่ วกับการจา่ ยเงนิ กใู้ ห้สมาชกิ โดย
การจ่ายเงินกู้ให้ผู้กู้เป็นเงนิ สด (ผู้กู้รบั เงินด้วยตนเอง/จ่ายเช็ค/มอบอานาจให้กรรมการ
หรือเจา้ หน้าทีร่ ับเงินแทน) โดย
เดบติ ลูกหน้เี งนิ ให้กู้ xxxx
เครดติ เงนิ สด/ธนาคาร xxxx
กรณีจ่ายเงินกู้โดยโอนเข้าบัญชีเงินฝากท่ผี ู้กู้มีอยู่กบั สหกรณ์ โอนในวันเดียวกบั วนั ที่จ่าย
เงินกหู้ รอื ไม่ ใชเ้ อกสารการโอนบัญชีในการบันทกึ บญั ชี โดย
เดบติ ลูกหนเ้ี งนิ ใหก้ ู้ xxxx
เครดิต เจ้าหนี้เงนิ รบั ฝาก xxxx
บันทึกบัญชีโดยจ่ายเงินกู้ให้สมาชิกเป็นเงินสด และบันทึกบัญชีเงินรับฝากของสมาชิก
เปน็ เงินสด
เมื่อจา่ ยเงนิ กู้สหกรณ์บันทึกบญั ชี
เดบิต ลกู หนีเ้ งนิ ให้กู้ xxxx
เครดิต เงินสด xxxx
เมือ่ นาเงนิ กู้เข้าบญั ชเี งินรบั ฝากให้สมาชกิ
เดบิต เงินสด xxxx
เครดติ เจา้ หนเ้ี งินรับฝาก xxxx
สิ่งที่ต้องให้ความสาคัญในการตรวจสอบ คือ สมาชิกผู้กู้เงินมีการมอบอานาจให้กรรมการ/
เจา้ หน้าที่รับเงนิ ก้แู ทนผู้กวู้ ่ากรรมการ/เจ้าหน้าท่ีดงั กล่าวได้รับมอบอานาจใหร้ ับเงินกู้แทนเปน็ จานวน.......
สัญญา จานวนเงนิ .......บาท หรือตรวจสอบว่าสมาชิกผู้กู้เงินได้มีการมอบอานาจให้กรรมการ/เจ้าหน้าที่เป็น
ผถู้ อนเงนิ รบั ฝากของสมาชกิ ที่กเู้ งนิ แทนสมาชิก จานวน.......ราย จานวนเงนิ ...........บาท ลักษณะการถอน
เงินรับฝากดาเนินการถอนทันท่ีท่ีมีการนาเงินกู้ฝากเข้าบัญชีเงินรับฝากหรือไม่ หรือถอนในวันถัดไป จานวน
.......ราย จานวนเงิน.........บาท และจานวนเงินที่ถอนเงินรับฝาก ถอนท้ังยอดทีน่ าฝากเขา้ จานวน........ราย
จานวนเงนิ ............บาท หรอื ถอนเงินรบั ฝากเพียงบางส่วน จานวน......ราย จานวนเงิน...........บาท
4.5 ตรวจสอบเอกสารใบสาคัญรับ จ่ายเงินของรายการบัญชี และการบันทึกบัญชีท่ีเก่ียวข้อง
กับเร่ือง/รายการ/ธุรกิจที่ร้องเรียนตามข้อมูลและหลักฐานของผู้ร้องเรียน วิเคราะห์เปรียบเทียบกับการ
บันทึกรายการบัญชีของสหกรณ์ว่ามีเอกสารหลักฐานประกอบรายการบัญชีถูกต้องตรงกันหรือไม่ หรือพบว่า
มีรายการแตกต่างหรือผิดปกติตามที่ผู้ร้องเรียนกล่าวอ้างอย่างไร รวมท้ังการปฏิบัติหน้าที่ของกรรมการ
และเจ้าหน้าท่ีที่ได้รับมอบหมายได้ปฏิบัติหน้าที่เป็นไปตามระบบการควบคุมภายในท่ีกาหนดไว้หรือไม่
หรอื มพี ฤติกรรมทช่ี วนให้สงสัยเป็นไปตามขอ้ รอ้ งเรยี น เช่น
การจา่ ยเงินยมื ทดรองจา่ ย กรณนี าย ข ร้องเรยี นว่าตนไมไ่ ด้เปน็ ลกู หนี้เงินยมื ทดรอง
ตามจานวนเงนิ ทส่ี หกรณ์บันทึกบญั ชี ผู้ตรวจสอบขอ้ ร้องเรียนต้องตรวจสอบเอกสารใบสาคัญรบั ใบสาคญั
จ่ายเพื่อพสิ จู น์ว่าเอกสารใบสาคัญจา่ ยที่สหกรณบ์ ันทกึ บญั ชีเงนิ ยมื ทดรองที่นาย ข เป็นผยู้ ืมทดรอง มีเอกสาร
ใบสาคัญระบวุ า่ จ่ายให้ นาย ข และนาย ข ลงลายมือช่ือรับเงิน เป็นจานวนเทา่ ใด และมีใบสาคญั ครบถว้ น
๑๑
ตามจานวนเงินท่ีบันทึกบญั ชีไว้หรือไม่ หากพบวา่ ใบสาคัญบางฉบบั ระบวุ า่ จ่ายเงินให้นาย ก ลายมือชื่อผรู้ บั
เงนิ คือนาย ก แตม่ หี มายเหตวุ ่านาย ก นาไปจา่ ยให้นาย ข ยืมทดรองจา่ ยค่าใชจ้ า่ ย และสหกรณ์บันทกึ บัญชี
เปน็ นาย ข ยืมทดรองจา่ ย ในกรณนี ี้ผูต้ รวจสอบควรเรยี กเจา้ หน้าทท่ี เ่ี ก่ียวข้องมาสอบถามขอ้ มูลเพ่มิ เตมิ
ว่าใครเป็นผยู้ ืมและรบั เงนิ ยมื ทดรองดังกลา่ ว และควรเรยี กให้ นาย ข ผู้ร้องเรยี นมาพบเพื่อสอบถามถึงกรณี
ท่ีใบสาคญั ระบวุ า่ นาย ข ได้รับเงินยืมทดรองต่อจากนาย ก น้ัน นาย ข ได้มีการรบั เงนิ ยืมทดรองดงั กลา่ ว
จริงหรอื ไม่
กรณีการจ่ายเงินใหก้ ู้แกส่ มาชิกไม่เปน็ ไปตามระเบียบ ผตู้ รวจสอบต้องตรวจสอบเอกสาร
คาขอกู้เงิน หนังสือสัญญากู้เงิน และเอกสารการตรวจสอบของฝ่ายสินเช่ือที่คานวณเกี่ยวกับวงเงินกู้ที่ผู้กู้
สามารถกู้ยมื ได้ ว่ามขี อ้ มูลท่ีนามาคานวณวงเงินกยู้ ืมทีร่ ะบุเกีย่ วกับรายได้หลกั รายไดอ้ ื่น จานวนหุน้ หลักประกัน
และค่าใชจ้ ่ายต่าง ๆ ที่ระบุไวใ้ นใบตรวจสอบการกู้เงินของฝ่ายสินเชื่อเปน็ ไปตามระเบียบกาหนดไวห้ รือไม่
และพบว่ามีข้อมูลรายการใดท่ีระเบียบไมไ่ ด้กาหนดไว้แต่มีการนามาใช้ในการคานวณวงเงินกู้ยืมที่ไม่ถูกต้อง
ตามที่ผู้รอ้ งเรียนได้กล่าวอ้างหรือไม่ หากว่ามีขอ้ มลู หรือใบสาคัญระบไุ ม่เป็นตามระเบยี บกาหนด ควรเรยี ก
เจ้าหน้าท่ีที่รับผิดชอบ/ผู้จัดการมาสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการนารายการ/ข้อมูลดังกล่าวมาใช้ในการ
คานวณว่าเป็นไปตามระเบียบ/มติท่ีประชุมท่ีมีการแก้ไข/ปรับปรุง หรือมีเหตุผลใดในการนามาเป็นข้อมูล
เพ่มิ เติมในการพิจารณา
ผู้ตรวจสอบต้องตรวจสอบการจา่ ยเงินกู้ใหผ้ กู้ ้ดู ้วยว่าผกู้ ้มู ีการมอบอานาจให้กรรมการ/
เจา้ หนา้ ทเี่ ปน็ ผู้รบั เงินกู้แทน จานวน..........ราย เปน็ เงิน.............บาท และมกี ารมอบฉนั ทะในการถอนเงิน
รับฝากของสมาชิก (กรณที สี่ หกรณ์จา่ ยเงินกใู้ ห้สมาชกิ โดยโอนเขา้ บญั ชีเงนิ รับฝากของสมาชิกทม่ี อี ยูก่ ับสหกรณ)์
หากพบวา่ มีการมอบอานาจดังกลา่ วผดิ ปกติ ควรสอบถามข้อมูลดงั กล่าวกบั ผ้มู หี นา้ ที่รบั ผิดชอบในการจา่ ย
เงนิ กูถ้ งึ เหตุผลในการที่สมาชิกมกี ารมอบอานาจให้กรรมการ/เจา้ หนา้ ทด่ี งั กล่าวเป็นผรู้ บั เงนิ กู้แทนสมาชกิ
หรอื มอบฉนั ทะในการถอนเงินรบั ฝากจากบญั ชีของสมาชิกแทน เพื่อใชใ้ นการสรุปขอ้ เท็จจริงในการปฏบิ ัติ
ของกรรมการ/เจ้าหน้าทีส่ หกรณ์ วา่ มีพฤติกรรมเป็นไปตามข้อร้องเรียนทผี่ ้รู ้องเรียนกล่าวอา้ งหรอื ไม่ และ
ควรมีการสมุ่ สอบถามขอ้ มลู เพิ่มจากสมาชิกผ้กู เู้ งนิ บางราย เพื่อหาข้อเท็จจรงิ ในการมอบอานาจวา่ เป็นไป
ตามทีผ่ รู้ อ้ งเรยี นกล่าวอา้ งหรือไม่
4.6 ตรวจสอบเอกสารใบสาคัญรับ จ่ายเงินของรายการบัญชีอ่ืนท่ีมีการเกี่ยวเน่ืองหรือ
เช่ือมโยงให้เกิดเรื่อง/รายการ/ธุรกิจที่มีการร้องเรียน และวิเคราะห์เปรียบเทียบการบันทึกรายการบัญชีท่ี
เช่ือมโยงของสหกรณ์ ว่ามีเอกสารหลักฐานประกอบรายการครบถ้วนสอดคล้องกันหรือไม่ หรือมีข้อมูลที่
แตกตา่ งหรอื ผิดปกติตามทผี่ ูร้ อ้ งเรยี นกล่าวอา้ งอย่างไร เช่น
การจ่ายเงินยมื ทดรองจ่าย กรณนี าย ข ร้องเรียนว่าตนไมไ่ ดเ้ ป็นลกู หนเ้ี งนิ ยืมทดรองตาม
จานวนเงนิ ที่สหกรณ์บนั ทึกบัญชี เพราะเจ้าหน้าท่ีสหกรณไ์ ด้มีการหักเงินรายไดจ้ ากการขายผลิตผลของตน
บางสว่ นไปชาระหน้ีเงินยืมทดรอง ทุกคร้ังท่ีตนมีรายไดจ้ ากการขายผลิตผล ผู้ตรวจสอบต้องตรวจสอบการ
บันทกึ บัญชีซือ้ ผลิตผลติ จากนาย ข ว่ามเี อกสารใบสาคัญการซื้อผลิตผลจากนาย ข ในชว่ งวัน เวลาทีก่ ล่าวอา้ ง
เป็นจานวนเงินเท่าใด การจ่ายเงินค่าผลิตผลดังกล่าวสหกรณ์จ่ายเป็นเงินสด หรือจ่ายผ่านธนาคาร หรือบัญชี
เงนิ รับฝากทน่ี าย ข มอี ยกู่ ับสหกรณ์ และตามทนี่ าย ข กลา่ วอ้างวา่ ในวันดงั กล่าวสหกรณ์ได้มกี ารหักเงนิ ค่า
ผลิตผลของตนมาชาระหนี้ตามตัวเลขที่มีการเขียนกากับไว้ในใบคานวณราคาผลิตผล ผู้ตรวจสอบต้อง
ตรวจสอบใบคานวณราคาผลติ ผลของสหกรณว์ ่ามกี ารเขียนตวั เลขกากับไว้ในใบคานวณราคาผลิตผลฉบบั ท่ี
สหกรณ์บันทึกบัญชีหรือไม่ รวมท้ังในวันเดียวกันมีเอกสารใบสาคัญการรับชาระหน้ีเงินยืมทดรองจ่ายจาก
๑๒
ลูกหน้ีรายใดบ้างหรือไม่ และต้องสอบถามข้อมูลเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง/ผู้จัดการถึงข้อมูลตัวเลขที่มีการ
เขียนกากับไว้ว่าเป็นข้อมูลตัวเลขเก่ียวกับอะไร เก่ียวข้องกับตัวเลขในเอกสารดังกล่าวอย่างไร เพ่ือนามา
ประกอบการสรปุ ผลขอ้ เท็จจรงิ ของข้อมลู รายการดังกลา่ ววา่ เป็นไปตามทนี่ าย ข ร้องเรียนหรือไม่
4.7 ตรวจสอบช่ือ ลายมือชื่อผู้รับ จ่ายเงิน ผู้อนุมัติจ่าย ผู้อนุมัติใบสาคัญในเอกสารใบสาคัญรับ
จ่ายเงิน และใบสาคัญอื่น ๆ ของเรื่อง/รายการ/ธุรกิจที่เกี่ยวข้องระบุเป็นช่ือใคร รับเงินอะไร จ่ายเงนิ ค่าอะไร
ผู้ลงลายมือช่ือรับเงินเป็นใคร ผู้ลงลายมือช่ือจ่ายเงินเป็นใคร ผู้ลงลายมือช่ืออนุมัติจ่ายเงินเป็นใคร ผู้ลงลายมือ
ชอ่ื อนุมัติใบสาคัญเป็นใคร การลงลายมือชื่อของผู้รับเงิน ผู้จ่ายเงนิ ผู้อนมุ ัติมีความผิดปกตหิ รือมีความแตกต่าง
กันอย่างเหน็ ได้ชัดเจนหรอื ไม่ เชน่
การจ่ายเงนิ ยืมทดรองจ่าย ผู้ตรวจสอบต้องตรวจสอบใบสาคัญจ่ายเงินยืมทดรองว่าระบุ
จา่ ยให้ นาย ข และผลู้ งลายมือชื่อรบั เงนิ คอื นาย ข ผอู้ นมุ ัตจิ ่าย/ผู้อนมุ ัติใบสาคญั คือผ้จู ดั การหรอื ประธาน
กรรมการ ตามท่ีระเบียบกาหนดหรือไม่ และการลงลายมือช่ือของผู้รบั เงนิ ผู้อนุมัติจ่าย ผู้อนุมัตใิ บสาคัญจ่าย
ครบถ้วนทุกฉบับท่ีบันทึกบัญชีหรือไม่ และลายมือชื่อของแต่ละคนมีความผิดปกติแตกต่างกันอย่างเห็นได้
ชัดหรอื ไม่ หรือไม่สามารถระบุความแตกต่างของลายมอื ชื่อดังกลา่ วได้
4.8 ตรวจสอบความครบถ้วน ถูกต้อง สมบูรณ์ของเอกสาร หลักฐาน ใบสาคัญต่าง ๆ มีการจัดทา
เอกสารประกอบการบันทึกบัญชีไว้ครบถ้วน ถูกต้อง สมบูรณ์เป็นไปตามรายการบัญชีท่ีได้มีการบันทึกบัญชี
หรือไม่ และเอกสารหลักฐานใบสาคัญต่าง ๆ มีการนาไปบันทึกบัญชีครบถ้วนตรงตามวัน เวลาท่ีเกิดรายการ
นั้น ๆ ผตู้ รวจสอบควรทดสอบการตรวจสอบเอกสารใบสาคัญรับ ใบสาคัญจ่ายของรายการบัญชี/ช่วงเวลา
ที่ผู้ร้องเรียนกล่าวอ้างว่าการจัดทาเอกสารประกอบรายการบัญชีครบถ้วน ถูกต้อง สมบูรณ์ตามหลักการ
บญั ชีและระบบการควบคุมภายในท่ีดีหรือไม่ หากพบวา่ มีเอกสารหลักฐานสูญหายหรือหาไม่พบหรือถูกปลวก
ทาลาย ต้องเรียกเจ้าหน้าที่ท่ีเก่ียวข้องมาช่วยค้นหาเอกสารหรือรับทราบปัญหาเอกสารถูกปลวกทาลาย
เพื่อหาวธิ ีการจัดเกบ็ ทีเ่ หมาะสมต่อไป
กรณีพบรายการบัญชีท่ีในระหว่างปีมีการเคล่ือนไหวไม่มาก หรือไม่เคล่ือนไหว แต่มีการ
บนั ทึกบัญชีการเคลื่อนไหวด้วยจานวนเงินที่สงู ผดิ ปกติในชว่ งวันสิน้ ปบี ัญชี และในช่วงวนั ตน้ ปบี ญั ชีผู้ตรวจสอบ
ต้องตรวจสอบว่ารายการเคล่ือนไหวดังกล่าวมีการจัดทาเอกสารใบเสร็จรับเงินประกอบรายการรับเงิน เอกสาร
ใบสาคัญจ่ายเงิน/ใบเบิกเงินระบุรายชื่อประกอบรายการจ่ายเงินครบถ้วนตามจานวนเงินดังกล่าวที่บันทึก
บัญชีหรือไม่ และสอบถามเจ้าหน้าท่ีถึงเหตุผลท่ีมีการเคล่ือนไหวเฉพาะใน วนั ส้ินปีบัญชีและวนั ต้นปีบัญชี
เท่านั้น และการสอบถามการตรวจสอบของผู้สอบบัญชีว่าได้ใช้วธิ ีการตรวจสอบใดในการพิสูจน์ว่ารายการ
ดงั กล่าวเกดิ ขน้ึ จรงิ
4.9 ตรวจสอบว่าเอกสารหลักฐานใบสาคัญที่ใช้ประกอบรายการบัญชี มีระบบการจัดเก็บที่เป็น
หมวดหมู่ ค้นหาได้ง่าย จัดเก็บไว้ในสถานท่ีปลอดภัยและเหมาะสมเพียงพอหรือไม่ ผู้ตรวจสอบควรตรวจสอบ
การจัดเก็บเอกสาร ใบสาคัญประกอบรายการบัญชีของสหกรณ์ว่ามีการจัดเก็บไว้เป็นระเบียบเพียงพอหรือไม่
เอกสารท่ีนามาให้ตรวจสอบค้นหาง่ายหรือไม่ หรือมีเอกสารหลักฐานใดเสียหายจากการถูกน้าฝนจนเลอะเลือน
หรือถูกกดั ทาลายโดยปลวก/หน/ู แมลงสาบหรือไม่
4.10 สังเกต/วเิ คราะห์พฤตกิ รรมการแสดงออกโดยรวมของคณะกรรมการดาเนินการผู้จดั การ
สหกรณ์ต่อการตรวจสอบของทีมงาน การให้ความสาคญั การกระตือรือร้นในการร่วมตรวจสอบและรว่ มแก้ไข
ปัญหา และพฤติกรรมของเจ้าหน้าท่ีในแต่ละแผนกในการจัดเอกสารหรือค้นหาเอกสารตามที่ทีมงานแจ้ง
ขอตรวจสอบ
๑๓
การตรวจสอบข้อรอ้ งเรยี น ทีมงานที่ทาหน้าทตี่ รวจสอบต้องให้ความสนใจและสังเกต
พฤติกรรมของคณะกรรมการและฝ่ายจัดการ เพ่อื ใช้ในการประเมินระบบการควบคุมภายในเบ้ืองต้น เพ่ือ
วิเคราะห์บรรยากาศและสถานการณ์ก่อนตรวจสอบด้วยการพูดคุยโดยทั่วไปในภาพรวมการดาเนินงาน และ
การดาเนินธุรกิจ หรือโครงการต่าง ๆที่ได้รับงบประมาณสนับสนุนจากรัฐบาล ก่อนที่จะเริ่มการสอบถาม
หรือสัมภาษณ์กรรมการ/เจ้าหน้าที่ท่ีเกี่ยวข้องบางรายหรือการสอบถามผู้จัดการเก่ียวกับข้อมลู ที่ผู้ตรวจสอบ
ต้องการทราบเพอ่ื ประกอบการพจิ ารณาสรปุ ผลตามข้อร้องเรยี น
4.11 ประชุมทมี งานโดยนาผลการตรวจสอบทไ่ี ด้จากการตรวจสอบในแต่ละประเด็นตามข้อร้องเรียน
มาร่วมกันวิเคราะห์ผลการตรวจสอบและข้อเท็จจริงที่ได้จากการตรวจสอบในแต่ละประเด็น และสรุปผล
การตรวจสอบข้อร้องเรียนว่าเป็นจริงตามประเด็นท่ีผู้รอ้ งเรยี นรอ้ งหรือไม่ หรือมขี ้อมูลและเหตกุ ารณ์อะไร
ที่บ่งช้ีว่าข้อร้องเรียนอาจมีมูลเหตุท่ีจะทาให้สหกรณ์เกิดความเสียหายในอนาคตแก่สหกรณ์ได้ และผู้ถูก
รอ้ งเรยี นมีพฤติกรรมบง่ ชต้ี ามทผ่ี ู้ร้องเรียนกล่าวอ้างซึ่งจะก่อใหเ้ กดิ ความเสยี หายแก่สหกรณ์
5. กำรสรุปผลและรำยงำนผลกำรตรวจสอบข้อร้องเรียน เมื่อทีมงานได้ดาเนินการตรวจสอบตาม
ข้อร้องเรยี นเสร็จเรียบร้อย และดาเนินการสรุปผลการตรวจสอบและข้อเทจ็ จริงท่ีตรวจพบจากการตรวจสอบ
ในแต่ละประเด็นที่มีการร้องเรียน ในกรณีที่พบข้อแตกต่างจากการกล่าวอ้างของผู้ร้องเรียน หรือแตกต่าง
จากประเดน็ ท่ีมีการร้องเรียนควรดาเนินการเรยี กผรู้ ้องเรียนมารบั ทราบผลการตรวจสอบและข้อเท็จจริงท่ี
ตรวจพบ เพื่อสร้างความเข้าใจผลการตรวจสอบในเรอื่ งที่ร้องเรียนที่ทีมงานได้ดาเนนิ การแล้ว เพื่อยุติเรื่อง
ร้องเรียน หรือหากผู้ร้องเรียนยังมีประเด็นข้อสงสัยในเอกสารใบสาคัญใดที่เกี่ยวกับเรื่องท่ีตนร้องเรียน ทีมงาน
ตรวจสอบควรแนะนาใหผ้ ู้ร้องดาเนนิ การขอตรวจสอบข้อเท็จจริงเพิ่มเติมจากสหกรณ์
เมอื่ ทีมงานได้ตรวจสอบขอ้ ร้องเรียนและสรปุ ผลการตรวจสอบเสรจ็ เรียบร้อยแล้วต้องจดั ทารายงาน
สรุปผลการตรวจสอบในแต่ละประเด็นท่ีร้องเรียน ผลการตรวจสอบที่พบของแต่ละประเด็นให้ชัดเจน เสนอ
ผบู้ งั คับบัญชาตามลาดับขัน้ ตอน ดังน้ี
5.1 กรณสี านกั งานตรวจบญั ชีสหกรณ์จังหวดั เปน็ ผูร้ บั เรอื่ งร้องเรยี น ใหจ้ ัดทารายงานผลการ
ตรวจสอบขอ้ ร้องเรียนรายงานตามลาดับขั้นดังนี้
หวั หนา้ สานกั งานตรวจบัญชีสหกรณ์
ผอู้ านวยการสานกั งานตรวจบญั ชีสหกรณ์ หรอื
อธิบดีกรมตรจบัญชีสหกรณ์ ผ่าน ผอู้ านวยการสานักงานตรวจบัญชสี หกรณ์ท่ี 5
แจ้งให้ผรู้ ้องเรียนทราบผลการตรวจสอบ
5.2 กรณีสานกั งานตรวจบญั ชีสหกรณท์ ่ี 5 เปน็ ผ้รู บั เร่ืองร้องเรยี นและได้มอบหมายให้
ทมี งานเฉพาะกจิ และสานกั งานตรวจบัญชีสหกรณ์จังหวดั ตรวจสอบข้อร้องเรยี น ให้จดั ทารายงานผลการ
ตรวจสอบข้อร้องเรยี น รายงานตามลาดบั ขน้ั ดงั นี้
ผอู้ านวยการสานักงานตรวจบัญชีสหกรณท์ ่ี 5
อธบิ ดกี รมตรวจบญั ชสี หกรณ์
แจ้งให้ผ้รู ้องเรียนทราบผลการตรวจสอบ
สาเนาแจง้ ให้หวั หน้าสานักงานตรวจบัญชีสหกรณท์ ราบด้วย
๑๔
5.3 กรณอี ธิบดีกรมตรวจบญั ชสี หกรณ์ เป็นผูร้ บั เร่ืองร้องเรียนและไดส้ ่งั การสานักงานตรวจ
บัญชสี หกรณ์ท่ี 5 ประสานสานักงานตรวจบัญชสี หกรณ์จงั หวดั ตรวจสอบข้อรอ้ งเรียนใหจ้ ดั ทารายงานผล
การตรวจสอบข้อรอ้ งเรียน รายงานตามลาดบั ขั้น ดงั นี้
ผอู้ านวยการสานกั งานตรวจบัญชีสหกรณท์ ่ี 5
อธบิ ดีกรมตรวจบญั ชีสหกรณ์
แจง้ ให้ผ้รู อ้ งเรียนทราบผลการตรวจสอบ
สาเนาแจ้งให้หวั หน้าสานกั งานตรวจบัญชีสหกรณท์ ราบดว้ ย
6. กำรแจ้งผลกำรตรวจสอบแก่ผู้ร้องเรียนเพื่อยุติเรื่อง เม่ือทีมงานตรวจสอบข้อร้องเรียน
เสรจ็ แลว้ ต้องแจ้งผลการตรวจสอบและขอ้ เท็จจริงให้ผู้ร้องเรยี น (สมาชิก/บุคคลภายนอก) ทราบ
กรณีท่ีพบข้อแตกต่างจากการกล่าวอ้างของผู้ร้องเรียน หรือแตกต่างจากประเด็นที่มีการ
ร้องเรียนควรดาเนินการเรียกผู้ร้องเรียนมารับทราบผลการตรวจสอบและข้อเท็จจริงที่ตรวจพบ เพื่อสร้าง
ความเข้าใจผลการตรวจสอบในเรื่องท่ีร้องเรียนท่ีทีมงานได้ดาเนินการแล้ว เพื่อยุติเรื่องร้องเรียน หรือหาก
ผู้ร้องเรียนยังมีประเด็นข้อสงสัยในเอกสารใบสาคัญใดท่ีเก่ียวกับเร่ืองที่ตนร้องเรียน ซ่ึงอยู่นอกเหนืออานาจ
หน้าที่ของทีมงานตรวจสอบในการดาเนินการ ทีมงานตรวจสอบควรแนะนาให้ผู้ร้องดาเนินการขอตรวจสอบ
ขอ้ เท็จจรงิ เพ่ิมเติมจากสหกรณ์ ซ่ึงหากพบว่ากรรมการ/เจ้าหนา้ ท่ีสหกรณ์เปน็ ผดู้ าเนินการให้ผรู้ ้องเรียนได้รับ
ความเสียหายให้ไปดาเนินคดีในทางกฎหมายหรือแจ้งให้คณะกรรมการดาเนินการของสหกรณ์เรง่ ดาเนินการ
แกไ้ ขปัญหาในทางทถ่ี ูกต้องเหมาะสมให้กับผูร้ ้องเรยี นโดยเรว็ ต่อไป
7. กำรแจ้งข้อสังเกตให้สหกรณ์ดำเนินกำรแก้ไขข้อร้องเรียน เม่ือทีมงานตรวจสอบได้สรุปรายงาน
ผลการตรวจสอบเสนอหัวหน้าสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์/ผู้อานวยการสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์/อธิบดี
กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ และแจ้งผลการตรวจสอบและข้อเทจ็ จริงใหผ้ ู้ร้องเรียนทราบ เสรจ็ เรียบร้อยแล้ว
หัวหน้าสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ควรพิจารณาผลการตรวจสอบข้อเท็จจริงดังกล่าวว่ามี
ประเด็นใดบ้างทสี่ หกรณ์ปฏบิ ัตไิ ม่เป็นไปตามกฎหมาย ระเบยี บ ข้อบังคับ และระบบการควบคุมภายในท่ีดี
ทท่ี าให้เกิดความเสยี หายแก่สหกรณ์แล้ว หรืออาจทาให้เกิดความเสียหายแก่สหกรณ์ในภายหน้า หวั หน้านักงาน
ตรวจบัญชีสหกรณ์ ควรแจ้งข้อสังเกตให้คณะกรรมการดาเนินการแก้ไขให้ถูกต้อง ครบถ้วนเป็นไปตาม
กฎหมาย ระเบียบ ข้อบงั คบั และระบบการควบคมุ ภายในที่สหกรณ์กาหนดไว้ ดังน้ี
7.1 หัวหน้าสานักงานตรวจบัญชสี หกรณ์ จดั ทาหนงั สือแจ้งข้อสงั เกตให้คณะกรรมการดาเนนิ การ
สหกรณด์ าเนินการแกไ้ ขและรายงานผลการแกไ้ ขตามหนังสอื แจง้ ขอ้ สังเกตใหส้ านักงานตรวจบญั ชีสหกรณท์ ราบ
โดยเรว็
7.2 หัวหน้าสานักงานตรวจบญั ชสี หกรณ์ สาเนาขอ้ สงั เกตใหร้ องนายทะเบียนสหกรณ์ทราบ
เพ่ือใช้อานาจในการสงั่ การใหส้ หกรณ์ดาเนนิ การแก้ไขข้อสงั เกต
7.3 หวั หนา้ สานักงานตรวจบญั ชีสหกรณ์สาเนาหนังสอื แจ้งข้อสังเกตใหส้ หกรณ์แก้ไขให้
ผู้อานวยการสานกั งานตรวจบัญชีสหกรณ์ทราบ
7.4 หัวหน้าสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์หรือผู้อานวยการสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์
จัดทาหนังสือแจ้งข้อสังเกตจากการตรวจสอบการร้องเรียนของสหกรณ์ให้ผู้สอบบัญชีทราบ (กรณี
ตรวจสอบโดยผู้อบบัญชีภาคเอกชน) เพ่ือใชป้ ระกอบการตรวจสอบบัญชีสหกรณ์
๑๕
8. ติดตำมผลกำรดำเนินกำรและกำรแกไ้ ขข้อสังเกตทตี่ รวจพบจำกข้อร้องเรยี น
หัวหน้าสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ต้องมอบหมายให้ผู้สอบบัญชีของสหกรณ์ที่ถูกร้องร้องเรียน
ติดตามผลการดาเนินการแก้ไขตามหนังสือแจ้งข้อสังเกตที่สานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ได้แจ้งเป็นหนังสือ
ใหค้ ณะกรรมการดาเนนิ การสหกรณแ์ กไ้ ข โดย
ติดตามการดาเนินการของสหกรณ์เก่ียวกับการแก้ไขข้อสังเกตดังกล่าวอย่างไร และมีการ
รายงานผลการแก้ไขให้สานกั งานฯ ทราบหรือไม่
ติดตามผลจากการสาเนาหนังสือแจ้งข้อสังเกตให้รองนายทะเบียนสหกรณ์ทราบ และรอง
นายทะเบียนสหกรณ์ได้มีการใช้อานาจในการส่ังการให้สหกรณ์ดาเนินการแก้ไขข้อสังเกตตามหนังสือ
หรือไม่ อย่างไร
๑๖
ส่วนท่ี 3
บทสรุป
จากสภาพปัญหาสหกรณ์ไมป่ ฏิบัตติ ามระบบการควบคุมภายในท่ดี ี ฝา่ ยบรหิ ารไม่เหน็ ความสาคัญ
ของระบบการควบคุมภายในที่ดี ทาให้ไมม่ ีการตดิ ตามประเมินผลการปฏิบัติงานของฝ่ายจัดการ หรือแม้แต่
ฝ่ายจดั การซ่ึงมีผู้จัดการเป็นผู้ควบคุมดูแลการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าทฝ่ี ่ายต่าง ๆ ก็ละเลยไม่ปฏิบัตหิ น้าท่ี
ของตนในการตรวจสอบ ควบคมุ ดแู ลการปฏิบัตงิ านของเจ้าหนา้ ทฝี่ ่ายตา่ ง ๆ ใหเ้ ป็นไปตามระบบการควบคุม
ภายในท่ีดีกาหนดไว้ รวมท้ังปัญหาด้านคุณธรรม จริยธรรม ความซ่ือสัตย์ สุจรติ ของฝ่ายบริหารและฝ่ายจัดการ
ที่ลดลง ทาให้เกิดปัญหาการทุจริต หรือเกิดข้อบกพร่องในการดาเนินงานของสหกรณ์ ส่งผลกระทบต่อ
สมาชิกสหกรณ์ สร้างความเสียหาย เดือนร้อนแก่สมาชิกในการไม่สามารถถอนคืนค่าหุ้นของตนได้ เจ้าหน้าที่
สหกรณ์ปลอมแปลงลายมือช่ือสมาชิกเพ่ือถอนเงินรับฝากของสมาชิก มีการแก้ไขตกแต่งตัวเลขเงินรับฝากของ
สมาชิก การปลอมลายมือช่ือสมาชิกเพ่ือกู้ยืมเงินสหกรณ์ เพื่อยักยอกเงินไปใช้ส่วนตัว สมาชิกได้รับความ
เสียหายและความเดือดร้อนจากปัญหาท่ีเกิด จึงรวมกลุ่มเพื่อเรียกร้องความเป็นธรรมให้ตนเองและเพื่อน
สมาชิก จึงเกิดปัญหาการร้องเรียนการดาเนินงานของสหกรณ์ การบริหารงานของคณะกรรมการ
ดาเนินการไม่โปร่งใส หรือการปฏิบัติหน้าที่ของเจ้าหน้าที่สหกรณ์โดยมิชอบมีการทุจริตเกิดขึ้นในปัจจุบัน
มากมายท้ังการร้องศูนย์ดารงธรรม การเสนอขา่ วการทุจริต หรอื การร้องเรียนไปยังผู้บรหิ ารของกรมตรวจ
บัญชีสหกรณ์ หรือสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ที่ 5 ทาให้เกิดภาระงานที่เพ่ิมข้ึนของผู้ปฏิบัติงาน
ตรวจสอบบัญชีในพื้นที่ ที่ต้องทาหน้าที่ในการตรวจสอบข้อร้องเรียน หรือการตรวจสอบข้อเท็จจริงจาก
กรณสี มาชกิ รอ้ งเรียนสหกรณ์ หรอื การเสนอข่าวการทุจริตของสหกรณ์
1. สรปุ ผลกำรจัดทำ
จากสภาพปัญหาการร้องเรียนของสมาชิกสหกรณ์ที่เก่ียวกับการบริหารงานของคณะกรรมการ
และการปฏิบัตงิ านของเจ้าหนา้ ท่ีสหกรณ์ที่ไม่เป็นไปตามระบบการควบคุมภายในท่ีดีที่มีการกาหนดไว้อย่าง
เหมาะสม สร้างความเสยี หายและความเดือนร้อนใหก้ ับสมาชกิ สหกรณ์ จนเกิดการรวมตัวกันเพ่ือเรียกร้อง
ความเป็นธรรมให้กับตนเองและเพื่อนสมาชิก และเม่ือเกิดปัญหาการร้องเรียนในระดับพื้นท่ีสมาชิกจะได้รับ
การตรวจสอบข้อร้องเรียนและตรวจสอบข้อเท็จจริงไม่ตรงตามประเด็นความต้องการ หรือการตรวจสอบ
ล่าช้าและไม่ได้รับแจ้งผลการตรวจสอบตามข้อร้องเรียนแต่อย่างใด ซ่ึงปัญหาดังกล่าวอาจเป็นสาเหตุจาก
ผู้รับผิดชอบในการตรวจสอบข้อรอ้ งเรยี นมีภาระหน้าท่ีความรับผดิ ชอบหลายด้าน หรือไม่เขา้ ใจความต้องการ
ของผู้รอ้ งเรียน ไม่เข้าใจข้ันตอนการปฏิบัติงานในการตรวจสอบข้อร้องเรียนว่าจะต้องสรุปผลการตรวจสอบ
และแจ้งผลการตรวจสอบหรือขอ้ เท็จจริงท่พี บในการตรวจสอบให้ผู้รอ้ งเรียนทราบ ทาให้สมาชกิ ผู้รอ้ งเรยี น
มีความรู้สกึ ว่าไม่ได้รบั ความเปน็ ธรรมหรือไมไ่ ด้รับการเอาใจใส่ดแู ลในการแก้ไขปญั หาของตน
เพ่ือใหผ้ ู้รับผิดชอบ หรอื ทีมงานเฉพาะกิจท่ีจดั ต้ังขึ้นในการตรวจสอบสหกรณ์ท่ีมีข้อรอ้ งเรียน มแี นวทาง
ขั้นตอน วิธีการปฏิบัติงานที่ชัดเจน รวดเร็ว การตรวจสอบสามารถสรุปผลการตรวจสอบและข้อเท็จจริง
เพ่ือแก้ปัญหาให้กบั สมาชิกผู้ร้องเรียนได้อย่างรวดเรว็ จงึ ต้องมีการจัดทา “แนวทางการตรวจสอบสหกรณ์
ทม่ี ขี อ้ รอ้ งเรียน” ซึง่ สามารถสรุปขน้ั ตอนในการปฏิบัติงาน ได้ดังน้ี
1. การศกึ ษาข้อรอ้ งเรยี น สภาพปญั หาของสหกรณ์
2. การจัดตง้ั ทีมงานเฉพาะกิจเพื่อตรวจสอบข้อร้องเรยี น
3. จดั ประชุมทีมงานและจดั ทาแผนงานในการตรวจสอบขอ้ ร้องเรียน
๑๗
4. ดาเนินการตรวจสอบข้อร้องเรียน
5. การสรปุ ผลและรายงานผลการตรวจสอบข้อร้องเรยี น
6. แจง้ ขอ้ สังเกตใหส้ หกรณ์ดาเนินการแก้ไขขอ้ ร้องเรยี น
7. ติดตามผลการดาเนนิ การและการแก้ไขข้อสังเกตทต่ี รวจพบจากข้อรอ้ งเรยี น
2. ข้อเสนอแนะ
1. หัวหน้าสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ต้องให้ความสาคัญในการมอบหมายผู้รับผิดชอบในการ
ตรวจสอบข้อร้องเรียนทม่ี ีการจัดสง่ หนังสอื ร้องเรยี นมายังสานักงาน โดยการจดั ต้ังทีมงานเฉพาะกิจขน้ึ เพ่ือ
ปฏิบัติงานในการตรวจสอบข้อร้องเรียน ไม่ควรมอบหมายให้ผู้สอบบัญชีสหกรณ์ที่เกิดข้อร้องเรียนเป็น
ผู้ตรวจสอบเพราะอาจทาใหก้ ารวเิ คราะหป์ ระเด็นในข้อรอ้ งเรียนไม่ตรงตามความต้องการของผูร้ อ้ งเรยี น
2. หัวหน้าสานักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ ต้องวิเคราะห์ข้อร้องเรียนและสภาพปัญหาที่เกิดขึ้นของ
สหกรณ์ร่วมกับทีมงานเฉพาะกิจท่ีจัดตั้ง มีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นร่วมกับทีมงาน และซักซ้อมแนวทาง
การปฏิบัติงานตรวจสอบใหก้ ับทมี งาน ตามแนวทางการตรวจสอบสหกรณ์ทีม่ ขี ้อร้องเรียนทไี่ ดจ้ ดั ทาข้นึ
3. ผปู้ ฏิบตั ิงานตรวจสอบบัญชีควรใหค้ วามสาคัญและศึกษาแนวทางการตรวจสอบสหกรณ์ท่ีมีข้อ
ร้องเรียน เพ่ือนาไปปรับใช้เป็นแนวทางในการตรวจสอบสหกรณ์ที่มีปัญหาข้อบกพร่องหรือการทุจริตตาม
สภาพของปญั หาท่ีตรวจพบได้
ภาคผนวก
(ตวั อยา่ งหนงั สอื รอ้ งเรียนทส่ี ง่ ถึงผู้อานวยการสานักงานตรวจบญั ชสี หกรณ์ที่ 5)
ท่ีอยู.่ ..........................................
……………………………………………
วนั ที่ …………………………………………….
เร่ือง ร้องเรียนให้สำนกั งำนตรวจบญั ชีสหกรณ์..........เข้ำดำเนินกำรตรวจสอบและดำเนินคดีต่อผู้ทุจริตต่อหน้ำที่
ในสหกรณอ์ อมทรพั ย.์ ...............................จำกัด
เรยี น ผอู้ ำนวยกำรสำนักงำนตรวจบญั ชีสหกรณท์ ่ี 5
ข้ำพเจ้ำนำย..................................... อยู่บ้ำนเลขท่ี ............. หมทู่ ่ี .............ถนน..... .................
ตำบล………… อำเภอ………. จังหวัด…………………รหสั ไปรษณีย์........... หมำยเลขโทรศัพท์.............. ขอให้ท่ำน
ได้ดำเนินกำรตรวจสอบและดำเนินคดีตอ่ ผู้ทุจริตต่อหน้ำท่ีในสหกรณ์ออมทรัพย์..................... จำกัด เน่ืองจำก
คณะกรรมกำรดำเนินกำรสหกรณ์ออมทรัพย์.......................จำกดั ร่วมกับเจ้ำหน้ำท่ีสินเช่ือของสหกรณ์ออมทรัพย์
................. จำกัด หำผลประโยชนด์ ว้ ยกำรขดู รีดเอำเงินจำกสมำชกิ สหกรณอ์ อมทรพั ย์...................... จำกัด ทเ่ี ดอื ดร้อน
และมีควำมจำเป็นในกำรใช้เงิน สรปุ ประเดน็ กำรรอ้ งเรยี นได้ ดงั นี้
1. แก้ไขระเบียบเงินกสู้ ำมญั จำกกู้ไดไ้ มเ่ กิน 60 เท่ำของเงินเดือน กู้ไม่เกิน ........................ บำท
สง่ ชำระไม่เกิน ......... งวด เปลี่ยนเป็นกู้ได้ไม่เกิน 65 เท่ำของเงินเดือน กู้ไม่เกิน ......................... บำท และส่งชำระ
ไม่เกิน ..........งวด
2. แก้ไขระเบียบจำกเมอื่ สมำชกิ กู้เงินได้จะตอ้ งโอนเงินกู้ให้สมำชิกผ้กู ูเ้ ขำ้ บญั ชีเงินเดือนของสมำชิก
คือ บัญชีธนำคำรกรุงไทย เปลี่ยนเป็นให้โอนเข้ำบัญชีเงินฝำกออมทรัพย์ของสหกรณ์ เท่ำน้ัน และหำกสมำชิก
รำยใดต้องกำรกู้เงินใหไ้ ด้มำก ๆ หรือกู้เกินสิทธิ์ หรือกรณสี มำชิกต้องกำรรบั เงินกทู้ ันที่ท่ยี ่ืนขอกู้ ให้นำสมุดค่บู ัญชี
เงินฝำกพร้อมเซ็นต์ใบถอนมอบอำนำจให้กรรมกำร/เจ้ำหน้ำท่ีท่ีเป็นนำยทุนปล่อยกู้นอกระบบในอัตรำ ร้อยละ 10
พร้อมสง่ หลักฐำนคำขอกู้ โดยกรรมกำร รองผู้จัดกำรฝ่ำยสินเช่ือ หรือเจ้ำหน้ำที่สินเชื่อ จะดำเนินกำรตำมที่ต้องกำร
หลังจำกฝำ่ ยสนิ เชื่ออนมุ ัติเงินกู้ให้สมำชิก กรรมกำร/เจ้ำหนำ้ ที่ท่เี ปน็ นำยทุนจะนำสมุดคู่ฝำกพร้อมใบถอนเงินฝำก
ท่ีมีกำรมอบอำนำจกำรถอนเงินตำมที่ตกลงกันคือ 10 % ของเงินท่ีกู้เกินสิทธิ์ หรือตำมจำนวนเงินท่ีปล่อยกู้โดย
กรรมกำร/เจ้ำหน้ำทท่ี ี่เปน็ นำยทุนปล่อยกู้ ซง่ึ จะมีทมี งำนเปน็ คนหำลกู ค้ำให้
3. ฝ่ำยสินเช่ือจะทำงบหน้ำในกำรให้กู้โดยเพิ่มเงินเดือนให้สมำชิก เพื่อให้สมำชิกท่ีกู้มีสิทธ์ิใน
ยอดเงินกู้ตำมต้องกำรทั้งท่ีเงินเดือนน้อย เช่น กรณีสมำชิกเพ่ิงบรรจุได้แค่ปีเศษ เงินเดือนเร่ิมจำก 18,000 บำท
จำกครั้งแรกกู้ได้น้อย ๆ ตำมสิทธ์ิ แต่ตอนหลังเงินเดือนตำมงบหน้ำเปล่ียนเป็น 35,000 บำท ทั้งท่ีคำขอกู้
เงินเดือนหมื่นกว่ำบำท โดยมีเจ้ำหน้ำท่ีฝ่ำยกำรเงินให้ควำมสะดวกในกำรเบิกถอนเงิน และมีข้อเสนอแนะในกำร
ตรวจสอบ คือ ตรวจคำขอกู้และสัญญำเงินกู้สำมัญ ทุกคำขอกู้ตั้งแต่เดือน...................... ถึงปัจจุบัน ซึ่งจริง ๆ ทำ
ลักษณะน้ีมำต้ังแต่ปบี ญั ชี 25.... ...คดั เอำคำขอกทู้ ่เี กนิ สิทธ์ิ 65 เทำ่
4. ตรวจสอบกำรถอนเงินในสมุดเงินฝำกของสมำชิกท่ีกู้เงินได้ท่ีเกินสิทธิ์ จะพบกำรมอบอำนำจ
ให้คนใดคนหน่ึงดงั กล่ำว เป็นผ้ถู อนเงินฝำกจำกกำรกู้ได้ (กรรมกำร/เจ้ำหน้ำที่ทีเ่ ปน็ นำยทุนตำมข้อ 2)
-2-
5. ตรวจสอบบัญชีเงินฝำกและควรอำยัดไว้ตรวจสอบของบุคคลดงั กลำ่ วด้วย ดังนี้
1) นำย................................................ ตำแหน่ง เลขำนุกำรคณะกรรมกำร
2) นำย............................................... ตำแหน่ง รองผจู้ ัดกำรฝำ่ ยสนิ เชื่อ
3) นำง................................................ ตำแหน่ง หวั หน้ำกำรเงนิ และบัญชี
4) นำง................................................... ตำแหน่ง หวั หน้ำฝำ่ ยสินเชื่อ
5) นำง................................................. ตำแหน่ง เจำ้ หน้ำท่ีฝ่ำยสนิ เชื่อ
6. คณะกรรมกำรเบิกเงนิ จำกสหกรณอ์ ันเป็นเท็จ ไดแ้ ก่
1) เบิกเงนิ ไปร่วมประชุมใหญส่ ำมญั ประจำปีของชุมนุมสหกรณ์......................................แตไ่ ม่
พำกันไป ซ่ึงมีเพียงผู้จดั กำรและประธำนเท่ำนน้ั พอสมำชิกทรำบทำเรื่องร้องเรียนบำงท่ำนกค็ ืนเงิน บำงท่ำนกอ็ ้ำง
วำ่ ไปรถสว่ นตัว
2) เบกิ เงินค่ำซอ่ มหมอ้ แปลงไฟฟ้ำท่ีขัดข้อง (อำร์ค) โดยเจ้ำหน้ำที่กำรไฟฟ้ำกต็ อบวำ่ กำรไฟฟ้ำ
ไม่ไดเ้ บกิ แก้ไขตำมหน้ำท่ีแต่กรรมกำรเบกิ เอำไปใช้ฟรี โดยทำหลักฐำนเท็จ
3) เบิกเงินรับรองกำรประชุมลงนำม MOU ของสมำชิกสหกรณอ์ อมทรัพย์ ...................... โดยที่
ไมไ่ ดจ้ ่ำยจริง เพรำะชมรมสหกรณอ์ มทรัพย์................มงี บประมำณในกำรดำเนินกำรอยู่แล้ว และเมือ่ 2 ปที ่ีผ่ำน
มำอดีตประธำนคนเก่ำ เป็นประธำนชมรม........ก็ไม่เคยนำเงินของสหกรณ์............................ จำกัด ไปใช้จ่ำยใน
กิจกรรมของชมรมสหกรณ์ออมทรัพย์............... (ตำมหนงั สอื รอ้ งเรยี นท่ีได้แนบมำด้วยแลว้ )
จงึ เรียนมำเพ่ือโปรดพิจำรณำ
ขอแสดงควำมนับถือ
(นำย................................................)
ผู้รอ้ งเรยี น
(ตวั อยา่ งหนงั สอื รายงานผลการตรวจสอบขอ้ รอ้ งเรียนฯ ต่อ ผอ. สตท.5)
บันทึกข้อความ
สว่ นราชการ สำนกั งำนตรวจบญั ชีสหกรณ์…………….……. โทร. …………………………………………………………..
ที่ กษ ……………. /………….. วนั ที่ …………เดือน…………………25……….
เรือ่ ง รำยงำนผลกำรตรวจสอบข้อร้องเรียนของสหกรณ์อออมทรัพย์....................................... จำกดั
เรยี น ผ้อู ำนวยกำรสำนักงำนตรวจบัญชสี หกรณ์ท่ี 5
ตำมหนังสือจำกนำย................................. อยู่บ้ำนเลขที่ ............. หมู่ท่ี .............ถนน...........
ตำบล………… อำเภอ…………. จังหวัด…………………รหัสไปรษณีย์........... หมำยเลขโทรศัพท์ .............. ลงวันท่ี
.....................เร่ือง รอ้ งเรียนให้สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 5 อุดรธำนี เข้ำดำเนินกำรตรวจสอบและดำเนินคดี
ต่อผทู้ ุจรติ ต่อหน้ำท่ีในสหกรณ์ออมทรัพย.์ ............... จำกัด โดยกล่ำวว่ำคณะกรรมกำรดำเนินกำรสหกรณ์ออมทรัพย์
...................จำกดั ชดุ ท่ี........ร่วมกบั เจำ้ หนำ้ ท่สี ินเชอื่ ของสหกรณ์ออมทรพั ย์.......................... จำกดั หำผลประโยชน์
ดว้ ยกำรขูดรีดเอำเงินจำกสมำชิกสหกรณ์ออมทรัพย์................... จำกัด ท่ีเดือนรอ้ นและมีควำมจำเป็นในกำรใช้เงิน
สรปุ ประเด็นกำรรอ้ งเรียนได้ ดงั นี้
1. แก้ไขระเบียบเงินกู้สำมัญจำกกู้ได้ไมเ่ กิน 60 เท่ำของเงินเดอื น กไู้ มเ่ กนิ 2,000,000.00 บำท
ส่งชำระไม่เกิน 210 งวด เปล่ียนเป็นกู้ได้ไม่เกิน 65 เท่ำของเงินเดือน กู้ไม่เกิน 2,700,000.00 บำท และส่ง
ชำระไมเ่ กนิ 270 งวด
ผลการตรวจสอบ จำกกรณปี ระเด็นร้องเรียนตำม ข้อ 1 สรุปผลกำรตรวจสอบ ดงั นี้
จำกกำรตรวจสอบระเบียบว่ำด้วยเงินให้กู้แก่สมำชิก พบว่ำ สหกรณ์ไดม้ ีกำรแก้ไขระเบียบจริง
กล่ำวคอื ระเบียบว่ำด้วยกำรใหเ้ งินกู้แก่สมำชิก พ.ศ. 25............. ซึ่งสหกรณ์ได้จัดทำประกำศแนบท้ำยสัญญำ
เรื่อง เกณฑ์กำรให้เงินกู้แก่สมำชิก ระบุว่ำ “ข้อ 2 เงินกู้สำมัญ สมำชิกรำยหน่ึงกู้ได้ไม่เกิน 1 สัญญำ วงเงินกู้ไม่เกิน
2,700,000.00 บำท และข้อ 2.2 สิทธิกำรให้วงเงินกู้ กู้ได้ไม่เกนิ 65 เท่ำของเงินเดือน” มีผลบังคับใช้เมื่อ วันที่
...............เดอื น...........25...... เปน็ ตน้ ไป (ตำมเอกสำรแนบ 1)
2. แก้ไขระเบียบจำกเมื่อสมำชิกกู้เงินได้จะต้องโอนเงินกู้ให้สมำชิกผู้กู้เข้ำบัญชีเงินเดือนของ
สมำชิกคือ บัญชีธนำคำรกรุงไทย มำเป็นให้โอนเข้ำบัญชีเงินฝำกออมทรัพย์ของสหกรณ์เท่ำน้ัน เพื่อให้สมำชิก
สหกรณท์ ่ำนใดที่ต้องกำรกูเ้ งินใหไ้ ด้มำก ๆ (กู้เงินเกินสิทธิ์ตัวเอง) ให้นำสมุดเงนิ ฝำกออมทรพั ย์สหกรณ์ออมทรัพย์
............จำกดั มำใหก้ รรมกำรและเซน็ ช่ือในใบถอนเงนิ ไว้ โดยมอบอำนำจให้กรรมกำร/เจำ้ หน้ำที่ ทเี่ ป็นนำยทุน
ปล่อยกู้นอกระบบในอัตรำร้อยละ 10 พร้อมส่งหลักฐำนคำขอกู้ โดยกรรมกำร รองผู้จัดกำรฝ่ำยสินเช่ือ หรือ
เจ้ำหน้ำที่สินเช่ือจะดำเนินกำรตำมท่ีต้องกำร หลังจำกฝ่ำยสินเชื่ออนุมัติเงินกู้ให้สมำชิก กรรมกำร/เจ้ำหน้ำท่ี
ท่ีเป็นนำยทุนจะนำสมุดคู่ฝำกพร้อมใบถอนเงินฝำกท่ีมีกำรมอบอำนำจกำรถอนเงินตำมที่ตกลงกันคือ 10 %
ของเงินที่กู้เกินสิทธ์ิ หรือตำมจำนวนเงินที่ปล่อยกู้โดยกรรมกำร/เจ้ำหน้ำที่ท่ีเป็นนำยทุนปล่อยกู้ ซึ่งจะมีทีมงำน
เป็นคนหำลูกค้ำให้
-2-
ผลการตรวจสอบ กรณีประเด็นร้องเรยี นตำมข้อ 2 สรุปผลกำรตรวจสอบ ดังน้ี
จำกกำรตรวจสอบระเบียบว่ำด้วยกำรให้เงินกู้ พบว่ำสหกรณ์ได้แก้ไขระเบียบจริง คือ ระเบียบ
ว่ำดว้ ยกำรให้เงนิ กแู้ ก่สมำชิก พ.ศ.25.... ซ่ึงในหมวด 1 ข้อกำหนดทวั่ ไป ข้อ 6 กำรใหเ้ งนิ กู้แก่สมำชิก ย่อหน้ำ
สุดท้ำยระบุว่ำ “กำรจ่ำยเงินกู้ใหแ้ ก่สมำชกิ ทุกประเภทให้จำ่ ยโดยวธิ ีกำรโอนเข้ำบัญชีเงินฝำกในสหกรณ์น้ีของ
สมำชิกผกู้ ู้เทำ่ น้ัน” ซึง่ ประธำนกรรมกำรและผู้จัดกำรสหกรณช์ แ้ี จงเหตผุ ลเพ่ิมเติมว่ำเพ่ือเป็นกำรระดมทุนของ
สหกรณ์ในรูปกำรออมทรัพย์และเพื่อชะลอกระแสเงินสดไหลออกจำกสหกรณ์ให้ช้ำลง เพื่อลดภำระดอกเบ้ียจ่ำย
เงนิ กยู้ ืม”
3. ฝ่ำยสินเช่ือ โดย.............................จะทำงบหนำ้ ในกำรให้กโู้ ดยเพิ่มเงินเดือนให้สมำชิก เพ่ือให้
สมำชิกท่ีกู้มีสิทธิ์ในยอดเงินกู้ตำมต้องกำรท้ังท่ีเงินเดือนน้อย เช่น กรณีสมำชิกเพ่ิงบรรจุได้แค่ปีเศษ เงินเดือน
เร่ิมจำก 18,000 บำท จำกคร้ังแรกกู้ได้น้อย ๆ ตำมสิทธิ์ แต่ตอนหลงั เงินเดือนตำมงบหน้ำเปลี่ยนเป็น 35,000
บำท ทั้งท่ีคำขอกู้เงินเดือนหม่ืนกว่ำบำท โดยมีเจ้ำหน้ำท่ีฝ่ำยกำรเงินให้ควำมสะดวกในกำรเบิกถอนเงิน และมี
ข้อเสนอแนะในกำรตรวจสอบ ดังนี้
1. ตรวจสอบคำขอกู้และสัญญำเงินกูส้ ำมัญ ทุกคำขอกูต้ ้ังแต่เดือน...................... ถึงปัจจุบัน
ซึ่งจรงิ ๆทำลกั ษณะน้มี ำตั้งแต่ปีบญั ชี 25..........
2. คัดเอำคำขอกู้ท่เี กินสิทธิ์ 65 เท่ำ
3. ตรวจสอบกำรถอนเงินในสมดุ เงินฝำกของสมำชิกทก่ี ู้เงินได้ทีเ่ กินสทิ ธิ์ จะพบกำรมอบอำนำจ
ให้คนใดคนหนง่ึ ดงั กลำ่ ว เปน็ ผ้ถู อนเงนิ ฝำกจำกกำรกู้ได้
4. สอบถำมสมำชิกในข้อ 2 และ 3 วำ่ ได้จ่ำยเงินให้กับบุคคลใด ซึ่งคำตอบจะตรงกบั ทสี่ มำชิก
ทกี่ ูม้ อบอำนำจในกำรถอนเงนิ ในสมดุ เงินฝำกออมทรัพย์.......................จำกัด หรือไม่
5. ตรวจสอบบัญชีเงินฝำกของบุคคลดังกล่ำว และควรอำยัดไวต้ รวจสอบด้วย ดังน้ี
1) นำย............................................... ตำแหน่ง เลขำนุกำรคณะกรรมกำร
2) นำย............................................... ตำแหน่ง รองผจู้ ัดกำรฝำ่ ยสนิ เชือ่
3) นำง............................................... ตำแหน่ง หัวหน้ำกำรเงินและบัญชี
4) นำง................................................ ตำแหน่ง หวั หน้ำฝ่ำยสินเช่ือ
5) นำง................................................ ตำแหน่ง เจ้ำหน้ำทฝ่ี ่ำยสนิ เชื่อ
ผลการตรวจสอบ จำกกรณปี ระเด็นร้องเรียนตำมข้อ 3 (1) และ (2) สรุปผลกำรตรวจสอบ ดงั น้ี
1. จำกกำรสุม่ ตรวจสอบเอกสำรแบบตรวจรับคำขอกู้เงินสำมัญเปรยี บเทยี บกบั คำขอกู้และสลปิ
เงินเดือนของสมำชกิ รวมทั้งกำรตรวจสอบสญั ญำเปรียบเทียบรำยงำนกำรจ่ำยเงินกูโ้ ดยวธิ ีกำรเลือกตวั อย่ำง เลขที่
สญั ญำทลี่ งทำ้ ยด้วยเลข 0 และเลข 5 ในเดอื น..............25...........จำนวน 70 สัญญำ และเดือน............25............
จำนวน 40 สัญญำ พบว่ำสหกรณ์จ่ำยเงินกู้เกินกว่ำวงเงินท่ีกำหนดไว้ในระเบียบว่ำด้วย กำรให้เงินกู้แก่สมำชิก
พ.ศ............และประกำศสหกรณ์ออมทรัพย์..................จำกัด เร่ืองเกณฑ์กำรให้เงินกู้แก่สมำชิกแนบท้ำยระเบียบ
ข้อ 2 เงินกู้สำมัญท่ีกำหนดว่ำ “ สมำชิกรำยหนึ่งกู้ได้ไม่เกิน 1 สัญญำ วงเงินกู้ไม่เกิน 2,000,000.00 บำท และ
ข้อ 2.2 สิทธิกำรให้วงเงินกู้กำหนดว่ำ “ กู้ได้ไม่เกิน 60 เท่ำของเงินเดือน” โดยมีเจ้ำหน้ำท่ีสินเชื่อบันทึกข้อมูล
เงินเดือนของสมำชิกผู้กู้ในแบบตรวจรับคำขอกู้เงินสำมัญด้วยจำนวนเงินท่ีมำกกว่ำคำขอกู้และสัญญำเงินกู้สำมัญ
ท่ีบันทึกด้วยลำยมือชื่อของสมำชิก รวมท้ังสูงกว่ำสลิปเงินเดือน ส่งผลให้สมำชิกผู้กู้มีสิทธ์ิได้รับเงินกู้เกินสิทธ์ิใน
เดือน......25.........และเดือน........25...........จำนวน 35 สัญญำ เป็นเงนิ 75,000,700.00 บำท ซง่ึ วงเงนิ กู้
ตำมสิทธิส์ ลปิ เงนิ เดือน จำนวน 63,400,300.00 บำท จึงทำให้สหกรณ์จ่ำยเงินกเู้ กินวงเงินกู้ 60 เท่ำ ของสลิป
เงนิ เดอื นของสมำชิกผู้กู้ เป็นเงิน 11,600,400.00 บำท (ตำมเอกสำรแนบ 2)
-3-
2. จำกกำรสุ่มตรวจสอบเอกสำรแบบตรวจรับคำขอกู้เงินสำมัญเปรียบเทียบกับคำขอกู้และ
สลิปเงินเดือนของสมำชิก รวมทั้งกำรตรวจสอบสัญญำเปรียบเทียบรำยงำนกำรจ่ำยเงินกู้โดยวิธีกำรเลือกตัวอย่ำง
เลขที่สัญญำที่ลงท้ำยด้วยเลข 0 และเลข 5 ในเดอื น...........25...........จำนวน 270 สัญญำ, เดือน............25........
จำนวน 230 สัญญำ เดือน..............25...........จำนวน 160 สัญญำ และเดือน............25........จำนวน 110 สัญญำ
พบว่ำสหกรณ์จ่ำยเงินกู้เกินกว่ำวงเงินท่ีกำหนดไว้ในระเบียบว่ำด้วย กำรให้เงินกู้แก่สมำชิก พ.ศ............และ
ประกำศสหกรณ์ออมทรัพย์..............จำกดั เรื่องเกณฑ์กำรใหเ้ งินกู้แกส่ มำชกิ แนบทำ้ ยระเบยี บ ข้อ 2 เงนิ กู้สำมัญที่
กำหนดว่ำ “ สมำชิกรำยหน่งึ กไู้ ด้ไม่เกิน 1 สัญญำ วงเงนิ ก้ไู ม่เกิน 2,700,000.00 บำท และข้อ 2.2 สิทธิกำรให้
วงเงินกู้กำหนดว่ำ “ กู้ได้ไม่เกิน 65 เท่ำของเงินเดือน” โดยมีเจ้ำหน้ำทส่ี ินเช่ือบันทึกข้อมูลเงนิ เดอื นของสมำชิกผู้กู้
ในแบบตรวจรบั คำขอกเู้ งินสำมญั ด้วยจำนวนเงินท่ีมำกกวำ่ คำขอกแู้ ละสัญญำเงินกสู้ ำมญั ท่ีบันทึกด้วยลำยมือชื่อของ
สมำชิก รวมทัง้ สูงกว่ำสลิปเงินเดอื น ส่งผลให้สมำชกิ ผู้กู้มีสิทธไ์ิ ด้รับเงินกู้เกินสิทธใ์ิ นเดือน..............ถึงเดือน............
25...........จำนวน 290 สัญญำ เป็นเงิน 715,900,000.00 บำท ซึ่งวงเงินกู้ตำมสิทธ์ิสลิปเงินเดือน จำนวน
633,400,800.00 บำท จึงทำให้สหกรณ์จ่ำยเงินกู้เกินวงเงินกู้ 65 เท่ำ ของสลิปเงินเดือนของสมำชิกผู้กู้ เป็นเงิน
82,499,200.00 บำท (ตำมเอกสำรแนบ 3)
ผลการตรวจสอบ จำกกรณีประเด็นร้องเรียนตำมข้อ 3 (3), (4) และ (5) สรุปผลกำรตรวจสอบ
ดังนี้
1. จำกกำรตรวจสอบกำรถอนเงินรับฝำกของสมำชิกที่ได้มอบอำนำจให้คณะกรรมกำร
ดำเนินกำรสหกรณ์และเจ้ำหน้ำท่ีของสหกรณ์เปน็ ผู้ถอนเงินรับฝำก โดยตรวจสอบรำยงำนกำรถอนเงินรับฝำกออม
ทรัพย์กับใบถอนเงินรับฝำกออมทรัพย์ทุกรำยกำรถอนในเดือน.............ถึงเดือน............25.........รวม 6 เดือน
พบว่ำสมำชิกที่กู้เงินได้มอบอำนำจกำรถอนเงินให้คณะกรรมกำรดำเนินกำรสหกรณ์ซ่ึงส่ว นใหญ่คือนำย
..........................ตำแหน่ง.......................................ซึ่งได้รับมอบฉันฑะมำทั้งหมด 90 ครั้ง สมำชิก 80 รำย เปน็ เงิน
4,200,600.00 บำท (รำยละเอียดแนบ 4 และ 5)
2. ตรวจสอบรำยงำนกำรถอนเงินรับฝำกเปรียบเทียบกับรำยงำนกำรจ่ำยเงินกู้สำหรับ
สมำชิกรำยที่ได้มอบอำนำจให้คณะกรรมกำรดำเนินกำรสหกรณ์และเจ้ำหน้ำที่สหกรณ์ ซึ่งส่วนใหญ่คือนำย
..................ตำแหนง่ ........................เป็นผู้ถอนเงินรับฝำกในเดือน.................ถึงเดอื น...............25....... รวม 6
เดือน พบว่ำยอดถอนเงินฝำกตำมใบรับมอบฉันฑะและตำมรำยงำนกำรถอนเงินรับฝำกเป็นยอดเดียวกันกับ
ยอดจ่ำยเงินกู้ตำมรำยงำนกำรจ่ำยเงินกู้เป็นส่วนใหญ่ มีบำงรำยกำรที่ยอดไม่ตรงกันแต่ใกล้เคียงกัน กล่ำวคือกรณี
ยอดใกล้เคียงกันสหกรณไ์ ดป้ ัดจดุ ทศนิยมและตวั เลขหลกั สิบข้นึ หรือลงเพือ่ ใหเ้ ป็นจำนวนเตม็
3. จำกกำรตรวจสอบบัญชีเงินฝำกของบุคคลตำมข้อร้องเรียนทั้ง 5 รำย และเจ้ำหน้ำที่
สหกรณ์ที่มีหน้ำท่ีเกี่ยวข้อ พบว่ำรำยกำรเคล่ือนไหวของบัญชีเงินฝำกเป็นกำรฝำกเข้ำและถอนออกในยอดท่ีมี
จำนวนเงินไม่สูงผิดปกติและใกล้เคียงกับปีก่อน ยกเว้นของนำย..........................ตำแหน่ง......................ท่ีมียอด
เคลอ่ื นไหวในกำรฝำกถอนแตล่ ะคร้งั เปน็ จำนวนเงินทส่ี ูงกว่ำปกติ (ตำมรำยละเอียดแนบ 6)
4. เบิกเงนิ ไปร่วมประชมุ ใหญ่สำมัญประจำปีของชุมนมุ สหกรณ.์ .....................................แตไ่ ม่พำ
กันไป ซึ่งมีเพียงผู้จัดกำรและประธำนเท่ำนั้น พอสมำชิกทรำบทำเรื่องร้องเรียนบำงท่ำนก็คืนเงิน บำงท่ำนก็อ้ำงว่ำ
ไปรถส่วนตัว
-4-
ผลการตรวจสอบ กำรเบิกค่ำเบ้ียเล้ียง ค่ำพำหนะและค่ำท่ีพักเพ่ือไปเข้ำร่วมประชุมใหญ่สำมัญ
ประจำปี ของชุมนมุ .............................จำกัด น้นั ตำมมติที่ประชมุ คณะกรรมกำรฯ สหกรณ์ออมทรัพย.์ ...........จำกัด
ชุดที่......คร้ังท่ี....../........ลงวันท่ี........เดือน.............25.....มีมติท่ีประชุมให้นำย................ตำแหน่ง ประธ ำน
กรรมกำรเป็นผู้แทน และนำย.............................ตำแหน่ง ผู้จัดกำร เป็นผู้เข้ำสังเกตกำรณ์ลงทะเบียน ส่วนคณะ
กรรมกำรฯอีก 14 คน เป็นผู้สังเกตกำรณ์แตไ่ ม่ลงทะเบียน วนั ท่.ี ........เดอื น................25............สหกรณ์ได้จ่ำย
ค่ำเบี้ยเล้ียง ค่ำพำหนะ และค่ำท่ีพัก ให้กับคณะกรรมกำรฯ จำนวน 15 คน เจ้ำหน้ำที่สหกรณ์ 2 คน รวมเป็นเงิน
103,300.00 บำท โดยทุกคนจะลงลำยมือช่ือรับเงินในใบสำคัญจ่ำยเงินเป็นเอกสำรประกอบกำรลงบัญชี และ
รับรู้เป็นค่ำใช้จ่ำยท้ังจำนวน (ตำมเอกสำรแนบ 7) จำกกำรจ่ำยค่ำเบี้ยเล้ียง ค่ำพำหนะ และค่ำท่ีพัก ให้กับ
บุคคลดังกล่ำวข้ำงต้น ปรำกฏว่ำมีกรรมกำรสหกรณ์บำงรำยไม่ได้เข้ำร่วมสังเกตกำรณ์ประชุมฯดังกล่ำว จึงมีมติ
ท่ีประชุมคณะกรรมกำรดำเนนิ กำรสหกรณ์ออมทรพั ย์...................จำกัด ชดุ ที.่ ......คร้ังที่....../........ลงวนั ท่ี........
เดือน................25.....ให้กรรมกำรและเจ้ำหน้ำท่ีสหกรณ์ดังกล่ำวคืนค่ำใช้จ่ำยให้แก่สหกรณ์ภำยในเดือน..........
25......ซึง่ ณ วันทีเ่ ข้ำตรวจสอบสหกรณไ์ ด้รับคนื ท้ังจำนวนแล้ว
5. เบิกเงินค่ำซอ่ มหม้อแปลงไฟฟ้ำที่ขัดข้อง (อำร์ค) โดยเจ้ำหน้ำที่กำรไฟฟ้ำ.......ได้ดำเนินกำร
แก้ไขให้ในวันหยุด แต่สมำชิกได้ทำหนังสือไปสอบถำมผู้จัดกำรไฟฟ้ำ.........และผู้จัดกำรไฟฟ้ำ.....ตอบว่ำกำรไฟฟ้ำ
ไมไ่ ด้เบกิ แก้ไขตำมหนำ้ ท่ี แต่กรรมกำรเบิกเอำไปใช้ฟรี โดยทำหลักฐำนเทจ็
ผลการตรวจสอบ จำกกำรสุ่มตรวจสอบเอกสำรกำรเบกิ เงินคำ่ ซ่อมหม้อแปลงไฟฟ้ำ ตำม
ใบสำคญั จำ่ ยเงินเลขที.่ .............วนั ท่ี........เดอื น...........25.......สหกรณม์ กี ำรจ่ำยเงินให้นำย...............................
ตำแหน่ง.............................จำนวน......................บำท เพอื่ ไปจ่ำยค่ำแก้ไขระบบไฟฟ้ำในสหกรณ์ให้กับเจ้ำพนกั งำน
ไฟฟ้ำตำมบนั ทึกขอ้ ควำมจำกนำย............................ตำแหนง่ ......................สหกรณ์ออมทรัพย.์ .................จำกดั
ลงวันท.ี่ ....เดือน............25...... เรื่อง แกไ้ ขระบบไฟฟ้ำภำยในสหกรณ์ฯ นำเรียน ผู้จัดกำรแต่เอกสำรหลักฐำน
กำรจ่ำยเงนิ ท่ีนำมำแนบประกอบกำรลงบัญชีเป็นบิลเงินสดท่ีไม่ระบุวัน เดือน ปี และทอ่ี ยู่ของผูร้ ับเงิน (ตำมเอกสำร
แนบ 8)
6. เบกิ เงินรับรองกำรประชุมลงนำม MOU ของสมำชิกสหกรณ์ออมทรัพย์ ...................... โดยท่ี
ไม่ได้จ่ำยจริง เพรำะชมรมสหกรณ์ออมทรัพย์.........................มีงบประมำณในกำรดำเนนิ กำรอยู่แลว้ และเม่ือ 2 ปี
ที่ผ่ำนมำอดีตประธำนคนเก่ำ เป็นประธำนชมรมสหกรณ์ออมทรัพย์...............................ก็ไม่เคยนำเงินของ
สหกรณ.์ ........................... จำกัด ไปใช้จ่ำยในกจิ กรรมของชมรมสหกรณ์อออมทรัพย์...............
ผลการตรวจสอบ กำรจ่ำยเงินค่ำรับรองคณะกรรมกำร/เจ้ำหน้ำท่ีเขต......และชมรมฯ...........ที่
เข้ำเยี่ยมชมกิจกำรสหกรณ์ พร้อมขอใช้สถำนท่ีห้องประชุมสหกรณ์ออมทรัพย์..................จำกัด ในระหว่ำงวันที่
..........เดือน.............25.....จำนวน...................บำท เป็นไปตำมมติท่ีประชุมคณะกรรมกำรดำนินกำรสหกรณ์ออม
ทรัพย์..........จำกัด ชุดที่......ครั้งท.่ี ...../.......ลงวันท่ี..........เดือน..........25..... ทีม่ ีมติท่ีประชุมให้ใช้งบประมำณ
จำนวน.......บำท หรือให้ใช้จ่ำยตำมจริง มีเอกสำรหลักฐำนกำรจ่ำยเงินครบถ้วน เว้นแต่สหกรณ์ใช้บิลเงินสดท่ี
ไม่ระบุวันเดือนปีและท่ีอยู่ของผู้รับเงิน จำนวน 2 ฉบับ รวมเป็นเงิน.......................บำท และนำมำใช้เป็นหลักฐำน
ประกอบ กำรบันทึกบญั ชี (ตำมเอกสำรแนบ 9)
ข้อพิจำรณำ กลุ่มกำกับมำตรฐำนกำรบัญชี ได้พิจำรณำข้อร้องเรียนตำม ข้อ 2 แล้วเห็นว่ำ
จำกกำรปฏิบัติของสหกรณ์ตำมท่ีได้กล่ำวในผลกำรตรวจสอบ ข้อ 1-3 กำรที่สหกรณ์จ่ำยเงินกู้เกินสิทธ์ิที่สมำชิก
สำมำรถก้ไู ดน้ น้ั สมำชิกอำจไม่สำมำรถส่งชำระหน้ีคืนสหกรณ์ได้ และก่อใหเ้ กดิ หนีท้ ไ่ี ม่ก่อให้เกดิ รำยได้ส่งผลถึง
สภำพคล่องของสหกรณ์ท่ีอำจไม่มีเงนิ ทุนหมุนเวียนและกรณีท่สี หกรณ์ให้บคุ คลภำยนอกเข้ำมำมสี ่วนเกย่ี วข้อง
กับกำรดำเนินธุรกิจของสหกรณ์ และได้รับผลประโยชน์จำกสหกรณ์ อำจส่งผลให้สหกรณ์ขำดควำมน่ำเช่ือถือ
-5-
และไม่เป็นท่ียอมรับจำกสมำชิกสหกรณ์รำยท่ีมีวินัยในกำรดำเนินธุรกรรมต่ำง ๆ กับสหกรณ์ได้ และเห็นควร
รำยงำนใหน้ ำย......................................ผู้รอ้ งเรยี นทรำบ และรำยงำนให้อธิบดีกรมตรวจบญั ชีสหกรณเ์ พอ่ื โปรด
ทรำบ รวมท้ังสำเนำรำยงำนผลกำรตรวจสอบดังกล่ำวให้สำนกั งำนตรวจบัญชีสหกรณ์...........เพื่อพิจำรณำดำเนนิ กำร
ตำมอำนำจหน้ำท่ี และได้แจ้งข้อสังเกตท่ีตรวจพบจำกกำรเข้ำตรวจสอบต่อรองนำยทะเบียนสหกรณ์ และสำเนำ
ให้ผู้สอบบัญชีทรำบเพ่ือใช้เป็นข้อมูลประกอบกำรตรวจสอบบัญชีของสหกรณ์ให้เป็นไปตำมระเบียบนำยทะเบียน
สหกรณ์กำหนดตอ่ ไป
จึงเรียนมำเพ่ือโปรดพิจำรณำ
(....................................................)
หวั หน้ำกลมุ่ กำกับมำตรฐำนกำรบัญชี
(....................................................)
ผเู้ ชีย่ วชำญด้ำนกำรบัญชีและกำรสอบบญั ชี
(....................................................)
ผู้อำนวยกำรสำนักงำนตรวจบญั ชีสหกรณ์ท่ี 5
(ตัวอย่างหนังสอื รายงานผลการตรวจสอบขอ้ ร้องเรียนฯ ต่อ อธิบดีกรมตรวจบญั ชสี หกรณ์)
บันทึกขอ้ ความ
สว่ นราชการ สำนกั งำนตรวจบญั ชสี หกรณ์………………. โทร. …………………โทรสำร...…………………..
ท่ี กษ ……………. /…………….. วันที่ …………………………………………….
เรื่อง รำยงำนผลกำรตรวจสอบข้อร้องเรยี นของสหกรณ์อออมทรัพย.์ ...................................... จำกัด
เรยี น อธบิ ดีกรมตรวจบัญชีสหกรณ์
ด้วยสำนักงำนตรวจบญั ชสี หกรณ์ท่ี 5 รับหนังสอื จำกนำย................................. ลงวนั ที่..........
เดือน...............พ.ศ............. เรื่อง ร้องเรียนให้สำนกั งำนตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 5 เข้ำดำเนินกำรตรวจสอบและ
ดำเนินคดีต่อผู้ทุจริตตอ่ หนำ้ ทใ่ี นสหกรณ์ออมทรัพย์................ จำกดั ซ่ึงมีประเด็นรอ้ งเรียนสรปุ ได้ 5 ประเด็น
ดังนี้
1. กำรแก้ไขระเบียบว่ำด้วยกำรให้เงินกู้แก่สมำชิก ระบุว่ำมีกำรแก้ไขระเบียบให้เพิ่มวงเงินและ
ขยำยงวดชำระหนี้
2. กำรจ่ำยเงินกู้แกส่ มำชิกมีกำรจำ่ ยเงนิ กแู้ ก่สมำชิกเกินสทิ ธ์ิทีส่ มำชกิ ควรกู้ได้
3. มีกำรมอบอำนำจกำรถอนเงินรับฝำกของสมำชิกผู้กู้ตำมวงเงินกู้ทไ่ี ด้รับให้กับกรรมกำรและ
เจำ้ หนำ้ ทสี่ หกรณเ์ ป็นผู้ถอนเงินรับฝำก
4. ให้ตรวจสอบบัญชีเงินฝำกและให้อำยัดไว้ตรวจสอบบัญชีเงินฝำกของกรรมกำรและเจ้ำหนำ้ ที่
จำนวน 5 รำย
5. คณะกรรมกำรมีกำรเบิกจ่ำยเงินอันเป็นเทจ็
โดยกล่ำวว่ำ คณะกรรมกำรดำเนนิ กำรของสหกรณ์ออมทรัพย์.................จำกัด ชุดที่........รว่ มกับ
เจ้ำหน้ำท่ีสนิ เชื่อของสหกรณอ์ อมทรัพย์..............................จำกัด หำผลประโยชนด์ ้วยกำรขูดรีดเอำเงินจำกสมำชิก
สหกรณ์ออมทรัพย.์ ....................จำกัด ทีเ่ ดอื ดรอ้ นและมีควำมจำเป็นในกำรใช้เงิน
สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ที่ 5 จึงมอบหมำยให้ผู้เชี่ยวชำญด้ำนกำรบัญชีและกำรสอบบัญชี
กลมุ่ กำกบั มำตรฐำนกำรบญั ชี และหัวหนำ้ สำนกั งำนตรวจบญั ชีสหกรณ.์ .....................ดำเนนิ กำรเข้ำตรวจสอบ
ขอ้ เท็จจรงิ ตำมประเดน็ ทผี่ ู้ร้องเรยี นได้กล่ำวถึง โดยสรปุ ผลกำรตรวจสอบไดด้ ังน้ี
1. ประเด็นกำรแก้ไขระเบียบว่ำด้วยเงินให้กแู้ ก่สมำชิก ระบุวำ่ มีกำรแกไ้ ขระเบียบให้เพม่ิ วงเงิน
และขยำยงวดชำระหนี้ พบว่ำสหกรณ์มีกำรแกไ้ ขระเบียบว่ำด้วยกำรให้เงินกู้แก่สมำชิก โดยเพ่ิมเงื่อนไขในกำร
ขยำยวงเงินกู้เพ่ิมจำก 60 เท่ำของเงนิ เดือน กู้ได้ไม่เกิน 2,000,000.00 บำท เป็น 65 เท่ำของเงินเดือน กู้
ได้ไม่เกิน 2,700,000.00 บำท และขยำยงวดชำระหน้ีจำก 220 งวด เป็น 276 งวด รวมท้ังเปล่ียนแปลง
วิธีกำรจ่ำยเงินกู้จำกวิธีกำรโอนเข้ำบัญชีเงินฝำกธนำคำรกรุงไทย หรือบัญชีเงินฝำกในสหกรณ์ของสมำชิกผู้กู้
เป็นวิธีโอนเข้ำบัญชีเงินฝำกในสหกรณ์ของสมำชิกผู้กู้เพียงวิธีเดียว ทั้งน้ี กำรแก้ไขระเบียบอยู่ในอำนำจของ
คณะกรรมกำรฯตำมข้อบังคับของสหกรณ์ออมทรพั ย.์ .......................จำกดั
2. ประเด็นกำรจ่ำยกแู้ ก่สมำชิกเกินสิทธ์ิที่สมำชิกควรกู้ได้ ผลกำรตรวจสอบเอกสำรแบบตรวจ
รับคำขอกู้เงินสำมัญเปรียบเทียบกับคำขอกู้และสลิปเงินเดือนของสมำชิกผู้กู้ รวมท้ังตรวจสอบสัญญำเงินกู้
สำมญั เปรยี บเทยี บกบั รำยงำนกำรจ่ำยเงินกู้ในเดือน........... 25......ถงึ เดอื น...........25…..จำนวน 900 สัญญำ
-2-
เป็นเงิน 800,560,600.00 บำท พบว่ำมีกำรจ่ำยเงินกู้เกินสิทธท์ิ ี่สมำชิกควรกู้ได้ จำนวน 350 สญั ญำ เป็น
เงิน120,750,500.00 บำท
3. ประเด็นกำรมอบอำนำจกำรถอนเงินรับฝำกของสมำชิกผู้กู้ตำมวงเงินกู้ที่ได้รับให้กับกรรมกำร
และเจ้ำหน้ำทสี่ หกรณ์เป็นผู้ถอนเงนิ รับฝำก ผลจำกกำรตรวจสอบกำรมอบอำนำจกำรถอนเงินรับฝำกของสมำชิก
ผกู้ ู้ ในเดอื น.........25...... ถึงเดือน........25......จำนวน 80 รำย มีกำรมอบอำนำจให้กรรมกำร 1 ท่ำน ถอนเงนิ
รบั ฝำกแทน จำนวน 90 คร้งั เปน็ เงนิ 4,200,600.00 บำท
4. ประเด็นกำรให้ตรวจสอบบัญชีเงนิ ฝำกและให้อำยดั ไว้ตรวจสอบบัญชีเงินฝำกของกรรมกำร
และเจำ้ หน้ำที่ จำนวน 5 รำย ผลจำกกำรตรวจสอบบัญชีเงินฝำกของกรรมกำรและเจ้ำหน้ำท่ที ้ัง 5 รำย พบรำยกำร
เคลื่อนไหวของบัญชีเงินฝำกมียอดฝำกถอนเงินรับฝำกทผี่ ิดปกติตำมขอ้ ร้องเรียนในบัญชีเงินฝำกของกรรมกำร
1 รำย ท่ีเป็นผู้ได้รับมอบอำนำจจำกสมำชิกให้ทำกำรถอนเงินรับฝำกแทน ซึ่งในขณะท่ีเข้ำดำเนินกำรตรวจสอบ
สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 5 ได้แจง้ ให้คณะกรรมกำรทรำบและดำเนินกำรตรวจสอบข้อเทจ็ จริงต่อไป
5. ประเด็นคณะกรรมกำรฯ มีกำรเบิกจ่ำยเงนิ อนั เปน็ เท็จ พบว่ำคณะกรรมกำรดำเนนิ กำรมีกำร
เบิกจ่ำยเงินเกินข้อเท็จจริงในกำรเดินทำงไปร่วมประชุม ซ่ึงในส่วนน้ีคณะกรรมกำรได้ดำเนินกำรเรียกเงินคืนและ
ได้รบั เงนิ คนื จำกผู้ท่เี บิกเกินเรียบร้อยแลว้
ผลจำกกำรตรวจสอบข้อเท็จจริงดังกล่ำวข้ำงต้น สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 5 ได้ดำเนินกำร
แจง้ ให้นำย............................................ ผู้ร้องเรียนทรำบตำมสำเนำหนังสอื ทีแ่ นบมำพรอ้ มน้ีแล้ว และได้มอบหมำย
ใหห้ วั หน้ำสำนกั งำนตรวจบญั ชสี หกรณ์............แจ้งขอ้ สงั เกตให้สหกรณ์ออมทรัพย.์ .....................จำกัด และรำยงำน
ให้รองนำยทะเบยี นสหกรณ์พจิ ำรณำดำเนินกำรตำมอำนำจหนำ้ ท่ีต่อไปเรียบร้อยแลว้
อนึ่ง ในระหว่ำงปี สำนักงำนตรวจบญั ชีสหกรณ์.................และสำนักงำนตรวจบัญชสี หกรณ์ที่ 5
ได้ร่วมกันเขำ้ ตรวจสอบสอบมำตรฐำนกำรบัญชีของสหกรณ์ออมทรัพย์..................จำกัด และได้พบกำรปฏิบัติท่ี
ไม่เป็นไปตำมระเบียบของสหกรณ์ตำมข้อร้องเรยี นดงั กล่ำวแลว้ โดยสำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ.์ .............ได้แจ้ง
ขอ้ สงั เกตให้สหกรณ์ดำเนินกำรแก้ไขพร้อมท้ังรำยงำนใหร้ องนำยทะเบียนสหกรณ์ทรำบดว้ ยแลว้
จงึ เรียนมำเพ่ือโปรดพิจำรณำ
(....................................................)
ผู้อำนวยกำรสำนกั งำนตรวจบญั ชสี หกรณ์ที่ 5
(ตวั อย่างหนงั สือสาเนารายงานผลการตรวจสอบขอ้ ร้องเรียนฯ ถงึ หน. สตส.....)
บันทึกข้อความ
สว่ นราชการ สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์………………. โทร. …………………………………………………………..
ท่ี กษ ……………. /……….. วนั ที่ …………………………………………….
เรอื่ ง ส่งสำเนำหนงั สอื รำยงำนผลกำรตรวจสอบข้อรอ้ งเรยี นของสหกรณอ์ อมทรัพย.์ ......................... จำกัด
เรยี น หวั หน้ำสำนกั งำนตรวจบญั ชสี หกรณ์..................
ด้วยสำนกั งำนตรวจบญั ชสี หกรณท์ ่ี 5 รับหนังสอื นำย..................................... ลงวนั ที่............
เดือน.......................พ.ศ............. เร่ือง ร้องเรยี นให้สำนกั งำนตรวจบญั ชีสหกรณท์ ่ี 5 เขำ้ ดำเนินกำรตรวจสอบ
และดำเนินคดีต่อผู้ทุจริตต่อหน้ำท่ีในสหกรณ์ออมทรัพย์................ จำกัด โดยสำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 5
และสำนักงำนตรวจบญั ชสี หกรณ์..................ไดร้ ่วมกันเข้ำตรวจสอบขอ้ เท็จจรงิ ไปแล้ว น้ัน
สำนกั งำนตรวจบัญชีสหกรณ์ที่ 5 จึงขอส่งสำเนำหนังสือรำยงำนผลกำรตรวจสอบข้อรอ้ งเรียน
ของสหกรณ์ออมทรัพย์............................จำกัด เพื่อให้สำนักงำนตรวจบญั ชสี หกรณ์..............ดำเนนิ กำรแจ้งข้อสังเกต
เพิ่มเตมิ ให้สหกรณ์ออมทรัพย์...................จำกัด พร้อมท้ังรำยงำนให้รองนำยทะเบยี นสหกรณ์พจิ ำรณำดำเนินกำรตำม
อำนำจหน้ำที่ต่อไป ทั้งนี้ได้แจ้งผลกำรตรวจสอบให้ผู้ร้องเรียนทรำบ ตำมสำเนำหนังสือที่แนบมำพร้อมนี้
ดว้ ยแล้ว
จึงเรียนมำเพื่อพจิ ำรณำดำเนินกำร
(....................................................)
ผอู้ ำนวยกำรสำนักงำนตรวจบญั ชสี หกรณ์ท่ี 5
(ตวั อย่างหนงั สือแจ้งผลการตรวจสอบข้อเทจ็ จรงิ ใหผ้ ้รู อ้ งเรยี นทราบ)
ที่ กษ ………. /…… สำนกั งำนตรวจบญั ชสี หกรณท์ ี่ 5
28/10 ถนนโพศรี ตำบลหมำกแข้ง
อำเภอเมอื ง จังหวดั อดุ รธำนี 41000
วนั ที่ …………………………………………….
เรอ่ื ง รำยงำนผลกำรตรวจสอบข้อร้องเรียนของสหกรณ์อออมทรัพย.์ ...................................... จำกัด
เรยี น นำย.................................................
ตำมทน่ี ำย...................................ได้มีหนงั สอื ร้องเรียนลงวันที่........เดือน...............พ.ศ.............
เร่อื ง รอ้ งเรียนให้สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 5 เข้ำดำเนนิ กำรตรวจสอบและดำเนนิ คดีตอ่ ผู้ทจุ รติ ต่อหน้ำท่ี
ในสหกรณอ์ อมทรัพย์................. จำกัด โดยกล่ำวว่ำ คณะกรรมกำรดำเนินกำรสหกรณ์ออมทรพั ย์...................จำกัด
ชดุ ท่ี.......ร่วมกบั เจ้ำหน้ำทีส่ ินเช่อื ของสหกรณ์ออมทรัพย.์ ................จำกัด หำผลประโยชน์ดว้ ยกำรขูดรดี เอำเงิน
จำกสมำชิกสหกรณ์ออมทรัพย.์ .........................จำกัด ท่ีเดอื ดรอ้ นและมคี วำมจำเป็นในกำรใช้เงิน สรุปประเด็น
กำรรอ้ งเรยี นได้ ดังน้ี
1. กำรแก้ไขระเบียบวำ่ ด้วยกำรใหเ้ งินกู้แก่สมำชิก พ.ศ. 25.....
2. กำรจำ่ ยเงินกู้แกส่ มำชิกมีกำรจำ่ ยเงนิ กูแ้ กส่ มำชิกเกนิ สทิ ธิ์ทส่ี มำชิกควรกู้ได้
3. มีกำรมอบอำนำจกำรถอนเงินรับฝำกของสมำชกิ ผู้กู้ตำมวงเงินกู้ท่ไี ด้รับให้กับกรรมกำรและ
เจ้ำหน้ำท่ีสหกรณเ์ ปน็ ผ้ถู อนเงินรับฝำก
4. ใหต้ รวจสอบบัญชีเงินฝำกและให้อำยัดไว้ตรวจสอบบัญชีเงินฝำกของกรรมกำรและเจ้ำหน้ำท่ี
จำนวน 5 รำย
5. คณะกรรมกำรมีกำรเบิกจำ่ ยเงินอันเป็นเทจ็
สำนักงำนตรวจบญั ชสี หกรณท์ ่ี 5 ร่วมกับสำนักงำนตรวจบญั ชสี หกรณ์...............ได้ดำเนนิ กำร
ตรวจสอบข้อเท็จจรงิ ตำมข้อรอ้ งเรียนดงั กล่ำวข้ำงตน้ แลว้ เมื่อวันท่ี.......เดือน.............25........สำมำรถสรุปผล
กำรตรวจสอบท่พี บได้ ดงั นี้
1. กำรปฏิบัติงำนเก่ียวกับกำรจำ่ ยเงินกู้ให้กับสมำชิกสหกรณ์มีกำรแก้ไขระเบียบว่ำด้วยกำรให้
เงนิ กแู้ กส่ มำชิก โดยเพมิ่ เงื่อนไขในกำรขยำยวงเงนิ กู้เพ่มิ และกำรเปล่ยี นแปลงวิธกี ำรจำ่ ยเงินกเู้ พิ่มจำกระเบียบ
เดิมและมีกำรจ่ำยเงินกู้ให้สมำชิกผู้กู้เกินสิทธ์ิท่ีสมำชิกแต่ละรำยจะพึงกู้ได้ตำมสิทธิ์ท่ีระเบียบกำหนดไว้ตำม
ข้อรอ้ งเรยี นจริง
2. กำรมอบอำนำจในกำรถอนเงินรับฝำกจำกบัญชีของสมำชิกท่ีกู้เงินให้กรรมกำรและเจ้ำหน้ำท่ี
บำงรำย เพอื่ ถอนเงินรับฝำกจำกสมำชกิ ท่ีได้รับอนตุ ิเงินกู้และจ่ำยโอนเข้ำบัญชีเงินรับฝำก ท่ีมยี อดถอนเงนิ รับฝำก
จำนวนเดยี วกับจำนวนเงนิ ทีจ่ ่ำยเงินกู้ มีกำรปฏิบัติตำมข้อร้องเรียนจริง
3. กำรตรวจสอบบัญชีเงินฝำกของกรรมกำรบำงรำยและเจ้ำหน้ำท่ีบำงรำย พบรำยกำร
เคล่ือนไหวของบัญชีเงินฝำกมียอดฝำกถอนเงินรับฝำกที่ผิดปกติตำมข้อร้องเรียนในบำงรำยที่กล่ำวอ้ำงตำมข้อ
ร้องเรียน
-2-
4. คณะกรรมกำรฯ มีกำรเบิกเงินอันเป็นเท็จ นั้น ในกำรจ่ำยค่ำใช้จ่ำยในกำรเดินทำงไปร่วมประชุม
และเป็นค่ำใช้จ่ำยในกำรดำเนินงำนของสหกรณ์ นั้น ในส่วนที่มีกำรเบิกจ่ำยเกินข้อเท็จจริง คณะกรรมกำรได้
ดำเนนิ กำรเรียกคืนเงินและได้รบั เงินคืนจำกกรรมกำรและเจ้ำหน้ำทเ่ี สรจ็ สิน้ แลว้
สำนักงำนตรวจบญั ชสี หกรณท์ ่ี 5 ไดด้ ำเนนิ กำรให้สำนกั งำนตรวจบัญชีสหกรณ.์ ...............แจ้ง
ข้อสังเกตที่ตรวจพบตำมข้อรอ้ งเรียนดังกล่ำวให้คณะกรรมกำรดำเนินกำรของสหกรณอ์ อมทรัพย์...................จำกัด
ดำเนินกำรตรวจสอบข้อเท็จจรงิ และดำเนินกำรหำผ้รู บั ผดิ ชอบในกำรปฏิบตั ทิ ไี่ มเ่ ปน็ ไปตำมระเบียบของสหกรณ์ และ
รำยงำนข้อสังเกตที่ตรวจพบดังกล่ำวให้รองนำยทะเบียนสหกรณ์ พิจำรณำใช้อำนำจในกำรส่ังกำรให้คณะกรรมกำร
ดำเนินกำรของสหกรณ์แก้ไขข้อสงั เกตต่อไปแลว้
จงึ เรยี นมำเพ่ือโปรดทรำบ
ขอแสดงควำมนับถือ
(....................................................)
ผอู้ ำนวยกำรสำนกั งำนตรวจบัญชสี หกรณท์ ี่ 5
กลุ่มกำกับมำตรฐำนกำรบญั ชี
โทร......................................
โทรสำร................................
(ตวั อยา่ งหนงั สอื แจง้ ขอ้ สงั เกตจากการตรวจสอบข้อรอ้ งเรียนฯ ให้ผสู้ อบบัญชที ราบ)
ที่ กษ ……..…. /….. สำนักงำนตรวจบญั ชีสหกรณท์ ่ี 5
28/10 ถนนโพศรี ตำบลหมำกแข้ง
อำเภอเมือง จังหวดั อุดรธำนี 41000
วันท่ี …………………………………………….
เร่ือง แจง้ ขอ้ สังเกตจำกกำรตรวจสอบกำรร้องเรยี นของสหกรณอ์ ออมทรัพย์................................. จำกดั
เรยี น นำย.................................................ผู้สอบบัญชีสหกรณ์ (ผู้สอบบญั ชภี ำคเอกชน)
สำนกั งำนตรวจบัญชสี หกรณ์ท่ี 5 ไดร้ ับหนังสอื รอ้ งเรียนจำกสมำชิก ลงวนั ท่ี........เดือน..........
พ.ศ............ เรื่อง ร้องเรยี นให้สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ที่ 5 เข้ำดำเนินกำรตรวจสอบและดำเนินคดีตอ่ ผู้ทจุ ริต
ตอ่ หนำ้ ทใ่ี นสหกรณอ์ อมทรัพย.์ .......... จำกดั โดยกล่ำวว่ำ คณะกรรมกำรดำเนินกำรสหกรณ์ออมทรัพย์............
จำกดั ชุดท่.ี ......ร่วมกบั เจำ้ หนำ้ ท่ีสนิ เชื่อของสหกรณ์ออมทรัพย์.................จำกัด หำผลประโยชน์ด้วยกำรขูดรีด
เอำเงนิ จำกสมำชิกสหกรณอ์ อมทรพั ย์.................จำกัด ท่เี ดอื ดรอ้ นและมีควำมจำเป็นในกำรใช้เงนิ
สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 5 ร่วมกบั สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ.์ ........จึงได้ดำเนินกำร
ตรวจสอบข้อเท็จจริง เม่ือวนั ท่.ี ........เดอื น.................25........ปรำกฎว่ำ พบขอ้ สังเกตท่ีเห็นควรแจ้งให้ท่ำนทรำบ
เพื่อประโยชน์ในกำรตรวจสอบบัญชขี องสกรณ์ ไดด้ ังน้ี
1. กำรปฏิบัติงำนเก่ียวกับกำรจ่ำยเงินกู้ให้กับสมำชิกสหกรณ์มีกำรแก้ไขระเบียบว่ำด้วยกำรให้
เงินกู้แก่สมำชิก โดยเพ่ิมเงื่อนไขในกำรขยำยวงเงินกู้เพ่ิม และกำรเปลี่ยนแปลงวิธีกำรจ่ำยเงินกู้เพ่ิมจำกระเบียบเดิม
และในกำรปฏิบัตงิ ำนมกี ำรจ่ำยเงินกู้ให้สมำชิกผูก้ ู้เกินสิทธท์ิ ่ีสมำชิกแต่ละรำยจะพึงกู้ได้ตำมสทิ ธ์ทิ ่ีระเบยี บกำหนด
ไว้ในระหว่ำงเดือน.................25.......ถึงเดอื น...............25........ จำนวน 900 สญั ญำ เป็นเงนิ 800,560,600.00 บำท
ในกำรจ่ำยเงนิ กู้ให้กับคณะกรรมกำรดำเนินกำรของสหกรณ์มีกำรจ่ำยเงินกู้สำมญั เกินระเบียบกำหนดไว้ จำนวน 8
รำย เป็นเงิน 3,800,000.00 บำท รวมทงั้ มกี ำรถือหุ้นตำ่ กว่ำระเบียบทก่ี ำหนด จำนวน 1 รำย
2. มีกำรมอบอำนำจในกำรถอนเงินรับฝำกของสมำชิกผู้กู้ตำมวงเงินกู้ที่ได้รับให้กับกรรมกำร
1 รำย เปน็ ผู้รับมอบอำนำจในกำรถอนเงิน ในระหวำ่ งเดือน...............25............ ถึงเดือน................25...........โดย
มีกำรถอนเงนิ ฝำกของสมำชกิ 80 รำย จำนวน 90 คร้งั เป็นเงนิ 4,200,600.00 บำท
3. กำรจ่ำยเงินกู้ให้เจ้ำหน้ำที่ของสหกรณ์ไม่เป็นไปตำมระเบียบว่ำด้วยกำรให้เงินกู้แก่สมำชิกโดย
เงินกู้สำมัญผ้กู ู้ตอ้ งถือหุ้นไมน่ ้อยกว่ำร้อยละ 22 ของเงนิ กู้ พบว่ำเจำ้ หน้ำท่ีของสหกรณ์ถือหุ้นไม่เป็นไปตำมระเบียบ
กำหนดไว้ จำนวน 14 รำย รวมทง้ั ถอื หนุ้ ไม่เปน็ ไปตำมระเบยี บว่ำด้วยหลักเกณฑ์กำรถือหุ้น จำนวน 4 รำย
-2-
สำนักงำนตรวจบัญชสี หกรณท์ ่ี 5 จงึ ขอแจ้งให้ทำ่ นทรำบเพือ่ ประโยชน์ในกำรวเิ ครำะหป์ จั จยั เสี่ยง
ของสหกรณท์ ่ีจะนำไปใช้ในกำรวำงแผนกำรตรวจสอบต่อไป
จงึ เรียนมำเพื่อโปรดพิจำรณำ
ขอแสดงควำมนับถือ
(....................................................)
ผอู้ ำนวยกำรสำนักงำนตรวจบญั ชีสหกรณท์ ี่ 5
กลุม่ กำกับมำตรฐำนกำรบัญชี
โทร......................................
โทรสำร................................
(ตัวอยา่ งหนังสือรอ้ งเรียนทสี่ ง่ ถึงอธบิ ดีกรมตรวจบญั ชสี หกรณ์ สงั่ การให้ ผอ สตท. 5 ดาเนินการ)
ทีอ่ ย.ู่ ..........................................
……………………………………………
วนั ที่ …………………………………………….
เรือ่ ง ขอควำมเปน็ ธรรมให้และตรวจสอบข้อเท็จจริงและเอกสำรหลักฐำนโครงกำร.....................
ฤดูกำรผลิตปี25.../25....ใหม่
เรียน อธิบดีกรมตรวจบัญชีสหกรณ์
สง่ิ ทส่ี ่งมำดว้ ย เอกสำรทเี่ ก่ียวข้องรวมจำนวน.........ฉบับ
ข้อ 1 ด้วยข้ำพเจ้ำนำย............................... อย่บู ำ้ นเลขที่ ............. หมู่ที่ .............ถนน...........
ตำบล……… อำเภอ………. จังหวัด….………รหัสไปรษณีย์........... หมำยเลขโทรศัพท์........... ปรำกฏตำมสำเนำ
บัตรประชำชนเอกสำรแนบท้ำยหนังสือฉบับนี้ (เอกสำรหมำยเลข 1) กระผมใคร่ขอร้องเรียนท่ำนอธิบดีเพื่อขอ
ควำมเปน็ ธรรมและใหต้ รวจสอบขอ้ เทจ็ จรงิ และเอกสำรโครงกำร.............................ฤดกู ำรผลิตปี 25.../25.....
ในกรณีของข้ำพเจ้ำที่ถูกกลำ่ วหำและตกเป็นลกู หนี้สหกรณ์ โครงกำร..................................น้ี จำนวน 2,000,000.00
บำท (สองล้ำนบำทถ้วน) ว่ำไม่ได้รับควำมเป็นธรรม กระผมอยำกใหท้ ่ำนอธิบดีส่ังกำรใหเ้ จ้ำหน้ำท่ีที่เกี่ยวข้องและ
ผู้รับผิดชอบตรวจสอบเอกสำรทุกรำยกำรอย่ำงละเอียด เพรำะข้ำพเจ้ำเชื่อโดยสุจริตใจว่ำข้ำพเจ้ำมิได้เป็นหนี้เงิน
ทดรองจ่ำยโครงกำร.......................ดังกล่ำว แต่ถกู เจ้ำหน้ำท่ี..............และผสู้ มร้รู ่วมคดิ จดั ทำเอกสำรเทจ็ เพ่อื ตกแต่ง
บญั ชียักยอกไป โดยกำรปลอมเอกสำร หรอื ทำเอกสำรเท็จ โดยปรำศจำกพยำนหลักฐำนอ้ำงองิ ของข้ำพเจ้ำ ทำให้
ขำ้ พเจำ้ ต้องตกเป็นลูกหน้ีเงนิ ทดรองจ่ำยโครงกำรดงั กลำ่ วของสหกรณ์จวบกระทั่งปจั จบุ ันน้ี
ขอ้ 2 ในเรื่องดงั กล่ำวข้ำพเจ้ำเคยร้องเรียนข้อเท็จจรงิ กับ..............................เป็นหนังสอื ลงวันท่ี
...........................................ปรำกฎตำมเอกสำรร้องขอควำมเป็นธรรม (เอกสำรหมำยเลข 2) และขอควำมเป็นด้วย
วำจำกับ................................................ให้ตรวจสอบข้อเท็จจริงอย่ำงละเอียด แต่ก็ไม่ได้รับกำรเอำใจใส่แต่อย่ำงไร
ทง้ั ที่ตำมหนังสือร้องขอควำมเป็นธรรมของข้ำพเจ้ำ ข้อ 3..................ข้ำพเจ้ำได้ช้ีไปว่ำเมื่อมีกำรสบั เปลยี่ นเจำ้ หน้ำที่
ทรี่ ับผิดชอบ ระบบบัญชีและกำรเงินมีควำมคลำดเคลื่อนไม่เปน็ ปัจจุบัน ข้ำพเจำ้ ได้ส่ังกำรให้ดำเนินกำรให้แล้วเสร็จ
ก่อนสิ้นปีบัญชี แต่เจ้ำหน้ำท่ีก็บ่ำยเบ่ียง อ้ำงเหตุผลเรื่อยมำ ข้ำพเจ้ำเห็นว่ำเป็นข้อบ่งช้ีและพิรุธอย่ำงมำก กำร
เพิกเฉยดังกลำ่ วเร่ือยมำ และอยู่ ๆ มีเอกสำรจำกทำงสหกรณแ์ จ้งว่ำข้ำพเจ้ำเปน็ หน้ี สองล้ำนบำทดังที่ปรำกฎ
ต่อมำสำนักงำนสหกรณจ์ ังหวัด...............ได้มีหนังสอื แจ้งให้คณะกรรมกำรดำเนินกำรสหกรณ์
...................จำกัด ใหแ้ ก้ไขข้อบกพร่องโดยให้เรยี กใหข้ ้ำพเจ้ำนำย....................................ชำระหนี้คืนเงนิ ยืมทดรองจ่ำย
จำนวน 2,000,000.00 บำท (สองลำ้ นบำท) ใหเ้ สร็จสน้ิ โดยเรว็
ขอ้ 3 ปจั จบุ นั หนี้ จำนวน 2,000,000.00 บำท สหกรณ์กำรเกษตร.................................จำกัด
ได้หักเงินรำยได้จำกกำรขำยผลิตผลและเงินรำยได้อื่นท่ีข้ำพเจ้ำควรได้ไปท้ังหมด และข้ำพเจ้ำได้นำไปชำระให้
บำงสว่ น เพ่อื ไมใ่ ห้ถกู ตรำหน้ำว่ำคดโกงสหกรณ์ และในฐำนะอดีตประธำนสหกรณ์ตอ้ งรักษำเกียรตภิ มู แิ ละศกั ด์ิศรไี ว้
ทั้งที่ครอบครัวต้องลำบำก ครอบครัวขำดสภำพคล่อง ปรำกฏตำมสำเนำใบเสร็จรับเงินท่ีแนบมำพร้อมหนังสือ
(เอกสำรหมำยเลข 4)
-2-
ขอ้ 4 เม่ือประมำณตน้ เดือน.........................ข้ำพเจ้ำได้ทรำบขำ่ วว่ำเจ้ำหน้ำที่..............ดังกล่ำวได้
ตกแต่งบญั ชและยักยอกเงินสหกรณแ์ ละสมำชิกจำนวนหลำยรำย ทำให้สหกรณแ์ ละสมำชิกเสียหำยรวมมูลคำ่ ทีส่ ูง
มำกนน้ั
ด้วยขอ้ เท็จจริงท่ีปรำกฏดงั กล่ำว ขำ้ พเจำ้ จึงเชือ่ วำ่ มีกำรตกแต่งบัญชีและปลอมแปลงเอกสำร
ปลอมแปลงลำยมือชื่อของข้ำพเจ้ำ เพื่อยักยอกเงินโครงกำร......................................ทำให้ข้ำพเจ้ำตกเป็นหน้ีสหกรณ์
อำศัยเหตุผล ข้อเท็จจริงดังท่ีกล่ำว ของท่ำนอธิบดีได้โปรดสั่งกำรให้ผู้เก่ียวข้องดำเนินกำรตรวจสอบข้อเท็จจริง
และเอกสำรในโครงกำร........................ดังกล่ำวของข้ำพเจ้ำอีกคร้ังหน่ึงด้วย เพ่ือคืนควำมยุติธรรมให้กับ
ข้ำพเจำ้ ตอ่ ไป
จงึ เรียนมำเพ่ือโปรดพิจำรณำ
ขอแสดงควำมนับถอื
(นำย................................................)
ผรู้ ้องขอควำมเปน็ ธรรม
(ตวั อยา่ งหนงั สอื รายงานผลการตรวจสอบขอ้ รอ้ งเรยี นฯ ต่อ ผอ. สตท.5)
บันทึกขอ้ ความ
สว่ นราชการ สำนักงำนตรวจบัญชสี หกรณ์………………. โทร. …………………………………………………………..
ที่ กษ ……… /........... วันท่ี …………เดือน…………………25……….
เรื่อง รำยงำนผลกำรตรวจสอบกำรข้อร้องเรยี นของสหกรณ์....................................... จำกดั
เรียน ผู้อำนวยกำรสำนักงำนตรวจบญั ชีสหกรณ์ท่ี 5
ตำมที่ได้มอบหมำยให้ผู้เชี่ยวชำญด้ำนกำรบัญชีและกำรสอบบัญชีและกลุ่มกำกับมำตรฐำน
กำรบัญชี เขำ้ ตรวจสอบขอ้ รอ้ งเรียนตำมหนงั สอื จำกนำย..................................... อยบู่ ้ำนเลขที่ ............. หมู่ที่
.............ถนน........... ตำบล………… อำเภอ…………. จังหวัด…………………รหัสไปรษณีย์........... หมำยเลขโทรศัพท์
.............. ลงวนั ท่ี.....................เรือ่ ง ขอควำมเป็นธรรมให้และตรวจสอบข้อเท็จจรงิ และเอกสำรหลักฐำนโครงกำร
................................ฤดูกำรผลิตปี 25.../25..... ใหม่ โดยผู้ร้องกลำ่ วว่ำตนถกู กล่ำวหำและตกเป็นหนี้สหกรณ์
ในโครงกำร............จำนวน 2,000,000.00 บำท (สองล้ำนบำทถ้วน) ว่ำไม่ได้รบั ควำมเป็นธรรม และเช่ือว่ำ
ตนไม่ไดเ้ ปน็ หน้เี งนิ ยืมทดรองจำ่ ยโครงกำร...................ดงั กล่ำว แต่ถกู เจ้ำหนำ้ ที่...........และผู้สมรู้รว่ มคดิ จัดทำ
เอกสำรเทจ็ เพ่ือตกแตง่ บัญชแี ละยักยอกไป และได้รอ้ งขอควำมเปน็ ธรรมและชี้แจงขอ้ เท็จจริงกบั ......................
เป็นลำยลกั ษณอ์ ักษรตำมหนงั สอื ลงวนั ที่ ........................และรอ้ งขอควำมเปน็ ธรรมด้วยวำ่ จำกับ.......................
ใหต้ รวจสอบขอ้ เทจ็ จรงิ อย่ำงละเอียด แต่ก็ไมไ่ ดร้ ับกำรเอำใจใส่และตรวจสอบข้อเทจ็ จริงแต่อย่ำงไร หน้ีจำนวน
ดังกล่ำวตนได้ชำระหน้ีไปบำงส่วนเพื่อไม่ให้ถูกตรำหน้ำว่ำคดโกงสหกรณ์ และในฐำนะอดีตประธำนสหกรณ์
ต้องรักษำเกียรติภูมิและศักดิ์ศรีไว้ ปัจจุบันมียอดหนี้คงเหลือประมำณ 30,000 .00 บำท จำกกำรตรวจสอบ
ข้อเท็จจรงิ ตำมขอ้ ร้องเรียนระหว่ำงวันที.่ .............เดอื น.........รวม........วัน สำมำรถสรุปผลกำรตรวจสอบได้ดังน้ี
1. ผลกำรตรวจสอบรำยกำรบัญชีเงินยมื ทดรองจำ่ ย จำกกกำรตรวจสอบเอกสำรรบั - จ่ำย
รำยกำรบัญชีเงนิ ยืมทดรองโครงกำร...........................ฤดกู ำรผลติ ตปี 25..../25.... (ตงั้ แต่วันท่.ี ..........เดือน............
ถึงวันท.่ี ...............เดือน..................25......) ตำมจำนวนเงินทนี่ ำย.....................................ร้องขอให้ตรวจสอบ จำนวน
2,000,000.00 บำท (สองล้ำนบำทถว้ น) พบว่ำมเี อกสำรหลกั ฐำนท่ีเกี่ยวขอ้ งกับกำรบันทกึ บัญชีเงนิ ยืมทดรองจ่ำย
โครงกำร...................ดงั กลำ่ ว ระบุว่ำจำ่ ยใหน้ ำย..............................เป็นผูย้ ืม/ลงลำยมือชอ่ื รับเงินยืมทดรองดงั กลำ่ ว
จำนวน 1,300,000.00 บำท และไม่พบเอกสำรหลักฐำนเกี่ยวกับกำรจ่ำยเงินยืมทดรองที่ระบุว่ำผู้ร้องเรียนเป็น
ผยู้ มื ทดรองดงั กล่ำว จำนวน 700,000.00 บำท
2. ผลกำรตรวจสอบรำยกำรที่ผิดปกติเพิ่มเติมในบัญชีลูกหน้ีกองทุนเพื่อชำระหนี้ จำกกำร
ตรวจสอบพบวำ่ มีกำรบันทกึ รำยกำรรบั ชำระและจ่ำยเงินในบญั ชีดังกลำ่ วในปี25............ มจี ำนวนเงนิ สงู ผดิ ปกติ
จงึ ไดส้ อบถำมผ้จู ัดกำรสหกรณ์และตรวจสอบเอกสำรใบสำคญั จำ่ ยเงินในปี 25........ถึงปี 25......... สรุปผลกำร
ตรวจสอบ คือ
จำกกำรสอบถำมนำย...................................ตำแหน่ง ผู้จดั กำร เก่ียวกับระเบยี บและมติที่ประชุม
คณะกรรมกำรเก่ียวกับบญั ชีลกู หนี้กองทนุ เพื่อชำระหน้ี ปรำกฎว่ำไม่มีระเบียบสหกรณ์และมติทีป่ ระชุมคณะกรรมกำร
ในกำรกำหนดแนวทำงกำรปฏิบัติงำนให้กับฝ่ำยจัดกำรเก่ียวกับบัญชีลูกหน้ีกองทุนเพื่อชำระหนี้แต่อย่ำงใด แต่
ฝ่ำยจัดกำรได้ดำเนินกำรเองในกำรจ่ำยเงินและรับชำระหน้ีจำกลูกหนี้ ซ่ึงจะคิดดอกเบี้ยร้อยละ 1 ของยอดที่จ่ำย
เงินกู้ในแตล่ ะรอบ สมำชิกจะขอกูจ้ ะต้องสมัครกองทุนเพื่อชำระหนคี้ นละ 1,000 บำท
-2-
จำกกำรตรวจสอบเอกสำรหลักฐำนประกอบกำรบันทึกบัญชี ตั้งแต่ปีบัญชี 25.......ถึงปีบัญชี
25........ และเอกสำรประกอบกำรจ่ำยเงินลูกหน้ีกองทุนเพื่อชำระหนี้ เจำ้ หนำ้ ท่.ี ............จัดทำใบรบั เงนิ กใู้ ห้กับ
สมำชิกเซ็นตร์ ับเงิน จำนวน 2 ฉบับ และไมม่ ีกำรอนุมัตจิ ่ำยเงิน ตน้ ฉบบั จะนำมำประกอบกำรบันทึกบัญชี สำเนำ
จะให้สมำชิก โดยท่ีสมำชิกไม่ต้องทำเอกสำรยื่นขอกู้แต่อย่ำงใด และได้ขยำยขอบเขตกำรตรวจสอบในระหว่ำง
วันที่.........เดือน..............ถึงวันท่ี..........เดือน...............25...........ปรำกฎว่ำเอกสำรกำรจ่ำยเงินลูกหน้ีกองทุนเพ่ือ
ชำระหน้ี เจำ้ หน้ำที่................ใช้ใบเบกิ เงนิ ในกำรจ่ำยเงินกู้และไม่มรี ำยละเอยี ดสมำชิกประกอบ
ข้อเสนอแนะจากการตรวจสอบ
1. จำกกำรตรวจสอบข้อร้องเรียนเกี่ยวกับบญั ชีเงนิ ยืมทดรองโครงกำร............ปี25....../25......
ในส่วนของเงินยืมทดรองจ่ำยที่ไม่พบเอกสำรหลักฐำนที่ระบุว่ำนำย........................เปน็ ผู้ยืมเงนิ และผู้ลงลำยมือช่ือ
รับเงินยืมทดรองดังกล่ำว จำนวน 700,000.00 บำท นำย......................(ผู้ร้องเรียน) ควรย่ืนเร่ืองขอตรวจสอบ
เอกสำรหลักฐำนเพ่ิมเติมกับคณะกรรมกำรดำเนินกำรสหกรณ.์ ...............จำกัด ต่อไป
2. ลูกหน้ีกองทุนเพื่อชำระหนี้ดังกล่ำว ผูส้ อบบญั ชีควรแจ้งข้อสังเกตใหค้ ณะกรรมกำรดำเนนิ กำร
ของสหกรณพ์ ิจำรณำดำเนินกำรแก้ไขใหถ้ ูกต้องเป็นไปตำมระบบกำรควบคุมภำยในที่ดีของสหกรณ์
จึงเรียนมำเพ่ือโปรดพิจำรณำ
(....................................................)
หวั หน้ำกลุม่ กำกบั มำตรฐำนกำรบัญชี
(....................................................)
ผ้เู ชี่ยวชำญด้ำนกำรบญั ชีและกำรสอบบญั ชี
(....................................................)
ผู้อำนวยกำรสำนักงำนตรวจบัญชสี หกรณท์ ี่ 5
(ตวั อย่างหนงั สือรายงานผลการตรวจสอบข้อรอ้ งเรียนฯ ตอ่ อธบิ ดีกรมตรวจบญั ชสี หกรณ์)
บนั ทึกข้อความ
ส่วนราชการ สำนกั งำนตรวจบัญชีสหกรณ์………………. โทร. …………………………………………………………..
ท่ี กษ ……………. /.......... วันท่ี …………เดอื น…………………25……….
เรื่อง รำยงำนผลกำรตรวจสอบขอ้ เท็จจรงิ กรณีนำย...........................................ร้องขอควำมเปน็ ธรรม
เรียน อิบดีกรมตรวจบัญชีสหกรณ์
ตำมที่ท่ำนอธิบดีกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ได้มีบัญชำให้สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ที่ 5 และ
สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณข์ อนแก่น พิจำรณำข้อร้องเรียนตำมหนังสอื นำย.......................................ลงวันที่
.....................เร่ือง ขอควำมเป็นธรรมให้และตรวจสอบข้อเท็จจริงและเอกสำรหลักฐำนโครงกำร......................
ฤดกู ำรผลิตปี 25.../25..... ใหม่ โดยผู้รอ้ งอ้ำงวำ่ ตนถูกกล่ำวหำและตกเป็นลูกหนีเ้ งินยืมทดรองโครงกำร..........
ฤดูกำรผลิตปี 25.../25..... จำนวน 2,000,000.00 บำท (สองล้ำนบำทถ้วน) โดยไมไ่ ดร้ ับควำมเป็นธรรม และ
ยนื ยันว่ำตนไม่ได้เป็นหนี้เงินยืมทดรองจ่ำยโครงกำร...................ดังกล่ำว แต่ถูกเจ้ำหน้ำที่.......และผู้สมรู้ร่วมคิด
จัดทำเอกสำรเท็จ เพื่อตกแตง่ บัญชีและยักยอกไป โดยปลอมแปลงเอกสำรหรือทำเอกสำรเท็จโดยปรำศจำกพยำน
หลกั ฐำนอำ้ งองิ และขอใหม้ ีกำรตรวจสอบเอกสำรทุกรำยกำรอย่ำงละเอียดนั้น
สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณท์ ่ี 5 และสำนักงำนตรวจบญั ชสี หกรณ์ขอนแก่น ได้ร่วมดำเนนิ กำร
ตรวจสอบข้อเทจ็ จริงและเอกสำรหลักฐำนตำมขอ้ ร้องเรยี นของรำยกำรบญั ชีเงนิ ยมื ทดรองดังกล่ำวแลว้ จงึ ขอรำยงำน
สรุปผลกำรตรวจสอบและกำรดำเนนิ กำรดงั น้ี
1. กำรจ่ำยเงินยืมทดรองโครงกำร..................ระหว่ำงวันท่ี...........เดือน.................ถึงวนั ที่............
เดือน..................25.......พบข้อสังเกตจำกกำรบันทึกบัญชีลูกหนี้เงินยมื ทดรองท่ีระบุวำ่ เป็นเงนิ ยืมทดรองของ
นำย.............................จำนวน 2,000,000.00 บำท (สองล้ำนบำทถ้วน) ดังน้ี
1.1 มีกำรจ่ำยโดยใบสำคัญจ่ำยระบุชอื่ นำย...................................เป็นผู้รบั เงินพร้อมลงลำยมือ
ชื่อผูร้ บั เงิน จำนวน 1,300,000.00 บำท (หนึ่งล้ำนสำมแสนบำทถว้ น)
1.2 มีกำรจ่ำยโดยไม่พบหลักฐำนใบสำคัญจ่ำย เนื่องจำกเอกสำรหลักฐำนท่ีสหกรณ์นำมำ
ให้ตรวจสอบถูกปลวกทำลำยเสียหำย ไม่สำมำรถตรวจสอบได้รวมถึงไม่มีหลักฐำนกำรจ่ำย จำนวน
700,000.00 บำท (เจ็ดแสนบำทถ้วน)
-2-
2. สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ที่ 5 จงึ ได้ดำเนินกำรเชิญนำย.......................................มำชี้แจง
ผลกำรตรวจสอบตำมข้อสังเกตดังกล่ำว เพอ่ื ยตุ ิเร่อื งร้องเรียน โดยแนะนำให้ไปดำเนินกำรขอตรวจสอบข้อเท็จจริง
เพิ่มเตมิ จำกสหกรณ์ หำกพบว่ำเจ้ำหนำ้ ท่สี หกรณ์เปน็ ผู้ดำเนินกำรทท่ี ำให้ตนเองเสยี หำยให้ไปดำเนินคดที ำงกฎหมำย
พร้อมทง้ั แจ้งให้คณะกรรมกำรดำเนนิ กำรสหกรณเ์ ร่งแก้ไขปัญหำในทำงท่ีถูกต้องเหมำะสมโดยเร็วต่อไป ซง่ึ ขณะน้ี
นำย.......................................อยู่ระหว่ำงดำเนินกำรเข้ำตรวจสอบข้อมูลเพ่ิมเติม ซ่ึงข้อแนะนำดังกล่ำว สำนักงำน
ตรวจบัญชีสหกรณท์ ่ี 5 ไดจ้ ัดทำหนังสือแจง้ ให้ นำย......................................ทรำบ ตำมสำเนำหนังสอื ที่แนบมำ
พรอ้ มนีด้ ้วยแลว้
จึงเรียนมำเพื่อโปรดพิจำรณำ
(....................................................)
ผู้อำนวยกำรสำนักงำนตรวจบัญชสี หกรณท์ ่ี 5
(ตัวอย่างหนงั สอื แจง้ ผลการตรวจสอบข้อเทจ็ จริงตามขอ้ ร้องเรยี น ให้ผรู้ ้องเรียนทราบ)
ท่ี กษ …….…. /….. สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ที่ 5
28/10 ถนนโพศรี ตำบลหมำกแขง้
อำเภอเมอื ง จงั หวัดอุดรธำนี 41000
วนั ที่ …………………………………………….
เร่ือง แจ้งผลกำรตรวจสอบข้อเทจ็ จรงิ และเอกสำรหลกั ฐำนโครงกำร......................................ฤดูกำรผลติ
ปี 25.../25.....
เรียน นำย......................................................
ตำมที่ทำ่ นไดม้ หี นงั สือถึงอธิบดีกรมตรวจบญั ชสี หกรณ์ ลงวนั ที่.........................เร่อื ง ขอควำม
เป็นธรรมให้และตรวจสอบขอ้ เท็จจรงิ และเอกสำรหลักฐำนโครงกำร...................ฤดกู ำรผลิตปี 25.../25..... ใหม่
โดยขอให้ตรวจสอบข้อเท็จจรงิ และเอกสำรหลักฐำนโครงกำร.............................ฤดูกำรผลติ ปี 25....../25.......
ในกรณีทีท่ ่ำนตกเป็นลูกหนสี้ หกรณ์ในโครงกำร............................ จำนวน 2,000,000.00 บำท (สองล้ำนบำท
ถว้ น) โดยไมไ่ ด้รับควำมเป็นธรรม แตถ่ ูกเจ้ำหน้ำท่ี..........และผู้สมรู้รว่ มคิดจดั ทำเอกสำรเท็จ เพื่อตกแต่งบัญชี
และยักยอกเงินไป โดยมีกำรปลอมแปลงเอกสำรหรือทำเอกสำรเท็จโดยปรำศจำกพยำนหลักฐำนน้ันสำนักงำน
ตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 5 และสำนกั งำนตรวจบัญชีสหกรณ์ขอนแก่น ได้รบั มอบหมำยจำกท่ำนอธิบดีกรมตรวจบัญชี
สหกรณ์ (นำย................................................) ใหร้ ว่ มดำเนนิ กำรตรวจสอบขอ้ เทจ็ จริง ซึ่งจำกกำรเข้ำตรวจสอบ
ข้อเท็จจริงระหว่ำงวันที่ .....................เดือน.....................25................สำมำรถสรุปผลกำรตรวจสอบ
โดยสังเขปเพื่อให้ท่ำนพิจำรณำดำเนนิ กำรต่อไป ดงั นี้
จำก กำรตรวจสอบกำรจ่ำยเงนิ ยมื ทดรองโครงกำร......................ฤดูกำรผลติ ปี 25...../25......
ระหวำ่ งวันที่...........เดอื น...................25............ถึงวันที่...............เดือน...................25........... พบว่ำกำรบันทึกรำยกำร
ลูกหน้ีเงินยืมทดรองท่ีระบุว่ำท่ำนเป็นลูกหน้ี จำนวน 2,000,0000.00 บำท (สองล้ำนบำทถ้วน) มีข้อสังเกต
จำกกำรบนั ทกึ บญั ชี ดังน้ี
1. มีกำรจ่ำยเงินโดยมีใบสำคัญจ่ำยที่ระบชุ ่ือทำ่ นเปน็ ผ้รู ับเงนิ พร้อมลงลำยมือชอ่ื ผู้รับเงิน จำนวน
1,300,000.00 บำท (หนง่ึ ล้ำนสำมแสนบำทถ้วน)
2. มีกำรจ่ำยโดยไม่พบหลักฐำน เน่ืองจำกเอกสำรหลักฐำนที่สหกรณ์นำมำให้ตรวจสอบถูกปลวก
ทำลำยเสียหำย ไม่สำมำรถตรวจสอบได้รวมถึงไม่มีหลักฐำนกำรจ่ำย จำนวน 700,000.00 บำท (เจ็ดแสน
บำทถว้ น)
-2-
ในกำรน้ีสำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ท่ี 5 แนะนำให้ทำ่ นดำเนินกำรขอตรวจสอบข้อเท็จจริง
เพิม่ เติมจำกสหกรณ์ หำกพบว่ำเจำ้ หน้ำท่สี หกรณเ์ ปน็ ผู้ดำเนนิ กำรท่ที ำใหต้ นเองเสียหำยใหไ้ ปดำเนินคดที ำงกฎหมำย
พรอ้ มท้ังแจ้งให้คณะกรรมกำรดำเนนิ กำรสหกรณเ์ รง่ แก้ไขปัญหำในทำงที่ถูกต้องเหมำะสมโดยเร็วตอ่ ไป
จงึ เรยี นมำเพ่ือโปรดพิจำรณำ
(....................................................)
ผ้อู ำนวยกำรสำนักงำนตรวจบญั ชีสหกรณท์ ี่ 5
(ตวั อยา่ งหนังสอื สาเนารายงานผลการตรวจสอบข้อรอ้ งเรียนฯ ถึง หน. สตส.....)
บันทึกข้อความ
ส่วนราชการ สำนกั งำนตรวจบัญชสี หกรณ์………………. โทร. …………………………………………………………..
ที่ กษ ……………. /……….. วนั ท่ี …………………………………………….
เรอื่ ง ส่งสำเนำหนงั สือรำยงำนผลกำรตรวจสอบข้อร้องเรียนของสหกรณ์.......................... จำกดั
เรยี น หวั หนำ้ สำนักงำนตรวจบญั ชสี หกรณ์..................
ดว้ ยสำนกั งำนตรวจบญั ชสี หกรณ์ท่ี 5 รับหนงั สอื นำย..................................... ลงวนั ที่............
เดือน.......................พ.ศ............. เร่ือง ขอควำมเป็นธรรมให้และตรวจสอบข้อเท็จจริงและเอกสำรหลักฐำน
โครงกำร...................ฤดกู ำรผลิตปี 25.../25..... ใหม่ โดยสำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ที่ 5 และสำนักงำนตรวจ
บัญชสี หกรณ์..................ไดร้ ว่ มกันเข้ำตรวจสอบขอ้ เท็จจริงไปแลว้ นัน้
สำนกั งำนตรวจบญั ชีสหกรณ์ที่ 5 จึงขอส่งสำเนำหนังสือรำยงำนผลกำรตรวจสอบข้อร้องเรียน
ของสหกรณ์............................จำกัด เพอื่ ใหส้ ำนักงำนตรวจบญั ชีสหกรณ์..............ดำเนนิ กำรแจง้ ข้อสังเกตให้สหกรณ์
..............................จำกัด พร้อมทั้งรำยงำนให้รองนำยทะเบียนสหกรณ์พิจำรณำดำเนินกำรตำมอำนำจหน้ำที่ต่อไป
ท้งั นไ้ี ด้แจ้งผลกำรตรวจสอบให้ผู้รอ้ งเรยี นทรำบ ตำมสำเนำหนงั สือท่ีแนบมำพรอ้ มนี้ ด้วยแล้ว
จงึ เรยี นมำเพ่ือพจิ ำรณำดำเนนิ กำร
(....................................................)
ผู้อำนวยกำรสำนกั งำนตรวจบัญชีสหกรณท์ ่ี 5