หนังสือการเดินทางของแหล่งเรียนรู้เชิงคุณธรรมเครือข่ายความสุขชุมชนสู่ชุมชนปันสุข

ทีม่ า...

การเดินทางของแหลง่ เรียนรู้เชงิ คุณธรรมเครอื ขา่ ยความสขุ ชุมชนสู่ชุมชนปนั สุข

ĀîĆÜÿČĂđúŠöîĊĚǰ îĞćđÿîĂëċÜđÿšîìćÜÖøąïüîÖćøĒúą
ĂÜÙŤðøąÖĂïìĊęÿĞćÙĆâĔîÖćøđðŨîĒĀúŠÜđøĊ÷îøĎšđßĉÜÙčèíøøö
đÙøĂČ ×Šć÷Ùüćöÿč×ǰÝćÖÖćøïĂÖđúŠćđøČĂę Üēé÷ßöč ßîîĆÖðäïĉ êĆ ĉ
đÙøČĂ×ćŠ ÷Ùüćöÿč×ǰēé÷đøöęĉ ÝćÖ

ความเป็นมา (อดตี )

เป็นอยู่ (ปจั จุบนั )
เปน็ ไป (เปา้ หมายอนาคต)

øüöëċÜÖćøĒúÖđðúĊę÷îĂÜÙŤÙüćöøšĎĔîéšćîÖćøóĆçîć
ĒĀúŠÜđøĊ÷îøšĎđßĉÜÙčèíøøöĔîđÙøČĂ׊ć÷Ùüćöÿč×ĒúąÖćøîĞćĕð
ÿĎŠÖĉÝÖøøöÙüćöéĊǰ ñĔšĎ Āǰš ǰñĎšøĆï


“ชมุ ชนปนั สขุ ”

การเดินทางของแหลง่ เรยี นรเู้ ชิงคณุ ธรรมเครอื ข่ายความสุขชุมชนส่ชู ุมชนปนั สุข

สารบัญ

เรื่องนา่ รู้เกย่ี วกับแหล่งเรยี นรู้เชงิ คุณธรรม 11

Ļǰ ßčößîÖïĆ Ùèč íøøö

Ļǰ ÙüćöĀöć÷ĒĀúŠÜđøĊ÷îøđĎš ßÜĉ Ùčèíøøö

Ļǰ ĂÜÙŤðøąÖĂïĒĀúÜŠ đø÷Ċ îøđšĎ ßĉÜÙčèíøøö

Ļǰ Ēîüðäïĉ Ćêìĉ ęĊĒĀúÜŠ đøĊ÷îøšĎđßÜĉ ÙčèíøøöêĂš ÜöĊ

Ļǰ ĒîüÙéĉ ÖćøóĆçîćĂ÷ćŠ Ü÷ĆÜę ÷îČ ×ĂÜĒĀúÜŠ ÖćøđøĊ÷îøĎš

Ļǰ ÖüŠćÝąđðŨîǰĶĒĀúÜŠ đøĊ÷îøĎšđßÜĉ ÙčèíøøöđÙøĂČ ×Šć÷Ùüćöÿ×č ßčößîķ

Ļǰ đøČĂę ÜđúŠćÝćÖóČĚîìĊÖę üćŠ ÝąđðŨîýĎî÷ŤÖćøđøĊ÷îøšĎ

Ļǰ đøČĂę ÜđúćŠ ÝćÖóîČĚ ìđĊę ÙøČĂ׊ć÷Ùüćöÿč×

Ļǰ ĂÜÙŤÙüćöøĔĎš îÖćøóçĆ îćĒĀúŠÜđøĊ÷îøĎđš ßÜĉ Ùčèíøøö

Ļǰ ÖćøÿĂęČ ÿćøõćóúĆÖþèߍ öč ßî

การเดนิ ทางของแหลง่ เรยี นรเู้ ชิงคุณธรรมเครอื ขา่ ยความสุขชมุ ชนส่ชู ุมชนปันสุข

จากแหล่งเรียนร้เู ชงิ คุณธรรม..ไปส.ู่ .ชมุ ชนสร้างสขุ 22
Ļǰ øðĎ ĒïïĔîÖćøóçĆ îćßčößîÿøćš Üÿ×č
Ļǰ ÖćøÝĆéÖćøßčößîÖĆïÿëćîÖćøèĒŤ óøŠøąïćéǰĕüøĆÿēÙēøîŠć
Ļǰ Ēîüðäïĉ êĆ ìĉ éęĊ ĔĊ îÖćøøĆïöĂČ ÖĆïÖćøĒóøŠøąïćé×ĂÜĕüøĆÿēÙēøîŠć
Ļǰ üëĉ ĊßĊüêĉ ĔĀöÖŠ Ćïÿč×ßöč ßî
Ļǰ ĒîüìćÜÖćøÿøšćÜÙüćö÷ęÜĆ ÷Čî×ĂÜßöč ßî

จากชมุ ชนสรา้ งสุข..ไปสู่..ชมุ ชนปันสุข 11

บทส่งท้ายจากเครอื ขา่ ยความสุขชมุ ชน 11

ภาคผนวก 11
คณะผู้จดั ทําและบทสง่ ท้าย 11

การเดนิ ทางของแหลง่ เรยี นรูเ้ ชิงคณุ ธรรมเครอื ข่ายความสุขชมุ ชนส่ชู มุ ชนปนั สุข

เร่อื งนา่ รู้

เก่ียวกับแหล่งเรียนรเู้ ชงิ คณุ ธรรม

6

เร่อื งนา่ รูเ้ ก่ียวกับแหลง่ เรยี นรูเ้ ชงิ คณุ ธรรม

แ ห ล ง เ รี ย น รู เ ชิ ง คุ ณ ธ ร ร ม
หมายถึง

ĒĀúŠÜøüöǰĂÜÙŤÙüćöøĎšđßĉÜÙčèíøøöìĊęĕéšøĆïÖćø÷ĂöøĆï
ĔîøĎðĒïïÿČęĂǰ üĆÿéčǰ õĎöĉðŦââćǰ öĊñĎšøĎšĒúąñĎšöćđøĊ÷îøĎšǰ öĊ
ÖøąïüîÖćøĒúÖđðúĊę÷îđøĊ÷îøĎšǰ đóČęĂîĞćÙüćöøĎšĕðĔßšóĆçîć
êîđĂÜǰßčößîǰĒúąÿĆÜÙöǰēé÷öĊđðŜćĀöć÷ǰđóČęĂÙčèÙŠćǰÙüćö
éĊǰÖćøóċęÜóćêîđĂÜǰĒúąÖćøߊü÷đĀúČĂđÖČĚĂÖĎúĔîÿĆÜÙö
ýîĎ ÷ŤÙèč íøøöǰ ǰÙĎŠöČĂÖćøïøĉĀćøĒĀúŠÜđøĊ÷îøšĎđßÜĉ Ùèč íøøö


7

เรอ่ื งนา่ รู้เกย่ี วกับแหล่งเรยี นรเู้ ชิงคุณธรรม

ชุมชนกับคุณธรรม

โดย รศ.นพ.สุรยิ เดว ทรีปาตี

ñšĎĂĞćîü÷ÖćøýîĎ ÷ŤÙčèíøøöǰ ĂÜÙŤÖćøöĀćßî


“ คณุ ธรรมในชุมชน ควรมีองค์ประกอบ 2 ส่วน

8 คอื
ǰÙüøöĊíøøöîâĎ ǰđóĂČę ĔĀšđÖĉéÖćøïøĀĉ ćøÝéĆ ÖćøìęĊéǰĊ ǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰ
ǰÙüøöĊõćÙìĊ ĊęìĞćÜćîøüŠ öÖîĆ ǰđóøćąÿŠÜñúêĂŠ ÖćøđÖéĉ

ÖćøöÿĊ üŠ îøŠüöĔîÖćøóçĆ îćßöč ßîǰÝąìĞćĔĀđš Öéĉ Öćø

”đðúĊę÷îĒðúÜóùêĉÖøøöìéĊę Ċ×îĚċ

เรอื่ งนา่ รเู้ กยี่ วกบั แหลง่ เรยี นรเู้ ชงิ คณุ ธรรม

ÖćøöĊÿŠüîøŠüöǰßčößîìšĂÜëĉęîǰìĊęéĞćđîĉîÖćøĕéšðøąÿïñúÿĞćđøĘÝÝîÿćöćøë
đðŨîêšîĒïïéšćîÙčèíøøöĕéšîĆĚîǰ ÝąêšĂÜöĊĀúĆÖÖćøéĞćđîĉîÜćîìĊęÿĞćÙĆâǰ ÙČĂǰ ÖćøöǰĊ
ÿŠüîøŠüö×ĂÜÙîĔîßčößîìšĂÜëĉęîîĆĚîėǰ ĔîÖøąïüîÖćøìĞćÜćîĒêŠúą×ĆĚîêĂîǰ ēé÷
ðøąÖĂïĕðéšü÷

ĻǰÖćøöĊÿŠüîøŠüöĔîÖćøÙšîĀćךĂöĎúÝøĉÜǰ ךĂđìĘÝÝøĉÜǰ êšîìčîÙüćöéǰĊ
ĒúąðŦâĀćìĊęĂ÷ćÖĒÖšøŠüöÖîĆ

ĻǰÖćøöĊÿŠüîøŠüöĔîÖćøðøąÖćýđÝêîćøöèŤǰ ìĊęÝąéĞćđîĉîÖćøĔĀšđøČęĂÜîĆĚîėǰ
ÿĞćđøĘÝǰêćöđðćŜ Āöć÷×ĂÜßčößîìĂš Üëęĉî

ĻǰÖćøöÿĊ üŠ îøŠüöĔîÖĉÝÖøøöĒñîÜćîĀøĂČ ēÙøÜÖćøîĚĆîėǰ Ēúąĕééš ćĞ đîĉîÖćø
êćöĒñîÜćîîĚĆîøüŠ öÖîĆ ǰÝîđðŨîüĉëĊ

ĻǰÖćøöĊÿŠüîøüŠ öĔîÖćøÿøšćÜĒúąðäĉïĆêĉêćöÖêÖĉ ćǰ ×Ăš êÖúÜǰ íøøöîâĎ ×ĂÜ
ßöč ßîìĂš ÜëęĉîîîĚĆ ė

Ļǰ ÖćøöĊÿŠüîøŠüöĔîÖćøßęČîßö÷Ö÷ŠĂÜïčÙÙúĀøČĂĀîŠü÷ÜćîìęĊÙüøÙŠćĒÖŠÖćø
÷Ö÷ŠĂÜ

ĻǰÖćøöĊÿüŠ îøŠüöĔîÖćøĒúÖđðúę÷Ċ îđøĊ÷îøǰšĎ ëĂéïìđø÷Ċ îǰ đóĂęČ ðøĆïðøÜč ĒÖšĕ×ǰ
ĀøČĂÝéĆ ĔĀšöĊøąïïÖćøéćĞ đîîĉ Üćîǰ ÖćøÝĆéÿõćóĒüéúĂš öêćŠ Üėǰ ĔĀšđĂĂČĚ êŠĂ
ÖćøéćĞ đîĉîÜćîìĊęöĊÿõćóìĊęé×Ċ îĚċ ǰ

คณุ ลักษณะของคุณธรรมในชุมชน 9

• êĂš ÜìćĞ ÖîĆ đĂÜǰĒúąìĞćĂ÷ŠćÜöĊÿüŠ îøüŠ öÝîđÖĉéóùêÖĉ øøöìéĊę Ċ×ĚċîđÖéĉ Ùüćö
đ×ćš ĔÝĔîÿÜĉę ìęĊìćĞ

• êšĂÜÝĆïêšĂÜĕéǰš ēé÷ñćŠ îÿęĂČ ǰñćŠ îÖćøđúćŠ đøČĂę ÜǰïĂÖđúćŠ ÿćöćøëöĂÜđĀĘîĕéš
éüš ÷êć

เรือ่ งนา่ รูเ้ ก่ยี วกับแหล่งเรียนรู้เชิงคณุ ธรรม

โดย นายยงจริ ายุ อปุ เสน

ñĎšÝéĆ ÖćøÿćĞ îÖĆ ÿŠÜđÿøöĉ Ēúą×ïĆ đÙúęČĂîđÙøĂČ ×ćŠ ÷ìćÜÿĆÜÙö
ýĎî÷ÙŤ èč íøøöǰ ĂÜÙŤÖćøöĀćßî


“ เปา้ หมายของศนู ย์การเรียนร้เู ชงิ คุณธรรม
คือ
เป็นต้นแบบเชงิ คุณธรรม (พเ่ี ลย้ี ง) ใหค้ นอื่นได้

”10

เรอื่ งน่าร้เู ก่ียวกับแหลง่ เรียนร้เู ชิงคุณธรรม

องคป์ ระกอบหลักของแหลง่ เรียนร้เู ชงิ คณุ ธรรม

• êšĂÜöĊēÙøÜÿøćš ÜǰĕéĒš ÖŠǰÖćøöĊìĊęêÜĚĆ ìęđĊ ĀöćąÿöǰđéĉîìćÜÿąéüÖêĂŠ Öćø
đéĉîìćÜ×ĂÜÙîìÝęĊ ąöćđø÷Ċ îøšĎ

• êĂš ÜöÖĊ ćøïøĀĉ ćøÜćîǰöĊìöĊ ÜćîǰÖøøöÖćøǰêüĆ ĒìîßčößîǰìÿĊę ćöćøë
×ĆïđÙúĂČę îĕéš

• êšĂÜöÖĊ øąïüîÖćøđøĊ÷îøǰĎš ñćŠ îÖĉÝÖøøöǰēé÷ìöĊ ÜćîêĂš ÜöĊđÙøęČĂÜöĂČ ìęĊ
đĂČĂĚ êĂŠ Öćøđø÷Ċ îøĎš

• öÿĊ îč ìøĊ÷ąǰììęĊ ĞćĔĀđš ÖĉéÙüćöðøąìïĆ ĔÝ îŠćéċÜéĎéǰđßîŠ ǰöĊÖćøêĂš îøïĆ
ìĂĊę ïĂŠčîǰÖîĆ đĂÜǰđðŨîÖúĆ ÷ćèöêĉ ø

คณุ ลักษณะของต้นแบบเชิงคุณธรรม

• ßöč ßîêĂš ÜđÖéĉ Öćøđðúę÷Ċ îĒðúÜìĊéę Ċ×îĚċ
• öøĊ ąïïĒúąÖúĕÖĔîßčößîǰĒïïöĊÿŠüîøüŠ ö
• ëćŠ ÷ìĂéÙüćöøĎšÿñŠĎ ĎšĂîęČ ĕéš

11

เร่ืองนา่ รู้เก่ยี วกับแหลง่ เรยี นรูเ้ ชิงคณุ ธรรม

องค์ประกอบของแหล่งเรยี นร้เู ชงิ คณุ ธรรม

12

เรอื่ งนา่ รเู้ ก่ียวกบั แหล่งเรียนรู้เชิงคุณธรรม

13

เรอื่ งนา่ รเู้ ก่ียวกบั แหล่งเรยี นรู้เชงิ คณุ ธรรม

องคป์ ระกอบทศ่ี นู ยก์ ารเรยี นรคู้ วรตอ้ งมี

Ļǰ êšĂÜöĊóČĚîìđęĊ Āöćąÿöǰÿü÷Üćöǰđ×ćš ëċÜÜŠć÷
Ļǰ öĊĂÜÙŤÙüćöøšĎìĊęđÖĉéÝćÖÖćøðäïĉ ĆêÝĉ øĉÜǰĒúąđß÷Ċę üßćâ
Ļǰ êšĂÜöÙĊ îìęĊöĊĔÝøüŠ öǰđÿ÷Ċ ÿúąǰĒïŠÜðîŦ
Ļǰ êĂš ÜöøĊ ąïïĒúąÖúĕÖìĊęßéĆ đÝî

ǰöĒĊ ñîǰöĊđðćŜ Āöć÷
ǰöĊñšĎøïĆ ñéĉ ßĂï
ǰöĊÖćøïøĉĀćøÝĆéÖćøìęéĊ Ċ

14

เรอื่ งน่ารู้เกีย่ วกบั แหล่งเรยี นรู้เชงิ คณุ ธรรม

แนวปฏิบัตทิ ศี่ นู ย์การเรยี นร้ตู อ้ งมี

Ļǰ đðŗéĔÝøïĆ ĂąĕøĔĀöėŠ ǰøĆïÖćøđðú÷Ċę îĒðúÜìđęĊ Öĉé
Ļǰ đøęĉöéĞćđîîĉ ÜćîÝćÖêîš ìčîìĊęöĊ
Ļǰ úÜöČĂìćĞ ĒïïǰđúĘÖǰĒÙïǰßéĆ
Ļǰ ĀćÖöĊÙîĕöđŠ ĀĘîéüš ÷ǰĶßćŠ Üđ×ćķǰìĞćĔĀđš ðîŨ êüĆ Ă÷ŠćÜ
Ļǰ ßćŠ ÜÿÜĆ đÖêǰÿąìšĂîñúǰĒúąóçĆ îćÖćøđøĊ÷îøšĎ
Ļǰ ÿøšćÜÿøøÙÜŤ ćîĀøČĂîüĆêÖøøöĔĀöŠėǰĔĀšĒêÖêŠćÜÝćÖìęĂĊ îČę

15

เร่ืองนา่ รูเ้ กี่ยวกบั แหล่งเรียนรู้เชงิ คณุ ธรรม

สะทอ้ นผล

แนวคดิ การพัฒนาอยา่ งย่ังยนื ของศนู ยก์ ารเรยี นรู้

Ļǰ ýĎî÷ÖŤ ćøđø÷Ċ îøšÝĎ ąêĂš ÜÝéĆ ÖćøđøęČĂÜøćüêŠćÜėǰ×ĂÜÙîĔîßöč ßîĕéš
Ļǰ êĂš ÜöĊÙüćöøĔĎš îđøęĂČ ÜÖćøÿøšćÜÖćøöĊÿüŠ îøüŠ öìęéĊ ǰĊ ǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰ

ìÖč õćÙÿüŠ îǰ ǰêšĂÜøšĎĀîćš ìę
Ċ
Ļǰ êĂš ÜøĎšđøČĂę ÜÖćøÿøšćÜÿ×č ×ĂÜßöč ßîǰ ìĚÜĆ ïÙč ÙúĒúąßčößî

Ļǰ êĂš ÜøšĎüĉëÖĊ ćøĔßšßüĊ ĉêêćöüëĉ ßĊ čößî
Ļǰ øÝĎš ĆÖÖćøðøĆïêĆüĔîÖćøđðúę÷Ċ îĒðúÜ×ĂÜēúÖ
Ļǰ êšĂÜöĔĊ ÝǰìĞćÝøĉÜǰđðîŨ ðøąÝĞćǰĒúąêŠĂđîęČĂÜ

16

เรอื่ งนา่ รูเ้ กีย่ วกับแหลง่ เรยี นรูเ้ ชงิ คุณธรรม

กวา่ จะเป็น

แหลง่ เรยี นรูเ้ ชงิ คุณธรรม
เครอื ข่ายความสขุ ชุมชน

17

เรื่องนา่ ร้เู ก่ียวกบั แหลง่ เรยี นร้เู ชงิ คุณธรรม

เปน็ มา

(อดตี )

พ้นื ที่ คน
• ĕöŠÿćöćøëđóćąðúĎÖĕéš
• öìĊ øóĆ ÷ćÖøĒêŠĕöŠöĊÖćøÿøćš ÜöĎúÙćŠ • đÖĉéߊĂÜüŠćÜ×ĂÜüĆ÷
• ×ćéÖćøöÿĊ üŠ îøüŠ ö
การบริหารจดั การ • ðâŦ Āćéćš îđýøþåÖÝĉ ÿ×č õćó
• ĕööŠ øĊ ąïïĒúąÖúĕÖÖćø×ĆïđÙúęĂČ î
• óÜęċ óćõć÷îĂÖöćÖÖüćŠ óÜęċ óćÖîĆ đĂÜ

18

เร่อื งน่ารู้เกย่ี วกับแหลง่ เรยี นรูเ้ ชงิ คุณธรรม

พน้ื ท่ี คน การบรหิ ารจัดการ

• ĕöŠÿćöćøëđóćąðúĎÖ • đÖéĉ ßĂŠ ÜüŠćÜ×ĂÜü÷Ć ǰ ü÷Ć • ĕöŠöĊøąïïÖúĕÖÖćø×Ćï
ĕéǰš óîČĚ ìęĊĒĀÜš ĒúšÜǰ éĉîĕöŠ ÿÜĎ Ăć÷čöćÖǰĒøÜÜćîĂĂÖ đÙúĂęČ îǰ×ćéÙüćöøǰšĎ Ùüćö
Ăéč öÿöïøĎ èŤǰ Ĕßÿš ćøđÙöĊ îĂÖóîĚČ ìĊęǰ đ÷ćüßî÷ÜĆ đ×ćš ĔÝĔîìćÜđé÷Ċ üÖĆî
ĔîÖćøñúĉê ĕöŠöĊÿŠüîøŠüö×ćéÖćøÿŠÜ
êĂŠ ĂÜÙŤÙüćöøĎǰš üĉëßĊ üĊ ĉêǰ • óċęÜóćõć÷îĂÖöćÖÖüŠć
• öĊìøĆó÷ćÖøĒêŠĕöŠöĊÖćø üĆçîíøøöǰĔĀšøîčŠ ëĆéĕð óċęÜóćÖĆîđĂÜ
ÿøćš ÜöúĎ ÙćŠ ǰ×ćéĒñîÖćø
ÝĆéÖćøìøĆó÷ćÖø×ćé • ×ćéÖćøöÿĊ ŠüîøüŠ öǰ êćŠ Ü
ÙüćöøĎšÙüćöđךćĔÝĔî ÙîêŠćÜĂ÷ĎŠǰĕöŠđĀîĘ Ùèč ÙćŠ
ÖćøóĆçîćǰ Ēúąÿøćš Ü ĀøČĂðøąē÷ßîìŤ Ċđę Öéĉ ×ċĚî
öĎúÙŠć×ĂÜìøĆó÷ćÖø
• ðŦâĀćéšćîđýøþåÖĉÝǰ
×ćéÙüćööęĆîÙÜìćÜÖćø
đÜîĉ ǰđðŨîĀîĊÿĚ îĉ ǰĕööŠ ĊđÜîĉ
ĂĂö

• ðŦ â Ā ć éš ć î ÿč × õ ć óǰ
ï øĉ ē õ Ù Ă ć Ā ć ø ìĊę ĕ öŠ
ðúĂéõ÷Ć ǰ ÙîđðŨîēøÙ
đøČĚĂøÜĆ öćÖ×îĚċ

19

เรื่องน่ารู้เก่ยี วกบั แหลง่ เรียนรู้เชงิ คณุ ธรรม

เปน็ อยู่

(ปจั จุบัน)

• มรี ะบบและกลไกทเี่ ขม แขง็ • ใชเครอื่ งมือในการขับเคลอ่ื น
• พัฒนาอยา งมีสว นรวม • ชุมชนมีศักยภาพ

• มีการจดั การความรูและพัฒนาเครือขา ย

• เกดิ ความภูมิใจ เหน็ คณุ คา

• ชมุ ชนเปด ใจเรียนรู และปรบั ตัว

20

เรอ่ื งนา่ รเู้ กย่ี วกบั แหลง่ เรยี นรูเ้ ชิงคณุ ธรรม

มรี ะบบและกลไกทเ่ี ขม แขง็ ชมุ ชนมีศกั ยภาพ เกดิ ความภมู ใิ จ
เหน็ คุณคา
• ñĎšîĞćöĊÙčèíøøöǰ ìĞćêĆü • öĊ Ù ü ć ö øĎš Ù ü ć ö
đðîŨ êüĆ Ă÷ŠćÜìĊęéĊ đßĊę÷üßćâĔîéšćîêŠćÜėǰ • ßčößîêøąĀîĆÖđĀĘîÙüćö
Ý ć Ö ð ø ą ÿ ï Ö ć ø èŤ ìęĊ ìĞ ć ÿĞćÙĆâüŠćêîđĂÜđðŨîÿŠüî
• öĊÖøøöÖćøøĆïñĉéßĂïǰ Ă÷ŠĎǰ đßîŠ ǰ ðøćßâߍ čößî ĀîęÜċ ×ĂÜóČĚîìęĊ
ÙĂ÷êĉéêćöǰ ðøąđöĉîǰ ĀøČĂÝćÖĂÜÙŤÙüćöøšĎìĊęĕéš
ĒúąóĆçîć đóĉęöđêĉöÝćÖđÙøČĂ׊ć÷ • ßčößîõĎöĉĔÝĔîóČĚîìĊę×ĂÜ
ĀøĂČ ĀîŠü÷Üćîõć÷îĂÖ êîđĂÜĒúąóøšĂööĊÿŠüî
• ßčößîđðŨîñšĎðäĉïĆêĉêćö øüŠ öĔîÖćøóĆçîć
Ă÷ŠćÜđ×öš Ē×ĘÜ • öĊÖćøøüöÖúčŠöđóęČĂóĆçîć
ýĆÖ÷õćóêîđĂÜǰđߊîǰÖúöŠč • đÖĉéÙčèíøøöĔîßčößî
ใชเ ครอ่ื งมอื ในการขบั เคลอ่ื น ðøąÖĂïĂćßóĊ ǰÖćøýÖċ þćǰ ìęĊđðŨîĒïïĂ÷ŠćÜĔîÖćø
ÖćøïøĀĉ ćøÝéĆ ÖćøóîĚČ ìǰĊę ǰ đø÷Ċ îøšĎ
• đ Öĉ é ך Ă ê Ö ú Ü Ā øČ Ă
í ø ø ö îĎ â ßč ö ß î ìĊę đ Öĉ é มีการจัดการความรู ชมุ ชนเปดใจ เรียนรู
Ý ć Ö Ö ć ø ÖĞ ć Ā î é đ ðŜ ć และพัฒนาเครอื ขา ย และปรับตวั
Āöć÷Ùüćöÿ×č ǰüëĉ ßĊ Ċüêĉ ǰìĊę
ÿćöćøëǰĶßĚĊßĆéǰüĆéĕéšÜćŠ ÷ǰ • öĊ Ö ć ø ÝĆ é ø ą ï ï Ö ć ø • ßčößîđðŗéĔÝøĆïÿęĉÜĔĀöŠėǰ
ìćĞ ĕéÝš øÜĉ ǰ ĒúąĂ÷ĔŠĎ îüëĉ Ċ ÝĆ é Ö ć ø Ù ü ć ö øšĎ Ē ú ą ĕðóçĆ îćǰ đßîŠ ǰ ǰ ÖćøĔßš
×ĂÜêîđĂÜķǰøŠüöÖîĆ ÿćöćøëëŠć÷ìĂéÿŠĎñšĎöć ēà đßĊ ÷ ú öĊ đ éĊ ÷ Ĕ î Ö ć ø
đø÷Ċ îøšĎĕéš ðøąßćÿĆöóĆîíŤ×ĂÜßčößîǰ
• öĊ Ē ñ î éĞ ć đ îĉ î Ü ć î ìęĊ Ā øČ Ă ÿŠ Ü đ ÿ øĉ ö Ö ć ø × ć ÷
ßĆéđÝî • ÿćöćøëëŠć÷ìĂéĂÜÙŤ ñúêĉ õèĆ æŤ ïøÖĉ ćø
ÙüćöøšĎÿĎÿŠ ćíćøèąǰ ĀøČĂ
• ìïìüîǰ ĒúÖđðúĊę÷îǰ ĒúÖđðúęĊ÷îñŠćîđÙøČĂ׊ć÷ • öÖĊ ćøðøĆïêĆüǰ üćÜĒñî
ÿĒöúŠćĞ ąđÿóöĆçĂîćøŠüöÖĆîĂ÷ŠćÜ êŠćÜėǰĕéš đóČęĂóøšĂöÖĆïÿëćîÖćèŤ
ìęĊĕöŠÙćéÙĉéǰ đߊîǰ Öćø
พฒั นาอยา งมสี ว นรวม • ×÷ć÷đÙøČĂ׊ć÷Ùüćö ðŜĂÜÖĆîÖćøĒóøŠøąïćé
øüŠ ööĂČ ǰ đøĊ÷îøšĎǰ ĒúąîćĞ ×ĂÜđßČĚĂĕüøÿĆ ēÙēøîćŠ ǰ
• ĶøŠüöÖĆîÙĉéǰ øŠüöÖĆîìĞćǰ ĕðÿĎŠÖćøêŠĂ÷Ăéǰ đðŨîǰ
øüŠ öÖîĆ óçĆ îćǰøüŠ öÿ×č ķ ĶêšîĒïïÖćøđøĊ÷îøĎšķ 21

เรอ่ื งนา่ ร้เู กย่ี วกบั แหล่งเรยี นร้เู ชิงคณุ ธรรม

เปน็ ไป

(เปา้ หมายอนาคต)

• เปน ตนแบบของชมุ ชน

• เรยี นรแู ละถา ยทอดได

• ม่นั คงมคี วามย่ังยืนในอนาคต

22

เรอื่ งนา่ รเู้ กี่ยวกับแหลง่ เรียนรเู้ ชิงคณุ ธรรม

เปน ตน แบบชมุ ชน เรยี นรแู ละถายทอดได มนั่ คง มคี วามยั่งยืน

• öĊøĎðĒïïÖćøóĆçîć • đðŨîýĎî÷ŤÖćøđøĊ÷îøšĎìĊę ในอนาคตǰ
êîđĂÜøŠüöÖĆîìęĊĒêÖêŠćÜ đðŨîýĎî÷ŤÖúćÜĔîÖćø • đÖéĉ ÙüćööîęĆ ÙÜ÷ĆÜę ÷Čî
ÝćÖóĚîČ ìĊęĂęîČ đđúÖđðúę÷Ċ îĂÜÙŤÙüćöøšǰĎ
ǰ éšćîÖćøđÜĉîǰ ÿøćš Ü
• êđÖŠĂéĉ ÷ÖĂćéøǰđĂøĊ÷÷îŠćÜøÿšĎǰöŠĞćóđÿĆçöîĂćǰ • ÙîĔîßčößîöĊýĆÖ÷õćó ÙüćööĆîę ÙÜǰ öÖĊ ĂÜìîč
• öñĊ Ďšöćđø÷Ċ îøĎǰš óçĆ îćĂÜÙŤ ĔîÖćøîĞćêîš ìčîǰ ìęöĊ öĊ ćǰ ÖúćÜǰ ÙîöøĊ ć÷ÝŠć÷úé
ÿøšćÜöĎúÙćŠ ǰ îĞćđÿîĂ úÜǰöđĊ Üîĉ ĂĂööćÖ×Ěċî
ÙüćöøĎšǰ ÿÜŠ ñúêĂŠ éšćî ñŠćîÿęĂČ ÿöĆ÷ĔĀöŠǰ ĔĀÙš î
đýøþåÖÝĉ ǰ ĒúąÿÜĆ Ùö øÝšĎ ĆÖóîĚČ ìöĊę ćÖ×ċĚî ǰ éšćîÿÜĆ Ùöǰ đÖéĉ
×ĂÜóĚČîìęĊǰ đßîŠ ǰ øć÷ĕéšǰ ÖĉÝÖøøöìĊęöÿĊ ŠüîøüŠ öǰìĞć
ÖćøöĊĂćßóĊ ǰ ÖćøöĂÜ Ă÷ćŠ ÜêĂŠ đîĂČę Üǰ
õćóÖćøóçĆ îćøŠüöÖĆî
ǰéćš îÿÜęĉ ĒüéúšĂöǰđðîŨ
ÿÜĆ ÙöðúĂéõĆ÷ǰ ðúĂé
ÿćøóþĉ ǰ öÖĊ ćøÝĆéÖćø
×÷ąĂ÷ćŠ ÜđðŨîøąïï
• đÖéĉ ÙüćöøŠüööĂČ ǰ öÿĊ ×č ǰ
øŠüöÖĆîêćöüĉëǰĊ ðøĆïêĆü
êŠ Ă ÿęĉ Ü ìĊę đ ð úęĊ ÷ î Ē ð ú Üǰ
Ē ú ą óĆ ç î ć Ă ÷Š ć Ü êŠ Ă
đîČĂę Ü

23

เร่อื งนา่ รเู้ กีย่ วกบั แหลง่ เรยี นรู้เชงิ คุณธรรม

โดย ผศ.ดร.ฐาศุกร์ จนั ประเสรฐิ

ĂćÝćø÷ÿŤ ëćïîĆ üÝĉ Ć÷óùêÖĉ øøöýćÿêøǰŤ öýü

“ เติมเต็มศกั ยภาพนักวิจยั ชุมชน
เปน็ แหลง่ เรยี นรทู้ งั้ ภายในและภายนอกชมุ ชน
สรา้ งรายได้ เสริมความสมั พันธท์ ดี่ ีในชมุ ชน
แหลง่ เทยี่ วเชิงนิเวศและวฒั นธรรม
เปิดประตูสเู่ ขาใหญ่
การสร้างศูนย์การเรียนรตู้ อ้ งมีภาพความสําเรจ็
และตอ้ งเปน็ ศูนย์การเรียนรู้สาํ หรบั ทกุ คน

”24

เรอ่ื งน่ารู้เกี่ยวกบั แหลง่ เรยี นร้เู ชิงคณุ ธรรม

เรอื่ งเล่าจากพื้นท่ี
กวา่ จะเปน็ ศนู ย์การเรยี นรู้

ýĎî÷ŤÖćøđø÷Ċ îøĎšüçĆ îíøøöĕì÷óüî
ê đÖćąĀüć÷ǰĂ ðćÖóúǰĊ Ý îÙøîć÷Ö

ýĎî÷ŤÖćøđøĊ÷îøéĎš ćš îđýøþåÖĉÝïîåćîÿÜĉę ĒüéúšĂö
íîćÙćø×÷ąøĕĊ àđÙĉú
ǰê đÖćąĀüć÷ǰĂ ðćÖóúĊǰÝ îÙøîć÷Ö

ýĎî÷ÖŤ ćøđøĊ÷îøéĎš ćš îÿĉęÜĒüéúĂš ö 25
ÿüîìĂÜöú
ǰê ĀîĂÜĒÿÜǰĂ ðćÖóúĊǰÝ îÙøîć÷Ö

เร่ืองน่ารู้เกี่ยวกับแหล่งเรยี นร้เู ชงิ คุณธรรม

เป็นมา
Ļǰ đÖĉéÝćÖÿęĉÜìÙęĊ îĔîßöč ßîðäïĉ êĆ ĉĂ÷ĎĒŠ úšüǰǰÝîđßĊ÷ę üßćâǰöĊĂÜÙŤÙüćöøǰĎš ǰǰǰǰǰ
öĊÙüćöÿ×č Ă÷ǰŠĎ ĔîóĚîČ ìę Ċ ìćĞ éšü÷êĆüđĂÜ

Ļǰ îĞćüĉßćÖćøđÿøöĉ ÿøćš ÜǰÙüćöøšǰĎ ìĆýîÙêǰĉ ĒúąìĆÖþąǰđóęČĂĔĀÙš îöćøüŠ öìĞć
ÖÝĉ ÖøøöĒúąđĀĘîýĆÖ÷õćó×ĂÜǰêîđĂÜ
Ļǰ ÿøćš ÜîÖĆ üĉÝ÷Ć ßöč ßîĒúąìöĊ ǰđóĂęČ ĔĀšđÖĉéÖćøÙéĉ Ă÷ćŠ ÜđðîŨ øąïï
Ļǰ ×÷ć÷ñúêŠĂ÷ĂéîĆÖüĉÝĆ÷ßčößîǰÝćÖøŠčîóęÿĊ ŠøĎ Šîč îšĂÜ
Ļǰ óçĆ îćîÖĆ üĉÝ÷Ć ĒúąúÜöČĂðäĉïêĆ ĉÝøÜĉ ĔîÖćøìĞćēÙøÜÖćøđóĂęČ ĒÖĕš ×ðâŦ Āć
óĚîČ ìĊę
Ļǰ ÿøćš ÜýîĎ ÷ÖŤ ćøđøĊ÷îøßšĎ čößî

เปน็ อยู่
Ļǰ đÖéĉ îÖĆ üÝĉ ÷Ć ĔîßčößîöćÖÖüćŠ ǰ ǰÙîǰîÖĆ üĉÝ÷Ć ßöč ßîÿćöćøë×÷ć÷êĂŠ ǰ
÷ĂéĕðÿĎŠÖćøÿøćš ÜýĎî÷ÖŤ ćøđøĊ÷îøǰĎš ǰýĎî÷ǰŤ ìęéĊ ćĞ đîîĉ ÖćøĕéšÝøÜĉ ǰêĂŠ đîĂČę Üǰǰ
÷ĆÜéĞćđîîĉ ÖćøĂ÷ŠĎéüš ÷êĆüđĂÜ
Ļǰ ýĎî÷ÖŤ ćøđø÷Ċ îøÿšĎ ćöćøëĒÖĕš ×ðâŦ ĀćóČîĚ ìĕęĊ éÝš øĉÜǰđÖĉéñúÖøąìï
éćš îđýøþåÖĉÝǰ øć÷ĕéš
ǰÿÜĆ Ùöǰ ÖćøøüöÖúčŠöǰĂćßĊóǰÖćøđøĊ÷îøš
Ď ǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰ
ĒúąÿÜĉę ĒüéúšĂöǰ ÖćøïøĉĀćøÝĆéÖćøìéęĊ Ċ


เป็นไป
• ýĎî÷ŤÖćøđøĊ÷îÝąđðŨîóĚîČ ìêęĊ šîĒïïìęñĊ ĎšÿîĔÝÿćöćøëöćđø÷Ċ îøǰšĎ ǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰ
ĒúÖđðú÷ęĊ îøŠüöÖîĆ
Ļǰ ýĎî÷ŤÖćøđø÷Ċ îøšĎÿćöćøëđðîŨ ìęĊóċęÜóć×ĂÜÙîĔîĒúąîĂÖßčößî

26 • đÖĉéÖćø×÷ć÷êŠĂ÷ĂéÖćøđÖéĉ ýĎî÷ŤĔîéšćîêŠćÜėǰêŠĂĕð

เรื่องนา่ รเู้ ก่ียวกับแหล่งเรียนรู้เชิงคณุ ธรรม

แนวทางในการพฒั นาศนู ยก์ ารเรยี นรู้

27

เรอ่ื งน่ารเู้ ก่ียวกบั แหลง่ เรยี นร้เู ชงิ คณุ ธรรม

เร่อื งเล่าจากพนื้ ที่เครือข่ายความสุข

บา้ นใหมไ่ ทยพัฒนา หมูท่ ี่ 6
ตําบลหนองตะเคียนบอน อําเภอวัฒนานคร จังหวดั สระแกว้

เปน็ มา
ÿÜęĉ ìęĊóï
• ÙîĔîóČĚîìęĊÿŠüîöćÖĂó÷óëęĉîåćîöćÝćÖìćÜõćÙêąüĆîĂĂÖđÞĊ÷ÜđĀîČĂǰ
ìĞćĔĀšüĉëĊßĊüĉêĒúąüĆçîíøøö×ĂÜóĚČîìęĊßčößîÝąđðŨîĒïïõćÙõćÙêąüĆî
ĂĂÖđÞ÷Ċ ÜđĀîČĂ
Ļǰ ÙîìęöĊ ćøüöÖĆîöĊĂÜÙÙŤ üćöøêšĎ ĉéêüĆ öćøüöÖîĆ ǰ öĊðøćßâŤìđęĊ ÖÜŠ Āúć÷éšćîǰ
đßîŠ ǰÙîêøóĊ ĚîČ ïćš îǰÝĆÖÿćîǰÖćøđúĚ÷Ċ ÜÖøąïČĂǰÖćøìĞćîćǰðøąđóèÙĊ üćöđßČęĂ
ēïøćèǰ
Ļǰ ĔßšðøąđóèĊ÷ċéđĀîĊę÷üĔîüĉëĊßĊüĉêǰ ĶðøąđóèĊăĊêÿĉïÿĂÜÙĂÜÿĉïÿĊęķǰ
öêĊ úč ćÖćøĀöïŠĎ ćš îǰìęĔĊ ßšÙüćöđßęĂČ ÙüćöýøìĆ íćǰöĊñšĎĔĀâŠǰñĎÿš ĎÜĂć÷čéĒĎ ú
Ļǰ öÖĊ ãøąđï÷Ċ ï×ĂÜĀöĎïŠ ćš îìęøĊ šĎÖîĆ ǰöĊïìúÜēìþǰǰĒêĕŠ öŠĕéïš îĆ ìÖċ ĕüš
Ļǰ ĔßĒš îüÙĉéüëĉ ĊóĂđó÷Ċ ÜĔîÖćøĂ÷øĎŠ ŠüöÖĆî
ðŦâĀćìĊęóï
Ļǰ ×ćéÖćøïøĉĀćøÝĆéÖćøĂÜÙÙŤ üćöøĔĎš îéćš îêćŠ Üėǰ
Ļǰ ößĊ ŠĂÜüćŠ ÜøąĀüŠćÜü÷Ć ǰöñĊ ĎšÿÜĎ Ăć÷öč ćÖǰĒúąüĆ÷đéÖĘ ǰǰüĆ÷ìćĞ ÜćîĂĂÖîĂÖóČĚîìĊę
ĕðìĞćÜćî

28

เร่อื งนา่ รู้เก่ยี วกับแหลง่ เรียนร้เู ชงิ คุณธรรม

เป็นอยู่
• öĊÖćøïîĆ ìÖċ ǰĒúąëćŠ ÷ìĂéĂÜÙÙŤ üćöø×Ďš ĂÜðøćâßìŤ ĂęĊ ć÷čöćÖǰÿŠĎü÷Ć đéĘÖ
• öĊ×Ăš êÖúÜĔîÖćøĂ÷ĎøŠ ŠüöÖĆî×ĂÜßčößîǰ ÝéĆ ìĞćǰ ĶíøøöîâĎ Ùüćöÿč×ßčößîķ
øŠüöÖîĆ ìÖč ßüŠ ÜĂć÷ǰč đ÷ćüßîǰÙîìćĞ ÜćîǰñšîĎ ćĞ ßöč ßîǰñĎÿš ĎÜĂć÷č
Ļǰ öđĊ ðćŜ Āöć÷Ùüćöÿ×č ǰ ìĊęöñĊ ĎšøĆïñĉéßĂïǰ îćĞ đðćŜ Āöć÷Ùüćöÿ×č ĕðñîüÖÖïĆ
ĒñîóĆçîćĀöĎïŠ ćš îǰöÙĊ èąìćĞ ÜćîïøĀĉ ćøóČîĚ ìĊęǰÝĆéêÜĚĆ ǰĶÿõćđéÖĘ ķǰìĊęßüŠ ÷Ĕî
ÖćøÙĉéǰ óçĆ îćßöč ßîǰ ĒúąêŠĂ÷ĂéÖćøóĆçîćøüöëÜċ ÿÜŠ đÿøĉöĔĀđš ÷ćüßîđĀîĘ
ÙüćöÿĞćÙĆâ×ĂÜÖćøøŠüöóĆçîćóČîĚ ìęǰĊ ĔĀøš šĎÿċÖëÜċ ÙüćöđðŨîđÝćš ×ĂÜøŠüöÖîĆ
Ļǰ ĕéšøĆïøćÜüĆúéšćîêŠćÜėǰ đßîŠ ǰ đ÷ćüßîĕéšøĆïøćÜüúĆ ÝćÖēÙøÜÖćøǰ 5Pǰ #Fǰ
/VNCFSǰ 0OFǰ ÝćÖÖćøîćĞ đøČĂę Üøćüßčößîĕðÿøćš ÜđðŨîÿęČĂđóęČĂîćĞ đÿîĂĔĀš
đðîŨ ìĊęøšÝĎ ÖĆ ǰĀöïĎŠ ćš îÙèč íøøöǰǰĀöïĎŠ ćš îđýøþåÖĉÝóĂđóĊ÷ÜǰĄúĄ
• đðŨîĀîċęÜĔîđÙøĂČ ×ćŠ ÷ĀöĎŠïćš îÙèč íøøö×ĂÜðøąđìý

เปน็ ไป
Ļǰ đðŨîĒĀúŠÜÖćøđø÷Ċ îøĎšđßÜĉ Ùèč íøøöìĊęđðîŨ êîš Ēïïǰ ĔĀÙš îĂîęČ ĕéšöćđøĊ÷îøĎšǰ
ĒúÖđðúĊę÷îǰĒúąîĞćĕðêŠĂ÷Ăé
Ļǰ đðŨîóĚČîìęĊÿøšćÜÖĉÝÖøøöÙüćöøüŠ ööČĂ×ĂÜđÙøĂČ ×Šć÷
Ļǰ öÖĊ ćøÙÜǰ đÖïĘ ǰ ĒúąóçĆ îćĂÜÙŤÙüćöøšìĎ ęöĊ ×Ċ ĂÜðøćßâǰŤ ĒúąëŠć÷ìĂéĕðÿĎŠ
õć÷îĂÖǰĔĀšđðîŨ ìęøĊ ĎÝš ÖĆ öćÖ×Ěîċ
Ļǰ ßöč ßîđÖéĉ øć÷ĕéšǰĀøČĂÖÝĉ ÖøøöìĕĊę éšìćĞ øŠüöÖĆîǰ
Ļǰ öĊĒñîÖćøøĆïßüŠ ÜêĂŠ øąĀüŠćÜøąĀüŠćÜñÿšĎ ĎÜĂć÷Ēč úąđ÷ćüßîǰ ĔîÖćøÝĆéÖćø
óČĚîìĊęêŠĂĕðĔîĂîćÙê

29

เรอื่ งนา่ รูเ้ กยี่ วกับแหล่งเรยี นร้เู ชิงคุณธรรม

ชุมชนหนองสาหร่าย

อาํ เภอพนมทวน จงั หวัดกาญจนบุรี

เป็นมา
ÿÜęĉ ìĊóę ï
• ßöč ßî×ćéÖćøïøĉĀćøÝĆéÖćøêĆüđĂÜ
• đéöĉ ĔßšêüĆ ßĚĊüĆéøĆåïćúǰ ñúêĉ õèĆ æöŤ üúøüö×ĂÜðøąđìýǰ (SPTTǰ %PNFTUJDǰ
1SPEVDU ǰ(%1
ǰüĆéÖćøóçĆ îćéšćîđýøþåÖÝĉ ǰ đÜĉî
ǰ×ĂÜóĚČîìĊßę čößîǰĒêĕŠ öŠ
ÿćöćøëÿąìĂš îðâŦ ĀćĒúąßüŠ ÷ĒÖšĕ×ðŦâĀćĔîóîČĚ ìĊęĕéÝš øĉÜ
üíĉ ĊĒÖĕš ×
Ļǰ ÿÜŠ đÿøĉöĔĀšđÖĉéÖćøðÖÙøĂÜõć÷ĔîßčößîĒïïïøĀĉ ćøÝĆéÖćøêîđĂÜǰ ìĊöę Ċ
ÖøąïüîÖćøéšü÷ßčößîđĂÜǰ ĕöŠüćŠ ĔÙøđðŨîñîšĎ Ğćǰ ÜćîÖÝĘ ąÿćöćøëĀöîč đüĊ÷î
ĒúąóĆçîćêŠĂĕðĕéšǰ
Ļǰ ìïìüîĂéêĊ ǰ ǰðŦÝÝčïîĆ øüŠ öÖîĆ ǰĔîđøČęĂÜđĀêÖč ćøèŤìęĊđÖéĉ ×ċĚîǰÙüćöÿč×ìöĊę ĒĊ úą
Āć÷ĕðǰøüöëċÜüĉëĊßüĊ ĉêǰđóČęĂêøąĀîĆÖüćŠ ÿęĉÜđĀúćŠ îĚĆîöĊñúÖøąìïêŠĂđøćĀøČĂĕöŠ
• ÿøšćÜđÙøęĂČ ÜöĂČ ǰĶðäìĉ îĉ ßčößîķǰđóČęĂĔĀšđÖĉéÖćøđø÷Ċ îøëšĎ ĎÖǰ ǰñĉéǰøŠüöÖîĆ ǰēé÷
ĒìøÖñćŠ îÖćøðøąßöč ×ĂÜĒêŠúąĀöĎïŠ šćîǰ
Ļǰ Ùîš ĀćÙüćöÿ×č ìęĊđÖéĉ ǰĒúąÖćĞ ĀîéđðćŜ Āöć÷Ùüćöÿ×č øüŠ öÖîĆ
Ļǰ óĆçîćÙîĔîóîČĚ ìęĔĊ Āöš ĊýĆÖ÷õćóǰēé÷đøĉęöÝćÖÙîǰÖúöčŠ ÙîǰüéĆ ǰïćš îǰēøÜđøĊ÷îǰ
ÿøšćÜñšĎîćĞ ĔîßčößîìÜĚĆ ĒïïìćÜÖćøĒúąĕöđŠ ðîŨ ìćÜÖćø
Ļǰ ÿøšćÜøąïïĒúąÖúĕÖĔîóîČĚ ìǰĊę ÝéĆ ìĞćĒñîßčößîǰ ìöĊę ìĊ ĚĆÜĒñîßüĊ êĉ ĒúąĒñî
ßčößî
ǰ×ĂÜĒêŠúąĀöĎïŠ šćî
Ļǰ ÿøšćÜ×Ăš êÖúÜĀøČĂíøøöîâĎ Ùüćöÿ×č ×ĂÜêĞćïúĀîĂÜÿćĀøŠć÷øŠüöÖĆîǰđóČĂę

30 ÖćĞ ĀîéđðŨîĒîüìćÜĔĀšÙîĔîßčößîðäïĉ Ćêĉ

เรือ่ งนา่ รเู้ ก่ียวกับแหล่งเรียนรเู้ ชิงคณุ ธรรม

เปน็ อยู่ 31

• ßöč ßîöĊđðŜćĀöć÷×ĂÜßöč ßîìĊđę Öéĉ ÝćÖÖćøöĊÿüŠ îøŠüöÖîĆ ÖĞćĀîé×îĚċ ǰ ö×Ċ Ăš
êÖúÜ íøøöîâĎ Ùüćöÿč×ǰ íøøöîâĎ ǰ ǰךĂǰ ǰêüĆ ßüĊĚ éĆ


Ļǰ đÖéĉ øąïïĒúąÖúĕÖĔîóČĚîìĊìę ęêĊ ĂŠ ÷ĂéÖćøìĞćÜćîĕéšǰēé÷ßčößîđĂÜ
• ÝćÖÖćøóĆçîćĒúąđøĊ÷îøĎšøŠüöÖĆîìĞćĔĀšóùêĉÖøøöÙîĔîßčößîđÖĉéÖćø

đðú÷ęĊ îĒðúÜĕðĔîđßĉÜïüÖǰ ÙîĂĂÖöćìćĞ ÙüćöéöĊ ćÖ×îĚċ

Ļǰ đÖĉéêîš ĒïïíîćÙćøÙüćöéĊÿĞćĀøĆïÙîĔîêćĞ ïú
Ļǰ đðŨîêšîĒïïĒĀúŠÜđøĊ÷îøĎšđßĉÜÙčèíøøöìęĊĕéšøĆïÖćø÷ĂöøĆïÝćÖßčößî óČĚîìęĊ

ĂîČę ėǰìęĊöćýċÖþćđøĊ÷îøǰĎš ĒúąîćĞ ĕðóĆçîćêŠĂ÷Ăé
เป็นไป

Ļǰ ßöč ßîđÖéĉ øć÷ĕéÝš ćÖÖćøöĊñĎšđ×ćš öćýċÖþćéÜĎ ćîǰ đÖĉéÙüćöõćÙõöĎ ĉĔÝĒúą
Ùüćöÿč×ÖïĆ ßöč ßî

• đðŨîĒĀúŠÜđøĊ÷îøĎšđßĉÜÙčèíøøöêšîĒïïìĊęÿćöćøëÿŠÜđÿøĉöĒúą×÷ć÷ĔĀš
óĚČîìĊĂę îęČ ėǰ îĞćĕðóçĆ îćêŠĂ÷Ăéǰ ñîšĎ ĞćöĊÙüćöđךöĒ×ÜĘ ǰ ĒúąđðîŨ ÿüŠ îĀîęċÜìĊę
ÿćöćøëóĆçîćóĚîČ ìĊĂę ęîČ ėǰĕéšǰđߊîǰÖøøöÖćøøąéĆïßćêĉǰđðŨîêîš

Ļǰ êĞćïúĀîĂÜÿćĀøŠć÷đðŨîýĎî÷ŤÖćøđøĊ÷îøĎšìĊęöĊÙüćö÷ĆęÜ÷ČîĔîĂîćÙê
ìęðĊ øąÖĂïĕðéüš ÷ǰ ǰøǰšĎ ÙČĂǰ
ǰ øÖĎš ćøÝéĆ ÖćøÙüćööîęĆ ÙÜ×ĂÜßüĊ êĉ
ǰ øÖšĎ ćøÝĆéÖćøÙüćöøŠüööČĂ
ǰ øĎšÖćøÝéĆ ÖćøÙüćöÿč×ßöč ßî
ǰ øÖĎš ćøĔßšßüĊ ĉêêćöüëĉ ßĊ öč ßî
ǰ øšÖĎ ćøðøïĆ êĆü×ĂÜÿõćóÖćøđðúĊ÷ę îĒðúÜóçĆ îć
ǰ øĒĎš îüìćÜÖćøóĆçîćìĊęêĂŠ đîĂęČ Ü

เรอื่ งนา่ รู้เกย่ี วกับแหล่งเรยี นรู้เชงิ คุณธรรม

บ้านทางสาย

ตําบลธงชยั อําเภอบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรขี นั ธ์

เปน็ มา
ÿęĉÜìĊóę ï
ÿęĉÜéĔĊ îóîĚČ ìßęĊ čößî
• đðŨîóČĚîìĊęìĊęöĊêšîìčîìĊęéĊéšćîìøĆó÷ćÖøíøøößćêĉìĊęĂčéöÿöïĎøèŤǰ Ēúąǰ
ĀúćÖĀúć÷ǰđߊîǰìøóĆ ÷ćÖøìćÜíøøößćêĉǰĒúąìøĆó÷ćÖøĂćĀćø
Ļǰ öĊĀîŠü÷Üćî ĂÜÙŤÖøõćÙđĂÖßîĔîóĚîČ ìęĊìÿęĊ îĆïÿîčîÖćøóçĆ îćǰđߊîǰïøþĉ ìĆ
ÖúčöŠ đĀúĘÖÿĀüøĉ ĉ÷ć
ðŦâĀćìóĊę ï
Ļǰ ×ćéÖćøïøĉĀćøÝĆéÖćøìøóĆ ÷ćÖøĔĀšđÖéĉ öĎúÙćŠ ǰĀøČĂøć÷ĕéšĔîóîĚČ ìęǰĊ
Ļǰ ÷ÜĆ ĕöŠđðîŨ ìęĊøÝĎš ĆÖÿćĞ ĀøĆïÙîõć÷îĂÖ
üĉíĒĊ Öšĕ×
Ļǰ óĆçîćĀöŠĎïšćîđðîŨ ĒĀúŠÜìĂŠ ÜđìĊę÷üǰ0501ǰîüêĆ üĉëĊǰÿøćš ÜÖÝĉ ÖøøöĔĀšßöč ßî
øüŠ öÖîĆ óĆçîćǰĒúąÙĉéĒñîÜćîÖćøÿøćš Üøć÷ĕéšÝćÖíøøößćêǰĉ đßîŠ ǰÖćøðúĎÖ
ñÖĆ ðúĂéÿćøÖĉîđĂÜĔîÙøüĆ đøČĂîǰÖćøđú÷ĚĊ ÜĕÖŠǰĔîßöč ßîöĊëîîÿć÷Ĕ÷øĆÖǰðúÖĎ
ñĆÖðúĂéÿćøǰ ñúìęĊđÖĉé×ċîĚ ÙČĂöÖĊ ćøïøēĉ õÙÖîĉ ñĆÖÖîĆ ĔîÙøĆüđøĂČ îǰ ĒúąÿøšćÜ
øć÷ĕéǰš ÝîöýĊ îĎ ÷đŤ ø÷Ċ îøĎšéćš îđýøþåÖÝĉ óĂđó÷Ċ Üǰ ĒúąđÖĉéÙüćööîĆę ÙÜìćÜ
ĂćĀćøìęÿĊ øćš Üĕéšéšü÷êîđĂÜ
Ļǰ ÿøšćÜøąïïĒúąÖúĕÖĔîÖćøïøĀĉ ćøÝéĆ Öćøßčößîǰēé÷Ĕßđš ÙøęĂČ ÜöĂČ
ǰ ĶÿõćñĎîš ćĞ ßöč ßîķǰ ìĊęöćÝćÖêĆüĒìîĒêŠúąĀöĎïŠ šćîǰ ÙéĆ ÙîìęĊöĊÙèč ÿöïĆêĉ
ÙîđÖŠÜǰÙîéĊǰöÙĊ üćöÿćöćøëǰöĊÙüćöøĎšǰĒúąöĊÝêĉ Ăćÿćǰēé÷×ïĆ đÙúČęĂîìčÖ

32 üîĆ ìǰęĊ ǰ×ĂÜđéČĂîǰÖćĞ ĀîéĔĀšÿõćñîšĎ Ğćßöč ßîđðŨîđüìĒĊ úÖđðú÷Ċę îǰ

เรื่องนา่ รูเ้ กี่ยวกบั แหลง่ เรียนรเู้ ชงิ คุณธรรม

ǰ ÖćĞ Āîéǰ ĶíøøöîâĎ ßöč ßîķǰ øüŠ öÖĆîǰ öÖĊ ćøìïìüîđðŜćĀöć÷ĒúąÖćø
éćĞ đîîĉ ÜćîìčÖđéĂČ îöÖøćÙöǰ ǰÖöč õćóĆîíŤǰ×ĂÜìÖč ðŘ

Ļǰ óçĆ îćóČĚîìĊęøüŠ öÖïĆ đÙøČĂ×ćŠ ÷õćÙđĂÖßîǰ ÖúčŠöđĀúĘÖÿĀüøĉ ÷ĉ ćǰ 1BSUOFS
TIJQ
ǰìĀęĊ îčîđÿøĉöđðŨîóđęĊ úĚĊ÷ÜĔĀšÖĆïßčößîǰóćĕðýċÖþćéÜĎ ćîĒúąêĉéêćöñú
ÖćøéĞćđîĉîÜćîÖćøóçĆ îćÜćîĔîßčößîĂ÷ćŠ ÜĔÖúšßéĉ

เป็นอยู่

• đðîŨ ßčößîìęĊöøĊ ąïïÖćøïøĀĉ ćøÝéĆ ÖćøêîđĂÜ

• đÖĉéÖćøêŠĂ÷ĂéÖĉÝÖøøöéšćîÙüćööĆęîÙÜĔîßčößîǰ øŠüöÖĆïÖúčŠöđĀúÖĘ
ÿĀüøĉ ÷ĉ ćǰ ÙČĂǰ ĶíîćÙćøßčößîķǰ ìĊßę üŠ ÷ÿÜŠ đÿøĉöĔĀðš úĎÖÝêĉ ÿĞćîÖċ ÙîĔî
ßöč ßîĔĀšöĊüĉîĆ÷ÖćøĂĂöǰ Ĕßđš ðŨîĒĀúÜŠ đÜîĉ ìîč ǰ êĂŠ ÷ĂéđðŨîíîćÙćøÙüćö
éǰĊ ÝîÖĂŠ êÜĚĆ đðîŨ ǰ ĶÖĂÜìčîÿüĆÿéĉÖćøķǰ ĔĀšÙîĔîßčößîǰ ×÷ć÷êĂŠ ÷ĂéđðŨîǰ
ĶÖĂÜìîč óĆçîćķǰ đóĂęČ ĔßšĔîÖćøóĆçîćóĚîČ ì×Ċę ĂÜêîđĂÜǰ ñŠćîöêÿĉ õćñšîĎ ćĞ
ßčößî

เปน็ ไป

Ļǰ öÿĊ õćßöč ßîìęĊđךöĒ×ĘÜǰ

Ļǰ êŠĂ÷ĂéíøøöîâĎ ĂČęîėǰììęĊ ĆîêĂŠ ēúÖǰđߊîǰíøøöîâĎ ðĂŜ ÜÖîĆ ēÙüéĉ ǰ

• ÿćöćøëñúêĉ ÿČęĂǰĒúąëŠć÷ìĂéĔĀšïÙč Ùúõć÷îĂÖøĎÝš ÖĆ óĚîČ ìĊęöćÖ×îċĚ

Ļǰ đÖéĉ ĒñîÖćøìĂŠ ÜđìĊę÷üĒúąđÿøĉöøć÷ĕéšĔîóĚČîìĊǰę öñĊ úêĉ õĆèæóŤ îĚČ ëęîĉ ×ĂÜ
ßčößîǰđÖĉéøć÷ĕéšÝćÖÖćøïøĀĉ ćøÝĆéÖćøìøóĆ ÷ćÖøĔĀšööĊ úĎ ÙćŠ

• đðîŨ óîĚČ ìĊêę šîĒïïĒĀúŠÜđø÷Ċ îøĔšĎ îÖćøÝĆéÖćøêîđĂÜǰ ĔĀñš ìĎš ęđĊ ×ćš öćđøĊ÷îøĎš
ÿćöćøëîćĞ ĕð×÷ć÷êĂŠ ÷ĂéĔîóČîĚ ìĂĊę Čîę ėǰ

• đðîŨ đüìÿĊ øćš ÜđÙøČĂ׊ć÷đóęČĂĒúÖđðúĊę÷îđø÷Ċ îøšĎøŠüöÖïĆ óĚČîìęĂĊ îęČ ėǰêĂŠ ĕð

• đðŨîêĆüĒìîßčößîêîš ĒïïĔîđÙøČĂ×ćŠ ÷ßčößîÿøćš Üÿč×Ùèč íøøö 33

เร่อื งน่ารเู้ กย่ี วกบั แหลง่ เรียนรเู้ ชิงคุณธรรม

ภาพเล่าจากพื้นท่เี ครอื ขา่ ยความสขุ

34

เรอ่ื งนา่ รเู้ กยี่ วกับแหล่งเรยี นรูเ้ ชิงคณุ ธรรม

บ้านทางสาย
35

ตาํ บลธงชยั อาํ เภอบางสะพาน จังหวดั ประจวบครี ีขนั ธ์

เรอื่ งนา่ รเู้ กย่ี วกบั แหลง่ เรยี นร้เู ชิงคุณธรรม

องคก์ ารบรหิ ารสว่ นตําบลลาํ ปะดา

ตาํ บลลําปะดา อําเภอบางมลู นาก จังหวัดพจิ ติ ร

เปน็ มา
ÿęÜĉ ìóĊę ï
Ļǰ öĊĂÜÙÖŤ øõćÙøĆåìđęĊ ×öš Ē×ĘÜǰÙČĂǰĂÜÙŤÖćøïøĀĉ ćøÿüŠ îêćĞ ïúúĞćðąéć
ðâŦ ĀćìęĊóï
• đÖĉéÝćÖðâŦ ĀćĔîßöč ßî×ćéÙüćöøüŠ ööČĂǰêćŠ ÜÙîêćŠ ÜìĞćǰêŠćÜÙîêćŠ ÜĂ÷ĎŠ
• öĊðâŦ ĀćÿÜĆ ÙöÿĎÜü÷Ć đÖĉéߊĂÜüŠćÜÖïĆ ü÷Ć đéÖĘ
• ßčößî÷ÜĆ êšĂÜóęċÜóćÙîõć÷îĂÖ ĀîüŠ ÷ÜćîõćÙøåĆ
üíĉ ĊĒÖšĕ×ðŦâĀć
Ļǰ ÖćĞ ĀîéĒîüÙĉéĔîÖćøóĆçîćóĚîČ ìęßĊ öč ßîǰǰĶßöč ßîêšĂÜÝĆéÖćøêîđĂÜķ
• õćÙøĆåđðîŨ ÙîđøĉęöĒîüÙéĉ ǰĒúąßüîßöč ßîđךćøŠüöÙĉéøŠüöðäĉïĆêĉ
• ĕðýÖċ þćéĎÜćîóîĚČ ìêĊę šîĒïïǰîĞćÿĉęÜéĊėǰöćðøïĆ ĔßÖš ïĆ óîĚČ ìĊę
Ļǰ ÝéĆ ìĞćđüìĊïøĎ èćÖćøǰðøąÖĂïÖĆïÝĆéìćĞ ĒñîìĂš Üëĉîę

เปน็ อยู่
• ĕéšøĆïøćÜüúĆ êĞćïúêšîĒïïÖćøóçĆ îć
Ļǰ ĂÜÙŤÖćøïøĉĀćøÿŠüîêĞćïúöĊÙüćöđךöĒ×ĘÜǰ ÿćöćøëïĎøèćÖćøíøøöîĎâ
Ùüćöÿč×ÖïĆ ĒñîÖćøóĆçîć×ĂÜêĞćïúĕéš
• öÿĊ õćđéĘÖǰìĊęöĊÿŠüîĔîÖćøïøĉĀćøÜćî

36 Ļǰ đðŨîÿöćßĉÖđÙøČĂ×ćŠ ÷ßöč ßîÿøšćÜÿč×

เรอื่ งนา่ รเู้ ก่ยี วกับแหลง่ เรียนรู้เชงิ คุณธรรม

เป็นไป
• óĆçîćđðŨîêšîĒïïêĞćïúßčößîÝĆéÖćøêîđĂÜ ĶúĞćðøąéćēöđéúķ
êĞćïúÝĆéÖćøêîđĂÜǰ ÿõćðøąßćßîǰ íøøöîĎâÿč×õćóêĞćïúǰ àċęÜđðŨî
đßĉÜÖøąïüîÖćøǰ ĒúąđðŨîǰ ĶúćĞ ðøąéćÿøšćÜÿ×č ķǰ ĔîõćÙðøąßćßîéćš î
ÿĆÜÙöǰ đýøþåÖÝĉ ǰ ÿęĉÜĒüéúĂš öǰ ÝąđßČęĂöē÷ÜÖïĆ ÷ìč íýćÿêøìŤ šĂÜëĉęîÖĆïõćÙ
ðøąßćßîēé÷öĊÖćøìïìüîíøøöîĎâÙüćöÿč×ĒúąìïìüîÿëćîÖćøèŤ
ĔîđüìĊðøąßćßî

37

เร่อื งนา่ รู้เก่ยี วกับแหลง่ เรียนรเู้ ชิงคุณธรรม

องค์กรบริหารสว่ นตาํ บลเกาะหวาย

ตาํ บลเกาะหวาย อาํ เภอปากพลี จังหวัดนครนายก

เปน็ มา
Ļǰ ĂÜÙÖŤ ćøïøĀĉ ćøÿŠüîêćĞ ïúöÙĊ üćöđךöĒ×ÜĘ ĔîÖćøÝéĆ ÖćøóĆçîćßčößî
Ļǰ ßöč ßî÷ĆÜĕöŠđÖéĉ ÖćøöÿĊ üŠ îøŠüöĔîÖćøóçĆ îćêîđĂÜǰ ÷ÜĆ ĕöŠöÖĊ ćøøüöÖúöŠč


เป็นอยู่
• öéĞćÖĊ đćîøĉîÝÖéĆ ćìøĞćÿĒöúćĞŠ ąđÿĔßöíšĂøøöîĎâßčößîǰ ĒúąöĊÖćøìïìüîǰ óĆçîćǰ ĒñîÖćø
Ļǰ õćÙøĆåĒúąõćÙßčößîöĊÙüćöøüŠ ööČĂĔîÖćøìćĞ ÜćîóĆçîćøŠüöÖĆîǰ
• đÖĉéÖĉÝÖøøöìęìĊ ćĞ ĔĀšöĊÿüŠ îøüŠ ö
Ļǰ đÖéĉ ÖúöčŠ êŠćÜėǰđߊîǰéćš îđýøþåÖÝĉ ǰüçĆ îíøøöǰĔîÖćø×ïĆ đÙúęĂČ îóĚîČ ìĊêę ćĞ ïú
øüŠ öÖĆî
Ļǰ đÖéĉ Öćø÷ĂöøïĆ ĔîÖćøóçĆ îćóČĚîì×Ċę ĂÜßöč ßî
Ļǰ öĊøć÷ĕéšĒúąĕéšøïĆ Öćø÷Ö÷ŠĂÜìĊđę Öéĉ ×ċĚîÝćÖÖćøóĆçîćǰ đߊîǰ íîćÙćø×÷ąǰ
đðîŨ óĚČîìęĊêîš ĒïïĔîÖćøđøĊ÷îøšĎ×ĂÜÝÜĆ ĀüĆéǰ ýîĎ ÷ŤüĆçîíøøöĕì÷óüîđðîŨ
ýîĎ ÷ŤÖćøđøĊ÷îøĎĔš ĀšÙîõć÷îĂÖĒúąîÿĉ êĉ ǰîÖĆ ýċÖþćǰđ÷ćüßîǰöćýċÖþćđøĊ÷îøšĎ
• öÙĊ îöćđø÷Ċ îøìĎš ĊęýîĎ ÷ŤđøĊ÷îøíĎš îćÙćø×÷ąǰ öĊÙîöćĒúÖđðúęĊ÷îöĊÖćøÿÜŠ êĂŠ
ÙüćöøšǰĎ öĊÙüćöÿćĞ đøÝĘ ǰ ǰ ðŘìĊęñćŠ îöćÿćöćøëÝéĆ Öćø×÷ąÿÜŠ öĂï×÷ąđ×ćš ÿŠĎ
øąïïǰøĊĕàđÙĉúĕéöš ćÖÖüŠćǰ
ǰÖĉēúÖøĆöǰǰÝĞćîüîÿöćßĉÖđóĉöę ×Ěċîǰǰÿøćš Ü
øć÷ĕéšĔĀÖš ïĆ ÙîĔîßöč ßîǰǰĒúąóçĆ îćêŠĂ÷ĂéĕðÙøïìÜĚĆ ĀöŠĎǰǰ
Ļǰ öĊðøćâßìŤ ÷ęĊ ÜĆ ÙÜÿćöćøëëćŠ ÷ìĂéĂÜÙÙŤ üćöøǰšĎ ĒúąöìĊ ÖĆ þąîÖĆ üÝĉ ÷Ć ßčößîǰ
ÿćöćøëëŠć÷ìĂéǰÿĂęČ ÿćøĂêĆ úĆÖþèǰŤ ðøąđóèǰĊ üĉëĊßĊüĉê×ĂÜÙîĔîóĚČîìęĊĕéš

38 • öĊøąïïĒúąÖúĕÖĔîÖćøÝéĆ ÖćøêîđĂÜĕéš

เร่ืองนา่ รเู้ กย่ี วกับแหลง่ เรยี นรเู้ ชิงคณุ ธรรม

เปน็ ไป
Ļǰ đðŨîêšîĒïïĒĀúŠÜđøĊ÷îøšĎéšćîÖćøÝĆéÖćøÿęĉÜĒüéúšĂöøąéĆïÝĆÜĀüĆé
ìęĊÿćöćøëëćŠ ÷ìĂéǰĔĀÙš üćöøšĎĒÖñŠ Ďìš öęĊ ćýÖċ þćéÜĎ ćîĕéš
Ļǰ íîćÙćø×÷ąøĕĊ àđÙĉúöĊÙüćö÷ÜęĆ ÷ČîĔîóîČĚ ìĊę
Ļǰ đÖĉéÙüćöøŠüööĂČ ×ĂÜÙîĔîêćĞ ïúǰ êøąĀîÖĆ ĔîđøęČĂÜ×ĂÜÿĉęÜĒüéúšĂöǰ ĒúąöĊ
ÖĉÝÖøøöĂ÷ŠćÜêĂŠ đîČĂę Üǰ

39

เร่อื งนา่ รเู้ กีย่ วกบั แหลง่ เรยี นรเู้ ชิงคณุ ธรรม

บา้ นหนองกระโดนมน

ตําบลหนองโพธ อําเภอหนองหญา้ ไซ จังหวัดสุพรรณบุรี

เป็นมา
ÿęÜĉ ìęĊóï
Ļǰ öüĊ ĆçîíøøöìéĊę øĊ ąĀüŠćÜÖîĆ ǰđߊîǰðøąđóèúĊ ÜĒ×ÖǰìęĊÿŠÜđÿøĉöÖćøøŠüööĂČ ÖĆî
ĔîóîĚČ ìęĊ
ðâŦ Āć
Ļǰ óîĚČ ìĒęĊ ĀÜš ĒúÜš ǰìćĞ ĕøöŠ îĆ ǰĕøĂŠ Ăš ÷ǰĕø׊ ćš üēóéǰðúÖĎ óßČ đßÜĉ đé÷ęĊ üǰðúÖĎ ĂąĕøÖĕĘ öéŠ Ċ
üĉíĒĊ Öšĕ×
• îćĞ ĀúÖĆ ýćÿêø׍ ĂÜóøąøćßćĒúąĀúĆÖÙčèíøøöǰ ǰ ðøąÖćøǰ ĕéšĒÖǰŠ
óćÖđóĊ÷øĂéìîǰ đÿøĉöÿøšćÜÙîéĊǰ øšĎøĆÖÿćöĆÙÙǰĊ öüĊ ĉîĆ÷ǰ Ĕòðś øąĀ÷Ćéǰ àĂČę ÿêĆ ÷Ť
ÿčÝøĉêǰǰđýøþåÖÝĉ óĂđó÷Ċ Üǰđø÷Ċ ÜøĂš ÷ĕöêøǰĊ ǰĀüÜĆ éĊöĊđöêêćǰĒúąÖêĆâťĎǰǰǰēé÷
ßčößî÷ċéëČĂüĆçîíøøöĒïïóČĚîïšćîìęĊđüúćìĞćÜćîÖĘݹߊü÷đĀúČĂđÖČĚĂÖĎú
ÖĆîǰ ĒúąĒÖšĕ×đøęČĂÜìéęĊ îĉ ìĞćÖĉîǰ ĒúąÙüćööęîĆ ÙÜìćÜĂćĀćøǰ đßîŠ ǰ ÖćøĀŠöéîĉ ǰ
ĀøČĂÙüćöøĎìš ćÜÖćøđÖþêøöćðøĆïĔßǰš
• ðøïĆ ĒîüÙĉéöćüćÜĒñîðäĉïêĆ ǰĉ ĶêšĂÜĒÖšĕ×ÝćÖøćÖìĊđę ðŨîķǰ ÙČĂÝéĆ ÖćøÖïĆ
ðâŦ ĀćìęĒĊ ìšÝøĉÜǰêĂš ÜĀćÿćđĀêč×ĂÜÖćøđÖĉéǰđߊîǰÿ×č õćóǰđÖĉé×Ěîċ ÝćÖðÝŦ ÝĆ÷
ĂąĕøǰĂćĀćøÖćøÖîĉ ìĊöę ĊÿćøđÙöĊ
Ļǰ đø÷Ċ îøđšĎ óęĉöđêĉöÝćÖìĊęêŠćÜėǰĒúąîćĞ öćðøĆïĔßš
Ļǰ đךćøŠüöđÙøČĂ×ćŠ ÷ǰđóĂČę ĒúÖđðúę÷Ċ îǰĒúąĀćĒîüìćÜÖćøĒÖšĕ×
Ļǰ êÜĆĚ đðŜćĔĀßš éĆ đÝîǰđóĂęČ ĕðĔĀëš ċÜđðŜćĀöć÷×ĂÜÙüćöÿ×č
Ļǰ ÝéĆ ÖÝĉ ÖøøöĔîßčößîǰđóĂęČ ĔĀšđÖéĉ Öćø×ïĆ đÙúČĂę î

40

เร่ืองน่าร้เู ก่ยี วกับแหลง่ เรยี นรเู้ ชิงคุณธรรม

เป็นอยู่
• ÝđÖéĆ ĉéÖðććśøÙîøĞšćĆüĒđïøĂČïîēÙÖìǰĀĊęéîîĉ ĂöÜĊÙîüććǰēööÿđöéúïĎøèŤ ðúĎÖóßČ ÿŠüîñÿöĕéĒš úüš ǰ öÖĊ ćø
Ļǰ ìïìüîíøøöîĎâǰÝćÖÖćøüćÜĒñîǰđøĊ÷îøĎšǰÿąìšĂîǰĒúąÝéïîĆ ìċÖ
Ļǰ ÙîĔîßčößîĂ÷ĎŠĔîߊüÜđøĊ÷îøĎšĒúąđךćĔÝĔîđøČęĂÜÙüćöÿč×ǰ đóČęĂÿøšćÜ
ĒîüìćÜĔîÖćø×ïĆ đÙúęČĂîǰüîĉ Ć÷ǰÿčÝøĉêǰÝĉêĂćÿć
Ļǰ đÖĉéÖúöŠč đúÖĘ ėǰìęìĊ ćĞ ÜćîøŠüöÖĆîĔîéćš îêćŠ Üėǰðøąöćèǰ ǰÖúŠčö
Ļǰ đÖĉéíîćÙćøðśćĕöš ĕéšøïĆ Öćø÷Ö÷ĂŠ ÜǰĕéšøćÜüúĆ đìóćøĆÖþŤøąéĆïÝÜĆ ĀüĆé
Ļǰ ĕéøš ćÜüĆúĀöïĎŠ šćîéĊđéŠîéšćîÖćøïøĀĉ ćøÝéĆ ÖćøîĞćš øąéïĆ ðøąđìý

ðŦâĀćìęĊóï
• ×ćéÙîìęÝĊ ąêŠĂ÷ĂéøîŠč ëĆéĕð
• ×ćéÖćøÝéĆ ÖćøĂÜÙÙŤ üćöøĎšìöĊę Ċ

เปน็ ไป
Ļǰ óçĆ îćýîĎ ÷ŤÖćøđø÷Ċ îøĎšĔĀĒš êÖêćŠ ÜÝćÖìęĂĊ Čęîė
Ļǰ öĊĒñîÖćøëŠć÷ìĂéĂÜÙŤÙüćöøĕĎš ðÿÙŠĎ îøčŠîëĆéĕð
Ļǰ đðŨîóîČĚ ìęĊđøĊ÷îøñšĎ ćŠ îÖĉÝÖøøöìĊęđ÷ćüßîöćòÖř ÜćîǰìéúĂÜðäïĉ êĆ ĉ
Ļǰ đðŨîêšîĒïïìĊöę ÖĊ ćøëĂéïìđøĊ÷îĔĀšÙîĕéîš ćĞ ĕðđøĊ÷îøĎš

41

เรือ่ งน่ารูเ้ ก่ยี วกับแหลง่ เรียนรเู้ ชิงคุณธรรม

ภาพเล่าจากพื้นท่เี ครอื ขา่ ยความสขุ

42

เรอ่ื งนา่ รเู้ กยี่ วกับแหล่งเรยี นรูเ้ ชิงคณุ ธรรม

บา้ นหนองกระโดนมน 43

ตําบลหนองโพธ อําเภอหนองหญา้ ไซ จงั หวดั สุพรรณบรุ ี

เรื่องนา่ รเู้ ก่ยี วกับแหลง่ เรยี นรูเ้ ชิงคุณธรรม

ชมุ ชนบ้านห้วยเกรยี บ

ตาํ บลทองมงคล อําเภอบางสะพาน จงั หวัดประจวบครี ขี นั ธ์

เป็นมา

ðŦâĀćìóĊę ï
Ļǰ ßčößîìĞćÜćîêćöÿęĆÜǰêšĂÜóęċÜóćĀîüŠ ÷ÜćîõćÙøĆåđךćöćߊü÷
• Ĕîßöč ßîöðĊ âŦ ĀćĔîđøęĂČ Ü×ĂÜÿ×č õćó

ÖćøĒÖšĕ×
Ļǰ ìïìüîǰóĎéÙč÷ǰĒúÖđðúĊ÷ę îÖïĆ ìĊöÜćîǰ öĂÜêšîìčîđóČĂę ÿøćš ÜÙüćöđךöĒ×ÜĘ

• Ĕßđš ÙøĂČę ÜöĂČ Ùüćöÿč×ĔîÖćøÿøćš ÜÙüćöđ×öš Ē×ÜĘ
Ļǰ ñšĎîĞćÖøąêîšč ÙĂ÷ĔĀßš öč ßîìĞćÜćî
Ļǰ ÖĞćĀîéìýĉ ìćÜĔîÖćøìćĞ ÜćîĂîćÙêǰ
• öĊÖćøðøąßčöđóČęĂìøćïëċÜðŦâĀćìĊęđÖĉé×ċĚîõć÷Ĕîßčößîǰ ĒúšüîĞćðŦâĀć
ĀúÖĆ îćĞ öćĒÖšĕ×
Ļǰ ÝéĆ ìĞćíøøöîĎâÙüćöÿ×č ǰ ǰéćš îǰ
đýøþåÖĉÝǰ
ìøĆó÷ćÖøǰ
óçĆ îćÙîǰ

ÿ×č õćóéĊǰ
ÖćøÝĆéÖćøßöč ßîǰ
ýćÿîćĒúąüçĆ îíøøöǰ
ÙüćöðúĂéõ÷Ć
×ĂÜðøąßćßîǰĒúąǰ
üëĉ ßĊ čößî
• öĊÖćøÝĆéĀćîĆÖüĉßćÖćøĔĀšÙüćöøĎšđóĉęöđêĉöĔîđøČęĂÜÖćøñúĉêǰ ÖćøĔßšđÙøČęĂÜ
đìÙēîēú÷ÖĊ ćøđÖþêø
Ļǰ Ăïøöǰđ÷ćüßîǰđóĂČę đðîŨ ÖćøúéðâŦ Āć÷ćđÿóêĉéõć÷ĔîßčößîĔĀšøĎšëċÜǰēìþ
×ĂÜ÷ćđÿóêĉé

เปน็ อยู่
44 • ßöč ßîöĊÙüćöøüŠ ööĂČ ÖîĆ ĔîÖćøóçĆ îćßčößî

เร่ืองนา่ ร้เู ก่ียวกับแหลง่ เรยี นรู้เชิงคณุ ธรรม

Ļǰ öĊíøøöîâĎ ßčößîđðŨîĒîüìćÜÖćøéćĞ đîĉîÜćî×ĂÜóĚČîìĊęǰ
Ļǰ đÖéĉ ÖĉÝÖøøöìĊęéćĞ đîîĉ ÖćøøüŠ öÖĆîĂ÷ćŠ ÜđðîŨ øĎðíøøöǰđßîŠ ǰÿÜŠ đÿøöĉ õĎöĉðŦââć

ìšĂÜëęîĉ ǰĕéĒš ÖǰŠ ÖćøÿćîĀüć÷ǰÖćøĒðøøĎðǰðúĎÖÖćĒôøüŠ öÖîĆ ǰĔßñš ĆÖóîĚČ đöĂČ Ü
ìćÜíøøößćêǰĉ ÿøćš ÜÙüćööĆîę ÙÜìćÜĂćĀćøǰðúÖĎ ìđč ø÷Ċ îđìý
เปน็ ไป
Ļǰ ÷ĆÜÙÜéćĞ đîîĉ üëĉ ĊßüĊ êĉ êćöðøąđóèĊéĆĚÜđéĉöǰ ĒúąöÖĊ ćøðäïĉ êĆ ÿĉ ïČ êŠĂÖîĆ Ă÷ŠćÜ
êŠĂđîĂęČ ÜǰđßîŠ ǰðøąđóèĊßĉÜđðøêǰ ÜćîđìÖøąÝćéǰÿćøìŤ ǰđéĂČ îÿĉïǰ
ǰðøąđóèĊ
ìćÜĔêš
Ļǰ đÖéĉ ÖúčöŠ üÿĉ ćĀÖĉÝßöč ßîìęđĊ ×öš Ē×ĘÜǰ ÖúŠčöÝĆÖøÿćîǰ ÖúŠčöÖćĒôǰ ÖúŠčöđóćą
đúĊ÷Ě ÜđĀéĘ ǰ ðúćǰ ĕÖàŠ Üęċ ßüŠ ÷đøęČĂÜ×ĂÜÖćøÿøšćÜøć÷ĕéĔš ĀšĒÖߊ čößîĒúąđðŨîêĆü
đúĂČ ÖĀîęċÜĔîðøąÖĂïĂćßóĊ ×ĂÜÙîĔîóîČĚ ìǰęĊ ēé÷ìęĊìčÖÙîĔîßčößîöÿĊ üŠ î
øüŠ öĔîÖćøéĞćđîîĉ Üćî

45

เร่ืองนา่ รเู้ กยี่ วกับแหล่งเรียนรเู้ ชงิ คุณธรรม

ศนู ยก์ ารเรยี นรทู้ องมล ชมุ ชนไทยพวน

ตาํ บลหนองแสง อําเภอปากพลี จงั หวดั นครนายก

เปน็ มา

ÿÜęĉ ìóĊę ï
Ļǰ ÙîĔîßöč ßîöüĊ Ćçîíøøöǰĕì÷óüîǰìęđĊ ךöĒ×ÜĘ ǰÝċÜöĊüëĉ ßĊ üĊ ĉêǰüçĆ îíøøöǰĒúą
Öćøðäïĉ êĆ ìĉ đęĊ ĀöĂČ îÖĆîǰÿćöćøëìĞćøŠüöÖîĆ ĕéš
Ļǰ ñĎÿš ĎÜĂć÷čĔîóĚîČ ìęĊöýĊ ĆÖ÷õćóĔîÖćøìćĞ Üćî
Ļǰ óĚČîìöĊę ÙĊ üćöĂčéöÿöïĎøèĔŤ îđøęČĂÜìøĆó÷ćÖøíøøößćêǰĉ đߊîǰîćšĞ ééĊ îĉ éĊ

ðâŦ ĀćìóĊę ï
Ļǰ ü÷Ć ĒøÜÜćîĂĂÖĕðìćĞ ÜćîîĂÖóîĚČ ìęĊ
• ÖćøóĆçîć÷ĆÜóÜęċ õćÙøåĆ öćÖÖüŠćÖćøóÜęċ óćêîđĂÜ
Ļǰ ÖćøđÖþêøöÖĆ đðîŨ đßĉÜđé÷ęĊ üöćÖÖüŠćĒïïñÿöñÿćî

ÖćøĒÖĕš ×ðâŦ Āć
Ļǰ đךćøŠüöÖĆïĀîŠü÷ÜćîìĊęđ×ćš öćßüŠ ÷óçĆ îćǰÝéĆ ìćĞ íøøöîĎâÙüćöÿ×č ßöč ßî
ÖćĞ ĀîéđðćŜ Āöć÷Ùüćöÿč×øüŠ öÖîĆ ǰĒúąĔßđš ðŜćĀöć÷ĒúąĒñîÜćîđðŨîêüĆ ×ïĆ
đÙúęĂČ îÖćøìćĞ ÜćîĔîóČîĚ ìęĊǰìïìüîǰĒúąóĆçîć
• đךćøŠüöÖïĆ îĆÖüĉßćÖćøǰ đßîŠ ǰ öĀćüìĉ ÷ćúĆ÷ýøĊîÙøĉîìøüĉēøçǰ ĔîÖćøóçĆ îć
ýÖĆ ÷õćóßčößîǰđóČĂę ×ĆïđÙúĂęČ îóČĚîìǰęĊ ÝćÖîÖĆ üĉÝ÷Ć ßčößîǰëŠć÷ìĂéǰÿøšćÜđÙøĂČ
×ćŠ ÷ǰĒúąÝéĆ êÜĆĚ ýîĎ ÷ŤÖćøđø÷Ċ îøĎšßčößîǰ ýĎî÷ŤÖćøđøĊ÷îøšéĎ ćš îÿĉęÜĒüéúĂš ö
ǰ
• éćĞ đîîĉ Üćîēé÷ĔßĒš îüÙéĉ ÖćøóÜċę óćêîđĂÜǰóęċÜóćÖĆîđĂÜĔîßöč ßî
Ļǰ îĞćđìÙēîēú÷öĊ ćðøĆïĔßšǰ øŠüöÖïĆ ÙîÖúšćÙîČ ëęĉîÿŠÖĎ øąïüîÖćøĂïøöĔîøðĎ

46 ĒïïĂĂîĕúîŤ

เรอื่ งนา่ ร้เู กย่ี วกบั แหล่งเรยี นรู้เชงิ คณุ ธรรม

เป็นอยู่
• đÖéĉ đÙøČĂ×ćŠ ÷õć÷ĔîßčößîìęĊöÙĊ üćöđ×öš Ē×ĘÜǰöĊýÖĆ ÷õćóìĊÿę ĎÜĔîÖćøóçĆ îć
ßöč ßî
Ļǰ ßöč ßîđÖéĉ ÖćøđðúĊę÷îĒðúÜóùêÖĉ øøöĕðĔîìćÜìęéĊ Ċ×Ěċîǰ đߊîǰ øüöÖúčŠöÖĆî
ìĞćÖÝĉ ÖøøöìęÿĊ ŠÜđÿøöĉ ĔîđøĂęČ ÜÙüćööęĆîÙÜìćÜĂćĀćøǰ ĒúąÙüćöðúĂéõĆ÷
ìćÜĂćĀćøǰ
Ļǰ ßöč ßîöĊÙèč íøøöǰđðîŨ ñšĔĎ Āš ëćŠ ÷ìĂéÙüćöøìšĎ öęĊ ÿĊ ĎŠñìĎš ćŠ đø÷Ċ îøĎš
Ļǰ ýîĎ ÷ÖŤ ćøđøĊ÷îøĎöš ĊñšöĎ ćýċÖþćéÜĎ ćîǰĒúÖđðúĊę÷îÙüćöøĎšĔîóČîĚ ìĊę
Ļǰ ×÷ć÷êĂŠ ÷ĂéǰÝéìąđï÷Ċ îÝćÖýîĎ ÷ÖŤ ćøđø÷Ċ îøǰšĎ đðîŨ üÿĉ ćĀÖÝĉ ßöč ßîìĂÜöúǰĒúą
ÿćöćøëđ×÷Ċ î×ĂÜïðøąöćèÝćÖõć÷îĂÖĕéšǰ đßîŠ ǰ ÿĞćîÖĆ ÜćîđýøþåÖÝĉ
ĒĀÜŠ ßćêĉǰ #FEP
ǰ

เปน็ ไป
Ļǰ ÙîøčŠîĔĀöŠĕéšÖúĆïöćóĆçîćìšĂÜëęĉî×ĂÜêîđĂÜĒúą÷ĆÜߊü÷ĔĀšÙîĔîìšĂÜëęĉî
ĕéöš Ċßöč ßîđךöĒ×ÜĘ đðîŨ ÿč×
Ļǰ ðøïĆ êüĆ ýîĎ ÷ŤÖćøđøĊ÷îøĔĎš Āÿš ćöćøëđ×ćš ëċÜĕéÜš Šć÷ǰēé÷ĕöêŠ šĂÜđéĉîìćÜöćǰđßîŠ ǰ
ÖćøýċÖþćéÜĎ ćîøąïïĂĂîĕúîǰŤ
- ÝĆéìćĞ ÿČĂę ðøąßćÿĆöóîĆ íŤĔĀÙš îøšĎÝÖĆ Ēúąđ×ćš öćýÖċ þćéĎÜćîöćÖ×ċîĚ ǰǰǰǰǰǰ
đߊîǰđóÝǰĀøĂČ đüïĘ ĕàêŤ
ǰöĂĊ ÜÙŤÙüćöø×šĎ ĂÜßöč ßîìęĊÝéĆ ÖćøĂ÷ŠćÜđðŨîøąïï

47

เรอ่ื งนา่ ร้เู กี่ยวกับแหล่งเรียนรเู้ ชงิ คณุ ธรรม

ภาพเล่าจากพื้นท่เี ครอื ขา่ ยความสขุ

48

เรอ่ื งนา่ รเู้ กยี่ วกับแหล่งเรยี นรูเ้ ชิงคณุ ธรรม

ศนู ยก์ ารเรยี นรทู้ องมล ชมุ ชนไทยพวน 49

ตาํ บลหนองแสง อาํ เภอปากพลี จังหวัดนครนายก

เรือ่ งนา่ รู้เก่ยี วกบั แหล่งเรยี นรเู้ ชิงคุณธรรม

ชมุ ชนบ้านหนองเตง็

อาํ เภอกระสงั จงั หวัดบุรรี มั ย์

เป็นมา

• đøęĉöìĞćíøøöîâĎ ðŘǰ ǰóøšĂöÖĆîìĚÜĆ ÝĆÜĀüéĆ
ðâŦ ĀćìóĊę ï

• ðâŦ ĀćđéĉöǰÖćøøüïĂĞćîćÝ×ĂÜñîĎš ćĞ
Ļǰ êćŠ ÜÙîêŠćÜìĞćǰêćŠ ÜÙîêćŠ ÜĂ÷ĎŠ
ÖćøĒÖĕš ×ðŦâĀć
Ļǰ ðøĆïüĉëđĊ éĉöǰÝćÖǰĶÙîêć÷×ć÷ÙîđðŨîķǰđðŨîÖćøóĆçîćĔĀđš ĀîĘ đðîŨ øðĎ íøøö
Ļǰ ðøĆïøąïïÿćíćøèąÿč×ǰĔĀđš øęĉöÝćÖßöč ßîđĂÜǰ
Ļǰ ĶĔßšÖãĀöć÷Ă÷ŠćÜđ×öš Ē×ĘÜķ
Ļǰ ÝéĆ ÖćøÿęÜĉ ĒüéúšĂöǰĶÝéĆ êÜĆĚ ×÷ąøĕĊ àđÙúĉ ķ
Ļǰ ÝéĆ êĆĚÜĂÜÙŤÖøđ÷ćüßîĒúąÖøøöÖćøĔîßčößîđóĂęČ đðŨîÖúĕÖĔîóçĆ îćóĚČîìęĊ
Ļǰ ÿøšćÜÖúčŠöêćöÙüćöÿöĆÙøĔÝ
• đìÙîĉÙÖćøïøĉĀćøÝĆéÖćøíøøöîĎâÙüćöÿč×
• ĔĀñš ĎšîĞćßöč ßîéĞćđîĉîÖćøđðîŨ êüĆ Ă÷ŠćÜ
Ļǰ ĔßšÖãĀöć÷ĔĀšđÖéĉ ÙüćöđךöĒ×ÜĘ
Ļǰ ĔßšìóĊę Üċę ìćÜĔÝĔîÖćøÝĎÜĔÝðäĉïêĆ éĉ ǰĊ ǰđÖĉéÙüćöÖúĆüĔîÖćøìĞćñĉééšü÷êĆüđĂÜ
• ĔßÖš ćøðäïĉ Ćêïĉ ŠĂ÷ėǰĔĀšđÖéĉ ÖćøðúĎÖòŦÜÝêĉ ÿĞćîÖċ
50 Ļǰ îćĞ êüĆ Ă÷ćŠ ÜìęĊéĊöćđñ÷ĒóøĔŠ ĀšÙîĂęČîėǰøĎšñćŠ îđìÙēîēú÷ĊĔĀöŠė
Ļǰ đøĊ÷îøĎÖš ćøðäïĉ êĆ ĉÝćÖóČîĚ ìęĊĂęîČ ėǰĒúąöćðøĆïĔßš

เรือ่ งนา่ รู้เกย่ี วกบั แหล่งเรียนร้เู ชงิ คณุ ธรรม