หุน้ ทุนซ้ือคืน
หุน้ ทุนซ้ือคืน (Treasury Stock) คือหุน้ ของบริษทั ท่ีถกู ซ้ือ
คืนกลบั มาภายหลงั จากออกจาหน่ายและจ่ายชาระค่าหุน้ เตม็ จานวนแลว้
ซ่ึงสามารถจะซ้ือคืนไดห้ ากบริษทั มีสภาพคลอ่ งส่วนเกินและมีกาไรสะสม
รวมถึงการซ้ือคืนจะไม่ทาใหบ้ ริษทั ประสบปัญหาทางการเงิน
สามารถบนั ทึกบญั ชีได้ 2 วธิ ีคือ
1.) วธิ ีราคาทุน (Cost Method)
2.) วธิ ีตามราคามูลค่า (Par Value Method )
ตวั อย่าง
บริษทั สีแดง จากดั (มหาชน) ไดจ้ ดทะเบียนทุนหุน้ สามญั จานวน 20,000 หุน้
มลู ค่าหุน้ ละ 100 บาท ไดอ้ อกจาหน่ายไดใ้ นราคา 110 บาท และไดร้ ับชาระคา่ หุน้
และออกใบหุน้ ใหเ้ รียบร้อย รายการระหวา่ งเดือนมีดงั น้ี
2557
มี.ค. 1 บริษทั ซ้ือหุน้ สามญั คืนมา จานวน 8,000 หุน้ ในราคาหุน้ ละ 125 บาท
10 จาหน่ายหุน้ สามญั ที่ซ้ือคืนมา 500 หุน้ ในราคาหุน้ ละ 125 บาท
22 จาหน่ายหุน้ สามญั ที่ซ้ือคืนมาอีก 650 หุน้ ในราคาหุน้ ละ 130 บาท
เม.ย. 5 จาหน่ายหุน้ สามญั ท่ีซ้ือคืนมาอีก 400 หุน้ ในราคาหุน้ ละ 100 บาท
10 จาหน่ายหุน้ สามญั ที่ซ้ือคืนมา ที่เหลือท้งั หมด ในราคาหุน้ ละ 65 บาท
บันทกึ ราคาทนุ บันทกึ ราคามูลค่า
2557 2557
มี.ค. 1 Dr.หุ้นสามญั ไดร้ ับคืน 1,000,000 มี.ค. 1 Dr.หุ้นสามญั ไดร้ ับคืน 800,000
Cr.เงินสด 1,000,000 ส่วนเกินมูค่าหุน้ สามญั (8,000*10) 80,000
ซ้ือหุน้ สามญั คนื มาจานวน 8,000 หุน้ ในราคาหุ้นละ 125 บาท กาไรสะสม 120,000
Cr. เงินสด 1,000,000
ซ้ือหุ้นสามญั คนื มาจานวน 8,000 หุ้น ในราคาหุน้ ละ 125 บาท
มี.ค. 10 Dr. เงินสด 62,500 มี.ค. 10 Dr. เงินสด 62,500
Cr. หุน้ สามญั ไดร้ ับคืน 62,500 Cr. หุน้ สามญั ไดร้ ับคนื 50,000
จาหน่ายหุ้นสามญั ทซ่ี ้ือคืนมาจานวน 500 หุน้ ในราคาหุ้นละ ส่วนเกินมูคา่ หุ้นสามญั 12,500
125 บาท จาหน่ายหุน้ สามญั ทีซ่ ้ือคนื มาจานวน 500 หุ้น ในราคาหุ้นละ
125 บาท
บนั ทกึ ราคาทนุ บันทกึ ราคามูลค่า
2557 2557
มี.ค. 22 Dr. เงินสด 84,500 มี.ค. 22 Dr. เงินสด 84,500
Cr.หุ้นสามญั ไดร้ ับคืน 81,250 Cr.หุน้ สามญั ไดร้ ับคืน (650*100) 65,000
ส่วนเกินมูลคา่ หุ้นการขายหุน้ สามญั ไดร้ ับคืน 3,250 ส่วนเกินมูลค่าหุ้นสามญั 19,500
จาหน่ายหุ้นสามญั ที่ซ้ือคนื มาอีก จานวน 500 หุน้ ในราคาหุน้ ละ จาหน่ายหุ้นสามญั ที่ซ้ือคนื มาอีก จานวน 500 หุ้น ในราคาหุน้ ละ
130 บาท 130 บาท
เม.ย. 5 Dr. เงินสด 40,000 เ.ม.ย. 5 Dr. เงินสด 40,000
ส่วนเกินมูลคา่ หุน้ การขายหุน้ สามญั ไดร้ ับคนื 3,250 Cr.หุ้นสามญั ไดร้ ับคนื 40,000
ส่วนเกินมูลค่าหุ้นสามญั 6,750
Cr.หุน้ สามญั ไดร้ ับคนื (400*125) 50,000 จาหน่ายหุ้นสามญั ทีซ่ ้ือคืนมาอีก จานวน 400 หุน้ ในราคาหุน้ ละ
100 บาท
จาหน่ายหุน้ สามญั ท่ีซ้ือคืนมาอีก จานวน 400 หุ้น ในราคาหุ้นละ
100 บาท
บนั ทึกราคาทุน บนั ทึกราคามูลค่า
เม.ย. 10 Dr. เงินสด 419,250 เม.ย. 10 Dr. เงินสด 419,250
สว่ นเกินมลู คา่ ห้นุ สามญั 193,250 สว่ นเกินมลู คา่ ห้นุ สามญั 152,000
กาไรสะสม 193,750 กาไรสะสม 73,750
Cr. ห้นุ สามญั ได้นบั คืน (6,450*125) Cr. ห้นุ สามญั ได้นบั คืน (6,450*100)
806,250 645,000
จาหน่ายห้นุ สามญั ท่ีซอื ้ คืนมา ท่ีเหลือ 6,450 ห้นุ ในราคา จาหนา่ ยห้นุ สามญั ท่ีซอื ้ คืนมา ที่เหลอื 6,450 ห้นุ ในราคา
ห้นุ ละ 65 บาท ห้นุ ละ 65 บาท
กาไรสะสมจดั สรร
กาไรสะสมจดั สรร ถือเป็ นการกนั เงินส่วนหน่ึงไวส้ าหรับประโยชน์ของบริษทั
เช่น กนั ไวเ้ ป็ นเงินสารองตามกฎหมาย หรือสารองต่าง ๆ เพอ่ื วตั ถุประสงคเ์ ฉพาะ
ตามนโยบายของบริษทั ไดแ้ ก่
1. จดั สรรกาไรสะสมตามกฎหมาย
2. จดั สรรกาไรสะสมตามภาระผกู พนั
3. จดั สรรกาไรสะสมตามนโยบายของผบู้ ริหารหรือคณะกรรมการ
ตวั อยา่ ง บริษทั ใกลร้ ุ่ง ไดจ้ ดั สรรกาไรขาดทุนตามมติ
ของคณะกรรมการ ดงั น้ี
1. จดั สรรเป็ นสารองตามกฎหมาย 200,000 บาท
2. จดั สรรไวเ้ ป็ นการไถ่ถอนหุน้ กู้ 50,000 บาท
3. จดั สรรไวเ้ ป็ นการขายโรงงาน 100,000 บาท
บนั ทึกบญั ชี ดงั น้ี 350,000 200,000
50,000 50,000
Dr. กาไรสะสม 100,000
Cr. กาไรสะสมจดั สรรตามกฎหมาย
กาไรสะสมจดั สรรเพ่ือการไถ่ถอนหุน้ กู้ 50,000
กาไรสะสมจสั รรเพ่อื การขยายโรงงาน
ต่อมาบริษทั ไดไ้ ถ่ถอนหุน้ กเู้ รียบร้อยแลว้
Dr. กาไรสะสมจดั สรรเพอ่ื การไถ่ถอนหุน้ กู้
Cr. กาไรสะสม
ผ้จู ดั ทา
. ..
น.ส.จารัสรัศมี โพธิมณี น.ส.พมิ ภากร ศรีประทุม นายพพิ รรธ รูปงาม