คำที่ยืมมาจาภาษาชวา-มลายู

ใบความรทู้ ่ี ๖
เร่ือง คาทย่ี ืมมาจากภาษาชวา-มลายู

พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ กําหนดให้ภาษาชวาและภาษามลายูเป็นคนละภาษา
แต่ตามการศึกษาของนักมานุษยวทิ ยาเอวา เดมิ ภาษาชวาและภาษามลายเู ป็นภาษาเดียวกัน ตอ่ มาจงึ มีสาํ เนียง
การใชท้ ่แี ตกต่างกันไปบ้าง ดงั นั้น จงึ มกั เรียกรวมภาษาท้ังสองนวี้ ่าภาษาชวา-มลายู

การยืมคําภาษาชวา-มลายูมาใช้ในภาษาไทยมีลักษณะการยืมที่แตกต่างกันไป กล่าวคือ คําท่ียืมมาจาก
ภาษาชวาท่ีมีใช้ในภาษาไทยส่วนใหญ่มาจากอิทธิพลของวรรณคดีเร่ืองตาหลังและเรื่องอิเหนา พระนิพนธ์เจ้า
ฟา้ กณุ ฑลและเจ้าฟา้ มงกุฏตัง้ แต่สมัยกรงุ ศรีอยธุ ยาตอนปลายในสมัยกรงุ รตั นโกสินทร์ตอนตน้ พระบาทสมเด็จ
พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชและพระบาทสมเดจ็ พระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงพระราชนิพนธ์เรื่องดาหลัง
และอิเหนาขึ้นใหม่ เพ่ือทดแทนของเดิมที่สูญหายไป วรรณคดีเรื่องอิเหนาได้รับความนิยมมากจึงมีการนําคํา
ชวาในวรรณคดีเร่ืองอิเหนามาใช้ในภาษาไทยทั่วไปด้วย เช่น มะงุมมะงาหรา บุหลัน สตามัน วงศ์อสัญแดหวา
เป็นตน้

ส่วนคําที่ยืมมาจากภาษามลายู เนื่องจากประเทศไทยและประเทศมาเลเซียมีอาณาเขตติดต่อกัน
อีกท้ังประเทศไทยกับหัวเมืองมลายมีความสัมพันธ์กันมาเป็นเวลาช้านานท้ังในด้านการค้าและการสงคราม
อันนําไปสู่การอพยพผู้คนจากหัวเมืองมลายูเข้ามาอาศัยอยู่ในภาคกลางของประเทศไทย โดยเฉพาะในสมัย
กรุงรัตนโกสินทร์ ทําให้มีกลุ่มคนที่พูดภาษามลายูปะปนกับกลุ่มคนที่พูดภาษาไทยและ มีคําท่ียืมมาจากภาษา
มลายใู นภาษาไทย

ลักษณะของคาทย่ี มื มาจากภาษาชวา-มลายู
๑. เป็นคําสองพยางค์ ภาษาชวา-มลายูส่วนใหญ่เป็นคําสองพยางค์ มีคําพยางค์เดียวน้อย แต่ภาษาไทย
เป็นภาษาคําโดด จึงสามารถสังเกตเห็นได้ง่ายว่าคําใดเป็นคําท่ียืมมาจากภาษาชวา-มลายู เช่น กะพง กะปะ
โลมา เป็นตน้
๒. ไม่มีเสียงพยัญชนะควบกล้ํา ภาษาชวา-มลายูไม่มีเสียงพยัญชนะควบกลํ้า แต่ภาษาไทยมีพยัญชนะ
หลายเสียงทสี่ ามารถเป็นพยญั ชนะควบกลํ้าได้ จึงมคี วามแตกต่างกนั อย่างชัดเจน เชน่ กํายาน กดุ งั เปน็ ต้น
๓. ไม่มีรปู วรรณยกุ ต์ ภาษาชวา-มลายูไมม่ หี น่วยเสียงวรรณยุกต์ ดงั นัน้ คํา ยมื มาจากภาษาชวา-มลายูใน
ภาษาไทยสว่ นใหญจ่ งึ ไมม่ ีรปู วรรณยุกต์กํากับ เชน่ ตุนาหงนั บุหงาราํ ไป บูดู กระยาหงัน สลัก อยา่ งไรก็ตามคํา
ท่ียืมมาบางคําก็นํามาใช้โดยมีรปู วรรณยุกต์กํากับด้วย เพื่อให้สอดคล้องกับระบบเสียงในภาษาไทย เช่น บ้าบา๋
ยีเ่ ก เบา้ หลดุ เป็นต้น

ตวั อยา่ งคาภาษาชวา-มลายูที่นาเข้ามาใช้ในภาษาไทย
คําท่ยี มื มาจากภาษาชวา-มลายูทีป่ รากฏใช้ในภาษาไทยสว่ นใหญเ่ ป็นคําเรยี กชอื่ พชื สัตว์ ส่ิงของ สถานที่
ศลิ ปวัฒนธรรมและคํากรยิ าบางคํา

คาทเ่ี ก่ยี วกับ ตัวอยา่ งคาภาษาชวา-มลายูทน่ี าเขา้ มาใชใ้ นภาษาไทย
ชอื่ พชื นอ้ ยหนา่ ทุเรียน มังคุด สาคู กระดังงา
ชอ่ื สัตว์ บหุ ลง (นกยงู ) โลมา กระตวั้ โนรี กะปะ อุรงั อุตัง
เครื่องใช้ ปัน้ เหน่ง กระชงั กริช กาํ ยาน กอและ ปาเต๊ะ
สถานท่ี เบตง ภเู กต็ มิสยดิ กดุ งั

ศลิ ปวฒั นธรรม บูดู รองเง็ง อังกะลงุ ยี่เก
วรรณคดี กระยาหงัน มะงุมมะงาหรา อสัญแดหวา บุหรง บุหลัน
ปะหนัน ปาหนัน ตุนาหงัน สะตาหมัน อิเหนา ระเด่น
บาหยัน (ชอ่ื พี่เลี้ยงบษุ บา) กดิ าหยนั

แบบฝกึ หัดที่ ๖.๑
เร่อื ง คายมื ท่มี าจากภาษาชวา-มลายู

คาชี้แจง ใหน้ กั เรียนตอบคาํ ถามเกีย่ วกบั คําทย่ี ืมมาจากภาษาชวา-มลายูต่อไปน้ีให้ถูกต้อง
๑. ภาษาชวา-มลายูเข้ามาประเทศไทยได้อย่างไร จงอธิบายมาพอสงั เขป
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....

๒. คําทยี่ มื มาจากภาษาชวา-มลายมู ลี ักษณะอย่างไร จงอธิบายมาพอสงั เขป
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....

๓. จงยกตัวอย่างคําทยี่ มื มาจากภาษาชวา-มลายดู งั ต่อไปน้ี (อยา่ งละ ๓ คาํ )
๓.๑ ชอื่ พชื

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....
๓.๒ ชอ่ื สตั ว์

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....
๓.๓ เครอ่ื งใช้

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....
๓.๔ สถานท่ี

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....
๓.๕ ศลิ ปวัฒนธรรม

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....

แบบฝึกหัดท่ี ๖.๒
เรอื่ ง คาท่ียืมมาจากภาษาชวา-มลายู

คาชี้แจง ใหน้ กั เรียนหาคาํ ทยี่ ืมมาจากภาษาชวา-มลายูจากตารางต่อไปนี้

ทุ ก ข ช จ ฐ ด กุ เ ข ต
เ ฟ ร ะ เ ด่ น ดั พ ช บ
รี ภ ใ ค ณ ด จ ง ม ใ ก
ย ห ช บ า บู ว ซู ชิ ว เ
น ฟ ไ เ ฎ ง ดู ค ย่ี ก ย
ช เบตงขนม เ ดน
ด ำ ป า ฉ ก ท มั ก ง อ
ฮ เ ม ร ส ลั ก เ ง ว พ
ก ล ร ว แ ก้ ว ต า คุ ช
โ น รี ย จ ส น ก ท ล ด

๑. ……………………………………………………… ๖. ………………………………………………………
๒. ……………………………………………………… ๗. ………………………………………………………
๓. ……………………………………………………… ๘. ………………………………………………………
๔. ……………………………………………………… ๙. ………………………………………………………
๕. ……………………………………………………… ๑๐. ……………………………………………………

แบบทดสอบ
เร่ือง คาทีย่ มื มาจากภาษาชวา-มลายู

คาชีแ้ จง ใหน้ ักเรยี นเลือกคําตอบที่ถกู ต้องแลว้ ทาํ วงกลมลอ้ มรอบข้อที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว

๑. ข้อใดกล่าวถงึ ข้อสงั เกตลักษณะของคําที่มาจาก ๒. คาํ ยืมจากภาษาชวาเขา้ มาในภาษาไทยพร้อมกับ
ภาษาชวา-มลายูได้ถูกตอ้ ง วรรณคดเี ร่อื งใด
ก. เปน็ คาํ สองพยางค์ ก. รามเกยี รต์ิ
ข. ไม่มรี ปู วรรณยุกต์ ข. ระเดน่ ลนั ได
ค. ไม่มีเสียงพยัญชนะควบกล้ํา ค. ลลิ ิตเพชรมงกุฎ
ง. ทุกข้อทกี่ ล่าวมา ง. ดาหลังและอเิ หนา
๓. ผลไมช้ นิดใดเปน็ คําทีม่ าจากภาษาชวา-มลายู ๔. ข้อใดตอ่ ไปนี้เปน็ คาํ ทีม่ าจากภาษาชวา-มลายู
ก. มังคุด ทุกคาํ
ข. สม้ โอ ก. ประชุม น้อยหน่า
ค. ลาํ ไย ข. ภเู ก็ต กํายาน
ง. มะมว่ ง ค. บรรทัด เบตง
ง. บุหลง เกาเหลา
๕. ข้อใดต่อไปน้ีไม่มีคําทมี่ าจากภาษาชวา-มลายู
ก. นอ้ งชอบกนิ ทุเรยี น
ข. มงั คดุ เป็นราชนิ ผี ลไม้ไทย
ค. คณุ พ่อของเพื่อนฉนั เปน็ ตํารวจออกตรวจทุกวนั
ง. องั กะลุงเป็นเคร่ืองดนตรปี ระเภทเครื่องกระทบ
ชนิดหนงึ่

ตั้งใจทากนั นะคะเดก็ ๆ
ขอให้โชคดีค่ะ