โรคหัวใจขาดเลือด โรคหัวใจขาดเลือด หรือโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ หมายถึง โรคหัวใจที่เกิดจากการตีบและแข็งตัวของหลอดเลือดแดง ที่ไปเลี้ยงกลามเนื้อหัวใจทําใหเลือดไปเลี้ยงกลามเนื้อหัวใจ ลดลงหรือชะงักไปผูปวยจะมีอาการเจ็บหนาอกรุนแรง • อาการเจ็บหรือแนน หรือ จุกที่หนาอก ลิ้นป คอ ขากรรไกร ขอศอก หรือมีอาการเมื่อยลา โดยไมมีสาเหตุ ที่แขน หรือที่มือ หรือที่ขากรรไกร • หายใจไมออก หอบเหนื่อย หรือหายใจเหมือนคนเปนหืด • อาการใจเตนผิดปกติ เตนๆหยุดๆหรือเตนแรงเปนบางคน • อาการเปนลม เชน หนาซีด ใจสั่น มือเทาเย็น หมดสติ ซึ่งเกิดรวมกับอาการอื่น • อาการหมดสติและอาจเสียชีวิตทันที ปจจัยเสี่ยงตอการเกิดโรคหัวใจขาดเลือด... การปองกันโรคหัวใจขาดเลือด... 1. รับประทานอาหารที่ครบหมูในปริมาณพอเหมาะเพิ่มการ กินผักและผลไมที่รสไมหวาน ลดอาหารหวานและเค็มลง หลีกเลี่ยงอาหารไขมันสูง 2. ใชเกลือ (สารประกอบโซเดียม) ใหนอยที่สุดโดยในหนึ่งวัน ควรนอยกวา 1 ชอนชา และหลีกเลี่ยงอาหารสําเร็จรูป ถาจํา เปนตองใช ควรเลือกซื้อโดยดูที่ฉลากโภชนาการและที่มีเกลือ หรือโซเดียมต ํา 3. การควบคุมใหน ําหนักตัวที่เหมาะสม • ดัชนีมวลกาย ไมเกิน 23 กิโลกรัม/ตารางเมตร • รอบเอวชาย นอยกวา 90 เซนติเมตร หญิง นอยกวา 80 เซนติเมตร 4. มีการเคลื่อนไหวและมีวิถีชีวิตที่กระฉับกระเฉง ไดแก การขึ้นบันไดแทนการขึ้นลิฟท เดินระหวางชวงพัก หรือ ลงรถเมลกอนถึงปลายทางอยางนอย 2 ปาย และควร ออกกําลังกายอยางนอยวันละ 30 นาที 5 วันตอสัปดาห 5. หยุดสูบบุหรี่ ผูที่ไมสูบบุหรี่ควรหลีกเลี่ยงการอยูในสถานที่ ที่มีควันบุหรี่ อาการของโรคหัวใจขาดเลือด... ประกอบดวย 1) ปจจัยที่ไมสามารถควบคุมได ไดแก เพศ อายุ พันธุกรรม 2) ปจจัยเสี่ยงที่เราสามารถควบคุมไดไดแก มีภาวะ ความดันโลหิตสูง ภาวะไขมันในเลือดสูง โรคเบาหวาน การสูบบุหรี่หรือรับควันบุหรี่จากผูอื่นการบริโภคเครื่องดื่ม ที่มีแอลกอฮอลภาวะอวนการมีวิถีชีวิตที่ไมกระฉับกระเฉง การกินอาหารไมถูกสัดสวน กินมากเกินพอดี โดยเฉพาะ การกินอาหาร รสเค็มรสหวาน และไขมันสูง กินผักผลไมนอย คํานวณโดยใชสมการ ดัชนีมวลกาย = นําหนักตัว (กิโลกรัม) สวนสูง (เมตร) x สวนสูง (เมตร) ���������������� 90353.indd 1 10/3/2553 14:10:24
ไมใหขาดเลือด.... ดูแล “หัวใจ” สํานักโรคไมติดตอ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ความอวน ความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไขมันในเลือดผิดปกติ ขจัด 4 วายราย 6. ลดการดื่มสุรา ผูที่บริโภคเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอลควรลด ปริมาณการดื่มลง และไมควรดื่มทุกวัน โดยเพศชาย ดื่มไมเกิน 2 แกวมาตรฐานตอวัน สวนเพศหญิงดื่มไมเกิน 1 แกวมาตรฐานตอวัน 7. ทําจิตใจใหผอนคลายจัดการความเครียดที่เหมาะสม เชน ฟงเพลง, ปรึกษาคนที่ไวใจได เปนตน 8. ตรวจสุขภาพอยางสม ําเสมอทุกป อยางนอยปละ 1 ครั้ง สําหรับ ผูที่มีโรคประจําตัวหรือมีปจจัยเสี่ยงใหตรวจสุขภาพ โดยเฉพาะวัดความดันโลหิต มากกวา 1 ครั้ง/ป 9. ผูที่มีโรคประจําตัว ไดแก ไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคหัวใจเตนผิดจังหวะ เบาหวาน ควรดูแลรักษา สุขภาพตามที่แพทย พยาบาลแนะนํา รับประทานยาและ ไปพบแพทยตามนัด 1. การรักษาดวยการใชยา 1.1. ยาเพื่อปองกันการจับตัวของเกล็ดเลือดกับผนังของ หลอดเลือดแดง 1.2. ยาเพื่อชวยลดอาการเจ็บหนาอก 1.3. ยาเพื่อใชละลายลิ่มเลือด 1.4. ยาอื่นๆ ที่ใชรักษาภาวะแทรกซอน ไดแก ยาขับปสสาวะ ยาที่ใชรักษาภาวะหัวใจเตนผิดจังหวะ เปนตนยาพวกนี้ จะใชก็ตอเมื่อมีโรคแทรกซอนเกิดขึ้นเทานั้น 2. รักษาดวยการขยายเสนเลือดหัวใจโดยบอลลูน 3. การรักษาโดยการผาตัดตอเสนเลือดหัวใจใหม การรักษาโรคหัวใจขาดเลือด สํานักโรคไมติดตอ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข โทร 02 590 3987 www.thaincd.com ทําอยางไร?...จะ สํานักโรคไมติดตอ รวมสรางสุขภาพอนามัย ตามวิถีชีวิตของคนไทย ใหหางไกลโรคไมติดตอเรื้อรัง ���������������� 90353.indd 2 10/3/2553 14:10:27