สรุปหลักธรรม (เตรียมสอบ)

สรุปหลกั ธรรม (เตรียมสอบ)
1. คุณธรรม 4 ประการ = 1. การรกั ษาความสจั ความจรงิ ใจ 2. การร้จู กั ขม่ ใจตนเอง ฝกึ ใจตนเอง

3. การอดทน อดกล้นั และอดออม 4. การร้จู กั ละวางความชว่ั ความทจุ รติ และรูจ้ ักเสียสละประโยชนต์ น
2. ธรรมมีอปุ การะมาก = 1. สติ ความระลกึ ได้ 2. สมั ปชญั ญะ ความรตู้ วั
3. ธรรมอนั ทำใหง้ าม = 1. ขนั ติ ความอดทน 2. โสรัจจะ ความสงบเสงย่ี ม
4. ธรรมคุ้มครองโลก = 1. หิริ ความละอายตอ่ บาป 2. โอตตัปปะ ความเกรงกลวั ต่อบาป
5. บคุ คลหาได้ยาก = 1. บพุ การี ผทู้ ำอปุ การะคณุ กอ่ น 2. กตญั ญูกตเวที ผรู้ อู้ ปุ การคุณแลว้ ทำตอบแทน

6. พรหมวิหาร 4 = 1. เมตตา ความรกั ใคร่ 2. กรณุ า ความสงสาร 3. มทุ ิตา ความพลอยยินดี
4. อเุ บกขา ความวางใจเป็นกลาง

7. ฆราวาสธรรม 4 = 1. สัจจะ ความจริงใจ ความซอ่ื สตั ย์ 2. ทมะ การขม่ ใจ การฝึกฝน 3. ขันติ ความอดทน
4. จาคะ ความเสียสละ

8. สงั คหวตั ถุ 4 = 1. ทาน การให้ 2. ปยิ วาจา การพดู จาไพเราะ 3. อัตถจริยา การทำตนให้เปน็ ประโยชน์
4. สมานัตตตา การทำตนเสมอตน้ เสมอปลาย

9. อิทธิบาท 4 = 1. ฉนั ทะ ความรกั ในส่งิ ทท่ี ำ 2. วิรยิ ะ ความขยนั หม่ันเพยี ร 3. จติ ตะ ความเอาใจใส่
4. วมิ ังสา ความหม่ันไตรต่ รอง

10. เบญจศลี /ศลี 5 = 1. ปาณาตปิ าตา เวรมณี เว้นจากการฆา่ สตั ว์ 2. อทนิ นาทานา เวรมณี เวน้ จากการลัก
ทรพั ย์ 3. กาเมสมุ จิ ฉาจารา เวรมณี เวน้ จากการประพฤติผดิ ในกาม 4. มุสาวาทา เวรมณี เวน้ จากการพดู เทจ็
5. สุราเมรยมัชชปมาทฏั ฐานา เวรมณี เวน้ จากการดมื่ สุราเมรัย

11. เบญจธรรม = 1. เมตตาและกรณุ า ความรกั เอน็ ดสู งสาร 2. สัมมาอาชีวะ การหาเล้ียงชีพสจุ รติ

3. กามสงั วร ความสำรวมระวงั ในกาม 4. สัจจะ ความสตั ย์ 5. สตสิ มั ปชญั ญะ ความระลกึ ได้และรตู้ ัวอยู่เสมอ
12. อบายมขุ 6 = 1. ตดิ สุราและของมนึ เมา 2. ชอบเท่ยี วกลางคนื 3. ชอบเทยี่ วดกู ารละเล่น 4. ติดการพนัน

5. คบคนชวั่ เปน็ มติ ร 6. เกียจคร้านทำการงาน
13. ทิศเบอ้ื งขวา คือครูอาจารย์ควรอนเุ คราะหศ์ ิษย์ ดงั น้ี 1. ฝกึ ฝนแนะนำให้เปน็ คนดี 2. สอนให้เข้าใจแจม่ แจง้

3. สอนศิลปวทิ ยาใหส้ น้ิ เชิง 4. ยกย่องให้ปรากฏในหมคู่ ณะ 5. สร้างเคร่ืองคมุ้ ภยั คอื สอนฝึกใหร้ จู้ ักเล้ยี งตนและ
รักษาตัวได้ สว่ นศษิ ยพ์ งึ ปฏบิ ตั ติ ่อครอู าจารย์ ดงั น้ี 1. ลุกขนึ้ ตอ้ นรับ 2. เข้าไปหาเพ่อื บำรงุ คอยรับใช้ ปรึกษา
และรับคำแนะนำ 3) ใฝ่ใจเรยี น มีใจรกั เรียนดว้ ยศรทั ธาและรูจ้ กั ฟังให้เกิดปัญญา 4) ปรนนิบตั ิ ชว่ ยบรกิ ารต่างๆ
5) เรยี นศิลปวทิ ยาโดยเคารพ เอาจรงิ เอาจงั
14. กลั ยาณมิตรธรรม 7 = 1. ปโิ ย น่ารกั 2. ครุ นา่ เคารพ 3. ภาวนโี ย น่าเจริญใจ นา่ ยกยอ่ ง
4. วัตตา จะ รจู้ ักพูดใหไ้ ด้ผล 5. วจนักขโม อดทนตอ่ ถอ้ ยคำ 6. คัมภีรัญจะ กถัง กัตตา สอนเรอื่ งล้ำลกึ ได้
7. โน จัฏฐาเน นิโยชเย ไมช่ กั นำในทางเสอ่ื ม
15. สัปปรุ สิ ธรรม 7 = 1. ธัมมญั ญตุ า ความรจู้ กั เหตุ 2. อตั ถัญญตุ า ความรจู้ ักผล 3. อัตตัญญตุ า ความรู้จกั ตน

4. มัตตัญญตุ า ความรจู้ กั ประมาณ 5. กาลญั ญตุ า ความรูจ้ ักกาล 6. ปรสิ ัญญุตา ความรู้จักชมุ ชนหรอื หมคู่ น
7. ปุคคลัญญุตา ความร้จู ักบคุ คล
16. มรรคมีองค์ 8 = 1. สมั มาทิฏฐิ ความเหน็ ชอบ 2. สมั มาสงั กปั ปะ ความดำรชิ อบ 3. สัมมาวาจา เจรจาชอบ
4.สัมมากมั มันตะ กระทำชอบ 5. สัมมาอาชีวะ เลย้ี งชพี ชอบ 6. สัมมาวายามะ พยายามชอบ 7. สมั มาสติ
ระลกึ ชอบ 8. สมั มาสมาธิ ตงั้ จติ มนั่ ชอบ
17. คุณธรรมจริยธรรมด้านอื่น ๆ = 1. ซอ่ื สตั ย์สจุ รติ 2. ใชช้ ีวิตพอเพียง 3. ไมบ่ า่ ยเบ่ียงงาน ขยัน มมุ านะ
4. เสียสละเพื่อสว่ นรวม

--------------------------------------------------------------------------