แบบรายงานการดำเนินกิจกรรม โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ระดับ ๓ ดาว ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๖ โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต ๒ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ
ใบสมัคร ยกระดับคุณภาพโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ปีการศึกษา 2566 โดย สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ข้อมูลทั่วไป ชื่อสถานศึกษา โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) แขวง พลับพลา เขต วังทองหลาง กรุงเทพมหานคร รหัสไปรษณีย์10310 โทรศัพท์02 538 3964 โทรสาร 02 539 7091 อีเมล์ : [email protected] สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 2 สมัครเข้ารับการยกระดับคุณภาพ ระดับ 2 ดาว ระดับ 3 ดาว ระดับ 4 ดาว ระดับ 5 ดาว โรงเรียนผ่านการตรวจสอบคุณภาพ และการรับรองผล เป็นโรงเรียนที่ได้รับการยกระดับเป็นโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ระดับ 2 ดาว ตามโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. จากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 2 เลขที่ สพม. กท 2–3019/2566 แล้ว มีความประสงค์ขอรับการยกระดับคุณภาพโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ระดับ 3 ดาว จำนวนผู้บริหาร 5 คน จำนวนครู189 คน จำนวนนักเรียน 3,976 คน (ม.1–ม.6) จำนวน 100 ห้องเรียน (2566) ชื่อผู้บริหารโรงเรียน นายสมพร สังวาระ หมายเลขโทรศัพท์ 081 956 2188 อีเมล์ [email protected] ชื่อผู้รับผิดชอบโครงการ นายพีรพันธ์ นิ่มลบ หมายเลขโทรศัพท์ 098 258 3488 อีเมล์ [email protected] ชื่อนวัตกรรม สร้างสรรค์คนดีของโรงเรียน คือ “คนดี 4 – 5 – 6 โมเดล” ชื่อเจ้าของผลงาน : นายพีรพันธ์ นิ่มลบ ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการ ประเภทผลงาน : ผลงานนวัตกรรมด้านการจัดการเรียนการสอน บูรณาการโครงงานคุณธรรม ทั้งโรงเรียน บทสรุป : นวัตกรรมนี้ เป็นโมเดลหลักสำคัญ ในการสร้างสรรค์คนดีด้วยกิจกรรม “1 ห้องเรียน 1 โครงงาน คุณธรรม” โดยมีหลักการความดีมาจากคู่มือคนดีศรีบดินทร ปรัชญาของโรงเรียน กรอบคุณธรรมของ สพฐ. คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน และแนวคิดของนักเรียนที่ว่า “ความดีที่อยากทำ ปัญหาที่อยากแก้” เพื่อส่งเสริมเยาวชนให้เป็นคนดีศรีบดินทร และเพื่อช่วยกันสร้างนักเรียนดีให้บ้านเมือง คือ สร้างครูดีให้ห้องเรียน สร้างผู้บริหารดีให้โรงเรียน สร้างโรงเรียนดีให้ชุมชน รวมทั้งเป็นโรงเรียนคุณธรรมที่ยั่งยืนต่อไป มีวัตถุประสงค์สำคัญ คือ เพื่อสร้างความตระหนักตื่นรู้และเข้าใจในบริบทแห่งความเป็นไปของปัญหาต่าง ๆ ซึ่งต้องใช้ ปัญญาในการแก้ไข โดยมีคุณธรรมจริยธรรมคอยกำกับจิตสำนึกให้คิดดีทำดีพูดดี เริ่มต้นที่ตัวเราเองในการพิจารณา และตัดสินใจ ในการเลือกปฏิบัติให้ถูกต้องตามทำนองคลองธรรมสมเหตุสมผลสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ตนเอง โดยมี ครูแกนนำ ซึ่งผ่านการอบรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. มาแล้ว เป็นผู้ให้คำแนะนำแก่ครูที่ปรึกษา เพื่อให้ ครูที่ปรึกษาแต่ละห้องเรียน ไปแนะนำและกระตุ้นนักเรียนในห้องเรียนให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ในการทำโครงงาน คุณธรรม โดยเปิดกว้างให้นักเรียนมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็น ได้ลงมือปฏิบัติจริงและได้ทำงานเป็นทีม ตามบริบทแห่งคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน 6 ประการ ✓
- 2 - รูปถ่าย/รูปวาด แผนที่ของโรงเรียน ผลการประเมิน ผ่าน การประเมินโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ระดับ 2 ดาว แล้ว ไม่ผ่าน การประเมิน ลงชื่อ..............................................................ประธานกรรมการ (นายสมพร สังวาระ) ผู้อำนวยการโรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ลงชื่อ..............................................................รองประธานกรรมการ (นายสุพัฒน์ อัตจริต) รองผู้อำนวยการโรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ลงชื่อ..............................................................พยาน (นายประเสริฐ บุญเรือง) ประธานคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ลงชื่อ..............................................................ผู้รายงาน (นายพีรพันธ์ นิ่มลบ) ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการ ครูหัวหน้าโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. 12 มีนาคม 2567 ✓
คำนำ รายงานผลการดำเนินงานโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ของโรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ฉบับนี้ เป็นการรายงานผลการดำเนินงานในรอบปีการศึกษา ๒๕๖๕ – ๒๕๖๗ ซึ่งได้ดำเนินการตามแนวทางการ ดำเนินงานโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. เพื่อมุ่งพัฒนาผู้บริหาร ครูและนักเรียน ให้เป็นคนดี มีคุณธรรมจริยธรรม ผ่านทาง กระบวนการเรียนรู้ แผนงาน โครงการและกิจกรรมส่งเสริมความดีในรูปแบบต่าง ๆ ทั้งภายในและภายนอก สถานศึกษา โดยมีผู้ปกครองในชุมชน ผู้นำทางศาสนา หน่วยงานราชการและสถานศึกษา เข้ามามีส่วนร่วมในการ พัฒนาตามหลักการ “บวร” นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติจริงผ่านกิจกรรมหลากหลายอย่างเป็นรูปธรรม ทำให้เกิดการ เรียนรู้เกิดทักษะประสบการณ์และมั่นใจในการทำความดี เป็นคนดีศรีบดินทร เพื่อให้เกิดพฤติกรรมที่ยั่งยืนในการเป็น คนดีของบ้านเมือง ตามบริบทแห่งคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ๖ ประการ ซึ่งการดำเนินงานดังกล่าวนั้น ยังเป็น การสร้างนักเรียนดีให้บ้านเมือง สร้างครูดีให้ห้องเรียน สร้างผู้บริหารดีให้โรงเรียน และสร้างโรงเรียนดีให้ชุมชนอีกด้วย สมดังปรัชญาของโรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ที่ว่า “ลูกบดินทร เป็นผู้ประพฤติดีและมีความรู้” หวังเป็นอย่างยิ่งว่า รายงานผลการดำเนินกิจกรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ในระดับ ๓ ดาว ฉบับนี้คงจักเกิดเป็นประโยชน์แก่ผู้เกี่ยวข้องและผู้สนใจทั่วไป ขอขอบคุณผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกท่านไว้ณ โอกาสนี้ นายพีรพันธ์ นิ่มลบ หัวหน้าโครงการโรงเรียนคุณธรรม ผู้รายงาน
สารบัญ เรื่อง หน้า คำนำ สารบัญ ส่วนที่ ๑ ข้อมูลพื้นฐานของสถานศึกษา ๑.๑ ประวัติโรงเรียน ๑ ๑.๒ ข้อมูลจำเพาะของโรงเรียน ๒ ๑.๓ แผนที่ตั้งของโรงเรียน ๖ ๑.๔ การวิเคราะห์บริบทของโรงเรียน ๗ ๑.๕ การวิเคราะห์บริบทของชุมชน ๙ ส่วนที่ ๒ แบบรายงานการดำเนินกิจกรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ผลการดำเนินงานเชิงปริมาณ ข้อมูลด้านบริบทเบื้องต้น ๑๑ ๑. สภาพแวดล้อม บรรยากาศของโรงเรียน และสภาพชุมชนใกล้เคียง ๑๑ ๒. รายงานการดำเนินกิจกรรมโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ตามเกณฑ์ระดับ ๓ ดาว เพื่อนำเสนอคณะกรรมการเคลื่อนที่เร็ว (RT) ๑๓ ๓. รายงานการดำเนินกิจกรรมโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ตามเกณฑ์ระดับ ๓ ดาว เพื่อนำเสนอคณะกรรมการเคลื่อนที่เร็ว (RT) ตามแบบ สพม.กท ๒ ๒๓ การกำหนดเป้าหมายการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ๓๒ ประกาศเจตนารมณ์เป็นองค์กรคุณธรรม ๓๓ วิธีการกำหนดคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ๓๔ การกำหนดวิธีการบรรลุเป้าหมาย ๓๕ โครงงานคุณธรรมของโรงเรียน ๓๖ เครื่องมือสำคัญในการขับเคลื่อนสู่เป้าหมาย ๓๖ ผลการดำเนินงาน (ทั้งผลโดยตรงและผลพลอยได้) ๓๘ ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จ ๔๐ ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะ ๔๐ การดำเนินงานของโรงเรียนตามข้อเสนอแนะของผู้นิเทศ ๔๑ ความก้าวหน้าที่เกิดขึ้น ๔๑ ภาคผนวก
ส่วนที่ ๑ ข้อมูลพื้นฐานของสถานศึกษา
แบบรายงานการดำเนินกิจกรรมโรงเรียนดีต้องมีที่ยืน โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต ๒ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ระดับ ๓ ดาว : ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๖ ส่วนที่ ๑ : ข้อมูลพื้นฐานของสถานศึกษา ๑.๑ ประวัติโรงเรียน เจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) สมุหนายกและแม่ทัพใหญ่ ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ ได้สร้างเกียรติและวีรกรรม ในการปราบปรามอริราชศัตรูของแผ่นดินเบื้องบูรพามาโดยตลอด แม้ว่าท่าน จะเป็นนักรบผู้กรำศึกน้อยใหญ่ แต่ท่านก็เล็งเห็นความสำคัญของการศึกษา โดยเห็นว่า โรงเรียนจะเป็นสถานที่ ดักความชั่วและเป็นสถานที่ที่สอนความเป็นคน แนวความคิดของท่านได้รับการสืบสานโดยทายาทชั้นเหลน พ.ศ. ๒๕๐๔ คุณหญิงนครราชเสนี (เจือ สิงหเสนี) ได้บริจาคที่ดินเขตท้องทุ่งบางกะปิ จำนวน ๓๙ ไร่ ๓ งาน ๘๖ ตารางวา ซึ่งเคยเป็นที่พักทัพของท่าน เพื่อให้กระทรวงศึกษาธิการได้ใช้ประโยชน์ในด้านการศึกษา พ.ศ. ๒๕๑๔ กรมสามัญศึกษา ได้มอบหมายให้คุณหญิงบุญเลื่อน เครือตราชู ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรียน เตรียมอุดมศึกษา ในขณะนั้น เป็นผู้ประสานกระทรวงศึกษาธิการ ประกาศตั้งโรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) เมื่อวันที่ ๓๐ เมษายน พ.ศ. ๒๕๑๔ วางศิลาฤกษ์สร้างอาคารหลังแรก เมื่อวันที่ ๗ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๑๔ และ แต่งตั้งนายเฉลิม สิงหเสนี เป็นอาจารย์ใหญ่ ในปีเดียวกันนี้ โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ได้รับนักเรียนรุ่นแรก เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ จำนวน ๖ ห้องเรียน และนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๔ จำนวน ๑๒ ห้องเรียน รวมจำนวนนักเรียนทั้งหมด ๘๓๘ คน ครู-อาจารย์จำนวน ๔๓ คน โดยใช้สถานที่เรียน ณ โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา พ.ศ. ๒๕๑๕ โรงเรียน ได้รับพระบรมราชานุญาตให้ใช้ “พระเกี้ยว” เป็นเครื่องหมายประจำโรงเรียน และได้ อัญเชิญตราพระเกี้ยวประดับอกเสื้อเหนืออักษรย่อ บ.ด. สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย พ.ศ. ๒๕๑๖ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ได้ย้ายมาเรียน ณ โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์สิงหเสนี) พ.ศ. ๒๕๑๗ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น ได้ย้ายมาเรียน ณ โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์สิงหเสนี) พ.ศ. ๒๕๒๑ (๒๔ มิถุนายน) สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ได้เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิด อนุสาวรีย์เจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) พ.ศ. ๒๕๒๙ โรงเรียน ได้สร้างพระพุทธรูปประจำโรงเรียน โดยสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปรินายก ทรงประทานนามว่า “พระพุทธบดินทรพิทักษ์บริรักษ์ศิษยา” พ.ศ. ๒๕๓๙ (๒๔ มิถุนายน) สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จพระราชดำเนิน ทรงเปิดพิพิธภัณฑ์เจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์สิงหเสนี) ซึ่งถูกสร้างขึ้นอันเนื่องด้วยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดชมหาราช ทรงครองสิริราชสมบัติครบ ๕๐ ปีและเป็นปีที่โรงเรียนได้ก่อตั้งมาครบ ๒๕ ปี ปัจจุบัน โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์สิงหเสนี) ตั้งอยู่ ณ เลขที่ ๔๐ ซอยรามคำแหง ๔๓/๑ แขวงพลับพลา เขตวังทองหลาง กรุงเทพมหานคร ๑๐๓๑๐ เป็นโรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดใหญ่พิเศษ ประเภทสหศึกษา สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต ๒ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาถึงปัจจุบัน โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์สิงหเสนี) ได้รับความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ในการร่วมกันพัฒนารอบด้าน ทำให้ได้รับการยอมรับจากประชาชนอย่างรวดเร็วและต่อเนื่อง เปรียบเสมือนต้นไม้ใหญ่ ที่หยั่งรากฝังลึก เจริญเติบโตอย่างสง่างาม ยืนหยัดอย่างมั่นคงและแผ่กิ่งก้านสาขาออกไป โดยมีโรงเรียนในเครือ บดินทรเดชา ๖ โรงเรียนด้วยกัน คือ:-
ห น้ า | 2 ๑. โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ๒. โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์สิงหเสนี) ๒ ๓. โรงเรียนนวมินทราชินูทิศ บดินทรเดชา ๔. โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ๔ ๕. โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) นนทบุรี ๖. โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) สมุทรปราการ เป็นโรงเรียนเครือข่ายในการพัฒนาการศึกษาที่มีประสิทธิภาพ ผลิตทรัพยากรมนุษย์ที่มีคุณค่าออกสู่สังคม มากมาย มีศิษย์เก่าที่มีชื่อเสียงเป็นคนดีช่วยกันสร้างสาธารณประโยชน์ให้แก่บ้านเมือง โดยประกอบสัมมาชีพ ที่หลากหลายจำนวนมากมาย ส่งผลให้ผู้ปกครองทั้งหลายยอมรับศรัทธาและนิยมส่งบุตรหลานเข้ามาเป็นลูกบดินทร เพราะเชื่อมั่นว่า “ลูกบดินทร เป็นผู้ประพฤติดีและมีความรู้” อย่างแท้จริง รายนามผู้บริหารโรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ๑. นายเฉลิม สิงหเสนี ปี พ.ศ. ๒๕๑๔ – ๒๕๑๖ ๒. คุณหญิงพรรณชื่น รื่นศิริ ปี พ.ศ. ๒๕๑๖ – ๒๕๒๒ ๓. นางสงัด จิตตะยโสธร ปี พ.ศ. ๒๕๒๒ – ๒๕๓๐ ๔. นางประจวบ ชำนิประศาสน์ ปี พ.ศ. ๒๕๓๐ – ๒๕๓๓ ๕. คุณหญิงลักขณา แสงสนิท ปี พ.ศ. ๒๕๓๓ – ๒๕๓๙ ๖. นายเฉลิมชัย รัตนกรี ปี พ.ศ. ๒๕๓๙ – ๒๕๔๑ ๗. นายอัศวิน วรรณวินเวศร์ ปีพ.ศ. ๒๕๔๑ – ๒๕๔๒ ๘. นางพรรณี เพ็งเนตร ปี พ.ศ. ๒๕๔๒ – ๒๕๔๔ ๙. นายสิทธิรักษ์ จันทร์สว่าง ปี พ.ศ. ๒๕๔๔ – ๒๕๔๕ ๑๐. นายอมรรัตน์ ปิ่นเงิน ปี พ.ศ. ๒๕๔๕ – ๒๕๕๒ ๑๑. นายสุวัฒน์ วิวัฒนานนท์ ปี พ.ศ. ๒๕๕๒ – ๒๕๕๔ ๑๒. นางอารีรัสมิ์ วัฒนทองผิว ปี พ.ศ. ๒๕๕๔ – ๒๕๕๘ ๑๓. นายกล้าศักดิ์ จิตต์สงวน ปีพ.ศ. ๒๕๕๘ – ๒๕๖๑ ๑๔. นายวิสิทธิ์ ใจเถิง ปี พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๖๔ ๑๕. นายสมพร สังวาระ ปี พ.ศ. ๒๕๖๕ – ปัจจุบัน ๑.๒ ข้อมูลจำเพาะของโรงเรียน ชื่อโรงเรียน (ภาษาไทย) บดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) (ภาษาอังกฤษ) Bodindecha (Sing Singhaseni) อักษรย่อ บ.ด. วันประกาศจัดตั้งโรงเรียน ๓๐ เมษายน ๒๕๑๔ วันสำคัญของโรงเรียน ๒๔ มิถุนายน ของทุกปี วันคล้ายวันอสัญกรรมของเจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) เครื่องหมายประจำโรงเรียน พระเกี้ยว (โดยพระบรมราชานุญาต)
ห น้ า | 3 ปรัชญาของโรงเรียน ลูกบดินทร เป็นผู้ประพฤติดีและมีความรู้ อัตลักษณ์ลูกบดินทร ลูกบดินทร ประพฤติดีมีความรู้ เอกลักษณ์ ความเป็นเลิศทางวิชาการ ควบคู่คุณธรรมจริยธรรม สีประจำโรงเรียน สีน้ำเงิน สีประจำคณะ คณะฉัตรบดินทร สีเหลือง คณะปิ่นขัตติยะ สีชมพู คณะเตชะสิงหราช สีเขียว คณะภูวนารถรัตนะ สีแสด คณะภัทรพระเกี้ยว สีฟ้า เว็บไซต์ https://www.bodin.ac.th พระพุทธรูปประจำโรงเรียน พระพุทธบดินทรพิทักษ์บริรักษ์ศิษยา ศูนย์รวมใจชาวบดินทรเดชา เจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ดอกไม้ประจำโรงเรียน ดอกบัวนิลุบล (บัวสีน้ำเงิน) เพลงประจำโรงเรียน มาร์ช บดินทรเดชา โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ดำเนินการพัฒนาคุณภาพการศึกษาตอบสนอง พระราชบัญญัติการศึกษา แห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ สอดคล้องกับยุทธศาสตร์สู่การปฏิบัติ ของ กระทรวงศึกษาธิการและยุทธศาสตร์การพัฒนาคุณภาพการศึกษา ของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยมีเป้าหมาย “พัฒนาเยาวชนให้เป็นคนดี มีคุณธรรม มีคุณภาพและอยู่ในสังคมอย่างมีความสุข” และในระยะแรก คือ ปีการศึกษา ๒๕๕๙ – ๒๕๖๓ และ ระยะที่สอง คือ ปีการศึกษา ๒๕๖๔ – ๒๕๖๘ (ปัจจุบัน) โรงเรียนได้กำหนด แนวดำเนินการต่างๆ ของโรงเรียนไว้ดังนี้:- วิสัยทัศน์(Vision) โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) เป็นสถานศึกษาแห่งความเป็นเลิศ บริหารจัดการศึกษาและพัฒนาผู้เรียน ตามศักยภาพ สู่เวทีโลก มีคุณธรรม ดำรงตนอย่างมีความสุข สู่สังคมยุคใหม่ที่ยั่งยืน
ห น้ า | 4 พันธกิจ (Mission) ๑. จัดระบบและกระบวนการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพ ๒. พัฒนาหลักสูตร กระบวนการจัดการเรียนรู้ และการวัดประเมินผลที่หลากหลาย ๓. พัฒนาและส่งเสริมผู้เรียนให้มีทักษะการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ แก้ปัญหาเป็น ตามศักยภาพ และสามารถแข่งขันในเวทีโลก ๔. พัฒนาและส่งเสริมผู้เรียนให้เป็นคนดี มีคุณธรรม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์และค่านิยมที่ดีงาม ตามอัตลักษณ์คนดีศรีบดินทร ๕. พัฒนาศักยภาพและยกระดับคุณภาพครูให้มีสมรรถนะตามมาตรฐานวิชาชีพและก้าวทัน กับการเปลี่ยนแปลง ๖. จัดหา ผลิตสื่อนวัตกรรมเทคโนโลยีให้เหมาะสม โดยใช้ความรู้ด้าน Digital literacy ๗. พัฒนาแหล่งเรียนรู้และสร้างบรรยากาศที่เอื้อต่อการเรียนรู้ให้มีความปลอดภัยและมีความสุข ๘. จัดการศึกษาแบบมีส่วนร่วมและสร้างภาคีเครือข่ายทางการศึกษาอย่างหลากหลาย เป้าประสงค์(Goals) ๑. มีระบบและกระบวนการบริหารจัดการศึกษาที่มีประสิทธิภาพ ๒. มีหลักสูตร กระบวนการจัดการเรียนรู้ และการวัดประเมินผลที่หลากหลาย ๓. ผู้เรียนมีทักษะการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ แก้ปัญหาเป็น ตามศักยภาพและสามารถแข่งขันในเวทีโลก ๔. ผู้เรียนเป็นคนดี มีคุณธรรม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์และค่านิยมที่ดีงามตามอัตลักษณ์คนดีศรีบดินทร ๕. ผู้บริหาร ครูและบุคลากรมีศักยภาพ มีสมรรถนะตามมาตรฐานวิชาชีพและก้าวทันกับการเปลี่ยนแปลง ๖. มีสื่อนวัตกรรมเทคโนโลยีที่เหมาะสม โดยใช้ความรู้ด้าน Digital literacy ๗. มีแหล่งเรียนรู้และมีบรรยากาศที่เอื้อต่อการเรียนรู้ ผู้เรียนมีความปลอดภัยและมีความสุข ๘. มีภาคีเครือข่ายและมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษา ๙. ได้รับการยอมรับและความพึงพอใจจากสังคมทุกภาคส่วน กลยุทธ์(Strategy) กลยุทธ์ที่ ๑ ผู้เรียนเป็นคนดี มีคุณธรรมและค่านิยมที่ดีงาม กลยุทธ์ที่ ๒ การจัดการเรียนรู้กับการเปลี่ยนแปลงในสังคมยุคใหม่ (New Normal) กลยุทธ์ที่ ๓ ครูและบุคลากรมีคุณภาพตามมาตรฐานวิชาชีพ กลยุทธ์ที่ ๔ บรรยากาศและสภาพแวดล้อมเอื้อต่อการเรียนรู้ กลยุทธ์ที่ ๕ การบริหารจัดการตามหลักธรรมาภิบาล กลยุทธ์ที่ ๖ เครือข่ายและการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน คุณลักษณะอันพึงประสงค์(Characterization) การพัฒนาผู้เรียนให้เป็นผู้ประพฤติดี มีความรู้ เป็นพลโลกที่มีคุณภาพมาตรฐานสากล โดยได้กำหนด คุณลักษณะอันพึงประสงค์เพื่อก่อให้เกิดแก่ลูกบดินทร ดังนี้:- ๑. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ๘. มีจิตสาธารณะ ๒. ซื่อสัตย์สุจริต ๙. เป็นเลิศวิชาการ ๓. มีวินัย ๑๐. สื่อสารสองภาษา ๔. ใฝ่เรียนรู้ ๑๑. ล้ำหน้าทางความคิด ๕. อยู่อย่างพอเพียง ๑๒. ผลิตงานอย่างสร้างสรรค์ ๖. มุ่งมั่นในการทำงาน ๑๓. ร่วมกันรับผิดชอบต่อสังคมโลก ๗. รักความเป็นไทย
ห น้ า | 5 นโยบายการดำเนินงานของโรงเรียน (Policy for school implementation) ๑. การบริหารและการจัดการ – พัฒนาประสิทธิภาพการบริหารและการจัดการด้วยระบบคุณภาพ เน้นการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน ๒. การจัดการเรียนการสอนโดยเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ เพื่อมุ่งสู่มาตรฐานสากล – จัดหลักสูตรและกระบวนการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ จัดกิจกรรมวัดและประเมินผลที่มีคุณภาพ ๓. การพัฒนาศักยภาพครูและบุคลากร – พัฒนาครูให้สามารถจัดการเรียนการสอนได้อย่างมีคุณภาพสู่มาตรฐานสากลในโลกแห่งศตวรรษที่ ๒๑ ๔. การพัฒนาด้านระเบียบวินัย คุณธรรมจริยธรรม – ปลูกฝังคุณธรรม ความสำนึกในความเป็นชาติไทยและวิถีชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ๕. การพัฒนาอาคารสถานที่สภาพแวดล้อม วัสดุอุปกรณ์ – พัฒนาสภาพแวดล้อม อาคารสถานที่ ให้เป็นแหล่งเรียนรู้ที่มีคุณภาพ นโยบายการจัดการศึกษา ๑. พัฒนาลูกบดินทรเป็นผู้ประพฤติดีและมีความรู้ ๒. สนับสนุนองค์ความรู้เกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม ๓. สร้างขวัญและกำลังใจครูและบุคลากร จุดเน้น (Priorities) จุดเน้นที่ ๑ : ด้านพัฒนาผู้เรียน ๑. เพิ่มศักยภาพนักเรียนในด้านภาษา คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี กีฬาและศิลปะเพื่อพัฒนาสู่ ความเป็นเลิศในระดับประเทศและสากล ๒. นักเรียนร้อยละ ๘๕ มีความคิดสร้างสรรค์ คิดเป็นทำเป็น สามารถใช้ความคิดระดับสูง มีเหตุผลและ วางแผนจัดการสู่เป้าหมายที่ตั้งไว้ได้ ๓. นักเรียนทุกคนมีทักษะการอ่าน การเขียนเชิงวิเคราะห์และใฝ่รู้ใฝ่เรียนแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง ๔. นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเฉลี่ยในรายวิชาพื้นฐาน ทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้เพิ่มขึ้นอย่างน้อยร้อยละ ๔ ๕. ส่งเสริมให้นักเรียนทุกคนจัดกิจกรรม มหกรรมกีฬา ดนตรี ศิลปะและวัฒนธรรมไทยของโรงเรียน ๖. นักเรียนทุกคนมีความสำนึกในความเป็นประชาธิปไตย ศรัทธาและยึดมั่นการปกครอง ในระบอบ ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีคุณธรรมจริยธรรมและมีสุขภาพจิตดี จุดเน้นที่ ๒ : ด้านครูและบุคลากรทางการศึกษา ๗. ครูและบุคลากรทางการศึกษาไม่น้อยกว่าร้อยละ ๘๐ จัดทำวิจัยและพัฒนานวัตกรรม หรือได้รับการอบรม ไม่น้อยกว่าร้อยละ ๘๐ และนำไปใช้ในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา จุดเน้นที่ ๓ : ด้านการบริหารจัดการ ๘. มีระบบการประเมินคุณภาพภายในที่เข้มแข็ง และพร้อมรับการประเมินคุณภาพภายนอกรอบสี่ ๙. ส่งเสริมการจัดการศึกษาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
ห น้ า | 6 ๑.๓ แผนที่ตั้งของโรงเรียน
ห น้ า | 7 ๑.๔ การวิเคราะห์บริบทของโรงเรียน โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์สิงหเสนี) ตั้งอยู่ในแหล่งชุมชนเมืองที่มีการคมนาคมค่อนข้างสะดวก อยู่ใกล้แหล่ง วิทยาการสถานศึกษาหลายแห่ง เป็นที่ตั้งของพิพิธภัณฑ์เจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ซึ่งได้รับเลือกให้เป็น ศูนย์วัฒนธรรม เขตวังทองหลาง กรุงเทพมหานคร เป็นแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญ บริเวณรอบโรงเรียนเป็นสถานที่ที่มีประวัติ ความเป็นมาที่สำคัญทางประวัติศาสตร์จึงสามารถใช้เป็นแหล่งเรียนรู้และสืบค้นภูมิปัญญาท้องถิ่น รวมทั้งมีชุมชน อิสลามและคริสต์ที่เก่าแก่ ให้ได้ศึกษาวิถีชีวิตและวัฒนธรรมอีกด้วย ในสภาพปัจจุบันมีสถานประกอบการอินเทอร์เน็ต ในชุมชนจำนวนมาก นับเป็นแหล่งบริการการเรียนรู้ที่เอื้อประโยชน์ต่อการเรียนการสอน ในด้านการบริหารงานนั้น โรงเรียนก็มีโครงสร้างการบริหารจัดการที่เน้นการกระจายอำนาจ แบ่งออกเป็น ๕ กลุ่มงาน คือ:- ๑. กลุ่มบริหารวิชาการ ๒. กลุ่มบริหารงบประมาณ ๓. กลุ่มบริหารงานบุคคล ๔. กลุ่มบริหารทั่วไป ๕. กลุ่มนโยบายและแผน ดังนั้น จึงทำให้เกิดความคล่องตัวในการบริหารงาน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สมาคมผู้ปกครอง และครูสมาคมนักเรียนเก่า คณะกรรมการเครือข่ายผู้ปกครอง คณะกรรมการนักเรียน มีส่วนร่วมในการกำหนด นโยบายของโรงเรียน การจัดหลักสูตรสถานศึกษา เป็นไปตามความต้องการของผู้เรียน จัดแหล่งเรียนรู้ในโรงเรียน อย่างหลากหลาย ให้นักเรียนได้ใช้ในการเรียนรู้ด้วยตนเอง มีโอกาสสืบค้นข้อมูลทางวิชาการด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย มีการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ใช้กลวิธีการสอนแบบบูรณาการ มีการวัดผลและประเมินผลตาม สภาพจริง มีการพัฒนาการเรียนการสอนที่ทันสมัยและจัดการศึกษาตามระบบประกันคุณภาพการศึกษา ด้วย ศักยภาพด้านต่าง ๆ ของโรงเรียน ทำให้ผู้ปกครองเกิดศรัทธาไว้วางใจนำบุตรหลานเข้ามาศึกษา จึงเกิดการเคลื่อนย้าย ของประชากรเข้ามาอยู่ในพื้นที่บริการของโรงเรียน เพื่อใช้สิทธิ์ในเขตพื้นที่บริการ ทำให้จำนวนนักเรียนมากเกินกว่าที่ โรงเรียนจะรองรับได้จึงจัดเป็นโรงเรียนที่มีอัตราการแข่งขันสูงมาโดยตลอด นอกจากนี้โรงเรียนยังมีพื้นที่ใช้สอย กว้างขวาง บุคคลภายนอกและชุมชนสามารถเข้ามาใช้บริการสถานที่เพื่อเล่นกีฬาในช่วงเย็นหรือใช้บริการอาคาร สถานที่ทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ด้วย โรงเรียนจึงต้องเพิ่มระบบรักษาความปลอดภัยอย่างเข้มงวดมากยิ่งขึ้น โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์สิงหเสนี) เป็นโรงเรียนขนาดใหญ่พิเศษ จึงประสบปัญหาในด้านอัตรากำลังครูผู้สอน ของโรงเรียนซึ่งอยู่ในภาวะขาดแคลนขั้นวิกฤต โรงเรียนบริหารจัดการโดยใช้วิธีการจัดจ้างครู (ครูอัตราจ้าง) ให้มี จำนวนเพียงพอต่อจำนวนนักเรียนในแต่ละสาขาวิชาที่จำเป็น โดยโรงเรียนได้วางแผนพัฒนาบุคลากรอย่างต่อเนื่อง เพื่อเพิ่มศักยภาพของครู ซึ่งมีค่าใช้จ่ายในด้านต่าง ๆ เป็นจำนวนมาก การจัดสรรงบประมาณเงินอุดหนุนที่ได้รับจาก ภาครัฐ ยังไม่พอเพียง ดั้งนั้น ภาคีเครือข่ายได้ช่วยสนับสนุนทรัพยากรจึงเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มค่าในการ คำนวณต้นทุนผลผลิต โรงเรียนมีการวางแผนการทำงาน มีแผนปฏิบัติการและปฏิบัติตามแผน โดยมีการนิเทศ กำกับ ติดตามผลการดำเนินงานโครงการและการปฏิบัติงานอื่น ๆ อย่างเป็นระบบ ใช้ข้อมูลข่าวสาร ระบบสารสนเทศในการ บริหารโรงเรียน มีการประชุมก่อนและหลังเพื่อประเมินผลอย่างเป็นระบบ และรายงานผลการปฏิบัติงานต่อ สาธารณชน รวมทั้งมีการประชาสัมพันธ์และเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารในรูปแบบสารสนเทศประจำปีอย่างต่อเนื่อง โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) มีความพร้อมทั้งปัจจัยภายนอกและภายในที่มีผลต่อการวิเคราะห์บริบท สภาพโรงเรียน สภาพแวดล้อมชุมชน สภาพความเป็นไปของบ้านเมือง สภาพการเจริญเติบโตของสังคมแบบโลกาภิ วัตน์และสภาพความต้องการของผู้ปกครองและผู้เรียนด้วย จึงเป็นปัจจัยที่ส่งผลให้โรงเรียนจัดอยู่ในสภาพเชิงรุก มากกว่า กลยุทธ์ของโรงเรียนจึงเป็นกลยุทธ์เพื่อความเจริญก้าวหน้า (Growth Strategy) โดยมีธรรมนูญของโรงเรียน เป็นแม่บทสำคัญ เพื่อการพัฒนา Smart School ไปสู่ Excellent School ดังนี้:-
ห น้ า | 8 ๓
ห น้ า | 9 ๑.๕ การวิเคราะห์บริบทของชุมชน สภาพทั่วไปของชุมชน ตั้งอยู่บริเวณชุมชนคลองแสนแสบ มีลักษณะคดโค้งเป็นห้วงน้ำลึก หรือ “วัง” ขนาด ใหญ่ เป็นที่ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ คนจึงนิยมเรียกว่า “วังทองหลาง” เป็นที่ราบลุ่ม เมื่อมีฝนตกมักทำให้เกิด น้ำท่วมขังรอการระบายอยู่เป็นประจำ พื้นที่ส่วนใหญ่จึงเป็นที่อยู่อาศัย อาคารชุดคอนโดมิเนียม ประกอบการค้าขาย และมีพื้นที่ทำการเกษตรประมาณร้อยละ ๐.๐๗๕ ของพื้นที่ทั้งหมด อาณาเขตชุมชน ทิศเหนือ ติดต่อกับแขวงคลองเจ้าคุณสิงห์เขตวังทองหลาง ทิศตะวันออก ติดต่อกับแขวงคลองจั่น เขตบางกะปิ ทิศใต้ ติดต่อกับแขวงหัวหมาก เขตบางกะปิ ทิศตะวันตก ติดต่อกับแขวงวังทองหลาง เขตวังทองหลาง และ แขวงบางกะปิเขตห้วยขวาง จำนวนประชากรของชุมชน จำนวนประชากรทั้งสิ้น ๑๐๓,๔๕๖ คน (กรมการปกครอง พ.ศ. ๒๕๖๖) อาชีพของชุมชน อาชีพหลัก คือ รับจ้าง ค้าขาย รับราชการ และอาชีพเสริม คือ ทำการเกษตร ฯลฯ ข้อมูลสถานที่สำคัญของชุมชน ได้แก่ ๑. วัดเทพลีลา (พระอารามหลวง) ๒. วัดพระรามเก้ากาญจนาภิเษก ๓. วัดพระไกรสีห์ (น้อย) ๔. วัดบึงทองหลาง ๕. วัดสามัคคีธรรม ๖. วัดลาดพร้าว ๗. สถานทูตลาว ๘. ที่ทำการ ไปรษณีย์โทรเลขลาดพร้าว ๙. พิพิธภัณฑ์เจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ๑๐. สำนักงานบริการโทรศัพท์ ลาดพร้าว ๑๑. องค์การค้า สกสค. (ศึกษาภัณฑ์พานิช) ๑๒. กรมแผนที่ทหาร ๑๓. การประปาลาดพร้าว ๑๔. เขต โทรศัพท์นครหลวง ๑๕. คลินิกศูนย์แพทย์พัฒนา ๑๖. มัสยิดฮี่ดายะตุ้ลอิสลาม ๑๗. คริสตจักรอันติโอเกียลาดพร้าว ๑๘. สำนักงานเขตวังทองหลาง ๑๙. สถานีตำรวจวังทองหลาง ๒๐. มหาวิทยาลัยรามคำแหง ๒๑. โรงเรียนอุดมศึกษา ๒๒. โรงเรียนนวมินทราชินูทิศ บดินทรเดชา ๒๓. โรงเรียนพระยาประเสริฐสุนทราศรัย (กระจ่าง สิงหเสนี) ๒๔. โรงเรียนอิสลามสันติชน ๒๕. โรงเรียนบางกอกศึกษา ๒๖. สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย ฯลฯ สภาพชุมชนและสังคม มีการอพยพเคลื่อนย้ายประชากรที่มีอัตราเคลื่อนย้ายค่อนข้างสูง ตามสภาพของ สถานที่ประกอบการผู้ใช้แรงงานและกิจการ มีการย้ายทะเบียนบ้านเพื่อใช้สิทธิพื้นที่บริการ โดยที่ไม่ได้พักอาศัยอยู่จริง ส่วนในด้านความสัมพันธ์ระหว่างโรงเรียนกับชุมชน มีการประสานความร่วมมือกันด้วยดีมาโดยตลอด โดยโรงเรียน มักได้รับการสนับสนุนช่วยเหลือจากชุมชนในด้านต่าง ๆ เช่น การระดมทรัพยากร การช่วยเหลือสอดส่องความ ประพฤติของนักเรียน รวมทั้งการเป็นวิทยากรบรรยายให้ความรู้ เป็นต้น ประเพณีและศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น เช่น พิพิธภัณฑ์เจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์สิงหเสนี) จัดกิจกรรม เยือนพิพิธภัณฑ์ถิ่นบดินทร วัดเทพลีลา (พระอารามหลวง) จัดพิธีวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา มัสยิดฮี่ดายะตุ้ล อิสลาม จัดพิธีของชาวอิสลาม คริสตจักรอันติโอเกียลาดพร้าว จัดพิธีของชาวคริสต์ ซึ่งเป็นศูนย์กลางศาสนาและ วัฒนธรรมของเขตวังทองหลาง โดยมีความร่วมมือกันอยู่เสมอ ผู้ปกครองส่วนใหญ่ จบการศึกษาระดับปริญญาตรี ประกอบอาชีพ คือ รับจ้างและพนักงานบริษัท ร้อยละ ๓๒.๘ นักธุรกิจค้าขาย ร้อยละ ๒๖.๖ รับราชการร้อยละ ๑๖.๕๘ รัฐวิสาหกิจ ร้อยละ ๕.๘๗ โดยนับถือศาสนาพุทธ ร้อยละ ๙๙.๐๐ นับถือศาสนาอิสลามและศาสนาคริสต์ร้อยละ ๑.๐๐ ฐานะทางเศรษฐกิจ/รายได้โดยเฉลี่ย ต่อครอบครัว ต่อปี๑๐๐,๐๐๑ – ๔๐๐,๐๐๐ บาท และมีจำนวนคนเฉลี่ยต่อครอบครัว คือ ๔ คน โอกาสและข้อจำกัดของโรงเรียน โอกาส : โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์สิงหเสนี) เป็นโรงเรียนที่มีอัตราการแข่งขันสูงมาโดยตลอด นักเรียน สามารถสอบเข้ามหาวิทยาลัยได้ร้อยละ ๘๐ ผู้ปกครองมีความศรัทธาเชื่อมั่นในการจัดการเรียนการสอนของโรงเรียน จึงได้ให้การสนับสนุนด้านงบประมาณ วัสดุและอุปกรณ์การเรียนต่าง ๆ รวมทั้งยังเข้าร่วมกิจกรรมพัฒนาคุณภาพ การศึกษาของโรงเรียน จนมีโรงเรียนในเครือบดินทรเดชา รวม ๖ โรงเรียน ซึ่งโรงเรียนในเครือทั้งหมดนั้นได้มีการ ช่วยเหลือกันด้านวิชาการ และด้านอื่น ๆ เพื่อร่วมกันสร้างเยาวชนให้เป็น “คนดีศรีบดินทร”
ห น้ า | 10 ข้อจำกัด : โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) เป็นโรงเรียนที่มีการแข่งขันเข้าเรียนสูงมาก โดยมี นักเรียนจำนวนมากมาโดยตลอด ในปีการศึกษา ๒๕๖๖ มีนักเรียนทั้งหมด จำนวน ๓,๙๗๖ คน มีครูทั้งหมด จำนวน ๑๘๙ คน (ข้าราชการ) อย่างไรก็ตาม ยังมีกรณีที่ต้องพิจารณาร่วมด้วย คือ ครูย้ายออก ครูลาออกจากราชการ และครู เสียชีวิตกะทันหัน โดยครูจึงมีไม่เพียงพอต่อจำนวนนักเรียน (๑ : ๒๐) รวมทั้งในปีการศึกษา ๒๕๖๐ – ๒๕๗๐ โรงเรียน จะมีครูเกษียณอายุราชการ อีกประมาณ ๔๐ คน ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษา ผู้ปกครองส่วน ใหญ่ย้ายทะเบียนบ้านของตนและเด็กเข้ามาอยู่ในเขตพื้นที่บริการของโรงเรียน แต่ไม่ได้อาศัยอยู่จริง ทำให้เกิดปัญหา ต่าง ๆ เช่น นักเรียนอยู่ไกลเดินทางลำบาก นักเรียนไม่ได้อาศัยอยู่กับบิดามารดา จึงสุ่มเสี่ยงต่อพฤติกรรมอันไม่พึง ประสงค์และความปลอดภัย รวมทั้งนักเรียนที่อยู่ในพื้นที่บริการจริงก็จะขาดโอกาสในการเข้าเรียนด้วย เป็นต้น คุณสมบัติคนดีศรีบดินทร คุณสมบัติ ของคนดี บ่งชี้ชัด หนึ่งซื่อสัตย์ สุจริต เป็นนิสัย สองเคร่งครัด ต่อหน้าที่ มีวินัย สามมีใจ เมตตา เอื้ออารี สี่อ่อนน้อม ถ่อมตน คนสุภาพ ห้าซึ้งซาบ วัฒนธรรม นำศักดิ์ศรี หกแต่งกาย เป็นระเบียบ เรียบร้อยดี เจ็ดนั้นมี มานะมั่น ขยันงาน แปดอนุรักษ์ สิ่งแวดล้อม พร้อมรักไทย เก้าหลีกไกล อบายมุข ทุกสถาน สิบยึดมั่น กตัญญู คู่ดวงมาน ทุกประการ คือ “คนดี ศรีบดินทร”
ส่วนที่ ๒ การดำเนินกิจกรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ปีการศึกษา ๒๕๖๖
ห น้ า | 11 ส่วนที่ ๒ : แบบรายงานการดำเนินกิจกรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ผลการดำเนินงานเชิงปริมาณ ข้อมูลด้านบริบทเบื้องต้น ๑. สภาพแวดล้อม บรรยากาศของโรงเรียน และสภาพชุมชนใกล้เคียง สภาพแวดล้อม โรงเรียน มีสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย ไม่มีแหล่งอบายมุขอยู่โดยรอบ ประกอบด้วยอาคารเรียน ๔ ชั้น จำนวน ๗ อาคาร มีหอประชุมอาคารเฉลิมพระเกียรติ มีหอประชุมอาคารบดินทรพิพัฒน์ มีอาคารศูนย์กีฬาสรีรวิโรฒ มีสนามเทนนิส มีสนามฟุตบอลขนาดใหญ่และขนาดเล็ก มีสนามบาสเกตบอล มีสนามเปตอง มีสระว่ายน้ำมาตรฐาน มีห้องสมุดเฉลิมพระเกียรติ มีศูนย์หนังสือจุฬา มีหอพระเกี้ยว มีหอพระพิฆเนศ มีอนุสาวรีย์เจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) มีเรือนไทย/พิพิธภัณฑ์เจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) มีพระพุทธบดินทรพิทักษ์บริรักษ์ศิษยา มีห้องจริยธรรมและศูนย์ศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ มีสถานที่พักผ่อนภายใต้อาคารเรียนและร่มเงาของต้นไม้ ในสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน มีประตูทางเข้า-ออก ๓ ประตูพร้อมสัญญาณไฟและทางม้าลาย มีสวนหย่อมที่จัด ตกแต่งปลูกไม้ดอกไม้ประดับไม้ยืนต้นอย่างสวยงาม มีสนามหญ้าเทียม มีบ้านพักนักพัฒนา มีลานเกมส์ มีสนามกีฬา กลางแจ้ง มีสถานที่จอดรถเพียงพอไม่แออัด มีห้อง/ลานออกกำลังกายพร้อมอุปกรณ์ชนิดต่าง ๆ ที่เอื้อต่อการเรียนรู้ และส่งเสริมสุขภาวะทางร่างกายและจิตใจอย่างมีความสุข บรรยากาศของโรงเรียน โรงเรียน มีบรรยากาศที่ร่มรื่น มีต้นไม้ใหญ่จำนวนมาก จัดเป็นระเบียบเรียบร้อย สะอาดสวยงาม น่าอยู่ น่าอาศัย มีความปลอดภัย อาคารเรียนปลูกสร้างตามมาตรฐานเป็นระเบียบสวยงามมีหลังคาสีน้ำเงินทุกหลัง ห้องเรียน สะอาดสวยงามเป็นระเบียบเรียบร้อย มีหมายเลขห้องเรียนโดยภายในติดตั้งจอทีวีโปรเจคเตอร์และเครื่องขยายเสียง มีสัญญาณอินเทอร์เน็ตให้บริการฟรี มีการจัดบอร์ดเผยแผ่องค์ความรู้ทั้งในและนอกห้องเรียน มีเครื่องปรับอากาศทุก ห้องเรียน ห้องทดลอง-ห้องศูนย์-ห้องพักครู-ห้องสำนักงานมีความพร้อมใช้งานเสมอ ครูและนักเรียนมีปฏิสัมพันธ์ ที่ดีต่อกัน ครูรักและเมตตานักเรียน นักเรียนรักและเคารพครูนักเรียนมีความสุขสนุกสนานและพึงพอใจ บุคลากร ในโรงเรียนมีสัมพันธภาพที่ดีต่อกัน มีการประชุมทำ PLC ก่อนและหลังจัดการเรียนการสอน มีการจัดกิจกรรมพัฒนา ผู้เรียนครบทุกด้าน เช่น ลูกเสือ เนตรนารี ยุวกาชาด กิจกรรม B.D.Point และ กิจกรรม Open House เป็นต้น ผู้บริหารใช้หลักธรรมาภิบาล (Good Governance) ในการบริหารสถานศึกษา เพื่อให้ครูทำงานร่วมกันอย่างมี ความสุข โรงเรียนมีความสัมพันธ์ที่ดีกับภาคีเครือข่ายครอบครัวและชุมชนอย่างดียิ่ง
ห น้ า | 12 สภาพชุมชนใกล้เคียง สภาพชุมชนใกล้เคียงโดยรอบบริเวณโรงเรียน มีลักษณะเป็นชุมชนเมือง มีสถานศึกษาของรัฐและเอกชน หลายแห่ง มีสถานที่ราชการและศาสนสถานหลายแห่ง มีสำนักงานเขตวังทองหลาง มีสถานีตำรวจนครบาล วังทองหลาง มีชุมชนชาวบ้าน/ประชาชนที่มีลักษณะเป็นบ้าน อพาร์ทเม้นท์ ห้องพักและคอนโดมิเนียม ด้านหน้า ฝั่งซ้ายติดถนนรามคำแหง ซอย ๔๓/๑ ด้านหน้าฝั่งขวา ติดถนนรามคำแหง ซอย ๕๓ ตรงกลางมุ่งหน้าถนนอินทรา ภรณ์ ออกสู่ถนนประดิษฐ์มนูธรรม เลียบด่วนรามอินทรา-อาจณรงค์ ด้านหลังใกล้คลองแสนแสบ และกำลังมีการ ก่อสร้างรถไฟฟ้าบนถนนรามคำแหง (สายสีส้ม) และบนถนนลาดพร้าว (สายสีเหลือง) ซึ่งคงจะช่วยอำนวยความสะดวก ทำให้เกิดความคล่องตัวในการเดินทางและสร้างความเจริญมากยิ่งขึ้น สถานการณ์เสี่ยง/ปัญหาด้านคุณธรรมของโรงเรียน สภาพปัญหาด้านคุณธรรมของโรงเรียนที่พบในปัจจุบัน คือ การใช้ทรัพยากรอย่างสิ้นเปลือง ไม่คุ้มค่า ไม่เกิดประโยชน์มากนัก ใช้จ่ายเงินอย่างฟุ่มเฟือย ไม่ประหยัดไฟฟ้า ไม่ประหยัดน้ำ ชาร์ตแบตเตอร์รี่โทรศัพท์และเล่น โทรศัพท์ไปด้วย เปิดแอร์-เปิดพัดลม-เปิดไฟทิ้งไว้โดยไม่ปิดเมื่อไม่ใช้งาน เปิดแอร์ก่อนเวลา ๐๗.๐๐ น. เป็นต้น รวมทั้งพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม เช่น การไม่ข้ามถนนตรงทางม้าลาย การไม่เข้าแถวเคารพธงชาติตอนเช้า การไม่ทำการบ้าน การลอกการบ้านผู้อื่นเสมอ การส่งงานช้ามาก การพูดจาหยาบคาบ การพูดจาไม่เหมาะสมไม่น่าฟัง การแต่งกายไม่เรียบร้อย การทิ้งขยะโดยไม่คัดแยกและไม่ถูกที่ทิ้งให้เรียบร้อย การมาสายโดยไม่สแกนบัตร และการ เข้า-ออกโรงเรียนในเวลาเรียน การรับประทานอาหารเสร็จแล้วไม่เก็บภาชนะ ไม่ทิ้งเศษอาหารลงในถังรองรับ ไปนั่ง รับประทานอาหารบริเวณอื่นๆ ที่ไม่เหมาะสม/ไม่สะอาด และทำสกปรกเลอะเทอะ รวมทั้งนำอาหารและเครื่องดื่ม ออกจากบริเวณที่กำหนดไปในห้องเรียนและเดินรับประทานอาหาร/เดินดื่มน้ำ โดยเฉพาะในเวลาเรียน เป็นต้น
ห น้ า | 13 ๒. รายงานการดำเนินกิจกรรมโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ตามเกณฑ์ระดับ ๓ ดาว ๑) โรงเรียน สมัครเข้ารับการยกระดับเป็นโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ระดับ ๓ ดาว โรงเรียน ได้สมัครเข้ารับการยกระดับเป็นโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ระดับ ๓ ดาว มีการประชุมร่วมกันจัดทำ แผนปฏิบัติการประจำปี/แผนพัฒนาการศึกษา ให้ทุกกลุ่มงานจัดทำโครงการบูรณาการกิจกรรมด้านคุณธรรมเข้าสู่ โครงการต่าง ๆ ในแผนปฏิบัติการ/แผนพัฒนาการศึกษาของโรงเรียน มีการประชุมชี้แจงให้ครูและนักเรียนทุกคน รับทราบ และมีการออกคำสั่งแต่งตั้งมอบหมายผู้รับผิดชอบหน้าที่ต่าง ๆ อย่างชัดเจนและครอบคลุมทั้งโรงเรียน ๒) โรงเรียน รายงานผลการจัดกิจกรรมการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โรงเรียน ได้จัดทำรายงานผลการจัดกิจกรรมการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ระดับ ๓ ดาว ๓) โรงเรียน ดำเนินการยกระดับ โดยจัดกิจกรรมในระดับ ๒ ดาว ครบทุกข้อ โรงเรียน ได้จัดทำรายงานผลการดำเนินงานโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ระดับ ๒ ดาว ครบทุกข้อแล้ว
ห น้ า | 14 ๔) โรงเรียน มีนวัตกรรมสร้างสรรค์คนดีที่ผ่านการพัฒนาต่อเนื่อง โรงเรียน มีนวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี คือ “คนดี ๔ – ๕ – ๖ โมเดล” ที่ผ่านการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เพื่อส่งเสริมเยาวชนทั้งหลายให้เป็นคนดีศรีบดินทร และเพื่อสร้างนักเรียนดี..ให้บ้านเมือง สร้างครูดี..ให้ห้องเรียน สร้างผู้บริหารดี..ให้โรงเรียน สร้างโรงเรียนดี..ให้ชุมชน รวมทั้งเป็นโรงเรียนคุณธรรมที่ยั่งยืนต่อไป คนดี = ผู้บริหาร ครู บุคลากร นักเรียน ผู้ปกครองและชุมชน ฯลฯ ๔ = P (Plan) ร่วมวางแผน ร่วมตัดสินใจ มีการประชุมและร่วมแสดงความคิดเห็น D (Do) ร่วมทำ ร่วมนำไปใช้ มีการปฏิบัติและกำหนดในแผนการศึกษา C (Check) ร่วมดำเนินการ ร่วมประเมิน มีการนิเทศกำกับติดตามและประเมินผล A (Act) ร่วมชื่นชม ร่วมปรับปรุง มีการแสดงความยินดีและพัฒนาต่อไป ๕ = B (Belief) ความเชื่อ ความศรัทธา ทุกคนเกิดความเชื่อในโครงการคุณธรรม O (Objective) อัตลักษณ์ เป้าหมาย ทุกคนเข้าใจในคุณธรรมและเป้าหมาย D (Dynamic) ขับเคลื่อนสู่เป้าหมาย ทุกคนมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนคุณธรรม I (Innovation) นวัตกรรมหลากหลาย ทุกคนสร้างสรรค์คุณธรรมด้วยนวัตกรรม N (New Deal) แนวคิด หลักการใหม่ ทุกคนตระหนักในหลักการแห่งคุณธรรม ๖ = คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ๖ ประการ ๑. ซื่อสัตย์สุจริต (Honest) มีความจริงใจซื่อสัตย์และโปร่งใส (สุจริต) ๒. ระเบียบวินัย (Discipline) มีระเบียบวินัยทั้งกายใจที่งดงาม (กติกา) ๓. พอเพียง (Sufficiency) มีความพอเพียงเลี้ยงชีวิตเหมาะสม (มัธยัสถ์) ๔. มุ่งมั่นในการทำงาน (Committed to work) มีความมุ่งมั่นตั้งใจในการทำงาน (อดทน) ๕. รับผิดชอบ (Responsible) มีความรับผิดชอบตามบทบาทหน้าที่ (ขยัน) ๖. จิตสาธารณะ (Public consciousness) มีจิตตระหนักเพื่อส่วนรวม (เสียสละ) คนดี P D C A B O I D N 1 2 4 3 5 6 ระเบียบวินัย อัตลักษณ์ / เป้าหมาย
ห น้ า | 15 ๕) โรงเรียน มีแผนภูมิการดำเนินงานด้านคุณธรรม มีการนิเทศ กำกับ ติดตาม ประเมินผลการ ดำเนินงานโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. และนำผลการประเมินไปใช้ในการพัฒนาด้านคุณธรรม โรงเรียน มีแผนภูมิการดำเนินงานด้านคุณธรรม มีการนิเทศ กำกับ ติดตาม ประเมินผลการดำเนินงาน โรงเรียนคุณธรรม สพฐ. และนำผลการประเมินไปใช้ในการพัฒนาด้านคุณธรรม ดังนี้:- โรงเรียน มีการจัดทำโครงงานพัฒนาจริยคุณ ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๖ คือ “1 ห้องเรียน 1 โครงงาน คุณธรรม” ในรูปแบบการจัดการเรียนการสอน และบูรณาการ โดยมีหลักการความดีมาจากคู่มือคนดีศรีบดินทร ปรัชญาของโรงเรียน กรอบคุณธรรมของ สพฐ. คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน และแนวคิดของนักเรียนที่ว่า “ความดีที่อยากทำ ปัญหาที่อยากแก้” เป็นเครื่องมือในการพัฒนาและปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม ให้เกิดขึ้นใน โรงเรียน เป็นกลไกสำคัญ ในการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ให้เป็นพฤติกรรมเชิงบวก และสอดคล้องกับ คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนทั้ง ๖ ประการ เพื่อเป็นโรงเรียนคุณธรรมที่เป็นแบบอย่างที่ดีต่อไป 1 1 0 0 0 0 1 3 4 5 5 0 3 1 0 2 0 0 2 1 0 1 0 2 6 6 8 7 5 4 5 5 4 2 3 10 0 1 1 0 3 0 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ (๑๗ ห้อง) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒ (๑๗ ห้อง) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ (๑๗ ห้อง) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๔ (๑๗ ห้อง) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕ (๑๗ ห้อง) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ (๑๗ ห้อง) โครงงานพัฒนาจริยคุณ "๑ ห้องเรียน ๑ โครงงานคุณธรรม" ซื่อสัตย์สุจริต ระเบียบวินัย พอเพียง มุ่งมั่นในการท างาน รับผิดชอบ จิตสาธารณะ อื่นๆ ขอรับการประเมิน ระดับเขตพื้นที่ ๒ ดาว P-D-C-A และ S-W-O-T โครงงานพัฒนาจริยคุณ ประเมินตนเอง ระดับโรงเรียน ๑ ดาว ประชุม / ออกคำสั่ง / มอบหมายหน้าที่ สมัครเข้าร่วมโครงการโรงเรียนคุณธรรม คนดี ๔-๕-๖ โมเดล ขอรับการประเมิน ระดับเขตพื้นที่ ๓ ดาว ประเมินผลและดำเนินการต่อไป ประชาสัมพันธ์และเผยแผ่ในรูปแบบต่างๆ
ห น้ า | 16 ตารางตรวจสอบการคัดเลือกคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ๑ ห้องเรียน ๑ โครงงานคุณธรรม โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต ๒ ข้อ ๑ ซื่อสัตย์สุจริต ข้อ ๒ ระเบียบวินัย ข้อ ๓ พอเพียง ข้อ ๔ มุ่งมั่นในการทำงาน ข้อ ๕ รับผิดชอบ ข้อ ๖ จิตสาธารณะ ๑/๗ ๖/๑ ๑/๑๒ ๒/๒ ๒ ๑/๔ ๑/๕ ๑/๑๗ ๒/๒ ๒ ๑/๑ ๑/๓ ๑/๒ ๑/๙ ๒/๑๑ ๒/๑๔ ๑/๖ ๔/๔ ๒/๙ ๔/๙ ๑/๘ ๑/๑๑ ๑/๑๐ ๑/๑๕ ๓/๒ ๓/๑๑ ๔/๑๔ ๕/๒ ๖/๔ ๑/๑๓ ๑/๑๔ ๑/๑๖ ๒/๓ ๓/๑๕ ๓/๑๖ ๖/๑๑ ๒/๖ ๒/๘ ๒/๔ ๒/๕ ๔/๒ ๔/๕ ๒/๑๐ ๒/๑๒ ๒/๗ ๒/๑๕ ๔/๑๐ ๔/๑๑ ๒/๑๓ ๒/๑๖ ๓/๑ ๓/๔ ๔/๑๗ ๕/๔ ๓/๓ ๓/๕ ๓/๙ ๓/๑๐ ๕/๕ ๕/๙ ๓/๖ ๓/๗ ๔/๑ ๔/๑๕ ๕/๑๐ ๕/๑๖ ๓/๘ ๓/๑๒ ๕/๑ ๕/๓ ๓/๑๓ ๓/๑๔ ๕/๑๔ ๖/๒ ๔/๓ ๔/๖ ๖/๓ ๖/๗. ๔/๗ ๔/๘ ๖/๑๐ ๖/๑๒ ๔/๑๒ ๔/๑๓ ๖/๑๓ ๖/๑๔ ๔/๑๖ ๕/๖ ๖/๑๕ ๖/๑๖ ๕/๗ ๕/๑๑ ๖/๑๗ ๕/๑๓ ๕/๑๕ ๖/๕ ๖/๖ ๖/๗. ๖/๘ ๖/๙ รวม ๒ ห้อง รวม ๑๘ ห้อง รวม ๕ ห้อง รวม ๗ ห้อง รวม ๓๖ ห้อง รวม ๒๙ ห้อง คุณธรรมอื่น ๆ : ความสามัคคี๕/๑๒ ความเคารพ/อ่อนน้อมถ่อมตน ๒/๑ ความประพฤติดี๕/๘๒
ห น้ า | 17 ๖) โรงเรียน มีการจัดทำเอกสารเผยแพร่ เช่น แผ่นพับ วารสาร หนังสือ และอื่นๆ โรงเรียน มีการจัดทำเอกสารเผยแพร่ เช่น แผ่นพับ วารสาร หนังสือ และอื่นๆ โดยได้เผยแพร่โครงงาน คุณธรรมของนักเรียนทุกระดับชั้น ในรูปแบบเล่มเอกสาร และการนำเสนอ Power Point ในกิจกรรม Open House ประชาสัมพันธ์และเผยแพร่โครงงานผ่านเสียงตามสาย วิดีทัศน์ ป้ายนิเทศ ป้ายประชาสัมพันธ์ในรูปแบบเว็บไซต์ ของโรงเรียน คือ http://www.bodin.ac.th และ https://sites.google.com/bodin.ac.th/moralbodin/ รวมทั้ง Facebook : PRBodin และช่องทางอื่น ๆ อย่างต่อเนื่องด้วย โรงเรียน มีการประชาสัมพันธ์ในรูปแบบต่าง ๆ เกี่ยวกับโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โดยมุ่งเน้นเพื่อให้ ทุกภาคส่วนได้ตระหนักและเข้าใจในการดำเนินงานและจัดกิจกรรมตามโครงการโรงเรียนคุณธรรม ซึ่งจะเกิดเป็น ประโยชน์แก่ผู้เกี่ยวข้องทั้งหลาย เพื่อให้เกิดความร่วมมือในส่งเสริมสนับสนุนการพัฒนาคุณธรรม ดังนี้:- ๑) จัดกิจกรรมหน้าเสาธงแยกระดับ ม.๑ ณ ลานสุคนธ์ลีลาวดี / ม.๒ ณ ลานโชติรัตน์เมธา / ม.๓ ณ ลานรพีวิทยพัฒน์ / ม.๔ ณ ลานสโรชนิลุบล / ม.๕ ณ อาคารศูนย์กีฬาสรีรวิโรฒ / ม.๖ ณ ลานสัตตบรรณพฤกษา และหรือเข้าแถวรวมหน้าอาคารเรียน ๑ ทั้ง ๖ ระดับ ในวาระสำคัญๆ ๒) ประชาสัมพันธ์เสียงตามสายภายในโรงเรียน / สื่อสิ่งพิมพ์ / สื่ออิเล็กทรอนิกส์ / เว็บไซต์ฯลฯ ๓) ประชาสัมพันธ์ผ่านป้ายนิเทศ ป้ายประกาศเจตนารมณ์ ป้ายคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ๔) บูรณาการกิจกรรมการพัฒนาคุณธรรมสอดแทรกไว้ในกิจกรรมต่าง ๆ ของโรงเรียน อย่างต่อเนื่อง ๗) โรงเรียน มีการสร้างเครือข่ายระหว่างโรงเรียนกับโรงเรียน โรงเรียน มีการสร้างเครือข่ายระหว่างโรงเรียนกับโรงเรียน ในเครือบดินทรเดชา ๖ โรงเรียนด้วยกัน ได้แก่ ๑) โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) , ๒) โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์สิงหเสนี) ๒ , ๓) โรงเรียนนวมินทราชินูทิศ บดินทรเดชา , ๔) โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ๔ , ๕) โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) นนทบุรีและ ๖) โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) สมุทรปราการ โดยจัดกิจกรรมต่าง ๆ ร่วมกัน เช่น จัดการแข่งขันกีฬาครู๖ บดินทร, การประชุมเชิงปฏิบัติการ หลอมแผน หลอมสัมพันธ์สมานฉันท์ ๖ บดินทร เป็นต้น โรงเรียน มีการสร้างเครือข่ายระหว่างโรงเรียนกับโรงเรียน ในสหวิทยาเขตเบญจวิโรฒ ๘ โรงเรียน ได้แก่ ๑) โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) , ๒) โรงเรียนบางกะปิ, ๓) โรงเรียนมัธยมวัดบึงทองหลาง , ๔) โรงเรียน เตรียมอุดมศึกษาน้อมเกล้ากุนนที , ๕) โรงเรียนจันทร์หุ่นบำเพ็ญ , ๖) โรงเรียนเทพลีลา , ๗) โรงเรียนนวมินทราชินูทิศ บดินทรเดชา และ ๘) โรงเรียนสุขุมนวพันธ์อุปถัมภ์ โดยจัดกิจรรมต่าง ๆ ร่วมกัน เช่น ประชุมระดับผู้บริหาร เป็นต้น
ห น้ า | 18 ๘) โรงเรียน มีการจัดกิจกรรมพัฒนาผู้นำเยาวชนด้านคุณธรรม โรงเรียน มีการจัดกิจกรรมพัฒนาผู้นำเยาวชนด้านคุณธรรม ด้านผู้นำการเปลี่ยนแปลง และด้านอื่นๆ เช่น ค่ายผู้นำนักเรียน ๖ บดินทร, ค่ายรักการอ่าน ๖ บดินทร, ค่ายศูนย์ข่าวเยาวชนไทย, การอบรมเชิงปฏิบัติการ หลักสูตร “นักเรียนเพื่อนที่ปรึกษา YC : Youth Counselor” เป็นต้น ๙) โครงงานคุณธรรม เป็นแบบอย่างให้กับโรงเรียนอื่นได้ โรงเรียน มีการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ รวมทั้งโครงงานคุณธรรม ซึ่งได้พัฒนามาเป็นลำดับอย่างต่อเนื่อง และเป็นแบบอย่างให้กับโรงเรียนอื่นได้ จึงมีโรงเรียนต่าง ๆ มาขอศึกษาดูงาน “องค์กรคุณธรรม” เช่น รร.กีฬาอ่างทอง จ.อ่างทอง รร.ทุ่งใหญ่วิทยาคม จ.นครศรีธรรมราช รร.นารีนุกูล จ.อุบลราชธานี รร.พระราม ๙ กาญจนาภิเษก เป็นต้น ๑๐) นักเรียน เป็นผู้นำและผู้ตามที่ดี ในการจัดกิจกรรมตามคุณธรรมอัตลักษณ์หรือกรอบแนวคิด โรงเรียนคุณธรรม สพฐ. นักเรียน ได้รับการส่งเสริมและสนับสนุน ให้เป็นผู้นำและผู้ตามที่ดี ในการจัดกิจกรรมตามคุณธรรม อัตลักษณ์ของโรงเรียนทั้ง ๖ ประการ และคุณธรรมอื่น ๆ อย่างเหมาะสม เช่น โครงการอบรมคณะกรรมการ สภานักเรียนในเครือบดินทรเดชา เพื่อพัฒนาศักยภาพนักเรียน เสริมสร้างการมีภาวะผู้นำและผู้ตามที่ดี เป็นต้น
ห น้ า | 19 ๑๑) นักเรียน ได้รับรางวัลคุณธรรมในระดับต่าง ๆ นักเรียน ได้รับรางวัลคุณธรรมในระดับต่าง ๆ เช่น นางสาวกรมณี จีนดี ได้รับรางวัลในโครงการส่งเสริมคุณธรรม ความซื่อสัตย์สุจริต กตัญญูกตเวที และมีจิตอาสาเพื่อส่วนรวม โดย กองทุน ดร.อุเทน เตชะไพบูลย์ครั้งที่ ๖ ณ หอประชุมเฉลิมพระเกียรติ มหาวิทยาลัยหัวเฉียว กรุงเทพมหานคร น.ส.อชิรญา โสวรรณี, นายชัยณัฏฐ์ ลิ้มชุณหนุกูล, น.ส.พิชชาภา จุณณทัศน์, น.ส.สุกาญจนา จับเกตุ, และ นายสิวารักษ์ โสวรรณี ได้รับรางวัลเหรียญเงิน อันดับที่ ๕ ในการประกวดโครงงานคุณธรรม ม.๔-๖ ระดับเขตพื้นที่ การศึกษา งานศิลปหัตถกรรมนักเรียน ครั้งที่ ๗๐ ด.ช.ภุชงค์ เสถียรกิจการชัย : ได้รับรางวัลเหรียญทอง ในการประกวดเล่านิทานคุณธรรม ม.๑-๓ ระดับเขตพื้นที่ การศึกษา งานศิลปหัตถกรรมนักเรียน ครั้งที่ ๖๙ น.ส.ปทิตตา ศิลปี: ได้รับรางวัลเหรียญทอง ในการประกวดเล่านิทานคุณธรรม ม.๔-๖ ระดับเขตพื้นที่ การศึกษา งานศิลปหัตถกรรมนักเรียน ครั้งที่ ๖๙ เด็กหญิงธนัชศลักษณ์ ฮัตสัน ได้รับรางวัลวัฒนคุณาธร มอบให้แก่ผู้ที่มีผลงานดีเด่นประจักษ์ถึงความมุ่งมั่น และทุ่มเทต่อการสนับสนุนการขับเคลื่อนการดำเนินงาน ด้านศาสนาศิลปะและวัฒนธรรมในทุกมิติ ฯลฯ ณ กระทรวงวัฒนธรรม กรุงเทพมหานคร นางสาวทิพย์ณัชท์ชา โกไศยกานนท์ ได้รับรางวัลรองชนะเลิศ อันดับ ๑ ในการประกวดอ่านทำนองเสนาะ ครั้งที่ ๑ ระดับมัธยมศึกษา เนื่องในวันภาษาไทยแห่งชาติ จัดโดย รร.บดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) นนทบุรี ร่วมกับ สนง.วัฒนธรรมจังหวัดนนทบุรี และกองทุนอนุสรณ์สุนทรภู่ นางสาวขวัญข้าว สนธิกนก : ได้รับรางวัลชนะเลิศ ในการประกวดบรรยายธรรมนักเรียน ระดับ ม.ปลาย เด็กหญิงพิมพ์นารา พันธุศักดิ์: ได้รับรางวัลชมเชย ในการประกวดบรรยายธรรมนักเรียน ระดับ ม.ต้น จัดโดย กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม ณ วัดประยุรวงศาวาส กรุงเทพมหานคร ฯลฯ
ห น้ า | 20 ๑๒) ครู มีผลงานและนำผลงานจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ระดับสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ครูมีผลงานและนำผลงานจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ระดับสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา เช่น ครูผู้สอน ที่ผ่านการคัดเลือกหน่วยการเรียนรู้และแผนการจัดการเรียนรู้ (Active Learning) ที่เป็นแบบอย่างของ สพม. กท ๒ คือ:- ๑. นางสาววิไลลักษณ์ อานิน ครูกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ๒. นางอังคณารัตน์ หวังดี ครูกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ๓. ว่าที่ร้อยตรี อานันท์ เชยสุวรรณ ครูกลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ๔. นางอุไรวรรณ สุวรรณ์ศิลป์ ครูกลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ครูที่ได้รับรางวัลการยกย่องเชิดชูเกียรติ “คุรุชน คนคุณธรรม” ประเภทครูผู้สอน ระดับเขตพื้นที่การศึกษา คือ:- ๑. นางจิรพันธ์ อัตจริต ครูกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ๑๓) ครู มีการสร้างเครือข่ายด้านคุณธรรมกับครูโรงเรียนอื่น ครูมีการสร้างเครือข่ายด้านคุณธรรมกับครูโรงเรียนอื่น โดยการรับเชิญเป็นวิทยากรในโรงเรียนต่าง ๆ เช่น ๑. นายสาธิต สมใจ และคณะ ณ โรงเรียนพนมสารคาม (พนมอดุลวิทยา) จ.ฉะเชิงเทรา ๒. นายคมเดช พรมนาค ณ โรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จ.ยะลา ๓. นางสาวบุษบา ห้าวหาญ ณ โรงเรียนจันทร์หุ่นบำเพ็ญ กรุงเทพมหานคร ๔. นางสาวสวัญญา ประจำเรือ ณ โรงเรียนบางสะพานวิทยา จ.ประจวบคีรีขันธ์ ๑๔) โรงเรียน มีการประเมินและสรุปผลการดำเนินงาน ตามโครงการและกิจกรรมด้านคุณธรรม โรงเรียน มีการประเมินและสรุปผลการดำเนินงาน ตามโครงการและกิจกรรมด้านคุณธรรม เป็นระยะ ๆ อย่างน้อยภาคเรียนละ ๑ ครั้ง รวมทั้งมีการประชุมคณะกรรมการดำเนินงานขับเคลื่อน ครูแกนนำ นักเรียนแกนนำ และผู้ปกครองนักเรียน เป็นต้น อย่างต่อเนื่อง ฯลฯ ฯลฯ
ห น้ า | 21 ๑๕) กลุ่ม/ชุมนุม/ชมรมของนักเรียน ปฏิบัติกิจกรรม ขยายผล แลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านคุณธรรม ระหว่างโรงเรียน นักเรียน มีการจัดตั้งกลุ่ม/ชุมนุม/ชมรมต่าง ๆ โดยให้นักเรียนได้เลือกตามความสนใจ และได้ปฏิบัติ กิจกรรมต่าง ๆ ด้านคุณธรรม เช่น ความรับผิดชอบ การตรงต่อเวลา จิตสาธารณะ ชุมนุมโดรนฯ เป็นต้น ๑๖) นักเรียน มีพฤติกรรมที่พึงประสงค์ตามคุณธรรมหรือตามกรอบแนวคิดโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ไม่น้อยกว่าร้อยละ ๘๐ ของนักเรียนทั้งหมด (ของปีที่ขอรับการตรวจสอบ : ๒๕๖๖ = ๓,๙๗๖ คน) นักเรียน มีพฤติกรรมที่พึงประสงค์ตามคุณธรรมอัตลักษณ์ หรือตามกรอบแนวคิดโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. สมดังปรัชญาของโรงเรียน ที่ว่า “ลูกบดินทรเป็นผู้ประพฤติดีและมีความรู้” ร้อยละ ๙๙.๙๒ คือ มีคุณลักษณะ และค่านิยมที่ดีตามที่สถานศึกษากำหนด (เกินค่าเป้าหมาย) มีพฤติกรรมเชิงบวกเพิ่มขึ้น มีพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ ลดลง ซึ่งถือว่า เป็นผลลัพธ์หรือผลผลิตที่น่าพึงพอใจ อันเกิดจากความร่วมมือกันที่ดีของทุกภาคส่วนนั่นเอง (อ้างอิง รายงานการประเมินตนเองของสถานศึกษา Self Assessment Report : SAR 256๖)
ห น้ า | 22 บทสรุป การดำเนินกิจกรรมโรงเรียนดีต้องมีที่ยืน ระดับ ๓ ดาว โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ด้านที่ ๑ : โรงเรียน ๑. การจัดบรรยากาศ สภาพแวดล้อม แหล่งเรียนรู้ที่เอื้อต่อการปลูกฝังคุณธรรมของโรงเรียน ๒. มีแผนพัฒนาคุณภาพ ๓. คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนหรือกรอบแนวคิดโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ๔. มีการเผยแพร่ประชมสัมพันธ์ผ่านช่องทางต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง ๕. สร้างเครือข่ายและการมีส่วนร่วม ๖. การประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสของโรงเรียน ๗. ได้รับการยอมรับหรือยกย่องเชิดชูเกียรติจาก หน่วยงานภายในหรือภายนอก ด้านที่ ๒ : ผู้บริหาร ๑. มีความรู้ ความเข้าใจด้านคุณธรรม ๒. มีกระบวนกรบริหารงานที่เป็นระบบ ๓. บริหารสถานศึกษาด้วยความโปร่งใส เป็นธรรมตรวจสอบได้ ๔. ประพฤติ ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดีและได้รับการยอมรับหรือยกย่องเชิดชูเกียรติ ด้านที่ ๓ : ครู ๑. ความรู้ความเข้าใจด้านคุณธรรม ๒. การจัดการเรียนรู้ปลูกฝังและประเมินคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน ๓. ความสามารถในการเป็นวิทยากรคุณธรรม ๔. การสร้างเครือข่ายและการมีส่วนร่วม ๕. การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ๖. ความประพฤติ ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดีด้านคุณธรรม ๗. การยอมรับหรือยกย่องเชิดชูเกียรติจากบุคคล หน่วยงาน องค์กรภายในหรือภายนอก ด้านที่ ๔ : นักเรียน ๑. ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับคุณธรรม ๒. โครงงานคุณธรรม ๓. ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดี ๔. เป็นผู้นำทางด้านคุณธรรม ๕. การสร้างเครือข่ายและการมีส่วนร่วม ๖. พฤติกรรมที่พึงประสงค์ในโรงเรียนเพิ่มขึ้น
ห น้ า | 23 ๓. รายงานการดำเนินกิจกรรมโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. เพื่อนำเสนอตามแบบ สพม.กท ๒ ๑) มีกระบวนการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมทั้งโรงเรียน ๑.๑ การสร้างการรับรู้และการยอมรับ โรงเรียนมีการประชุมร่วมกันระหว่างผู้บริหาร ครูนักเรียน ผู้ปกครองและผู้เกี่ยวข้อง เพื่อ สร้างความตระหนักและความเข้าใจในโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โดยให้ทุกภาคส่วนรับทราบนโยบายและ เป้าหมาย ที่โรงเรียนกำลังดำเนินการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมอย่างต่อเนื่อง ตามแผนปฏิบัติการและแผนพัฒนา การศึกษาของโรงเรียน และผลที่คาดว่าจะเกิดขึ้น เพื่อให้ทุกภาคส่วนเกิดความตระหนักและร่วมมือกันพัฒนาโรงเรียน คุณธรรมอย่างต่อเนื่องเพื่อชื่นชมความสำเร็จร่วมกัน ๑.๒ การสร้างครูแกนนำและนักเรียนแกนนำ โรงเรียนมีการคัดเลือกครูแกนนำและนักเรียนแกนนำ เพื่อเข้ารับการอบรมเชิงปฏิบัติการ กระบวนการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม ตามนโยบายของ สพฐ. และตามแนวทางของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต ๒ นำมาเผยแผ่และถ่ายทอดแก่ครูนักเรียน ทั้งโรงเรียน รวมทั้งนักเรียนแกนนำ ซึ่งเป็นผู้แทนของแต่ละห้องเรียน ห้องเรียนละ ๒ คน ๑๐๐ ห้องเรียน รวม ๒๐๐ คน และคณะกรรมการสภานักเรียน ถือว่าเป็นกำลังสำคัญในการช่วยกันขับเคลื่อนให้คุณธรรมจริยธรรมเบ่งบานอย่างงดงามในโรงเรียนและในบ้านเมือง ๑.๓ การกำหนดคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ๑) โรงเรียนสำรวจปัญหาและระดมความคิดของกลุ่มบุคคลต่าง ๆ ได้แก่กลุ่มผู้บริหาร กลุ่ม ครู และกลุ่มนักเรียน เพื่อค้นหาและกำหนดคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ๒) รวบรวมปัญหาที่ต้องการแก้ไขและระบุสาเหตุให้ชัดเจน ๓) จัดลำดับความสำคัญของปัญหาที่ต้องการแก้ไขอย่างเร่งด่วน ๔ ปัญหา ๔) ร่วมกันระดมความคิดและวิเคราะห์คุณธรรมที่จะใช้ในการแก้ไขปัญหาเหล่านั้น ๕) พิจารณาคุณธรรมที่ตรงกันของทั้ง ๓ กลุ่ม เพื่อนำคุณธรรมอัตลักษณ์ดังกล่าวมากำหนด พฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกของทั้ง ๓ กลุ่ม (ผู้บริหาร ครู นักเรียน) และนำมาจัดทำเป็นตาราง คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ๑.๔ การกำหนดวิธีการบรรลุคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ๑) การวางแผน/การจัดทำโครงงานคุณธรรม โรงเรียน มีการประชุมวางแผนการดำเนินงาน (PDCA) กำหนดนโยบายในการพัฒนา คุณธรรมของโรงเรียนสู่การทำงานตามปกติของแต่ละกลุ่มที่เกี่ยวข้อง และร่วมกันจัดทำแผนปฏิบัติการโครงการ โรงเรียนคุณธรรม สพฐ. จัดทำโครงการและกิจกรรมเสริมหลักสูตรที่เสริมสร้างคุณธรรมบูรณาการในแผนปฏิบัติการ ประจำปีของโรงเรียน แต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานมอบหมายหน้าที่ชัดเจน พัฒนาครูแกนนำและนักเรียนแกนนำ เพื่อเป็นแกนนำในการพัฒนาให้มีคนดีเพิ่มมากขึ้นในบ้านเมือง ทำให้เป็นสังคมคนดีมีคุณธรรมอย่างยั่งยืนต่อไป ๒) การเป็นแบบอย่างที่ดี ผู้บริหาร ครูและนักเรียน มีการปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดีทางกาย ทางวาจา และทาง ใจ ตามบทบาทหน้าที่และระเบียบวินัยของโรงเรียน เช่น การพูดจาสุภาพ การตรงต่อเวลา การแต่งกายเป็นระเบียบ เรียบร้อย มีการส่งเสริมสนับสนุนให้ทุกคนเป็นแบบอย่างที่ดีมีวินัย มีความรับผิดชอบ โดยการกล่าวยกย่องชื่นชม มอบเกียรติบัตรแสดงความยินดีในการเป็นแบบอย่างที่ดีในวาระต่าง ๆ อย่างสม่ำเสมอ ๓) การพัฒนาสภาพแวดล้อมให้เอื้อต่อการพัฒนาคุณธรรม โรงเรียน มีการพัฒนาสภาพแวดล้อมในโรงเรียนให้มีบรรยากาศร่มรื่น สะอาด สวยงาม น่าอยู่ ปลอดภัย เอื้อต่อการเรียนรู้ ทาสีอาคารเรียนสวยงาม มีป้าย “คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน” อย่างชัดเจน มีป้ายพุทธศาสนสุภาษิตติดตามต้นไม้และอาคารเรียน มีป้ายไวนิลคุณธรรมและเป็นองค์ความรู้ต่าง ๆ จัดแสดงไว้ในที่ ต่าง ๆ รวมทั้งปรับภูมิทัศน์ให้เหมาะสมเรียบร้อยอยู่เสมอ
ห น้ า | 24 ๔) การบูรณาการคุณธรรมในการเรียนการสอน/ในชั้นเรียน โรงเรียน มอบหมายให้ครูผู้สอนในรายวิชาพื้นฐานทั้ง ๘ กลุ่มสาระการเรียนรู้และ กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ให้ได้จัดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยบูรณาการคุณธรรมเชื่อมโยงสู่เนื้อหาสาระในรายวิชาที่สอน ในรูปแบบที่หลากหลาย เช่น การทำงานกลุ่ม การทำโครงงาน การศึกษาค้นคว้าอิสระ เป็นต้น ผสมผสานกับการ มีส่วนร่วมในการลงมือปฏิบัติจริงผ่านโครงการ/โครงงาน/กิจกรรมเสริมหลักสูตรต่าง ๆ ของโรงเรียน และกิจกรรม พิเศษอื่น ๆ ที่สอดคล้องกับคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนหรือตามกรอบคุณธรรมจริยธรรมที่เป็นสากล ๕) การบูรณาการคุณธรรมในกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน โรงเรียน มอบหมายให้ครูผู้สอนกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ได้บูรณาการคุณธรรมเชื่อมโยงสู่ กิจกรรมการเรียนรู้ทั้งกิจกรรมลูกเสือ-เนตรนารี-ยุวกาชาด ให้นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติกิจกรรมต่าง ๆ อย่างหลากหลาย เช่น การฝึกระเบียบแถว การเปิดกอง การปิดกอง กิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์ กิจกรรมจิตอาสา และกิจกรรมชุมนุม ตามความสนใจ/สมัครใจของผู้เรียน ๑.๕ ลงมือปฏิบัติเพื่อบรรลุเป้าหมายการเปลี่ยนแปลง (คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน) ๑) สร้างความตระหนักรู้และความเข้าใจ ให้แก่ผู้บริหาร ครูนักเรียน ผู้ปกครองและชุมชน ทำให้เกิดความก้าวหน้าสู่ความสำเร็จคือความยั่งยืนแห่งสังคมคนดี ๒) นักเรียนทุกคนเป็นเจ้าของโครงงานคุณธรรมและมีส่วนร่วมในการพัฒนาคุณธรรม ๓) บูรณาการคุณธรรมจริยธรรมในกิจกรรมการเรียนรู้ทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ ๔) มีโครงการ/โครงงาน/กิจกรรมเสริมหลักสูตร ตามแผนพัฒนาการศึกษาหลักของโรงเรียน ตอบสนองคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนทั้ง ๖ ประการ ๕) จัดป้ายนิเทศ/จัดนิทรรศการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เพื่อให้เกิดการรับรู้นำไปพัฒนาต่อยอด ๖) การทำงานเป็นทีม ร่วมกันคิด ร่วมกันทำ ร่วมกันพัฒนา ร่วมกันชื่นชม เป็นสังคม กัลยาณมิตร ๗) มีการแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานขับเคลื่อน ครูแกนนำและนักเรียนแกนนำ ๘) มีการนิเทศ กำกับ ติดตาม และมีแผนปฏิบัติการประจำปี ๙) มีการกำหนดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวก เพื่อเป็นข้อกำหนดและควบคุมพฤติกรรมทั้งโรงเรียน ๒. มีกลไกคณะทำงานและใช้โครงงานคุณธรรมเป็นเครื่องมือที่ทุกคนมีส่วนร่วมในการลงมือปฏิบัติ เพื่อพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม ๒.๑ การวางแผน ๑) โรงเรียน มีการประชุมร่วมกันวางแผน (PDCA) จัดทำแผนปฏิบัติการประจำปีให้ทุกกลุ่ม จัดทำโครงการบูรณการกิจกรรมด้านคุณธรรมเข้าสู่โครงการต่าง ๆ ในแผนปฏิบัติการของโรงเรียน และการทำงานปกติ ของโรงเรียน มีการประชุมชี้แจงให้ครูทั้งโรงเรียนรับทราบและมีการมอบหมายหน้าที่ผู้รับผิดชอบอย่างชัดเจน ๒) โรงเรียน มีการสำรวจปัญหา สาเหตุและระดมความคิดของกลุ่มบุคคลแต่ละกลุ่ม ได้แก่ กลุ่มผู้บริหาร กลุ่มครูกลุ่มนักเรียน และกลุ่มผู้ปกครอง เพื่อค้นหาคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ซึ่งประกอบด้วย คุณธรรมเป้าหมายของโรงเรียนและพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกของผู้บริหาร ครูและนักเรียน เพื่อมุ่งแก้ไขประเด็นปัญหา ที่กลุ่มได้ค้นพบ โดยจัดประชุมระดมความคิด นำคุณธรรมเป้าหมายและพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกของทั้ง ๓ กลุ่ม มาพิจารณาร่วมกัน จัดทำตารางคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน และนำเสนอให้เป็นที่ประจักษ์เพื่อให้แต่ละกลุ่มรับรู้ ว่าจะต้องปฏิบัติตนอย่างไรในแต่ละด้าน ๓) โรงเรียน มีการจัดกิจกรรมค่ายคุณธรรมจริยธรรม ค่ายใฝ่รู้ใฝ่เรียน เพื่อส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และปลูกจิตสำนึก/จิตอาสา/จิตสาธารณะ ให้นักเรียนนำไปใช้ในการพัฒนาตนเองและมีกระบวนการคิด อย่างมีเหตุผล มีการระดมสมองและลงมือปฏิบัติกิจกรรมร่วมกัน ในการวางแผนและออกแบบโครงงานคุณธรรม
ห น้ า | 25 ในแต่ละห้องเรียน เพื่อส่งเสริมและพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมให้เกิดขึ้นในโรงเรียนอย่างเป็นรูปธรรม และส่งเสริมให้ เกิดการพัฒนาสังคมส่วนรวมให้อยู่ร่วมกันอย่างปกติสุข ๔) โรงเรียน มีการบูรณาการกิจกรรม “คืนคุณธรรมสู่ห้องเรียน” ร่วมกับการทำโครงงาน คุณธรรม “๑ ห้องเรียน ๑ โครงงานคุณธรรม” ของแต่ละห้องเรียน รวมจำนวน ๑๐๐ ห้องเรียน ซึ่งมีนักเรียนแกนนำ ๒ คน ประจำห้องเรียน และมีครูที่ปรึกษาเป็นแกนนำ ให้ได้ร่วมกันคิดร่วมกันทำและลงมือปฏิบัติจริงในการแก้ปัญหา ของห้องเรียน ตามกรอบคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ได้แก่ 1) ซื่อสัตย์สุจริต = 1 ห้องเรียน 2) ระเบียบวินัย = 18 ห้องเรียน 3) พอเพียง = 5 ห้องเรียน 4) มุ่งมั่นในการทำงาน = 7 ห้องเรียน 5) รับผิดชอบ = 37 ห้องเรียน 6) จิตสาธารณะ = 29 ห้องเรียน และคุณธรรมอื่น ๆ คือ ความสามัคคี ความเคารพ/อ่อนน้อมถ่อมตน ประพฤติดี. ๕) ทุกคนในโรงเรียน มีการพัฒนาตนเองตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ทั้ง ๖ ประการ ได้แก่ ซื่อสัตย์สุจริต ระเบียบวินัย พอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รับผิดชอบ จิตสาธารณะ ผ่านการลงมือ ปฏิบัติโครงงาน/กิจกรรม การทำงานเป็นทีมโดยใช้กระบวนการกลุ่ม การแก้ปัญหาตามหลักอริยสัจ ๔ รู้จักการเป็น ผู้นำและ ผู้ตามที่ดี มีทักษะการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ การแก้ปัญหาและการปฏิบัติตามกฎระเบียบของโรงเรียน เช่น เดินแถวไปเรียนเป็นระเบียบ พูดจาสุภาพ ส่งงานตรงเวลา ใช้อุปกรณ์การเรียนอย่างประหยัด ปิดเครื่องใช้ไฟฟ้า เมื่อไม่ใช้งาน รวมทั้งรักษาความสะอาด ดูแลรักษาสาธารณสมบัติและมีความสามัคคีที่ดีต่อกันฉันท์พี่น้อง เป็นต้น ๖) ครูผู้สอนทั้ง ๘ กลุ่มสาระการเรียนรู้ มีแผนการจัดการเรียนรู้ที่มีการบูรณาการคุณธรรม จริยธรรม เชื่อมโยงสู่เนื้อหาสาระในรายวิชาที่สอน รวมทั้งการปฏิบัติจริงผ่านกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การทำงานเป็นกลุ่ม การทำโครงงาน การศึกษาค้นคว้าอิสระ ผสมผสานกับการมีส่วนร่วมในการลงมือปฏิบัติจริงผ่านโครงงาน/โครงการ/ กิจกรรมเสริมหลักสูตรต่าง ๆ ของโรงเรียน และกิจกรรมพิเศษอื่น ๆ เพื่อเป็นการฝึกฝนอุปนิสัยที่ดีให้แก่นักเรียน ๗) โรงเรียน มีการปรับปรุงและพัฒนาบริเวณโรงเรียน ตั้งแต่บริเวณด้านหน้าทางเข้าโรงเรียน ประตู ๑ ประตู ๒ ประตู ๓ มีการพัฒนาสภาพแวดล้อมในโรงเรียนให้มีบรรยากาศร่มรื่น สะอาด สวยงาม น่าอยู่ ปลอดภัย เอื้อต่อการเรียนรู้ ทาสีอาคารเรียนสวยงาม ปลูกไม้ดอกไม้ประดับและต้นไม้ยืนต้นให้ดูร่มรื่น ทาสีพื้นสนาม และบริเวณต่าง ๆ ของโรงเรียน ให้ดูสดใสมีชีวิตชีวา มีป้าย “คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน” อย่างชัดเจน มีป้าย พุทธศาสนสุภาษิตติดตามต้นไม้และอาคารเรียน เรียกว่า “ต้นไม้พูดได้” เพื่อให้ผู้คนที่พบเห็นได้ความรู้และข้อคิด สะกิดใจนำไปใช้เตือนตนเป็นแนวทางในการดำเนินชีวิต และได้จัดกิจกรรมทำบุญตักบาตรประจำสัปดาห์ จัดในวันพุธ โดยมีทุกกลุ่มรับเป็นเจ้าภาพถวายภัตตาหารเช้าและเพล ตลอดปีการศึกษา เพื่อส่งเสริมและพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม ให้แก่ผู้บริหาร คุณครู บุคลากร นักเรียน ผู้ปกครองและชุมชนอย่างต่อเนื่อง ๒.๒ การสร้างการมีส่วนร่วมและการส่งเสริมสนับสนุนและเสริมแรง/การประเมินผลการดำเนิน โครงการด้านคุณธรรม โรงเรียน มีการการส่งเสริมสนับสนุนด้านคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน เกี่ยวข้องกับกลุ่มบุคคล ทั้งในโรงเรียน ครอบครัวและชุมชน ต้องเป็นแบบอย่างที่ดีให้นักเรียนเห็นเชิงประจักษ์โรงเรียนมีการส่งเสริมสนับสนุน และการเสริมแรงด้วยการคัดเลือกนักเรียนที่มีคุณธรรมจริยธรรมเป็นแบบอย่างที่ดีมีความประพฤติดี มีผลการเรียนดี โดยจัดให้มีการประกาศยกย่อง ชื่นชมและมอบเกียรติบัตร เพื่อเป็นการกระตุ้นให้เกิดการเป็นแบบอย่างที่ดีด้วยการ ส่งเสริม สนับสนุน เชิดชู ยกขึ้นเป็นตัวอย่าง ให้สาธารณชนได้รับรู้ในการทำความดี จัดป้ายนิเทศและจัดนิทรรศการ ให้นักเรียนได้นำเสนอผลงาน แลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน โรงเรียน มีการประเมินผลการดำเนินงานโครงการ/โครงงานคุณธรรมรม เมื่อสิ้นสุดโครงการ ตามตัวชี้วัดแล้ว โดยใช้การสังเกต/การสอบถาม/การทำ AAR/SAR เน้นการประเมินเชิงประจักษ์และตรวจสอบการ ดำเนินงานโครงการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม ในส่วนของผู้บริหาร ครูและบุคลากร พบว่า มีพฤติกรรมเชิงบวกเพิ่มขึ้น มีความตระหนักและปฏิบัติตามกฎระเบียบของทางราชการอย่างเคร่งครัด ปฏิบัติงานตามภาระหน้าที่สำเร็จลุล่วง ด้วยดีอย่างมีประสิทธิภาพ เข้าร่วมกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อโรงเรียน/ชุมชน เป็นแบบอย่างที่ดี ในส่วนของนักเรียน พบว่า มีพฤติกรรมเชิงบวกเพิ่มขึ้น มีพฤติกรรมไม่พึงประสงค์ลดลง แต่ยังมีนักเรียนบางส่วนที่ยังไม่ได้ผลตามเป้าหมาย
ห น้ า | 26 เช่น มาโรงเรียนไม่ทันเข้าแถวหน้าเสาธงตอนเช้า ส่งงานไม่ตรงเวลา แต่งกายไม่เรียบร้อย ไม่เก็บภาชนะอาหาร เป็นต้น ซึ่งคณะทำงานได้รวบรวมข้อมูลนำมาวิเคราะห์และปรับปรุงแก้ไขต่อไป ๒.๓ การนิเทศติดตามและการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ โรงเรียน มีการนิเทศติดตามภายในอย่างสม่ำเสมอ มีการแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงาน มีผู้บริหาร หัวหน้างานแต่ละกลุ่ม หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้จิตอาสา นิเทศอาสา และครูแกนนำ เป็นผู้นิเทศให้ข้อ เสนอแนะให้คำแนะนำ และร่วมกันสะท้อนผลการปฏิบัติงาน ร่วมกันแก้ปัญหา ทำให้ได้รับองค์ความรู้นำมาใช้ในการ พัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ให้บรรลุเป้าหมายอย่างแท้จริง ๒.๔ การถอดบทเรียน โรงเรียน ได้ทบทวนวิเคราะห์หลังการปฏิบัติงานที่เกิดขึ้น AAR จากการดำเนินการพัฒนา โรงเรียนคุณธรรม โดยใช้โครงงานที่นักเรียนร่วมกันคิด ร่วมกันเลือก ร่วมกันทำในห้องเรียน การบูรณาการคุณธรรมสู่ การจัดการเรียนรู้และแผนงาน/โครงการ/โครงงานหรือกิจกรรมของโรงเรียน เป็นเครื่องมือในการพัฒนาคุณธรรม ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเชิงบวกเพิ่มขึ้น โรงเรียนได้สรุปผลที่เกิดจากการดำเนินงานโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. เป็นองค์ความรู้เป็นแนวปฏิบัติที่ดีบทเรียนที่ใช้ในการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ปัจจัยสู่ ความสำเร็จ จุดเด่น จุดด้อย ที่ต้องพัฒนาหรือปรับปรุง (SWOT) เพื่อเป็นประโยชน์ในการพัฒนาต่อไป องค์ความรู้ที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม ได้แก่:- ๑) กลุ่มบริหารวิชาการ ๑ ห้องเรียน ๑ โครงงานคุณธรรม ๒) กลุ่มบริหารงบประมาณ แผนปฏิบัติการและแผนงบประมาณแบบธรรมาภิบาล ๓) กลุ่มบริหารงานบุคคล ส่งเสริมและพัฒนาผู้บริหาร ครู บุคลากรและนักเรียน ๔) กลุ่มบริหารทั่วไป อาคารสถานที่/บรรยากาศ/ห้องเรียน/แหล่งเรียนรู้ที่ดี ๕) กลุ่มนโยบายและแผน แผนพัฒนาและประกันคุณภาพการศึกษา ๒.๕ การประชาสัมพันธ์ โรงเรียน มีการประชาสัมพันธ์ในรูปแบบต่าง ๆ เกี่ยวกับโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โดยมุ่งเน้นเพื่อให้ทุกภาคส่วนได้ตระหนักและเข้าใจ ในการปฏิบัติงานพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม ซึ่งจะเกิดเป็นประโยชน์ แก่ผู้เกี่ยวข้องทั้งหลาย เพื่อให้เกิดความร่วมมือในส่งเสริมสนับสนุนการพัฒนาคุณธรรม ดังนี้:- ๑) จัดกิจกรรมหน้าเสาธงแยกระดับ ม.๑ ณ ลานสุคนธ์ลีลาวดี / ม.๒ ณ ลานโชติรัตน์เมธา ม.๓ ณ ลานรพีวิทยพัฒน์ / ม.๔ ณ ลานสโรชนิลุบล / ม.๕ ณ อาคารศูนย์กีฬาสรีรวิโรฒ / ม.๖ ณ ลานสัตตบรรณพฤกษา หรือ เข้าแถวรวมหน้าอาคารเรียน ๑ ทั้ง ๖ ระดับ ๒) ประชาสัมพันธ์เสียงตามสายภายในโรงเรียน / สื่อสิ่งพิมพ์ / สื่ออิเล็กทรอนิกส์/ เว็บไซต์ ๓) ประชาสัมพันธ์ผ่านป้ายนิเทศ ป้ายประกาศเจตนารมณ์ ป้ายคุณธรรมอัตลักษณ์ ๔) บูรณาการกิจกรรมการพัฒนาคุณธรรมสอดแทรกไว้ในกิจกรรมต่าง ๆ ของโรงเรียน ๓. พฤติกรรมของนักเรียนที่พึงประสงค์ตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ๓.๑ นักเรียน มีพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกที่กำหนดในตารางคุณธรรมอัตลักษณ์หรือตามกรอบ แนวคิดโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ไม่น้อยกว่าร้อยละ ๗๐ ของปีที่ขอรับการประเมิน นักเรียน มีการพัฒนาตนเองตามกรอบคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ทั้ง ๖ ประการ ได้แก่ ซื่อสัตย์สุจริต ระเบียบวินัย พอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รับผิดชอบ จิตสาธารณะ ผ่านการลงมือ ปฏิบัติโครงงาน/กิจกรรม การทำงานเป็นทีมโดยใช้กระบวนการกลุ่ม การแก้ปัญหาตามหลักอริยสัจ ๔ รู้จักการเป็น ผู้นำและผู้ตามที่ดี มีทักษะการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ การแก้ปัญหา และการปฏิบัติตามกฎระเบียบของโรงเรียน
ห น้ า | 27 เช่น เดินแถวไปเรียนเป็นระเบียบ พูดจาสุภาพอ่อนหวาน ส่งงานตรงเวลา ใช้อุปกรณ์การเรียนอย่างประหยัด ปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าเมื่อไม่ใช้งาน รักษาความสะอาดเรียบร้อย ดูแลรักษาสาธารณสมบัติ มีความสามัคคีที่ดีต่อกันแบบ กัลยาณมิตร มีจิตอาสา/จิตสาธารณะช่วยเหลืองาน/กิจกรรมของโรงเรียนและชุมชนด้วยความเต็มใจ รวมทั้งปฏิบัติตน ตามคุณลักษณะอันพึงประสงค์ทั้ง ๘ ประการ ของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. ๒๕๕๑ ตามเกณฑ์ ไม่น้อยกว่าร้อยละ ๗๐ ของนักเรียนทั้งหมด (ณ ปัจจุบัน (พ.ศ.๒๕๖๖) มีนักเรียนจำนวน ๓,๙๗๖ คน ผ่านเกณฑ์ มากกว่า ๓,๙๐๐ คน = ร้อยละ ๙๙.๙๒ = ดีเยี่ยม) ๓.๒ นักเรียน/ห้องเรียนของนักเรียน มีโครงงงานคุณธรรม โรงเรียน มีผลงานการจัดกิจกรรมโครงงานคุณธรรมระดับห้องเรียน ตั้งแต่ระดับชั้น ม.๑ - ม.๖ เรียกว่า “๑ ห้องเรียน ๑ โครงงานคุณธรรม” ซึ่งมอบหมายให้ครูที่ปรึกษาประจำห้องเรียน ทำหน้าที่ให้คำปรึกษา และนักเรียนแกนนำแต่ละห้องเรียน ทำหน้าที่ประสานงานและดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ โดยหัวหน้าโครงการโรงเรียน คุณธรรม สพฐ. ได้จัดประชุมและชี้แจงให้เข้าใจอย่างชัดเจนในวาระต่าง ๆ เช่น การประชุมครู เป็นต้น ๓.๓ นักเรียนสามารถนำเสนอ แลกเปลี่ยนเรียนรู้เกี่ยวกับโครงงานคุณธรรม โรงเรียน ได้มีการจัดกิจกรรม Open House เพื่อนำเสนอผลงานของนักเรียนแต่ละห้องเรียน และมีการประกวดเพื่อคัดสรรผลงานที่ดีที่สุด ซึ่งเป็นการสนับสนุนส่งเสริมให้นักเรียนและครูได้ตระหนักถึงความสำคัญ ของการทำโครงงานคุณธรรม ให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล เป็นไปตามวัตุประสงค์ของโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. รวมทั้งกระตุ้นให้เกิดการเรียนรู้ร่วมกันแบบกัลยาณมิตร นำมาคิดพัฒนาต่อยอดและขยายผลได้อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เกิดความยั่งยืนในการสืบสานรักษาและต่อยอดคุณธรรมต่อไป ๓.๔ นักเรียนสรุปองค์ความรู้จากโครงงานคุณธรรมขยายผลในโรงเรียน นักเรียน มีการพัฒนาตนเองตามกรอบคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ทั้ง ๖ ประการ ได้แก่ ซื่อสัตย์สุจริต ระเบียบวินัย พอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รับผิดชอบ จิตสาธารณะ ผ่านการลงมือ ปฏิบัติโครงงาน/กิจกรรม การทำงานเป็นทีมโดยใช้กระบวนการกลุ่ม การแก้ปัญหาตามหลักอริยสัจ ๔ รู้จักการเป็น ผู้นำและผู้ตามที่ดี มีทักษะการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ การแก้ปัญหา และการปฏิบัติตามกฎระเบียบของโรงเรียน เช่น เดินแถวไปเรียนเป็นระเบียบ พูดจาสุภาพอ่อนหวาน ส่งงานตรงเวลา ใช้อุปกรณ์การเรียนอย่างประหยัด ปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าเมื่อไม่ใช้งาน รักษาความสะอาดเรียบร้อย ดูแลรักษาสาธารณสมบัติ มีความสามัคคีที่ดีต่อกันแบบ กัลยาณมิตร มีจิตอาสา/จิตสาธารณะช่วยเหลืองาน/กิจกรรมของโรงเรียนและชุมชนด้วยความเต็มใจ รวมทั้งประพฤติ ปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมกับความเป็นลูกบดินทร ตามแนวทาง “คู่มือคนดีศรีบดินทร” และสมดังปรัชญาของ โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ที่ว่า “ลูกบดินทร เป็นผู้ประพฤติดีและมีความรู้” ๓.๕ นักเรียนจัดตั้งชุมนุม/ชมรม ตามความสนใจและปฏิบัติกิจกรรมด้านคุณธรรม ขั้นตอนการจัดตั้งกลุ่มปฏิบัติกิจกรรมด้านคุณธรรม ดังนี้:- ๑) ประชุมวางแผน ๒) กำหนดปัญหา ๓) ระบุวัตถุประสงค์ ๔) ดำเนินการตามขั้นตอน ๕) ประเมินผลและสรุปผล ๖) นำเสนอและนำไปประยุกต์ใช้ รายชื่อกิจกรรมชุมนุม/ชมรม https://reg.bodin.ac.th/score/csem-acti.html ตัวอย่างชุมนุม/ชมรม ตามความสนใจของนักเรียนและเรียนเชิญคุณครูเป็นที่ปรึกษา เช่น:- จิตอาสาพัฒนาบดินทร พี่สอนน้องทำการบ้าน โดรนบดินทรเดชา
ห น้ า | 28 ๔. เกิดกระบวนการมีส่วนร่วมในการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมในโรงเรียน จากภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง (ผู้บริหาร ครู บุคลากร นักเรียน ผู้ปกครองและชุมชน) ๔.๑ มีการวางแผนในการสร้างกระบวนการมีส่วนร่วม ผู้บริหาร จัดประชุมมอบนโยบาย และเปิดโอกาสให้กลุ่มบริหารทั้ง ๕ กลุ่ม ได้นำเสนอ แนวทางการดำเนินกิจกรรม และสรุปผลการปฏิบัติกิจกรรม เพื่อให้ที่ประชุมรับทราบและเสนอแนะร่วมกัน ครูรับทราบนโยบาย และมีส่วนร่วมในการเสนอแนะแนวทางการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ และ ทำหน้าที่ตามคำสั่ง/ตามที่ได้รับมอบหมาย เป็นที่ปรึกษาให้คำแนะนำในการทำโครงงานคุณธรรมประจำห้องเรียน บุคลากร รับทราบนโยบาย และมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็น เสนอแนะและร่วมแก้ไข ปัญหาที่เกิดขึ้น ร่วมกันชื่นชมความสำเร็จที่เกิดขึ้น และมีส่วนร่วมในการพัฒนาคุณธรรมอย่างต่อเนื่อง นักเรียน รับทราบนโยบาย และมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็น ทำความเข้าใจและตั้งใจ ในการปฏิบัติตามหน้าที่ของนักเรียนให้ดีที่สุด โดยคำนึงถึงคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ผู้ปกครองและชุมชน รับทราบนโยบาย และมีส่วนร่วมในการสนับสนุนส่งเสริมการพัฒนา คุณธรรม และปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าที่ โดยคำนึงถึงคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน สรุปว่า ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทั้งหมด มีส่วนร่วมในกระบวนการขับเคลื่อนโครงการโรงเรียน คุณธรรม สพฐ. ซึ่งมีกระบวนการแห่งความเป็นปกติตามสภาพจริงของโรงเรียน มีความชัดเจนและไม่ซับซ้อนในการ ดำเนินงานตามขั้นตอนระดับดาวดวงต่าง ๆ ในการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมให้งอกงามในจิตใจของทุกคนและยั่งยืน ต่อไป ๔.๒ การปฏิบัติตามแผน กำกับ ติดตามและประเมินผลการมีส่วนร่วม โรงเรียน ได้ปฏิบัติตามแผนพัฒนา/แผนปฏิบัติการของโรงเรียน ตามที่ได้กำหนดไว้มีการ ประชุมวางแผนการดำเนินงาน การนิเทศติดตามภายในอย่างสม่ำเสมอ มีการแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงาน ขับเคลื่อน มีครูผู้รับผิดชอบโครงการ มีครูแกนนำ มีนักเรียนแกนนำ มีนิเทศอาสา ร่วมกันดำเนินการขับเคลื่อน ร่วมกัน ประเมินผล ร่วมกันวิเคราะห์แก้ไขปัญหา รวมถึงการได้รับการนิเทศติดตามจากศึกษานิเทศก์ของสำนักงานเขตพื้นที่ การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต ๒ ซึ่งเป็นการสร้างขวัญและกำลังใจให้กับโรงเรียน เป็นการกระตุ้นให้เกิด การปฏิบัติเพื่อบรรลุเป้าหมายตามคุณธรรมอัตลัษณ์ของโรงเรียนที่กำหนดไว้อย่างแท้จริง ๔.๓ ผู้บริหาร ครู บุคลากรและนักเรียนเห็นคุณค่าและเห็นประโยชน์ของการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ให้ความร่วมมือกับโรงเรียน ผู้บริหาร ครู บุคลากรและนักเรียน มีการปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดีทั้งทางกาย ทางวาจา และทางใจ ตามบทบาทหน้าที่และระเบียบวินัยของโรงเรียน เช่น การพูดจาสุภาพ การตรงต่อเวลา การแต่งกายเป็น ระเบียบเรียบร้อย การเก็บภาชนะอาหาร การทำความสะอาดห้องเรียน การคัดแยกขวดน้ำพลาสติก เป็นต้น มีการ ส่งเสริมสนับสนุนให้ทุกคนเป็นแบบอย่างที่ดีมีวินัย มีความรับผิดชอบ เคารพกฎกติกาของสังคมในการอยู่ร่วมกันแบบ กัลยาณมิตร โดยการยกย่องชื่นชมหน้าเสาธง มอบเกียรติบัตรแสดงความยินดีในการเป็นแบบอย่างที่ดีในวาระต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง ๔.๔ ผู้ปกครองเข้ามามีส่วนร่วม เพื่อช่วยให้บรรลุพฤติกรรมเชิงบวกที่กำหนด ผู้ปกครองส่วนใหญ่ รับทราบและมองเห็นการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของบุตรหลาน ซึ่งมีการ พัฒนาตนเองด้านความรู้ ด้านระเบียบวินัย รับผิดชอบในการเรียน มุ่งมั่นในการทำงาน การทำภาระงาน/การบ้าน การเข้านอนและตื่นนอนตรงเวลา การมาเข้าแถวเคารพธงชาติทันเวลา คือ ๐๗.๓๐ น. การสแกนบัตรเพื่อแสดงตน เข้าโรงเรียน การช่วยเหลืองานบ้าน การช่วยเหลืองานโรงเรียน เป็นต้น ทำให้ผู้ปกครองเห็นถึงความสำคัญและเป็น แบบอย่างที่ดีโดยให้ความร่วมมือในการดูแลนักเรียนและกิจกรรมของโรงเรียนมากขึ้น มีส่วนร่วมในการแจ้งข่าวสาร ประสานงานกับครูที่ปรึกษา เพื่อช่วยให้นักเรียนบรรลุพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกที่กำหนดไว้ในคุณธรรมอัตลักษณ์ของ โรงเรียน และเป็นคนดีศรีบดินทรอย่างยั่งยืน
ห น้ า | 29 ๔.๕ ชุมชนและผู้เกี่ยวข้องรับรู้เป้าหมายด้านคุณธรรมของโรงเรียนและช่วยเหลือด้านคุณธรรม ชุมชน หน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชนและผู้เกี่ยวข้อง ได้รับรู้แนวนโยบายของสำนักงาน คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ ได้ตระหนักและเห็นความสำคัญในการดำเนินงาน เพื่อให้บรรลุเป้าหมายตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ทั้ง ๖ ประการ ได้เข้ามามีส่วนร่วมในการสนับสนุน งบประมาณ ให้คำแนะนำ ให้ความช่วยเหลือ เข้ามาเป็นคณะทำงาน/จิตอาสา/นิเทศอาสา รวมทั้งเข้ามาเป็นวิทยากร ให้ความรู้ในโอกาสต่าง ๆ เพื่อร่วมกันพัฒนาพฤติกรรมเชิงบวก ส่งเสริมให้นักเรียนมีคุณธรรมจริยธรรมที่ดีงาม เพื่อ เป็นคนดีของโรงเรียน ของสังคม ชุมชนและประเทศชาติ อันจะส่งผลให้เกิดการเพิ่มจำนวคนดีมากยิ่งขึ้นจากการร่วม ด้วยช่วยกันแบบประสานสามัคคีพี่น้องกัน (บวร) โดยเฉพาะการช่วยเหลือด้านคุณธรรมจริยธรรม ซึ่งสังเกตได้จากการ จัดกิจกรรมต่าง ๆ ของโรงเรียน เช่น การประชุมผู้ปกครอง เพื่อคัดเลือกเป็นผู้แทนเครือข่าย การจัดงานเทศน์มหาชาติ เพื่อเฉลิมพระเกียรติฯ และระดมทรัพยากร การจัดกิจกรรม BODIN RUN เพื่อส่งเสริมการออกกำลังกายและระดม ทุนทรัพย์เพื่อสนับสนุนการศึกษา เป็นต้น ก็มักได้รับความร่วมมือและสนับสนุนจากชุมชนเป็นอย่างดียิ่ง ๕. มีองค์ความรู้/นวัตกรรมการสร้างเสริมคุณธรรมและมีการบูรณาการกับการจัดการเรียนรู้ชั้นเรียน ๕.๑ โรงเรียนมีการสรุปองค์ความรู้/นวัตกรรมสร้างเสริมคุณธรรม จากกระบวนการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โดยใช้แนวคิด หลักการ รูปแบบและวิธีการ ที่หลากหลายให้ทุกคนได้ลงมือปฏิบัติจริง เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเชิงบวกเพิ่มขึ้น เพื่อให้พฤติกรรม เชิงลบลดลง โรงเรียนมีการสรุปองค์ความรู้/นวัตกรรมสร้างเสริมคุณธรรม ได้แก่ การพัฒนาจริยคุณ “๑ ห้องเรียน ๑ โครงงานคุณธรรม” นวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี “คนดี ๔ – ๕ – ๖ โมเดล” การพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ การจัดกิจกรรมคาบโฮมรูม กิจกรรมคาบประชุมระดับ เป็นต้น นำไปสู่การปฏิบัติที่ดีเลิศและเป็นประโยชน์แก่นักเรียน เป็นแนวทางที่ใช้ในการพัฒนาทุกคนตามกรอบแห่งคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนต่อไป ๕.๒ มีกิจกรรมเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรมบูรณาการในแผนการจัดการเรียนรู้ โรงเรียน มีกิจกรรมเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรม โดยจัดบูรณาการโครงงานคุณธรรมเข้าไว้ใน แผนการจัดการเรียนรู้ในแต่ละรายวิชา ซึ่งครูผู้สอนสามารถนำหลักธรรมต่าง ๆ ไปสอดแทรกไว้ได้ในการจัดกิจกรรม การเรียนรู้อย่างหลากหลาย โดยพัฒนาครูควบคู่พัฒนาหลักสูตร ให้ครูที่ปรึกษาประจำห้องเรียนเป็นครูที่ปรึกษา โครงงาน ให้ผู้แทนนักเรียนห้องละ ๒ คนเป็นนักเรียนแกนนำ ทำหน้าที่ประสานงานและเสนอแนะคุณธรรมในการจัด กิจกรรมการเรียนรู้ต่าง ๆ โดยครูผู้สอนได้จัดทำแผนการจัดการเรียนรู้หน่วยอิงมาตรฐาน ออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ แบบบูรณาการคุณธรรมจริยธรรมทุกรายวิชา โดยเฉพาะรายวิชาเจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) และจัด บูรณาการไว้ในกิจกรรม ต่าง ๆ เช่น กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน กิจกรรมชุมนุม กิจกรรมโฮมรูม เป็นต้น ๕.๓ มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างผู้ปฏิบัติงานอย่างสม่ำเสมอ เพื่อสร้างกลุ่มชุมชนแห่งการ เรียนรู้ทางวิชาชีพ (Professional Learning Community : PLC) โรงเรียน ได้จัดประชุมคณะครูทั้งโรงเรียนเดือนละ ๑ ครั้ง ประชุมครูแกนนำ ประชุมนักเรียน แกนนำ ประชุมคณะกรรมการดำเนินงานขับเคลื่อนโครงการ และจัดประชุมผู้เกี่ยวข้องทั้งหลายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อ ร่วมวางแผน ร่วมตัดสินใจ ร่วมทำ ร่วมนำไปใช้ ร่วมดำเนินการ ร่วมประเมิน ร่วมชื่นชม ร่วมปรับปรุง เพื่อแลกเปลี่ยน เรียนรู้ และเพื่อสะท้อนการปฏิบัติงานให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น โดยใช้วงจรเดมมิ่ง (PDCA) เป็นโมเดลขับเคลื่อน กระบวนการสร้างกลุ่มชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (Professional Learning Community : PLC) นักเรียนทั้งโรงเรียน จำนวน ๑๐๐ ห้องเรียน ได้ดำเนินการตามโครงการโรงเรียนคุณธรรม ซึ่งได้มีการประชุมระดมสมอง ได้รับคำแนะนำจากครูที่ปรึกษาและผู้ทรงคุณวุฒิ เพื่อเพิ่มความสามารถในการ ดำเนินงานและนำเสนอโครงงานคุณธรรมอย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น รวมทั้งเพื่อการประกวดแข่งขันในระดับต่าง ๆ ซึ่งได้รับคำแนะนำและข้อเสนอแนะต่าง ๆ จากคณะกรรมการตัดสินการนำเสนอโครงงานคุณธรรม เพื่อนำมาปรับปรุง แก้ไขและพัฒนาให้ดียิ่งขึ้น
ห น้ า | 30 ๕.๔ มีการสร้างเครือข่ายครูในโรงเรียน โรงเรียน มีครูหัวหน้าโรงเรียนคุณธรรมผู้มีความเชี่ยวชาญพิเศษ มีพระสงฆ์ผู้มีจริยาวัตรงดงาม เป็นที่ปรึกษา มีศึกษานิเทศก์ผู้มีความเมตตาสูงเป็นผู้นิเทศ มีผู้บริหาร มีคุณครู มีบุคลากร มีนักเรียน มีผู้ปกครอง และชุมชน ผู้มีจิตใจเปี่ยมล้นด้วยคุณธรรม พร้อมที่จะเรียนรู้และตั้งใจประพฤติตนเป็นคนดีของบ้านเมือง โดยเฉพาะ คุณครูผู้ผ่านการอบรมเชิงปฏิบัติการ ได้รวมกลุ่มกันเป็นเครือข่ายในโรงเรียน และขยายผลสู่สาธารณชนอย่างต่อเนื่อง ๕.๕ มีการพัฒนาคุณธรรมที่บูรณาการหรือสอดแทรกอยู่ ทั้งในการเรียนการสอนและการ ทำงานของบุคลากรในโรงเรียนตามรูปแบบของโรงเรียนจนเป็นวัฒนธรรมองค์กร โรงเรียน ได้มีการพัฒนาคุณธรรมที่บูรณาการไว้ในแผนการจัดการเรียนรู้หน่วยอิงมาตรฐาน ในทุกรายวิชา และกำหนดให้ครูผู้สอนทุกท่านต้องรับผิดชอบกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน มีการบูรณาการคุณธรรมเชื่อมโยง จริยธรรมสู่กิจกรรมการเรียนรู้ ได้แก่ ลูกเสือ-เนตรนารี-ยุวกาชาด-รักษาดินแดน โดยมุ่งเน้นให้ผู้เรียนได้เกิดความ ตระหนักในประโยชน์ของการเรียนรู้ ได้ลงมือปฏิบัติจริงในกิจกรรมต่าง ๆ อย่างหลากหลาย เช่น การฝึกระเบียบแถว การเปิด-ปิดกอง การเข้าฐาน การประชุมนายหมู่ เป็นต้น รวมทั้งกิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์ กิจกรรมจิตอาสา กิจกรรมชุมนุม/ชมรม ได้มีการบูรณาการคุณธรรมปลูกฝังจริยธรรม กระตุ้นให้ผู้เรียนเห็นความสำคัญของการมี คุณธรรม โดยเฉพาะคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ในส่วนการทำงานของบุคลากรในโรงเรียน ได้จัดให้มีการประชุม มีการส่งเสริมองค์ความรู้ มีการจัดสัมมนาและอบรมเชิงปฏิบัติการ มีการส่งเสริมให้รางวัลเป็นขวัญและกำลังใจในด้าน ต่าง ๆ ซึ่งเป็นการพัฒนาตามรูปแบบคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน จนเกิดเป็นวัฒนธรรมองค์กรที่ดี ๖. เป็นแหล่งเรียนรู้ของโรงเรียนคุณธรรมจริยธรรม ๖.๑ มีนวัตกรรม โครงงานคุณธรรม/กิจกรรมคุณธรรมของผู้บริหาร ครูและนักเรียนที่เป็น แบบอย่าง ในโรงเรียน โรงเรียน มีผลงานโครงงานคุณธรรมระดับห้องเรียน ตั้งแต่ระดับชั้น ม.๑ - ม.๖ โดยผู้บริหาร เป็นผู้มอบนโยบาย คุณครูเป็นที่ปรึกษา มีครูแกนนำและนักเรียนแกนนำ เป็นผู้ดำเนินการจัดทำนวัตกรรม/โครงงาน ได้แก่ นวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี “คนดี ๔–๕–๖ โมเดล” โครงงานพัฒนาจริยคุณ “๑ ห้องเรียน ๑ โครงงาน คุณธรรม” เพื่อส่งเสริมพฤติกรรมเชิงบวกให้เพิ่มมากขึ้น และควบคุมพฤติกรรมเชิงลบให้ลดน้อยลง ดำเนินการ ต่อเนื่องให้บรรลุเป้าหมายตามตัวบ่งชี้แห่งวัตถุประสงตามกรอบแห่งคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ๖.๒ มีนวัตกรรม โครงงานคุณธรรม/กิจกรรมคุณธรรมของผู้บริหาร ครูและนักเรียนที่เป็น แบบอย่าง ในระดับเขตพื้นที่การศึกษา โรงเรียน มีผลงานการจัดกิจกรรมสนองนโยบายเขตพื้นที่การศึกษา และกิจกรรมปลูกฝัง คุณธรรมจริยธรรมแก่นักเรียนอย่างหลากหลาย ได้แก่ การเข้าค่ายอบรมคุณธรรมจริยธรรม การเข้าค่ายใฝ่รู้ใฝ่เรียน การเรียนการสอนและการสอบธรรมศึกษา ชั้นตรี-ชั้นโท-ชั้นเอก (ศพอ.) กิจกรรมการหล่อเทียนและถวายเทียนพรรษา การตักบาตรประจำสัปดาห์ในทุกวันพุธ เป็นต้น ซึ่งได้รับการยอมรับจากโรงเรียนต่าง ๆ มาศึกษาดูงานเป็นแบบอย่าง ในการจัดกิจกรรมคุณธรรมอย่างต่อเนื่อง และได้รับการประกาศรับรองจากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา กรุงเทพมหานคร เขต ๒ ให้เป็นโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ระดับ ๑ ดาว ๖.๓ มีการเผยแพร่โครงงานที่เป็นแบบอย่างสู่สาธารณะในรูปแบบต่าง ๆ เช่น เอกสาร แผ่นพับ สื่อสิ่งพิมพ์ วิดีทัศน์ เสียงตามสาย เป็นต้น โรงเรียน มีการจัดทำเอกสารเผยแพร่ เช่น แผ่นพับ วารสาร หนังสือ และอื่นๆ โดยได้เผยแพร่โครงงาน คุณธรรมของนักเรียนทุกระดับชั้น ในรูปแบบเล่มเอกสาร และการนำเสนอ Power Point ในกิจกรรม Open House ประชาสัมพันธ์และเผยแพร่โครงงานผ่านเสียงตามสาย วิดีทัศน์ ป้ายนิเทศ ป้ายประชาสัมพันธ์ในรูปแบบเว็บไซต์ ของโรงเรียน คือ http://www.bodin.ac.th และ https://sites.google.com/bodin.ac.th/moralbodin/ รวมทั้ง Facebook : PRBodin และช่องทางอื่น ๆ อย่างต่อเนื่องด้วย
ห น้ า | 31 ๖.๔ มีความพร้อมในการบริหารจัดการเพื่อให้ความรู้แก่ผู้มาเยี่ยมชม โรงเรียน ได้มีการวางแผนไว้รองรับ สำหรับผู้มาเยี่ยมชมหรือศึกษาดูงานการดำเนินงาน โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ของโรงเรียน ทั้งหอประชุมอาคารบดินทรพิพัฒน์ หอประชุมอาคารเฉลิมพระเกียรติ ห้องประชุมโสตทัศนศึกษา ห้องประชุมเกียรติยศขุนพลแก้ว ห้องสมุด ห้องจริยธรรม รวมทั้งอาคารสถานที่อื่น ๆ และบุคลากร เอกสาร เล่มรายงาน เว็บไซต์สื่ออิเล็กทรอนิกส์เช่น Power Point และรูปภาพ เป็นต้น เพื่อให้ความรู้ และแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันแก่ผู้มาเยี่ยมชมการดำเนินกิจกรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ของโรงเรียน บดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ต่อไป ๖.๕ โรงเรียนมีแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับคุณธรรมจริยธรรมในโรงเรียน โรงเรียน มีการปรับปรุงและพัฒนาบริเวณโรงเรียน ตั้งแต่บริเวณด้านหน้าทางเข้าโรงเรียน คือ ประตู ๑ ประตู ๒ ประตู ๓ มีการพัฒนาสภาพแวดล้อมในโรงเรียนให้มีบรรยากาศร่มรื่น สะอาด สวยงาม น่าอยู่ ปลอดภัย เอื้อต่อการเรียนรู้ ทาสีอาคารเรียนสวยงาม ปลูกไม้ดอกไม้ประดับและต้นไม้ยืนต้นให้ดูร่มรื่น ทาสีพื้นสนาม และบริเวณต่าง ๆ ของโรงเรียน ให้ดูสดใสมีชีวิตชีวา มีป้าย “คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน” อย่างชัดเจน มีป้าย พุทธศาสนสุภาษิตติดตามต้นไม้และอาคารเรียน เรียกว่า “ต้นไม้พูดได้” เพื่อให้คนทั้งหลายที่อ่านได้รับความรู้และ ข้อคิดสะกิดใจนำไปใช้เตือนตนเป็นแนวทางในการดำเนินชีวิต มีห้องสมุดเฉลิมพระเกียรติฯ ที่เป็นแหล่งเรียนรู้สำคัญ มีศูนย์ศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ (ศพอ.) มีห้องจริยธรรม มีศูนย์การเรียนรู้ประจำทุกกลุ่มสาระฯ ที่เป็นแหล่ง เรียนรู้เกี่ยวกับคุณธรรมจริยธรรมในโรงเรียน และมีการจัดกิจกรรมทำบุญตักบาตรประจำสัปดาห์ จัดในวันพุธ โดยมี ทุกกลุ่มงาน/กุล่มสาระการเรียนรู้ รับเป็นเจ้าภาพถวายภัตตาหารเช้าและเพล ตลอดปีการศึกษา เพื่อส่งเสริมและ พัฒนาคุณธรรมจริยธรรม ให้แก่ผู้บริหาร ครู บุคลากร นักเรียน ผู้ปกครองและชุมชนอย่างต่อเนื่อง
ห น้ า | 32 การกำหนดเป้าหมายการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ.
ห น้ า | 33 ประกาศเจตนารมณ์เป็นองค์กรคุณธรรม
ห น้ า | 34 วิธีการกำหนดคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ๑. การสื่อสารสร้างความเข้าใจ โรงเรียนมีการประชุมร่วมกันระหว่างผู้บริหาร ครู นักเรียนและผู้เกี่ยวข้อง เพื่อสร้างความตระหนัก และ ความเข้าใจเรื่องโรงเรียนคุณธรรม ให้ทุกคนรับทราบนโยบาย เป้าหมายที่โรงเรียนจะดำเนินการพัฒนาโรงเรียน คุณธรรมอย่างต่อเนื่อง ตามแผนปฏิบัติการของโรงเรียน และผลที่คาดว่าจะเกิดขึ้น เพื่อให้ทุกคนเกิดความตระหนัก และร่วมมือกันพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมอย่างต่อเนื่อง ๒. การสร้างแกนนำ โรงเรียนคัดเลือกครูแกนนำเข้ารับการอบรมเชิงปฏิบัติการ กระบวนการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม แล้วนำมา ถ่ายทอดให้กับเพื่อนครู และทำหน้าที่อบรมเพื่อนครู และนักเรียนแกนนำ เป็นทีมงานของโรงเรียนที่ช่วยให้การ ดำเนินงานพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมสำเร็จตามเป้าประสงค์ของโรงเรียน ๓. การประชุมระดมสมอง การกำหนดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวก โรงเรียน ให้ทุกกลุ่มที่เกี่ยวข้องได้มีส่วนร่วมในการกำหนดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวก เพื่อให้แต่ละกลุ่ม ได้ตระหนักและรับรู้ว่า ต้องปฏิบัติตนอย่างไรบ้างในแต่ละด้าน เพื่อมุ่งแก้ไขประเด็นปัญหาที่กลุ่มได้ค้นพบ ดังนี้:- ๑) สำรวจและระดมความคิดเห็นของแต่ละกลุ่ม ได้แก่กลุ่มผู้บริหาร กลุ่มครู และกลุ่มนักเรียน ๒) รวบรวมปัญหาและสาเหตุที่ต้องการแก้ไข ๓) จัดลำดับความสำคัญของปัญหาที่ต้องการแก้ไขอย่างเร่งด่วน ๔) เลือกปัญหาที่ต้องการแก้ไขอย่างเร่งด่วน ๔ ปัญหา ๕) ร่วมกันกำหนดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกที่ต้องการให้เกิดขึ้นและสอดคล้องกับปัญหาและสาเหตุ ที่ค้นพบร่วมกัน การกำหนดคุณธรรมเป้าหมาย ๑) สำรวจปัญหาและระดมความคิดเห็นของแต่ละกลุ่ม ได้แก่ กลุ่มผู้บริหาร กลุ่มครู และกลุ่ม นักเรียน เพื่อค้นหาคุณธรรมเป้าหมายของโรงเรียน ๒) รวบรวมปัญหาที่ต้องการแก้ไขและสาเหตุ ๓) จัดลำดับความสำคัญของปัญหาที่ต้องการแก้ไขอย่างเร่งด่วน ๔ ปัญหา ๔) ร่วมกันวิเคราะห์คุณธรรมสำคัญที่จะนำมาใช้ในการแก้ไขปัญหาที่กลุ่มได้ค้นพบร่วมกัน ๕) ร่วมกันระดมความคิด จัดทำตารางคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน เพื่อให้แต่ละกลุ่มรับรู้ว่า ต้องปฏิบัติตนอย่างไรในแต่ละด้านอย่างเป็นกัลยาณมิตร ๔. การจัดทำตารางคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน โรงเรียน ให้ทุกกลุ่มที่เกี่ยวข้องได้มีส่วนร่วมในการกำหนดคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน จากคู่มือ คนดีศรีบดินทร ซึ่งมีกรอบคุณธรรม ๑๐ ประการ คือ ๑) ซื่อสัตย์สุจริต ๒) มีวินัย ๓) เมตตา ๔) อ่อนน้อมถ่อมตน ๕) รักษ์วัฒนธรรม ๖) แต่งกายเรียบร้อย ๗) มุ่งมั่นในการทำงาน ๘) อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ๙) หลีกไกลอบายมุข ๑๐) กตัญญูและจากหลักสูตรแกนกลางฯ ซึ่งมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๘ ประการ คือ ๑) รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ๒) ซื่อสัตย์สุจริต ๓) มีวินัย ๔) ใฝ่เรียนรู้ ๕) อยู่อย่างพอเพียง ๖) มุ่งมั่นในการทำงาน ๗) รักความเป็นไทย ๘) มีจิตสาธารณะ รวมทั้งโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ซึ่งมีกรอบคุณธรรม ๕ ประการ คือ ๑) พอเพียง ๒) กตัญญู ๓) ซื่อสัตย์สุจริต ๔) ความรับผิดชอบ ๕) อุดมการณ์คุณธรรม ด้วยการอ้างอิงดังกล่าวข้างต้นนั้น จึงนำไปสู่การจัดทำตารางคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ๖ ประการ ได้แก่:- ๑) มีความซื่อสัตย์สุจริต ๔) มีความมุ่งมั่นในการทำงาน ๒) มีระเบียบวินัย ๕) มีความรับผิดชอบ ๓) มีความพอเพียง ๖) มีจิตสาธารณะ
ห น้ า | 35 การกำหนดวิธีการบรรลุเป้าหมาย ๑. การวางแผน/การจัดทำโครงงานคุณธรรม (การจัดทำแผนพัฒนาคุณธรรมโรงเรียนหรือแผนปฏิบัติการประจำปี) โรงเรียน มีการประชุมวางแผนการดำเนินงานกำหนดนโยบายในการพัฒนาคุณธรรมของโรงเรียนสู่การ ทำงานปกติตามกลุ่มงานที่เกี่ยวข้อง และร่วมกันจัดทำแผนปฏิบัติการโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. จัดทำโครงการ และกิจกรรมเสริมหลักสูตรที่เสริมสร้างคุณธรรม บูรณาการในแผนปฏิบัติการประจำปีของโรงเรียน แต่งตั้ง คณะกรรมการดำเนินงานมอบหมายหน้าที่ชัดเจน พัฒนาครูแกนนำ พัฒนานักเรียนแกนนำ เพื่อเป็นแกนนำในการ ดำเนินงานและพัฒนาต่อไป ๒. การเป็นแบบอย่างที่ดี ผู้บริหาร ครูและนักเรียน มีการปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดีทั้งกาย วาจาและใจ ทั้งต่อหน้าและลับหลัง ตามบทบาทหน้าที่และระเบียบวินัยของโรงเรียน เช่น การแต่งกายเป็นระเบียบเรียบร้อยเหมาะสมกับเป็นลูกบดินทร การพูดจาสุภาพ การตรงเวลา อ่อนน้อมถ่อมตน มีความซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย มีความเมตตา มีความกตัญญูกตเวที มีความรับผิดชอบ มุ่งมั่นในการทำงาน มีการส่งเสริมสนับสนุนให้ทุกคนเป็นแบบอย่างที่ดีด้วยการยกย่องเชิดชูเกียรติ และมอบเกียรติบัตรแสดงความชื่นชมยินดีในการเป็นแบบอย่างที่ดีหน้าเสาธง ๓. การพัฒนาสภาพแวดล้อมให้เอื้อต่อการพัฒนาคุณธรรม โรงเรียน มีแผ่นป้ายพุทธศาสนสุภาษิต ซึ่งได้ติดไว้ในห้องจริยธรรม/ศูนย์ศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ และติดตามต้นไม้ใหญ่ในบริเวณโรงเรียน มีบทความและข้อความเป็นคติเตือนใจให้ข้อคิดในการดำเนินชีวิตที่ดีงาม มีการทาสีอาคารเรียนให้สวยงาม มีการจัดทำจอมอนิเตอร์ขนาดใหญ่และเปลี่ยนข้อความพร้อมทั้งรูปภาพไปตาม วันสำคัญต่าง ๆ มีการปรับภูมิทัศน์สภาพแวดล้อมให้ร่มรื่นและปอลดภัย เพื่อเอื้อต่อการเรียนรู้และเอื้อต่อการพัฒนา คุณธรรมจริยธรรมอย่างครบวงจร ๔. การบูรณาการคุณธรรมในการเรียนการสอน/ในชั้นเรียน โรงเรียน ได้มอบหมายครูผู้สอนในรายวิชาพื้นฐานทั้ง ๘ กลุ่มสาระการเรียนรู้ และกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ให้บูรณาการคุณธรรมเชื่อมโยงสู่เนื้อหาสาระในรายวิชาที่สอน ในรูปแบบที่หลากหลาย เช่น การทำงานกลุ่ม การทำ โครงงาน การศึกษาค้นคว้าอิสระตามความสนใจ ผสมผสานกับการมีส่วนร่วมในการลงมือปฏิบัติจริง ผ่านโครงการ เชื่อมโยงสู่กิจกรรมการเรียนรู้ให้นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติกิจกรรมต่าง ๆ อย่างหลากหลาย ๕. การบูรณาการคุณธรรมในกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน โรงเรียน ได้มอบหมายครูผู้สอนในรายวิชาพื้นฐานทั้ง ๘ กลุ่มสาระการเรียนรู้และกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ให้บูรณาการคุณธรรมเชื่อมโยงสู่เนื้อหาสาระในรายวิชาที่สอน ในรูปแบบที่หลากหลาย เช่น การทำงานกลุ่ม การทำ โครงงาน การศึกษาค้นคว้าอิสระตามความสนใจ ผสมผสานกับการมีส่วนร่วมในการลงมือปฏิบัติจริง ผ่านโครงการ เชื่อมโยงสู่กิจกรรมการเรียนรู้โดยเฉพาะกิจกรรมลูกเสือ-เนตรนารี-ยุวกาชาด ชั้น ม.๑ - ๓ ให้นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติ กิจกรรมต่าง ๆ อย่างหลากหลาย เช่น การฝึกระเบียบแถว เพื่อให้เกิดความตรงเวลา การผูกเงื่อน เพื่อให้เกิดสมาธิ การอยู่ค่ายพักแรม เพื่อให้เกิดการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม การผจญภัย เพื่อให้เกิดความอดทน การเรียนรู้แผนที่ เพื่อให้ เกิดการวางแผนและความรับผิดชอบ เป็นต้น กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน กิจกรรมแนะแนว เป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมและพัฒนาผู้เรียนให้รู้จักตนเอง รู้รักษ์สิ่งแวดล้อม สามารถคิด ตัดสินใจ คิดแก้ปัญหา กำหนดเป้าหมาย วางแผนชีวิตทั้งด้านการเรียน และอาชีพ สามารถปรับตนได้อย่างเหมาะสม นอกจากนี้ยังช่วยให้ครูรู้จักและเข้าใจผู้เรียน ทั้งยังเป็นกิจกรรมที่ช่วยเหลือและให้คำปรึกษาแก่ผู้ปกครองในการมีส่วน ร่วมพัฒนาผู้เรียน
ห น้ า | 36 กิจกรรมนักเรียน เป็นกิจกรรมที่มุ่งพัฒนาความมีระเบียบวินัย ความเป็นผู้นำและผู้ตามที่ดี ความ รับผิดชอบ การทำงานร่วมกัน การรู้จักแก้ปัญหา การตัดสินใจที่เหมาะสม ความมีเหตุผล การช่วยเหลือแบ่งปัน เอื้ออาทรและสมานฉันท์ โดยจัดให้สอดคล้องกับความสามารถ ความถนัด และความสนใจของผู้เรียน ให้ได้ปฏิบัติ ด้วยตนเองในทุกขั้นตอน ได้แก่ การศึกษาวิเคราะห์ วางแผน ปฏิบัติตามแผน ประเมินและปรับปรุงการทำงาน เน้นการทำงานร่วมกันเป็นกลุ่มตามความเหมาะสมและสอดคล้องกับวุฒิภาวะของผู้เรียนและบริบทของสถานศึกษา และท้องถิ่น กิจกรรมนักเรียนประกอบด้วย กิจกรรมลูกเสือ เนตรนารี ยุวกาชาด ผู้บำเพ็ญประโยชน์ นักศึกษา วิชาทหาร และกิจกรรมชุมนุมทางวิชาการหรือชมรมต่าง ๆ กิจกรรมเพื่อสังคมและสาธารณประโยชน์ เป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนบำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์ ต่อสังคม ชุมชน และท้องถิ่นตามความสนใจในลักษณะอาสาสมัคร เพื่อแสดงถึงความรับผิดชอบ ความดีงาม ความ เสียสละต่อสังคม และการมีจิตสาธารณะ เช่น กิจกรรมอาสาพัฒนาต่าง ๆ กิจกรรมสร้างสรรค์สังคม หมายเหตุ : ผู้เรียนสามารถเลือกทำกิจกรรมภายในโรงเรียนหรือภายนอกโรงเรียนก็ได้ โครงงานคุณธรรมของโรงเรียน คุณธรรมเป้าหมาย ชื่อโครงงาน ผู้รับผิดชอบ มีความซ ื่ อสัตย์สุจริต โครงงาน “ของหายได้คืน” คติพจน์: สจฺเจน กิตฺตึปปฺโปติ นักเรียนระดับชั้น ม.๑ มีระเบียบวินัย โครงงาน “วินัยดีศรีบดินทร” คติพจน์: วินโย จ สุสิกฺขิโต สุขาวโห นักเรียนระดับชั้น ม.๒ มีความพอเพียง โครงงาน “บดินทรถิ่นเงินออม” คติพจน์: อุฏฺฐาตา วินฺทเต ธนํ นักเรียนระดับชั้น ม.๓ มีความมุ่งมั่นในการทำงาน โครงงาน “หมู่บ้านปันสุข” คติพจน์: ททมาโน ปิโย โหติ นักเรียนระดับชั้น ม.๔ มีความรับผิดชอบ โครงงาน “ทำงานบันดาลสุข” คติพจน์: อตฺตา หิอตฺตโน นาโถ นักเรียนระดับชั้น ม.๕ มีจิตสาธารณะ โครงงาน “ของพ ี่ให้น้อง” คติพจน์: โลโกปตฺถมฺภิกา เมตตา นักเรียนระดับชั้น ม.๖ หมายเหตุ : ชื่อโครงงาน สามารถเปลี่ยนแปลงได้ตามความเหมาะสมหรือตามความสนใจของผู้จัดทำ เครื่องมือสำคัญในการขับเคลื่อนสู่เป้าหมาย การสื่อสารสร้างความเข้าใจทั้งโรงเรียน เพื่อให้ทราบเป้าหมายและทิศทางการดำเนินงาน โรงเรียน มีการประชุมร่วมกันระหว่างผู้บริหาร ครูและผู้เกี่ยวข้อง เพื่อสร้างความตระหนักและความเข้าใจ ในเรื่องโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ให้ทุกคนรับทราบนโยบายและเป้าหมายที่โรงเรียนจะได้ดำเนินการพัฒนาตามรูปแบบ โรงเรียนคุณธรรมอย่างต่อเนื่อง ตามแผนปฏิบัติการของโรงเรียนและผลที่คาดว่าจะเกิดขึ้น เพื่อให้ทุกคนเกิดความ ตระหนักและร่วมมือกันพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมอย่างต่อเนื่อง การสร้างแกนนำ (ครู-นักเรียน) เพื่อเป็นผู้นำในการขับเคลื่อนไปสู่เป้าหมาย โรงเรียน มีการคัดเลือกครูแกนและนำเข้ารับการอบรมเชิงปฏิบัติการกระบวนการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. แล้วจึงนำมาถ่ายทอดให้เพื่อนครูและทำหน้าที่อบรมเพื่อนครูในโรงเรียน รวมทั้งมีการคัดเลือกนักเรียนแกนนำ และนำเข้ารับการอบรมเชิงปฏิบัติการในการทำโครงงานคุณธรรม เพื่อนำมาขยายผลให้กับเพื่อน ๆ นักเรียนใน โรงเรียน โดยมีครูแกนนำเป็นที่ปรึกษาและเป็นทีมงานของโรงเรียน เพื่อช่วยให้การดำเนินงานพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. นี้สามารถดำเนินการไปสู่ความสำเร็จตามเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของโรงเรียน
ห น้ า | 37 การนิเทศติดตามภายในโรงเรียน และการนิเทศติดตามโดยผู้นิเทศ โรงเรียน มีการนิเทศติดตามภายในอย่างสม่ำเสมอ มีการแต่งตั้งคณะกรรมการเป็นทางการ ให้ ข้อเสนอแนะในการดำเนินงานในส่วนที่เกี่ยวข้อง และร่วมกันสะท้อนผลการปฏิบัติงาน ร่วมกันแก้ปัญหาทำให้ได้องค์ ความรู้มาใช้ในการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ให้บรรลุเป้าหมาย และได้เชิญศึกษานิเทศก์ของสำนักงานเขตพื้นที่ การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต ๒ เป็นที่ปรึกษาด้วย การส่งเสริมสนับสนุนและการเสริมแรงในรูปแบบต่าง ๆ การส่งเสริมสนับสนุนคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนเกี่ยวข้องกับกลุ่มบุคคลทั้ง ในโรงเรียน ครอบครัว และชุมชนต้องเป็นแบบอย่างที่ดีให้นักเรียนเห็นเชิงประจักษ์ โดยโรงเรียนมีการส่งเสริมสนับสนุนและการเสริมแรง ด้วยการคัดสรรเลือกนักเรียนที่มีคุณธรรมจริยธรรม เป็นแบบอย่างที่ดีมีการประกาศยกย่องชื่นชม มอบเกียรติบัตร เชิดชูเกียรติหน้าเสาธงและในเวทีการประชุมต่าง ๆ และกระตุ้นให้เกิดการเป็นแบบอย่างที่ดีโดยการส่งเสริมสนับสนุน เชิดชูและ ยกย่องเป็นตัวอย่าง จัดโอกาสและช่องทางให้สาธารณชนได้รับรู้การทำความดีและจัดนิทรรศการให้นักเรียน ได้นำเสนอผลงาน เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันด้วย การสร้างกลไกการมีส่วนร่วม ผู้บริหาร ให้โอกาสทุกกลุ่มมีส่วนร่วมในการให้ข้อมูล คำแนะนำ ให้โอกาสร่วมทำ ร่วมแก้ไขปัญหา และ ร่วมชื่นชมความสำเร็จในการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ทุกคนในโรงเรียนมีส่วนร่วมในกระบวนการขับเคลื่อน กิจกรรมส่งเสริมความดีในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อนำไปสู่การพัฒนาและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่พึงประสงค์ของนักเรียน อย่างยั่งยืน รวมทั้งมอบหมายให้ครูประจำชั้น ได้จัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้นักเรียนร่วมกันทำโครงงานคุณธรรมในชั้น เรียน ซึ่งเป็นโครงงานที่นักเรียนร่วมกันคิด ร่วมกันเลือก ร่วมกันทำ ทุกคนมีส่วนร่วมลงมือปฏิบัติจริง ให้ครูทุกท่านได้ บูรณาการ จัดกระบวนการเรียนรู้และแผนงาน/โครงการหรือกิจกรรมของโรงเรียนที่ทำอยู่นั้น ให้ขับเคลื่อนไปสู่ คุณธรรมเป้าหมายที่กำหนดไว้ โดยสะท้อนคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน การทบทวนหลังการปฏิบัติงาน (After Action Review : AAR) โรงเรียน ได้ทบทวนวิเคราะห์หลังการปฏิบัติงาน (After Action Review : AAR) ที่เกิดขึ้นจากการ ดำเนินการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โดยใช้โครงงานที่นักเรียนร่วมกันคิด ร่วมกันเลือก ร่วมกันทำ การบูรณาการ คุณธรรมสู่การจัดการเรียนรู้และแผนงาน/โครงการหรือกิจกรรมของโรงเรียน เป็นเครื่องมือในการพัฒนาคุณธรรม ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเชิงบวกในโรงเรียนเพิ่มขึ้น โรงเรียนได้สรุปผลที่เกิดจากการดำเนินงานโรงเรียน คุณธรรม สพฐ. เป็นองค์ความรู้แนวปฏิบัติที่ดีบทเรียนที่ใช้ในการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ปัจจัยสู่ ความสำเร็จ จุดดีและจุดด้อยที่ต้องพัฒนาหรือปรับปรุงเพื่อประโยชน์ในการนำไปใช้จริงในครั้งต่อไป การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ จากการดำเนินงานพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมทั้งโรงเรียน โดยใช้โครงงานคุณธรรมและกิจกรรมคุณธรรม การบูรณาการคุณธรรม สอดแทรกในการจัดการเรียนรู้และการทำงานของบุคลากรในโรงเรียน โดยทุกคนมีส่วนร่วม ในการลงมือปฏิบัติเพื่อพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเชิงบวกในโรงเรียน ทำให้เกิดองค์ ความรู้แนวปฏิบัติที่ดีบทเรียนที่ใช้ในการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน โรงเรียนได้จัดนิทรรศการแลกเปลี่ยน เรียนรู้ระหว่างผู้ปฏิบัติงานในโรงเรียนและนำเสนอผ่านอินเทอร์เน็ตด้วย การประเมินผลและการนำผลการประเมินไปพัฒนาการดำเนินงาน โรงเรียน มีการประเมินผลเมื่อสิ้นสุดโครงการตามตัวชี้วัด โดยใช้การสังเกต การสอบถาม และตรวจสอบ การดำเนินงานโครงการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. พบว่า ผู้บริหารและครูมีพฤติกรรมเชิงบวกมากขึ้น ตระหนัก และปฏิบัติตามกฎระเบียบของทางราชการ ปฏิบัติงานตามภาระหน้าที่ให้สำเร็จลุล่วงอย่างดีเข้าร่วมกิจกรรมที่เป็น ประโยชน์ต่อโรงเรียน ชุมชนและสังคม เป็นแบบอย่างที่ดี แต่ในส่วนของนักเรียน พบว่า มีนักเรียนบางส่วนยังไม่ได้ผล
ห น้ า | 38 ตามเป้าหมาย ยังมีนักเรียนมาโรงเรียนไม่ทันเข้าแถวเคารพธงชาติ มาสายหลังปล่อยขึ้นเรียนคาบแรก และมาช้ามาก เข้าโรงเรียนโดยไม่สแกนบัตรนักเรียน ส่งงานไม่ตรงเวลา ขาดจิตสาธารณะ พูดจาไม่สุภาพ แต่งกายไม่เรียบร้อย และ รับประทานอาหารแล้วทำสกปรกไม่เก็บภาชนะ เป็นต้น ซึ่งคณะทำงานจะได้รวบรวมข้อมูลต่าง ๆ แล้วนำมาวิเคราะห์ และปรับปรุงแก้ไขในระดับต่อไป การประชาสัมพันธ์ โรงเรียน มีการประชาสัมพันธ์โดยวิธีการในการปฏิบัติงานพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. เพื่อให้เกิดความ ร่วมมือในส่งเสริมสนับสนุนการพัฒนาคุณธรรมให้แก่นักเรียน ดังนี้:- - ประชาสัมพันธ์ในการจัดกิจกรรมหน้าเสาธง - ประชาสัมพันธ์เสียงตามสายในโรงเรียน - ประชาสัมพันธ์ในการประชุมระดับ ทั้ง ๖ ระดับ - ประชาสัมพันธ์ผ่านเว็บไซต์ของโรงเรียนที่ https://www.bodin.ac.th และ site.moralbodin - ประชาสัมพันธ์ผ่านเครือข่ายผู้ปกครอง ทั้ง ๖ ระดับ - บูรณาการคุณธรรมสอดแทรกในรายวิชาต่าง ๆ - บูรณาการคุณธรรมสอดแทรกในกิจกรรมต่าง ๆ ของโรงเรียน ผลการดำเนินงาน (ทั้งผลโดยตรงและผลพลอยได้) ผลที่เกิดขึ้นกับนักเรียน นักเรียนมีการพัฒนาตนเองตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนและการลงมือปฏิบัติโครงงาน มีการ ทำงานเป็นทีมโดยใช้กระบวนการกลุ่ม รู้จักการเป็นผู้นำและผู้ตามที่ดี มีทักษะการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ การ แก้ปัญหาเป็น มุ่งมั่นในการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง ซื่อตรง และไม่ขาดเรียนโดยไม่แจ้งสาเหตุ ไม่ลอกการบ้านเพื่อน, ไม่ ทุจริตในการสอบ และมีความซื่อตรงในการส่งงาน ปฏิบัติตามกติกาสังคมและกฎระเบียบของโรงเรียน เช่น เข้าแถว เข้าเรียน ตรงเวลาแต่งกายสุภาพเรียบร้อยถูกต้องตามระเบียบนักเรียน พูดจาสุภาพ เหมาะสม รับประทานอาหารใน แต่ละมื้อโดยไม่ให้เหลือทิ้งเปล่า แยกขวดน้ำพลาสติกตามคณะสีและฝากธนาคารขยะ ปิดน้ำ ไฟ พัดลม แอร์ และ เครื่องใช้ไฟฟ้าทุกชนิดเมื่อไม่ใช้งานแล้วทุกครั้ง อย่างรู้คุณค่า มีการออมเงินเป็นประจำ ตั้งใจ ทุ่มเทและรับผิดชอบใน การเรียนรู้ให้ดีที่สุดรับผิดชอบ เอาใจใส่ต่อเนื่องในงานที่ได้รับมอบหมาย มีความภาคภูมิใจ, พอใจในการเป็นลูก บดินทร ทำความดีทางศาสนาในระดับต่างๆ อย่างสม่ำเสมอ ดูแลรักษาความสะอาดของสถานที่ด้วยจิตอาสา ช่วยเหลืองานของโรงเรียนและชุมชนด้วยความเต็มใจ และนักเรียนได้รับการคัดเลือกเข้าศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา โดยไม่ต้องสอบคัดเลือกเป็นจำนวนมากและโดยการสะสมผลงานด้านต่าง ๆ อีกด้วย ผลที่เกิดขึ้นกับครู ครูมีการพัฒนาตนเอง ตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนและมีส่วนร่วมในพัฒนางานด้านต่าง ๆ มีการ จัดกิจกรรมการเรียนการสอนด้วยความเที่ยงตรงและโปร่งใสในทุกด้าน ไม่ใช้เวลาและสถานที่ของทางราชการ ไปเพื่อ แสวงหาผลประโยชน์ใส่ตัวเอง ปฏิบัติหน้าที่ตรงเวลาและเข้าสอนอย่างเต็มเวลา แต่งกายสุภาพเรียบร้อยถูกต้องตาม ระเบียบครู พูดจาสุภาพอ่อนหวาน ใช้งบประมาณโครงการตามแผนปฏิบัติการจริง ใช้วัสดุอุปกรณ์ต่าง ๆ อย่าง คุ้มค่าตามความจำเป็น ปิดน้ำ-ไฟ-พัดลม-แอร์และเครื่องใช้ไฟฟ้าทุกชนิด เมื่อไม่ใช้งานแล้วทุกครั้งอย่างมีเหตุผล มี การออมเงินต่อเนื่อง ตั้งใจทุ่มเทและรับผิดชอบในการทำงานให้สำเร็จ มีความรับผิดชอบ เอาใจใส่ต่อเนื่อง พากเพียร ในการปฏิบัติหน้าที่ มีความภาคภูมิใจ พอใจ ในการปฏิบัติหน้าที่ครูผู้สอน ทำความดีทางศาสนาในระดับต่าง ๆ อย่าง สม่ำเสมอ ปฏิบัติหน้าที่ต่าง ๆ ทั้งในและนอกเวลาราชการ ช่วยเหลืองานของโรงเรียนและชุมชนด้วยความยินดี ส่ง งานที่ได้รับมอบหมายจากผู้บังคับบัญชาตามกำหนดด้วยดี ออกแบบกิจกรรมบูรณาการคุณธรรมจริยธรรมเข้ากับ กิจกรรมการเรียนรู้ที่เป็นแบบอย่างที่ดี
ห น้ า | 39 ผลที่เกิดขึ้นกับผู้บริหาร ผู้บริหารให้ความสำคัญในการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. เป็นผู้นำในการขับเคลื่อนการพัฒนาโรงเรียน คุณธรรม บริหารงานแบบมีส่วนร่วม จัดซื้อ-จัดจ้างด้วยความโปร่งใส ตามหลักธรรมาภิบาล มีความรับผิดชอบ ปฏิบัติ หน้าที่ตรงเวลาเต็มเวลาอย่างเต็มที่ นิเทศการเรียนการสอนตามกำหนด ใช้วัสดุอุปกรณ์ต่าง ๆ อย่างคุ้มค่าและประหยัด ที่สุด พูดจาสุภาพนุ่มนวล เป็นแบบอย่างที่ดีไม่ใช้เวลาและสถานที่ของทางราชการ เพื่อแสวงหาผลประโยชน์ส่วนตัว แต่งกายสุภาพเรียบร้อยถูกต้องตามระเบียบของผู้บริหาร บริหารงบประมาณการใช้จ่ายตามแผนปฏิบัติการจริง ปิด น้ำ-ไฟ-พัดลม-แอร์และเครื่องใช้ไฟฟ้าทุกชนิดเมื่อไม่ใช้งานแล้วทุกครั้งอย่างเหมาะสม มีการออมเงินสม่ำเสมอตั้งใจ ทุ่มเทและรับผิดชอบในการบริหารให้เรียบร้อย รับผิดชอบ เอาใจใส่ต่อเนื่องในการปฏิบัติหน้าที่ราชการ มีความ ภาคภูมิใจ, พอใจในการปฏิบัติหน้าที่ผู้บริหาร ทำความดีทางศาสนาในระดับต่าง ๆ อย่างสม่ำเสมอ ปฏิบัติหน้าที่ต่าง ๆ ทั้งในและนอกเวลาราชการด้วยความเสียสละ ช่วยเหลืองานของโรงเรียนและชุมชนด้วยความยินดี ผลที่เกิดขึ้นกับโรงเรียน จากกระบวนการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โดยใช้แนวคิด หลักการ รูปแบบและวิธีการที่หลากหลาย ให้ทุกคนได้ลงมือปฏิบัติจริงทั้งโรงเรียน เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเชิงบวกในโรงเรียน ทำให้เกิดองค์ความรู้ และแนวปฏิบัติที่ดีโรงเรียนจึงมีสภาพแวดล้อมที่ดีขึ้นสะอาดร่มรื่นน่าอยู่น่าอาศัย และเมื่อมีผู้มาเยือนจึงได้รับคำชื่นชม อยู่เสมอโรงเรียนได้รับการยกระดับคุณภาพ ด้านคุณธรรม จริยธรรม จนได้รับการยอมรับจากนักเรียน ครู ผู้บริหาร ชุมชน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในระดับต่าง ๆ และคาดว่าโรงเรียนได้รับการพัฒนาเป็นต้นแบบโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. และเป็นแหล่งศึกษาดูงาน โรงเรียนได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นโรงเรียนดีมีที่ยืนต่อไป ผลที่เกิดขึ้นกับครอบครัวของนักเรียน ผู้ปกครองเห็นการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของบุตรหลาน มีการพัฒนาตนเองด้านระเบียบวินัย มีความ รับผิดชอบในการเรียนรู้ การทำการบ้าน การเข้านอนและการตื่นนอนตรงเวลา เพื่อมาให้ทันเข้าแถวเคารพธงชาติและ มีการช่วยเหลืองานบ้าน ทำให้ผู้ปกครองเห็นความสำคัญและเป็นแบบอย่างที่ดีและให้ความร่วมมือในการดูแล นักเรียนและเข้าร่วมกิจกรรมต่าง ๆ ของโรงเรียนมากยิ่งขึ้น ผลที่เกิดขึ้นกับชุมชน ชุมชนและหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชน ตระหนักและเห็นความสำคัญในการพัฒนาคุณธรรมเพื่อให้ นักเรียนเป็นเยาวชนที่ดีของสังคม เป็นกำลังสำคัญของประเทศชาติ จึงเข้ามามีส่วนร่วมสนับสนุนโรงเรียนในด้านต่าง ๆ ทั้งด้านกำลังทรัพย์บริจาคปัจจัยสร้างแหล่งเรียนรู้ให้นักเรียนได้ปฏิบัติกิจกรรมต่าง ๆ อย่างมีความสุข ด้านกำลังแรง มาช่วยเหลือในการจัดสถานที่และกิจกรรมต่าง ๆ และด้านกำลังองค์รวามรู้มาช่วยสนับสนุนเป็นวิทยากรมาให้ความรู้ ในด้านต่าง ๆ ทำให้เกิดความสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน มีความสุขร่วมกัน และร่วมกันขับเคลื่อนคุณธรรมจริยธรรม เพื่อให้เกิด สังคมคุณธรรม ซึ่งเป็นการช่วยกันสร้างคนดีให้บ้านเมืองต่อไป องค์ความรู้นวัตกรรม และบทเรียนที่เกิดจากการดำเนินงาน องค์ความรู้นวัตกรรม ที่เกิดจากการดำเนินงาน - เข้าแถวและเดินแถวเข้าเรียนเป็นระเบียบเรียบร้อย - เข้าแถวซื้ออาหารและเครื่องดื่มเป็นระเบียบเรียบร้อย - แต่งกายถูกระเบียบเรียบร้อย - ผู้น้อยมีสัมมาคารวะกับผู้ใหญ่ - ความรับผิดชอบและมุ่งมั่นในการทำงาน - ความซื่อสัตย์สุจริตและมีอุดมการณ์คุณธรรม - จิตสาธารณะและจิตอาสา / การคัดแยกขยะและนำฝากธนาคาร ฯลฯ
ห น้ า | 40 บทเรียน ที่เกิดจากการดำเนินงาน - การรับรู้และการมีส่วนร่วมของผู้อำนวยการโรงเรียน ครู และนักเรียน - การบูรณาการคุณธรรมกับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในชั้นเรียน - การบูรณาการคุณธรรมกับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในกิจกรรมเสริมหลักสูตรโรงเรียน - นักเรียนปฏิบัติได้จริงตามศักยภาพและเพิ่มพูนต่อยอดความมั่นใจ - การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกันแบบเพื่อน-พี่-น้อง - การได้พัฒนาครูแกนนำและพัฒนานักเรียนแกนนำ ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จ ๑. กำหนดยุทธศาสตร์ในการดำเนินงาน โรงเรียน ได้กำหนดยุทธศาสตร์ในการดำเนินงานและบรรจุไว้ในแผนปฏิบัติการประจำปีของโรงเรียน มีการ แต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงาน มอบหมายหน้าที่ความรับผิดชอบ มีการประชุมปรึกษาหารือเน้นการมีส่วนร่วมและ การติดตามการดำเนินงาน มีการปรับปรุงและพัฒนาในด้านต่าง ๆ ทำให้การดำเนินงานเป็นไปอย่างเป็นกระบวบการ มีระบบที่ชัดเจน ๒. บทบาทผู้บริหาร ผู้บริหารโรงเรียน ตระหนักและเห็นความสำคัญในการพัฒนาคุณธรรม เป็นผู้นำในการขับเคลื่อนกิจกรรม ส่งเสริมคุณธรรมในรูปแบบต่าง ๆ ทั้งภายในและภายนอกสถานศึกษา ซึ่งนำไปสู่การพัฒนาและปรับเปลี่ยนเป็น พฤติกรรมที่พึงประสงค์ส่งเสริมสนับสนุน สร้างขวัญและกำลังใจ ให้คำปรึกษาแก่คณะครูและนักเรียน ในการดำเนิน กิจกรรมต่าง ๆ อย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอ ๓. ครูแกนนำและนักเรียนแกนนำ ครูแกนนำและนักเรียนแกนนำที่เข้ารับการอบรมเชิงปฏิบัติการโครงงานคุณธรรม สพฐ. ได้ฝึกทำโครงงาน คุณธรรม แล้วจึงนำมาขยายผลให้กับทุกคนในโรงเรียนได้ตระหนักและเข้าใจ ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีความสำคัญและเป็น ทีมงานหลักในการปฏิบัติงานของโรงเรียนเพื่อให้การดำเนินโครงงานคุณธรรม สพฐ. สามารถขับเคลื่อนไปสู่เป้าหมาย ได้อย่างงดงามและยั่งยืน ๔. ความร่วมมือของกลุ่มบุคคล การพัฒนาพฤติกรรมของนักเรียน มีความเกี่ยวข้องกับกลุ่มบุคคลหลายฝ่าย ทั้งในรั้วโรงเรียน ครอบครัว และชุมชน มีนิเทศอาสา ร่วมส่งเสริมให้เกิดความตระหนักและเห็นความสำคัญร่วมกัน ได้ให้ความร่วมมือสนับสนุน และเป็นแบบอย่างที่ดีให้แก่นักเรียน เพื่อให้มองเห็นคุณค่าและความสำคัญของการมีคุณธรรมจริยธรรม จึงนำไปสู่การ ปรับปรุงเปลี่ยนแปลงและพัฒนาเป็นพฤติกรรมที่พึงประสงค์เพื่อเป็นคนดีศรีบดินทร สมดังปรัชญาของโรงเรียน ที่ว่า “ลูกบดินทร เป็นผู้ประพฤติดีและมีความรู้” ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะ ปัญหา อุปสรรค ข้อเสนอแนะของผู้นิเทศ โครงการตามนโยบายของ สพฐ. และหน่วยงาน อื่น ๆ มีมาก ซึ่งมีเป้าหมายคล้ายคลึงกัน เช่น โรงเรียน ในฝัน โรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนดีศรีตำบล โรงเรียน ประชารัฐ โรงเรียนสีขาว โรงเรียนสีเขียว โรงเรียนสุจริต เป็นต้น ทำให้ครูและบุคลากรต้องมีภาระงานมากขึ้น ทำให้การทำงานได้ไม่ดีเท่าที่ควรหรือไม่เต็มที่ ให้ครูจัดกิจกรรมและกระบวนการเรียนรู้แบบ บูรณาการเข้ากับแผนงาน/โครงการ หรือกิจกรรมของ โรงเรียน ตามที่ทำอยู่ โดยให้ผสมผสานปรับเข้ากับงาน หรือนโยบายของหน่วยงาน ให้ขับเคลื่อนไปสู่เป้าหมายที่ กำหนดไว้ และควรดำเนินการอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ บรรลุเป้าประสงค์ทุกประการ
ห น้ า | 41 การดำเนินงานของโรงเรียนตามข้อเสนอแนะของผู้นิเทศ ครูจัดกิจกรรมและกระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการเข้ากับแผนงาน/โครงการ หรือกิจกรรมของโรงเรียน ตามที่ทำอยู่ โดยให้ผสมผสานปรับเข้ากับงานหรือนโยบายของหน่วยงาน ให้ขับเคลื่อนไปสู่เป้าหมายที่กำหนด เพื่อให้ บรรลุเป้าหมายตามวัตถุประสงค์ทุกประการ โดยมิได้มุ่งเน้นรูปแบบของโรงเรียนเชิงนโยบายอย่างใดอย่างหนึ่ง แต่เป็น การยกคุณธรรมภาพรวมขึ้นมาปฏิบัติร่วมกัน จนเกิดเป็นวัฒนธรรมองค์กรที่ยั่งยืนต่อไป ความก้าวหน้าที่เกิดขึ้น จากการดำเนินงานตามโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โดยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ทั้งผู้บริหาร ครู นักเรียน ผู้ปกครองและชุมชน ซึ่งได้รับการนิเทศแนะนำจาก สพม. กท ๒ และกัลยาณมิตร ก่อให้เกิดผลดีแก่โรงเรียน ทำให้ทุกกลุ่มทุกคณะได้เข้ามามีส่วนร่วมในการทำงานตามแผนและขั้นตอนต่าง ๆ ผู้บริหารให้ความสำคัญ และเป็น ผู้นำในการขับเคลื่อนการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม ครูมีการพัฒนาตนเองตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน และมี ส่วนร่วมในการพัฒนางาน นักเรียนมีการพัฒนาตนเองตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน และได้ลงมือปฏิบัติ โครงงาน รู้จักการทำงานเป็นทีมโดยใช้กระบวนการกลุ่ม รู้จักการเป็นผู้นำและผู้ตามที่ดีโรงเรียนมีการปรับปรุงและ พัฒนาสภาพแวดล้อม บริเวณโรงเรียนให้สะอาดร่มรื่น น่าอยู่น่าอาศัยปลอดภัย และเอื้อต่อการเรียนรู้ ผู้ปกครองและ ชุมชน มีความสามัคคี มีความสุข ที่ได้สนับสนุนและส่งเสริมผู้เรียนให้เป็นคนดี รวมทั้งสังคมในภาพรวมนั้นได้มีคนดี เพิ่มมากขึ้นด้วย จากการปฏิบัติโดยใช้แนวคิด หลักการ รูปแบบและวิธีการที่หลากหลายให้ทุกคนได้ลงมือปฏิบัติเพื่อให้ เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเชิงบวกในโรงเรียน ทำให้เกิดองค์ความรู้ที่ถูกต้อง เกิดแนวปฏิบัติที่ดีมีการพัฒนา อย่างต่อเนื่อง ตามรูปแบบคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน และคุณธรรมจริยธรรมด้านต่าง ๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อการ ดำเนินชีวิตต่อไป ลงชื่อ..............................................................ผู้รายงาน (นายพีรพันธ์ นิ่มลบ) ตำแหน่ง ครูวิทยฐานะ ครูชำนาญการ ครูหัวหน้าโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ลงชื่อ....................................................ผู้รับรองข้อมูล (นายสมพร สังวาระ) ผู้อำนวยการโรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ลงชื่อ...............................................................พยาน (นายประเสริฐ บุญเรือง) ประธานคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน โรงเรียนบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี)
ภาคผนวก
ด้านที่ ๑ : โรงเรียน ๑. มีการจัดบรรยากาศ สภาพแวดล้อม แหล่งเรียนรู้ที่เอื้อต่อการปลูกฝังคุณธรรมของโรงเรียน ด้านที่ ๑ : โรงเรียน ๒. มีแผนพัฒนาคุณภาพ ด้านที่ ๑ : โรงเรียน ๓. มีคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนหรือกรอบแนวคิดโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ด้านที่ ๑ : โรงเรียน ๔. มีการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ผ่านช่องทางต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง