โฮเวิร์ด การ์ดเนอร์

โฮเวิรด์ การด์ เนอร์ (Howard Gardner’s View)
ทฤษฎีพหปุ ัญญา (Theory of Multiple Intelligences)

ทฤษฎีพัฒนาการทางสตปิ ญั ญาของโฮเวิรด์ การด์ เนอร์ (Howard Gardner’s View)
โฮเวิร์ด การ์ดเนอร์ (Howard Gardner) (อ้างถงึ ใน สริ มิ า ภญิ โญอนนั ตพงษ,์

2547 : 39-41) เปน็ นกั จติ วทิ ยา (Phychlolgist) และผูเ้ ชีย่ วชาญทางดา้ นสติปัญญา
(Intelligence Expert) แห่งมหาวิทยาลัยฮาวารด์ ไดศ้ ึกษาเก่ียวกบั ความหลากหลายของสติปญั ญา
(Theory of Multiple Intelligence : MI) โดยใชห้ ลกั การววิ ฒั นาการทางชวี วิทยา (Biological
Evolution) จำแนกความ สามารถหรอื สติปญั ญาของคนเอาไว้ 7 ประเภท และตอ่ มาเขาเพม่ิ อกี 1
ประเภท เรียกว่า สติปัญญาด้านรกั ธรรมชาติ (Naturalistic) ตอ่ มาเพ่มิ อกี 1 ประเภท คือ
สตปิ ัญญาดา้ นการดำรงชีวิต (Existential Intelligence) รวมท้ังหมด 9 ด้าน (Sprinthall. 1998)
ซึ่งการด์ เนอร์เชอื่ ว่าสมองของมนุษย์ได้แบง่ เป็นส่วน ๆ แต่ละสว่ นได้กำหนดความสามารถท่คี น้ หา
และแก้ปญั หาทเี่ รียกวา่ “ปัญญา” ซ่ึงมีหลาย ๆ อย่างถอื กำเนิดมาจากสมองเฉพาะส่วนแตกตา่ ง
กัน ซึง่ สติปญั ญา 9 ดา้ น ได้แก่

1. สติปัญญาด้านภาษา (Linguistic Intelligence) หมายถึง ผู้ทม่ี ีความสามารถ
ทางด้านภาษาสูง อาทิ นักเล่านิทาน นักพูด (ปฐกถา) ความสามารถใช้ภาษาในการหว่านล้อม การ
อธิบาย กวี นกั เขียนนวนิยาย นักเขียนบทละคร บรรณาธิการ นักหนงั สอื พมิ พ์ นักจติ วทิ ยา

2. สตปิ ญั ญาด้านตรรกและคณติ ศาสตร์ (Logical/Mathematical Intelligence)
หมายถึง กลุม่ ผทู้ ี่มีความสามารถสงู ในการใช้ตัวเลข อาทิ นกั บญั ชี นักคณติ ศาสตร์ นักสถติ ิ กลมุ่
ผใู้ หเ้ หตุผลทด่ี ี อาทิ นกั วทิ ยาศาสตร์ นกั ตรรกศาสตร์ นักจดั ทำโปรแกรมคอมพวิ เตอร์ กลุม่ ผทู้ ่มี ี
ความไวในการเหน็ ความสัมพันธแ์ บบแผนตรรกวิทยา การคดิ เชิงนามธรรม การคดิ ทีเ่ ป็นเหตผุ ล
(Cause-Effect) และการคิดคาดการณ์ (If-Then) วิธีการใช้ในการคดิ ไดแ้ ก่ การจำแนกประเภท
การจัดหมวดหมู่ การสันนิษฐาน การสรุป การคิดคำนวณ การต้งั สมมติฐาน

3. สติปัญญาด้านมิติสัมพนั ธ์ (Visual/Spatial Intelligence) หมายถงึ ผู้ท่ีมีความ
สามารถมองเห็นภาพของทศิ ทางแผนทที่ ่ีกว้างไกล อาทิ นายพรานป่าผนู้ ำทาง พวกเดินทางไกล
รวมถงึ ผทู้ ่ีมีความสามารถมองความสัมพันธ์ มองเห็นแสดงออกเป็นภาพรูปร่างในการจัดการกบั
พืน้ ที่ เน้อื ท่กี ารใช้สี เส้น พ้ืนผิว รูปรา่ ง อาทิ สถาปนกิ มณั ฑนากร นักประดิษฐ์ ศลิ ปนิ ต่าง ๆ

4. สติปญั ญาดา้ นรา่ งกายและการเคลื่อนไหว (Bodily/Kinesthetic
Intelligence) หมายถงึ ผู้ท่ีมคี วามสามารถในการใช้ร่างกายของตนเองแสดงออกทางความคดิ
ความรสู้ กึ อาทิ นักแสดงละคร ภาพยนตร์ นักแสดงท่าใบ้ นักกฬี า นกั ฟอ้ นรำทำเพลง และผู้ท่มี ี
ความสามารถในการใช้มือประดษิ ฐ์ เชน่ นกั ปน้ั ช่างแก้รถยนต์ รวมถึงความสามารถทักษะทาง
กาย เช่น ความคล่องแคล่ว ความแขง็ แรง ความรวดเร็ว ความยดื หยนุ่ ความประณีต และความไว
ทางประสาทสัมผสั

5. สติปญั ญาดา้ นดนตรี (Musical/Rhythmic Intelligence) หมายถึง ผทู้ ีม่ ี
ความ สามารถทางด้านดนตรี ไดแ้ ก่ นกั แตง่ เพลง นักดนตรี นักวจิ ารณ์ดนตรี รวมถงึ ความไวใน
เรอ่ื งจงั หวะ ทำนองเสยี ง ตลอดจนความสามารถในการเขา้ และวเิ คราะหด์ นตรี

6. สตปิ ัญญาด้านมนุษยสัมพันธ์ (Intrapersonal Intelligence) หมายถึง ความ
สามารถในการเขา้ ใจอารมณ์ ความรู้สกึ ความคิด และเจตนาของผูอ้ น่ื ทัง้ น้ี รวมถึงความสามารถ
ในการสังเกต นำ้ เสยี ง ใบหน้า ท่าทาง ทงั้ ยงั มคี วามสามารถสงู ในการร้ถู ึงลักษณะต่าง ๆ ของ
สัมพนั ธภาพของมนุษย์และสามารถตอบสนองได้อย่างเหมาะสม และมปี ระสิทธภิ าพ เชน่ สามารถ
ทำใหบ้ คุ คลหรอื กลุ่มบุคคลปฏิบัตงิ าน

7. สตปิ ญั ญาดา้ นตน หรอื การเข้าใจตนเอง (Interpersonal Intelligence)
หมายถึง ผทู้ ่มี คี วามสามารถในการรจู้ ักตนเอง และสามารถประพฤตปิ ฏิบัติตนไดจ้ ากความรูส้ ึกตน
น้ี ความ สามารถในการรจู้ ักตัวตน อาทิ การรู้จกั ตนเองตามความเปน็ จริง เช่น มีจุดออ่ น จดุ แขง็
ในเร่ืองใด มคี วามรู้เทา่ ทนั อารมณ์ ความคดิ ความปรารถนาของตนอง มีความสามารถในการ
ฝึกฝนตนเอง และเข้าใจตนเอง

8. สติปัญญาดา้ นการรกั ธรรมชาติ (Naturalistic Intelligence) หมายถงึ ผทู้ มี่ ี
ความเข้าใจ ความเปล่ียนแปลงของธรรมชาตแิ ละปรากฎการณ์ธรรมชาติ เขา้ ใจความสำคญั ของ
ตนเองกบั ส่ิงแวดลอ้ ม และตระหนักถึงความสามารถของตนทีจ่ ะมสี ว่ นชว่ ยในการอนรุ กั ษ์
ธรรมชาติ เข้าใจถงึ พัฒนาการของมนษุ ย์และการดำรงชีวติ มนุษย์ตั้งแต่เกิดจนตาย เขา้ ใจและ
จำแนกความเหมือนกนั ของส่ิงของ เขา้ ใจการหมุนเวียนเปลีย่ นแปลงของสาร

9. สติปัญญาด้านการดำรงชีวิต (Existential Intelligence) หมายถึง ผู้ทมี่ คี วาม
สามารถในการไตรต่ รอง คำนงึ สร้างความเข้าใจเกย่ี วกบั การมชี ีวติ อยใู่ นโลกมนุษย์ เข้าใจการ
กำหนดของชีวิต และการรู้เหตผุ ลของการดำรงชีวติ อยใู่ นโลก

จากทฤษฎีพัฒนาการทางสตปิ ัญญาทกี่ ล่าวมานี้จะเห็นไดว้ ่า นกั จิตวิทยาและ
ผู้เชยี่ วชาญไดก้ ล่าวถึงความสามารถทางสติปญั ญาหลายมติ ิมากข้ึน การส่งเสริมพฒั นาการทาง
สตปิ ญั ญามนุษย์ ควรดำเนินการให้เหมาะสมกบั ช่วงวัยและหลากหลายครอบคลุมทกุ มิติ

จากทฤษฎที ีเ่ กี่ยวขอ้ งกบั พัฒนาการที่ได้นำเสนอไว้ดงั กล่าวนัน้ สรปุ ได้ว่า
พัฒนาการของมนษุ ยต์ ั้งแต่ปฏสิ นธจิ นกระท่งั เติบโตเปน็ ผูใ้ หญ่ เปน็ พฒั นาการท่มี ีกระบวนการ
ต่อเน่ืองมลี ำดบั ขัน้ ตอน ไดแ้ ก่ ทฤษฎีพฒั นาการของกีเซล ทฤษฎีบุคลกิ ภาพหรือทฤษฎจี ติ
วเิ คราะหข์ องฟรอยด์ และอิรคิ สนั ทฤษฎีการเรยี นรู้ของบรูเนอร์ ทฤษฎกี ารเรียนรทู้ างสงั คมของ
แบนดรู า ทฤษฎพี ฒั นาการทางจรยิ ธรรมของโคลเบอร์ก และทฤษฎีพฒั นาการทางสติปัญญา
ของเพยี เจต์ ซง่ึ ทุกทฤษฎีอธบิ ายพฤติกรรมของมนุษย์ท่มี กี ารเปลยี่ นแปลงอยา่ งคอ่ ยเป็นค่อยไป