三 國 演 義 สามก๊ก
ตอน กวนอูไ อู ปรับ รั ราชการกับ กัโจโฉ สามก๊ก ก๊ E-BOOK หนัง นัสื่อ สื่ อิเ อิ ล็ก ล็ ทรอนิก นิส์
จัจัจั จั ดจั ดจั ดทำทำทำทำทำทำโโโดดดยยย สุรีพร(มาลี) อพิชัย(ปาร์ค) ศศิภา(ปุ้ย) ธิติรัตน์(ต้า) พอหทัย(ธารน้ำ ) เสนอ ครู สุวิทย์ นวชีพเจริญริ โรงเรียรีนแม่สะเรียรีง"บริพัริ พัตรศึกษา"
รายงาน(E-BOOK หนังสิอิเล็กทรอนิกส์)ฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่ง ของวิชาภาษาไทย ในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ โดยมีจุดประสงค์ เพื่อให้ ศึกษาความรู้ที่ได้จากเรื่อง สามก๊ก ตอนกวนอูไปรับราชการกับโจโฉ ซึ่ง รายงาน(E-BOOK หนังสิอิเล็กทรอนิกส์)เล่มนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับ ประวัติ ความเป็นมาของสามก๊ก ประวัติผู้แปล ลักษณะคำ ประพันธ์ รวมถึง มีเนื้อ เรื่องเกี่ยวกับสามก๊ก เช่น การชิงอำ นาจกันด้วยอุบายการเมืองและ สงครามที่ถือเป็นกลยุทธ์และไหวพริบทางการทหารและการปกครอง บ้าน เมือง มีคติและความเชื่อซึ่งแสดงให้เห็นถึงวัฒนธรรมวิถีชีวิตของคนจีน เป็นต้น รวมถึงมีเนื้อหาเกี่ยวคุณค่าทั้ง ๓ ด้าน ได้แก่ ด้านเนื้อหา ด้าน วรรณศิลป์และด้านสังคม เพื่อให้ผู้อ่านได้เรียนรู้และเข้าใจถึงวิถีชีวิต วัฒนธรรมของคนจีน คณะผู้จัดทำ หวังเป็นอย่างยิ่งว่ารายงาน(E-BOOK หนังสือ อิเล็กทรอนิกส์)ฉบับนี้จะให้ ความรู้ และเป็นประโยชน์แก่ผู้อ่านทุกท่าน หาก ผิดพลาดประการใดก็ขออภัยมา ณ ที่นี้ คณะผู้จัดทํา คำ นำ 20 มิถุนายน 2566
01 02 03 04 05 06 สารบัญ Table of Contents กวนอู เทพเจ้าแห่ง"ความซื่อสัตย์" เตียวเลี้ยว ตัวละคร ความเป็นมา ผู้ประพันธ์ เรื่องย่อ ผู้ปกครองก๊กทั้ง3 วาทะคำ คม ผู้มีวาทะศิลป์ในการพูด 07 08 ลำ ดับ เนื้อหา ลำ ดับหน้า สาระน่ารู้ คุณค่าด้านเนื้อหา 1-3 4 5 6-9 10 11-12 13 14-15
คุณค่าด้านวรรณศิลป์ สารบัญ Table of Contents โจโฉ "ผู้ที่จะไม่ยอมให้โลกทรยศ" ข้อคิด 36 กลยุทธ์ คุณค่าด้านสังคม เล่าปี่ "ผู้พนมมือให้แก่ชนทุกชั้น" 09 10 11 12 13 14 15 16 สำ นวน คำ ศัพท์ แบบฝึกหัด บรรณานุกรม ลำ ดับ เนื้อหา ลำ ดับหน้า 16 17-18 19 20-21 22 23 24-30 31
ตัวละคร โจโฉ เล่ล่ล่าล่ปี่ปี่ปี่ปี่ กวนอู มีความสามารถในการรบ ซื่อสัตย์/กตัญญู จิตใจมั่นคง กวนอูถูกยกย่องว่าเป็น “ เทพเจ้าเเห่งความ ซื่อสัตย์” @เมืองเเห้ฝือ เตีตีตียตีวเลี้ลี้ ลี้ ย ลี้ ยว ฉลาดในการรบ/คิดเเยบยล ให้เกียรติสตรเพศ นิยมคบค้นสมาคมกับผู้มีความรู้ รักษาความสัตย์/ยุติธรรม @เมืองฮูโต๋ มีวาทศิลป์ในการพูด นอบน้อม/พูดด้วยคามเป็นธรรมชาติ รู้จักซื้อใจคนและรู้จักใช้คน @ เมืองซีจิ๋ว 1
ตัวละคร ซุซุ ซุ น ซุ นกวน อ้อ้อ้วอ้นเสี้สี้ สี้ ย สี้ ยว เตีตีตียตีวหุหุ หุ ย หุ ย ม้ม้ม้าม้เซ็ซ็ซ็กซ็เธาว์ว์ว์ว์ รู้จักซื้อใจคนและรู้จักใช้คน @ เมืองซีจิ๋ว เป็นคนโลเล ใช้คนไม่เป็น ชอบคนที่ประจบสอพลอคนที่ดีๆจึงหนีหาย @ เมืองกิจิ๋ว วู่วามอารมณ์ร้อน ชอบดื่มสุราจน เมามายเเล้วเฆี่ยนตีทหารบ่อยๆ มัาเช็กเธาว์หรือม้ากระต่ายเเดง(เป็น ม้าลิโป้) มีเอกลักษณ์คือขนสีเเดงเพลิง เป็นม้า ที่วิ่งเร็ว มีความอึดทน 2
ตัวละคร บิบิบิฮูบิฮู ฮู ห ฮู หยิยิยินยิ กำ ฮูหยิน เป็นชาวเมืองไพก๊ก มณฑลเจียงซู เป็นภรรยาคนเเรก ของเล่าปี่ ให้กำ เนิดอาเต๋า (ซึ่งต่อมา เป็นพระเจ้าเล่าเสี้ยน) ที่เมืองซินเอี๋ย ถึงแก่กรรมที่เมืองเกงจิ๋ว หลังจาก เล่าปี่ยึดแคว้นนั้นไว้ได้ ภรรยาคนที่สองของเล่าปี่ เป็นน้องสาว ของบิต๊กและบิฮอง ขุนนางของโตเกี๋ยม ซึ่งต่อมาก็ได้รับใช้เล่าปี่หลังจากโตเกี๋ยม เสียชีวิตแล้ว กำกำกำกำฮูฮู ฮู ห ฮู หยิยิยินยิ ลิโป้ รูปร่างสง่าผ่าเผย มีกำ ลังบ่ายิงเกาทัณฑ์ และช่ำ ชองการขี่ม้ายิ่งกว่าคนอื่นๆ แต่เป็น คนสับปลับ มักมากในสุรานารี ถือเอาแต่ ประโยชน์ตนเป็นที่ตั้ง เตียวหุยผู้เป็นปฏิปักษ์ประนามว่า “ลิโป้เป็น ลูกสามพ่อ“ 3
จดหมายเหตุเรื่อง สามก๊ก เรียกว่า “สามก๊กจี่” ตันซิ่ว เป็นผู้บันทึก ในสมัยราช วงศ์จิ้น (ปลายพุทธศตวรรษที่ 9) แบ่งเนื้อหาออกเป็น 3 เรื่อง คือ จดหมายเหตุก๊กวุ่ย (วุ่ยก๊ก) จดหมายเหตุก๊กจ๊ก (จ๊กก๊ก) จดหมายเหตุก๊กง่อ (ง่อก๊ก) ต่อมาในต้นราชวงศ์เหม็ง (ต้นพุทธศตวรรษที่ 21) หลอกว้านจง (ล่อกวนตง) ได้นำเอาจดหมายเหตุของตัวซิ่ว มาแต่งให้สนุกสนาน เรียกว่า “สามก๊กจี่ทงซกเอี้ยนหงี” หมายความว่า จดหมายเหตุสามก๊กสำหรับ สามัญชน เริ่มเหตุการณ์ตั้งแต่รัชกาล พระเจ้าเลนเต้ไปจนถึงรัชกาล พระเจ้าจิ้นบู๊เต้สุมาเอี๋ยน พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช มีพระราชดำรัสสั่งให้แปล พงศาวดารจีนเป็นภาษาไทย 2 เรื่อง คือ ไซ่ฮั่น และสามก๊ก (พ.ศ.2345) เดิมเป็น หนังสือจำนวน 95 เล่มสมุดไทย เมื่อนำมาพิมพ์มีจำนวน 4 เล่ม สมุดฝรั่ง สำนวนที่นำ มาพิมพ์ครั้งแรกที่โรงพิมพ์หมอบรัดเลย์ มิชชันนารีอเมริกัน เป็นสำนวนที่ได้สอบกับ ต้นฉบับของ สมเด็จเจ้าพระยามหาศรีสุริยวงศ์และพิมพ์ออกจำหน่ายเป็นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2408 ในสมัย รัชกาลที่ 4 ความเป็นมา อัศวินหัวสิงห์ ม้าเ ม้าเซ็กเธาว์ "ม้าเหงื่อโลหิต" ลิโป้ 4
• เจ้าพระยาพระคลัง(หน)เกิดในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย ในแผ่น ดิน สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ในสมัยกรุงธนบุรีได้รับราชการเป็นหลวง สรวิชิต แล้ว ไปเป็นนายด่านเมืองอุทัยธานี ในสมัยรัชกาลที่ 1 แห่งกรุง รัตนโกสินทร์ ได้เลื่อนเป็น พระยาพิพัฒน์โกษา และเป็นเจ้าพระยาพระคลังใน ที่สุด เจ้าพระยาพระคลัง(หน)เป็นกวียอดเยี่ยมคนหนึ่งของไทย งานที่ สำ คัญ เช่น สามก๊ก ราชาธิราชร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก (กัณฑ์กุมาร และกัณฑ์มัทรี) บทมโหรี เรื่อง กากี ลิลิตเพชรมงกุฎ และอิเหนาคำ ฉันท์ เป็นต้น เจ้าพระยาพระคลัง(หน) ถึงแก่อสัญกรรม พ.ศ. 2348 สามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกับโจโฉ คัดมาจากหนังสือสามก๊กของเจ้าพระยา พระคลัง (หน) พระยาพระคลัง(หน) ประวัติผู้เเต่ง ประวัติส่วนบุคคล 5
ในสมัยพระเจ้าเหี้ยนเต้ โจโฉตั้งตัวเป็นมหาอุปราชสำเร็จราชการ แผ่นดิน และคิดกำจัดเล่าปี่ซึ่งขณะนั้นครองเมืองชีจิ๋วอยู่ โจโฉตีเมือง เสียวพ่ายและเมืองชีจิ๋วได้ เล่าปี่จึงหนีไปพึ่งอ้วนเสี้ยว โจโฉจึงคิดจะ ไปตีเมืองแห้ฝือ ที่กวนอู รักษาครอบครัวของเล่าปี่อยู่ในเมืองนี้ โจโฉได้ให้ เทียหยก ลวง กวนอู ออกมาจากเมืองแห้ฝือ และ ล้อมจับตัวกวนอูไว้ เทียหยก ได้ใช้อุบายปล่อยทหารของ เล่าปี่ ที่ โจโฉ จับเป็นเชลย เข้าไปเป็นไส้ศึกในเมืองแห้ฝือ จน กวนอู เชื่อใจ แล้วให้ แฮหัวตุ้นคุมทหารไปท้ารบกับ กวนอู และสกัดทางไม่ให้ กวนอูกลับเข้าไปในเมืองได้ กวนอู จึงคุมทหารหนีไปหยุดพักอยู่บน เขา ทหารไส้ศึกเปิดประตูเมืองรับโจโฉเข้าเมืองโจโฉให้จุดไฟเผาเมือง สำหรัครอบครัวเล่าปี่นั้นให้ทหารรักษาไว้ดังเดิมกวนอูตกอยู่ใน วงล้อมของโจโฉโจโฉต้องการกวนอูไว้ช่วงใช้ เตียวเลี้ยว นายทหาร ของโจโฉจึงอาสาเกลี้ยกล่อมกวนอูให้เข้ารับราชการกับโจโฉ เตียวเลี้ยวเดิมเป็นทหารเอกของลิโป้ติดตามลิโป้มาตั้งแต่อยู่เมือง ตันลิวจนลิโป้ได้ครองเมืองชีจิ๋วแล้วถูกโจโฉตีแตกขณะที่ลิโป้ถูกลากตัว ไปประหารลิโป้โกรธเล่าปี่ที่ไม่ช่วยเหลือจึงร้องด่าไปตลอดทางเตียว เลี้ยวซึ่งถูกคุมตัวมัดไว้เดินสวนกับลิโป้ก็ให้สติเตือนลิโป้ว่าเกิดเป็นชาย ชาติทหารจะกลัวความตายทำไมกวนอูซึ่งอยู่ในที่นั้นด้วยได้ฟังก็เกิด ความชื่นชมในความกล้าหาญของเตียวเลี้ยวจึงขอให้โจโฉไว้ชีวิตแก่ เตียวเลี้ยว โจโฉก็ยกโทษให้และรับไว้เป็นทหารของตนตั้งแต่นั้น 6
เล่าปี่ กวนอูและ เตียวหุย ได้สาบานเป็นพี่น้องกันที่สวนดอกท้อ ว่าแม้ไม่ได้เกิดวัน เดือนปีเดียวกัน ก็ขอ ตายวันเดือนปีเดียวกัน หากกวนอูถึงแก่ความตาย ก็จะถือ เป็นความผิดข้อที่ 1 เล่าปี่ ซึ่งเป็นเชื้อพระวงศ์คิดกอบกู้บ้านเมือง บัดนี้เล่าปี่ยังไม่สำเร็จการใหญ่ หาก กวนอูต้องตายลงเสียก่อน ก็จะถือเป็นความผิดข้อที่ 2 เพราะมิได้อยู่ช่วยงานเล่าปี่ให้ สำเร็จการใหญ่ เล่าปี่ฝากครอบครัวของตนแก่กวนอูหากกวนอูตาย ก็จะถือเป็นความผิดข้อที่ 3 เพราะหากกวนอูตาย ก็ย่อมไม่มีใครดูแลครอบครัวของเล่าปี่ กวนอูขอเป็นข้าพระเจ้าเหี้ยนเต้ตามที่เคยสาบานไว้กับเล่าปี่และเตียวหุย ขอปฎิบัติต่อพี่สะใภ้ของตน(นางกำฮูหยินและบิฮูหยิน) โดยใช้เงินเบี้ยหวัดของเล่าปี่ที่ เคยได้พระราชทานมาให้พี่สะใภ้ทั้งสอง และห้ามผู้ใดมากล้ำกรายเข้าถึงประตู ถ้ากวนอูรู้ว่าเล่าปี่อยู่ที่ใด ตนก็จะไปหา แม้จะไม่ได้ร่ำลาโจโฉก่อนก็ตาม เตียวเลี้ยว รับราชการในสังกัดโจโฉ จนกระทั่งเล่าปี่เป็นศัตรูกับโจโฉตั้งตัวเป็น ใหญ่อยู่ที่เมืองชีจิ๋วแทนลิโป้โจโฉจึงยกทัพมาปราบปราม เล่าปี่นั้นหนีไปอยู่กับอ้วนเสี้ยว ส่วนเตียวหุยหนีไปอยู่บนเขาบองเอี๋ยงสัน แต่กวนอูถูกล้อมอยู่ใกล้เมืองแห้ฝือ เตียวเลี้ยว นายทหารของโจโฉจึงอาสาเกลี้ยกล่อมกวนอูให้เข้ารับราชการกับโจโฉ โดยกล่าวกับกวนอูว่า หากท่านแหกด่านคิดสู้ตายกับกองทัพโจโฉ ท่านจะมีความผิด 3 ประการ คือ 1. 2. 3. ในที่สุดกวนอูตัดสินใจยอม แต่ขอคำมั่นสัญญา 3 ประการ ให้เตียวเลี้ยว นำไปบอกกับโจโฉ ว่า 1. 2. 3. นอกจากนี้เตียวเลี้ยว ยังได้ยกตัวอย่าง นิทานเรื่อง อิเยียง ผู้มีความซื่อสัตย์กตัญญู ในอดีต มาโน้มน้าวใจโจโฉ ให้รับกวนอูมาเข้าทำราชการอีกด้วย คำ สาบานในสวนท้อ 7
โจโฉตกลงให้คำมั่นสัญญากับกวนอูตั้งแต่นั้น กวนอูจึงต้องอยู่รับราชการในสังกัดของโจโฉ โจโฉพยายามที่จะซื้อใจกวนอูอยู่ทุกวันมิได้ขาด สามวันแต่งโต๊ะเลี้ยงทีหนึ่ง อีกทั้งพากวนอูไปเฝ้า พระเจ้าเหี้ยนเต้กวนอูได้รับพระราชทานนามว่า 'บีเยียงก๋ง' แปลว่า เจ้าหนวดงาม วันหนึ่งโจโฉเห็นม้าของกวนอูผอมโซ จึงยก ม้าเซ็กเธาว์ซึ่งเคยเป็นม้าฝีเท้าดีของลิโป้ม้าเซ็ก เธาว์มีกำลังมากวิ่งได้วันละพันลี้กวนอูปลาบปลื้มใจยิ่งนัก ถึงกับหลุดปากออกมาว่า ดีจริงวันใดเมื่อ เรารู้ข่าวว่าท่านพี่เล่าปี่อยู่ที่ใด เราจะได้ไปหาเล่าปี่ได้เร็วขึ้น โจโฉจึงมีความวิตกยิ่งนัก ใจหนึ่งก็ชื่นชม กวนอูว่ามีความกตัญญูหาผู้ใดเสมอมิได้แต่อีกใจหนึ่งรู้สึกน้อยใจที่พยายามเลี้ยงดูกวนอูด้วยทรัพย์ สมบัติและยศศักดิ์เท่าใด ก็ไม่สามารถทำให้กวนอูเสื่อมความภักดีต่อเล่าปี่ได้ โจโฉจึงปรึกษากับเตียวเลี้ยวว่า เห็นจะเปล่าประโยชน์ที่จะเลี้ยงดูกวนอูอีกต่อไป เตียวเลี้ยวจึง อาสาไปหยั่งความคิดเห็นของกวนอูดูก่อน แล้วเตียวเลี้ยวก็ได้คำตอบจากกวนอูว่า สำหรับโจโฉนั้น กวนอูสำนึกในบุญคุณอยู่เสมอ แต่เล่าปี่เป็นพี่ร่วมสาบาน มีคุณแก่กวนอูมาก่อน ถ้าเล่าปี่ตาย กวนอูก็ จะตายตามไปด้วยดังที่สาบานไว้แม้ว่ากวนอูจะต้องจากโจโฉไป ก็จะไม่ลืมบุญคุณของโจโฉ และจะต้อง ตอบแทนบุญคุณของโจโฉอย่างแน่นอน เตียวเลี้ยวนำความไปบอกโจโฉ โจโฉได้แต่ถอนหายใจ วิตกกังวลที่ไม่สามารถซื้อใจกวนอูมาจาก เล่าปี่ได้ซุนฮกจึงแนะนำแก่โจโฉว่า เมื่อกวนอูบอกว่าจะแทนคุณก่อนจากไป เพราะฉะนั้น เวลามีศึกก็ อย่าให้กวนอูออกรบ เพราะถ้ายังไม่มีความชอบ กวนอูก็จะยังอยู่กับโจโฉเป็นมั่นคง 8
โจโฉ เห็นด้วยกับซุนฮก ซ้ำยังแสร้งใช้อุบาย เพื่อให้น้ำใจของกวนอูหักหาญแปรเปลี่ยนจากเล่าปี่ ในคราวระหว่างเดินทัพทางไกล เมื่อหยุดทัพ ณ ตำบลใด ยามตกค่ำ โจโฉก็จัดให้กวนอูกับ ฮู หยินของเล่าปี่ พักอยู่ร่วมกระโจมเดียวกัน หมายว่าหากชายหญิงอยู่ใกล้ชิดกัน ย่อมเสมือนน้ำมัน ใกล้เปลวไฟ ซึ่งพร้อมที่ปะทุลุกโชนด้วยเรื่องความรักความใคร่ โจโฉจึงเปิดช่องให้กวนอูคิดล่วง เกินฮูหยินเล่าปี่ ซึ่งนำไปสู่การแตกหักกับเล่าปี่ แต่การณ์ผิดคาด ทุกค่ำคืน กวนอูจะออกมายืนอยู่หน้ากระโจมพักเพียงลำพัง กุมง้าวมังกร เขียวไว้อย่างมั่นคง ยืนเฝ้ารักษาการณ์ภายนอกอย่างสงบนิ่งไม่ขยับเขยี้อนตลอดคืน เป็นเช่นนี้ทุก ค่ำคืน ฝ่ายเล่าปี่ที่หลบหนีไปอยู่กับอ้วนเสี้ยว ได้ยุให้อ้วนเสี้ยวออกรบกับโจโฉ อ้วนเสี้ยวได้สั่งให้งัน เหลียง ทหารเอก เป็นทัพหน้า เดินทัพเข้าทางด่านแปะแบ๊ทหารโจโฉ มีความกริ่งเกรง ครั่น คร้ามในฝีมือ ของงันเหลียง ไม่มีใครขันกล้าออกรบ กวนอูจึงขันอาสาออกสู้รบ โจโฉจำใจต้องให้ กวนอูออกสู้รบ กวนอูใช้ง้าวฟัน งันเหลียง คอขาดตายอ้วนเสี้ยวจึงส่ง บุนทิว ผู้ซึ่งมีฝีมือไม่ยิ่ง หย่อนไปกว่า งันเหลียง ออกสู้รบ กวนอูก็ฆ่าบุนทิวตายเสียอีกคน กวนอูฆ่าแม่ทัพของอ้วนเสี้ยว ตายถึงสองคน ซึ่งควรจะถือเป็นการตอบแทนบุญคุณของโจ โฉได้ในระดับหนึ่ง อยู่มากวนอูได้ข่าวว่าเล่าปี่ไปอยู่ด้วยอ้วนเสี้ยว จึงลาจากโจโฉ เพื่อเดินทางไปหา เล่าปี่ กวนอูก็ลาโจโฉไปโดยให้คำมั่นสัญญาว่า จะหาโอกาสตอบแทนบุญคุณของโจโฉให้จงได้โจโฉ นับถือในความสัตย์ซื่อของกวนอูและยึดมั่นในคำคำสัญญา 3 ข้อที่เคยให้ไว้กับกวนอูโจโฉขี่ม้า ตามไปส่งกวนอูพอตามกวนอูทัน โจโฉมอบเสื้อให้กับกวนอูเป็นที่ระลึก ตามมารยาท กวนอูต้อง ลงจากหลังม้าเพื่อรับเสื้อจากโจโฉ แต่กวนอูมิได้ลงจากหลังม้า ซ้ำยั้งใช้ใช้ง้าวรับเสื้อจากโจโฉ ซึ่ง ในสมัยนั้นถือเป็นดูหมิ่นไม่ให้เกียรติกันอย่างร้ายแรง การที่กวนอูไม่ยอมลงจากหลังม้า คงเพราะ คำนึงถึงความปลอดภัยของตัวเองก็เป็นไปได้และถือเป็นความรอบคอบในเชิงทหาร ซึ่งโจโฉเองก็ คงเข้าใจเหตุผลในข้อนี้ หมายเหตุ : เนื้อเรื่องสามก๊กของเนื้อหานี้ได้ในจากหนังสือ สามก๊กฉบับเจ้าพระยาพระคลัง(หน) ตอนที่ 22, 23 และ 24 9
โจโฉ เดิมรับราชการเป็นทหาร เคยรบชนะโจรโพกผ้าเหลือง ครั้งหนึ่งตั๋งโต๊ะกำเริบมากถึงกับ ถอด พระเจ้าเลนเต้แล้วตั้งตนเป็นอัครเสนาบดีประพฤติตนชั่วช้าเลวทราม โจโฉก็เลยอาสาเอากระบี่ซ่อนจะ ไปฆ่า แต่ทำไม่สำเร็จต้องหนีตั๋งโต๊ะนั้นภายหลังถูกอ้องอุ้นกำจัดได้โดยยกนางเตียวเสี้ยนให้ลิโป้ ทหารเอกของ ตั๋งโต๊ะแล้วทำกลให้ตั๋งโต๊ะผิดใจกับลิโป้เรื่องเมีย ลิโป้เลยฆ่าตั๋งโต๊ะเสีย ลิฉุย กุยกีพวก ของตั๋งโต๊ะจะฆ่าอ้องอุ้น และบังคับ พระเจ้าเหี้ยนเต้ให้ตั้งพวกตนให้เป็นใหญ่ พระเจ้าเหี้ยนเต้ต้อง เสด็จหนีโจโฉได้ปราบลิฉุยกับกิกุย ได้เลยได้เป็นเสนาบดีทั้งฝ่ายทหารและพลเรือนปกครองเด็ด ขาด จนคนเกลียดหัวเมืองกระด้างกระเดื่อง รบกัน ปราบกันอยู่นาน โจโฉปราบหัวเมืองต่างๆได้เป็น อันมาก แต่ที่ปราบไม่สำเร็จคือ ก๊กของซุนกวน กับก๊กเล่าปี่ ซุนกวน เป็นเจ้าเมืองกังตั๋ง มีเมืองเล็กเมืองน้อยขึ้นอยู่มาก เป็นคนอยู่ในศีลธรรมซื่อตรง ปกครอง ประชาชนด้วยความยุติธรรม จึงมีสมัครพรรคพวกมากขึ้นตามลำดับ ก๊กซุนกวน เรียกว่า ง่อก๊ก เล่าปี่ เคยเป็นคนยากจนมาก่อน มีอาชีพทอเสื่อขายแต่มีเลือดเนื้อเชื้อไขของราชวงศ์ฮั่น นิสัยดีน้ำใจ อารีนอบน้อมถ่อมตน มีคนรักใคร่มาก เมื่อปราบโจรโพกผ้าเหลืองมีคนดีหลายคนมาเป็นพวก ได้แก่ กวนอูเตียวหุย จูล่ง เล่าปี่ทำศึกชนะบ่อยครั้ง แต่ก็ไม่สามารถครองเมืองได้ถาวร ต้องเสีย เมืองเสมอ ภายหลังได้ขงเบ้งมาเป็นที่ปรึกษา จึงได้ตั้งตัวเป็นมั่นคงได้ที่เมือง เสฉวน ก๊กเล่าปี่เรียก ว่า จ๊กก๊ก 1. 2. 3. เหตุการณ์เปลี่ยนไปเมื่อโจโฉตาย โจผีตาย โจยอยผู้โอรส ขึ้นครองราชย์สมบัติทั้งสามก๊กต่อสู้รบกัน เรื่อยมา สุมาเจียวอุปราชวุยก๊กได้ปราบก๊กเล่าเสี้ยน(บุตรเล่าปี่) หรือจ๊กก๊ก ต่อมา สุมาเอี๋ยน (บุตรสุมาเจียว) ถอดพระเจ้าโจฮวน ตั้งตนเป็นฮ่องเต้แห่งราชวงศ์จิ้น ได้ปราบง่ อก๊ก คือ ก๊กซุนกวนได้สามก๊กจึงเป็นก๊กเดียวกัน นับว่าได้ทำสงครามต่อเนื่องนานถึง 111 ปีจึงจะ สามารถรวมประเทศจีนได้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ผู้ปกครองทั้ง 3ก๊ก 10
"ข้าพเจ้ายอมทรยศโลก ดีกว่าให้โลกทรยศข้าพเจ้า" เป็นวาทะ สามก๊ก ที่แสดงความเด็ด เดี่ยว มั่นคงและแน่วแน่ของ โจโฉ "อันธรรมดาแม่ลูกกันนี้ก็เหมือนชีวิตเดียวกัน เมื่อมีเหตุฉะนี้ก็เป็นประเพณีบุตรจะสงเคราะห์แก่ มารดา ใครห่อนจะทิ้งมารดาเสียได้" เป็นวาทะ สามก๊ก ที่กล่าวแก่ ตันฮก เมื่อได้รับอุบาย จดหมายของ โจโฉ ของ เล่าปี่ "ท่านผู้มีสติปัญญานั้น ถึงมาตรว่าจะนั่งนอนหลับตาอยู่ในเรือนมิได้เห็นกิจการทั้งปวงเลย ก็สามารถจะคิดเอาชัยชนะแก่ข้าศึกร้อยพันได้" เป็นวาทะ สามก๊ก ที่กล่าวเกลี้ยกล่อมให้ กวนอูและ เตียวหุย ยอมเชื่อฟัง จูกัดเหลียง ของ เล่าปี่ วาทะคำ คม “ท่านอุปมาดังนกน้อย เป็นไฉนจึงจะมาล่วงรู้ความคิดพญาครุฑ ซึ่งมีหนังสือตั๋งโต๊ะ มานั้น ท่านจับตัวเราได้แล้วก็ให้เร่งส่งขึ้นไปยังเมืองหลวงเอาความชอบเถิด อย่าลวง ถามมาถึงความคิดเราเลย”(โจโฉ) “เล่าปี่นั้นเป็นคนมีสติปัญญา ถ้าละไว้ช้าก็จะมีกำลังมากขึ้น อุปมาเหมือนลูกนกอันขน ปีกยังไม่ขึ้นพร้อม แม้เราจะนิ่งไว้ให้อยู่ในรังฉะนี้ถ้าขนขึ้นพร้อมแล้วก็จะบินไปทางไกล ได้ซึ่งจะจับตัวนั้นเห็นจะได้ความขัดสน อ้วนเสี้ยวนั้นมีทหารมากก็จริง แต่สติ ปัญญาน้อย ถึงจะคิดประการใดเราก็ไม่กลัว”(โจโฉ) คนชั่วช้าที่น่ารัก เตียวหุย 11
"ขึ้นชื่อว่าแก้วถึงจะแตกทำลายก็ไม่หายชื่อ เราจะขอทำศึกสงครามด้วยท่านกว่า จะสิ้นชีวิต" เป็นวาทะสามก๊กที่แสดงความไม่ย่อท้อในการทำศึกสงครามของ กวนอู "บุตรของเรานี้เป็นชาติเชื้อเหล่าเสือ ไม่สมควรจะให้แก่สุนัข" เป็นวาทะสามก๊กที่ ปฏิเสธการยกลูกบุตรสาวให้แก่ลูกชายของซุนกวนของกวนอู “มหาอุปราชเป็นใหญ่อยู่ในเมืองหลวง ประกอบด้วยยศศฤงคารบริวารเป็นอันมาก มีความสุขดุจหนึ่งอยู่ในวิมาน ควรหรือยังมิอิ่มใจอีกเล่า ลุอำนาจแก่โลภมิได้ พิเคราะห์ด้วยปัญญาให้เป็นธรรม ยกทหารจะทำร้ายแก่เรา ไม่สมควรเลย”(ซุนกวน) จูกัดกิ๋นคนนี้ได้สบถไว้กับข้าพเจ้าช้านานอยู่แล้วว่า จะเป็นตายด้วยกัน ข้าพเจ้าเห็น ว่าไม่หนีครั้งเมื่อเราอยู่ฉสองกุ๋น ขงเบ้งมาเมืองเรา ข้าพเจ้าจึงว่าแก่จูกัดกิ๋นว่า ท่านจงไปชวนน้องท่านให้ทำราชการด้วยเรา จูกัดกิ๋นจึงว่า ขงเบ้งได้กินข้าวแดง ของเล่าปี่แล้ว ไปชวนเห็นจะไม่มา ด้วยกำพืดน้ำใจเป็นเชื้อชาย เหมือนหนึ่ง ข้าพเจ้ากระนี้ได้กินข้าวแดงของท่านแล้ว จะไปอยู่กับผู้อื่นหาควรไม่”(ซุนกวน) “ตัวเราก็มิได้รักชีวิต อันความตายอุปมาเหมือนนอนหลับ ท่านเร่งกลับไปบอก แก่ โจโฉให้ตระเตรียมทหาร ไว้ให้พร้อมเราจะยกลงไปรบ”(กวนอู) วาทะคำ คม 12
สามก๊ก : เป็นวรรณคดีเอกของจีน ผู้เเต่ง : มี 2 สามก๊กของตันซิ่วเเละสามก๊กของเอี้ยรหงีของหลอกวานจง ขอเป็นข้าพระเจ้าเหี้ยนเต้ ขอพระราชทานเบี้ยหวัดของเล่าปี่ แก่ภรรยาของเล่าปี่ทั้งสองคน (นางกำฮูหยินและนา งบิฮูหยิน) ห้ามผู้ใดเข้าออกถึงประตูที่อยู่ได้ ถ้าพบเล่าปี่ ก็จะกลับไปอยู่กับเล่าปี่ เพราะสาบานเป็นพี่น้องกัน • โจโฉปรึกษาราชการทัพกับเทียหยก เรื่องยกทัพไปรบกับเล่าปี่ ที่เมืองซีจิ๋ว แต่กลัวว่า อ้วน เสียว จะตีเมือง ฮูโต๋กุยแกเห็นว่าควรจัดทัพไปตีเมืองซีจิ๋วก่อน ซุนเซียนนำข่าวไปแจ้งกวนอูที่ เมืองแห้ฝือ แจ้งแก่ เล่าปี่ที่เมืองเสียวพ่าย เล่าปี่ขอความช่วยเหลือจากอ้วนเสี้ยวแต่ไม่สำเร็จ เตียวหุยยกกองทหารออกมาปล้นค่ายโจโฉถูกกลศึกพ่ายแพ้เล่าปี่เข้าไปขอความช่วยเหลือจาก อ้วนเสี้ยว ที่เมืองกิจิ๋ว โจโฉเข้าตีเอาเมืองเสียพ่ายได้และยกกองทัพไปตีเมืองซีจิ๋ว กวนอูมีฝีมือ กล้าหาญชำนาญ ในการสงครามโจโฉอยากชุบเลี้ยงไว้เป็นกำลังทัพ เตียวเลี้ยวอาสาไปเกลี้ยกล่อม ในที่สุดกวนอูจำเป็นต้องยอมไปอยู่กับโจโฉ โดยมีข้อเสนอ 3 ข้อ คือ 1. 2. 3. กวนอูเป็นผู้มีความซื่อสัตย์กตัญญูถ้ายังไม่ได้ทดแทนคุณโจโฉ ก็จะต้องอยู่กับโจโฉต่อไป สาระน่ารู้ วุยก๊๊ก(โจโฉ) ง่อก๊ก(ซุนกวน) จกก๊ก(เล่าปี่) ก๊ก 13
สามก๊กฉบับวณิพก ของยาขอบ สามก๊กฉบับโจโฉนายกตลอดกาล ของ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช สามก๊กฉบับร้านกาแฟ ของ นายหนหวย สามก๊กฉบับปริทัศน์ของ เธียรชัย เอี่ยมวรเมธ อินไซด์สามก๊ก ของ อ.ร.ด. สามก๊กฉบับการ์ตูน สำหรับเยาวชน 1.ให้ความรู้เกี่ยวกับตำราพิชัยสงคราม ซึ่งมีค่าทางด้านยุทธวิธีในการสงครามให้ความรู้เกี่ยวกับ ปรัชญาคติธรรมในการดำรงชีวิต ทำให้ผู้อ่านฝึกฝนสติปัญญาความสามารถของตนให้เฉลียว ฉลาด และนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้เป็นอย่างดีเช่น ความซื่อสัตย์ต่อตนเอง ต่อเพื่อน ต่อ ประเทศชาติความรับผิดชอบต่อหน้าที่ของตนตามที่ได้รับมอบหมาย เช่น “คำโบราณกล่าวไว้ว่า ธรรมดาอุปมาเหมือนอย่างเสื้อผ้าขาดแลหายแล้วหาใหม่ได้พี่น้อง เหมือนแขนซ้ายขวา ขาดแล้วยากที่จะต่อได้” “ธรรมดาเกิดมาเป็นมนุษย์ อันโรคและความตายจะกำหนดวันมิได้” “ยาดีกินขมปากแต่เป็นประโยชน์แก่คนไข้คนซื่อกล่าวคำไม่เพราะหูแต่เป็นประโยชน์แก่กาลภาย หน้า” 2. มีสำนวนเฉพาะตัว นับว่าเป็นศิลปะในการแปลวรรณกรรมจากภาษาจีนที่เป็นตัวอย่างของ การเขียนร้อยแก้วที่ดีภาษาโบราณแต่ไม่ล้าสมัย เข้าใจได้จนถึงปัจจุบัน ภาษาง่าย กะทัดรัด สื่อ ความหมาย ความรู้สึก อารมณ์ความคิดได้ชัดเจน เช่น “อ้องอุ้นจึงว่าวันนี้แผ่นดินร้อนทุกเส้นหญ้าเจ้าก็ย่อมแจ้งอยู่แล้ว พระเจ้าเหี้ยนเต้นั้นอุปมาดัง ฟองไก่ อันวางอยู่หน้าศิลา ขุนนางกับอาณาประชาราษฎร์นั้นอุปมาดังหยากเยื่ออันใกล้กองเพลิง มิได้รู้ว่าความหมาย จะมาถึงเมื่อใด" 3. มีอิทธิพลสำหรับวรรณคดียุคหลังๆทำให้เกิดสามก๊กมีหลายสำนวน ได้แก่ คุณค่าด้านเื้อหา 14
4. สามก๊กมีอิทธิพลต่อความคิดและจินตนาการของสุนทรภู่ เช่น ในเรื่องพระอภัย มณีนางวาลีมีความ เฉลียวฉลาดวาจาคมคายเหมือนขงเบ้ง อุศเรนมีจุดจบ คือ กระอัก โลหิต เหมือนจิวยี่ 5. นำมาแสดงละครนอกเป็นตอนๆ เช่น อ้องอุ้นกำจัดตั๋งโต๊ะ ตอนจิวยี่กระอักโลหิต หลวงพัฒนพงศ์ภักดี(ทิม สุขยางค์) เป็นผู้นำมาแต่งและแสดงเป็นบทละครนอก และเป็น ที่นิยมเป็นอย่างยิ่ง 6. เป็นแบบอย่างในการแปลหนังสือ เพราะสำนวนภาษายังอ่านเข้าใจง่ายและสละสลวย ไม่ว่าเวลาจะผ่านไปนานแค่ไหน ซึ่งนับว่าเป็นวรรณคดีแปลแสนคลาสสิกของคนหลายยุค สมัยเลยทีเดียว คุณค่าด้านเื้อหา 15
คุณค่าด้านวรรณศิลป์ การใช้สำนวนเปรียบเทียบที่คมคาย เพิ่มอรรถรสในการอ่าน และทำให้เข้าใจความคิด และความรู้สึกของตัวละครได้อย่างชัดเจน บทสนทนาที่มีวาทศิลป์ มากกว่าบทสนทนาโต้ตอบกันทั่วไป คือการสอดแทรกแง่คิด หรือความคมคายเข้าไปในประโยคในบทสนทนานั้นด้วย มีการแต่งแบบนิทานซ้อนนิทาน เห็นได้จากการสอดแทรกนิทานโบราณอย่าง ‘นิทา นอิเยียง’ เพื่อเป็นตัวอย่างเรื่องความซื่อสัตย์และกตัญญูซึ่งนับเป็นกลวิธีการแต่งที่ซับ ซ้อนมากขึ้น และทำให้ผู้อ่านได้เรียนรู้นิทานโบราณของจีนอีกเรื่องหนึ่งไปด้วย 16
ความเชื่อในโชคลาง เช่น แม้โจโฉจะเป็นแม่ทัพที่มีความสามารถในการรบเมื่อยกทัพมา เกิดลมพายุพัดธงชัยหัก ก็ต้องพึ่งคำทำนายทายทัก จะเห็นได้ว่าเป็นเรื่องสำคัญของ การรบแบบโบราณที่ต้องถือฤกษ์ยามและโชคลาง ความเชื่อในเรื่องความฝัน เช่น เมื่อนางบิฮูหยินและกำฮูหยินเล่าความฝันของนางที่ เกี่ยวกับเล่าปี่ให้กวนอูฟัง กวนอูก็วิตก ความเชื่อเรื่องบุญกรรมที่ตนได้กระทำไว้สามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกับโจโฉ แสดงให้เห็นความเชื่อเรื่องบุญกรรมที่ได้ทำมา 3. สะท้อนเรื่องความเชื่อของคนในสังคม เช่น คุณค่าด้านสังคม 1.สะท้อนแนวคิดเกี่ยวกับการทำสงครามของคนจีน เช่น การทำสงครามนั้นมิใช่ใช้กำลังทหารเพียงอย่างเดียว การทำสงคราม นอกจากการใช้กำลัง ทหารยังต้องอาศัยสติปัญญาและเล่ห์เหลี่ยมกลอุบายเป็นสำคัญ จึงจะสามารถเอาชนะข้าศึก ศัตรูได้ดังเช่น ตอนที่เทียหยกวางกลอุบายล่อล่วงให้กวนอูออกจากเมืองแห้ฝือ เพื่อให้ ทหารโจโฉเข้ายึดเมืองแห้ฝือ และก็ทำได้สำเร็จ 2.สะท้อนค่านิยมในการประพฤติปฏิบัติของคนในสังคม เช่น ค่านิยมเรื่องความ ซื่อสัตย์จากเรื่องสามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกับโจโฉสะท้อนให้เห็นค่านิยมความซื่อสัตย์ ได้เด่นชัดที่สุด กวนอูถือเป็นตัวละครสำคัญที่สะท้อนให้เห็นค่านิยมเรื่องความซื่อสัตย์ บทบาทและพฤติกรรมของกวนอูไม่ว่าจะแสดงออกต่อภรรยาของเล่าปี่หรือต่อโจโฉก็ล้วนแต่ สนับสนุนค่านิยมเรื่องความซื่อสัตย์ทั้งสิ้น 4.สะท้อนค่านิยมเรื่องความซื่อสัตย์และกตัญญูเห็นได้จากตัวละครในเรื่องที่ยกย่อง การกระทำของอิเยียงที่ภักดีจนยอมแก้แค้นพร้อมสละชีวิตเพื่อคิเป๊ก รวมทั้งการยกย่องกวนอูผู้ ภักดีต่อเล่าปี่ 17
คุณค่าด้านสังคม การจัดเลี้ยง การจัดเลี้ยงเป็นเอกลักษณ์ของคนจีน ในสังคมจีนไม่ว่าจะในโอกาสแสดง ความยินดีต้อนรับ หรือขอบคุณมักจะจัดอาหารเลี้ยงกันเป็นประจำจนกลายเป็น ประเพณีไปโดยปริยาย การให้ของกำนัล การให้ของกำนัลเป็นสิ่งที่ชาวจีนทำกันในเกือบทุกโอกาสจากเรื่องจะเห็น ได้ว่า โจโฉให้เครื่องเงิน เครื่องทอง เสื้อผ้าดีๆ และให้ผ้าแพรขาวอย่างดีแก่กวนอูเพื่อ ทำถุงใส่หนวด การให้ของกำนัลเช่นนี้เป็นกลวิธีหนึ่งที่ชาวจีนนิยมกระทำเพื่อเป็นเครื่อง ผูกใจ 4.สะท้อนเกี่ยวกับขนบธรรมเนียมประเพณีต่าง ๆ ของสังคมจีน เช่น 18
ข้อคิด ความซื่อสัตย์สุจริต ซึ่งเป็นคุณธรรมข้อแรกที่เราสามารถมองเห็นได้เลย จากเรื่องนี้โดยตัวละครที่ผมประทับใจ ก็คือ กวนอูซึ่งมีอยู่ตอนหนึ่งต้อง ไปอยู่กับโจโฉ และโจโฉก็ทำนุบำรุงเป็นอย่างดีแต่กวนอูก็ไม่ได้คิดแปรพรรค เลย กลับคิดถึงแต่เล่าปี่ตลอดเวลา และพยายามที่จะหนีจากโจโฉให้ได้ ความกล้าหาญ ในเรื่องสามก๊กนั้น ขุนศึกแต่ละคนนั้นจะมีความกล้าหาญ มาก ความตายเป็นเรื่องที่เล็กมากสำหรับพวกเขาเหล่านั้น เช่นมีอยู่ตอน หนึ่ง แฮหัวตุ้น ทหารของโจโฉ ถูกเกาทัณฑ์ยิงเข้าที่ตาข้างหนึ่ง แทนที่ เขาจะตกใจกลัว เขากลับดึงลูกเกาทัณฑ์ออกโดยมีลูกตาติดออกมาด้วย และ ไปสู้รบต่อโดยเหมือนกับไม่มีอะไรเกิดขึ้น เป็นภาพที่น่าประทับใจยิ่งนัก ความสามัคคีเห็นได้จากกองทัพในเรื่องทั้งหลาย ต้องมีการปลุกระดมให้ มีความฮึกเหิมเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน จึงจะชนะข้าศึกได้ ความอ่อนน้อมถ่อมตน เล่าปี่เป็นตัวละครที่แสดงถึงคุณธรรมข้อนี้ได้อย่าง ชีัดเจน เหมือนกับว่าเขาพร้อมที่จะเป็นมิตรกับทุกคน ความอดทน สังเกตได้จาก การที่ขุนศึกได้รับบาดเจ็บ ก็ยังจะต้องมีความ อดทนต่อความเจ็บปวดจากบาดแผลที่ได้รับ และบางทีก็ต้องออกศึกทั้ง ๆ ที่ยังบาดเจ็บอยู่ ความกตัญญูรู้คุณคน ดังในตอนที่กวนอูหลีกทางให้โจโฉ แม้ว่าจะเป็น ศัตรูก็ตาม 1. 2. 3. 4. 5. 6. 19
กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 1 ปิดปิ ฟ้า ฟ้ ข้า ข้ มทะเล (瞞天過海∕瞒天过海, MÁN TIĀN GUÒ HǍI) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 2 ล้อมเว่ยช่วช่ยเจ้า (圍魏救趙∕围魏救赵, WÉI WÈI JIÙ ZHÀO) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 3 ยืม ยื ดาบฆ่าฆ่คน (借⼑殺⼈∕借⼑杀⼈, JIÈ DĀO SHĀ RÉN) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 4 รอซ้ำ ยามเปลี้ย (以逸待勞∕以逸待劳, YǏ YÌ DÀI LÁO) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 5 ตีชิงชิตามไฟ (趁⽕打劫/趁⽕打劫, CHÈN HUǑ DǍ JIÉ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 6 ส่งส่เสีย สี งบูรพาฝ่าฝ่ตีประจิม (聲東擊西∕声东击西, SHĒNG DŌNG JĪ XĪ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 7 มีใมี นไม่มีม่ มี(無中⽣有∕⽆中⽣有, WÚ ZHŌNG SHĒNG YǑU) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 8 ลอบตีเฉินฉิชังชั (明修棧道,暗渡陳倉∕明修栈道,暗渡陈仓, MÍNG XIŪ ZHÀN DÀO, ÀN DÙ CHÉN CĀNG) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 9 ดูไดูฟชายฝั่งฝั่ (隔岸觀⽕∕隔岸观⽕, GÉ ÀN GUĀN HUǑ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 10 ซ่อซ่นดาบในรอยยิ้มยิ้ (笑裏藏⼑∕笑⾥藏⼑, XIÀO LǏ CÁNG DĀO) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 11 หลี่ตายแทนเถา (李代桃僵, LǏ DÀI TÁO JIĀNG) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 12 จูงแพะติดมือ มื (順⼿牽⽺∕顺⼿牵⽺, SHÙN SHǑU QIĀN YÁNG) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 13 ตีหญ้า ญ้ให้งู ห้ ตื่งูตื่น (打草驚蛇∕打草惊蛇, DÁ CǍO JĪNG SHÉ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 14 ยืม ยื ซากคืนชีพ ชี (借屍還魂∕借⼫还魂, JIÈ SHĪ HUÁN HÚN) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 15 ล่อเสือ สื ออกจากถ้ำ (調⻁離⼭∕调⻁离⼭, DIÀO HǓ LÍ SHĀN) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 15 ล่อเสือ สื ออกจากถ้ำ (調⻁離⼭∕调⻁离⼭, DIÀO HǓ LÍ SHĀN) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 16 แสร้ง ร้ปล่อยเพื่อ พื่ จับ (欲擒故縱∕欲擒故纵, YÙ QÍN GŪ ZÒNG) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 17 โยนกระเบื้อ บื้ งล่อหยก (拋磚引⽟∕抛砖引⽟, PĀO ZHUĀN YǏN YÙ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 18 จับโจรเอาหัวหัโจก (擒賊擒王∕擒贼擒王, QÍN ZÉI QÍN WÁNG) 36 กลยุทธ์ 20
กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 19 ถอนฟืน ฟื ใต้กระทะ (釜底抽薪/釜底抽薪, FǓ DǏ CHŌU XĪN) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 20 กวนน้ำ จับปลา (渾⽔摸⿂∕浑⽔摸⻥ OR 混⽔摸⻥, HÚN SHUǏ MŌ YÚ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 21 จักจั่นลอกคราบ (⾦蟬脱殼∕⾦蝉脱壳, JĪN CHÁN TUŌ QIÀO) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 22 ปิดปิประตูจัตูจับโจร (關⾨捉賊∕关⻔捉贼, GUĀN MÉN ZHUŌ ZÉI) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 23 คบไกลตีใกล้ (遠交近攻∕远交近攻, YUǍN JIĀO JÌN GŌNG) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 24 ยืม ยื ทางพรางกล (假道伐虢/假道伐虢, JIǍ DÀO FÁ GUÓ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 25 ลักขื่อ ขื่ เปลี่ยนเสา (偷梁換柱∕偷梁换柱, TŌU LIÁNG HUÀN ZHÙ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 26 ชี้ต้ ชี้ ต้ นหม่อม่นด่าต้นไหว (指桑罵槐∕指桑骂槐, ZHǏ SĀNG MÀ HUÁI) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 27 แสร้ง ร้ ทำ บอแต่ไม่บ้ม่า บ้ (假痴不癲∕假痴不癫, JIǍ CHĪ BÙ DIĀN) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 28 ขึ้น ขึ้ บ้า บ้ นชักชับันบั ได (上屋抽梯, SHÀNG WŪ CHŌU TĪ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 29 ต้นไม้ผ ม้ ลิดอก (樹上開花∕树上开花, SHÙ SHÀNG KĀI HUĀ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 30 สลับแขกเป็น ป็ เจ้าบ้า บ้ น (反客為主∕反客为主, FǍN KÈ WÉI ZHǓ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 31 กลสาวงาม (美⼈計∕美⼈计, MĚI RÉN JÌ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 32 กลเปิดปิเมือ มื ง (空城計∕空城计, KŌNG CHÉNG JÌ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 33 กลไส้ศึ ส้ ก ศึ (反間計∕反间计, FǍN JIÀN JÌ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 34 กลทุกทุข์ก ข์ าย (苦⾁計∕苦⾁计, KǓ RÒU JÌ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 35 กล ลูกลูโซ่ (連環計∕连环计, LIÁN HUÁN JÌ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 35 กลลูกลูโซ่ (連環計∕连环计, LIÁN HUÁN JÌ) กลยุทธ์ที่ ธ์ที่ 36 หนีคื นี คื อยอดกลยุทธ์ (⾛為上策∕⾛为上策, ZǑU WÉI SHÀNG CE) หมายเหตุ : ชื่อหนังสือ : 36 กลยุทธ์ในสามก๊ก ผู้แต่ง : บุญศักดิ์แสงระวี 21
สำ นวน ไทย จีน จี “ หยืนจงหลี่ปู้หม่าจงชื่อทู่ ”หมายถึง ยอดคนต้องลิโป้ยอดม้าต้องเซ็กเธาว์ ความ แข็งแกร่งที่กลายเป็นตำนาน “ซัวเฉาเชา เฉาเชาจิ้วเต้า”หรือ"พูดถึงโจโฉ โจโฉก็มา" หมายถึง เมื่อเรากำลังพูดถึงบุคคล ใดอยู่ บุคคลนั้นก็มาถึงพอดี ตีตนก่อนไข้หรือตีตนตายก่อนไข้ หมายถึง กังวลทุกข์ร้อนหรือหวาด กลัวในเรื่องที่ยังไม่เกิดขึ้น ได้ใหม่ลืมเก่า หมายถึง ได้ดีแล้วลืม บุญคุณ จะบุกนํ้าลุยไฟ หมายถึง พยายาม ฝ่าฟันอันตรายไป 22
กริ่งใจ หมายถึง คลางแคลงใจ กินโต๊ะ หมายถึง กินอาหาร นั่งล้อมโต๊ะ กินน้ำ สบถ หมายถึง กินน้ำ สาบาน เกลือก หมายถึง หากว่า ต้องใจ หมายถึง ถูกใจ เเต่งโต๊ะเลี้ยง หมายถึง จัดเลี้ยงอาหาร ทอดใจใหญ่ หมายถึง ถอนใจด้วยความสิ้นหวัง ปลงใจ หมายถึง ไว้วางใจ เป็นใจประนอมกันเข้า หมายถึง คิดเห็นตรงกัน ยังไม่รู้เเจ้ง หมายถึง ยังไม่รู้เเน่ชัด ลงใจด้วย หมายถึง ยอมปลงใจ เอาใจออกหาก หมายถึง ห่างเหิน เมื่อหน้า หมายถึง ภายหน้า คำ ศัพท์ 23
มาลอง…ทำ แบบ ฝึกหัดกัน สามก๊ก 24
1. วรรณคดีสโมสรในรัชรักาลที่ 6 ยกย่องให้สามก๊กเป็นยอดแห่งอะไร ก. วรรณคดีบทละคร ข. ความเรียรีงเรื่องนิทาน ค. บทละคร ง. ยอดของนิทาน 2. ใครเป็นผู้แปลสามก๊ก ก. เจ้าพระยากำ แพงเพชรอัครโยธิน ข. เจ้าพระยาโกษาธิบดี ค. เจ้าพระยาพระคลัง (หน) ง. เจ้าพระยาวิชาเยน 3. สามก๊กเป็นวรรณคดีที่แต่งขึ้นในสมัยใด ก. กรุงศรีอรียุธยา ข. กรุงธนบุรี ค. กรุงรัตรันโกสินทร์ต ร์ อนต้น ง. กรุงรัตรันโกสินทร์ต ร์ อนกลาง 4. จุดมุ่งหมายในการแปลเรื่องสามก๊กเพื่อ ก. เพื่อเป็นตำ ราการดำ เนินนโยบายการเมืองและยุทธวิธี ข. เพื่อต้องการสร้าร้งวรรณคดีจากเรื่องต่างประเทศ ค. เพื่อต้องการเผยแพร่ชื่ร่ ชื่อเสียงของกวีและคณะผู้แปล ง. เพื่อต้องการเป็นการบันทึกประวัติศาสตร์ข ร์ องชาติ 5. ใครเป็นผู้แต่งสามก๊กฉบับภาษาจีน ก. เม่าจงกัง ข. กิมเสี่ยถ่าง ค. ล่อกวนตง ง. จางซุนกวง 6. ข้อใดไม่เกี่ยวข้องกับก๊กใหญ่ทั้ง 3 ก. โจโฉ ตั้งตนที่เมืองหลวง ข. สุมาอี้ ตั้งตนที่เมืองปักกิ่ง ค. ซุนกวน ตั้งตนที่เมืองกังตั๋ง ง. เล่าปี่ ตั้งตนที่เมืองเสฉวน 7. จ๊กก๊ก หมายถึง ก๊ก ของใคร ก. โจโฉ ข. สุมาอี้ ค. ซุนกวน ง. เล่าปี่ เเบบฝึกหัก 25
8. ง่อก๊ก หมายถึง ก๊ก ของใคร ก. โจโฉ ข. สุมาอี้ ค. ซุนกวน ง. เล่าปี่ 9. วุ่ยก๊ก หมายถึง ก๊ก ของใคร ก. โจโฉ ข. สุมาอี้ ค. ซุนกวน ง. เล่าปี่ 10. กวนอู เป็นเจ้าเมืองปกครองของใคร ก. เมืองชีจิ๋ว ข. เมืองกิจิ๋ว ค. เมืองกังตั๋ง ง. เมืองแห้ฝือ 11. ใครเป็นผู้มาเกลี้ยกล่อมกวนอูให้ไปอยู่กับโจโฉ ก. สุมาอี้ ข. อ้วนเสี้ยว ค. ตังสิน ง. เตียวเลี้ยว 12. “อุปมาเหมือนลูกนกอันขนปีกยังไม่ขึ้นพร้อร้ม ” เป็นคำ กล่าวของใคร กล่าวถึงใคร ก. อ้วนเสี้ยว กล่าวถึง ตังสิน ข. เทียหยก กล่าวถึง โจโฉ ค. โจโฉ กล่าวถึง เล่าปี่ ง. เตียนห้อง กล่าวถึง ม้าใช้ 13. เหตุใดโจโฉจึงคิดให้คน ไปเกลี้ยกล่อมกวนอูมาเป็นพวก ก. เพราะกวนอูมีความซื่อสัตย์ ข. เพราะกวนอูมีความสามารถในกลอุบาย ค. เพราะกวนอูเป็นผู้ที่มีสติปัญญาดีเลิศ ง. เพราะกวนอูมีความกล้าหาญชำ นาญในการรบ 14. “ ท่านได้มีคุณช่วยข้าพเจ้าไว้ บัดนี้ท่านมีความทุกข์ใหญ่หลวง ข้าพเจ้า จึงอุตส่าห์ขึ้นมาหวังจะแทนคุณท่าน ” ข้อความข้างต้นเป็นคำ กล่าวของใคร กับใคร ก. โจโฉกับกุยแก ข. เตียวเลี้ยวกับกวนอู ค. เล่าปี่กับเตียวหุย ง. อ้วนเสี้ยวกับเล่าปี่ 26
15. “ ตัวเราก็มิได้รักรั ชีวิต อันความตายอุปมาเหมือนนอนหลับ ” เป็นคำ กล่าวของใคร ก. โจโฉ ข. กวนอู ค. เล่าปี่ ง. เตียวหุย 16. “ ซึ่งท่านว่าทั้งนี้โทษมีอยู่กับตัวท่านถึงสามประการ คนทั้งปวงจะล่วง ครหานินทาท่านได้ ” ท่านในที่นี้หมายถึงใคร ก. โจโฉ ข. กวนอู ค. เล่าปี่ ง. เตียวหุย 17.ข้อใดไม่เกี่ยวข้องกับเหตุผลสามประการที่เตียวเลี้ยวเกลี้ยกล่อมกับ กวนอู ก. กวนอู ควรรักรัษาชีวิตและครอบครัวรัของตนเองเอาไว้ ข. หากกวนอูต้องตาย เล่าปี่และเตียวหุยต้องตายตามไปด้วย ค. เล่าปี่ฝากครอบครัวรัไว้กับกวนอู หากกวนอูตายไปใครจะดูแล ครอบครัวรัของเล่าปี่ ง. กวนอูควรรักรัษาชีวิตไว้เพื่อช่วยเล่าปี่ทำ สงครามต่อไป 18. “ถึงมาตรว่าท่านจะได้ความลำ บากก็อุปมาเหมือนหนึ่งลุยเพลิงอันลุก แลข้ามพระมหาสมุทรอันกว้างใหญ่ ก็จะลือชาปรากฏชื่อเสียงท่านไปภาย หน้า ว่าเป็นชาติทหารมีใจสัตย์ซื่อกตัญญูต่อแผ่นดิน” ข้อความข้างต้นเป็น คำ กล่าวของใคร ก. โจโฉกับกุยแก ข. เตียวเลี้ยวกับกวนอู ค. เล่าปี่กับเตียวหุย ง. อ้วนเสี้ยวกับเล่าปี่ 19. ข้อใดมิใช่ข้อเสนอของกวนอูต่อโจโฉ ก. ขอเป็นข้าพระเจ้าเหี้ยนเต้ ข. ขอพระราชทานเบี้ยหวัดของเล่าปี่ แก้ภรรยาของเล่าปี่และห้ามผู้ใด เข้าออกถึงประตูที่อยู่ได้ ค. ขอให้โจโฉนำ ตนเองเข้าเฝ้าพระเจ้าเหี้ยนเต้ ง. ถ้าพบเล่าปี่ ก็จะกลับไปอยู่กับเล่าปี่ เพราะสาบานเป็นพี่น้องกัน 27
20.เหตุใดโจโฉจึงให้กวนอูกับภรรยาเล่าปี่ทั้งสองคนนั้นอยู่เรื่อนเดียวกัน ก. หวังว่าจะทำ ให้กวนอูกับภรรยาเล่าปี่แตกคอกัน ข. หวังว่าจะทำ ให้กวนอูเสื่อมเสียชื่อเสียง ค. หวังว่ากวนอูจะเกิดความรำ คาญในภรรยาเล่าปี่ ง. หวังว่ากวนอูจะคิดร้าร้ยกับภรรยาเล่าปี่ 21. “ฝ่ายโจโฉทำ นุบำ รุงกวนอูมิให้อนาทร สามวันแต่งโต๊ะไปให้ครั้งหนึ่ง ห้าวันครั้งหนึ่ง” คำ ว่า แต่งโต๊ะ ในที่นี้หมายถึง ก. ตกแต่งโต๊ะให้สวยงาม ข. มอบโต๊ะที่สวยงามให้กับกวนอู ค. จัดอาหารเลี้ยงให้กับกวนอู ง. จัดอาหารให้ภรรยาเล่าปี่ 22. “โจโฉเห็นกวนอูห่มผ้าขาด โจโฉจึงเอาเสื้ออย่างดีให้กวนอู กวนอูรับรั เอาเสื้อแล้ว จึงเอาเสื้อใหม่นั้นใส่ชั้นใน เอาเสื้อเก่านั้นใส่ชั้นนอก” เหตุที่ กวนอูทำ เช่นนั้น เพื่อเลี่ยงข้อครหาเรื่องใด ก. ผ้าขี้ริ้วห่อทอง ข. เห่อของใหม่ ค. ได้ใหม่แล้วลืมเก่า ง. ถูกทุกข้อที่กล่าวมา 23.พระเจ้าเหี้ยนเต้ พระราชทานชื่อใหม่ให้กวนอูว่า ก.แฮหัวตุ้น ข. ซิหลง ค. อิกิ๋ม ง. บิเยียงก๋ง 24.ชื่อใหม่ที่พระเจ้าเหี้ยนเต้ พระราชทานชื่อให้กวนอูนั้น แปลเป็นภาษา ไทยว่า ก. จงรักรัภักดี ข. ซื่อตรง กตัญญู ค. เจ้าหนวดงาม ง. กล้าหาญ 25.โจโฉมอบม้าเซ็กเธาว์ ให้แก่กวนอู ม้าตัวนี้เคยเป็นม้าของใคร ก. จูล่ง ข. ลิโป้ ค. จิวยี่ ง. ม้าใช้ 28
26.เหตุใดกวนอูจึงมีความยินดีรักรัม้ามากกว่าทรัพรัย์สินที่โจโฉให้ ก. เพราะม้าตัวนี้มีลักษณะพิเศษหลายประการ ข. เพราะม้าตัวดังกล่าวเป็นม้าที่กวนอูอยากได้มานานแล้ว ค. เพราะมีกำ ลังมาก สามารถเดินทางได้ไกล กวนอูจะได้ขี่ไปหาเล่าปี่ ได้ ง. เพราะม้าตัวดังกล่าวเป็นม้าที่มีสายพันธุ์ดี มีความอดทนเป็นเลิศ 26. “ธรรมดาเกิดเป็นชายได้รู้จัรู้จักที่หนักที่เบา ถ้าผู้ใดมิได้รู้จัรู้จักที่หนักที่เบา คนทั้งปวงก็จะล่วงติเตียนว่าผู้นั้นหาสติปัญญาไม่” คำ กล่าวข้างต้นเป็นคำ กล่าวของใครกับใคร ก. โจโฉกับกุยแก ข. เตียวเลี้ยวกับกวนอู ค. เล่าปี่กับเตียวหุย ง. อ้วนเสี้ยวกับเล่าปี่ 28.จากข้อ 27 ที่หนักที่เบา หมายความว่าอย่างไร ก.หน้าที่ ข. บุญคุณ ค. ความจงรักรัภักดี ง. ความกตัญญูกตเวที 29.ใครเป็นผู้แนะโจโฉไม่ให้กวนอูออกไปรบ ก. ซุนฮก ข. เตี้ยวเลี้ยว ค. กุยแก ง. เคาทู 30.จากเรื่อง กวนอูได้รับรัการยกย่องในเรื่องใด ก. ความกล้าหาญ ข. ความจงรักรัภักดี ค.ความมานะ อดทน ง.ความซื่อสัตย์ 31.ข้อเสนอของกวนอูข้อใดที่โจโฉไม่ยินยอม จนเตียวเลี้ยวต้องยกนิทาน ขึ้นมาอ้าง ก. ขอเป็นข้าพระเจ้าเหี้ยนเต้ ข. ขอพระราชทานเบี้ยหวัดของเล่าปี่ แก้ภรรยาของเล่าปี่และห้ามผู้ใด เข้าออกถึงประตูที่อยู่ได้ ค. ขอให้โจโฉนำ ตนเองเข้าเฝ้าพระเจ้าเหี้ยนเต้ ง. ถ้าพบเล่าปี่ ก็จะกลับไปอยู่กับเล่าปี่ เพราะสาบานเป็นพี่น้องกัน 29
1 1 - ง 1 2 - ค 1 3 - ง 1 4 - ข 1 5 - ข 1 6 - ข 1 7 - ก 1 8 - ข 1 9 - ค 2 0 - ง 1 - ข 2 - ค 3 - ค 4 - ก 5 - ค 6 - ข 7 - ง 8 - ค 9 - ก 1 0 - ง 2 1 - ค 2 2 - ค 2 3 - ง 2 4 - ค 2 5 - ข 2 6 - ค 2 7 - ข 2 8 - ค 2 9 - ก 3 0 - ง 3 1 - ง เ ฉ ล ย เ เ บ บ ฝึ ก หั ด 3 0
รองศาสตราจารย์จิตตนิภา ศรีไสย์.//วรรณคดีและ. วรรณกรรม ม.6.//สถานบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ(พว):/ บริษัท พัฒนาคุณภาพวิชาการ(พว)จำกัด,/พ.ศ.๒๕๖๖. บรรณานุกรม lucky Thank you สามก๊กวิทยา.(ม.ป.ป)//สามก๊ก ม.6 ตอน กวนอูไปรับ กับโจโฉ.(ออนไลน์)./สืบค้น 20 มิถุนายน พ.ศ. 2566,//ได้จาก : https://www.samkok911.com good boy Bye Bye หนังสือเรีย รี น เว็บไซต์ กวนอู 31
เพราะแสวงหา มิใช่เพราะรอคอย เพราะเชี่ยวชาญ มิใช่เพราะโอกาส เพราะสามารถ มิใช่เพราะโชคช่วย ดังนี้แล้ว “ลิขิตฟ้าหรือจะสู้มานะตน”