อภิธานศัพท์ QA สุภาดา.

อภิธานศัพท์

การประกันคุณภาพการศึกษา
QA glossary

คำนำ

ตามเจตนารมณ์แห่งพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับ ที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๕๕ หมวด ๖ มาตรา
๔๕ กำหนดให้มีสำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา(องค์การมหาชน)หรือ สมศ.ทำหน้าที่พัฒนาเกณฑ์วิธีการ
ประเมินคุณภาพภายนอกและทำการประเมินผลการ จัดการศึกษาเพื่อให้มีการตรวจ สอบคุณภาพของสถานศึกษาโดยคำ นึงถึงความ
มุ่งหมายหลักการและแนวทางจัดการศึกษาในแต่ละระดับในการประเมินคุณภาพภายนอก สมศ.ใช้รูปแบบกัลยาณมิตร ประเมินโดย
ประสงค์ที่จะให้เป็นการประเมินเพื่อพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาของชาติ เพื่อให้เกิดวิถีชีวิตคุณภาพ และสังคมได้ตระหนัก
ว่าการศึกษาเป็นความรับผิดชอบร่วมกันของทุกภาคส่วน ระบบการประกันคุณภาพมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหลายฝ่ายและแต่ละหน่วย
งานได้นิยามศัพท์ขึ้นตามความจำเป็นของการใช้งานสมศ. ในฐานะที่เป็นองค์กรรับผิดชอบการประเมินคุณภาพการศึกษาของชาติจึง
จัดทำหนังสืออภิธานศัพท์การประกันคุณภาพการศึกษา (QA Glossary) ขึ้นเพื่อสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องในการดำเนินงานประกัน
คุณภาพการศึกษาใช้เป็นคู่มือของสถานศึกษารวมถึงผู้ประเมินและผู้ที่เกี่ยวข้องในระบบการประกันคุณภาพการศึกษาทุกระดับสมศ.
ขอขอบคุณผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่ายที่ร่วมกันจัดทำหนังสืออภิธานศัพท์การประกันคุณภาพ การศึกษาเล่มนี้และหวังเป็นอย่างยิ่งว่า
หนังสือเล่มนี้จะเป็นประโยชน์ต่อการดำเนินงานด้านการประกันคุณภาพ การศึกษาให้เกิดประสิทธิภาพและประสบความสำเร็จตามจุด
มุ่งหมายต่อไป

สารบัญ

สารบัญ
คำศัพท์
หมวดคำศัพท์
ห ม ว ด ก 1 . ก ร อ บ ม า ต ร ฐ า น คุ ณ วุ ฒิ ( T h a i Q u a l i f i c a t i o n s F r a m e w o r k) 2 . ก ร อ บ ม า ต ร
ฐ า น คุ ณ วุ ฒิ อ า ว ก ษ า แ ง ช า ( T h a i Q u a l i f i c a t i o n s F r a m e w o r k f o r V o c a t i o n a l E d u
cation)3.กรอบมาตรฐานณระบดมกษาแงชา(ThaiQualificationsFrameworkf
orHigherEducation)4.การดการเยนเนเยนเนญ(Learner–centeredApproac
h)5.กระบวนการเบอลเนมาตรฐาน(StandardizedDataCollectionProcess)6.
ก ร ะ บ ว น ก า ร ป ร ะ เ น ณ ภ า พ ภ า ย น อ ก ( E xt e r n a l Q u a l i t y A s s e s s m e n t P r o c e s s ) 7 . ก
ล ท ( S t r a t e g y ) 8 ก ร ะ บ ว น ก า ร ป ร ะ เ น ณ ภ า พ ภ า ย น อ ก ( E xt e r n a l Q u a l i t y A s s e s s m e
ntProcess)9.กมสาระการเยนภาษาางประเทศ(ForeignLanguagesLearningA
rea)10.กมสาระการเยนภาษาไทย(ThaiLanguageLearningArea)

สารบัญ

สารบัญ

สารบัญ

สารบัญ

หมวก ก1.กรอบมาตรฐานคุณวุฒิ (Thai Qualifications Framework)

หมายถึง มาตรฐานเพื่อการประกันคุณภาพของผู้เรียนในแต่ละระดับคุณวุฒิและสาชาวิชาเพื่อใช้เป็นหลักในการจัดทำมาตรฐาน
ด้านต่างๆ เพื่อให้การจัดการศึกษามุ่งสู่เป้าหมายเดียวกันในการผลิตผู้สำเร็จการศึกษาได้อย่างมีคุณภาพ
2. กรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแห่งชาติ (Thai Qualifications Framework for Vocational Education)
หมายถึง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแห่งชาติฉบับ พ.ศ. 2552 ต้องครอบคลุมอย่างน้อย 3 ด้าน คือ
1) มีคุณธรรมจริยธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพและกิจนิสัยที่เหมาะสมในการทำงาน
2) มีทักษะการสื่อสารการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ การพัฒนาการเรียนรู้และการปฏิบัติงาน การทำงานร่วมกับผู้อื่น
การใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การประยุกต์ใช้ตัวเลข การจัดการและการพัฒนางาน
3) มีสมรรถนะตามมาตรฐานอาชีพสาขาวิชาในระดับคุณวุฒิการศึกษาวิชาชีพ
3. กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ ( Thai Qualifications Framework for Higher Education)
หมายถึง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติฉบับ พ.ศ. 2552 ต้อง ครอบคลุมอย่างน้อย 5 ด้าน คือ
1)ด้านคุณธรรม จริยธรรม 2)ด้านความรู้ 3)ด้านทักษะ ทางปัญญา4)ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ
5) ด้านทักษะการวิเคราะห์เชิงตัวเลข การสื่อสาร และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศสำหรับสาขา/สาขาวิชาที่เน้นทักษะทางปฏิบัติ
ต้องเพิ่มมาตรฐานผลการเรียนรู้ด้านทักษะพิสัย การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำ คัญ( Learner – centered Approach)

หมวก ก1.กรอบมาตรฐานคุณวุฒิ (Thai Qualifications Framework)

หมายถึง มาตรฐานเพื่อการประกันคุณภาพของผู้เรียนในแต่ละระดับคุณวุฒิและสาชาวิชาเพื่อใช้เป็นหลักในการจัดทำมาตรฐาน
ด้านต่างๆ เพื่อให้การจัดการศึกษามุ่งสู่เป้าหมายเดียวกันในการผลิตผู้สำเร็จการศึกษาได้อย่างมีคุณภาพ
2. กรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแห่งชาติ (Thai Qualifications Framework for Vocational Education)
หมายถึง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแห่งชาติฉบับ พ.ศ. 2552 ต้องครอบคลุมอย่างน้อย 3 ด้าน คือ
1) มีคุณธรรมจริยธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพและกิจนิสัยที่เหมาะสมในการทำงาน
2) มีทักษะการสื่อสารการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ การพัฒนาการเรียนรู้และการปฏิบัติงาน การทำงานร่วมกับผู้อื่น
การใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การประยุกต์ใช้ตัวเลข การจัดการและการพัฒนางาน
3) มีสมรรถนะตามมาตรฐานอาชีพสาขาวิชาในระดับคุณวุฒิการศึกษาวิชาชีพ
3. กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ ( Thai Qualifications Framework for Higher Education)
หมายถึง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติฉบับ พ.ศ. 2552 ต้อง ครอบคลุมอย่างน้อย 5 ด้าน คือ
1)ด้านคุณธรรม จริยธรรม 2)ด้านความรู้ 3)ด้านทักษะ ทางปัญญา4)ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ
5) ด้านทักษะการวิเคราะห์เชิงตัวเลข การสื่อสาร และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศสำหรับสาขา/สาขาวิชาที่เน้นทักษะทางปฏิบัติ
ต้องเพิ่มมาตรฐานผลการเรียนรู้ด้านทักษะพิสัย การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำ คัญ( Learner – centered Approach)

หมวก ก1.กรอบมาตรฐานคุณวุฒิ (Thai Qualifications Framework)

หมายถึง มาตรฐานเพื่อการประกันคุณภาพของผู้เรียนในแต่ละระดับคุณวุฒิและสาชาวิชาเพื่อใช้เป็นหลักในการจัดทำมาตรฐาน
ด้านต่างๆ เพื่อให้การจัดการศึกษามุ่งสู่เป้าหมายเดียวกันในการผลิตผู้สำเร็จการศึกษาได้อย่างมีคุณภาพ
2. กรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแห่งชาติ (Thai Qualifications Framework for Vocational Education)
หมายถึง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแห่งชาติฉบับ พ.ศ. 2552 ต้องครอบคลุมอย่างน้อย 3 ด้าน คือ
1) มีคุณธรรมจริยธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพและกิจนิสัยที่เหมาะสมในการทำงาน
2) มีทักษะการสื่อสารการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ การพัฒนาการเรียนรู้และการปฏิบัติงาน การทำงานร่วมกับผู้อื่น
การใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การประยุกต์ใช้ตัวเลข การจัดการและการพัฒนางาน
3) มีสมรรถนะตามมาตรฐานอาชีพสาขาวิชาในระดับคุณวุฒิการศึกษาวิชาชีพ
3. กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ ( Thai Qualifications Framework for Higher Education)
หมายถึง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติฉบับ พ.ศ. 2552 ต้อง ครอบคลุมอย่างน้อย 5 ด้าน คือ
1)ด้านคุณธรรม จริยธรรม 2)ด้านความรู้ 3)ด้านทักษะ ทางปัญญา4)ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ
5) ด้านทักษะการวิเคราะห์เชิงตัวเลข การสื่อสาร และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศสำหรับสาขา/สาขาวิชาที่เน้นทักษะทางปฏิบัติ
ต้องเพิ่มมาตรฐานผลการเรียนรู้ด้านทักษะพิสัย การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำ คัญ( Learner – centered Approach)

หมวก ก1.กรอบมาตรฐานคุณวุฒิ (Thai Qualifications Framework)

หมายถึง มาตรฐานเพื่อการประกันคุณภาพของผู้เรียนในแต่ละระดับคุณวุฒิและสาชาวิชาเพื่อใช้เป็นหลักในการจัดทำมาตรฐาน
ด้านต่างๆ เพื่อให้การจัดการศึกษามุ่งสู่เป้าหมายเดียวกันในการผลิตผู้สำเร็จการศึกษาได้อย่างมีคุณภาพ
2. กรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแห่งชาติ (Thai Qualifications Framework for Vocational Education)
หมายถึง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแห่งชาติฉบับ พ.ศ. 2552 ต้องครอบคลุมอย่างน้อย 3 ด้าน คือ
1) มีคุณธรรมจริยธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพและกิจนิสัยที่เหมาะสมในการทำงาน
2) มีทักษะการสื่อสารการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ การพัฒนาการเรียนรู้และการปฏิบัติงาน การทำงานร่วมกับผู้อื่น
การใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การประยุกต์ใช้ตัวเลข การจัดการและการพัฒนางาน
3) มีสมรรถนะตามมาตรฐานอาชีพสาขาวิชาในระดับคุณวุฒิการศึกษาวิชาชีพ
3. กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ ( Thai Qualifications Framework for Higher Education)
หมายถึง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติฉบับ พ.ศ. 2552 ต้อง ครอบคลุมอย่างน้อย 5 ด้าน คือ
1)ด้านคุณธรรม จริยธรรม 2)ด้านความรู้ 3)ด้านทักษะ ทางปัญญา4)ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ
5) ด้านทักษะการวิเคราะห์เชิงตัวเลข การสื่อสาร และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศสำหรับสาขา/สาขาวิชาที่เน้นทักษะทางปฏิบัติ
ต้องเพิ่มมาตรฐานผลการเรียนรู้ด้านทักษะพิสัย การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำ คัญ( Learner – centered Approach)

หมวก ก1.กรอบมาตรฐานคุณวุฒิ (Thai Qualifications Framework)

หมายถึง มาตรฐานเพื่อการประกันคุณภาพของผู้เรียนในแต่ละระดับคุณวุฒิและสาชาวิชาเพื่อใช้เป็นหลักในการจัดทำมาตรฐาน
ด้านต่างๆ เพื่อให้การจัดการศึกษามุ่งสู่เป้าหมายเดียวกันในการผลิตผู้สำเร็จการศึกษาได้อย่างมีคุณภาพ
2. กรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแห่งชาติ (Thai Qualifications Framework for Vocational Education)
หมายถึง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแห่งชาติฉบับ พ.ศ. 2552 ต้องครอบคลุมอย่างน้อย 3 ด้าน คือ
1) มีคุณธรรมจริยธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพและกิจนิสัยที่เหมาะสมในการทำงาน
2) มีทักษะการสื่อสารการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ การพัฒนาการเรียนรู้และการปฏิบัติงาน การทำงานร่วมกับผู้อื่น
การใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การประยุกต์ใช้ตัวเลข การจัดการและการพัฒนางาน
3) มีสมรรถนะตามมาตรฐานอาชีพสาขาวิชาในระดับคุณวุฒิการศึกษาวิชาชีพ
3. กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ ( Thai Qualifications Framework for Higher Education)
หมายถึง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติฉบับ พ.ศ. 2552 ต้อง ครอบคลุมอย่างน้อย 5 ด้าน คือ
1)ด้านคุณธรรม จริยธรรม 2)ด้านความรู้ 3)ด้านทักษะ ทางปัญญา4)ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ
5) ด้านทักษะการวิเคราะห์เชิงตัวเลข การสื่อสาร และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศสำหรับสาขา/สาขาวิชาที่เน้นทักษะทางปฏิบัติ
ต้องเพิ่มมาตรฐานผลการเรียนรู้ด้านทักษะพิสัย การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำ คัญ( Learner – centered Approach)

หมวก ก1.กรอบมาตรฐานคุณวุฒิ (Thai Qualifications Framework)

หมายถึง มาตรฐานเพื่อการประกันคุณภาพของผู้เรียนในแต่ละระดับคุณวุฒิและสาชาวิชาเพื่อใช้เป็นหลักในการจัดทำมาตรฐาน
ด้านต่างๆ เพื่อให้การจัดการศึกษามุ่งสู่เป้าหมายเดียวกันในการผลิตผู้สำเร็จการศึกษาได้อย่างมีคุณภาพ
2. กรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแห่งชาติ (Thai Qualifications Framework for Vocational Education)
หมายถึง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแห่งชาติฉบับ พ.ศ. 2552 ต้องครอบคลุมอย่างน้อย 3 ด้าน คือ
1) มีคุณธรรมจริยธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพและกิจนิสัยที่เหมาะสมในการทำงาน
2) มีทักษะการสื่อสารการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ การพัฒนาการเรียนรู้และการปฏิบัติงาน การทำงานร่วมกับผู้อื่น
การใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การประยุกต์ใช้ตัวเลข การจัดการและการพัฒนางาน
3) มีสมรรถนะตามมาตรฐานอาชีพสาขาวิชาในระดับคุณวุฒิการศึกษาวิชาชีพ
3. กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ ( Thai Qualifications Framework for Higher Education)
หมายถึง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติฉบับ พ.ศ. 2552 ต้อง ครอบคลุมอย่างน้อย 5 ด้าน คือ
1)ด้านคุณธรรม จริยธรรม 2)ด้านความรู้ 3)ด้านทักษะ ทางปัญญา4)ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ
5) ด้านทักษะการวิเคราะห์เชิงตัวเลข การสื่อสาร และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศสำหรับสาขา/สาขาวิชาที่เน้นทักษะทางปฏิบัติ
ต้องเพิ่มมาตรฐานผลการเรียนรู้ด้านทักษะพิสัย การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำ คัญ( Learner – centered Approach)