Nhung Trang - Hứa Khánh Linh - Đặng Quốc Triệu
Bùi Minh Hiếu - Thiên Kim - Trương Tùng Lâm
Những "bụi vàng"
trong kháng chiến
chống Mỹ
1954-1975
Bản quyền thuộc TO1K63A9
1
Những "bụi vàng"
trong kháng chiến
chống Mỹ
1954-1975
TO1K63A9
2
MỤC LỤC
TRANG
PHONG TRÀO ĐỒNG
KHỞI 1959
5
Mộ t bước ngoặt của
Cách mạ ng miề n Nam
TẾT MẬU THÂN 1968 TRANG
7
"Mộ t cú đậ p lớn để tung
toé ra các khả năng chính
trị" (Lê Duẩn)
TRANG
HIỆP ĐỊNH PARIS
1973
9
Mốc son chói lọ i trên
mặt trậ n ngoạ i giao
CHIẾN DỊCH HỒ CHÍ
TRANG
MINH
11
Trậ n quyết chiến
cuối cùng
TRANG
TÀI LIỆU THAM
14 KHẢO
Dễ dàng tra cứu với
mã quét QR
3
Lời ngỏ
Thân gửi bạn,
Trên tay bạn là cuốn Những “bụi vàng” trong kháng chiến
chống Mỹ (1954-1975) - một sản phẩm tâm huyết mà
TO1K63A9 muốn gửi đến bạn.
Ngày 30/4/1975 đã mãi đi vào lịch sử, trở thành một trong
những mốc son chói lọi nhất trong 4000 năm dựng và giữ
nước của dân tộc. Một chiến thắng lớn được góp nên từ nhiều
chiến thắng, sự kiện nhỏ. Đó là sự đồng lòng khởi nghĩa của
nhân dân miền Nam trong phong trào Đồng Khởi, là sự chiến
đấu anh dũng của quân và dân ta vào tết Mậu Thân năm 1968,
là sự quyết liệt của ta trên bàn đàm phán với Hoa Kỳ tại Paris
và là hành động chớp nhoáng trong chiến dịch Hồ Chí Minh.
Tất cả những điều ấy chính là những “bụi vàng” - những điều
nhỏ bé nhưng lại là bước ngoặt quan trọng trong kháng chiến
chống Mỹ.
Với mong muốn mang đến cho các bạn một cái nhìn toàn
diện và khách quan nhất về các chiến dịch quan trọng trong
kháng chiến chống Mỹ, TO1K63A9 quyết định thực hiện dự án
này. Cuốn sách được trình bày dưới dạng Infographic với
những thông tin đầy đủ và cô đọng nhất. Bên cạnh đó cuối
mỗi chiến dịch đều có thêm phần Điểm sáng trong nghệ thuật
quân sự và Bài học kinh nghiệm để các bạn mở rộng thêm kiến
thức ngoài sách giáo khoa. Hy vọng rằng với “đứa con tinh
thần” này, các bạn sẽ có một nguồn tài liệu tham khảo hữu
ích.
Mặc dù đã vô cùng nỗ lực nhưng vì là lần đầu tiên sản xuất
một cuốn sách nên chúng tôi sẽ không thể tránh khỏi những
thiếu sót. Chúng tôi mong rằng sẽ nhận được những lời góp ý
chân thành và tích cực từ các bạn. Mọi thắc mắc, ý kiến đóng
góp xin vui lòng gửi vào hộp thư điện tử:
[email protected].
Cảm ơn và chúc bạn có những giây phút thoải mái, thú vị
khi đọc cuốn sách này!
Nhóm tác giả
"Sự quyến rũ của lịch sử và bài học bí ẩn mà nó cho ta chính là 4
điều này: thời đại nối thời đại trôi qua, chẳng gì thay đổi nhưng
không gì giống như trước nữa"
Aldous Huxley
Phong trào "Đồng Khởi"
Bước ngoặt của Cách mạng
Việt Nam
...Đánh dấu bước chuyển hướng từ thế giữ gìn lực
lượng sang thế tiến công. Từ đây cuộc đấu tranh
cách mạng ở miền Nam không chỉ có hình thức
đấu tranh chính trị mà còn kết hợp với đấu tranh
vũ trang, đẩy quân Mĩ và quản đội Sài Gòn vào
thế bị động lúng túng...
Đội quân tóc dài, lực lượng nồng cốt của phong trào Đồng Khởi
Nguồn: https://www.sggp.org.vn/cong-huong-dong-khoi-tai-sai-gon-gia-
dinh-638943.html 5
Phong trào Ý nghĩa
Đồng Khởi
Tổng quan
I. Thời gian Giáng đòn vào chính sách thực
dân kiểu mới của Mĩ, làm lung lay
• 1959-1960 chính quyền Ngô Đình Diệm.
Đánh dấu bước ngoặt của cách
mạng miền Nam từ giữ gìn lực
II. Địa điểm lượng -> tiến công.
khắp miền Nam (tiêu biểu Nguyên nhân chiến thắng
ở Bến Tre) Đường lối chính trị, quân sự
đúng đắn của Đảng.
III. Kết quả Hậu phương lớn miền Bắc
Sức mạnh của quần chúng nhân
Mặt trận Dân tộc Giải phóng dân
miền Nam thành lập.
Điểm sáng trong nghệ thuật quân sự
Nguyên nhân
Linh hoạt các phương thức đấu
tranh vào thực tiễn từng địa
Sâu xa: phương.
1957 - 1959: Vận dụng tài tình ba mũi giáp
+ Mỹ - Diệm mở rộng chiến dịch “tố công (chính trị, quân sự, binh vận)
cộng, diệt cộng”, tăng cường khủng
bố, đàn áp. Tổ chức “tản cư ngược”.
+ Sắc lệnh “đặt cộng sản ra ngoài vòng
pháp luật”, đạo luật 10/59. “Đội quân tóc dài”
Trực tiếp: Bài học kinh nghiệm
Xây dựng quốc phòng toàn dân,
+ 1/1959: Hội nghị TW Đảng 15 xác toàn diện.
Xây dựng Đảng bộ trong sạch,
định sử dụng bạo lực cách mạng lật đồng bộ, vững mạnh.
đổ Mỹ - Diệm.
Diễn biến
Nổ ra lẻ tẻ ở Vĩnh Thạnh , Bác Ái
, Trà Bồng,...-> lan ra khắp miền
Nam thành cao trào CM, tiêu
biểu là ở Bến Tre
17/1/1960: nổ ra đầu tiên ở Mỏ
Cày - Bến Tre, rồi lan nhanh ra
các tỉnh, huyện khác.
Quần chúng giải tán chính quyền
địch, lập UBND tự quản, lực
lượng vũ trang,...
Lan rộng ra Nam Bộ, Tây
Nguyên, một số nơi ở Trung Bộ.
6
Tổng tiến công Mậu Thân -
"Một cú đập lớn để tung toé ra các khả năng
chính trị" (*)
...Tết Mậu Thân 1968, toàn bộ chiến trường miền Nam
Việt Nam rung chuyển, đế quốc Mỹ đã phải nhận một đòn
"choáng váng đột ngột", chấp nhận ngồi vào bàn đàm phán
tại Paris...
Ban Chỉ huy đơn vị X quân Giải phóng nhận cờ và mệnh lệnh
chiến đấu trước giờ xuất kích
Nguồn: https://nhandan.vn/baothoinay-chinhtri-diemnhan/tran-tien-cong-
tet-mau-than-315718/
(*) trích lời của Tổng bí thư Lê Duẩn
7
Tổng tiến công
Mậu Thân 1968
Tổng quan Ý nghĩa
I. Thời gian Lung lay ý chí xâm lược của Mỹ
• 26/4 - 30/4/1975 Mỹ chấp nhận đàm phán ở Pari
Mĩ phải tuyên bố “phi Mĩ hóa”
chiến tranh xâm lược,
Chấm dứt phá hoại miền Bắc.
II. Địa điểm
Điểm sáng trong nghệ thuật quân sự
• Sài Gòn và các vùng lân cận
III. Lực lượng tham chiến
• Ta: 240.000 quân, 400 xe tăng,
thiết giáp, 420 pháo…
• Địch: 240.000 quân, 625 tăng,
thiết giáp, 400 pháo…
Nguyên nhân Sáng tạo, linh hoạt trong đường
lối và chỉ đạo chiến lược
Kết hợp tốt ba mũi giáp công: vũ
trang, chính trị, binh vận.
Nhận định và so sánh lực lượng Nghệ thuật tiến công = đánh
thay đổi có lợi cho ta chiến lược mới, giành thế bất
Lợi dụng mâu thuẫn trong bầu ngờ, đưa chiến tranh vào thành
cử Tổng thống Mỹ. thị.
Diễn biến Bài học kinh nghiệm
31 - 1 - 1968: mở đầu là cuộc Kết hợp sức mạnh toàn dân, sức
tập kích của quân chủ lực mạnh thời đại và sự ủng hộ quốc tế
vào các đô thị miền Nam vào giải quyết các tranh chấp về chủ
quyền.
Diễn ra qua 3 đợt Xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc
vững mạnh.
Đợt 1 (đêm 30/1 -25/2/1968) Xây dựng tiềm lực quốc phòng -
- Loại khỏi vòng chiến quân sự vững chãi.
đấu nhiều tên địch, phá Luôn quan sát tình hình quốc tế để
hủy nhiều vật chất, kịp thời nắm bắt thời cơ.
phương tiện chiến tranh.
Đợt 2 (tháng 5, 6), Đợt 3
(tháng 8,9): địch đông, ta
gặp khó khăn và tổn thất
Bản đồ
các
cuộc
tấn
công
trong
sự kiện
Mậu
Thân
1968
(Nguồn: Wikipedia) 8
Hiệp định Paris 1973
Mốc son chói lọi trên mặt trận ngoại giao
...Một hiệp định mang tầm vóc cách mạng đã đề lại rất
nhiều tinh hoa và những điều quý giá cho phong trào
cách mạng. Động lực để cách mạng Việt Nam giành
thắng lợi, từng bước “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy
nhào”, mà Bác Hồ kính yêu đã chỉ ra trước lúc Người đi
xa...
Ông Lê Đức Thọ tại lễ ký kết Hiệp định Paris
Nguồn: https://nhandan.vn/baothoinay-vanhoavannghe/phat-song-phim-
tu-lieu-ve-hiep-dinh-paris-322376/
9
Hiệp định Paris
1973
Tổng quan Nội dung hiệp định
I. Thời gian Hoa kì cam kết:
5/1968 - 1/1973 - Tôn trọng độc lập, chủ quyền, thống
nhất và toàn vẹn lãnh thổ VN.
- Chấm dứt chiến tranh phá hoại MB.
II. Địa điểm - Không can thiệp vào công việc nội bộ
Paris (Pháp) của MN.
- Rút quân khỏi căn cứ quân sự.
III. Thành phần tham dự - Góp phần hàn gắn vết thương
thương chiến tranh
• VNDCCH, Mặt trận Dân tộc
giải phóng miền Nam Việt Nam, Hai bên:
Hòa Kì, VNCH. - Ngừng bắn
- Trao trả tù binh, dân thường.
Miền Nam:
Hoàn cảnh - Tự quyết định tương lai chính trị
bằng tổng tuyển cử.
- Thực tế có:
+ 2 chính quyền: CQ CM và CQ SG.
Sau Tổng tiến công và nổi dậy + 2 quân đội.
+ 2 vùng kiểm soát.
Xuân Mậu Thân, Gion-xơn tuyên + 3 lực lượng CT (CM, SG, trung gian).
bó ngừng ném bom phá hoại miền
Bắc. Ý nghĩa
Diễn biến Là thắng lợi: quân sự, chính trị,
ngoại giao.
13/5/1968: đàm phán chính Là kết quả đấu tranh của nhân dân 2
thức diễn ra tại Paris giữa miền.
VNDCCH và Hoa Kì. Mở ra bước ngoặt của cuộc kháng
chiến chống Mĩ.
25/1/1969: 4 bên là VNDCCH, Mĩ công nhận các quyền dân tộc cơ
Mặt trận Dân tộc giải phóng bản.
miền Nam Việt Nam, Hòa Kì, Mĩ rút quân về nước => Tạo điều kiện
VNCH. giái phóng MN
Diễn ra qua 2 giai đoạn Điểm sáng trong nghệ thuật ngoại giao
1968-1972: rơi vào bế tắc Phối hợp nhịp nhàng với chính trị,
quân sự, giữ vững thế chủ động
1972-1973: Đàm phán đi vào trong đàm phán.
thực chất thoả hiệp. Tranh thủ dư luận quốc tế
Liên tục khẳng định tính chất chính
⇉ 27/1/1973: Hiệp định Paris được nghĩa của cuộc kháng chiến chống
kí. Mỹ, lên án tội ác chiến tranh xâm
lược của đế quốc.
Cú bắt tay lịch sử giữa Lê Đức Thọ và Henry
Kissinger Bài học kinh nghiệm
Nguồn: Tạp chí Kiểm sát
Gắn kết chặt chẽ đối ngoại với quốc
phòng, an ninh, kinh tế - xã hội
Độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương
hóa.
Tôn trọng các cam kết quốc tế nhưng
không bao giờ mất cảnh giác.
Tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế nhưng
phải dựa vào sức mình là chính.
10
Chiến dịch Hồ Chí Minh
Trận quyết chiến cuối cùng
...Thời khắc cuối cùng - thời khắc của độc lập, tự do đã đến.
Một chiến thắng vẻ vang, một chiến thắng oanh liệt, một
chiến thắng lịch sử dân tộc sẽ mãi mãi không bao giờ phai
nhạt trong tinh thần tự tôn của dân tôc Việt Nam - một dân
tộc anh dũng, kiên cường...
Xe tăng của quân giải phóng tiến thẳng vào Dinh Độc Lập trưa
30-4-1975
Nguồn: https://ttbc-hcm.gov.vn/vang-mai-ban-hung-ca-11972.html
11
Chiến dịch
Hồ Chí Minh
Tổng quan Nguyên nhân chiến thắng
I. Thời gian Sự sáng suốt, nhạy bén của
Đảng mà tiêu biểu là Bộ
• 26-30/4/1975 Chính trị
Sự chuẩn bị kĩ càng về mọi
mặt (từ đầu 1973)
II. Địa điểm
Sự phối hợp nhịp nhàng giữa
Nam Bộ quân và dân.
III. Lực lượng tham chiến Điểm sáng trong nghệ thuật quân sự
Quân đội nhân dân Việt
Nam
Quân lực VIệt Nam Cộng
hòa
Hoàn cảnh Nghi binh lừa địch
Sau thắng lợi của chiến dịch Tây Kết hợp chiến tranh ngoại giao
Nguyên, Huế - Đà Nẵng để tranh thủ dư luận quốc tế.
Quyết định giải phóng miền Nam
trước mùa mưa (5/1975) của Nghệ thuật tạo ưu thế lực
Đảng. lượng, đánh nhanh thắng
nhanh.
Diễn biến
17h ngày 26/4: chiến dịch bắt Bài học kinh nghiệm
đầu, 5 cánh quân tiến vào trung
tâm Sài Gòn đánh chiếm cơ quan Tranh thủ tối đa điều kiện thuận
đầu não của địch. lợi từ tình hình thế giới -> tạo sức
ngày 30/4: mạnh đẩy mạnh công nghiệp
+ 10h45p: vào Dinh Độc Lập, bắt hóa, hiện đại hóa.
toàn bộ Nội các Sài Gòn, Dương Văn
Minh đầu hàng. Giữ mối liên hệ mật thiết giữa
+ 11h30p: cờ cách mạng tung bay Đảng với Nhân dân
trên nóc Dinh Độc Lập -> chiến dịch
toàn thắng. Kết hợp phát triển kinh tế và xây
dựng Quân đội.
Ý nghĩa lịch sử
Đặt dấu chấm hết cho Chiến
tranh Việt Nam
Tạo điều kiện để ta giải phóng
các tỉnh còn lại -> giải phóng
miền Nam, thống nhất đất
nước.
12
TỔNG KẾT
Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng đã đặt dấu chấm hết
cho Chiến tranh Việt Nam. Sau bao gian nan, vất vả và hy
sinh, cuối cùng dân tộc Việt Nam cũng nhận lại quả ngọt
xứng đáng. Một kỉ nguyên mới đã mở ra - kỉ nguyên của
độc lập, tư do và tiến lên chủ nghĩa xã hội. Nhìn lại cả quá
trình đầy đau thương nhưng cũng oanh liệt ấy, chúng ta
lại nghiệm ra nhiều điều…
Nguyên nhân
thắng lợi
Chủ quan Khách quan
- Sự lãnh đạo sáng suốt, quyết đoán - Sự ủng hộ của dư luận quốc tế,
của Đảng, đứng đầu là chủ tịch Hồ các nước XHCN.
Chí Minh. - Ảnh hưởng của phong trào giải
- Lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết phóng dân tộc trên thế giới.
của nhân dân - Sự phối hợp giúp đỡ lẫn nhau
- Sự ủng hộ , tiếp tế kịp thời Hậu của 3 nước Đông Dương.
phương miền Bắc (điểm khác biết giữa
kháng chiến chống Mỹ và chống Pháp).
Ý nghĩa lịch sử
Dân tộc Thế giới
- Kết thúc 21 năm chống Mỹ, 30 - Cổ vũ phong trào cách mạng thế
năm chiến tranh giải phóng giới
dân tộc. - Tác động đến Mỹ - Thế giới.
- Hoàn thành Cách mạng
DTDCND trong cả nước.
- Chấm dứt sự thống trị của
chủ nghĩa đế quốc
Bài học áp dụng vào địa phương
Phát triển kinh tế - xã hội đi đôi với xây dựng nền an ninh quốc phòng
địa phương
Tuyên truyền, giác ngộ, củng cố niềm tin của nhân dân với sự lãnh đạo
của Đảng.
Cảnh giác, ngăn chặn mọi âm mưu chống phá Cách mạng của thế lực
thù địch qua môi trường Internet.
Xây dựng bộ máy chính quyền địa phương trong sạch và toàn diện
13
Tài liệu tham khảo
Phong trào Đồng Khởii:
Tổng tiến công Mậu Thân:
Hiệp định Pari:
Chiến dịch Hồ Chí Minh:
14
Đội ngũ sản xuất
TO1K63A9
Nội dung
- Nguyễn Thị Nhung Trang
- Đặng Quốc Triệu
- Đặng Hoàng Thiên Kim
Thiết kế bìa
- Bùi Minh Hiếu
- Hứa Khánh Linh
- Trương Tùng Lâm
Thiết kế và trình bày trang sách
- Hứa Khánh Linh
- Trương Tùng Lâm
- Nguyễn Thị Nhung Trang
- Đặng Hoàng Thiên Kim
- Đặng Quốc Triệu
15
16
Cách hữu hiệu nhất để hủy diệt một
dân tộc là phủ nhận và phá hủy sự
thấu hiểu của họ về lịch sử của chính
họ.
George Orwell
Giá: 129.000 VNĐ