007.คุณธรรมกับปรากฏการณ์ทางสังคมไทย

ͧ¤¤ ÇÒÁÃŒÙ

»ÃЪÁØ ÇªÔ Ò¡Òä³Ø ¸ÃÃÁã¹¾×é¹··Õè Ò§Ê§Ñ ¤Á

คำนำ

ในแต่ละวันมีหตกุ ารณ์เกิดขึ้นมากมายทั้งในเชิงบวกและเชงิ ลบ และด้วยบทบาทของสื่อสังคมออนไลน์ใน
ปัจจุบัน ทาให้ข่าวสารข้อมูลถูกส่งต่อและเผยแพร่อย่างรวดเร็ว ซึ่งประเด็นท่ีน่าสนใจคือข่าวสารข้อมูลเหล่านี้
สว่ นมากเปน็ เรอ่ื งอะไร และเปน็ ภาพสะท้อนสังคมไทยในมิติคณุ ธรรมได้อยา่ งไร

จากประเด็นคาถามน้ี ศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) จึงได้ประมวลสถานการณ์ทางสังคมท่ีปรากฏใน
ข่าว ระหว่างเดือนมกราคม – พฤษภาคม 2562 ออกมาเป็น “10 ปรากฏการณ์คุณธรรม จริยธรรมในสังคมไทย”
ซ่ึงประมวลสถานการณ์ชุดน้ีเช่ือมโยงมายังงานประชุมวิชาการ “คุณธรรมในพื้นที่ทางสังคม: คุณธรรมกับ
ปรากฏการณ์ทางสังคมไทย” ทจี่ ัดเมือ่ วันท่ี 18 มิถุนายน 2562 ณ ห้องออดิทอเรียม ชน้ั 5 หอศิลปวัฒนธรรมแห่ง
กรุงเทพมหานคร

สรุปประชุมวิชาการคุณธรรมในพ้ืนที่ทางสังคม : คุณธรรมกับปรากฏการณ์ทางสังคมไทย เป็นการสรุป
องค์ความรู้ท่ีเกิดข้ึนจากการแลกเปลย่ี นเรียนรู้รว่ มกนั ระหว่างนักวิชาการ นักส่ือสารมวลชน บุคคลผู้มีอิทธิพลและ
เป็นท่รี จู้ ักในสือ่ หลักและส่ือออนไลน์ (Influencer) รวมท้ังภาคประชาชน โดยแบง่ เป็น 2 ชว่ ง คือ

1. เวทีเสวนาวิชาการ : “เจาะประเด็น วิกฤตคุณธรรม เราได้เรียนรู้อะไร”นาเสนอสถานการณ์ด้าน
คุณธรรมในสังคมไทยทเ่ี กิดข้ึนในปจั จุบัน หรือปรากฏการณ์สังคมท่ีเกิดข้นึ และส่งผลกระทบตอ่ สังคมท้ังในเชิงบวก
และลบ

2. เวทีสร้างแรงบันดาลใจ “คุณคือฮีโร่” เวทีเสวนาแลกเปล่ียนเรียนรู้และสร้างแรงบันดาลใจในการทา
ความดี จากบุคคลธรรมดาในสาขาอาชีพต่างๆ ท่ีเป็นข่าวปรากฎในส่ือกระแสหลักและสื่อออนไลน์ กลายเป็น
กระแสสังคมท่ีมีคนสนใจและตดิ ตามจานวนมาก หรอื บุคคลท่ีมีช่อื เสียงทีอ่ ุทิศตนทาคุณประโยชน์ให้กบั สังคม และ
เป็นแบบอย่างที่ดีท่ีควรได้รับการยกย่องและปฏิบัติตาม โดยจะเป็นเวทีแลกเปล่ียนเรียนรู้ประสบการณ์การทา
ความดีในรปู แบบต่างๆ ของคนในสงั คม

ประชุมวิชาการคร้ังน้ีเป็นการนาเสนอถึงปรากฏการณ์ทางสังคมในมิติคุณธรรม ที่ทาให้เห็นและเข้าใจถึง
สถานการณ์ของปัญหา ควบคู่ไปกับการตระหนักถึงพลงั ความดีท่ีกระจายตวั อยูใ่ นสังคมไทย ซ่ึงเป็นทนุ ทางสังคมท่ี
สาคัญ โดยกระบวนการหล่อเลย้ี งพลงั ความดี และเสริมสร้างให้เข้มแข็งเป็นพลังขับเคล่ือนสังคม คอื การสรา้ งพื้นที่
แลกเปลี่ยนเรียนรู้และร่วมกันกาหนดทิศทางขับเคล่อื นต่อไป โดยท่ี “ความดี” นีต้ ้องไมผ่ ูกขาดในแบบใดแบบหนึ่ง
แต่เปิดให้มีการนิยามความหมายที่หลากหลาย และมีปฏิบัติการท่ีสอดคล้องกับบริบท จึงจะเป็นการขับเคลื่อน
สงั คมดว้ ยพลังความดีทยี่ ่งั ยนื

คณะทางานศูนยค์ ณุ ธรรม
สงิ หาคม 2562

สำรบญั หนำ้
1
ควำมเปน็ มำในกำรดำเนนิ งำน 4
สรุปประเดน็ ประชุมวิชำกำรคณุ ธรรมในพืน้ ทีท่ ำงสงั คม : คณุ ธรรมกับปรำกฏกำรณท์ ำง
สังคมไทย 4
6
 กล่าวต้อนรับผูเ้ ข้ารว่ มการประชมุ 14
 เวทีเสวนาวชิ าการ : “เจาะประเดน็ วกิ ฤตคณุ ธรรม เราไดเ้ รียนรู้อะไร” 21
 เวทีสร้างแรงบันดาลใจ “คุณคือฮีโร่” 21
ภำคผนวก 24
 ก รายละเอียดโครงการ 25
 ข กาหนดการ
 ค ผลประเมนิ การจดั งาน

1

ประชุมวชิ ำกำรคุณธรรมในพ้นื ทท่ี ำงสังคม : คณุ ธรรมกับปรำกฏกำรณ์ทำงสงั คมไทย
วันท่ี 18 มถิ ุนำยน 2562 เวลำ 10.00 - 15.30 น.

ณ ห้องออดิทอเรียม ชนั้ 5 หอศิลปวัฒนธรรมแหง่ กรุงเทพมหำนคร

1. หลักกำรและเหตผุ ล
จากการเปล่ียนแปลงอย่างต่อเนื่องของสังคมไทย ทั้งด้านเศรษฐกิจ การเมือง และสังคม รวมไปถึงการ

พัฒนาด้านเทคโนโลยีและการติดต่อสื่อสารที่รวดเร็ว ก่อให้เกิดการบริโภคข้อมูลข่าวสารจานวนมาก ทั้งทางส่ือ
กระแสหลัก (Traditional Media) และส่ือสังคมออนไลน์ (Social Media) ซึ่งสามารถเข้าถึงผู้บริโภคได้อย่าง
สะดวกรวดเร็ว แต่หากผู้บริโภคขาดการพิจารณากล่ันกรองข้อมูลข่าวสารอย่างรอบคอบแล้ว ก็จะส่งผลกระทบ
โดยตรงต่อสภาพสงั คม ทง้ั ด้านคา่ นิยม ด้านพฤติกรรมตา่ งๆ ท้ังทางบวกและทางลบ

อย่างไรก็ตาม หน่วยงานหลายภาคส่วนท้ังภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม ต่างได้ดาเนิน
การศกึ ษาสภาวการณ์ของสงั คมไทยในหลากหลายมติ ิ ตามบริบทของหน่วยงานและองค์กรของตน โดยมีเป้าหมาย
คือ การสร้างความตระหนัก และค้นหาเหตุปัจจัยที่จะนาไปสู่การแก้ไขปัญหาในด้านคุณธรรมจริยธร รมของ
สงั คมไทย

ศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) หน่วยงานในกากับของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม ได้รับการ
จัดตั้งข้ึนตามพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) พ.ศ. 2554 มีพันธกิจหลักคือ ดาเนินการ
สรา้ ง พัฒนา เผยแพร่องค์ความรู้ด้านคุณธรรมจริยธรรม ด้วยกระบวนการจัดการความรูใ้ นรูปแบบต่างๆ การสร้าง
เสริม สนับสนุนพลังความเข้มแข็งของภาคีเครือข่าย และการพัฒนากระบวนการสมัชชาคุณธรรม เพ่ือเป็นเวที
กลางของเครือข่ายคุณธรรมทุกภาคส่วน ให้มีส่วนร่วมในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ กาหนดทิศทางนโยบาย และ
รณรงค์สร้างจิตสานึกในการส่งเสริมและพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม ให้สอดคล้องกับนโยบายและยุทธศาสตร์การ
พัฒนาด้านคุณธรรมจรยิ ธรรมของชาติ

ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 ศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) ได้มีการจัดประชุมวิชาการข้ึน เพื่อเป็นเวที
กลางในการแลกเปล่ียนเรยี นรู้ และรณรงค์ปลูกฝังด้านคุณธรรมแก่ภาคีเครือขา่ ย และประชาชนทั่วไป โดยประชุม
วิชาการครั้งที่ 1 จัดขึ้นเมื่อวันที่ 4 เมษายน 2562 ณ ห้องประชุมอเนกประสงค์ ชั้น 1 หอศิลปวัฒนธรรมแห่ง
กรุงเทพมหานคร ภายใต้แนวคิดคุณธรรมในพื้นท่ีทางสังคม : วินัยกับครอบครัวไทย เพื่อส่งเสริมและปลูกฝัง
คุณธรรมด้านวินัยแก่สถาบันครอบครัว ซึ่งเป็นหน่วยย่อยของสังคมที่มีความสาคัญ เป็นพ้ืนฐานในการพัฒนา
คุณภาพคนตลอดช่วงชีวิต และเพ่ือให้การดาเนินงานเป็นไปอย่างต่อเน่ือง และมีความสอดคล้องกับภารกิจของ
ศูนย์คุณธรรม ในการส่งเสริมพัฒนาคุณธรรมความดีท่ีเหมาะสมกับบริบทของสังคมไทย ศูนย์คุณธรรมจึงได้จัด
ประชุมวิชาการ คร้ังท่ี 2 ข้ึน ภายใต้แนวคิดคุณธรรมในพื้นท่ีทำงสังคม : คุณธรรรมกับปรำกฏกำรณ์ทำง
สังคมไทย ในวันท่ี 18 มิถุนายน 2562 ณ ห้องออดิทอเรียม ช้ัน 5 หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร โดยมี
วตั ถปุ ระสงคด์ ังตอ่ ไปนี้

1.1 เพื่อนาเสนอปรากฏการณ์ทางสังคมในมิติด้านคุณธรรมจริยธรรม และประเด็นสถานการณ์สาคัญที่
เกดิ ขน้ึ ในชว่ งเดอื นมกราคม – พฤษภาคม 2562

1.2 เพื่อให้เครือข่าย องค์กรภาคี และสถาบันทางสังคม นาไปใช้เป็นข้อมูลสนับสนุนทางด้านนโยบาย
ตลอดจนเป็นองค์ความรเู้ ผยแพรแ่ ก่ประชาชนทัว่ ไป

2

1.3 เพื่อรณรงค์ ปลูกฝังจิตสานึกแก่สาธารณะ พร้อมท้ังจุดประกายให้สังคมร่วมกันพัฒนา สร้างสรรค์
ขับเคล่ือนสงั คมคุณธรรม ท้งั ในระดบั ปฏิบตั ิ และนโยบาย

2. ขอบเขตกำรดำเนนิ งำน
2.1 กลุ่มเป้าหมาย ประกอบด้วยเครอื ข่ายของศูนย์คุณธรรม ภาควิชาการ ภาครัฐ ภาคประชาสังคม ภาค

ประชาชน และผ้สู นใจท่ัวไป จานวนไม่น้อยกวา่ 150 คน
2.2 กาหนดจัดประชุมวิชาการ ในวันท่ี 18 มิถุนายน 2562 เวลา 10.00 - 15.30 น. ณ ห้องออดิทอเรียม

ชนั้ 5 หอศลิ ปวัฒนธรรมแห่งกรงุ เทพมหานคร

3. ผลท่ีคำดวำ่ จะได้รบั
3.1 เกิดพ้ืนที่ความรู้ (Knowledge space) ที่เกิดจากการแลกเปล่ียนเรียนรู้ ปรากฏการณ์คุณธรรม และ

ประเดน็ สถานการณส์ าคัญทเี่ กิดข้นึ ในสงั คมไทย
3.2 เกิดการนาข้อมูลไปใช้เพื่อสนับสนุนด้านนโยบายให้กับเครือข่ายภาครัฐ ภาคเอกชน ตลอดจนเป็น

องค์ความรูเ้ พ่อื ใชเ้ ผยแพรแ่ ก่ประชาชนท่ัวไป
3.3 เกิดการจุดประกายให้สังคมได้ตระหนัก และมองเห็นคุณค่าของการทาความดีในรูปแบบต่างๆ ซ่ึงถือ

เปน็ การจดุ ประกายใหเ้ กดิ การขบั เคลื่อนสังคมทงั้ ในระดับปฏบิ ตั กิ าร และระดบั นโยบาย
3.4 เกดิ เครอื ข่ายวิชาการด้านส่อื สารมวลชน และเครอื ข่ายอ่นื ๆ ที่เกยี่ วข้อง

4. รูปแบบเวทีวชิ ำกำร
รูปแบบเวทีวิชาการ ประกอบไปด้วย เวทีเสวนาวิชาการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ เวทีสร้างแรงบันดาลใจ

นิทรรศการปรากฏการณ์คุณธรรมในสังคมไทยในช่วงเดือนมกราคม – พฤษภาคม 2562 บูทกิจกรรมประเมิน
ความสุขด้วยคณุ ธรรมความดี (HMI : Happy Moral Index) และการเปิดตัวแอปพลเิ คชันสง่ เสริมคุณธรรม Moral
Touch โดยประเดน็ นาเสนอในงาน มีดังต่อไปนี้

4.1 เวทีเสวนำวชิ ำกำร : “เจำะประเด็น วิกฤตคุณธรรม เรำได้เรียนรอู้ ะไร”
การนาเสนอสถานการณ์ด้านคุณธรรมในสังคมไทยที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน หรือปรากฏการณ์สังคมที่เกิดข้ึน
และส่งผลกระทบต่อสังคมท้งั ในเชิงบวกและลบ เช่น ปญั หาการทะเลาะววิ าทของวยั รุ่น การทุจริตคอรร์ ัปชนั ฯลฯ
โดยในเวทีเสวนาจะเป็นการนาเสนอ แลกเปลย่ี นในประเดน็ หรอื สถานการณ์ทางสังคมท่ีเกิดขึ้น พรอ้ มถอดบทเรยี น
ในมิติด้านคุณธรรมจากมุมมองของนักวิชาการ นักส่ือสารมวลชน หรือบุคคลผู้มีอิทธิพลและเป็นท่ีรู้จักในสื่อหลัก
และสื่อออนไลน์ (Influencer) พร้อมข้อเสนอแนะ แนวทางการแก้ไขปัญหาสังคมที่เกิดขึ้น การปรับตัว และการ
เตรยี มความพร้อมเพ่อื รบั มือกบั สถานการณ์ต่างๆ ในอนาคต

4.2 เวทีสรำ้ งแรงบนั ดำลใจ “คุณคือฮีโร่” เวทีเสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรแู้ ละสร้างแรงบันดาลใจในการทา
ความดี จากบุคคลธรรมดาในสาขาอาชีพต่างๆ ที่เป็นข่าวปรากฎในส่ือกระแสหลักและสื่อออนไลน์ กลายเป็น
กระแสสังคมท่ีมีคนสนใจและติดตามจานวนมาก หรือบุคคลที่มีช่ือเสียงทอี่ ุทศิ ตนทาคุณประโยชน์ให้กับสังคม และ

3

เป็นแบบอย่างท่ีดีท่ีควรได้รับการยกย่องและปฏิบัติตาม โดยจะเป็นเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์การทา
ความดใี นรปู แบบต่างๆ ของคนในสังคม

4.3 นิทรรศกำรปรำกฏกำรณ์คุณธรรมในสังคมไทย เป็นการวิเคราะห์สรุปสถานการณ์คุณธรรม
จริยธรรมท่ีเกิดข้ึนในช่วงเดือนมกราคม – พฤษภาคม 2562 โดยมี 10 ปรากฎการณ์เด่นท่ีเกิดขึ้น และเกิดกระทบ
ต่อสังคมทั้งในเชิงบวกและลบ นาเสนอด้วยภาพอินโฟกราฟฟิค โดยลาดับเหตุการณ์ตามช่วงเวลาท่ีเกิดขึ้น
(Timeline) เช่น ปรากฏการณ์พายุปาบึกกับพลงั จติ อาสา การทะเลาะวิวาทในงานบวช ปัญหาขยะลน้ เมือง วกิ ฤต
PM 2.5 วินัยจราจร จิตอาสาระดมทุนเพื่อซ้ืออุปกรณ์การแพทย์ เป็นต้น พร้อมบูทกิจกรรมประเมินความสุขด้วย
คณุ ธรรมความดี (HMI : Happy Moral Index) และแอปพลเิ คชันสง่ เสริมคณุ ธรรม Moral Touch

4

กล่ำวต้อนรบั ผูเ้ ขำ้ ร่วมกำรประชุม
นพ.จกั รธรรม ธรรมศักด์ิ ประธานกรรมการ ศนู ยค์ ุณธรรม (องค์การมหาชน)
พล.อ.ศรุต นาควชั ระ กรรมการผู้ทรงคณุ วฒุ ิ ศูนยค์ ณุ ธรรม (องคก์ ารมหาชน)
สรุปประเดน็ โดย นางสาวกิธิญา สุขประเสรฐิ นกั พัฒนาทรพั ยากรมนษุ ย์

นำยแพทย์ จักรธรรม ธรรมศักดิ์ ประธำนกรรมกำร ศนู ย์คุณธรรม (องคก์ ำรมหำชน)
ศูนย์คุณธรรมขอต้อนรับท่านผู้มีเกียรติ นักวิจัย และผู้เก่ียวข้องกับงานส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมในท่ี
ประชุมน้ีทุกท่าน งานส่งเสริมคุณธรรมและจริยธรรมเป็นงานท่ีท้าทายอย่างยิ่ง เพราะคุณธรรมและจริยธรรม มี
ความเป็นนามธรรมสูง จับต้องยาก สังเกตการเปล่ียนแปลงไปในกลุ่มเป้าหมายค่อนข้างยาก ประเมินผลค่อนข้าง
ลาบาก
ทกุ ฝ่ายทั้งในภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคมเห็นความสาคัญของเรื่องนี้ หันมาสนใจ ช่วยกันคน
ละไม้คนละมือส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมมาไม่ต่ากว่า 20 ปีแล้ว แต่สถานการณ์ก็ยังคลุมเครืออยู่ ปัญหาคุณธรรม
จริยธรรมกด็ เู หมอื นจะมมี ากข้นึ และรุนแรงขนึ้ น้กี ็เป็นความทา้ ทายอีกอย่างหน่ึง
ศูนย์คุณธรรมในฐานะเป็นหน่วยงานของรัฐบาล ขอเรียนว่าขณะนี้เร่ืองของคุณธรรมจริยธรรมได้ปรากฏ
อยู่ในทุกแผนท่สี าคญั ในยุทธศาสตร์ทุกระดบั ของประเทศ ไม่ว่าจะเปน็ ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ. 2561 - 2580)
แผนแมบ่ ทตามยุทธศาสตร์ชาติ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับท่ี 12 (พ.ศ. 2560-2564) ยทุ ธศาสตร์
ชาติว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบ ระยะที่ 3 (พ.ศ. 2560 - 2564) และแผน
แม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ 1 (พ.ศ. 2559 – 2564) รวมทั้งการมีพระราชบัญญัติมาตรฐานทาง
จริยธรรม พ.ศ.2562 ออกมาเมื่อเดือนเมษายนปีนี้ และมีพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งศูนย์คุณธรรมฉบับแก้ไข ออกมา
เมื่อต้นเดอื นมิถนุ ายนนี้เองดว้ ย
ต้องให้เครดิตและต้องขอบคุณรัฐบาลของท่านพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ที่ให้ความสาคัญและความ
จรงิ จงั กับเรอ่ื งน้เี ปน็ อย่างยง่ิ
เพื่อตอบสนองความท้าทาย 2 ประการดังกล่าวข้างต้น ศูนย์คุณธรรมเห็นว่าการพัฒนาด้านวิชาการและ
การวิจัย น่าจะเป็นคาตอบสุดท้ายคาตอบหน่ึง ที่จะทาให้ความเป็นนามธรรม ความคลุมเครือและการพยายามท่ีดู
เหมือนจะไร้ผลหรือได้ผลไม่เต็มที่ของหลายฝ่ายท่ีได้ร่วมมือร่วมแรงร่วมใจทากันมามากกว่า 20 ปี เปลี่ยนแปลงไป
ในทางท่ีดขี นึ้ ได้อย่างรวดเร็ว ขอเน้นคาว่า “รวดเร็ว” เพราะขณะน้ี ถ้าเราเป็นคนไข้ก็เหมือนกับอยูใ่ นไอซียูแล้ว ถ้า
การรกั ษาหรือการบาบดั มาชา้ หรือมาผดิ ทาง เราก็อาจจะไม่รอดได้
ศูนย์คุณธรรมพยายามจะทาหน้าที่เป็นผู้จัดเวทีแลกเปล่ียนความคิดเห็นทางด้านวิชาการ รายงาน
ผลการวิจัยปีละครั้งสองคร้ัง เพื่อให้นักวิชาการและนักวิจัยทั้งหลายได้มีเวทีที่จะมาพบปะแลกเปลี่ยนหรือ
เสนอแนะความเห็นต่อผู้ปฏิบัติ ทั้งในภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน โดยเฉพาะศูนย์คุณธรรมซึ่งเป็น
หนว่ ยงานหลักของรัฐในการขบั เคลอื่ นหรอื การปฏบิ ัติในเรือ่ งจรยิ ธรรมคุณธรรมนี้
การประชุมทางวิชาการวันนี้เป็นหน่ึงในสองการประชุมที่ศูนย์คุณธรรมได้จัดขึ้นในปี 2562 ขอให้ท่าน
ท้ังหลายบรรลุวัตถุประสงค์ดังกล่าวข้างต้น เกิดประโยชน์ผลิตผลท่ีมีคุณค่าต่อการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมใน
สังคมของเราให้ดีย่ิงขนึ้ โดยเรว็ ตอ่ ไป และขอต้อนรับนักวชิ าการ นกั วจิ ัย และผมู้ ีเกยี รติทุกท่านอีกครั้งหน่ึง

5

พล.อ.ศรตุ นำควชั ระ กรรมกำรผทู้ รงคณุ วุฒิ ศนู ยค์ ณุ ธรรม (องค์กำรมหำชน)
ขอขอบคุณท่ีให้เกียรติมาร่วมงาน ทรัพยากรที่สาคัญท่ีสุดคือคน แผนยุทธศาสตร์ชาติเน้นในเรื่องการ
พฒั นาคน ความรคู้ วามสามารถและเรื่องคุณธรรม ปัญหาของสังคมไทยอยู่ที่คนไทยไม่ทาความดีจริงหรือไม่ จริงๆ
แล้วการทาความดีก็ส่วนหนึ่ง การละเว้นความช่ัวก็ส่วนหน่ึง ยกตัวอย่างคนที่ทาความดีตลอด แต่ปล้นบ้าน 5 คร้ัง
อีกคนหน่ึงไมท่ าความดี แต่ไม่เคยทาช่ัวเลย ท่านเลอื กใคร หรอื การขบั รถไปเจอขวดแกว้ บนถนน ส่ิงที่ท่านจะทาคือ
จอดเก็บหรือไม่ก็ได้ แตส่ ิ่งสาคัญคือท่านต้องไม่ท้ิงขวดลงบนถนน “การทาความดี ทาเม่ือมโี อกาสเหมาะสม แต่สิ่ง
สาคญั คอื การไมท่ าความชั่ว” ทา้ ยทสี่ ุดนข้ี อใหก้ ารดาเนนิ งานเป็นไปตามที่กาหนดไว้

6

เวทีเสวนำวชิ ำกำร : “เจำะประเด็น วกิ ฤตคุณธรรม เรำได้เรยี นรู้อะไร”
วทิ ยำกร

รศ.นพ.สรุ ิยเดว ทรีปำตี
กุมารแพทย์ผเู้ ชี่ยวชาญดา้ นเดก็ และวยั รุน่ และผอู้ านวยการ ศูนย์คณุ ธรรม (องคก์ ารมหาชน)
คณุ อรรทิตยฌ์ ำณ คหู ำเรอื งรอง
ผู้ประกาศขา่ ว พิธกี ร และผเู้ ช่ียวชาญด้านการประชาสมั พนั ธ์
คณุ สุรเสกข์ ยทุ ธวิ ัฒน์
ผู้กอ่ ต้งั รายการทวี ีออนไลน์ toolmorrow
ดำเนินรำยกำรโดย คณุ พรวดี ลาทนาดี ผปู้ ระกาศขา่ ว และพิธีกรจากไทยพบี ีเอส
สรุปประเด็นโดย นางสาวกธิ ิญา สุขประเสริฐ นกั พฒั นาทรัพยากรมนุษย์

รศ.นพ.สุรยิ เดว ทรปี ำตี
เร่ืองจิตสานึกเป็นเร่ืองสาคัญ ต้องใช้เวลาในการปลูกจิตสานึก และระบบนิเวศก็มีความหมายหมาย ถ้า
เฉพาะ 4 เรื่อง (พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา) จุดที่เป็นทุนเดิมดี คือเร่ืองจิตอาสา คนไทยมีน้าใจในการแบ่งปัน
จากประสบการณ์ที่ไปทางานใช้ทุนท่ี จ.ชุมพร ตอนพายุเกย์เข้า หรือตอนเกิดอุทกภัยในปี 2554 เห็นภาพการ
ชว่ ยเหลอื จิตอาสา น้าใจแบ่งปนั เป็นภาพท่ชี ัดเจน หรือในกรณีถา้ หลวง ยิ่งชัดเจนมาก แต่สิ่งสาคญั คือประเทศไทย
เรียนรู้อะไรจากสิ่งที่เกิดขึ้น เราพบว่าการทาอย่างเป็นระบบทาให้เกิดความช่วยเหลืออย่างท่ัวถึง ตอนพายุไต้ฝุ่น
เกย์ มีผู้เข้าไปช่วยเหลือแต่ไม่ได้ประสานงานกับชาวบ้าน ทาให้ผู้ช่วยเหลือกลายเป็นผู้ประสบภัยเอง ดังนั้นระบบ
การจัดการ การประสานงานจะช่วยให้การมนี า้ ใจ การแบง่ ปันมีประสิทธิภาพมากขึน้

7

คุณอรรทิตยฌ์ ำณ คหู ำเรืองรอง
ในสื่อมวลชนมีวิกฤติที่เกิดขึ้นจานวนมาก ซ่ึงโดยพ้ืนฐานคุณธรรมและหน้าที่ในการเป็นสื่อ โดยเฉพาะ
วชิ าชพี สือ่ มวลชน ถอื เป็นฐานันดรที่ 4 ในการถ่ายทอดความรู้ต่างๆออกไป ส่ือจึงต้องมีจรรยาบรรณ อย่างไรก็ตาม
ส่อื ตอ้ งมอี ิสระ สิทธเิ สรภี าพ
ในอดีตส่ือดาเนินงานด้วยความรับผิดชอบภายใต้สิทธิเสรีภาพ ในปัจจุบันส่ือถูกกลมกลืนด้วยระบบ
มาร์เก็ตติ้งหรือการตลาด ต้องคานึงว่าทาอย่างไรให้อยู่รอด ทาอย่างไรให้สถานี ให้สานักพิมพ์อยู่รอด จึงต้องสร้าง
แนวทางรูปแบบเพื่อให้อยู่รอด ส่งผลให้ลืมเลือนจรรยาบรรณความเป็นส่ือ โดยส่ือนั้นทาหน้าที่ในการรายงาน
สถานการณ์ว่าอะไรเกิดขึน้ เมือ่ ไร ที่ไหน ส่ือมีหนา้ ท่รี ายงานข้อมูลขา่ วสาร แต่ไม่มีหน้าที่ในการตดั สินว่าใครผดิ หรือ
ถูก เป็นหน้าท่ีของกระบวนการทางกฎหมาย แต่ในปัจจุบันมีการนาเสนอความเห็นตนเองมากข้ึน จนอาจส่งผล
กระทบต่อจิตใจของผู้เป็นข่าว ในกรณีนีส้ ื่อมีวิธีการไหนในการชว่ ยเหลือ ป้องกันไมใ่ หค้ นเหล่าน้ีมีมลทนิ ติดตัว ส่ือ
จงึ ต้องคานึงถึงผลทีจ่ ะเกิดขนึ้ จากการนาเสนอ สอื่ ตอ้ ง“มีเสรภี าพบนความรับผดิ ชอบ”

คณุ สรุ เสกข์ ยุทธิวฒั น์
ในอดีตเวลาที่เห็นพฤติกรรมท่ีอยากเลียนแบบ เราชอบเราก็ไปอยู่ในแก๊งน้ัน เพ่ือต้องการการยอมรับ
ปจั จุบันแก๊งเหลา่ น้ีอยใู่ นรปู แบบออนไลน์ และหลายครั้งท่ีเส้นระหว่างความถูกต้องหรือไม่ถูกต้องที่ไม่ชัดเจน ผู้คน
เนน้ ท่ไี ด้รับการยอมรบั จากกลมุ่
จากการทางานออนไลน์ ทาการทดสอบสังคม พบว่าการท่ียูทูบเบอร์ทาการแกล้งคน เพื่อเรียกยอดไลค์
ยอดวิว ซ่ึงการต้องการการยอมรับในรูปแบบน้ันเป็นเรื่องที่น่าห่วง เม่ือก่อนเราแกล้งเพื่อนคนรู้ก็แค่ตรงน้ัน ตอนนี้
เราแกล้งเพอ่ื นแล้วเราอัดวิดโี อไว้ คนรูเ้ ป็นล้านคน เราอาจเตือนเขาไม่ได้ แตต่ ้องยืนหยัดในสง่ิ ทเี่ ราจะทา

รศ.นพ.สรุ ยิ เดว ทรปี ำตี
พฤติกรรมที่ต้องการให้คงอยู่ต้องให้แรงบวก พฤติกรรมที่ไม่ต้องการให้คงอยู่ ต้องให้แต้มศูนย์ ต้องไม่ให้
Negative reinforcement (การเสริมแรงทางลบ) เน่ืองจากจะทาให้เกิดพฤติกรรมน้ันซ้าอีก หลักการคือต้องไม่
พูดถึง ต้องไม่เกิดพ้ืนที่สื่อ ไม่สร้าง Rewarding (การให้รางวัล) แม้จะเป็น Negative rewarding ก็ตาม ดังน้ัน
ส่อื มวลชนจงึ ตอ้ งเขา้ ใจ

“ปัญหำควำมรนุ แรง… บทสะทอ้ นนเิ วศสงั คมป่วย”
รศ.นพ.สรุ ยิ เดว ทรปี ำตี
นาเสนอ 10 ปรากฏการณ์คุณธรรม จริยธรรมในสังคมไทย ซึ่งเป็นการวิเคราะห์สถานการณ์คุณธรรมใน
รอบ 5 เดือนที่ผ่านมา (มกราคม-พฤษภาคม 2562) โดยมีรายละเอียดดงั นี้
อันดับท่ี 1 วิวาทเดือด งานบวชเลือด โดยที่สถานศึกษา สถาบันทางศาสนา สถานพยาบาล เป็นที่ทราบ
กับว่าเป็นสถานท่ีที่ห้ามรุกราน การเกิดเหตุการณ์ความรุนแรงขึ้น สะท้อนถึงจิตสานึกที่บกพร่อง ซึ่งเกิดจากการ
เมาสุรา ทาให้ขาดสติ ไปรบกวนการสอบ รวมถึงไประรานเด็กผู้หญิง ปรากฎการณ์นี้ทาให้ต้องเกิด Social
sanction เพ่ือสะท้อนปัญหา ในตอนนั้นได้สะท้อนว่าเป็นหน้าท่ีของสานักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ว่าในพิธี

8

แบบนี้เป็นงานบุญ ทาอย่างไรให้เป็นเขตปลอดเหล้า สามารถสงบสติอารมณ์ได้ ในกรณีนี้เรื่องพอเพียงกับวินัย พัง
พนิ าศไปหมด

อันดับท่ี 2 วินัยจราจรสะท้อนวนิ ัยชาติ ประเทศไทยติดอันดับโลกด้านวินัยจราจร เกิดการสูญเสีย เมื่อจัด
อันดับ 10 ข้อหาบนท้องถนนแล้วพบว่าล้วนเก่ียวกับเรื่องวินัย ประกอบไปด้วย 1. ไม่สวมหมวกนิรภัย 2. ไม่มี
ใบขับขี่ 3. ไม่คาดเข็มขัดนิรภัย 4. มอเตอรไ์ ซค์ไม่ปลอดภัย 5. ขับรถเร็วเกินกฎหมายกาหนด 6. ฝา่ ฝืนสัญญาณไฟ
จราจร 7. ขบั รถย้อนศร 8. แซงในท่ีคับขนั 9. เมาสุรา 10. ใชโ้ ทรศพั ทข์ ณะขับรถ

อันดับท่ี 3 พระสงฆอ์ าพาธสงู จากอาหารทีใ่ ส่บาตร
อนั ดับท่ี 4 ขยะล้นเมือง เกิดจากการไมแ่ ยกขยะ ตง้ั แต่ในระดบั ครัวเรือน ในต่างประเทศมกี ารเลี้ยงดู สอน
และปลูกฝังในเร่ืองการคัดแยกขยะตั้งแต่ในบ้าน ซ่ึงจะทาให้สามารถมาใช้ได้ในสังคม ปัญหาบ้านเราในเรื่องขยะ
ทุกคนบ่นกัน แล้วตาหนิ อบต. รอนายก อบต.มาจัดการ ไม่มีใครรับผิดชอบในการทิ้ง จากประสบการณ์เคยเตรียม
เด็ก 10 ขวบ ประมาณ 10 คน ไปขอข้าวของบริจาคจากวัดแล้วเข็นรถผ่านหมู่บ้าน ผู้ใหญ่ก็สงสัยตามไปดูพบว่า
เด็กเข็นรถไปท่ีบ้านพ่อเฒ่าแม่เฒ่าที่ชาวบ้านไม่มีใครเย่ียมเยียน ไปจัดช้ันในบ้าน ช่วยปัดกวาดถูบ้าน ผู้ใหญ่ที่ตาม
ไปดูเกิดความรู้สึก ต่อมาจึงขอเป็นอาสา และชวนชาวบ้านมาเข้าร่วม ภายในไม่กี่เดือนขยะหมดชุมชน เกิดการ
เปล่ยี นคา่ นยิ มของหมูบ่ า้ นได้จากการเริม่ ต้นของเด็กกลุม่ หนงึ่
อันดับท่ี 5 ติดเกมออนไลน์ ฆ่าตัวตาย เป็นปัญหาทส่ี าคญั และจะมีมากขึน้ ในอนาคต
อันดับที่ 6 Hate speech เครื่องมือสรา้ งความเกลียดชังในสังคมไทย แนวทางคือการพักก่อนโพสต์ หยุด
เรอื่ งของอารมณ์ ในสงั คมทแ่ี บง่ ขว้ั แบง่ ขา้ งกนั ในปัจจุบนั ถา้ ไมห่ ยุดอารมณ์ จะส่งผลกระทบทีร่ ้ายแรง
อนั ดบั ที่ 7 สถานการณค์ วามโปรง่ ใสในสงั คมไทยตกอนั ดบั ซง่ึ เปน็ สถานการณ์ทีต่ อ้ งชว่ ยกนั
อนั ดบั ที่ 8 จติ อาสากูว้ ิกฤติ ตา้ น pm 2.5 เปน็ เร่ืองท่ดี ี สิ่งที่สาคญั คือต้องสร้างระบบในการทางาน
อนั ดับที่ 9 มหนั ตภัยพายปุ าบกึ ซัดถล่มภาคใต้ ซง่ึ ในชมุ ชนท่ีมนี ้าใจและแบ่งปนั จะฟื้นตวั เร็ว
อันดับที่ 10 พลังจิตอาสา ร่วมใจทาความดี จากกระแสวิ่งของคุณตูน สู่การรวมพลังจิตอาสาทาความดีที่
หลากหลายรปู แบบ

9

โดยในเร่ืองของวินัยนั้นต้อง Beyond (เหนือ) เร่ืองของกฎเกณฑ์หรือระเบียบ “วินัยเป็นจิตสานึกต่อ
ตนเองในการอยูร่ ว่ มกนั ในสังคม”

สาหรับ 9 รูปแบบครอบครัว สามารถศึกษาได้จากเอกสาร10 ปรากฏการณ์คุณธรรม จริยธรรมใน
สังคมไทย เช่น ครอบครัวสาลักความรัก ครอบครัวฟรุ้ง ฟร้ิงมุ้งมิ้ง ครอบครัวท่ีหาตัวเองไม่เจอ เหล่าน้ีมักเกิดใน
ครอบครัวร่ารวย นอกจากน้ันเกิดเหตุการณ์ย้ายระบบนิเวศ ซื้อระบบนิเวศ เด็กทะเลาะกันเด็กจบ พ่อแม่ไม่จบยก
พวกตีกนั เหลา่ นี้เปน็ ปัญหาในปัจจุบัน

“สงั คมอุดมดรำม่ำ แบบสุดขัว้ ”
คุณอรรทติ ย์ฌำณ คหู ำเรอื งรอง
บทบาทส่ือที่มีการปรับเปลี่ยน โดยลืมคานึงถึงเร่ืองคุณธรรมจริยธรรม จรรยาบรรณส่ือ สิ่งที่ได้เห็นและ
เชื่อมโยงจากวิทยากรทา่ นอ่ืน ประเด็นแรก เช่น จากท่ี รศ.นพ. สุรยิ เดว เล่าเรอ่ื งชุมชนท่ีวันหนง่ึ มีเดก็ และเยาวชน
ท่ีมีความคิดท่ีจะเป็นจิตอาสาไปหาผู้สูงอายุ ไปจัดระเบียบ ไปสร้างคุณภาพชีวิต ส่ิงเหล่าน้ีเกิดขึ้นได้อย่างไร ซึ่งส่ือ
ต้องนาเสนอขอ้ มูลขา่ วสารท่ชี ่วยสรา้ งสรรค์ให้สังคมไทยทาเรือ่ งดๆี แบบน้เี กดิ ขน้ึ แตย่ ังไมค่ ่อยพบ
ประเด็นท่ี 2 การบริโภคส่ือแบบดราม่าสุดข้ัว จากที่คุณหมอเล่า คุณป้า Gossip ของหมู่บ้าน ซึ่งแม้ไม่ใช่
ส่ือหลัก แต่เป็นสื่อประเภทหนึ่งท่ีเกิดความตระหนักจากการทางานของเด็ก และนาข่าวแบบน้ีไปสื่อสารกับคนใน
หมู่บ้านจนเกิดการปรับเปล่ียนพฤติกรรมน้ันสะท้อนว่า คุณธรรมอยู่ในจิตใจลึกๆของทุกคน แต่มีตะกอนท่ีทับถม
จนตอ้ งหาวิธกี ารกระเทาะสิง่ ทที่ บั ถมออกไป ส่งิ ทอี่ ยากให้เกดิ ข้ึน สื่อควรตอ้ งนาเสนอเร่อื งแบบนี้บ้าง
สาหรับในกรณีของคณุ เสกเป็นเรื่องพฤติกรรมการเสพสือ่ โดยในอดีตการสื่อสารสมัยก่อนเครื่องมือในการ
สื่อสารคือเรียกมานั่งฟัง ในปัจจุบันมีเทคโนโลยีมาช่วยสื่อสาร โดยสื่อสังคมออนไลน์เป็นเคร่ืองมือที่สาคัญในการ
สอ่ื สาร อยา่ ลมื ว่าการโพสตใ์ นเชิงลบสะท้อนไปไม่ใชแ่ ค่ในกลุ่มเพ่ือน แต่สะทอ้ นไปทง้ั โลก ทจ่ี ะเห็นรูปแบบการเสพ
ส่ือของไทยด้วย

“ปลุกพลังไวรลั คลปิ แกไ้ ขนิสยั วัยโจ๋”
คณุ สรุ เสกข์ ยทุ ธิวัฒน์
Toolmorrow เป็นรายการทน่ี าทศั นคติทีผ่ ิดปกตใิ นสังคมมาทดสอบ เนอ่ื งจากการมชี ุดความคิดความเช่ือ
ผิดๆ การไม่มีชุดประสบการณ์ที่เป็นแบบอย่างทาให้เราไม่รู้ว่าจะทาอย่างไร เป็นการเตือน เป็นป้ายบอกทางว่าท่ี
เชื่อเป็นจรงิ หรือไม่ เคยทาคลิปเก่ียวกับเร่ืองเพศ ตอนนั้นเด็กหลายคนเชื่อว่าการปรกึ ษาเร่ืองเพศกับพ่อแม่จะโดน
ตาหนิ และเป็นเรื่องน่าอาย ทาให้ไปปรึกษากับคนอ่ืน ซึ่งอาจทาให้เกิดการประพฤติตัวท่ีไม่ถูกต้อง นามาทดสอบ
และปลอ่ ยลงส่ือสงั คมออนไลน์
การดาเนนิ งานคือติดตอ่ เด็กขออนุญาตคุณแม่ เลือกน้องที่กล้าแสดงออกมีความม่ันใจสนกุ สนาน ซง่ึ เราไม่
รู้เลยว่าพ่อจะตอบว่าอะไร เม่ือเราปล่อยไปพบว่าคนดูเยอะมาก เป็นการสร้างมุมมองใหม่ มีคุณครูมาขอไปสอน
เดก็ ๆ เนอ่ื งจากเด็กมักกลัวพ่อแม่ ส่ิงทคี่ ิดเองทาใหเ้ กดิ ภาพมนโน อาจจรงิ หรอื ไมจ่ ริงท่ีสาคญั คอื ต้องลองดกู ่อน

คณุ พรวดี ลำทนำดี
ถา้ เกดิ ขอ้ ถกเถยี งจากคลิปจะทาอย่างไร

10

คณุ สรุ เสกข์ ยุทธิวฒั น์
ส่วนมากไม่เป็นข้อถกเถยี ง แต่เป็นการเห็นต่าง เป็นธรรมดาเมื่อมีคนไปลองใช้แล้วอาจไม่เกิดผลตามคลิป
แต่สง่ิ ทสี่ าคญั คือต้องทดลองกอ่ น

คณุ พรวดี ลำทนำดี
การสรา้ งวนิ ยั ในครอบครัวควรเร่มิ ตน้ อยา่ งไร
รศ.นพ.สรุ ิยเดว ทรปี ำตี
ส่งิ สาคัญประการหนงึ่ คือการเปิดใจคุยกนั ตอนน้ันหนังเร่ืองฮอร์โมนวัยว้าวุ่น ถ้าให้เดก็ น่ังดูเฉยๆ อาจเป็น
ประเด็น เพราะเด็กในสังคมไทยไม่ได้ถกู ปลูกฝังให้เหลาความคดิ ให้เกดิ การถกแถลง การคิดวิเคราะห์ ดังนน้ั การดู
แบบคิดวิเคราะห์จะช่วยปกป้องตนเองจากเช้ือโรคทางสังคมได้ ในบ้านเราถ้าพ่อแม่ได้พูดคุยกัน คุยแบบสุนทรีย
สนทนา เปิดใจรับฟัง สร้างกฎเกณฑ์การมีส่วนร่วม สร้างการยอมรับ สร้างรากฐานประชาธิปไตย วินัยในบ้านเกิด
จาก Single standard (มาตรฐานเดียวกนั ) ในครอบครัวจนกลายเป็นพฤตินิสยั ทน่ี าไปใชใ้ นสงั คม กลายเป็นคนที่มี
วินัยเนื่องจากถกู ปลกู ฝัง
จุดเร่ิมต้นทส่ี าคัญคือการเร่ิมทค่ี รอบครัว เริ่มจากหน่วยสงั คมที่เล็กท่ีสุดบนรากฐานสุนทรียสนทนา ใหเ้ ป็น
วาระแห่งชาติในเร่ืองพลังบวก โดยคนมีสิทธิสะท้อนอารมณ์ของตนเองและหยุดอารมณ์ของตนเองได้ เป็นการฝึก
สติและจิตสานึก โจทยส์ าคญั อยทู่ คี่ รอบครัวทุกครอบครัว เร่มิ ทีค่ รอบครัว ทาให้สังคมเกิดการเปลย่ี นแปลง
คุณพรวดี ลำทนำดี
แล้วในมมุ มองของสอ่ื

11

คุณอรรทิตย์ฌำณ คูหำเรืองรอง
ในสังคมไทยเราเป็นสังคมท่ีเจ็บป่วย พฤติกรรมการบริโภคสื่อมีผลกับสุขภาพจิต เป็นส่ิงท่ีมีแรงกดดัน
หรอื ไม่ การโพสต์ การคอมเมนตข์ ้อความทไี่ ม่ใช่เรอ่ื งสว่ นตวั แต่เราทาเหมือนเราเหน็ ด้วยตา แต่ใสค่ วามรู้สกึ โดยไม่
คานึงถึงความถูกต้อง หรือเรื่องคุณธรรมหรือกฎหมาย ทาให้เห็นว่าถ้าไม่รีบกระตุ้นฟ้ืนฟูจิตใจให้อดทน อดกล้ัน
อย่างที่คุณหมอ (รศ.นพ.สุรยิ เดว) บอก “พักก่อนโพสต์” เราเคยมีความรู้สึกตอ่ สังคมการเมือง เราโพสต์ไปจนโดน
ต้นสังกัดตักเตือนมาว่า เราเป็นคนสาธารณะต้องระวัง ต่อมาก่อนที่จะโพสต์แม้ว่าเป็นเรื่องที่เล่ นก็ต้องคิดและ
ทบทวนก่อน ต้องคิดว่าการโพสต์ไปริดรอนสิทธิของเขาหรือไม่ ส่งผลกับคนอ่ืนหรือไม่ แม้ว่าเป็นเร่ืองสนุกสนานก็
ต้องคดิ กอ่ น
อีกประเด็นหน่ึง คือส่ือมวลชนท่ีเป็นทั้งสื่อมวลชนท่ีเป็นท้ังหน้าจอ ท้ังในพ้ืนที่ของตนเอง ต้องไตร่ตรอง
เนื่องจากตัวตนในความเป็นสื่อ อานาจของส่ือทาให้คนอ่ืนเชื่อในสิ่งที่เราโพสต์ ดังน้ันเราต้องมีความรอบรมู้ ากกว่า
การใช้อารมณ์ของตนเอง อกี ประการหน่ึงคือส่ือท่เี ป็นประชาชน ทมี่ ีหลากหลายกลุม่ วัย ทัง้ ในกลุ่มผู้สูงอายุด้วย แต่
ทน่ี ่าห่วงคือเยาวชน วัยกลางๆ ซ่ึงเก่ียวกับความม่ันคงของประเทศชาติ เพราะรากฐานประเพณีวัฒนธรรม เป็นส่ิง
ทหี่ ลอมรวมความเป็นชาติ การเป็นชาติน้ันมีกระบวนการที่ทาให้เกิดข้ึน มีวัฒนธรรม จารีต กติกา การปรับเปลี่ยน
บางทีไม่ใช่ความคิดคนรุ่นใหม่เท่าน้ันที่จะปรับเปล่ียน การโพสต์ต่างๆ ควรต้องพักก่อนโพสต์ และสื่อต้องไม่ให้ค่า
กับสิ่งท่ีจะทาลายล้างความมั่นคงของประเทศชาติ ควรทาส่ือสร้างสรรค์และดึงจิตใจของคนให้มาทานุบารุง
ประเทศ

คณุ สรุ เสกข์ ยุทธวิ ัฒน์
(นาเสนอคลิปเรื่องระบบการศกึ ษา)
คลิปนี้ส่ันคลอนความเช่ือ จากการได้ข้อมูลจากเด็กๆว่าไม่เก่งอะไร เกรดไม่ดี ทาอะไรดี วันหนึ่งเราได้
โจทย์จากคุณหมอกฤษฎา ให้คนมางานเพ่ือระดมสมอง เราคิดว่าทุกส่ิงทุกอย่างมีคุณค่าของเขา แต่ถ้าเราเอา
มาตรฐานเดียวมาก็จะตัดสนิ เขา การทางาน toolmorrow ทาการหาอนิ ไซด์ (ข้อมูลเชิงลึก) ท่ีแม่นยา เราทาคลิป
เพ่ือให้คนอ่นื ดู ต้องทาใจนิ่งๆกว้างๆ ไปถามข้อมูล ถ้าทาเปน็ แยกประเดน็ เป็น ก็จะทาคอนเทนต์ได้ดี คอนเทนต์ท่ี
ดีเกิดจากการฟัง ในการทาเนื้อหาเหมือนทาหน้าท่ีหากระสุนเพื่อเจาะเข้าไปให้ถูกกลุ่ม เพ่ือให้สารที่เข้าไปเกิดการ
เข้าถึง และหลังจากทาเนื้อหาเสร็จส้ินแล้ว มีการทาโฟกัสกรุ๊ปให้กลุ่มเป้าหมายดูเพ่ือให้ดูว่ารู้สึกอย่างไร เนื่องจาก
ในโลกออนไลน์นั้นถ้า Logic (ตรรกะ) ไม่สมบูรณ์อาจโดนกระแสตีกลับ จึงต้องหาความเห็นท่ีหนักแน่นและไม่ทา
ใหเ้ กดิ ความขดั แยง้ นอกจากน้นั ความคดิ ดๆี อาจเกดิ จากการนาคอมเมนต์มาฟีดแบก (สะทอ้ นกลบั ) กนั
พบว่าหลายๆครั้งท่ที าคลิปแล้วเกิดการเปล่ียนแปลง เกิดขอ้ มูลจานวนมาก เราไม่ทาแค่สร้างแรงบันดาลใจ
แต่นาเสนอเทคนิคทางแก้ไขปัญหา โดยคาแนะนาจากผู้เชี่ยวชาญ โดยท้ิง Link web ไว้ที่วิดีโอ เพ่ือจาแนกคนท่ี
เข้ามา คนที่ปัญหาหนักเสนอส่งต่อผู้เชี่ยวชาญ คนท่ีสามารถแก้ไขได้ มีการเรียนรู้ผ่านคอร์สออนไลน์ เป็นเหมือน
กลมุ่ แลกเปลย่ี น (Sharing group) ให้โจทย์ในตอนเชา้ แลกเปลยี่ นในตอนเย็น เมื่อเรียนรู้ไดส้ ักระยะ (3-4วัน) นาไป
ทดลองกบั ลูก และนามาแลกเปลยี่ นกนั
สิ่งท่เี กิดขน้ึ คือ พ่อแม่เกิดการเรียนรู้ เกดิ กลมุ่ แลกเปล่ยี นเรยี นรู้ ได้เรียนรู้การควบคุมตนเอง ซ่ึงดาเนินงาน
ประมาณ 70 คน มีคนเรียนจบประมาณ ร้อยละ 70 ซ่ึงถือว่าประสบสาเร็จ และกาลังจะขยายไปเรื่องของความ
รุนแรงในโรงเรียน (Bully) เพราะสือ่ อยา่ งเดียวอาจไมเ่ พยี งพอในการเปลย่ี นแปลงพฤตกิ รรม

12

คุณพรวดี ลำทนำดี
Key success (ปัจจัยความสาเร็จ) คือการบ่มเพาะในครอบครัว ผลกระทบของสื่อ และการสร้างสรรค์
เนอื้ หาออนไลนเ์ พื่อฟ้นื ฟูปัญหาในระดับกลุม่ ท่ใี ห้ผลในเชงิ กว้าง
ขอ้ คิดเหน็ จำกผเู้ ขำ้ รว่ ม
 ตอ้ งชว่ ยกนั น่าเสียดายที่คนเข้าร่วมน้อย มีคนอยากมาร่วมเวทีแบบนี้มากเหลือเกิน มีหลายท่ีท่อี ยาก

รว่ มกนั อยากให้สือ่ สารสิ่งเหลา่ นอี้ อกไป ความสาเร็จอยู่ท่ีมือเราและส่ิงทเ่ี ราจะทา
 รสู้ ึกยินดีท่ีชวนกันคิดบวก มีสติ ภาคภูมิใจในความเป็นคนไทย เพราะในเร่ืองสติเร่ืองการแบ่งปันเป็น

สงิ่ ทส่ี อนในหลักศาสนาพุทธ การสร้างจติ สานกึ นัน้ ศาสนาเป็นสิ่งทีม่ ีบทบาทสาคัญ ขอช่ืนชมและเป็น
กาลงั ใจในการทางาน
 ในฐานะครู ยินดีที่มาอยู่ท่ามกลางความดี คิดเพ่ือคนอื่น และพร้อมให้สงิ่ ดีงามซ่ึงกันและกัน เพอื่ นาไป
บอกตอ่ ให้เกิดการเรียนร้สู ิ่งดีงาม ศูนย์คุณธรรมช่วยให้เราหล่อหลอมในสิ่งท่ีเรารัก จะทาและสร้างสิ่ง
ที่ดีงามตลอดไป
คณุ พรวดี ลำทนำดี
สิง่ ท่ีผู้รว่ มเสวนาแตล่ ะทา่ นอยากฝากไว้

คุณสรุ เสกข์ ยุทธวิ ัฒน์
“จริงๆเคยเป็นคนไม่ดีมากอ่ น การเปน็ คนไม่ดี ไมไ่ ดส้ ร้างอะไรให้โลกใบน้ี สรา้ งให้แค่ตัวเรา เราแค่อยากมี
คุณค่าและพยายามเรื่อยๆ ทกุ คนรู้ว่าอะไรดแี ละไม่ดี เราตอ้ งยนื หยัดในความดี แล้วความดีจะสรา้ งให้เรามคี ุณคา่ ”

13

คุณอรรทิตยฌ์ ำณ คหู ำเรอื งรอง
“ฝกึ ตนเองใหม้ สี ติ กอ่ นทีจ่ ะทาอะไร ต้องรอบรู้ รอบคอบ หม่ันฝึกฝน ทุกคนมีคณุ ธรรมอยู่ในใจ แต่อยา่ ให้
ตะกอนทบั ถมจนเราไมส่ ามารถแสดงความดมี าได้ ตอ้ งฝกึ ฝนใหเ้ กดิ คุณธรรมออกมา ท้ังในทโี่ ลง่ และในที่ลับ ให้เกิด
คณุ คา่ กับแผน่ ดนิ ”

รศ.นพ.สุริยเดว ทรปี ำตี
“ในการปลูกฝังจิตสานึก ปลูกอย่างไร ฝังอย่างไร นั้นในทางจิตวิทยามีลาดับการเปล่ียนพฤติกรรม ตั้งแต่
ท่องจา (อานุภาพการเปลย่ี นพฤติกรรมประมาณรอ้ ยละ 10) เปิดพน้ื ที่ปฏิบตั กิ าร (การเปล่ียนแปลงพฤติกรรม รอ้ ย
ละ30) ทาโครงการ/โครงงาน ให้กลายเป็นกิจวัตร (การเปล่ียนแปลงพฤติกรรม ร้อยละ50) กลายเป็นวิถีชีวิต ทั้งที่
บ้าน โรงเรียน สังคมเกิดการเรียนรู้จนซึมซาบ (Learning by feeling) (เกิดการเปล่ียนพฤติกรรม ร้อยละ 70) ที่
เหลืออีกร้อยละ 30 คือการฝึกสติในชีวิตประจาวันอย่างมีคุณภาพ เช่น ทุกวันฝึกขอบคุณร่างกายตนเอง ก้าวเท้า
ออกจากบ้านก็คิดบวก สิ่งเหล่าน้ันจะทาให้เกิดการปลูกฝังจิตสานึกเต็มร้อย นอกจากน้ันในเรื่องคุณค่าของทุกคน
เด็กท่เี กดิ มาไมใ่ ช่ผ้าขาวเดก็ เพราะทุกคนมีพื้นอารมณ์ท่แี ตกต่าง ทุกคนมีคุณค่า ดังนั้นการให้เกียรติ การรับฟัง ทา
ใหเ้ กดิ สังคมสนั ตภิ าพ เดนิ หนา้ ในการพฒั นาสังคมคุณภาพ และสงั คมสนั ตภิ าพรว่ มกัน”

14

เวทีสรำ้ งแรงบนั ดำลใจ “คณุ คอื ฮีโร่”
วทิ ยำกร

คณุ สุวรรณฉตั ร พรหมชำติ (คณุ เดี่ยว)
แท็กซี่จติ อาสา ขบั รถช่วยเหลอื ผพู้ กิ าร ผปู้ ่วยตดิ เตยี งมานานกวา่ 23 ปี
คณุ เชำวลิต สำดสมัย (ครเู ชำว)์
ครูเรือจ้างข้างถนน นกั สผู้ ้อู ุทิศตนเองเพ่อื ผูอ้ ืน่
คุณฤชวีพฒั น์ จิรำวฒั น์ (กอล์ฟฟ่)ี
นางฟ้าซาลอน…ชา่ งทาผมใจบญุ ช่วยเหลือคนพกิ าร
ดำเนนิ รำยกำรโดย คุณปิยะนุช เจรญิ วานิช
สรุปประเด็นโดย นางสาวเปรมกมล สมใจ นักวชิ าการส่งเสรมิ คณุ ธรรม

คุณสวุ รรณฉัตร พรหมชำติ (คณุ เดยี่ ว)
สุวรรณฉัตร พรหมชาติ หรือเดี่ยว บ้านเกดิ อยู่จงั หวดั นครศรีธรรมราช อายุ 42 ปี แต่เดิมเล้ียงชีพด้วยการ
ขบั แท็กซ่ีมาต้งั แตอ่ ายุ 18 ปี ปัจจุบนั ทางานเพื่อสังคมเป็นหลัก ดว้ ยการขับรถรับ-ส่ง และอุ้มผ้ปู ่วยตดิ เตียง ทุพพล
ภาพ หรอื ผ้ทู ่ีไม่มีกาลงั และความสามารถไปโรงพยาบาลเองได้ โดยไม่คดิ ค่าใชจ้ า่ ย
แรงบันดำลใจท่ีทำให้มำทำงำนจิตอำสำ คือ ตนเองมีต้นทุนชีวิตและโอกาสน้อยกว่าคนอ่ืนๆ ได้เรียน
เพียงช้ัน ป. 2 และได้บวชเรียน จึงได้นาธรรมะมาใช้ในชีวิตประจาวัน เม่ือออกมาทางานจึงถูกเอารัดเอาเปรียบ
โดนโกงค่าแรง ไม่ได้เงินเดือน ครั้งหนึ่งเคยถูกหลอกให้ไปลงเรือทางานแถวชุมพร ซ่ึงวันแรกถูกเรือหนีบขา เข่า
ด้านบนฉีกจนเลือดอาบ ไม่ได้รับการรักษาจนแผลเน่า จึงหนีไปนอนอยู่ที่สถานีรถไฟ ไม่มีแม้แต่คนสนใจ แต่ได้รับ
ความเมตตาจากคนแปลกหน้า ซ่ึงได้มาช่วยเหลือ ซ้ือข้าว ซ้ือตั๋วรถไฟ และนางินจานวนหน่ึงมาให้ รู้สึกเหมือน
เทวดามาโปรด จึงร้สู กึ ว่าอยากจะตอบแทนหรอื ชว่ ยเหลอื สงั คมกบั สิง่ ที่ไดร้ ับในวนั นน้ั

15

วันหน่ึงท่ีได้มาขับแท็กซี่แล้ว มีคุณลุงพิการน่ังรถเข็นเรียกรถแท็กซี่เพื่อไปหาหมอ แต่ไม่มีใครรับ เมื่อเห็น
จึงรับขึ้นรถ คุณลุงพูดซ้าๆ ว่าเม่ือไรจะตายสักที อยากฆ่าตัวตาย เพราะคนสมัยนี้ใจดา ทาให้สะกิดใจนึกถึงตัวเอง
ในตอนท่ีนอนอยู่สถานีรถไฟ วันนั้นจึงให้คุณลุงน่ังรถฟรี แล้วหลังจากน้ันเม่ือเจอคนป่วยที่ไม่สามารถช่วยเหลือ
ตนเองได้ ก็จะช่วยเหลือ ให้นั่งรถฟรีหมด “ทำแบบน้ีสะสมมำเรือ่ ยๆ จนเลิกไม่ได้ ทำแล้วมีควำมรู้สึกมีควำมสุข
ถึงแม้เรำจะไม่รวยแตเ่ รำก็สำมำรถแบ่งปันน้ำใจให้กับสังคมได้ ชีวิตมีคุณค่ำในกำรช่วยเหลือผู้อ่ืน” ซง่ึ สิ่งท่ตี ้อง
เผชิญ ทาให้คิดว่า บทเรียนที่เคยได้รับมาจะไม่ไปทาอย่างน้ันกับคนอื่น แต่ส่ิงที่ดี ที่เคยได้รับความเมตตา ความ
ช่วยเหลือจากผู้อ่ืน นั่นคือส่ิงที่ผลักดันให้อยากตอบแทนกับสังคม แม้ว่าอาจไม่ได้กลับไปตอบแทนกับคนที่เคย
เมตตากับเรา แต่สามารถทาให้กับคนอน่ื ๆ ตอบแทนสังคมได้ “สวรรค์ไม่ต้องรอให้ตำยก่อน แต่สวรรค์อยู่กับเรำ
ทกุ ๆวัน ทำแลว้ มคี วำมสุข”

นอกจากน้ี ยังได้แรงบันดาลใจในการทาความดีจากในหลวงรัชกาลท่ี 9 มาเป็นแบบอยา่ งและเป็นกาลังใจ
การทาความดีตอ่ ไป เท่าทจ่ี ะทาได้

ภำรกิจในแต่ละวัน ในทุกๆวัน จะตื่นตี 3 ถึงตี 4 เพ่ือเตรียมตัวไปอุ้มผู้ป่วยไปรับการรักษาที่โรงพยาบาล
ในหนงึ่ วันจะรบั นัดผู้ปว่ ยทโ่ี ทรจองลว่ งหน้าประมาณ 3 ราย แต่บางวันอาจมากกว่านั้น แทรกข้ึนมาโดยไม่ได้นัด ใน
การอุ้มผู้ป่วยสิง่ จาเป็นคอื คือตอ้ งรักษาความสะอาดของผูป้ ่วยด้วย ซึ่งการอมุ้ ต้องปลอดภัยตอ่ ท้ังผู้ปว่ ยและตนเอง
ด้วยอุปกรณ์ที่สะอาดและปลอดภัย ซ่ึงผู้ป่วยเองก็จะมีหลายแบบ ความยากของการอุ้มแต่ละคร้ังก็จะมีความ
แตกต่างกัน เหน่ือยตอนหน้างานแต่เมื่อวางผู้ป่วยแล้วก็หายเหนื่อย เมื่อผู้ป่วยได้รับการรักษาเสร็จก็จะโทรมาแจ้ง
เพ่ือรบั กลบั ไปส่งบ้าน ซ่ึงการอุ้มแตล่ ะครั้งไม่มีการคิดค่าใช้จา่ ย

ค่าใช้จ่ายที่ยังทาให้สามารถทางานจิตอาสาได้แม้ไม่ได้คิดค่าใช้จ่ายจากผู้ป่วยที่ไปอุ้ม ส่วนใหญ่จะได้รับ
จากเพื่อนในเฟสบุ๊ก ไลน์ หรือผู้ที่ติดตามข่าวสารทางส่ือต่างๆ หรือคนท่ีพบเจอตามโรงพยาบาล ก็จะช่วยเหลือ
มอบเงินให้ หรือบางคร้ังไปอุ้มผู้ป่วยท่ีเป็นครอบครัวท่ีมีฐานะ ก็จะมอบเงินเพ่ือให้ไปช่วยเหลือคนอ่ืนต่อ แต่จะไม่
รบั กบั คนจนทยี่ ากลาบาก

16

ในแต่ละวันจะพบผปู้ ่วย จะได้เห็นสภาพของความเป็นอยขู่ องผปู้ ่วย บางกรณเี ป็นผู้ป่วยทีไ่ ม่มีญาตหิ รอื ถูก
ทอดท้ิง จะช่วยเดินเรื่องเพ่ือให้สามารถเข้าสถานสงเคราะห์ได้ รวมถึงการเข้าถึงสิทธิต่างๆ นอกจากน้ียังเป็น
สะพานบญุ จากผูใ้ จบุญ บริจาคเงนิ และส่ิงของ อุปกรณ์ทีจ่ าเป็นต่อผู้ป่วยและครอบครัวผู้ป่วย โดยจะมีการคัดกรอง
เพ่อื ให้ถงึ มอื ผู้ยากไรจ้ ริงๆ

นอกจากน้ียังทาการช่วยเหลอื สังคมในด้านอื่นๆ โดยรับบริจาคส่ิงของให้กับโรงเรียนในถนิ่ ทุรกันดาร หรือ
โรงเรียนที่ขาดอุปกรณ์ทางการศึกษา รวมถึงได้ทาโต๊ะ เก้าอี้ข้ึนเอง ส่วนหนึ่งได้รับเงินบริจาคเพ่ือซื้ออุปกรณ์ แต่
เมอ่ื เปน็ ทร่ี จู้ ักมากข้นึ ทาให้ผคู้ นบรจิ าคอปุ กรณ์ วสั ดุ มาสบทบเพอ่ื ให้ทามากข้นึ ด้วย

คุณเชำวลิต สำดสมยั (ครเู ชำว)์
เชาวลิต สาดสมัย หรือครูเชาว์ ปัจจุบันเป็นครูมา 11 ปี ความสุขท่ีเกิดข้ึน คือการได้เห็นรอยยิ้มของเด็กๆ
และกระจายความสุขไปสู่ชมุ ชน “ถึงรำกฐำนผมจะไมพ่ ร้อมแตห่ ัวใจผมพร้อมท่ีจะลงมือทำเพอื่ ใหส้ ังคมดขี ึน้ ”
ครูเชาว์เกิดมาพร้อมความบกพร่องของร่างกายและถูกพ่อแม่ผู้ให้กาเนิดทอดทิ้ง เติบโตมากบั บ้านราชาวดี
สถานสงเคราะห์เด็กพิการทางสมองและปัญญา ในขณะอายุ 8 ขวบ ได้เห็นแม่ๆ (ผู้ดูแลสถานสงเคราะห์) อุ้มเด็ก
อายุ 20 ปี ทพ่ี ิการทางสมองและนอนติดเตียง ครูเชาว์จึงไดช้ ่วยแม่ๆ ป้อนข้าวป้อนน้าและช่วยเหลืองานอ่ืนๆ เพ่ือ
ชว่ ยแบ่งเบาภาระใหก้ ับแม่และพอ่ ซึง่ เหมอื นเป็นการปลูกฝังเรือ่ งจิตอาสาจากสิ่งเลก็ ๆ ท่ีสามารถทาได้ก่อน

แรงบันดำลใจท่ีทำให้มำทำงำนจิตอำสำ เป็นเด็กคนแรกของสถานสงเคราะห์ที่สามารถเรียนหนังสือ
ร่วมกับคนปกติได้ แม้ว่าการวัด IQ จะต่ากว่าเด็กปกติและเรียนช้ากว่าเด็กคนอื่น แต่ก็สามารถเรียนท่ีโรงเรียน
ชลประทานสงเคราะห์ ต่อมาเข้าเรียนที่โรงเรียนปากเกร็ด และสามารถเข้าเรียนระดับมหาวิทยาลัยได้ที่ คณะ
ศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ซ่ึงครูเชาว์กล่าวว่า “กำรศึกษำทำให้ชีวิตดีขึ้น และอีกสิ่งหน่ึงที่สำคัญ
คือไม่ยอมแพ้กับตัวเอง” ใครจะว่าอย่างไรก็ช่าง เพราะเม่ือเราได้เรียนแล้ว สามารถรับใช้สังคมได้ ใบ
ประกาศนียบัตรเป็นแค่ใบผ่านทาง แต่ชีวิตจริงๆ เราต้องแข่งขันกับคนอื่น ต้องแข่งขันกับตัวเอง แข่งขันกับสภาพ

17

จิตใจของตนเอง ต่อคาพูดท่ีต่างๆ ท่ีเคยว่าเราเมื่อตอนเป็นเด็ก ว่าเด็กในสถานสงเคราะห์นี้พิการ เรียนไม่ได้หรอก
แต่ก็ไม่ได้สนใจในคาพูดเหล่านั้น “คนท่ีต่อว่าจะไม่ประสบความสาเร็จ แต่คนที่จะประสบความสาเร็จ คือคนที่ถูก
ตอ่ ว่า “บำงทีชีวิตเรำก็ต้องมีมำร เพื่อสรำ้ งให้หัวใจเรำแขง็ แรง คนท่ีมีหัวใจที่แข็งแรงคือคนที่มีควำมสขุ คนท่ี
ลงมือ ใช้ควำมคดิ เพ่อื กำ้ วต่อไปข้ำงหนำ้ เปน็ สิง่ ท่ีผลักดนั เรำให้เรำทำสง่ิ ดๆี ได้”

เม่ือเรียนจบออกมา อยากออกไปช่วยเด็กๆ ที่ประสบปัญหาต่างๆ ทั้งพ่อแม่หย่าร้าง เด็กที่เกิดมาโดยไม่
สามารถดูแลตนเองได้ จึงมาเป็นครูอาสาของกรุงเทพมหานคร แม้ว่าเงินเดือนจะน้อยแต่ก็อยากทา เพราะเรามี
ความสขุ กบั สิ่งทอี่ ยากทา

จำกเดก็ ทไี่ ม่มอี ะไรพรอ้ ม....สู่กำรเป็นครผู ู้สร้ำงโอกำสใหเ้ ดก็ ครูเชาว์เป็นครอู าสาใหก้ ับศนู ย์สร้างโอกาส
เด็กพระราม 8 สอนหนังสือให้กับเด็กๆ ซ่ึงแรกๆ ด้วยบุคลิกภาพภายนอก ผู้ปกครอง คนทั่วไปไม่มีใครเช่ือว่าเป็น
ครู นึกว่าเป็นภารโรง แต่ผลักดันให้เด็กได้มีความรู้ ตอนน้ีมีเด็กสามารถเข้าเรียนในระดับมหาวิทยาลัยได้ 3 คน
“ผมอำจจะไม่ได้สรำ้ งโลกให้สวย แต่เรำสำมำรถส่งตอ่ ควำมสขุ ใหก้ นั ได้”

ส่ิงที่ครูเชาว์พยายามผลักดันเร่ืองการศึกษาของเด็กในชุมชน ด้วยการสร้างความเข้าใจกับผู้ปกครองของ
เด็ก สภาพสังคมท่ีเปล่ียนไปจากเมื่อก่อน มีการพัฒนาที่ดีขึ้น การศึกษาเป็นสิ่งท่ีสาคัญกับเด็ก โดยส่งเสริมให้มุ่ง
เรยี นสายอาชพี เพ่อื ให้จบมาสามารถทางานเลี้ยงครอบครวั ได้

สาหรับการทางานเพ่ือเด็กและชุมชน ได้รับการสนับสนุนน เช่น รายการคนฅ้นฅน และผู้ใหญ่หลายท่าน
ทั้งเงินและสิ่งของเพ่ือให้มาทาประโยชน์ให้กับเด็ก ให้สามารถต่อยอดพัฒนาให้ชีวติ ตัวเองดีขึ้น นอกจากน้ียังได้นา
เงนิ ไปช่วยเหลือผู้ปว่ ย ผู้พกิ าร คนเรร่ ่อน ผ้ดู อ้ ยโอกาสอีกดว้ ย ซง่ึ ส่ิงทเ่ี ราได้ทา ทาให้เราไดม้ ีความสขุ ในทุกๆ วัน

นอกจากน้ียังได้ทากิจกรรมโดยให้เด็กๆ ในชุมชนเก็บขยะที่สามารถรีไซเคิลได้ มาแลกส่ิงของท่ีจาเปน็ ได้ที่
ร้านศูนย์บาท ซ่ึงเป็นการสอดแทรกให้เด็กได้มีความพยายามที่จะดิ้นรนทาด้วย ไม่ใช่รอการช่วยเหลืออย่างเดียว
และยังได้พฒั นาด้านจิตอาสากับเด็กๆ ซ่งึ เด็กในชมุ ชนส่วนใหญ่จะรู้จักทกุ ซอกทุกมุมของชุมชน รู้ว่าบ้านแต่ละหลัง
มีใครเปน็ อยา่ งไร บ้านหลงั ไหนมีผู้ป่วย คนชรา จึงทาให้เราสามารถเข้าไปดแู ลและใหค้ วามชว่ ยเหลอื ใหด้ ีขนึ้ ได้

คณุ ฤชวีพฒั น์ จิรำวฒั น์ (กอล์ฟฟ่ี)
ฤชวีพัฒน์ จิราวฒั น์ หรอื กอล์ฟฟี่ ฉายานางฟา้ ซาลอน เป็นสาวเพศที่ 3 ที่มรี อยสักตามรา่ งกาย ประกอบ
อาชีพเป็นช่างตัดผมและ แต่งหน้า อยู่ที่นครราชสีมา ในอดีตเกิดมาในครอบครัวยากจน ต้องดิ้นรน ดาเนินชีวิตไป
กับอบายมุขและยาเสพตดิ มีพฤติกรรมที่สร้างความเดือดร้อนให้พ่อแม่ เช่น โกหกพ่อแม่ให้หาเงินมาให้ โดยอ้างว่า
ตอ้ งทางานส่งอาจารย์ แตท่ ี่จริงแลว้ นาเงินมาใชเ้ พ่ือเสพยา จนวนั หน่ึงแม่ปว่ ยเข้าโรงพยาบาลต้องไปดูแล แต่ไมเ่ งิน
ค่ารถไป จะไปหยิบยืมใครก็ไม่ให้ ด้วยภาพลักษณ์ท่ีไม่ดี คนก็กลัวว่าจะนาเงินไปเสพยา และส่งผลกระทบมาถึง
ปัจจบุ ัน
แรงบันดำลใจที่ทำให้มำทำงำนจิตอำสำ เร่ิมมาจากความรักที่ไม่สมหวัง มีแฟนแต่ถูกบอกเลิก เพราะ
แฟนไปมีคนใหม่ท่ีเป็นช่างเสริมสวย จึงอยากตามหาคนที่แย่งแฟน เกิดความแค้นและอยากได้แฟนคนื จงึ ไปสมัคร
เรยี นเสริมสวย จนวันหนึง่ มีผหู้ ญิงทา่ นหนึง่ เดินมาหาครสู อนตัดผม และบอกวา่ อยากให้ไปช่วยตัดผมให้กบั คุณแม่ที่
สูงอายุและเป็นผู้ป่วยติดเตียง จึงได้มีโอกาสไปตัดผมให้ เม่ือไปถึงสภาพท่ีเห็นคือคุณยายนอนเป็นเจ้าหญิงนิทรา
ตอ้ งตัดผมในทา่ นอน เม่ือตดั ผมเสร็จแล้วคุณยายน้าตาไหล ด้วยความตกใจและสงสัยว่าทาใหค้ ุณยายเจบ็ หรอื ไมจ่ ึง

18

ไปถามลูกสาว จึงทราบว่าคุณยายรู้สึกตื้นตันใจที่มีคนมาตัดผมให้โดยไม่รังเกียจ เน่ืองจากไม่สามารถควบคุมการ
ขบั ถ่ายได้ จึงทาให้รวู้ ่า “กำรทำบุญไมจ่ ำเป็นตอ้ งใช้เงนิ แต่สำมำรถใชค้ วำมสำมำรถของเรำในกำรทำบุญได้”

ปัจจุบันเดินทางเพ่ือไปดูแลผู้ป่วย ผู้พิการท่ัวประเทศ ทั้งแต่เหนือสุดจนใต้สุด บางครั้งแต่งตัวเป็นผู้หญิง
แต่งหน้าแปลกๆไป คนที่เห็นก็หัวเราะมีความสุข นอกจากนี้ยังมีการบริการแต่งหน้าให้ศพฟรี รวมถึงแต่งหน้า
ให้กับผู้พิการที่เรียนจบแล้วไม่มีใครแต่งหน้าให้ หรือการแต่งหน้าแต่งงานหรือเพื่อถ่ายรูปกับครอบครัวของผู้ป่วย
เพ่ือสร้างความสุขให้กับพวกเขาในช่วงชีวิตหน่ึง นอกจากนี้ เงินรายได้ส่วนหนึ่งที่ได้มาจากการแต่งหน้าทาผมกับ
คนท่ัวไป ก็จะนามาใช้เป็นค่าใช้จ่ายในการเดินทางเพ่ือไปแบ่งปันความสุขและรับบริจาคส่ิงของเพื่อนาไปมอบ
ให้กับผทู้ ี่ต้องการความชว่ ยเหลอื “แม้เรำจะไม่ใชค่ นสวย แต่เรำจะสร้ำงโลกให้สวย”

คุณปยิ ะนุช เจรญิ วำนชิ
อยากใหเ้ ล่าถงึ ความประทบั ใจจากการทางานจิตอาสา
คุณสวุ รรณฉตั ร พรหมชำติ (คุณเดยี่ ว)
คร้ังหน่ึงเคยได้รับบริจาคแอร์บ้าน แล้วได้ไปอุ้มผู้ป่วยท่านหนึ่ง ภายในบ้านร้อนมาก ทาให้ผู้ป่วยมีเหง่ือ
ออกมาก จาเป็นต้องเช็ดตัวให้บ่อย ซ่งึ อาจขาดเกลือแร่ได้ เมื่อได้นาแอร์ไปให้ครอบครัวน้ี แล้วพบว่าทุกคนในบ้าน
มีความสุขมากข้ึน ไม่ใช่เพราะแอร์เย็นอย่างเดียว แต่ยังสร้างกาลังใจให้ท้ังผู้ป่วยและคนในครอบครัวด้วย จึงได้
บริจาคส่ิงของตา่ งๆ และเหน็ วา่ น่าจะบรจิ าคแอร์ด้วยเนอ่ื งจากบา้ นอากาศรอ้ น
นอกจากน้ัน เคยไปออกรายการกล่องของขวัญ ทาให้คนได้รู้จักและร่วมบริจาค รวมถึงการอนุเคราะห์
เรอ่ื งต่างๆ ท่เี อื้อใหท้ างานชว่ ยเหลอื ผู้ป่วยไดอ้ ย่างสะดวก โดยไมต่ อ้ งกงั วลกับรายจ่ายท่ีจะเกดิ ขึ้น เชน่ มีคนบรจิ าค
เงินโดยใช้เบ้ียผู้สูงอายุของตนเองทุกเดอื น ผบู้ ริหารบรษิ ัทใหญ่บรจิ าครถในการช่วยเหลือผอู้ ื่น บรษิ ัทยางสนับสนุน

19

ยางรถยนต์ตลอดชีวิต รวมถึงการอานวยความสะดวกให้สามารถนาส่ิงดีๆ ให้กับผู้ป่วย ผู้ด้อยโอกาส ซ่ึง “ชีวิต
เหมอื นเปน็ สะพำนบุญ” ใหผ้ ูอ้ นื่ ไดร้ ่วมทาความดแี ละส่งต่อความสุขให้กบั ผอู้ ่นื

จากประสบการณ์จากการได้ช่วยเหลือผู้อื่น ยังมีส่ิงที่ยังขัดข้องใจ คือการทาหน้าท่ีของผู้ที่มีหน้าท่ีเพื่อ
ประชาชน เช่น เด็กทาบัตรประชาชนหาย ต้องมีการเซ็นยินยอมจากผู้ใหญ่บ้าน แต่ถูกเรียกรับเงิน ซ่ึงในความเป็น
จริงแล้วเป็นหนา้ ที่

คณุ เชำวลิต สำดสมยั (ครูเชำว)์
ผู้หญิงคนหนึ่งทางาน 7 วันจนไม่มีเวลาพักผ่อน วันหน่ึงล้มอยู่หน้าโรงเรียนและไม่มีใครช่วยเหลือ จึงได้
นาส่งโรงพยาบาล และพบว่าเป็นอัมพาตครึ่งซีก จึงให้การช่วยเหลือด้วยการหาอาชีพให้ ซึ่งปัจจุบันรับจ้างพับ
เหรียญโปรยทานเป็นรูปต่างๆ และหาช่องทางขายออนไลน์ เพื่อให้สามารถหารายได้ด้วยตนเอง ไม่ต้องรอความ
ช่วยเหลอื จากผ้อู ื่นอย่างเดียว และทนี่ ่าประทบั อีกส่ิงหน่ึงคือ สามีของผู้หญงิ คนน้ีท่เี ข้าใจและดูแลซึ่งกันและกันเป็น
อย่างดี
นอกจากน้ียังมีกรณีของเด็กคนหนึ่ง ซึ่งอาศัยอยู่กับตายาย มาบอกว่าอยากเรียนหนังสือ แต่ไม่มีเงินซื้อ
เส้ือผ้า ซ่ึงขณะน้ันตนเองเพ่ิงมาเป็นครูอาสาได้เพียงหนึ่งปี จึงได้ให้การสนับสนุน โดยร่วมกับผู้ใหญ่ใจดีในการหา
ทุนการศึกษาให้ ปัจจุบันเด็กคนนี้กาลังศึกษาอยู่ในระดับมหาวิทยาลัยชั้นปีที่ 2 ซ่ึงก็พยายามอยากเรียนเป็น
ต้นแบบของคนท่ีไม่มีอะไรพรอ้ ม เปน็ ส่งิ ที่ได้จากการให้โอกาสคนได้มีชีวติ ท่ีดี “กำรมีจิตอำสำ แค่คดิ ว่ำอยำกช่วย
เขำเรำกไ็ ดบ้ ญุ แต่คนทีบ่ อกวำ่ ชว่ ยแลว้ ได้อะไร แค่คดิ ก็ไมไ่ ด้อะไรแลว้ ”

คุณฤชวพี ฒั น์ จิรำวฒั น์ (กอลฟ์ ฟ่)ี
จากการได้ไปช่วยเหลือผู้คนทั่วประเทศ ส่ิงหน่ึงท่ีเห็นคือ “ความรัก” โดยเฉพาะความรักของพ่อแม่ เมื่อ
ลูกจากคนปกติต้องกลายเป็นคนพิการ การดูแลลูกจากตอนที่ตนเองยังมีแรง แต่เม่ือแก่ตัวมากข้ึน เกิดโรค
ประจาตัวจากอายุที่มากข้ึน แต่ก็สามารถพยุงตัวเองให้สามารถดูแลลูกได้ แม้ตนเองจะต้องลาบากมากก็ตาม ซึ่ง
เป็นสิ่งท่ีน่าประทับใจ แต่ในอีกมุมมองหนึ่งท่ีอยากสะท้อนสังคม คือกรณีท่ีลูกไม่ดูแลพ่อแม่ ซ่ึงการเป็นจิตอาสา
สามารถเรม่ิ ตน้ ทาได้ง่ายๆ จากครอบครัวจากจดุ เลก็ ๆ คือ การเป็นเด็กดี ทาให้พ่อแม่มีความสขุ กถ็ ือเป็นการทาจิต
อาสาแล้ว
แต่ความรักไม่ได้มีแค่พ่อแม่ลูก ยังมีอีกกรณี คือคู่สามีภรรยาคู่หนึ่ง ที่ภรรยาดูแลสามีท่ีประสบอุบัติเหตุ
กลายเป็นผู้ป่วยติดเตียง ต้ังแต่ตนเองยังสาว แต่ก็ยังดูแลสามีมากว่า 20 ปี ไม่ทอดท้ิงไปแม้จะมีโอกาส ซึ่งปัจจุบัน
สามีเสียชีวิตแล้ว ในขณะท่ีตนเองอายไุ ด้ 50 ปี จึงต้องออกหางานทาและต้องสชู้ ีวิตตอ่ ซ่ึงเร่ืองน้ีสะท้อนไปถึงเร่ือง
การไม่ผลักภาระให้กบั คนอื่น ไม่ทิ้งคนที่เรารักใหก้ ับสังคม ถงึ แม้จะมีสถานสงเคราะห์ แต่สว่ นใหญ่กแ็ ออัดมากแล้ว
เราสามารถชว่ ยกันดูแลผพู้ กิ ารไดต้ ามความสามารถของตนเองหรือแมแ้ ตก่ าลังใจกเ็ ปน็ สง่ิ สาคัญทีเ่ ราสามารถทาได้

20

คณุ ปิยะนชุ เจรญิ วำนิช
ขอคาแนะนาสาหรบั การเรม่ิ ต้นเป็นจิตอาสา
คุณสุวรรณฉตั ร พรหมชำติ (คุณเด่ยี ว)
การเป็นจิตอาสาเหมือนการกินข้าวอ่ิม ใครไม่เห็นก็ไม่เป็นไร แต่เราเห็นถึงการทาดี เห็นคุณค่าในการทา
ความดี ทาให้ชีวิตมีคุณค่าที่มีลมหายใจเพ่ือตนเอง เป็นการต้ังคาถามว่า “เรำเกิดมำเพ่ืออะไร เพ่ือสนองกิเลส
ตนเอง หรือเกิดมำเพ่ือสร้ำงโลกให้น่ำอยู่ หรือทำให้คนรอบข้ำงมีควำมสุข” ช่วยกันดูแล ไม่หมางเมินต่อสังคม
อยา่ อยู่เพ่อื ตนเองเทา่ นัน้ เช่อื วา่ คนทุกอยากเห็นส่งิ ดๆี เกดิ ขน้ึ
คุณเชำวลติ สำดสมยั (ครเู ชำว์)
เร่ิมต้นจากจุดเล็กๆ จากครอบครวั เราก่อน เช่นการช่วยเหลืองานบ้าน สร้างลักษณะนิสัยและเป็นการฝึก
วินัยที่จะติดตัวไปตั้งแต่เด็กจนเติบโตเป้นผู้ใหญ่ติดตัวไป “ทุกคนเป็นส่วนหนึ่งที่สำมำรถเป็นจิตอำสำได้ โดยไม่
ตอ้ งรอคอยเวลำ เปิดใจเพือ่ รับส่ิงทดี่ ี ส่งิ ใหม่ แลว้ จะพบกบั ควำมสุขเหมอื นพวกเรำ”
คณุ ฤชวีพฒั น์ จิรำวัฒน์ (กอลฟ์ ฟ่ี)
ครอบครัว โรงเรียนต้องช่วยกันปลูกฝังเร่ืองจิตอาสาต้ังแต่เด็ก กระทรวงศึกษาธิการควรให้มีวิชาจิตอาสา
เน่อื งจากสังคมปจั จุบนั มคี วามแลง้ นา้ ใจกันมากขึ้น การปลูกฝังตัง้ แต่อนุบาลจนถึงระดับอดุ มศึกษา เป็นเร่อื งสาคัญ
ซง่ึ เร่ืองจติ อาสาจะทาให้เกิดมุมมองของการเห็นแกป่ ระโยชน์สว่ นรวมมากกว่าประโยชนส์ ่วนตวั สังคมจะน่าอยูม่ าก
ข้ึน“คดิ ว่ำพรุ่งนีถ้ ้ำเรำจะตำย เรำทำดเี ถอะ กอ่ นทีจ่ ะไม่มีโอกำสได้ทำควำมดี”

21

ภำคผนวก

ก รำยละเอยี ดโครงกำร

ประชุมวชิ ำกำรคุณธรรมในพ้นื ทีท่ ำงสังคม : คณุ ธรรมกับปรำกฏกำรณ์ทำงสงั คมไทย
วันที่ 18 มถิ ุนำยน 2562 เวลำ 10.00 - 15.30 น.

ณ ห้องออดิทอเรียม ชนั้ 5 หอศลิ ปวัฒนธรรมแหง่ กรุงเทพมหำนคร

1. หลกั กำรและเหตุผล
จากการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเน่ืองของสังคมไทย ทั้งด้านเศรษฐกิจ การเมือง และสังคม รวมไปถึงการ

พัฒนาด้านเทคโนโลยีและการติดต่อส่ือสารที่รวดเร็ว ก่อให้เกิดการบริโภคข้อมูลข่าวสารจานวนมาก ท้ังทางส่ือ
กระแสหลัก (Traditional Media) และส่ือสังคมออนไลน์ (Social Media) ซ่ึงสามารถเข้าถึงผู้บริโภคได้อย่าง
สะดวกรวดเร็ว แต่หากผู้บริโภคขาดการพิจารณากล่ันกรองข้อมูลข่าวสารอย่างรอบคอบแล้ว ก็จะส่งผลกระทบ
โดยตรงตอ่ สภาพสังคม ทงั้ ด้านคา่ นิยม ดา้ นพฤติกรรมต่างๆ ทัง้ ทางบวกและทางลบ

อย่างไรก็ตาม หน่วยงานหลายภาคส่วนท้ังภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม ต่างได้ดาเนิน
การศกึ ษาสภาวการณ์ของสงั คมไทยในหลากหลายมิติ ตามบริบทของหน่วยงานและองค์กรของตน โดยมีเป้าหมาย
คือ การสร้างความตระหนัก และค้นหาเหตุปัจจัยท่ีจะนาไปสู่การแก้ไขปัญหาในด้านคุณธรรมจริยธรรมของ
สังคมไทย

ศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) หน่วยงานในกากับของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม ได้รับการ
จัดตั้งขึ้นตามพระราชกฤษฎีกาจัดต้ังศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) พ.ศ. 2554 มีพันธกิจหลักคือ ดาเนินการ
สร้าง พัฒนา เผยแพร่องค์ความรู้ด้านคุณธรรมจริยธรรม ด้วยกระบวนการจดั การความรใู้ นรูปแบบต่างๆ การสร้าง
เสริม สนับสนุนพลังความเข้มแข็งของภาคีเครือข่าย และการพัฒนากระบวนการสมัชชาคุณธรรม เพื่อเป็นเวที
กลางของเครือข่ายคุณธรรมทุกภาคส่วน ให้มีส่วนร่วมในการแลกเปล่ียนเรียนรู้ กาหนดทิศทางนโยบาย และ
รณรงค์สร้างจิตสานึกในการส่งเสริมและพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม ให้สอดคล้องกับนโยบายและยุทธศาสตร์การ
พฒั นาดา้ นคุณธรรมจรยิ ธรรมของชาติ

ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 ศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) ได้มีการจัดประชุมวิชาการข้ึน เพ่ือเป็นเวที
กลางในการแลกเปล่ียนเรยี นรู้ และรณรงคป์ ลูกฝังด้านคณุ ธรรมแก่ภาคเี ครอื ขา่ ย และประชาชนท่ัวไป โดยประชุม
วิชาการครั้งท่ี 1 จัดข้ึนเม่ือวันที่ 4 เมษายน 2562 ณ ห้องประชุมอเนกประสงค์ ช้ัน 1 หอศิลปวัฒนธรรมแห่ง
กรุงเทพมหานคร ภายใต้แนวคิดคุณธรรมในพ้ืนท่ีทางสังคม : วินัยกับครอบครัวไทย เพื่อส่งเสริมและปลูกฝัง
คุณธรรมด้านวินัยแก่สถาบันครอบครัว ซ่ึงเป็นหน่วยย่อยของสังคมที่มีความสาคัญ เป็นพ้ืนฐานในการพัฒนา
คุณภาพคนตลอดช่วงชีวิต และเพ่ือให้การดาเนินงานเป็นไปอย่างต่อเนื่อง และมีความสอดคล้องกับภารกิจของ
ศูนย์คุณธรรม ในการส่งเสริมพัฒนาคุณธรรมความดีที่เหมาะสมกับบริบทของสังคมไทย ศูนย์คุณธรรมจึงได้ จัด

22

ประชุมวิชาการ คร้ังที่ 2 ข้ึน ภายใต้แนวคิดคุณธรรมในพ้ืนท่ีทำงสังคม : คุณธรรรมกับปรำกฏกำรณ์ทำง
สังคมไทย ในวันที่ 18 มิถุนายน 2562 ณ ห้องออดิทอเรยี ม ชั้น 5 หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร โดยมี
วัตถุประสงค์ดังต่อไปนี้

1.1 เพื่อนาเสนอปรากฏการณ์ทางสังคมในมิติด้านคุณธรรมจริยธรรม และประเด็นสถานการณ์สาคัญท่ี
เกดิ ขนึ้ ในช่วงเดือนมกราคม – พฤษภาคม 2562

1.2 เพื่อให้เครือข่าย องค์กรภาคี และสถาบันทางสังคม นาไปใช้เป็นข้อมูลสนับสนุนทางด้านนโยบาย
ตลอดจนเป็นองคค์ วามรเู้ ผยแพรแ่ กป่ ระชาชนทว่ั ไป

1.3 เพื่อรณรงค์ ปลูกฝังจิตสานึกแก่สาธารณะ พร้อมท้ังจุดประกายให้สังคมร่วมกันพัฒนา สร้างสรรค์
ขบั เคล่อื นสงั คมคณุ ธรรม ทงั้ ในระดับปฏิบัติ และนโยบาย

2. ขอบเขตกำรดำเนนิ งำน
2.1 กล่มุ เป้าหมาย ประกอบด้วยเครอื ข่ายของศูนยค์ ุณธรรม ภาควิชาการ ภาครัฐ ภาคประชาสังคม ภาค

ประชาชน และผู้สนใจทั่วไป จานวนไม่นอ้ ยกวา่ 150 คน
2.2 กาหนดจัดประชุมวิชาการ ในวันที่ 18 มิถุนายน 2562 เวลา 10.00 - 15.30 น. ณ ห้องออดิทอเรียม

ชน้ั 5 หอศิลปวัฒนธรรมแหง่ กรงุ เทพมหานคร

3. ผลท่ีคำดวำ่ จะได้รับ
3.1 เกิดพ้ืนที่ความรู้ (Knowledge space) ท่ีเกิดจากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ปรากฏการณ์คุณธรรม และ

ประเดน็ สถานการณส์ าคญั ทีเ่ กิดขึน้ ในสังคมไทย
3.2 เกิดการนาข้อมูลไปใช้เพื่อสนับสนุนด้านนโยบายให้กับเครือข่ายภาครัฐ ภาคเอกชน ตลอดจนเป็น

องค์ความรูเ้ พือ่ ใช้เผยแพร่แก่ประชาชนทว่ั ไป
3.3 เกิดการจุดประกายให้สังคมได้ตระหนัก และมองเห็นคุณค่าของการทาความดีในรูปแบบต่างๆ ซ่ึงถือ

เปน็ การจดุ ประกายใหเ้ กิดการขบั เคล่ือนสงั คมทงั้ ในระดับปฏบิ ัติการ และระดบั นโยบาย
3.4 เกิดเครอื ขา่ ยวชิ าการดา้ นสอ่ื สารมวลชน และเครอื ขา่ ยอ่ืนๆ ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง

4. รูปแบบเวทีวชิ ำกำร
รูปแบบเวทีวิชาการ ประกอบไปด้วย เวทีเสวนาวิชาการแลกเปล่ียนองค์ความรู้ เวทีสร้างแรงบันดาลใจ

นิทรรศการปรากฏการณ์คุณธรรมในสังคมไทยในช่วงเดือนมกราคม – พฤษภาคม 2562 บูทกิจกรรมประเมิน
ความสขุ ด้วยคุณธรรมความดี (HMI : Happy Moral Index) และการเปิดตัวแอปพลิเคชันส่งเสริมคุณธรรม Moral
Touch โดยประเด็นนาเสนอในงาน มดี ังตอ่ ไปนี้

4.1 เวทเี สวนำวชิ ำกำร : “เจำะประเด็น วกิ ฤตคณุ ธรรม เรำไดเ้ รยี นรูอ้ ะไร”
การนาเสนอสถานการณ์ด้านคุณธรรมในสังคมไทยที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน หรือปรากฏการณ์สังคมที่เกิดข้ึน
และส่งผลกระทบต่อสังคมท้งั ในเชิงบวกและลบ เช่น ปญั หาการทะเลาะววิ าทของวยั ร่นุ การทุจริตคอร์รัปชัน ฯลฯ
โดยในเวทีเสวนาจะเปน็ การนาเสนอ แลกเปล่ียนในประเด็นหรือสถานการณท์ างสงั คมที่เกิดข้นึ พร้อมถอดบทเรยี น

23

ในมิติด้านคุณธรรมจากมุมมองของนักวิชาการ นักส่ือสารมวลชน หรือบุคคลผู้มีอิทธิพลและเป็นท่ีรู้จักในสื่อหลัก
และส่ือออนไลน์ (Influencer) พร้อมข้อเสนอแนะแนวทางการแก้ไขปัญหาสังคมท่ีเกิดข้ึน การปรับตัว และการ
เตรียมความพรอ้ มเพื่อรบั มือกับสถานการณ์ต่างๆ ในอนาคต

4.2 เวทีสร้ำงแรงบันดำลใจ “คุณคือฮโี ร่” เวทเี สวนาแลกเปลี่ยนเรยี นรูแ้ ละสร้างแรงบันดาลใจในการทา
ความดี จากบุคคลธรรมดาในสาขาอาชีพต่างๆ ท่ีเป็นข่าวปรากฎในสื่อกระแสหลักและสื่อออนไลน์ กลายเป็น
กระแสสังคมท่ีมีคนสนใจและตดิ ตามจานวนมาก หรือบุคคลทมี่ ีช่อื เสียงทอี่ ุทิศตนทาคุณประโยชน์ให้กับสังคม และ
เป็นแบบอย่างท่ีดีท่ีควรได้รับการยกย่องและปฏิบัติตาม โดยจะเป็นเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์การทา
ความดใี นรูปแบบตา่ งๆ ของคนในสงั คม

4.3 นิทรรศกำรปรำกฏกำรณ์คุณธรรมในสังคมไทย เป็นการวิเคราะห์สรุปสถานการณ์คุณธรรม
จริยธรรมท่ีเกิดขึ้นในช่วงเดือนมกราคม – พฤษภาคม 2562 โดยมี 10 ปรากฎการณ์เด่นที่เกิดข้ึน และเกิดกระทบ
ต่อสังคมท้ังในเชิงบวกและลบ นาเสนอด้วยภาพอินโฟกราฟฟิค โดยลาดับเหตุการณ์ตามช่วงเวลาท่ีเกิดขึ้น
(Timeline) เช่น ปรากฎการณ์พายุปาบึกกับพลังจิตอาสา การทะเลาะวิวาทในงานบวช ปัญหาขยะล้นเมอื ง วกิ ฤต
PM 2.5 วินัยจราจร จิตอาสาระดมทุนเพื่อซ้ืออุปกรณ์การแพทย์ เป็นต้น พร้อมบูทกิจกรรมประเมินความสุขด้วย
คุณธรรมความดี (HMI : Happy Moral Index) และแอปพลเิ คชันสง่ เสริมคุณธรรม Moral Touch

24

ข กำหนดกำร

10.00 – 10.30 น. กำหนดกำรประชุมวชิ ำกำร คณุ ธรรมในพน้ื ที่ทำงสังคม
10.30 – 10.40 น. คณุ ธรรมกับปรำกฏกำรณ์ทำงสงั คมไทย
10.40 – 12.30 น.
วันที่ 18 มถิ ุนำยน 2562 เวลำ 10.00 - 15.30 น.
12.30 – 13.30 น. ณ ห้องออดทิ อเรียม ชั้น 5 หอศิลปวฒั นธรรมแหง่ กรงุ เทพมหำนคร
13.30 – 15.30 น.
จดั โดย ศนู ยค์ ณุ ธรรม (องค์กำรมหำชน)
………………………………………………..

ลงทะเบียน พรอ้ มรบั ประทานอาหารว่าง
กล่ำวตอ้ นรบั ผู้เข้ำร่วมกำรประชมุ
นพ.จักรธรรม ธรรมศกั ด์ิ ประธานกรรมการ ศูนยค์ ุณธรรม (องคก์ ารมหาชน)
เวทีเสวนำวชิ ำกำร : “เจำะประเดน็ วกิ ฤตคุณธรรม เรำไดเ้ รยี นรอู้ ะไร”
“ปัญหาความรนุ แรง… บทสะทอ้ นนเิ วศสังคมปว่ ย”
Speaker : รศ.นพ.สรุ ยิ เดว ทรปี ำตี กมุ ารแพทยผ์ ้เู ชยี่ วชาญดา้ นเด็กและวัยรนุ่
และผู้อานวยการ ศนู ย์คุณธรรม (องค์การมหาชน)
“สังคมอุดมดรามา่ แบบสุดขัว้ ”
Speaker : คณุ อรรทติ ยฌ์ ำณ คูหำเรืองรอง
ผู้ประกาศข่าว พธิ ีกร และผู้เชยี่ วชาญดา้ นการประชาสมั พนั ธ์
“ปลกุ พลงั ไวรลั คลิป แก้ไขนิสยั วัยโจ๋”
Speaker : คณุ สรุ เสกข์ ยทุ ธิวัฒน์ ผู้ก่อต้ังรายการทีวีออนไลน์ toolmorrow
ดาเนนิ รายการโดย คณุ พรวดี ลำทนำดี ผปู้ ระกาศข่าว และพธิ ีกรจากไทยพีบเี อส
-------------- พักรับประทานอาหารกลางวัน --------------
เวทสี ร้ำงแรงบนั ดำลใจ “คณุ คอื ฮีโร่”

 คุณสุวรรณฉัตร พรหมชำติ
แท็กซี่จติ อาสา ขบั รถช่วยเหลอื ผู้พกิ าร ผู้ปว่ ยตดิ เตยี งมานานกว่า 23 ปี

 คุณเชำวลิต สำดสมัย (ครูเชำว)์
ครูเรอื จ้างขา้ งถนน นกั สผู้ ้อู ุทศิ ตนเองเพ่ือผ้อู ่ืน

 คุณฤชวีพัฒน์ จิรำวัฒน์ (กอลฟ์ ฟ)ี่
นางฟา้ ซาลอน…ช่างทาผมใจบญุ ช่วยเหลอื คนพิการ
ดาเนินรายการโดย คณุ ปิยะนุช เจรญิ วำนิช

หมายเหตุ กาหนดการอาจมกี ารเปลย่ี นแปลงตามความเหมาะสม

25

ค ผลประเมนิ กำรจดั งำน

สรุปผลกำรจัดงำนประชุมวชิ ำกำร
“คณุ ธรรมในพ้ืนทีท่ ำงสังคม: คณุ ธรรมกับปรำกฎกำรณ์ทำงสงั คมไทย”

วันองั คำรที่ 18 มิถนุ ำยน พ.ศ. 2562 เวลำ 10.00-15.30 น.
ณ ห้องออดิทอเรียม ช้ัน 5 หอศลิ ปวัฒนธรรมแหง่ กรุงเทพมหำนคร

จดั โดย ศนู ย์คุณธรรม (องคก์ ำรมหำชน)

ข้อมูลสาหรับสรุปผลการจัดงานประชุมวิชาการ“คุณธรรมในพื้นท่ีทางสังคม: คุณธรรมกับปรากฎการณ์
ทางสังคมไทย” ประกอบไปด้วย 1. ขอ้ มูลจากการลงทะเบียนเข้าร่วมงานผ่านระบบออนไลน์ และ 2. การประเมิน
ความพึงพอใจจากผู้เขา้ ร่วมงาน โดยมีรายละเอียดดงั ตอ่ ไปนี้

1. ขอ้ มลู จำกกำรลงทะเบียนเข้ำรว่ มงำนผำ่ นระบบออนไลน์
1.1 ข้อมลู ทว่ั ไป
มีผู้ตอบคาถาม 79 คน จากผู้ลงทะเบียนออนไลน์ท้ังหมด 107 คน ส่วนมากเป็นเพศหญิง อายุ 23 – 59

ปี อาชพี สว่ นใหญ่ คือ พนักงานเอกชน และทางในประเด็นหนว่ ยงานส่วนมากเป็นประชาชนทัว่ ไป

เพศ หญิง คน
อำยุ ชาย 49
อำชพี 30
12-18 ปี
หน่วยงำน 19 – 22 ปี 12
23 – 59 ปี 5
60 ขึ้นไป 49
ไมร่ ะบุ 12
1
ครู /นกั วจิ ัย/นักวชิ าการ
ขา้ ราชการ 15
พนักงานเอกชน 9
แม่บ้าน/พ่อบ้าน/เกษยี ณ 25
นักเรียน 11
นกั บวช 17
2
ภาครฐั
16

26

ภาคเอกชน 21
ภาคประชาสังคม/NGO 3
ประชาชนทวั่ ไป 27
สถาบันการศึกษา 10
สถาบันศาสนา 2

1.2 ประเด็นคำถำม
คำถำมขอ้ ที่ 1 คณุ คิดว่า ปัญหาสงั คมทุกวันนี้ ปัญหาใดทสี่ ่งผลกระทบต่อคนในสังคมและต้องเรง่ แก้ไข
ก่อนเป็นอนั ดบั แรก

ลำดับที่ ประเดน็ ปัญหำ จำนวน (คน) ร้อยละ

1 ขาดจิตสานึก 19 24
14 18
2 คนขาดคุณธรรมฯลฯ 13 16
12 15
3 วนิ ยั 8 10
13 16
4 เศรษฐกจิ
79 100
5 ครอบครัว

6 อน่ื ๆ

รวม

คำถำมข้อที่ 2 ช่วยบอกแนวทางในการแก้ไขปัญหา หรือวิธีลดความรุนแรงของปัญหาท่ีเกิดขึ้น

(อยา่ งนอ้ ย 1 ขอ้ )

ข้อที่ ประเด็นปัญหำ แนวทำง/วธิ แี ก้ไข

ขอ้ 1 จิตสำนึก

27

ข้อท่ี ประเด็นปญั หำ แนวทำง/วิธีแกไ้ ข

1.1 ความเหน็ แก่ตวั เห็นแตป่ ระโยชน์ส่วนตน 1.1 ส่งเสริมและปลกู ฝงั จติ สานึกใหก้ บั เด็กและ
มากกวา่ ประโยชนข์ องสาธารณะ เยาวชน ผา่ นสถาบนั การศกึ ษา เช่น
o การจดั การศึกษาท่ีเน้นทักษะชีวติ
1.2 ขาดความตระหนกั ขาดคุณธรรมในจติ ใจ o การให้ความรู้ที่ถูกต้อง เหน็ แกป่ ระโยชน์
1.3 คา่ นยิ มผิดๆ ขาดการคิดไตร่ตรองและการ ส่วนรวมมากกว่าส่วนตน
o เพ่ิมชวั่ โมงด้านคุณธรรมในรปู แบบใหม่
ยบั ยั้งชั่งใจ o ใช้การฝกึ อบรม ให้ความรู้ ปลูกจติ สานึก
o ปรับทัศนคติและคุณภาพของครโู ดย
เร่งด่วน

1.2 การสรา้ งจติ สานึกพลเมือง เช่น การรณรงค์
การใช้สอ่ื โฆษณา ทส่ี รา้ งสรรค์ เพื่อนาเสนอ
เกี่ยวกบั คา่ นิยมทถี่ ูกต้อง ปฏบิ ตั ติ นในสงั คม
ใหเ้ ยาวชนหรือคนยคุ ใหม่

1.3 ผใู้ หญเ่ ป็นแบบอย่างที่ดใี ห้กับเดก็ และเยาวชน
สรา้ งจิตสานกึ ใหต้ ง้ั แต่เดก็ ผู้ใหญ่ตอ้ งเปน็
แบบอยา่ งท่ีดี

1.4 ควรใช้สติในการแก้ปญั หามากกว่าใช้อารมณ์

ข้อ 2 คนขำดคณุ ธรรม 2.1 บังคับใช้กฎหมายอย่างจรงิ จงั อยา่ งเคร่งครัด
2.1 การขาดความชว่ ยเหลือกนั การไม่มีความ และลงโทษอยา่ งจริงจัง
เอ้อื เฟ้ือ เมตตาต่อกัน
2.2 ขาดคุณธรรมในการดาเนินชีวิต 2.2 ปลูกฝงั แนวคิดต่อต้านการทจุ ริตอยา่ งต่อเน่ือ’
2.3 การทจุ ริตคอร์รัปชนั 2.3 ประชาชนตอ้ งชว่ ยกนั สอดส่อง ดูแล ชี้เบาะแส
2.4 การใช้สือ่ อย่างไมเ่ หมาะสม 2.4 สง่ เสรมิ ให้นักการเมืองมสี ัจจะ
2.5 มีสติ รอบคอบ คดิ กอ่ นตดั สนิ ใจ
ขอ้ 3 วนิ ัย 2.6 สร้างส่อื คณุ ธรรมทเี่ ขา้ ถงึ ง่ายและโดนใจ
3.1 วินัยจราจร สง่ ผลการจราจรติดขัด
3.2 คนขาดระเบียบวินยั ในชีวติ ประจาวนั และ 3.1 ปลูกฝงั วินัย เรม่ิ ต้ังแตช่ ่วงวยั เดก็ อย่างต่อเน่ือง
การทางาน ทั้งครอบครวั และระบบการศึกษา
3.3 การจดั การขยะ
3.2 รณรงค์สง่ เสรมิ สร้างวินัยใหค้ นในชาติ
3.3 การบังคบั ใชก้ ฎหมาย เพ่ิมการลงโทษอยา่ ง

จริงจงั

28

ขอ้ ท่ี ประเด็นปญั หำ แนวทำง/วิธแี กไ้ ข
3.4 เคารพสทิ ธขิ องผู้อนื่
ข้อ 4 ปญั หำเศรษฐกจิ 3.5 การจัดการปัญหาจราจรและพฒั นาระบบ
ปัญหาเศรษฐกิจท่ีเกดิ ขึ้นประกอบดว้ ย ความ
ยากจน คา่ ครองชีพ และรายได้ต่า (ของแพง) ขนสง่ สาธารณะอย่างเปน็ ระบบและเปน็ ธรรม
ซง่ึ เปน็ ปจั จัยทท่ี าใหเ้ กดิ ปัญหาอ่ืนตามมา 3.6 ช่วยกันรณรงคง์ ดใช้ถุงพลาสาติก
เนอ่ื งจากตอ้ งด้ินรน เพื่อการอยู่รอด นอกจากน้ี
รวมถึงยังตอ้ งเผชิญปัญหาความเหลอื่ มลา้ ทาง 4.1 รฐั ควรหามาตรการชว่ ยเหลืออยา่ งเรง่ ด่วน เช่น
สงั คม ลดราคาสินคา้ ให้สะทอ้ นตน้ ทุนทีแ่ ทจ้ ริง
จดั การปญั หาอาหารแพง มมี าตรการแก้ไข
ข้อ 5 ครอบครัว อย่างจริงจัง
5.1 ความสมั พนั ธ์ในครอบครวั
5.2 ครอบครวั แตกแยก 4.2 ใชห้ ลักเศรษฐกจิ พอเพียงของในหลวงรชั กาลท่ี
5.3 ช่องวา่ งระหว่างวัย /การสง่ ลูกให้ ตายาย) 9 ในการดาเนินชวี ิต เช่น ประหยัด เก็บออม
(ป่ยู ่า เลี้ยง ปลกู ผักสวนครัวทบี่ า้ น
5.4 การตง้ั ครรภ์ก่อนวัย
5.1 การพฒั นา ผูส้ ูงอายุ ให้มีความรใู้ นการเล้ียง
เด็ก ให้ทนั ต่อการเปลยี่ นแปลงของสังคม

5.2 สรา้ งจิตสานึก สร้างวนิ ยั ในครอบครวั โดยให้คน
ในครอบครัวมสี ว่ นร่วม

5.3 การสง่ เสรมิ สถาบันครอบครัว เชน่ จัดอบรม
พอ่ แมต่ ง้ั แต่ลกู อยู่ในครรภ์และหลังคลอด เพ่ือ
สรา้ งนสิ ยั และพฤติกรรมเชงิ บวกท้ังแก้ไข
ตัวเองและการส่งต่อใหล้ กู อย่างถูกต้อง

5.4 อบรมทางการป้องกนั ทางเพศ ควรมกี ารให้
คาแนะนาทเ่ี หมาะสม

คำถำมข้อที่ 3 คณุ คาดหวงั อะไรจากการเข้าร่วมงานประชุมคร้ังนี้

 ได้ความรู้ ทัศนคติ แนวความคดิ ใหมๆ่ ในการเสรมิ สร้างคุณธรรมจรยิ ธรรมให้กบั บคุ คล

 ความร้ไู ดร้ บั สามารถนามาประยกุ ต์ในในการทางานได้ เช่น
- ไดแ้ นวทางไปใช้พฒั นาองค์กร
- นาไปใช้ปลูกฝัง/ทากจิ กรรมกบั นกั เรยี น เพื่อเปน็ คนทีม่ ีคุณภาพ พร้อมไปพฒั นาสังคมต่อไป
- อบรมเยาวชนท่กี ระทาความผดิ ในสถานพินจิ ให้เปน็ คนดคี นื สู่สงั คม
- เทคนิค/แนวทางในการสง่ เสรมิ คุณธรรม
- รแู้ นวทางในการพัฒนาเด็ก
- ความรูค้ วามเขา้ ใจในการสนับสนนุ การทาวิจยั เพื่อพฒั นาพฤติกรรมของเด็กและเยาวชนให้มี
คุณธรรม

29

 ไดฟ้ ังความคิดเห็นและทศั นคตทิ หี่ ลากหลาย
 สรา้ งแรงบนั ดาลใจ สรา้ งพลังบวกให้ชวี ติ และกระบวนการคิดเพื่อให้เกดิ การกระต้นุ ทางสงั คม
 เกิดเครือขา่ ยการทาความดี มีความเอื้อเฟื้อ ชว่ ยเหลอื ซึ่งกันและกนั

2. ขอ้ มูลจำกกำรประเมินควำมพึงพอใจจำกผู้เข้ำร่วมงำน
ตอนท่ี 1 ขอ้ มูลท่ัวไป
ผลการศึกษาข้อมูลท่ัวไปของผู้ตอบแบบสอบถาม พบว่ามีผู้ส่งแบบสอบถามทั้งสิ้น 46 คนส่วนใหญ่เป็น

เพศหญิง (ร้อยละ 72) มากกว่า เพศชาย (ร้อยละ 26) มีอายุอยู่ในช่วง 23 - 59 ปี (ร้อยละ 48) รองลงมาคือ ช่วง
อายุ 60 ปี ขึ้นไป ส่วนมากจบการศึกษาระดับปริญญาตรี (ร้อยละ 50) นอกจากนี้มาจากหน่วยงานในภาคส่วน
ต่างๆ ท่ีใกล้เคียงกัน ส่วนใหญ่ได้รับข้อมูลเพ่ือเข้าร่วมงานจากสื่อสังคมออนไลน์ (ร้อยละ 54) และใหญ่เข้าร่วม
กจิ กรรมของศูนยค์ ณุ ธรรมเป็นคร้งั แรก (ร้อยละ 65)

รำยกำร จำนวน (คน) ร้อยละ
เพศ
12 26
ชาย 33 72
หญิง 1 2
ไมร่ ะบุ
ระดับกำรศกึ ษำ 10 22
ต่ากว่าปรญิ ญาตรี 23 50
ปริญญาตรี 9 20
ปรญิ ญาโท 1 2
สงู กวา่ ปรญิ ญาโท 3 7
อืน่ ๆ
อำยุ 4 9
0 – 22 ปี 22 48
23 – 59 ปี 18 39
60 ขนึ้ ไป 2 4
ไมร่ ะบุ
อำชีพ 2 4
ครู/นักวชิ าการ 7 15
ขา้ ราชการ 5 11
พนกั งานเอกชน

30 จำนวน (คน) ร้อยละ
4 9
รำยกำร 10 22
นกั เรยี น 10 22
แม่บ้าน 8 17
อาชีพอิสระ
อืน่ ๆ 9 20
หนว่ ยงำน 6 13
ภาครฐั 9 20
ภาคเอกชน 11 24
ภาคประชาสังคม/NGO 11 24
ประชาชนท่วั ไป
อนื่ ๆ 5 11
กำรไดร้ ับขอ้ มูล 25 54
จดหมายเชิญ 16 35
ส่ือ Social Media
อน่ื ๆ 30 65
กำรเขำ้ ร่วมกิจกรรมกับศูนย์คณุ ธรรม 9 20
คร้ังแรก 4 9
2-3 ครงั้ 3 7
4 ครั้งขึ้นไป
ไม่ระบุ

31

ตอนที่ 2 ควำมพงึ พอใจในกำรประชมุ วชิ ำกำร
กำรแปลควำม
4.51-5.00 หมายถงึ พึงพอใจระดบั มากทส่ี ุด
3.51-4.50 หมายถงึ พึงพอใจในระดับมาก
2.51-3.50 หมายถงึ พึงพอใจระดบั ปานกลาง
1.51-2.50 หมายถงึ พงึ พอใจระดบั น้อย
1.00-1.50 หมายถึง พึงพอใจระดบั นอ้ ยที่สดุ

รำยกำรประเมนิ คำ่ เฉลยี่ ส่วนเบ่ยี งเบน กำรแปลควำม
มำตรฐำน
เสวนำวชิ ำกำร : “เจำะประเดน็ วิกฤตคุณธรรม 4.0
เรำได้เรียนรอู้ ะไร” (ช่วงเชา้ ) มาก
4.0
1. ความเหมาะสมผ้ดู าเนินรายการและผรู้ ว่ มเสวนา 4.0 0.99 มาก
2. ความเหมาะสมของเนื้อหา 4.0 0.97 มาก
3. ประโยชน์ท่ีได้รับจากการเขา้ ร่วมกจิ กรรม 4.0 1.00 มาก
เวทสี ร้ำงแรงบนั ดำลใจ “คุณคือฮีโร่” (ช่วงบ่าย) 3.9
4. ความเหมาะสมผดู้ าเนินรายการและผู้รว่ มเสวนา 4.0 มาก
5. ความเหมาะสมของเน้ือหา 4.1
6. ประโยชน์ทไี่ ด้รับจากการเขา้ รว่ มกจิ กรรม 3.9 0.98 มาก
กำรจดั กำรในงำน 3.7 0.99 มาก
7. การลงทะเบยี น 3.9 0.97 มาก
8. ระยะเวลาในการจัดประชุม 3.9
9. สถานทใี่ นการจัดประชมุ 4.0 มาก
10. เอกสารประกอบการจัดประชุม 4.0
11. การดแู ลอานวยความสะดวกของเจา้ หนา้ ท่ี 3.8 0.97 มาก
12. รูปแบบการประชมุ 4.1 0.88 มาก
13. ประโยชนท์ ี่ได้รับจากการเข้าร่วม 4.0 0.95 มาก
14. ความพงึ พอใจในภาพรวม 0.93 มาก
0.98 มาก
0.88 มาก
0.85 มาก
0.85 มาก

ผลประเมินความเห็นพบว่า การเสวนาวิชาการ: “เจาะประเด็น วิกฤตคุณธรรม เราได้เรียนรู้อะไร”
(ชว่ งเช้า) และเวทีสร้างแรงบนั ดาลใจ “คุณคอื ฮีโร่” (ช่วงบา่ ย) อยใู่ นระดับมากทกุ รายการ (ค่าเฉลยี่ 3.9 – 4.1)

32

ด้านการจัดการในงานพบว่า ส่วนมากอยู่ในระดับมาก โดยมีความพึงพอใจในเรื่องประโยชน์ที่ได้รับจาก
การเข้ารว่ ม (คา่ เฉล่ีย 4.1) รองลงมาเท่ากัน 3 ประเด็น คือ เอกสารประกอบการจัดประชุม การดูแลอานวยความ
สะดวกของเจ้าหน้าที่ และความพึงพอใจในภาพรวม (ค่าเฉลี่ย 4.0) ส่วนด้านท่ีมีความพึงพอใจน้อยที่สุดคือ การ
ลงทะเบยี น (คา่ เฉลย่ี 3.7)

โดยสรปุ แล้ว ผู้ตอบแบบสอบถามมีความพึงพอใจต่อการเข้าร่วมงานในระดับมาก (คา่ เฉล่ีย 4.0)

ตอนท่ี 3 ข้อเสนอแนะและควำมคิดเหน็ เพ่มิ เตมิ ในกำรจดั งำนคร้ังนี้
3.1 ดำ้ นเนอ้ื หำ
- เนอ้ื หาสาระดี ความรูเ้ ร่อื งคณุ ธรรมควบคู่กับเรอ่ื งสงั คม
- รปู แบบการจัดงานดมี าก มีสาระ ทราบถงึ ข้อมลู ข่าวสาร อธบิ ายอย่างชดั เจน
- ไดร้ บั มมุ มองของผู้ปฏบิ ัตงิ านจริงในสังคม ซงึ่ เป็นอกี แนวคิดหน่ึงทส่ี าคัญ
- วิทยากรมีความเหมาะสม สื่อสารวิชาการได้ดี ชี้ให้เห็นประเด็นปัญหาท่ีเก่ียวข้อง และสามารถ
นาไปคดิ และหาหนทางแก้ไขตอ่ ไดใ้ นสายงานของตนเอง
- อยากใหโ้ อกาสหน้าเพิ่มองค์ความรู้เร่ืองจติ อาสา
3.2 กล่มุ เปำ้ หมำย (กล่มุ เดก็ และเยำวชน)
- ควรให้เดก็ มธั ยมไดม้ าฟงั มีวิดีโอประกอบ เดก็ จะได้ฝังใจ
- จัดไดด้ แี ลว้ แตค่ วรจะชักจงู ใหเ้ ด็กวยั รุ่นให้มกี ารรับรงู้ านนจี้ ะดมี าก
- อยากใหม้ ีโครงการดๆี แบบนี้อีก เพื่อให้ปลกู จิตสานึกกบั คนไทย โดยเฉพาะกลุ่มเยาวชน
- เร่ืองคุณธรรมเป็นประเด็นสาคัญที่ภาคประชาชนควรรับรู้และเรียนรู้ ควรมีการประชาสัมพันธ์
ให้เข้าถึงกล่มุ ท่ีเปน็ พลงั เยาวชนรุ่นใหม่ ให้ตระหนักและมจี ติ สานึกเร่ืองคณุ ธรรมเพื่อเป็นการปลูกจิตสานึก
ให้รบั ผิดชอบตอ่ ตนเอง ครอบครัว และสังคมไทย
- อยากใหเ้ ปิดโอกาสให้เดก็ และเยาวชน วยั รนุ่ ได้แสดงความคิดเหน็
- ควรมีตัวแทนจากมหาวิทยาลัย ชุมชน และโรงเรียน เข้าร่วม จะได้มีการปลูกจิตสานึก จัดงาน
ให้บอ่ ยข้ึน มีการจัดตามภมู ภิ าคเพือ่ ใหเ้ กดิ การเข้าถึงเครือข่าย ขยายเครอื ข่ายอย่างต่อเน่อื ง
3.3 กำรจดั กำร-สถำนท่ี
- เจ้าหนา้ ทีใ่ หบ้ รกิ ารดีมาก
- อปุ กรณเ์ ทคนคิ มคี วามบกพรอ่ งเลก็ น้อย ควรมีการตรวจเชค็ เครื่องฉายบนเวที ใหม้ ีความพรอ้ ม
มากกวา่ น้ี

ตอนท่ี 4 ขอ้ คดิ เหน็ และข้อเสนอแนะ
ทำ่ นอยำกใหศ้ นู ย์คุณธรรม จัดกำรประชมุ วิชำกำรในประเด็นใด

4.1 เดก็ เยำวชน และครอบครวั ในมิตคิ ุณธรรม
- ครอบครวั คณุ ธรรม
- คุณธรรมในครอบครัวสู่สังคม
- คณุ ธรรมกบั เด็กและเยาวชน

33

- กจิ กรรมเสริมสรา้ งคุณธรรมให้กบั เด็ก ปลูกจิตสานึกให้เด็กวัยรนุ่ ไม่เห็นแก่ตัว มีน้าใจ จติ ใจโอบ
ออ้ มอารี ชว่ ยเหลือผู้อื่น

- ปญั หาความรนุ แรงในครอบครัว
4.2 จิตอำสำ/ จติ สำธำรณะ

- การปลูกฝังจิตอาสา จิตสานึกตอ่ สังคม
- การปลูกจติ สานึกจากสถาบนั ครอบครัว สกู่ ารพัฒนาประเทศ การอยรู่ ว่ มกนั อยา่ งมคี วามสุข
4.3 วนิ ยั
- วนิ ยั กบั การดาเนนิ ชวี ติ
- การสรา้ งวนิ ยั อย่างเป็นรปู ธรรมทนี่ ากลับไปใช้ได้
4.4 กระบวนกำรสง่ เสริมคุณธรรม
- แนวทางการสร้างแรงบนั ดาลใจในการเสริมสรา้ งคุณธรรม
- การส่งเสริมคณุ ธรรมทค่ี นในท้องถิน่ เข้าถึงได้มากขน้ึ
- คณุ ธรรมกบั ธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SME)

ตอนท่ี 5 จะนำส่งิ ท่ีได้เรียนรู้ไปใชป้ ระโยชน์ได้อย่ำงไร
5.1 ใชใ้ นกำรเรยี นกำรสอน และกำรฝึกอบรม
- นาไปถา่ ยทอดใหเ้ ยาวชนวยั ร่นุ ได้เรียนรู้
- ให้คาแนะนากับเด็กๆ ในกิจกรรมปฐมนิเทศ
- ถ่ายทอดให้กบั นักศึกษา
- เผยแพร่ความรูใ้ ห้กับเดก็ และเยาวชน ต่อยอดในการจัดกิจกรรมใหเ้ ด็กและเยาวชน
- นาความร้ทู ่ไี ด้ไปต่อยอดการเปน็ วิทยากรใหค้ วามรู้ด้านคุณธรรม
5.2 ใช้ในกำรทำงำน
- ประยกุ ต์ใช้ในการวางแผนการทางานทเี่ กีย่ วข้องกับงานบุคลากร
- ตระหนกั ถึงบทบาทของสื่อต่อการสรา้ งกระแสปรากฎการณ์ต่างๆ รวมทง้ั การเสรมิ สรา้ งและ
เปล่ยี นค่านิยม
- เผยแพรอ่ งค์ความรู้ใหเ้ ครือขา่ ยภาคคี วามร่วมมอื ตา่ งๆ
5.3 ใชใ้ นครอบครัว
- นาไปใชก้ ับครอบครัว ปลูกฝังคนในครอบครัว ส่งเสรมิ การทาความดเี พื่อสังคม

สรุปประชุมวิชำกำรคุณธรรมในพื้นทท่ี ำงสังคม : คณุ ธรรมกบั ปรำกฏกำรณ์ทำงสังคมไทย

ทปี่ รึกษำ ผ้อู านวยการศนู ย์คุณธรรม
รศ.นพ.สุริยเดว ทรปี าตี

คณะทำงำนศูนยค์ ณุ ธรรม หวั หนา้ กลุม่ งานพฒั นาองค์ความรู้นวัตกรรม
นางสาวธัญลักษณ์ ศรีสงา่ นกั พฒั นาทรัพยากรมนษุ ย์
นางสาวกธิ ญิ า สขุ ประเสริฐ นักวชิ าการส่งเสริมคณุ ธรรม
นายตณิ ณพชั ช์ พลู พิพัฒน์ นกั วิชาการส่งเสรมิ คณุ ธรรม
นางสาวเปรมกมล สมใจ เจา้ หนา้ ทโี่ ครงการ
นางสาวภูริชยา ภวู ญาณ เจา้ หน้าท่โี ครงการ
นางสาวเนตรนภา หนองแบก

ȹ٠¤Ø³¸ÃÃÁ (ͧ¤¡ ÒÃÁËÒª¹) (องคก์ ารมหาชน)

àÅ¢·Õè 69 ÍÒ¤ÒÃÇÔ·ÂÒÅÂÑ ¡ÒèѴ¡Òà ÁËÒÇ·Ô ÂÒÅÑÂÁËÔ´Å (CMMU)
ªé¹Ñ ·Õè 16 - 17 ¶¹¹ÇÀÔ ÒÇ´ÕÃ§Ñ ÊµÔ á¢Ç§ÊÒÁàʹ㹠ࢵ¾ÞÒä· ¡Ã§Ø à·¾Ï 10400
â·ÃÈ¾Ñ · 02 644 9900 â·ÃÊÒà 02 644 4900å
http:www.moralcenter.or.th