ภาพที่ 00 ภาพวงปี่พาทย์เครื่องคู่ ที่มา : อธิษฐณัฏฐ์ นันต๊ะเสน.2566 วงปี่พาทย์เครื่องคู่ มีเครื่องดนตรีประกอบด้วย 1. ปีใน 2. ปี่นอก (ปัจจุบันไม่นิยมใช้) 3. ระนาดเอก 4. ระนาดทุ้ม 5. ฆ้องวงใหญ่ 6. ฆ้องวงเล็ก 7. ตะโพน 8. กลองทัด 9.ฉิ่ง
ภาพที่ 00 ภาพวงปี่พาทย์เครื่องใหญ่ ที่มา : อธิษฐณัฏฐ์นันต๊ะเสน.2566 วงปี่พาทย์เครื่องใหญ่ มีเครื่องดนตรีประกอบด้วย 1. ปีใน 2. ปี่นอก (ปัจจุบันไม่นิยมใช้) 3. ระนาดเอก 4. ระนาดทุ้ม 5. ระนาดเอกเหล็ก 6. ระนาดทุ้มเหล็ก 7. ฆ้องวงใหญ่ 8. ฆ้องวงเล็ก 9. ตะโพน 10. กลองทัด 11.ฉิ่ง 12. โหม่ง หมายเหตุ : เครื่องประกอบจังหวะ เช่น ฉาบเล็ก ฉาบใหญ่ และกลองประเภทต่างๆ สามารถเพิ่มเติมได้ เพื่อให้เหมาะสมกับเพลง
เอกสารประกอบการสอน เรื่อง การพัฒนาทักษะปฏิบัติกระบวนท่ารำเพลงหน้าพาทย์ โลม - ตระนอน (โขนลิง) ด้วยรูปแบบห้องเรียนเสมือนจริง ชุดที่ 1 เรื่อง ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับ เพลงหน้าพาทย์ ผู้เขียนได้รวบรวมข้อมูลเพื่อให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ โดยมีการแบ่งเนื้อหาออกเป็น 7 ข้อ ตามลำดับ ความสำคัญที่ได้สรุปไว้ในกรอบแนวความคิด โดยผู้เขียนได้มุ่งเน้นผู้สอนและผู้เรียนให้มีความ เข้าใจในด้านวิชาการเรื่องความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับเพลงหน้าพาทย์ นอกจากนี้ยังได้นำเนื้อหาในเรื่องเครื่อง แต่งตัวโขนลิงและเครื่องดนตรีที่ใช้ประกอบการแสดงโขนและการบรรเลงเพลงหน้าพาทย์มาเสริมให้เกิด ความรู้ที่จะเป็นประโยชน์แก่นักเรียน เมื่อครูผู้สอนได้ทำการสอนตามเนื้อหาที่กำหนดไว้โดยสอดคล้อง กับวิธีการสอนและกิจกรรมที่กำหนดไว้จะทำให้ผู้เรียนเกิดความรู้ความเข้าใจและสามารถนำความรู้ ที่ได้รับจากการเรียนในชุดที่ 1 ไปบูรณาการและเป็นข้อมูลพื้นฐานในการเรียนชุดที่ 2 และชุดที่ 3 ต่อไป
แบบทดสอบหลังเรียน บทที่ 1 ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับเพลงหน้าพาทย์ คำชี้แอง จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว ทำเครื่องหมายกากบาท (x) ลงใน กระคาษคำตอบ 1. วงดนตรีที่นิยมในการแสคงโขนเป็นวงปี่พาทย์ชนิดใด ก. วงปี่พาทย์เครื่องห้า วงปี่พาทย์เครื่องคู่ วงปี่พาทย์เครื่องใหญ่ ข. วงปี่พาทย์เครื่องห้า วงปี่พาทย์ดึกคำบรรพ์ วงปี่พาทย์เครื่องใหญ่ ค. วงปี่พาทย์เครื่องใหญ่ วงปี่พาทย์นางหงส์ วงปี่พาทย์เครื่องห้า ง. วงปี่พาทย์เครื่องห้า วงปี่พาทย์เครื่องคู่ วงปี่พาทย์มอญ 2. ผู้ประกอบพิธีไหว้ครูทางด้านนาฎศิลป์ใช้ศีรษะใดในการครอบครู ก. พระภรตฤๅษี พระคเณศร์ เทริด ข. พระกรตฤๅษี พระนารายณ์ เทริด ค. พระภรตฤๅษี พระพิราพ เทริค ง. พระพิราพ พระกเณศร์ เทริค 3. เพลงหน้าพาทย์เพลงใดจัดอยู่ในหน้าพาทย์ธรรมดา ก. เชิด เสมอ รัว ข. ตระนิมิต ตระนอน ตระเชิญ ค. เสมอสามลา เสมอเถร เสมอเข้าที่ ง. พราหมณ์เข้า พราหมณ์ออก ดำเนินพราหมณ์ 4. เพลงหน้าพาทย์เพลงใดที่ใช้สำหรับการแสดงอิทธิฤทธิ์ของตัวละคร ก. โคมเวียน กลม ข. เซ่นเหล้า ลงสรง ค. คุกพาทย์รัวสามลา ง. พราหมณ์เข้า พราหมณ์ออก
5. พิธีคำนับครู ครูจะจับมือให้ลูกศิษย์หัดรำด้วยท่าใดเป็นลำดับแรก ก. ท่าผาลา ข. ท่าถวายบังคม ค. ท่าพรหมสี่หน้า ง. ท่าสอดสร้อยมาลา 6. ในการเทศน์มหาชาติ "กัณฑ์ทศพร" ใช้เพลงหน้าพาทย์เพลงใด ก. สาธุการ ข. คุกพาทย์ ค. รัวสามลา ง. โอดสองชั้น 7. การลำดับเพลงหน้าพาทย์ประกอบพิธีไหว้ครูดนตรีไทย ของนายมนตรี ตราโมทจะบรรเลง เพลงหน้าพาทย์เพลงใดเป็นลำดับแรก ก. มหาชัย ข. สาธุการ ค. พราหมณ์เข้า ง. โหมโรง 8. พระราชพิธีหลวงใดที่ใช้เพลงหน้าพาทย์บรรเลงประกอบ ก. พระราชพิธีโสกันต์ ข. พระราชพิธีราชาภิเษก ค. พระราชพิธีในงานพระศพ ง. พระราชพิธีถวายผ้าพระกฐิน 9. ข้อใดเรียงลำคับขั้นตอนพิธีไหว้ครูได้ถูกต้อง ก. พิธีรับมอบ พิธีคำนับครู พิธีครอบ ข. พิธีคำนับครู พิธีครอบ พิธีรับมอบ ค. พิธีครอบ พิธีคำนับครู พิธีรับมอบ ง. พิธีรับมอบ พิธีครอบ พิธีคำนับครู
10. ข้อใดกล่าวถึงโอกาสในการใช้เพลงหน้าพาทย์ไม่ถูกต้อง ก. เชิดชั้นเดียวใช้ในการต่อสู้ ข. เชิดจีนใช้สำหรับตัวนางเดินทางในอากาศ ค. เชิดฉานใช้ในการติดตามจับระหว่างมนุษย์กับสัตว์ ง. เชิดนอกใช้ในการติดตามจับระหว่างสัตว์กับสัตว์ 11. เครื่องแต่งกายชนิดใคที่ไม่ใช่เครื่องแต่งกายของตัวลิง ก. สนับเพลา ข. ทับทรวง ค. อินทรธนู ง. รัดสะเอว 12. เมื่อตัวละครต้องการเยาะเย้ยใช้เพลงหน้าพาทย์เพลงใดบรรเลงประกอบ ก. กราวกลาง ข. กราวรำ ค. กราวนอก ง. กราวใน 13. การบรรเลงเพลงหน้าพาทย์โหมโรงเย็นจะบรรเลงเพลงใคเป็นลำคับสุดท้าย ก. ลา ข. เชิด ค. เสมอ ง. กราวรำ 14. ผู้ที่ต่อท่ารำเพลงหน้าพาทย์ต้องผ่านลำดับขั้นตอนพิธีใดบ้าง ก. พิธีคำนับครู พิธีรับมอบ ข. พิธีรับมอบ พิธีครอบ ค. พิธีครอบ พิธีรับมอบ ง. พิธีคำนับครู พิธีครอบ
15. ข้อใดไม่ใช่คุณสมบัติของผู้ที่ได้รับการต่อท่ารำเพลงหน้าพาทย์ ก. มีความประพฤติดี ข. ผ่านการเกณฑ์ทหาร ค. มีความรู้ความสามารถ ง. มีบทบาทที่ต้องแสดง 16. พิธีโกนจุก ใช้เพลงหน้าพาทย์เพลงใดประกอบการอาบน้ำเด็ก ก. เพลงโล้ ข. เพลงโอด ค. ลงสรง ง. มหาชัย 17. พิธีรับมอบ มีจุดประสงค์ใดที่สำคัญที่ชุด ก. ความเป็นสิริมงคล ข. เพื่อต่อเพลงหน้าพาทย์ ค. เพื่อเข้าสู่การเป็นศิลปีน ง. เพื่ออนุญาตให้เป็นครู 18. เพลงหน้าพาทย์เพลงใดที่ไม่ใช้กับตัวลิง ก. เสมอ ข. เสมอข้างสมุทร ค. เสมอเถร ง. วานรดำเนิน 19. ลำดับการเรียกเพลงหน้าพาทย์ในพิธีไหว้ครูตามแบบครูไพฑูรย์ เข้มแข็งจะเรียกเพลงใด เมื่อต้องการเชิญนางเมขลา ก. เพลงรัว ข. เพลงเหาะ ค. เพลงเชิดฉิ่ง ง. เพลงแผละ
20. ข้อใดไม่ใช่ความหมายของเพลงหน้าพาทย์ ก. เพลงที่ใช้ประกอบพิธีไหว้ครู ข. เพลงที่ใช้ประกอบกิริยาของตัวละคร ค. เพลงที่ไม่มีแบบแผนกำหนดไว้ตายตัว ง. เพลงที่ใช้ประกอบการเปลี่ยนแปลงของสัตว์และวัตถุ