ความรู้เกี่ยวกับเวียงมหาวิทยาลัย

มหาวิท"เยวียาลังย"พะเยา

บทที่ 1 ความรู้เกี่ยว

กับเวียงมหาวิทยาลัย

ประวัติความเป็นมาของเวียง

เวียงเริ่มมาจากชุมชนโบราณขนาดเล็กในล้านนาที่เรียกว่าเมือง

จากการสำรวจคูน้ำในจังหวัดพะเยาค่อนมากพบหลักฐานมีประมาณ 23 เวียง

เวียงที่สำคัญในพะเยาที่เรียงรายมาตามแม่น้ำได้แก่

- เวียงเชียงแรงตั้งอยู่ที่อำเภอเชียงคำ
- เวียงลอ จากอำเภอจุน เวียงหนองแว่นหนองหวีที่ตำบลท่าวังทอง

ในปี พ.ศ. 2545

รศ.ดร.มณฑล สงวนเสริมศรี อธิการบดีมหาวิทยาลัยนเรศวรในขณะนั้น
ได้เห็นเป็นการสมควรกำหนดให้มีการจัดโครงการสร้างองค์กรนิสิตของวิทยาเขต


สารสนเทศพะเยาให้เหมาะสมและสอดคล้องกับปณิธานตลอดจนนโยบายและมาตรการใน

การจัดการศึกษาของวิทยาเขตสารสนเทศพะเยา จึงได้นำระบบ Academic College
หรือว่าระบบเวียง เป็นมหาวิทยาลัยแรกในประเทศไทยที่นำระบบนี้มาใช้เพื่อเป็นการจัด

โครงสร้างองค์กรนิสิต

" การศึกษาในมหาวิทยาลัย มีคณะและโปรแกรมเยอะมากมีเป็นร้อยโปรแกรม
" รศ.ดร.มณฑล สงวนเสริมศรี
ปัจจุบันก็มีตั้ง 21 คณะ เพราะฉะนั้นตรงนี้นี้จะทำให้นิสิตจากสาขาต่างๆ เข้ามา
อดีตอธิการบดีมหาวิทยาพะเยา
เจอกันได้ยังไงเพราะว่ามีทั้งวิทยาศาสตร์สุขภาพ วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี สังคม

มนุษย์ การที่เรามา เวียงนี่อยู่ที่หอพักแล้วมาทำกิจกรรมด้วยกัน ก็เอามาจากที่

ประสบความสำเร็จจากต่างประเทศ ก็เลยคิดว่าให้ได้ทำกิจกรรมร่วมกัน ด้าน

วิชาการ ศิลปวัฒนธรรม และเรื่องอื่นๆ ซึ่งไม่ได้หนักไปทางด้านการเรียน แต่เป็น

ด้านทำกิจกรรมร่วมกันอย่างที่กล่าวไว้สิ่งที่สำคัญที่สุดก็คือให้ไปหาสิ่งที่แต่ละ

เวียงมีที่มาที่ไปอย่างไรซึ่งที่ผ่านมาก็ได้พยายามให้ผู้รู้ที่ออกแบบสัญลักษณ์ของ

เวียงต่างๆ ที่มาที่ไปของแต่ละเวียงจะทำให้เข้าใจถึงอดีตและความเป็นมา เวียง

ก็คือเมือง ความเป็นมาหลายๆเมืองที่เกิดมาเป็นจังหวัดพะเยา เค้ามีที่ไปที่มา

อย่างไร ความจริงแล้วมีปะมาณ 30 – 40 เวียง แต่ว่าได้เลือกเอามาประมาณ 6

เวียงที่มีความสำคัญและสามารถไปค้นทางประวัติศาสตร์ได้อันนี้ออกมาเป็น

ด้านรูปกิจกรรมทางด้านศิลปวัฒนธรรมเยอะ สิ่งที่ตามมาคือนิสิตที่จบไปแล้ว

ข้ามสาขาวิชาที่ออกไปก็ไปทำงานร่วมกันได้ สิ่งสำคัญก็คือทำให้ย้อนอดีตความ

เป็นมาของอดีตมาสู่ปัจจุบัน ทำให้สังคมและประชาชนของประเทศได้เข้าใจว่า

แต่ละเวียงหรือแต่ละเมืองมีที่มาที่ไปและความสำคัญต่อคนไทยอย่างไร

บทที่ 1 ความรู้เกี่ยว

กับเวียงมหาวิทยาลัย

" ในการแบ่งนิสิตนั้นตัวอาจารย์ที่ดูแลเวียงเอง ก็ไม่เข้าใจใน
อาจารย์วิมล ปิงเมืองเหล็ก
ปรัชญาของเวียงเพราะฉะนั้นก็สะเปะสะปะรุ่นแรกๆนะครับ
ปราชญ์ท้องถิ่นจังหวัดพะเยา
เวียงที่อาจารย์ที่เขาเข้าใจก็ยกตัวอย่างได้เวียงบัว เมื่อ
ให้สัมภาษณ์เมื่อ เดือนกันยายน 2558
อาจารย์คนหนึ่งเอาไปทำงานวิจัย เครื่องปั้นดินเผาของเวียง

บัวเลยนะครับ อาจารย์ปัตถมา เข้าไปแล้วได้งานวิจัยชิ้นหนึ่ง
"
แล้วมีคุณค่ามากในงานวรรณคดี คิดค้นต่างๆ เพราะฉะนั้น

การที่ให้ที่นิสิตไปอยู่ตามเวียงต่างๆตัวนิสิตเองไม่ได้เรียนรู้ใน

ปรัชญาของเวียงแท้จริงละก็ครูบาอาจารย์ก็อาจารย์รุ่นใหม่

ก็ไม่รู้จักพื้นที่ นั้นการตั้งโครงการที่จริงต้องเป็นการให้ทุกคน

ให้เกียรติกับพื้นที่ 5000 กว่าไร่ ที่เขามอบให้กับพวกเราที่มา

เรียนตรงนี้ เราก็ได้ตอบแทนก็คือการศึกษาว่าประวัติศาสตร์

ของอาณาจักรภูกามยาวตั้งแต่ อดีต ปัจจุบันและอนาคตจะ

เป็นอย่างไร เวียงต่างๆ เวียงที่นิสิตจะเข้าไปตอนแรกอาจจะ

ไม่รู้อย่างแรกเวียงศาสนาคือเวียงจอมทองคนที่อยู่เวียง

จอมทองน่าจะเน้นด้านการเรียนรู้ทางศาสนา ทำกิจกรรมใน

ศาสนาคนที่จะมาอยู่ในเวียงจอมทองก็แสดงว่าสนใจในด้าน

ศาสนา ด้านปรัชญา อาจารย์ก็ทำงานวิจัยด้านศาสนา และก็

เวียงเชียงแรงก็จะได้สนใจเรื่องกลุ่มชาติพันธุ์คือลื้อ ซึ่งโดด

เด่นมากมันขาดตรงนี้ไปถ้าเราเข้าใจจุดประสงค์ตรงนี้เราจะรู้

เลยเราจะทำงานในพื้นที่อย่างไง ผมภูมิใจอันที่หนึ่งก็คือระบบ

เวียงนี้แหละเป็นบอกตัวตนของมหาวิทยาลัยเราที่ศึกษาเรียน

รู้ในพื้นที่โดยเฉพาะประวัติศาสตร์ของมหาวิทยาลัย และ

พะเยานี่เป็นเมืองการศึกษาจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์

ไม่ว่าจะเป็นศิลาจารึกไม่ว่าจะเป็นโบราณสถานเมืองนี้เป็น

เมืองที่ให้การศึกษากับคนมาก่อนโดยเฉพาะด้านศาสนา ถ้าไม่

อย่างนั้นไม่มีศิลาจารึก ไม่มีใบลาน มากมายมากว่าถิ่นอื่นๆ

ตรงนี่แหละภูมิใจในโครงการมหาวิทยาลัยที่สุด และภูมิใจต่อ

มาจะทำให้ความคิดอะไรมาตอนหลังๆ สัญญาลักษณ์ของ

มหาวิทยาลัยพอตั้งเป็นมหาวิทยาลัยก็มาคิดถึงศิลาจารึก

แล้วก็สัตตภัณฑ์ ได้มาจากเรื่องของเวียงนั่นเองเป็นสัญญา

ลักษณ์ของประวัติศาสตร์ของพะเยาของล้านนา

กิจกรรมเวียง คือ ??



คือ กิจกรรมเสริมหลักสูตรที่จัดกลุ่มนิสิต เป็น 6 กลุ่มโดยไม่แบ่งแยกสาขา คณะวิชา
หรือภูมิลำเนา เพื่อสร้างความสัมพันธ์และส่งเสริมศักยภาพในด้านต่างๆ โดยเฉพาะ
อย่างยิ่งกิจกรรมที่ดำเนินเพื่อประโยชน์แก่ชุมชนและสังคมโดยรวม
เช่นในเรื่องภูมิปัญญาท้องถิ่นทำนุศิลปวัฒนธรรม โดยตั้งชื่อตามชื่อเวียงเก่า
หรือเมืองเก่าในเขตจังหวัดพะเยา 6 เวียง ได้แก่

เวียงกาหลวง เวียงบัว เวียงลอ

เวียงเชียงแรง เวียงน้ำเต้า เวียงจอมทอง

บทที่ 2 สัญลักษณ์และ

ความเป็นมาของ 6 เวียง

เวียงกาหลวง

ความเป็นมา : เวียงกาหลวงเป้นจุดพักแรมของเส้นทางเกวียนที่ไปมาค้าขายระหว่างลำปาง

และเชียงรายมาตั้งแต่โบราณ ต่อมาได้มีผุ้คนมาตั้งรกรากและกลายเป้นบ้านแม่กาในปัจจุบัน
ปรัชญา : เน้นการนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาตอบสนองความต้องการกับการศึกษาในปัจจุบัน
สีประจำ : สีฟ้า
สัญลักษณ์ : อีกา

เวียงจอมทอง

ความเป็นมา : เป็นเวียงยุคแรกของเมืองพะเยาเป็นเวียงศาสนา มีคูน้ำคันดินล้อมรอบ
พระธาตุจอมทองเป้นรูปวงกลม ปัจจุบันคือบริเวณวัดพระธาตุจอมทอง อำเภอเมืองพะเยา
ปรัชญา : เน้นคุณธรรม และจริยธรรมตามแนวทางศาสนา
สีประจำ : สีเหลือง
สัญลักษณ์ : พระธาตุ

เวียงเชียงแรง

ความเป็นมา : เวียงโบราณเก่าแก่มีกลุ่มชาติพันธุ์ไทลื้อย้ายถิ่นฐานมาอาศัยอยู่ในแถบนี้
สืบต่อวิถีชีวิตของชาวไทลื้อมาจนถึงทุกวันนี้ ปัจจุบันอยู่ในตำบลเชียงแรง อำเภอเชียงคำ
ปรัชญา : เน้นความหลากหลายของชาติพันธุ์ คือความเป็นหนึ่งของชุมชนา
สีประจำ : สีชมพู
สัญลักษณ์ : ช้าง

เวียงน้ำเต้า

ความเป็นมา : เป็นเวียงรุ่นแรกๆ จากหลักฐานที่ปรากฏคาดว่าน่าจะเป็นศูนย์กลางการปกครอง

ของเมืองพะเยา ดังปรากฏหลักฐานคูเวียงน้ำเต้าและเส้นทางคมนาคนไปยังชุมชนต่างๆ ปัจจุบัน

คือชุมชนท่าวังทองจนถึงชุมชนวัดลี
ปรัชญา : เน้นความคิดสร้างสรรค์งานทั้งคนและส่วนรวม
สีประจำ : น้ำเงิน
สัญลักษณ์ : ลูกน้ำเต้า

บทที่ 2 สัญลักษณ์และ

ความเป็นมาของ 6 เวียง

เวียงบัว

ความเป็นมา : เป็นแหล่งเตาเผาโบราณที่สำคัญของเมืองพะเยามาตั้งแต่สมัยพญางำเมือง

มีการขุดพบเครื่องถ้วยชามเนื้อแกร่งชนิดเคลืบสีเขียวน้ำตาลอยู่ทั่วไป ปัจจุบันคือบ้านบัว

ตำบลแม่กา
ปรัชญา : เน้นเทคโนโลยีมาผสมผสานกับความรู้พื้นฐานเพื่อพัฒนายั่งยืนา
สีประจำ : สีแดง
สัญลักษณ์ : ปลากัด

เวียงลอ

ความเป็นมา : เป็นเมืองหน้าด่านของเมืองพะเยา เป้นเส้นทางคมนาคม และเป็นอู่ข้าวอุ่น้ำ

เมืองพะเยา อีกทั้งยังคงมีแหล่งโบราณสถานที่สำคัญปัจจุบันอยู่ในเขตอำเภอจุน
ปรัชญา : เน้นความสงบ และอุดมสมบูรณ์
สีประจำ : สีเขียว
สัญลักษณ์ : ช่อรวงข้าว

บทที่ 3 กิจกรรมเวียง
กิจกรรมสานสัมพันธ์เวียง

เป็นกิจกรรมให้น้องๆ สมาชิกในแต่ละเวียงได้ทำความรู้จักกัน เรียนรู้เรื่องราวเกี่ยวกับเวียง และ

กิจกรรมเวียงต่างๆ ให้น้องๆ ฟัง แล้วยังมีการคัดเลือกทูตวัฒนธรรมเวียงเพื่อเป็นตัวแทนของเวียง

กิจกรรมการประกวดทูตวัฒนธรรมเวียง

เป็นกิจกรรมที่สร้างสีสันให้กับทางมหาวิทยาลัยได้ไม่น้อย ถือเป็นอีกกิจกรรม
ที่ช่วยทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม มีการแสดงศิลปวัฒนธรรมและ
การโชว์ความสามารถของทูตวัฒนธรรม

บทที่ 4 กิจกรรมประเพณี

เดินเข้า ม.

ประเพณีเดินเข้า ม. ถือเป็นประเพณีที่สำคัญของชาวมหาวิทยาลัยพะเยา ที่น้องๆ นิสิตใหม่และนิสิตรุ่นพี่ รวม

ทั้งคณะผู้บริหาร บุคลากร ตลอดจนศิษย์เก่า จะได้ร่วมกันสืบสานประเพณีเดินเข้ามหาวิทยาลัยด้วยระยะทาง

ที่ยาวไกลกว่าสี่กิโลเมตรกว่าจะถึงที่หมายทำให้ทุกคนได้พูดคุยทำความรู้จักกัน ดูแลช่วยเหลือกัน จนเกิดเป็น

ความสัมพันธ์และความประทับใจต่อกัน และได้ยึดถือปฏิบัติสืบเนื่องกันมาเป็นประเพณีทุกๆ ปี

บทที่ 5 เพลงรถเมล์ชาวดง

เป็นหนึ่งในบทเพลงประจำมหาวิทยาลัยนเรศวร​วิทยาเขตสารสนเทศพะเยา
แต่งโดย​พลตำรวจตรี​พิมล​สินธุนาวา​(ยศในขณะนั้น)

เป็นเพลงที่ใช้ในการประกอบการเต้น ฮัสเซิ้ล ซึ่งเป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งของกิจกรรมเวียง







**เนื้อเพลง**
ดงมะเขือแจ้...แม่กาเมืองพะเยา ถิ่นที่เราเคยอยู่รวมกัน

ตามแนวถนนที่บนเนินเพลิดเพลินสุขสันต์
ลดเลี้ยวลดหลั่น ต่ำสูงงามตา
มีรถสีม่วง...เวียนวนในมอพอ
วิ่งชะลอรับส่งไปมา

ในวันหนึ่งนั้นฉันเจอเธอหอบหิ้วตำรา
โดยสารรถมาคันเดียวกัน...

* รู้จักกันไว้ดีกว่า เราศึกษาร่วมสถาบัน
ลูกชาวดงเหมือนกัน มะเขือแจ้นั้น
ทุกคนลูกหลานพระองค์ดำ
** ขึ้นรถรับส่งวงเวียนตอนเย็นๆ
นั่งรถเล่นชมอ่างงามล้ำ

มีเธอกับฉันช่วยบริการอยู่เป็นประจำ
สุขล้ำทางใจในมอพอ
(ซ้ำ* / **)