ภาษาไทยป4

ใบความรูเรื่อง สำนวนไทย สำนวน สุภาษิต คำพังเพย คำพังเพย กลุมคําที่กลาวขึ้นลอย ๆ มีลักษณะติชม หรือแสดงความคิดเห็นอยางใดอยางหนึ่ง เกลือเปนหนอน = คนในบานคนสนิท หรือพวกเดียวกันคิดทรยศ ยอมแมวขาย = ตกแตงคน หรือสิ่งของที่ไมดีไปหลอกลวงใหผูอื่น เชื่อวาดี ปดทองหลังพระ = ทําความดีโดยไมเปดเผย ออยเขาปากชาง = สิ่งหรือประโยชนที่ตกอยูในมือแลวไมมีทางคืน กิ้งกาไดทอง = พอไดดี หรือร่ํารวยขึ้นมาก็เยอหยิ่งจองหอง ลืมตัว ลืมฐานะเดิมของตน ขาวใหมปลามัน = เรียกชวงเวลาที่สามีภรรยาเพิ่งแตงงานกันใหม ๆ กําปนทุบดิน = การพูดแบบกวาง ๆ อาจจะตรงประเด็น หรือไมตรง เปนการตอบที่ไมใชคําตอบที่ผิด แตเปนการตอบที่ไมไดประโยชนแกผูฟง จับปลาสองมือ = มุงจะเอาใหไดทั้ง ๒ อยางพรอมกัน ในที่สุดไมได สักอยาง, เสี่ยงทําการ ๒ อยางพรอม ๆ กันซึ่งอาจ ลมเหลวทั้ง ๒ อยาง ชิงสุกกอนหาม = ทําสิ่งที่ยังไมสมควรแกวัย หรือยังไมถึงเวลา, มักหมายถึง การลักลอบไดเสียกันกอนแตงงาน แกวงเทาหาเสี้ยน = หาเรื่องเดือดรอนใสตัว 49

ใบงานเรื่อง สำนวนไทย รายวิชาภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปที่ ๔ ท ๔.๑ ป.๔/๖ บอกความหมายของสํานวน คําชี้แจง ใหนักเรียนนําสํานวนที่กําหนดใหเติมลงในชองวางใหถูกตอง กระตายตื่นตูม เกลือจิ้มเกลือ เก็บเล็กผสมนอย กินปูนรอนทอง กระตายหมายจันทร ๑. เก็บไวทีละเล็กละนอย ๒. ไมยอมเสียเปรียบกัน แกเผ็ดใหสาสมกัน ๓. ผูชายหมายปองผูหญิง ที่มีฐานะดีกวา ๔. ทําอาการมีพิรุธขึ้นเอง แสดงอาการเดือดรอนขึ้นเอง ๕. คนที่แสดงอาการตื่นตกใจงาย โดยไมทันสํารวจใหถองแทกอน 50

ใบงานเรื่อง สำนวนไทย รายวิชาภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปที่ ๔ ท ๔.๑ ป.๔/๖ บอกความหมายของสํานวน คําชี้แจง ใหนักเรียนนําสํานวนที่กําหนดใหเติมลงในชองวางใหถูกตอง คางคกขึ้นวอ ขนมผสมน้ํายา เข็นครกขึ้นภูเขา งมเข็มในมหาสมุทร ขี่ชางจับตั๊กแตน ๑. ทั้งคูดีเลวพอกัน จะบอกวา ใครดีกวาใครไมได ๒. ลงทุนมาก แตกลับไดผล นิดหนอย ๓. ทํางานที่ยากลําบากตองใช ความเพียรพยายามและอดทนมาก ๔. คนจนพอไดดีขึ้นมา ก็ลืมตัว ๕. คนหาสิ่งที่ยากจะคนหาได 51

ใบงานเรื่อง สำนวนไทย รายวิชาภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปที่ ๔ ท ๔.๑ ป.๔/๖ บอกความหมายของสํานวน คําชี้แจง ใหนักเรียนนําสํานวนที่กําหนดใหเติมลงในชองวางใหถูกตอง น้ําทวมปาก พูดไปสองไพเบี้ยนิ่งเสียตําลึงทอง ไดทีขี่แพะไล ยกภูเขาออกจากอก ตักบาตรอยาถามพระ ๑. ไปซ้ําเติม เยาะเยยเมื่อคนอื่นเพลี่ยงพล้ํา (………..……………………….) ๒. จะใหอะไรแกคนอื่น อยาไปถามเขาวาเอาไหม อยากไดไหม (……....……………………………….) ๓. พูดไมได เกรงจะมีภัยแกตนหรือผูอื่น (………..…………..…………….) ๔. พูดไปไมมีประโยชน นิ่งเสียดีกวา สงบสยบความเคลื่อนไหว (………..……………………..……….) ๕. โลงอก หมดวิตกกังวล (…………………..…………………….) 52

ใบงานเรื่อง สำนวนไทย รายวิชาภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปที่ ๔ ท ๔.๑ ป.๔/๖ บอกความหมายของสํานวน คําชี้แจง ใหนักเรียนนําสํานวนที่กําหนดใหเติมลงในชองวางใหถูกตอง สอนจระเขใหวายน้ํา หนาเนื้อใจเสือ เสนผมบังภูเขา เอาไมซีกไปงัดไมซุง เลือดขนกวาน้ํา ๑. ญาติพี่นองยอมดีกวาคนอื่น (………..………………………….) ๒. สอนสิ่งที่เขารูดีหรือถนัดอยูแลว (……....……………………………….) ๓. เรื่องงาย ๆ แตคิดไมออก เหมือนมีอะไรมาบังอยู (………………..…………………….) ๔. หนาตาแสดงความเมตตา แตใจโหดเหี้ยม(………..………..…………….) ๕. คัดคานผูมีอํานาจ ฐานะสูงกวา หรือผูใหญกวา มักจะลมเหลว (…………………..………………….) 53

ใบงานเรื่อง สำนวนไทย รายวิชาภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปที่ ๔ ท ๔.๑ ป.๔/๖ บอกความหมายของสํานวน คําชี้แจง ใหนักเรียนนําอักษรหนาสํานวน สุภาษิต คําพังเพยดานซายเติมลงในชองวาง ดานขวาใหถูกตอง ___๑. ใชจายเงินสุรุยสุราย ไมประหยัด ไมเก็บหอมรอมริบ ___๒. ฉวยเอาผลประโยชนของผูอื่น โดยตัวเองไมไดลงทุนลงแรง ___๓. ทําตัวใหเหมาะกับสภาพแวดลอมที่ คนในสังคมนั้นเขาทํากัน ___๔. เก็บความลับไมอยู ชอบนําความลับ ของคนอื่นไปโพนทะนา ___๕. กลาเกินไปมักจะเกิดอันตรายได ___๖. ทําสิ่งใดแกศัตรูไมเด็ดขาดจริงจัง ยอมไดรับผลรายภายหลัง ___๗. เพียรพยายามสุดความสามารถ จนสําเร็จ ___๘. ไมคอยรูความเปนไปของโลก เพราะอยูหางไกลความเจริญ ___๙. โลเล ไมแนนอน ___๑๐. ชายแกชอบหญิงสาวอายุนอย เปนภรรยา 54 ก ฆองปากแตก ข เขาเมืองตาหลิ่ว ตองหลิ่วตาตาม ค ฝนทั่งใหเปนเข็ม ฆ ไกลปนเที่ยง ง ไมหลักปกไมเลน จ ตีงูใหหลังหัก ฉ กระเชอกนรั่ว ช โคแกชอบกินหญาออน ซ ชุบมือเปบ ฌ กลานักมักบิ่น

ใบความรูเรื่อง การเปรียบเทียบ ภาษาไทยมาตรฐานกับภาษาถิ่น ภาษาถิ่น คือ คําที่ใชเรียกภาษาที่ใชพูดกันในหมูผูคนที่อยูในพื้นที่ ทางภูมิศาสตร ตาง ๆ กัน โดยยังคงมีลักษณะเฉพาะที่สําคัญ ของภาษานั้น เชน ภาษาไทย มีภาษาถิ่นหลายภาษา ไดแก >>>ภาษาไทยถิ่นเหนือ >>>ภาษาไทยถิ่นอีสาน >>>ภาษาไทยถิ่นใต >>>ภาษาไทยกลาง หรือถิ่นกลาง โดยทุกภาษาถิ่นยังคงใชคําศัพท ไวยากรณ ที่สอดคลองกัน แตมักจะแตกตางกันในเรื่องของวรรณยุกต หากพื้นที่ของผูใชภาษา นั้นกวาง ก็จะมีภาษาถิ่นที่หลากหลาย และมีภาษาถิ่นยอย ๆ การเรียนรูภาษาถิ่น ทําใหเราเขาใจความหมาย ของคําในแตละทองถิ่น เราอาศัยอยูในทองถิ่นใด ก็ควรเรียนรูภาษา ถิ่นนั้นไว เพื่อใชติดตอสื่อสารกันในชีวิตประจําวัน และเปนการ อนุรักษภาษาถิ่น 55

ใบความรูเรื่อง การเปรียบเทียบ ภาษาไทยมาตรฐานกับภาษาถิ่น ภาษาถิ่นแบงกวาง ๆ ได ๔ กลุม ไดแก ๑. ภาษาถิ่นกลาง ใชพูดกันแถบจังหวัด ทางภาคกลางของ ประเทศไทย เชน กรุงเทพมหานคร (ถือเปนภาษาไทยมาตรฐาน) สุพรรณบุรี กาญจนบุรี เพชรบุรี ฯลฯ ๒. ภาษาถิ่นเหนือ ใชพูดกันในจังหวัดทางภาคเหนือของ ประเทศไทย เชน เชียงใหม เชียงราย ลําพูน ลําปาง ฯลฯ ๓. ภาษาถิ่นอีสาน ใชพูดกันในจังหวัดทางอีสานของประเทศ ไทย เชน นครราชสีมา รอยเอ็ด บุรีรัมย ฯลฯ ๔. ภาษาถิ่นใต ใชพูดกันในจังหวัดทางภาคใตของประเทศ ไทย เชน ภูเก็ต นครศรีธรรมราช ตรัง สงขลา ฯลฯ 56

ใบงานเรื่องการเปรียบเทียบภาษาไทย มาตรฐานกับภาษาถิ่น รายวิชาภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปที่ ๔ ท ๔.๑ ป.๔/๗ เปรียบเทียบภาษาไทยมาตรฐานกับภาษาถิ่นใต คําชี้แจง ใหนักเรียนโยงเสนจับคูคําภาษาถิ่นอีสานใหถูกตอง ๑. ฉัน ๒. คิดถึง ๓. เธอ ๔. รัก ๕. เดิน ๖. ดู ๗. โกหก ๘. พูด ๙. มะละกอ ๑๐. อรอย ขี้ตั๋ว คิดฮอด เบิ่ง ยาง ขอย เจา ฮัก บักหุง เวา แซบ 57

ใบงานเรื่องการเปรียบเทียบภาษาไทย มาตรฐานกับภาษาถิ่น รายวิชาภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปที่ ๔ ท ๔.๑ ป.๔/๗ เปรียบเทียบภาษาไทยมาตรฐานกับภาษาถิ่นใต คําชี้แจง ใหนักเรียนเลือกคําที่กําหนดใหมาเติมใหตรงกับภาษาถิ่น กึดฮอด บักเสี่ยว ลอกอ หยานัด โกหก บะกวยเตด ละออน ขี้ฮก เฮ็ดเวียต เชิญ ภาษาไทยมาตรฐาน ภาษาไทยถิ่นเหนือ ภาษาไทยถิ่นอีสาน ภาษาไทยถิ่นใต 58

ใบงานเรื่องการเปรียบเทียบภาษาไทย มาตรฐานกับภาษาถิ่น รายวิชาภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปที่ ๔ ท ๔.๑ ป.๔/๗ เปรียบเทียบภาษาไทยมาตรฐานกับภาษาถิ่นใต คําชี้แจง ใหนักเรียนเติมคําภาษาถิ่นลงในชองวางใหถูกตอง ขอ ภาคกลาง ภาคเหนือ ภาคอีสาน ภาคใต ๑ พูด ๒ มอง ผอ ๓ สับปะรด บักนัด หยานัด ๔ ฝรั่ง บะแกว ๕ ฟกทอง บะน้ําแกว 59 น้ําเตา อู ชมพู แหลง บักอึ๊ บักสีดา เบิ่ง บะขะนัด แล เวา