TUGASAN 1 BMMB1104- PRETTTNYRINA DUALIS BM SK3

INSTITUT PENDIDIKAN GURU
KAMPUS GAYA, KOTA KINABALU, SABAH

PROGRAM PERSEDIAAN IJAZAH SARJANA MUDA PERGURUAN
(PPISMP)

OPSYEN BAHASA MELAYU (SK)
AMBILAN JUN 2021

SEMESTER 2 TAHUN 1

NAMA : PRETTNYRINA DUALIS
ANGKA GILIRAN :2021072310076
NO. KAD PENGENALAN : 020413120886
KUMPULAN : PPISMP BM SK 3
KOD DAN NAMA KURSUS : BMMB1104 Kesusasteraan dan

Kebudayaan Melayu

KERJA KURSUS : TUGASAN 1
NAMA PENSYARAH : AG AHMAD BIN HAJI AG SIRING
NAMA PENYELARAS : AG AHMAD BIN HAJI AG SIRING
TARIKH HANTAR : 31.03.2022

INSTITUT PENDIDIKAN GURU KAMPUS GAYA KOTA KINABALU
PENTAKSIRAN KERJA KURSUS

BORANG MAKLUM BALAS TUGASAN KERJA KURSUS

Nama : PRETTNYRINA DUALIS Angka Giliran : 2021072310076

Kod : BMMB1074 : SEJARAH PERKEMBANGAN

BAHASA MELAYU
Pensyarah : ENCIK AG AHMAD BIN HAJI AG SIRING

Tarikh Hantar : 31 MAC 2022 Tarikh Terima : 28 FEBRUARI 2022

Pengakuan Pelajar
Saya mengaku bahawa kerja kursus ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan

ringkasan yang setiap satunya saya jelaskan sumbernya.

Tanda tangan Pelajar : Prettnyrina Tarikh : 31 MAC 2022

Perincian Maklum Balas Kerja Kursus Moderator (jika berkaitan)
Pemeriksa Kekuatan :
Kekuatan :

Aspek yang boleh diperbaiki : Aspek yang boleh diperbaiki :

Tanda tangan : Tarikh : Tanda tangan : Tarikh :

Pengesahan Pelajar
Saya mengesahkan bahawa maklum balas yang diberikan oleh pensyarah telah saya rujuki dan
fahami.

Catatan

Tanda tangan Pelajar : Prettnyrina Tarikh : 31 MAC 2022

PENG
Saya mengambil kesempatan ini untuk mengucapkan ribu
dan memberi kerjasama yang tidak ternilai untuk menyiapk
Kebudayaan Melayu)

Terlebih dahulu saya bersyukur kepada Tuhan kerana tela
telah ditetapkan. Saya juga ingin mengucapkan terima kasih
Siring bagi subjek BMMB1104. Beliau telah memberikan p
semasa menjalankan tugasan ini.

Saya juga ingin mengucapkan terima kasih kepada ibu ba
kepada saya. Tidak lupa juga kepada rakan-rakan saya yang

Akhir kata,saya ingin mengucapkan terima kasih kepada s
ini. Saya tidak akan lupa pertolongan yang telah diberikan.

Sekian,terima kasih.

GHARGAAN
uan terima kasih kepada pihak yang telah banyak menolong
kan tugasan kerja krusus BMMB1104 ( Kesusasteraan dan

ah membantu saya menyiapkan kerja krusus pada masa yag
h kepada pensyarah saya iaitu Encik Ag Ahmad Bin HJ Ag
panduan,bimbingan dan nasihat yang sungguh berfaedah

apa yang telah memberikan dorongan dan sokongan moral
g telah menolong saya dalam menyiapkan tugasan ini.
semua pihak yang telah menolong saya dalam kerja krusus

ISI KAND

1.O PENGENALAN

2.0 TAKRIF,JENIS,BENTUK DAN CIRI-CIRI KESUSASTERA

3.0 FUNGSI KESUSASTERAAN MELAYU DALAM ASPEK H
DAN KRITIKAN SOSIAL

4.0 MANIFESTASI AKAL BUDI DALAM SEBUAH PANTUN,S

5.0 KESIMPULAN

6.0 SUMBER RUJUKAN

2

DUNGAN MUKA SURAT
3
AAN MELAYU 4
HIBURAN,PENDIDIKAN,DAKWAH 6
SYAIR,SELOKA DAN GURINDAM
9
2 11
12

1.0 PENGENALAN

Kesusasteraan yang bentuk ringkasnya ialah sastera ata
melalui bahasa. Pada erti kata yang lebih luas,kesusaster
indah-indah,sama ada tertulis atau tidak. Sebagai cont
menyaksikan satu situasi yang menarik dengan menggunak
pantun untuk menyampaikan hajat masing-masing. Oleh it
manifestasi kesusasteraan Melayu dalam sebuah pantun,sy

au persuratan merujuk kepada hasil seni yang disampaikan
raan boleh dimaksudkan sebagai segala pengucapan yang
toh,dalam upacara perkahwinan,tetamu yang hadir dapat
kan bahasa yang indah semasa wakil keluarga akan berbalas
tu, disini saya akan menerangkan konsep dan fungsi serta
yair,seloka dan gurindam.

3

2.0 TAKRIF,JENIS,BENTUK DAN CIRI KESUSASTERA
Pada zaman sebelum merdeka,seorang tokoh B
mendefinisikan kesusasteraan itu sebagai persuratan a
mentakrifkan kesusasteraan membawa pengertian sebag
disampaikan melalui tulisan dan pembacaan serta mela
Awang et.al menghuraikan lagi maksud kata kesusastera
susastera iaitu ‘Su’ dikatakan membawa maksud indah,b
maksud huruf atau buku. ‘Ke-susastera-an’ membawa ma
dan baik isinya.

Hasil kesusasteraan diketagorikan secara semantik,ya
kepada dua kategori yang besar,iaitu kesusasteraan jeni
merupakan sastera hasil sastera yang mengandungi pe
menceritakan suatu peristiwa,yang mengandungi unsur
bukan naratif pula merujuk kepada hasil kesusasteraan
pengaran berbanding kesusasteraan naratif. Kesusasteraa

4

AAN MELAYU
Bahasa Melayu yang dikenali Sebagai Za’ba
atau karangan. Selain itu, Haruh Mat Piah (2006)
gai segala penghasilan sastera yang dinikmati atau
alui lisan dan pendengaran. Seterusnya, Hashim
aan dan menemui puncanya adalah daripada kata
baik dan lebih berfaedah. ‘Sastera’ pula membawa
aksud kumpulan buku-buku yang indah bahasanya

akni dari segi isi,kesusasteraan boleh dibahagikan
is naratif dan bukan naratif. Kesusasteraan naratif
ersembahan plot. Dengan kata lain,bahan sastera

watak,masa dan tempat berlaku. Kesusasteraan
n yang tidak mengandungi lebih banyak eksperi
an ini lebih banyak dilahirkan dalam bentuk puisi.

4

Kesusasteraan dapat dilahirkan dalam pelbagai bentu
kepada dua iaitu kesusasteraan bentuk prosa yang me
ayat-ayat biasa seperti menggunakan tatabahasa muda
kesusasteraan bentuk puisi yang merujuk kepada hasil yan
daripada ayat yang lengkap. Antara contoh bentuk kesusast

Terdapat empat ciri dalam kesusasteraan melayu. Antar
kesusasteraan melayu boleh dilihat melalui gaya dan leng
mana harus memenuhi empat syarat iaitu keutuhan,kesela
Seterusnya ciri mencerminkan pengalaman. Pengalaman t
manusia yang digambarkan secara realiti. Ciri yang seter
sastera,pembaca dapat emmahami dan merasai fikiran dan
akan mendapat kepuasan sekiranya tahu bahawa karyan
pengalaman dan nilai-nilai seni kepada pembancanya. Ak
mempunyai empat ciri yang dilihat iaitu keutuhan,kese
kesusasteraan.

uk bahasa namun secara kasar ia boleh dibahagikan
erujuk kepada hasil kesusasteraan yang ditulis dalam
ah. Contohnya, prosa cerpen dan novel. Seterusnya,
ng ditulis dengan ‘tidak menuruti tatabahasa’ iaitu terdiri
teraan bentuk puisi ialah pantun dan syair.

ra ciri kesusasteraan Melayu ialah keindahan. Keindahan
ggok bahasa yang digunakan dalam karya sastera yang
arasan ,keseimbangan dan fokus kepada sesuatu unsur.
tersebut merujuk kepada tindak balas yang uth dari jiwa
rusnya ialah pengalaman seni dimana melalui peristiwa
n perasaan pengkarya. Pada masa yang sama,pengkarya
nya diterima baik oleh para pembaca serta memberikan
khir sekali, ciri karya seni. Dalam karya seni juga turut
eimbagan,keselarasan serta penekanan dalam karya

5

3.0 FUNGSI KESUSASTERAAN MELAYU DALAM ASPE
SOSIAL

Semua karya kesusasteraan yang dihasilkan oleh pengara
dengan itu pengarang telah menetapkan tujuannya sebelum
aspek hiburan,pendidikan,dakwa dan kritikan sosial.

Sastera terhasil daripada kesedaran dan keinginanpeng
hal-hal yang berkaitan dengan kehidupannya. Oleh itu, k
seperti hiburan. Hal ini dikatakan demikian, keperluan untuk
keseronokan yang indah. Hal ini disebabkan oleh keindah
tersusun,kemampuan karya sastera untuk membelai emos
sebagainya. Kepentingan fungsi hiburan ini telah menjad
masyarakat pada suatu ketika.

EK HIBURAN,PENDIDIKAN,DAKWAH DAN KRITIKAN

ang mempunyai keistimewaannya tersendiri. Sehubungan
m menulis. Setiap kesusasteraan mempunyai fungsi dalam

garang atau masyarakt untuk berkongsi maklumat serta
kesusasteraan Melayu berfungsi dalam pelbagai aspek
k menghiburkan melahirkan karya sastera yang membawa
han kata-kata yang diungkapkan,irama atau rentak yang
si pembaca dan pendengar dengan unsur kelucuan dan
dikan karya sastera seperti panglipurlara diterima oleh

6

Seterusnya,kesusasteraan Melayu juga berfungsi dari as
pesanan kepada masyarakat. Bukan itu sahaja, karya sas
kepada masyarakat dan mengubah pemikiran ,serta me
yang terdapat dalam karya sastera. Contohnya cerita Sa
pengajaran dan nilai murni dimana nilai-nilai tersebut dise
tersebut mengajar amalan tolong menolong serta akibat jik

Dari aspek dakwah pula iaitu proses penyampaian pe
disampaikan melalui saranan yang difahami sebagai ob
melalui bahasa. Bahasa merupakan sebagai saranan kom
telah menjunjung tinggi nilai-nilai kesusasteraan. Oleh
dasarnya menunjukkan dalam realiti peradaban Islam seb
sejarah tersebut meletakkan agama sebagai sistem meng
Melayu ni juga berfungsi dalam aspek dakwah kerana dap

spek pendidikan di mana memberi pengajaran,nasihat atau
stera juga menjadi bahan yang boleh membawa kesedaran
emberi ruang untuk masyarakat menyerap nilai-nilai moral
ang Kancil dan Buaya yang mana mempunyai unsur-unsur
erap dan dijadikan teladan setiap hari. Melalui jalan cerita
ka tidak mengenang budi.

esan suci Tuhan kepada manusia tertentu sahaja yang
bjek dakwah (Mad’u). Medium atau saranan disampaikan
munikasi dakwah yang efektif dan berkesan. Agama Islam
h itu,pertemuan antara agama dan kesusasteraan pada
bagai agama Rahmatan Lil Alamin dalam sejarah. Namun
gatur hubungan mausia dengan Tuhannya. Kesusasteraan
pat mengatur hubungan sosial dengan sekelilingnya.

7

Akhir sekali,kesusasteraan juga berfungsi dalam asp
perkara iaitu sosial masyarakat,sosial ekonomi dan s
berlaku yang berlaku dalam masyarakat,keruntuhan ak
dengan taraf hidup masyarakat. Sebagai contoh dalam H
dengan perihal pemimpin dan politik. Contohnya dalam
(Munsyi Abdullah) yang secara tersirat mengkritik pihak i

8

pek kritikan sosial. Kritikan sosial terdiri daripadai tiga
sosial politik. Sosial masyarakat melibatkan isu-isu yag
khlak dan sebagainya. Sosial ekonomi pula berkait rapat
Hikayat Pelayanan Abdullah. Sosial politik pula berkaitan
m sastera tardisional seperti Hikayat Pelayaran Abdullah
istana dengan sindiran.

4.0 MANIFESTASI AKAL BUDI DALAM SEBUAH PAN

Manifestasi merupakan suatu perbuatan atau ucapan yan
Mengikut sejarah,pantun wujud zaman masyarakat Mel

dicipta sebagai suatu bentuk pengucapan untuk fikiran
sesuatu perkara di samping bertujuan untuk menyindir,ber

Dari segi kesusasteraan syair pula kebiasaanyan diguna
Bukan itu sahaja,penganjuran pertandingan dendangan
terutamaya dalam kalagan generasi muda.

9

NTUN,SYAIR,SELOKA DAN GURINDAM

ng memperlihatkan atau menunjukkan sesuatu.

layu yang tidak tahu membaca dan menulis lagi. Pantun
dan perasaan terhadap seseorang ataupun mengenali
rjenaka dan memberi nasihat serta untuk bersuka-suka.

akan dalam upacara berinai,berendam dan mandi damai.
syair turut diadakan bagi memartabatkan syair Melayu

Manifestsi akal budi seloka ola bokeh dilihat dari se
mencari makna dan pemahanan terhadap sesuatu,m
refleksidan metakkognisi terhadap proses yang dilal
ditafsirkan sebagai perbautan dalam kehidupan se
sebagai masyarakat yang kaya dengan tingkah laku y

Gurindam merupakan satu cabang puisi lam
pertembungan dengan budaya hindu. Gurindam me
Melayu iaitu sebagai tujuan didikan,hiburan,gambar
majlis-majls formal.

10

egi pemikiran iaitu proses menggunakan minda untuk
meneroaki pelbagai kemungkianan idea dan membuat

lui. Menurut kamus dewan bahasa perlakuan dapat
eharian. Masyarakat melayu dapat dikategorikan
yang berhemah dan baik.

ma yag berkembag di Nusantara hasil daripada
empunyai fungsi dan peranannya dalam masyarakat
ran masyarakat Melayu lama dan digunakan dalam

0

5.0 PENUTUP

Kesimpulannya, kesusasteraan melayu ini perlula
sekarang. Hal ini kerana hasil karya kesusasteraan men
ingin dikongsi bersama pembaca. Para pembaca perlulah
pelbagai aspek seperti hiburan,pendidikan,dakwah dan k

ah dikuasai dan difahami terutamanya generasi muda
ncerminkan gagasan dan daya fikir pengarangnya yang
h memahami konsep dan fungsi kesusasteraan ini dalam
kritikan sosial.

11

6.0 SUMBER RUJUKAN
Adisya Rehal. (n.d.). Kesusasteraan melayu. Academi
https://www.academia.edu/8866503/KESUSASTERAA

Bahasa Melayu Bahasa dunia. (n.d.). Google Books.
https://books.google.com.my/books?id=_mbVdqbse
20asing%20pada%20zaman%20bahasa%20melayu%2

Kesusasteraan. (2006, May 30). https://ms.wikipedia

Manifestasi akal budi syair perahu karya hamzah fan
https://online.anyflip.com/ljopi/mfkc/mobile/index.h

NORDIANA AB JABAR, & MOHD FARADI MOHAMED G
Pak Pandir dan Pak Kaduk, 31. http://journalarticle.u

Pengertian Kesusasteraan Melayu. (2012, September
https://mimbarkata.blogspot.com/2012/09/pengerti

ia.edu - Share research.
AN_MELAYU

eg4C&lpg=PA1&ots=ed9MAqKc4j&dq=pengaruh%20bahasa%
20kuno%20&lr&pg=PR5#v=onepage&q&f=false

a.org/wiki/Kesusasteraan

nsuri. (n.d.). anyflip.
html

GHAZALI. (2021). Komunikasi Bahasa Sindiran dalam Seloka
ukm.my/16665/1/47216-152756-1-PB.pdf

r 29). MIMBAR KATA.
ian-kesusasteraan-melayu.html