ชั่วโมงที่ 2 การนับเวลา

พ.ศ. 2483 มเี พยี ง 9 เดือน เพราะอะไร

มกี ารเปล่ยี นแปลงวนั ข้ึนปี ใหม่จากวันท่ี 1 เมษายน
มาเป็ นวนั ที่ 1 มกราคม ทเี่ ร่ิมใช้ใน พ.ศ. 2484
ทาให้เดอื นใน พ.ศ. 2483 เหลอื เพยี ง 9 เดอื น

51

ศักราชต่อไปนี้ จุลศักราช พทุ ธศักราช มหาศักราช คริสต์ศักราช
รัตนโกสินทรศก และฮิจเราะห์ศักราช ศักราชใดบ้างที่มที มี่ า
สืบเน่ืองกบั เหตุการณ์สาคญั ทางศาสนา และเป็ นเหตุการณ์ใด

พุทธศักราช เหตุการณ์ทตี่ ้งั ศักราชนี้ขึน้ คอื การเสดจ็ ปรินิพพานของ
พระพุทธเจ้าในวันขึ้น 15 คา่ เดอื น 6 ขณะทรงพระชนมายุ 80 พรรษา
คริสต์ศักราชตง้ั ขน้ึ ในสมัยโรมัน เริ่มนับตั้งแต่วันทเ่ี ชื่อกนั ว่าเป็ นวัน

สมภพของพระเยซูคริสต์ ฮิจเราะห์ศักราชถอื เอาเหตุการณ์ท่ี
นบมี ุฮัมหมัดศาสดาของศาสนาอสิ ลามอพยพชาวมุสลมิ จากนครมกั กะฮ์

ไปยงั เมอื งมะดนี ะฮ์ เมอื่ พ.ศ. 1165 เป็ นปี เร่ิมต้นศักราชที่ 1

52

321 A.D. หมายความว่าอย่างไร ตรงกบั พทุ ธศักราชอะไร

321 A. D. หมายถงึ คริสต์ศักราช 321 หรือ ค.ศ. 321
ตามปกติภาษาองั กฤษไม่นิยมใส่ตวั ย่อกากบั ค.ศ.
แต่ในบางกรณที ีต่ ้องการเน้นเพอื่ ป้องกนั ความสับสน
จึงใส่ A.D. กากบั ไว้หน้าหรือหลงั ตัวเลข ตรงกบั พุทธศักราช 864

53

สรุปความรู้

❖ การนบั เวลาแบบไทย
• เป็นการนบั เวลาตามประเพณีที่คนไทยใชก้ นั มาแต่โบราณ
➢ การนบั เวลาในรอบวนั กลางวนั เช่น ยา่ รุ่ง โมงเชา้ 2 โมงเชา้ เท่ียง
บ่ายโมง บ่าย 2 โมง ส่วนกลางคืน เช่น ยา่ ค่าหรือ 6 โมงเยน็ 1 ทุ่ม
หรือ 7 ทุ่ม 2 ทุ่มหรือ 8 ทุ่ม 2 ยาม ตี 1 ตี 2
➢การนบั ยามกลางคืน มีท่ีมาจากการเปลี่ยนเวรยามรักษาการณ์
ทุก 3 ชว่ั โมง เช่น ยาม 1 ตรงกบั 21.00 น. ยาม 2 ตรงกบั 24.00 น.

54

สรุปความรู้

❖ การนบั เวลาแบบไทย
➢ การบอกวนั เดือน ข้ึนแรม ใชเ้ ครื่องหมายองั คน่ั เด่ียว (ฯ) คน่ั ระหวา่ งตวั เลข
บอกวนั ในสปั ดาห์ เดือนทางจนั ทรคติ และขา้ งข้ึนหรือขา้ งแรม
➢ การนบั ปี นกั ษตั ร รอบปี นกั ษตั ร 1 รอบ มี 12 ปี มีชื่อเรียกและรูปสตั ว์
ประจาปี เริ่มตน้ ต้งั แต่ปี ชวด–หนู จนไปถึงปี กนุ –หมู

❖ ศกั ราชและการเทียบศกั ราช
➢ศกั ราชเป็นอายเุ วลาท่ีต้งั ข้ึนอยา่ งเป็นทางการ โดยถือเอาเหตุการณ์สาคญั
เหตุการณ์ใดเหตุการณ์หน่ึงเป็นจุดเร่ิมตน้ แลว้ นบั เวลาเป็นปี เรียงตามลาดบั
ติดต่อกนั มา
➢ศกั ราชที่สาคญั ท่ีใชใ้ นหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ ไดแ้ ก่ พทุ ธศกั ราช
คริสตศ์ กั ราช มหาศกั ราช จุลศกั ราช รัตนโกสินทรศก และฮิจเราะห์ศกั ราช

55

สรุปความรู้

❖ ทศวรรษ ศตวรรษ สหสั วรรษ
➢ ทศวรรษ หมายถึง รอบ 10 ปี นบั จากศกั ราชท่ีลงทา้ ยดว้ ย 0–9
➢ ศตวรรษ หมายถึง รอบ 100 ปี นบั จากศกั ราชท่ีลงทา้ ยดว้ ย 01–00
➢ สหสั วรรษ หมายถึง รอบ 1,000 ปี นบั จากศกั ราชที่ลงทา้ ยดว้ ย 001–
000

56

สืบค้นข้อมูลเกยี่ วกบั
การแบ่งยคุ สมยั ทางประวตั ศิ าสตร์ไทย

57