ทำ ไมราคานำ มันมัถึงแพงขึ้นขึ้ ? WHY IS THE PRICE OF OIL RISING?
คำ นำ หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book) นี้ จัดทำ เพื่อให้ผู้ อ่านได้ทราบข้อมูลเกี่ยวกับราคาน้ำ มันที่แพงขึ้น สาเหตุ ที่ทำ ให้ราคาน้ำ มันแพงขึ้น ปัจจัยของราคาน้ำ มันและ โครงสร้างราคาน้ำ มัน คณะผู้จัดทำ หวังเป็นอย่างยิ่งว่าหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book) เล่มนี้จะเป็นประโยชน์ให้กับผู้อ่านที่สนใจและ สงสัยว่าทำ ไมราคาน้ำ มันถึงแพงขึ้นไม่มากก็น้อย
สารบัญ เรื่อง หน้า คำ นำ ก สารบัญ ข ความเป็นมาและความสำ คัญ สาเหตุที่ทำ ให้ราคาน้ำ มันแพง 2.1 สาเหตุที่ราคาน้ำ มันดิบในตลาดโลกสูงขึ้น โครงสร้างราคาน้ำ มัน และ ปัจจัยที่กำ หนด ราคาน้ำ มัน 3.1 โครงสร้างราคาน้ำ มันขายปลีก ปัจจัยที่ขับเคลื่อนราคาน้ำ มัน ผลกระทบจากน้ำ มันเเพง บทสรุป 1 2 2 3 3-4 5 6 7-8
ทุกคนคงรู้กันว่า ณ ปัจจุบันราคาน้ำ มันมีการ เปลี่ยนแปลงที่สูงขึ้น ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อค่าครอง ชีพของประชาชน ทำ ให้หลายคนมีความกังวลว่าจะ กระทบต่อชีวิตความอยู่ เพราะน้ำ มันคือต้นทุนของ การผลิตสินค้า และบริการหลายประเภท ถ้าน้ำ มัน พุ่งสูงขึ้นก็ย่อมได้รับผลกระทบแน่นอนกับประชาชน รวมถึงภาคธุรกิจต่าง ๆ ที่อาจต้องมีต้นทุนการผลิต ที่เพิ่มขึ้น 1. ความเป็นมาและ ความสำ คัญ 1
2. สาเหตุที่ทำ ให้ ราคาน้ำ มันแพงขึ้น สาเหตุที่ทำ ให้ราคาน้ำ มันแพงขึ้นมาจากปัจจัยภายนอก ประเทศ นั่นก็คือ ราคาน้ำ มันดิบในตลาดโลกปรับตัวสูงขึ้น อย่างต่อเนื่องจนทำ สถิติการซื้อขายล่วงหน้าพุ่งสูงสุดไป แตะระดับ 139 ดอลลาร์สหรัฐต่อบาร์เรล สูงสุดในรอบ 14 ปี 2.1 สาเหตุที่ตุร ที่ าคาน้ำ มันมัดิบในตลาดโลกสูงสูขึ้นขึ้ 1. ปัญหาจากกลุ่มประเทศโอเปก( ซึ่งเป็นผู้ส่งออกน้ำ มัน รายใหญ่)ได้ลดกำ ลังการผลิตน้ำ มันลงถึง 10 ล้านบาร์เรลต่วัน 2. ปัญหาจากสถานการณ์โควิด 19 ที่มีมานานกว่า 2 ปี ทำ ให้เศรษฐกิจและปริมาณการค้าโลกสะดุดลง 3. ปัญหาความขัดแย้งระหว่างรัสเซีย - ยูเครน ซึ่งเป็น ประเทศผู้ผลิตน้ำ มันรายสำ คัญของโลกย ทั้ง 3 ปัจจัยภายนอกดังกล่าว ส่งผลมายังประเทศไทยซึ่ง เป็นประเทศผู้นำ เข้าน้ำ มันดิบอย่างไทยได้รับผลกระทบไป ด้วยแม้ประเทศไทยจะขุดน้ำ มันได้ แต่ก็ไม่เพียงพอต่อความ ต้องการใช้ในประเทศ 2
ราคาน้ำ มันแต่ละประเทศจะไม่เท่ากัน ซึ่งมีปัจจัยที่กำ หนดราคา คือ ประเทศน นั้นสามารถผลิตน้ำ มันได้เองหรือไม่ หรือมีทรัพยากรน้ำ มันใน ประเทศหรือไม่ ตัวอย่าง ประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งมีน้ำ มันอยู่จำ นวนมาก ราคา น้ำ มันจะอยู่ที่ เบนซิน30.52 บาท/ลิตร หรือ ดีเซล35.06บาท/ลิตร ซึ่งถูกกว่าในประเทศไทยมาก ตัวอย่าง ประเทศสหภาพยุโรป เช่น เยอรมัน , ฝรั่งเศส ราคาน้ำ มัน จะสูงมาก เช่น ฝรั่งเศส เบนซิน66.53บาท/ลิตร หรือ ดีเซล64.78บาท/ลิตร (ที่มา สำ นักงานนโยบายและแผนพลังงาน 28.02.65) 3. โครงสร้า ร้ งราคาน้ำ มันมัและ ปัจปัจัยจัที่กำ ที่ กำหนดราคาน้ำ มันมั 3.1 โครงสร้าร้งราคาน้ำ มันมัขายปลีก 1. ราคาน้ำ มันหน้าโรงกลั่น (ไม่ได้รวมภาษี กองทุน และค่าการตลาด) คือราคาน้ำ มันสำ เร็จรูป 2. ภาษีสรรพสามิต (0.975-6.5 บาท/ลิตร)ขึ้นอยู่กับว่าเป็นน้ำ มัน ประเภทไหน 3. ภาษีมหาดไทย (ภาษีเทศบาล) เก็บ 10% ของกาษีสรรพสามิต 4. การส่งเงินเข้ากองทุนน้ำ มันเชื้อเพลิง คือเงินที่ช่วยพยุงเมื่อราคา น้ำ มันสูง 5. เงินที่เก็บเข้ากองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน 6. VAT หรือภาษีมูลค่าเพิ่ม 7% 7. ค่าการตลาด 8. ภาษีมูลค่าเพิ่มของค่าการตลาดอีก 7% 3
ต้นทุนที่สำ คัญที่สุด ในบรรดา8ข้อ คือ ต้นทุนของมัน นั่นก็คือ น้ำ มันดิบ ซึ่งมาจากแหล่งน้ำ มันต่างประเทศ นำ เข้ามาในประเทศ และกลั่นเป็นน้ำ มันสำ เร็จรูป ประเทศส่งออกน้ำ มันหลักๆคือ ประเทศโอเปก ซึ่งประเทศที่ใหญ่ ที่สุดคือประเทศซาอุดีอาระเบีย นอกจากนี้ยังมีอีกหลายราย คือ อี หร่าน รัสเซีย เป็นต้น ประเทศไทยยังต้องพึ่งการนำ เข้าน้ำ มันจากต่างประเทศ ทุกครั้งที่น้ำ มันเพิ่มขึ้น 1 ดอลลาร์/บาร์เรล ราคาหน้าหัวจ่ายเพิ่มขึ้น 20 สตางค์/ลิตร ราคาโดยปกติที่เราใช้ไม่แพงนั้นจะอยู่ที่ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา จะอยู่ที่ประมาณ60ดอลลาร์/บาร์เรล แต่เวลานี้หลังจากที่เกิด สงครามระหว่าง ยูเครนกับรัสเซีย (รัสเซียเข้าไปรุกรานยูเครน เกิด ปัญหากับชาติตะวันตก ซึ่งเป็นพันธมิตรของนาโต้ ไม่ได้มีการนำ เข้า ปริมาณน้ำ มันของรัสเซียเท่ากับที่เคยเป็น ทำ ให้ราคาน้ำ มันมีการ ปรับตัวสูงขึ้น คือ 90ดอลลาห์/บาร์เรล จนถึง 90ดอลลาร์/บาร์เรล นั้นคือผลกระทบทำ ให้น้ำ มันแพง ) การใช้น้ำ มันของคนไทยในปี 2564 ดีเซล 63 . 16 ล้านลิตร/วัน เบนซิน 29.03 ล้านลิตร/วัน 4
1. การเชื่อมโยงระหว่างราคาน้ำ มันดิบและราคาน้ำ มัน สำ เร็จรูป 2. ความต้องการน้ำ มันดิบและน้ำ มันสำ เร็จรูปที่เพิ่มขึ้น 3. ข้อจำ กัดของกำ ลังการกลั่นน้ำ มันในตลาดโลก 4. ความมั่นคงในอุปทานของน้ำ มันดิบ 5. สภาพอากาศที่รุนแรงและยากต่อการพยากรณ์หรือคาด เดา 6. ปรากฎการณ์ตามฤดูกาล 7. การเก็งกำ ไรของตลาด 8. ความผันผวนของค่าเงิน 9. นโยบายของภาครัฐ 4.ปัจ ปั จัย จั ที่ขั ที่ บ ขั เคลื่อน ราคาน้ำ มัน มั 5
การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำ วัน ด้วยการหัน มาใช้พลังงานทางเลือก อาจช่วยลดการใช้พลังงานที่สิ้นเปลือง ลงได้ 1. ลดการใช้รถยนต์ส่วนตัว หันมาใช้ระบบขนส่งสาธารณะ 2. ตรวจเช็กสภาพรถยนต์ 3. ทางเดียวกันไปด้วยกัน 4. ปั่นจักรยานแทนการใช้รถยนต์ ลดการใช้พลังงาน ลดมลพิษ รักษาสิ่งแวดล้อม 5. เดินเท้าหรือขึ้นบันไดในระยะทางสั้นๆ ประหยัดพลังงาน ได้ ออกกำ ลังกาย และสร้างสุขภาพที่ดี 5. ผลกระทบจากน้ำ มันเเพง จะเห็นได้ว่า ผลกระทบจากน้ำ มันแพงนั้น ส่งผลหลายด้านต่อ เศรษฐกิจไทยซึ่งก็น่าจะเป็นอีกเรื่องที่ทุกฝ่ายต้องจับตาต่อจากนี้ ซึ่งถ้าเศรษฐกิจถดถอยในขณะที่ประเทศเจอกับภาวะเงินเฟ้อ เพราะราคาน้ำ มัน เราจะเรียกช่วงเวลานี้ว่า Stagflation ซึ่งมัน น่าจะเป็นช่วงเวลาอันน่าสะพรึงกลัว ที่ไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้น แล้วเราจะรับมืออย่างไร…. ในวันที่ราคาน้ำ มันแพง 6
คำ ตอบคือ 1.ในประเทศซึ่งเป็นผู้ส่งออก น้ำ มันรายใหญ่ของประเทศก็คือรัสเซีย ได้มีการเข้าไปรุกรานยูเครน ซึ่งทำ ให้เจอมาตรการการคว่ำ บาททาง เศรษฐกิจจากนานาประเทศ โดยเฉพาะกลุ่มประเทศหน้าโต้(ยุติการ ติดต่อ) นำ โดยสหรัฐอเมริกาตามด้วยสหภาพยุโรป ทำ ให้เวลานี้หลาย ประเทศมีการคว่ำ บาทเศรษฐกิจ และไม่ซื้อน้ำ มันจากทางรัสเซีย ดัง นั้นเมื่อปริมาณน้ำ มันที่ผลิตนั้น มีจำ นวนน้อยลงจากการที่ประเทศนา โต้นั้นไม่ยินดีที่จะรับซื้อน้ำ มันจากรัสเซีย ทำ ให้ราคาน้ำ มันนั้นพุ่งสูง และในตอนนี้เมื่อความกังวลในสถานการณ์ต่างๆลดน้อยลง ราคา น้ำ มันก็ปรับตัวลงมาเล็กน้อย แต่ก็ยังถือว่าอยู่ในระดับสูง 2.ครั้งใดราคาน้ำ มันพุ่งสูง สิ่งหนึ่งคือเงินของกองทุนน้ำ มันเชื้อเพลิง จะเข้ามามีบทบาท เพราะว่าทางภาครัฐมีการเล็งเห็นว่าถ้าหากราคา น้ำ มันนั้นสูงเกินไป จะส่งผลกระทบต่อภาคอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็น เรื่องของการผลิตหรือการขนส่ง ดังนั้นจึฃได้มีการนำ เงินเอามาอยู่ใน กองทุนน้ำ มัน เข้ามาให้การอุดหนุน ทำ ไมราคาน้ำ มันถึง พุ่งสูงมากๆ? 7
คำ ตอบ คือ เพราะน้ำ มันดีเซลนั้นเป็นต้นทุนที่มีความสำ คัญต่อภาค ส่วนเศรษฐกิจ นั้นคือ ถาคส่วนการผลิตและภาคส่วนการ ขนส่ง นี่คือกลไกว่าทำ ไมน้ำ มันดีเซลถูกตรึงที่ลิตรละประมาณ 30บาท ในขณะที่เบนซินนั้นมีการปล่อยให้เป็นกปตาม กลไกตลาด โครงสร้างเศรษฐกิจของไทยเราจำ เป็นต้องมีการพึ่งพา การผลิต การนำ เข้าน้ำ มันจากต่างประเทศ ดังนั้น เศรษฐกิจบ้านเรานั้นจึงถือได้ว่ามีความเปราะบางต่อการ ปรับตัวของราคาน้ำ มันอย่างยิ่ง นอกเหนือจากนี้การปรับ ตัวของพลังงานที่สูงเกินไป จะเป็นการกระตุ้นให้โลกใบนี้ หันไปมองพลังงานอื่นๆ เช่น พลังงานสะอาด พลังงาน หมุนเวียน หรือแม้กระทั่งการพัฒนาเทคโนโลยียานยนต์ ไฟฟ้า เข้าทาคเพื่อเป็นการลดการพึ่งพิงพลังงาน ทำ ไมจึงอุดหนุนเน้น เฉพาะน้ำ มันดีเซล 8