ย่านเมืองเก่าสงขลา

ย่านเมืองเก่าสงขลา

เสน่ห์หากลิ่นอายของอดีต




นายฐิติวัฒน์ ศรีรักษา

ความเป็นมา







เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา

อัตลักษณ์แห่งสถาปั ตยกรรม


ย่านเมืองเก่าสงขลา มีสถาปั ตยกรรมการก่อสร้างรูป

แบบอาคารบ้านเรือนที่ได้รับการผสมผสานศาสตร์แห่ง

เชิงช่างโบราณอันมีเสน่ห์หลอมรวมวัฒนธรรมทั้งไทย

จีน มุสลิม และตะวันตก โดยในพื้นที่ย่านเมืองเก่ามีรูป


แบบสถาปั ตยกรรม 4 ชนิด

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา

อัตลักษณ์แห่งสถาปั ตยกรรม


1. ตึกแถวแบบจีนดั้งเดิม
สร้างในช่วงปี พ.ศ.2379 ซึ่งเป็นช่วงแรกในการตั้งเมืองสงขลา รูปแบบสถาปั ตยกรรมจะมีส่วนหน้า
ใช้สำหรับการค้าขาย ด้านบนใช้เก็บของ มีช่องส่งของเล็ก ๆ มีความยาวจากที่ดินประมาณ 30 - 40

เมตร และเนื่องจากเป็นแปลงดินที่ยาว ผู้ออกแบบจึงได้ออกแบบให้มีช่องเปิดโล่ง (Court) กลางส่วน

อาคารด้านหลังเป็นที่พักอาศัย กรมศิลปากรได้ระบุว่าห้องแถวแบบจีนหลังแรกของสงขลาตั้งอยู่บน

ถนนเก้าห้อง (ถนนนางงาม)

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา

อัตลักษณ์แห่งสถาปั ตยกรรม


2. ตึกแถวแบบจีนพาณิชย์
ลักษณะเป็นอาคารถัดมาจากรูปแบบจีนดั้งเดิม การออกแบบ มีอายุประมาณ 70 ปีขึ้นไป รูปแบบ

กลมกลืนกับสภาพแวดล้อมคล้ายแบบจีนดั้งเดิมแต่มีการประยุกต์ให้มีความทันสมัยขึ้น ลักษณะที่สอง

เป็นอาคารตอบสนองทางการค้า

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา

อัตลักษณ์แห่งสถาปั ตยกรรม


3. ตึกแถวแบบจีนสมัยใหม่
ได้รับอิทธิพลจากตะวันตก อาคารอยู่ในช่วงอายุตั้งแต่ 30 ปี ขึ้นไป มีแผงปกปิดหลังคา และจะมี

อักษรแสดงปี พ.ศ. ปรากฏบนแผงดังกล่าว บางหลังมีหลังคาจั่ว หรือปั้ นหยาซ้อนอยู่ บางหลังเป็น

หลังคา โครงสร้างเหล็ก ส่วนใหญ่มักมีตั้งแต่ 2-4 ชั้น

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา

อัตลักษณ์แห่งสถาปั ตยกรรม


4. ตึกแถวแบบสงขลาดั้งเดิม (ชิโน-ยูโรเปี้ ยน)
มีลักษณะทางสถาปั ตยกรรมที่ประดับตกแต่งด้วยลวดลายแบบจีน และยุโรปผสมกันคล้ายกับรูปแบบ

ที่เรียกว่า ชิโนโปรตุกิส ซึ่งพบมากที่ภูเก็ต แต่ที่สงขลาจะไม่มีทางเดินใต้อาคารที่เรียกว่า หงอคากี่

อาคารจะมีช่องเปิดกลางอาคารและเป็นที่ตั้งของบ่อน้ำ ซึ่งในอดีตน้ำดื่มจะมีรสจืดสะอาดจนสามารถ

ดื่มได้

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา

ภาพสตรีท อาร์ท





เป็นภาพที่มีการออกแบบโดยนักจิตกรและกลุ่มคนที่มี

ความคิดสร้างสรรค์ในการออกแบบภาพแนวอาร์ท

คลาสสิค และความทันสมัย แต่ละภาพวาด มีความแตก

ต่างกันออกไป บ้างก็ออกแบบโดยไม่มีขีดจำกัดทางความ

คิด บ้างก็สื่อถึงความชอบส่วนตัว แต่จะมีการออกแบบให้

ทันสมัยเข้ากับคนสมัยใหม่มากยิ่งขึ้น แต่ละภาพแต่ละมุม

ล้วนให้ความหลากหลายทางด้านอารมณ์และความรู้สึก

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา

ภาพสตรีท อาร์ท


1. ภาพวาดที่มีความคล้ายพญานาค อีกหนึ่งอย่างที่บ่งบอกถึงความเป็นเอกลักษณ์ของสงขลานั้นคือ

พญานาคพ้นน้ำเป็นประติมากรรมรูปปั้ นส่วนหัวพญานาคที่มีความคล้ายกับหัวพญานาคและสะท้อนถึง

ความเป็นสงขลาได้เป็นอย่างดี

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา

ภาพสตรีท อาร์ท


2. ภาพชายหนุ่มคลาสสิก หากพูดถึงวัฒนธรรม ยุค 90 นั้นผู้คนในจังหวัดสงขลา ชายหนุ่มที่มีความ

คลาสสิคในการแต่งกาย แต่กลับทำให้เห็นว่า ความคลาสสิคนี้เป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่นและเหมาะกับ

สงขลาเป็นอย่างมาก

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา

ภาพสตรีท อาร์ท


3. ภาพ Air Asia เป็นภาพแนวการเชิญชวนในการท่องเที่ยว ให้มาท่องเที่ยว จังหวัดสงขลา มาดูความ

เป็นเอกลักษณ์ ไม่ว่าจะมาสายการบินไหนถ้ามาภาคใต้อย่าลืมแวะมาที่จังหวัดสงขลากัน

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา

ภาพสตรีท อาร์ท


4. ภาพประตูเมือง ภาพนี้เป็นภาพที่มีประตูเมืองสงขลาอยู่ตรงกลาง ส่วนด้านข้างคือ ผู้ชายสองคน ทั้ง

สองคนมีความแตกต่างในเรื่องของการแต่งกาย ถึงแม้ว่าจะไม่ค่อยเห็นถึงความแตกต่างที่ชัดเจน แต่

ที่เห็นได้ชัด คือ คนด้านซ้ายมือ คือคนที่นับถือศาสนาพุทธ ส่วนคนด้านขวาคือ คนที่นับถือศาสนา

อิสลาม สังเกต จากการสวมใส่หมวกกะปิเยาะ (หมวกที่ผู้ชายอิสลามใส่กัน) ถึงแม้จะเป็นภาพที่บ่งบอก

ถึงความแตกตทางทางศาสนาแต่ชาวสงขลาก็ไม่เคยคิดแบ่งแยก

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา

ภาพสตรีท อาร์ท

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา



สถานที่สำคัญในย่านเมืองเก่าสงขลา



ประตูเมืองสงขลา

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา



สถานที่สำคัญในย่านเมืองเก่าสงขลา



ศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสงขลา

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา



สถานที่สำคัญในย่านเมืองเก่าสงขลา



โรงสีแดง หับ โห้ หิ้น

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา



สถานที่สำคัญในย่านเมืองเก่าสงขลา



มัสยิดบ้านบน

เอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ย่านเมืองเก่าสงขลา



สถานที่สำคัญในย่านเมืองเก่าสงขลา



วัดยางทอง

ร้านอาหารขึ้นชื่อย่านเมืองเก่าสงขลา



ไอติมโอ่ง

ร้านอาหารขึ้นชื่อย่านเมืองเก่าสงขลา



ไอติมถั่วเขียวโบราณ บันหลีเฮง

ร้านอาหารขึ้นชื่อย่านเมืองเก่าสงขลา



ร้าน เกียด ฟั่ ง ซาลาเปา สูตรโบราณ

ร้านอาหารขึ้นชื่อย่านเมืองเก่าสงขลา



ร้านป้าจวบ เถ้าคั่ว ก๋วยเตี๋ยวกระดูกหมู

ร้านอาหารขึ้นชื่อย่านเมืองเก่าสงขลา



โรตีนางงาม ๑๑๑

ย่านเมืองเก่าสงขลากับสังคมพหุวัฒนธรรม



สังคมพหุวัฒนธรรม คือ สังคมที่ผู้คนอยู่ร่วมกันบนความ

หลากหลายและความแตกต่างอย่างกลมกลืนกัน ทั้งเชื้อ

ชาติ, ศาสนา ความเชื่อ, ภาษา, วิถีการดำเนินชีวิต, และ

ขนบธรรมเนียมจารีตประเพณี ทำให้สังคมพหุวัฒนธรรม


มีความยืดหยุ่นสูง และเกิดการผสมผสานระหว่าง

วัฒนธรรมอย่างกลมกลืน

ย่านเมืองเก่าสงขลากับสังคมพหุวัฒนธรรม




ย่านเมืองเก่าสงขลามีบ้านเรือนเก่าแก่ที่มีสถาปั ตยกรรมผสม

ผสานทั้ง บ้านทรงไทย อาคารสไตล์จีน อาคารสไตล์ชิโนยูโร

เปี้ ยนและสถาปั ตยกรรมอิสลามปะปนกัน ศาลเจ้าพ่อหลักเมือง

สงขลา และศาลเจ้าพ่อกวนอู เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง

สงขลา และเป็นศูนย์รวมจิตใจของคนไทยสายเชื้อจีน รวมไป

ถึงวัดวาอารามและมัสยิดที่เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจของผู้คนที่

สามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างลงตัว และมีเอกลักษณ์เป็นของ


ตนเอง