ก
คานา
แบบฝกึ ทักษะ เรอื่ ง ตรรกศาสตร์เบ้อื งตน้ ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 เลม่ น้ี จัดทาขน้ึ
เพ่ือใชเ้ ปน็ สื่อประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนทใ่ี ช้ควบคู่กับแผนการจัดการ
เรยี นรู้วชิ าคณติ ศาสตร์เพ่ิมเตมิ รายวิชา ค31201 ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ี่ 4 ซ่งึ ไดจ้ ดั ทา
ทงั้ หมด จานวน 12 เลม่ ไดแ้ ก่
เล่มที่ 1 ประพจน์
เล่มที่ 2 การเช่ือมประพจน์
เลม่ ท่ี 3 การหาค่าความจริงของประพจน์
เลม่ ท่ี 4 การสรา้ งตารางค่าความจรงิ
เลม่ ท่ี 5 สมมูล และนเิ สธของประพจน์
เล่มที่ 6 สัจนริ นั ดร์
เล่มท่ี 7 การอา้ งเหตุผล
เลม่ ที่ 8 ประโยคเปดิ
เลม่ ท่ี 9 ตัวบ่งปรมิ าณ
เลม่ ที่ 10 ค่าความจรงิ ของประโยคเปิดทม่ี ตี วั บง่ ปริมาณตวั เดยี ว
เล่มที่ 11 ค่าความจรงิ ของประโยคเปิดทม่ี ีตัวบ่งปริมาณสองตวั
เลม่ ที่ 12 สมมูลและนเิ สธของประโยคเปิดทมี่ ีตัวบ่งปริมาณ
ผจู้ ัดทาหวงั เปน็ อย่างย่ิงว่า แบบฝึกทกั ษะ เรอ่ื ง ตรรกศาสตรเ์ บอ้ื งต้น ชุดนี้จะเป็น
ประโยชน์ตอ่ การจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอนของครไู ด้เป็นอยา่ งดี และชว่ ยยกระดับ
ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี นของนักเรยี นในวิชาคณิตศาสตร์ใหส้ งู ข้ึน
นันชลี ทรพั ยป์ ระเสริฐ
แบบฝึกทกั ษะ เรือ่ ง ตรรกศาสตรเ์ บือ้ งต้น ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มที่ 1 ประพจน์
ข
สารบญั
เรอ่ื ง หนา้
คานา ก
สารบญั ข
คาช้ีแจงการใชแ้ บบฝกึ ทกั ษะ 1
คาแนะนาสาหรับครู 2
คาแนะนาสาหรับนักเรียน 3
มาตรฐานการเรียนรู้ 4
จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ 5
แบบทดสอบก่อนเรยี น 6
ใบความรทู้ ่ี 1 8
แบบฝกึ ทกั ษะที่ 1 12
แบบฝึกทักษะที่ 2 14
แบบฝึกทกั ษะท่ี 3 15
แบบทดสอบหลังเรยี น 17
เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน 19
การผา่ นเกณฑ์การประเมิน 20
แบบบันทึกคะแนน 21
เฉลยแบบฝกึ ทักษะที่ 1 24
เฉลยแบบฝึกทักษะที่ 2 26
เฉลยแบบฝกึ ทกั ษะท่ี 3 27
เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรยี น 28
เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น 29
คารับรองของผู้บงั คับบัญชา 34
แบบฝึกทักษะ เรอ่ื ง ตรรกศาสตรเ์ บ้ืองตน้ ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 4 เล่มท่ี 1 ประพจน์
1
คาชแี้ จง
การใชแ้ บบฝกึ ทกั ษะ
1. แบบฝึกทักษะ เรื่อง ตรรกศาสตร์เบื้องตน้ ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี 4 แบง่ เป็น
12 เลม่ ดังนี้
1. เลม่ ท่ี 1 ประพจน์
2. เลม่ ที่ 2 การเชอื่ มประพจน์
3. เลม่ ที่ 3 การหาค่าความจรงิ ของประพจน์
4. เล่มที่ 4 การสรา้ งตารางค่าความจริง
5. เล่มท่ี 5 สมมูล และนิเสธของประพจน์
6. เลม่ ที่ 6 สัจนิรันดร์
7. เลม่ ท่ี 7 การอ้างเหตุผล
8. เล่มท่ี 8 ประโยคเปิด
9. เล่มท่ี 9 ตวั บง่ ปรมิ าณ
10. เล่มท่ี 10 คา่ ความจริงของประโยคเปิดท่ีมตี ัวบง่ ปริมาณตัวเดยี ว
11. เลม่ ที่ 11 คา่ ความจริงของประโยคเปิดทม่ี ตี วั บง่ ปรมิ าณสองตัว
12. เล่มที่ 12 สมมูลและนเิ สธของประโยคเปิดทมี่ ตี ัวบ่งปรมิ าณ
2. แบบฝกึ ทักษะแต่ละเลม่ มสี ่วนประกอบดังนี้
1. ค่มู อื การใชแ้ บบฝึกทักษะ
2. มาตรฐานการเรยี นรู้ ผลการเรยี นรู้ จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ และสาระการเรยี นรู้
3. แบบทดสอบกอ่ นฝึกทกั ษะ
4. เนอ้ื หาบทเรียน
5. แบบฝกึ ทกั ษะ
6. แบบทดสอบหลังฝกึ ทักษะ
7. บรรณานุกรม
8. เฉลยคาตอบแบบฝึกทกั ษะ
9. เฉลยแบบทดสอบก่อนฝึกทักษะ
10. เฉลยแบบทดสอบหลังฝึกทักษะ
3. แบบฝึกทักษะเล่มท่ี 1 ประพจน์ ใช้เป็นสือ่ การเรยี นรู้ ประกอบแผนการ
จัดการเรยี นรูท้ ี่ 2
แบบฝึกทักษะ เรอ่ื ง ตรรกศาสตรเ์ บอื้ งตน้ ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 4 เล่มที่ 1 ประพจน์
2
คาแนะนาสาหรบั ครู
แบบฝกึ ทกั ษะ เรื่อง ตรรกศาสตร์เบ้ืองตน้ ช้ันมธั ยมศึกษาปีท่ี 4 เล่มท่ี 1
ประพจน์ ใหค้ รูอ่านคาแนะนาและปฏบิ ัติตามข้ันตอน ดังน้ี
1. ใช้แบบฝึกทกั ษะเล่มที่ 1 ประพจน์ ประกอบแผนการจัดการเรยี นรูท้ ่ี 2 จานวน
1 ชั่วโมง
2. ศกึ ษาใบความรู้ เร่ืองประพจน์ และแบบฝกึ ทักษะเลม่ น้ีให้เข้าใจก่อน
3. แจ้งจดุ ประสงค์การเรียนรู้ให้นักเรียนทราบ ใหน้ ักเรยี นอา่ นคาแนะนาการใช้
แบบฝึกทักษะและปฏบิ ตั ิตามคาแนะนาทุกขั้นตอน
4. จดั กิจกรรมการเรยี นการสอนตามขัน้ ตอนทก่ี าหนดไว้ในแผนการจดั การเรยี นรู้
5. สังเกต ดแู ล และใหค้ าแนะนานักเรยี น เม่ือพบปัญหา เช่น ไม่เขา้ ใจ ทาไม่ได้
โดยการอธิบายหรือยกตัวอยา่ งเพ่มิ เตมิ
6. เมือ่ นักเรียนทากจิ กรรมเสร็จสิน้ ทุกขั้นตอนแลว้ ใหน้ ักเรยี นบันทึกคะแนน
จากการทาแบบฝึกทักษะ แบบทดสอบกอ่ นเรยี นและหลงั เรยี นลงในแบบบนั ทกึ คะแนนใน
เลม่ ของตนเอง เพ่อื ประเมนิ ความกา้ วหนา้ ของตนเอง
7. ครูควรจดั ซอ่ มเสรมิ นักเรียนท่ีมีผลการทดสอบไม่ผ่านเกณฑ์ทก่ี าหนด
8. ครูควรใหก้ าลงั ใจ คาแนะนา หรอื เทคนคิ วิธีทเี่ หมาะกับความแตกตา่ ง
ของนกั เรียนแต่ละคน
แบบฝกึ ทักษะ เรอ่ื ง ตรรกศาสตรเ์ บือ้ งตน้ ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ 4 เลม่ ท่ี 1 ประพจน์
3
คาแนะนาสาหรบั นกั เรยี น
แบบฝกึ ทักษะ เรือ่ ง ตรรกศาสตร์เบือ้ งตน้ ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 4 เล่มที่ 1
ประพจน์ ใช้เพอื่ ฝึกทกั ษะ หลงั จากเรียนเน้ือหาในบทเรียนเสรจ็ ส้ินแล้ว ซงึ่ นักเรียนควร
ปฏิบตั ิตามคาแนะนาต่อไปน้ี
1. ศกึ ษาและทาความเข้าใจจุดประสงคก์ ารเรยี นรขู้ องแบบฝึกทักษะ
2. ทาแบบทดสอบก่อนเรียน จานวน 10 ขอ้ เพ่อื วดั ความรูพ้ นื้ ฐาน ใช้เวลา 7
นาที
3. ศกึ ษาเนื้อหาบทเรียนและตัวอยา่ งในใบความรู้ท่ี 1 ให้เข้าใจ หรอื ถามครูให้ชว่ ย
อธบิ ายเพิ่มเติมกอ่ นทาแบบฝกึ ทักษะ ใช้เวลา 5 นาที
4. ให้นักเรยี นทาแบบฝึกทักษะท่ี 1 จานวน 15 ข้อ ใช้เวลา 7 นาที แบบฝึกทักษะ
ท่ี 2 จานวน 8 ข้อ ใชเ้ วลา 4 นาที และแบบฝกึ ทักษะที่ 3 จานวน 10 ข้อ ใชเ้ วลา 4 นาที
5. เม่อื ทาแบบฝกึ ทักษะเสร็จส้นิ ตามเวลาทกี่ าหนด ใหน้ กั เรียนตรวจคาตอบ
ดว้ ยตนเองจากเฉลยในส่วนภาคผนวก
6. ให้ทาแบบทดสอบหลังเรยี น จานวน 10 ข้อ ใช้เวลา 7 นาที และตรวจคาตอบ
ดว้ ยตนเองจากเฉลยในส่วนภาคผนวก
7. บนั ทึกคะแนนจากการทาแบบฝกึ ทกั ษะ แบบทดสอบกอ่ นเรยี น และ
แบบทดสอบหลังเรยี น ลงในแบบบันทึกคะแนนของแตล่ ะคน เพ่ือประเมนิ การพัฒนา
ความก้าวหน้าของตนเอง
8. ในการปฏิบัติกิจกรรมทุกครงั้ นักเรยี นควรซอ่ื สัตยต์ ่อตนเอง โดยไมเ่ ปดิ เฉลย
แลว้ ตอบ หรอื ลอกคาตอบจากเพื่อน
เข้าใจในคาแนะนาแล้ว
ใช่ไหม อยา่ ลมื ปฏิบัตติ าม
ดว้ ยนะคะ
แบบฝึกทักษะ เร่ือง ตรรกศาสตรเ์ บื้องตน้ ชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 4 เล่มท่ี 1 ประพจน์
4
มาตรฐานการเรยี นรู้
สาระท่ี 4 : พชี คณติ
มาตรฐาน ค4.1 : อธิบายและวเิ คราะห์แบบรปู ความสัมพันธ์และฟังกช์ นั ตา่ งๆ ได้
สาระท่ี 6: ทกั ษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์
มาตรฐาน ค6.1 : มีความสามารถในการแก้ปัญหา การให้เหตผุ ล การสือ่ สาร
การส่อื ความหมายทางคณติ ศาสตร์ และการนาเสนอ
การเชือ่ มโยงความรูต้ ่าง ๆ ทางคณติ ศาสตร์และเชือ่ มโยง
คณติ ศาสตร์กบั ศาสตรอ์ ื่น ๆ และมีความคดิ ริเร่มิ สรา้ งสรรค์
ผลการเรยี นรู้
หาค่าความจริงของประพจน์ รปู แบบของประพจนท์ ี่สมมลู กนั และ
บอกได้วา่ การอา้ งเหตุผลท่กี าหนดให้สมเหตสุ มผลหรอื ไม่
แบบฝึกทักษะ เร่ือง ตรรกศาสตรเ์ บ้อื งตน้ ชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 4 เลม่ ท่ี 1 ประพจน์
5
จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้
ดา้ นความรู้
1. นักเรียนสามารถบอกได้วา่ ข้อความทีก่ าหนดใหเ้ ป็นประพจน์หรือไม่เปน็
ประพจน์
2. นักเรยี นสามารถยกตัวอยา่ งข้อความท่เี ป็นประพจน์ และขอ้ ความที่ไมเ่ ป็น
ประพจน์ได้
ดา้ นทกั ษะกระบวนการ
1. การให้เหตุผล
2. การส่ือสาร การส่อื ความหมาย และการนาเสนอ
ดา้ นคณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์
1. มีวนิ ัย
2. มีความมุ่งม่ันในการทางาน
แบบฝึกทกั ษะ เรอื่ ง ตรรกศาสตรเ์ บอื้ งต้น ชนั้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มที่ 1 ประพจน์
6
แบบทดสอบกอ่ นเรยี น
คาช้แี จง 1. ใหน้ ักเรียนอ่านคาถามต่อไปนี้ แล้วเขียนเครื่องหมาย X บนตวั เลือก
ท่ถี ูกต้องท่สี ุดเพยี งขอ้ เดยี ว
2. แบบทดสอบเป็นแบบปรนยั 4 ตัวเลอื ก จานวน 10 ขอ้ ข้อละ 1 คะแนน
รวม 10 คะแนน (เวลา 7 นาที)
1. ประโยคหรอื ข้อความใดต่อไปนี้ ไมเ่ ปน็ ประพจน์ ข. เซตวา่ งเปน็ สบั เซตของทุกเซต
ก. -10 ไม่เปน็ จานวนเตม็ ง. อารยาเคยไปญ่ีปุนหรือเปล่าจะ๊
ค. ยา่ งก้งุ เป็นเมืองหลวงของประเทศพม่า ข. 3x + 4 = 9
ง. {1, 2, 3} = {a, b, c}
2. ประโยคหรือขอ้ ความใดต่อไปนี้ ไมเ่ ป็นประพจน์
ก. 3 เปน็ จานวนอตรรกยะ
ค. ภูเขาฟูจิ เป็นภูเขาท่สี งู ทสี่ ุดในประเทศญ่ปี นุ
3. ประโยคหรือขอ้ ความใดตอ่ ไปน้เี ปน็ ประพจน์
ก. 4 + 5 4 × 5 ข. น้าขนึ้ ให้รบี ตกั
ค. ห้ามเดินลดั สนามฟตุ บอลค่ะ ง. เธอสวยและดดู ที ่ีสุดในสายตาเรา
4. ประโยคหรือขอ้ ความใดต่อไปนีเ้ ปน็ ประพจน์
ก. วิชาคณติ ศาสตรง์ ่ายกว่าวชิ าภาษาอังกฤษ
ข. ดาวิกาช่วยสอนแกอ้ สมการ 3x + 4 > 4x – 5 หนอ่ ยสิ
ค. ว้าย น่ากลัวจงั เลย
ง. ดาวพุธเปน็ บริวารของโลก
5. ประโยค “ในปีพ.ศ. 2557 เกิดแผน่ ดินไหวข้ึนท่ปี ระเทศไทย” เปน็ ประพจน์หรือไม่
เพราะเหตใุ ด
ก. เป็น เพราะเป็นประโยคทม่ี คี า่ ความจรงิ เป็นจรงิ
ข. เปน็ เพราะเป็นประโยคทีม่ คี า่ ความจริงเปน็ เทจ็
ค. ไมเ่ ปน็ เพราะ เปน็ ประโยคบอกเล่า
ง. ไม่เปน็ เพราะ เป็นประโยคท่ีไม่สามารถบอกค่าความจรงิ ได้
แบบฝกึ ทกั ษะ เรอื่ ง ตรรกศาสตรเ์ บือ้ งตน้ ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีที่ 4 เล่มท่ี 1 ประพจน์
7
6. ประพจน์ในข้อใดตอ่ ไปนี้ มคี า่ ความจริงเป็นเท็จ
ก. 42 คือ 4 ข. 1010 หารด้วย 5 ไม่ลงตัว
ค. 3 64 16 = 0 ง. 210 มีค่าเทา่ กับ 1,024
7. ประพจนใ์ นขอ้ ใดต่อไปนี้ มคี า่ ความจรงิ เป็นเท็จ
ก. {x|x I , x2 1} เปน็ เซตว่าง ข. จังหวัดบงึ กาฬอย่ทู างภาคตะวันออกเฉยี งเหนอื
ค. 5 { 2,4,6,7 } ง. 0 เป็นจานวนเตม็
8. ประพจนใ์ นข้อใดตอ่ ไปนี้ มีค่าความจรงิ เป็นจริง
ก. {1,3} A = {1,2,{1,3},3,4}
ข. มคี ่าเท่ากบั 22
7
ค. เดือนสงิ หาคมมี 30 วัน
ง. 3 + 3 = 6
9. ประพจนใ์ นข้อใดต่อไปน้ี มคี ่าความจรงิ เป็นจริง
ก. ตวั ประกอบทง้ั หมดของ 10 คือ 2, 5, 10 ข. จงั หวดั ตากไมอ่ ยู่ติดกับจังหวัดสโุ ขทัย
ค. 39 ไม่ใชจ่ านวนเฉพาะ ง. สงิ คโปร์ไมไ่ ดอ้ ยใู่ นประชาคมอาเซยี น
10. จงพิจารณาข้อความต่อไปนี้ ขอ้ ใดผดิ
ก. “ทุกคนหนั ซา้ ย” ไมเ่ ปน็ ประพจน์เพราะ ไมส่ ามารถบอกค่าความจริงไดว้ ่าเป็นจริงหรอื
เปน็ เทจ็
ข. “โปรดส่งใครมารกั ฉันที” ไม่เปน็ ประพจนเ์ พราะ ไม่สามารถบอกค่าความจริงไดว้ า่ เปน็
จรงิ หรือเปน็ เท็จ
ค. “3 > ” เปน็ ประพจน์ ท่ีมคี ่าความจรงิ เป็นเทจ็
ง. “ไกง่ ามเพราะขน คนงามเพราะแต่ง” เปน็ ประพจน์ ทม่ี คี า่ ความจริงเป็นจริง
ทาขอ้ สอบกอ่ นเรียน
กนั แลว้ ..เราไปเรยี นรู้
เนอื้ หากันเลยคะ่
แบบฝกึ ทกั ษะ เร่ือง ตรรกศาสตรเ์ บ้อื งตน้ ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 4 เล่มที่ 1 ประพจน์
8
ใบความรทู้ ี่ 1
1. ประพจน์ (Proposition)
ประพจน์ (Proposition)
ประพจน์ คอื ประโยคหรือข้อความท่เี ป็นจริง (True) หรือเทจ็ (False)
อย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้น ประโยคดงั กล่าว จะอย่ใู นรปู ประโยคบอกเล่าหรอื ปฏเิ สธ
ก็ได้
ตวั อย่างประโยคหรอื ข้อความที่เป็นประพจน์ (จริง)
1. จังหวดั เชยี งใหมอ่ ยทู่ างภาคเหนอื ของประเทศไทย (จรงิ )
2. {1, 2} {1, 2, 3}
(เท็จ)
3. 10 + 9 19 (จริง)
4. ประเทศไทยตัง้ อยู่ในทวีเอเชยี (เทจ็ )
5. π ไม่ใช่จานวนจรงิ (จรงิ )
6. เฟ่ืองฟาู เปน็ พชื ใบเล้ียงเด่ียว (เท็จ)
7. เดือนกันยายนมี 31 วนั (จรงิ )
8. ตัวประกอบทัง้ หมดของ 8 มี 4 ตัว (จริง)
9. ดวงจนั ทร์เปน็ บริวารของโลก (เท็จ)
10. {6} A = {2, 4, 6, 8}
แบบฝึกทกั ษะ เรอ่ื ง ตรรกศาสตรเ์ บอ้ื งต้น ช้นั มัธยมศกึ ษาปีที่ 4 เลม่ ท่ี 1 ประพจน์
9
ประโยคหรือขอ้ ความที่ไม่มีคา่ ความจริงไม่จัดเปน็ ประพจน์ มักจะอยู่ใน
รปู ประโยคคาถาม คาสง่ั หา้ ม ขอร้อง อ้อนวอน แสดงความปรารถนา สุภาษิต
คาพังเพย แสดงความรสู้ กึ ความคดิ เห็น
ตวั อยา่ งประโยคหรือข้อความที่ไม่เปน็ ประพจน์ (คาถาม)
1. เธอจะไปดหู นงั กับฉันหรือไม่ (หา้ ม)
2. หา้ มสบู บหุ รี่บริเวณนี้ (คาสัง่ )
3. จงแสดงวธิ ที าในการหาคาตอบ (ขอรอ้ ง)
4. โปรดชว่ ยกนั รกั ษาความสะอาด (แสดงความปรารถนา)
5. ฉันอยากได้ตุ๊กตาในงานวันเกิดของฉนั (อ้อนวอน)
6. ไดโ้ ปรดชว่ ยเหลอื ผู้ตกทกุ ข์ด้วยเถิด (สุภาษติ )
7. ข่ีชา้ งจบั ตัก๊ แตน (สุภาษติ )
8. ไกแ่ กแ่ มป่ ลาช่อน (พงั เพย)
9. กนิ บนเรอื น ขี้รดบนหลังคา (แสดงความรู้สึก)
10. คณิตศาสตรง์ า่ ยกว่าเคมี
แบบฝึกทกั ษะ เร่ือง ตรรกศาสตรเ์ บือ้ งต้น ชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 4 เลม่ ที่ 1 ประพจน์
10
คา่ ความจรงิ ของประพจน์
การเปน็ จรงิ หรือการเปน็ เท็จของประพจน์ เรยี กว่าค่าความจรงิ ของประพจน์
@ ประพจนใ์ ดเปน็ จริงกล่าววา่ ประพจนน์ ้ันมีค่าความจริงเปน็ จริง แทนค่า
ความจรงิ ดว้ ย T
@ ประพจน์ใดเปน็ เทจ็ กล่าวว่า ประพจน์นนั้ มคี ่าความจริงเปน็ เท็จ แทนคา่
ตอ้ งรู้ ความจรงิ ด้วย F
ตัวอยา่ งที่ 1 จงพิจารณาประโยคหรือขอ้ ความตอ่ ไปน้ี แล้วเตมิ ตารางให้สมบูรณ์
ประโยคหรอื ขอ้ ความ เปน็ ประพจน์ ค่าความ เพราะเหตใุ ด
1. {1, 2, 3} {4, 5, 6} หรอื ไม่ จริง
จริง เปน็ ประโยคบอกเล่า/
เปน็ หาค่าความจริงได้
จรงิ
2. พระพทุ ธเจ้าเปน็ ศาสดาของโลก เปน็ เป็นประโยคบอกเล่า/
- หาค่าความจรงิ ได้
3. เธอรักเขามากใชไ่ หม ไม่เป็น เปน็ ประโยคคาถาม/
- หาค่าความจรงิ ไม่ได้
4. จงหาคาตอบของสมการ 4x + 1 = 2 ไมเ่ ปน็ เป็นประโยคคาสั่ง/
- หาคา่ ความจริงไมไ่ ด้
5. ชาวนากับงูเห่า ไมเ่ ปน็ เปน็ สุภาษติ /
หาคา่ ความจรงิ ไม่ได้
แบบฝกึ ทกั ษะ เรื่อง ตรรกศาสตรเ์ บ้อื งตน้ ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ 4 เล่มที่ 1 ประพจน์
11
ประโยคหรือข้อความ เปน็ ประพจน์ คา่ ความ เพราะเหตใุ ด
หรือไม่ จรงิ
6. อยา่ ตามมานะ ไม่เป็น - เปน็ ประโยคห้าม/
7. ณเดชน์เป็นผ้ชู ายที่หน้าตาหล่อมาก หาค่าความจรงิ ไมไ่ ด้
8. ประเทศบราซิลอยูใ่ นทวปี อเมรกิ าใต้ ไมเ่ ปน็ -
9. 3 หาร 10010 ไดล้ งตัว เป็น จรงิ เป็นประโยคแสดงความรสู้ กึ /
10. 2 เปน็ จานวนอตรรกยะ
เปน็ เท็จ หาคา่ ความจริงไมไ่ ด้
เปน็ ประโยคบอกเล่า/
เปน็ เท็จ
หาคา่ ความจริงได้
เป็นประโยคบอกเล่า/
หาค่าความจรงิ ได้
เปน็ ประโยคบอกเล่า/
หาค่าความจรงิ ได้
เรยี นรเู้ นื้อหากนั จบแล้ว
..เราไปประลองความรู้
กันคะ่
แบบฝึกทักษะ เรือ่ ง ตรรกศาสตรเ์ บ้ืองต้น ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 4 เลม่ ที่ 1 ประพจน์
12
แบบฝึกทกั ษะท่ี 1
จุดประสงค์การเรยี นรู้
1. นกั เรียนสามารถบอกได้วา่ ข้อความที่กาหนดให้เป็นประพจนห์ รือไม่เป็นประพจน์
คาช้ีแจง พจิ ารณาประโยคตอ่ ไปน้ีวา่ เป็นประพจน์หรอื ไม่ เพราะเหตุใด
คะแนนเต็ม 15 คะแนน (ขอ้ ละ 1 คะแนน) เวลาทา 7 นาที
ประโยคหรอื ข้อความ เป็นประพจน์ คา่ ความ เพราะเหตใุ ด
หรือไม่ จริง
1. เธอเปน็ นางสาวไทยใช่หรอื ไม่ ………………….. ……………. ………………………………..
………………………………..
2. 9 เปน็ จานวนเฉพาะ ………………….. ……………. ………………………………..
………………………………..
3. 7 {1, 3, 5, {7}} ………………….. ……………. ………………………………..
………………………………..
4. กรณุ ารักษาความสะอาด ………………….. ……………. ………………………………..
………………………………..
5. จงั หวดั กาแพงเพชรอยู่ติดกับ ………………….. ……………. ………………………………..
จังหวัดสโุ ขทยั ………………………………..
6. โรงเรยี นวัชรวิทยาก่อต้ังเมอื่ ปี ………………….. ……………. ………………………………..
พ.ศ. 2521 ………………………………..
7. พล.อ.ประยุทธ์ จนั ทร์โอชา เป็น ………………….. ……………. ………………………………..
นายกรฐั มนตรีคนที่ 29 ของไทย ………………………………..
แบบฝกึ ทกั ษะ เรอ่ื ง ตรรกศาสตรเ์ บอ้ื งตน้ ชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 4 เลม่ ที่ 1 ประพจน์
13
ประโยคหรอื ขอ้ ความ เป็นประพจน์ ค่าความ เพราะเหตใุ ด
8. รักดีหามจว่ั รกั ช่วั หามเสา หรอื ไม่ จรงิ
9. ได้โปรดเห็นใจกันบ้าง ………………….. ……………. ………………………………..
………………………………..
10. ห้ามสูบบุหรีบ่ ริเวณนี้
………………….. ……………. ………………………………..
11. 4 25 เป็นจานวนเต็ม ………………………………..
ลบ
12. มาริโอห้ ล่อกว่าวีรภาพ ………………….. ……………. ………………………………..
………………………………..
13. 2(5 + 6) (5 + 6)2
………………….. ……………. ………………………………..
14. จานวนจริงใดกต็ ามยกกาลงั ………………………………..
สองแลว้ จะมีค่ามากกวา่ ศูนย์เสมอ
15. {0, 4} เปน็ เซตคาตอบของ ………………….. ……………. ………………………………..
สมการ x2 4x 0 ………………………………..
………………….. ……………. ………………………………..
………………………………..
………………….. ……………. ………………………………..
………………………………..
………………….. ……………. ………………………………..
………………………………..
แบบฝกึ ทกั ษะ เรื่อง ตรรกศาสตรเ์ บอื้ งตน้ ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีที่ 4 เลม่ ที่ 1 ประพจน์
14
แบบฝกึ ทกั ษะท่ี 2
จดุ ประสงค์การเรยี นรู้
1. นกั เรียนสามารถบอกได้วา่ ข้อความทก่ี าหนดให้เปน็ ประพจน์หรือไม่เปน็ ประพจน์
คาชแ้ี จง จงลากเสน้ ผ่านประโยคหรือข้อความทเ่ี ปน็ ประพจน์ ลงในตาราง PUZZLE
ตอ่ ไปนีโ้ ดยใหล้ ากเป็นเส้นตรง ในแนวนอน แนวต้งั หรอื แนวทแยง ก็ได้
แลว้ เขยี นประพจน์ทพ่ี บลงดา้ นลา่ ง
คะแนนเต็ม 8 คะแนน (ข้อละ 1 คะแนน) เวลาทา 5 นาที
ประเทศ ไทย ติด กบั ประเทศ ลาว
= x สม้
8 > 2x5 {1,2}
นอน ญาญา่
รัก ฉนั 14 รส เปรี้ยว
หวาน เธอ ปู
เกิน เลอื ด
4+1 มะนาว มี
0 12 สีแดง
ประพจนท์ ีพ่ บ
1. …………………………………………………… 5. …………………………………………………
2. …………………………………………………… 6. …………………………………………………
3. …………………………………………………… 7. …………………………………………………
4. …………………………………………………… 8. ………………………………………………
แบบฝกึ ทกั ษะ เรอ่ื ง ตรรกศาสตรเ์ บอ้ื งต้น ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 4 เลม่ ท่ี 1 ประพจน์
15
แบบฝกึ ทักษะท่ี 3
จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
1. นักเรยี นสามารถยกตัวอย่างข้อความทีเ่ ป็นประพจน์ และขอ้ ความท่ีไมเ่ ป็น
ประพจน์ได้
คาชี้แจง จงเขียนประโยคหรอื ขอ้ ความท่ีเป็นประพจน์ และไมเ่ ปน็ ประพจนม์ าอย่างละ
5 ประโยค
คะแนนเต็ม 10 คะแนน (ข้อละ 1 คะแนน) เวลาทา 5 นาที
1. ประโยคหรือข้อความที่เปน็ ประพจน์ 5 ประโยค
1. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…….
2. ………………………………………………………………………………………………………………………..…….
3. ………………………………………………………………………………………………………………………..…….
4. ………………………………………………………………………………………………………………………..…….
5. ………………………………………………………………………………………………………………………..…….
แบบฝึกทกั ษะ เร่อื ง ตรรกศาสตรเ์ บื้องตน้ ช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 4 เลม่ ท่ี 1 ประพจน์
16
2. ประโยคหรอื ขอ้ ความที่ไมเ่ ป็นประพจน์ 5 ประโยค
1. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…….
2. ………………………………………………………………………………………………………………………..…….
3. ………………………………………………………………………………………………………………………..…….
4. ………………………………………………………………………………………………………………………..…….
5. ………………………………………………………………………………………………………………………..…….
แบบฝกึ ทกั ษะ เร่อื ง ตรรกศาสตรเ์ บอื้ งต้น ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ี่ 4 เล่มท่ี 1 ประพจน์
17
แบบทดสอบหลังเรยี น
คาช้แี จง 1. ให้นกั เรียนอ่านคาถามต่อไปน้ี แลว้ เขียนเคร่ืองหมาย X บนตวั เลือก
ทีถ่ ูกต้องทส่ี ดุ เพยี งข้อเดยี ว
2. แบบทดสอบเปน็ แบบปรนัย 4 ตัวเลอื ก จานวน 10 ขอ้ ข้อละ 1 คะแนน
รวม 10 คะแนน (เวลา 7 นาที)
1. ประโยคหรอื ขอ้ ความใดต่อไปนี้เป็นประพจน์
ก. 4 + 5 4 × 5 ข. น้าขึน้ ใหร้ ีบตัก
ค. หา้ มเดนิ ลัดสนามฟุตบอลคะ่ ง. เธอสวยและดูดีทสี่ ดุ ในสายตาเรา
2. ประโยคหรือข้อความใดต่อไปนีเ้ ปน็ ประพจน์
ก. วิชาคณิตศาสตร์งา่ ยกว่าวิชาภาษาอังกฤษ
ข. ดาวิกาชว่ ยสอนแกอ้ สมการ 3x + 4 > 4x – 5 หนอ่ ยสิ
ค. ว้าย น่ากลัวจงั เลย
ง. ดาวพุธเป็นบรวิ ารของโลก
3. ประโยคหรือขอ้ ความใดต่อไปน้ี ไม่เป็นประพจน์
ก. -10 ไม่เป็นจานวนเต็ม ข. เซตว่างเปน็ สับเซตของทกุ เซต
ค. ย่างก้งุ เป็นเมืองหลวงของประเทศพม่า ง. อารยาเคยไปญ่ปี ุนหรือเปลา่ จ๊ะ
4. ประโยคหรอื ข้อความใดต่อไปนี้ ไม่เปน็ ประพจน์
ก. 3 เป็นจานวนอตรรกยะ ข. 3x + 4 = 9
ค. ภูเขาฟจู ิ เปน็ ภูเขาท่สี ูงที่สุดในประเทศญป่ี นุ ง. {1, 2, 3} = {a, b, c}
5. ประพจนใ์ นขอ้ ใดตอ่ ไปนี้ มีค่าความจรงิ เป็นจริง
ก. {1,3} A = {1,2,{1,3},3,4}
ข. มีค่าเท่ากบั 22
7
ค. เดือนสงิ หาคมมี 30 วัน
ง. 3 + 3 = 6
แบบฝกึ ทกั ษะ เร่ือง ตรรกศาสตรเ์ บ้ืองต้น ช้ันมธั ยมศึกษาปที ่ี 4 เลม่ ที่ 1 ประพจน์
18
6. ประพจนใ์ นขอ้ ใดตอ่ ไปนี้ มีค่าความจริงเป็นจรงิ
ก. ตวั ประกอบทัง้ หมดของ 10 คือ 2, 5, 10 ข. จงั หวดั ตากไมอ่ ยตู่ ดิ กับจงั หวดั สโุ ขทยั
ค. 39 ไมใ่ ช่จานวนเฉพาะ ง. สงิ คโปรไ์ มไ่ ดอ้ ยู่ในประชาคมอาเซยี น
7. ประพจนใ์ นขอ้ ใดตอ่ ไปน้ี มคี ่าความจริงเป็นเท็จ
ก. 42 คอื 4 ข. 1010 หารดว้ ย 5 ไม่ลงตวั
ค. 3 64 16 = 0 ง. 210 มีคา่ เทา่ กับ 1,024
8. ประพจน์ในขอ้ ใดต่อไปน้ี มีค่าความจรงิ เป็นเท็จ
ก. {x|x I , x2 1} เปน็ เซตว่าง ข. จังหวดั บงึ กาฬอยู่ทางภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ
ค. 5 { 2,4,6,7 } ง. 0 เปน็ จานวนเต็ม
9. ประโยค “ในปีพ.ศ. 2557 เกดิ แผ่นดนิ ไหวขน้ึ ทีป่ ระเทศไทย” เป็นประพจน์หรอื ไม่
เพราะเหตใุ ด
ก. เปน็ เพราะเป็นประโยคท่มี คี า่ ความจรงิ เปน็ จรงิ
ข. เป็น เพราะเป็นประโยคทม่ี ีค่าความจริงเป็นเท็จ
ค. ไม่เปน็ เพราะ เปน็ ประโยคบอกเล่า
ง. ไมเ่ ปน็ เพราะ เป็นประโยคทีไ่ ม่สามารถบอกคา่ ความจริงได้
10. จงพจิ ารณาข้อความต่อไปนี้ ขอ้ ใดผิด
ก. “ทุกคนหันซา้ ย” ไม่เปน็ ประพจน์เพราะ ไมส่ ามารถบอกค่าความจริงไดว้ ่าเป็นจรงิ หรือ
เป็นเท็จ
ข. “โปรดส่งใครมารกั ฉันที” ไม่เปน็ ประพจน์เพราะ ไม่สามารถบอกคา่ ความจริงได้ว่าเปน็
จรงิ หรือเปน็ เท็จ
ค. “3 > ” เป็นประพจน์ ทีม่ คี า่ ความจริงเปน็ เทจ็
ง. “ไกง่ ามเพราะขน คนงามเพราะแตง่ ” เป็นประพจน์ ที่มีค่าความจรงิ เป็นจรงิ
ไมย่ ากเลย
ใช่ไหมคะ
แบบฝกึ ทกั ษะ เรอ่ื ง ตรรกศาสตรเ์ บือ้ งต้น ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 4 เลม่ ท่ี 1 ประพจน์
19
เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน
ดา้ นความรู้
- แบบฝกึ ทกั ษะท่ี 1 : เติมคาตอบลงในตารางไดถ้ กู ตอ้ ง ใหข้ อ้ ละ 1 คะแนน
- แบบฝึกทกั ษะที่ 2 : ลากเส้นและเขยี นประพจน์ไดถ้ กู ตอ้ ง ใหข้ ้อละ 1 คะแนน
- แบบฝึกทักษะที่ 3 : เติมคาตอบลงในช่องว่างไดถ้ ูกตอ้ ง ใหข้ ้อละ 1 คะแนน
- แบบทดสอบกอ่ นเรยี น – หลังเรียน: ตอบได้ถกู ตอ้ ง ใหข้ อ้ ละ 1 คะแนน
ดา้ นทักษะกระบวนการ
การให้เหตผุ ล การส่ือสาร แบ่งการใหค้ ะแนนเป็น 3 ระดบั ดังนี้
3 หมายถึง ระดับดี
2 หมายถึง ระดบั พอใช้
1 หมายถึง ระดบั ปรับปรุง
ดา้ นคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์
มีวนิ ัย และมุง่ ม่ันในการทางาน แบ่งการใหค้ ะแนนเป็น 3 ระดับ ดงั นี้
3 หมายถึง ระดับดี
2 หมายถงึ ระดบั พอใช้
1 หมายถึง ระดับปรับปรงุ
แบบฝกึ ทักษะ เรอ่ื ง ตรรกศาสตรเ์ บ้อื งต้น ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 4 เล่มท่ี 1 ประพจน์
20
การผา่ นเกณฑ์การประเมนิ
ดา้ นความรู้
- แบบฝกึ ทกั ษะที่ 1 – 3 นกั เรยี นตอ้ งได้คะแนนรอ้ ยละ 80 ขึน้ ไป
- แบบทดสอบหลังเรยี น นกั เรยี นต้องได้คะแนนรอ้ ยละ 80 ขึน้ ไป
ดา้ นทักษะกระบวนการ
นกั เรียนต้องได้คะแนนรอ้ ยละ 80 ข้ึนไป
ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์
นักเรยี นตอ้ งไดค้ ะแนนรอ้ ยละ 80 ข้ึนไป
แบบฝึกทกั ษะ เรื่อง ตรรกศาสตรเ์ บ้อื งต้น ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 เลม่ ท่ี 1 ประพจน์
21
แบบบันทึกคะแนน
คาชแี้ จง 1. ให้นักเรยี นบนั ทึกคะแนนจากการทาแบบฝึกทกั ษะ แบบทดสอบก่อนเรยี น
และหลังเรียน
2. ใหท้ าเคร่ืองหมาย ที่ชอ่ งสรปุ ผลตามผลการประเมนิ จากแบบฝกึ ทกั ษะ
แบบทดสอบก่อนเรยี นและหลังเรียน
ที่ รายการ คะแนน คะแนน คิดเปน็ สรุปผล
เต็ม ที่ได้ รอ้ ยละ ผ่าน ไมผ่ ่าน
1 แบบทดสอบก่อนเรยี น 10
2 แบบฝึกทักษะที่ 1 15
3 แบบฝึกทกั ษะท่ี 2 8
4 แบบฝกึ ทกั ษะท่ี 3 10
5 แบบทดสอบหลงั เรียน 10
วธิ คี ดิ คะแนน
ให้นักเรยี นนาคะแนนของตนเองในแตล่ ะรายการคูณกับ 100 แล้วหารด้วยคะแนนเต็ม
ของแต่ละรายการ
ตัวอย่าง นายรักเรยี น ไดค้ ะแนนจากแบบฝกึ ทักษะที่ 1 13 คะแนน จากคะแนนเตม็ 15
คะแนน 13100 86.67
คิดเป็นร้อยละได้ดังนี้ 15
ดงั นน้ั นายรักเรียนมีคะแนน 86.67% และผ่านการทดสอบจากแบบฝกึ ทกั ษะที่ 1
คิดเป็นแลว้ ใช่ไหมคะ.. ถา้ อย่างนน้ั เราควรนาผลการประเมนิ มาพัฒนาตนเองดว้ ยนะ ^^
แบบฝึกทกั ษะ เร่ือง ตรรกศาสตรเ์ บ้ืองตน้ ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 4 เลม่ ท่ี 1 ประพจน์
22
บรรณานกุ รม
กนกวลี อษุ ณกรกุล และคณะ, แบบฝึกหัดและประเมินผลการเรียนรู้ คณิตศาสตร์
เพม่ิ เติม ม.4 – 6 เล่ม 1 ชว่ งชน้ั ท่ี 4. กรุงเทพฯ : เดอะบุคส,์ 2553.
กมล เอกไทยเจรญิ , Advanced Series คณติ ศาสตร์ ม. 4 – 5 – 6 เลม่ 3 (พืน้ ฐาน &
เพิ่มเตมิ ). กรงุ เทพฯ : ไฮเอด็ พบั ลชิ ชิง่ จากดั , 2555.
________ , เทคนิคการทาโจทยข์ ้อสอบ คณติ ศาสตร์ ม.4 เทอม 1. กรุงเทพฯ :
ไฮเอด็ พับลิชชง่ิ จากัด, 2556.
จกั รินทร์ วรรณโพธ์ิกลาง, สุดยอดคานวณและเทคนิคคิดลัด คมู่ อื ประกอบการเรียนการสอน
รายวิชาเพ่มิ เตมิ คณิตศาสตร์ ม.4 – 6 เล่ม 1. กรุงเทพฯ : ธนธัชการพิมพ์ จากดั ,
2553.
จรี ะ เจริญสขุ วมิ ล, Quick Review คณติ ศาสตร์ ม.4 เลม่ รวม เทอม 1 – 2 (รายวิชา
พ้ืนฐานและเพมิ่ เตมิ ). กรุงเทพฯ : ไฮเอ็ดพับลชิ ชง่ิ จากัด, 2555.
พิพัฒน์พงษ์ ศรวี ศิ ร, คู่มอื คณติ ศาสตร์เพมิ่ เตมิ เลม่ 1 ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ี่ 4 – 6. กรุงเทพฯ :
เดอะบคุ ส,์ 2553.
มนตรี เหรียญไพโรจน์, Compact คณิตศาสตร์ม.4. กรงุ เทพฯ : แม็คเอ็ดดเู คชน่ั , 2557.
รณชัย มาเจริญทรัพย์, หนังสือคูม่ ือเตรียมสอบคณติ ศาสตรเ์ พม่ิ เตมิ เลม่ 1 ชน้ั ม.4 – 6.
กรงุ เทพฯ : ภมู ิบณั ฑิตการพิมพ์ จากดั , มปป.
เลศิ สิทธิโกศล, Math Review คณติ ศาสตร์ ม.4 – 6 เลม่ 1 (เพิ่มเติม). กรุงเทพฯ :
ไฮเอด็ พับลิชชงิ่ จากดั , 2554.
ศักดสิ์ ิน แกว้ ประจบ, หนังสอื คู่มอื เสรมิ รายวชิ าคณิตศาสตรเ์ พิ่มเติม ม. 4 – 6 เล่ม 1.
กรุงเทพฯ : พีบซี ี, 2554.
สมยั เหล่าวานิชย์, คู่มือคณติ ศาสตร์ ม. 4 -5 – 6. กรงุ เทพมหานคร : โรงพมิ พ์
เจริญดี การพมิ พ์, 2547.
________ , Hi-ED’s Mathematics คณิตศาสตร์ ม.4 – 6 เลม่ 1 (รายวชิ า พนื้ ฐานและ
เพิม่ เติม). กรงุ เทพฯ : ไฮเอ็ดพับลิชชงิ่ จากดั , 2554.
ส่งเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี, สถาบัน. คมู่ อื สาระการเรยี นรูพ้ นื้ ฐาน
คณติ ศาสตร์ เลม่ 1 กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณติ ศาสตร์ ชนั้ มธั ยมศึกษา
ปที ี่ 4. กรุงเทพฯ : โรงพิมพค์ ุรุสภา ลาดพร้าว, 2551.
________ , หนงั สอื เรยี นรายวชิ าเพม่ิ เตมิ คณติ ศาสตร์ เลม่ 1 ชัน้ มธั ยมศึกษาปีท่ี 4 – 6
กลมุ่ สาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ กรุงเทพฯ : โรงพมิ พ์คุรสุ ภา ลาดพรา้ ว, 2555.
สมทบ เลี้ยงนิรตั น์ และคณะ, แบบฝึกหัดคณติ ศาสตร์ ม.4 – 6 เพม่ิ เตมิ เลม่ 1. กรุงเทพฯ :
วบี คุ๊ จากัด, 2558.
แบบฝึกทักษะ เร่อื ง ตรรกศาสตรเ์ บ้ืองตน้ ชนั้ มัธยมศึกษาปที ่ี 4 เล่มที่ 1 ประพจน์
23
ภาคผนวก
แบบฝึกทักษะ เร่ือง ตรรกศาสตรเ์ บ้อื งต้น ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 เล่มที่ 1 ประพจน์
24
เฉลยแบบฝึกทักษะที่ 1
ประโยคหรือข้อความ เปน็ ประพจน์ คา่ ความ เพราะเหตุใด
1. เธอเปน็ นางสาวไทยใช่หรือไม่ หรือไม่ จรงิ
…เปน็ ประโยคคาถาม/
……ไม่เป็น….. ……-……. หาคา่ ความจริงไมไ่ ด้…
2. 9 เป็นจานวนเฉพาะ ……เปน็ …….. …เท็จ…. …เป็นประโยคบอกเล่า/
หาคา่ ความจริงได้…..
3. 7 {1, 3, 5, {7}} ……เปน็ …….. …เท็จ…. …เปน็ ประโยคบอกเล่า/
4. กรณุ ารักษาความสะอาด ……ไม่เป็น….. ……-…….
หาค่าความจริงได้…..
…เป็นประโยคขอร้อง/
หาคา่ ความจริงไมไ่ ด้…
5. จงั หวัดกาแพงเพชรอยู่ติดกับ ……เป็น…….. …จริง…. …เป็นประโยคบอกเล่า/
จังหวดั สุโขทยั หาค่าความจริงได้…..
6. โรงเรยี นวัชรวทิ ยาก่อตั้งเม่ือ ……เป็น…….. …จริง…. …เป็นประโยคบอกเล่า/
ปีพ.ศ. 2521 หาค่าความจริงได้…..
7. พล.อ.ประยุทธ์ จนั ทร์โอชา เป็น ……เปน็ …….. …จริง…. …เป็นประโยคบอกเล่า/
นายกรัฐมนตรคี นที่ 29 ของไทย หาค่าความจริงได้…..
แบบฝกึ ทักษะ เรอื่ ง ตรรกศาสตรเ์ บือ้ งต้น ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 เล่มท่ี 1 ประพจน์
25
ประโยคหรอื ขอ้ ความ เปน็ ประพจน์ ค่าความ เพราะเหตใุ ด
8. รักดีหามจว่ั รกั ช่ัวหามเสา หรอื ไม่ จริง
9. ได้โปรดเหน็ ใจกนั บ้าง
10. หา้ มสบู บหุ รบ่ี ริเวณน้ี …เปน็ สภุ าษติ /
……ไมเ่ ป็น….. ……-……. หาค่าความจริงไม่ได้…
.เป็นประโยคอ้อนวอน/
……ไม่เป็น….. ……-……. หาคา่ ความจรงิ ไม่ได้…
…เป็นประโยคห้าม/
……ไมเ่ ป็น….. ……-……. หาค่าความจรงิ ไมไ่ ด้…
11. 4 25 เป็นจานวนเต็มลบ ……เปน็ …….. …จรงิ …. …เปน็ ประโยคบอกเล่า/
12. มาริโอห้ ล่อกว่าวรี ภาพ ……ไม่เป็น….. ……-…….
หาคา่ ความจรงิ ได้…..
…เปน็ ประโยคแสดง
ความรู้สกึ /หาค่าความ
จริงไม่ได…้
13. 2(5 + 6) (5 + 6)2 ……เป็น…….. …เทจ็ …. …เป็นประโยคบอกเล่า/
……เป็น…….. …เทจ็ …. หาคา่ ความจรงิ ได้…..
14. จานวนจรงิ ใดก็ตามยกกาลัง ……เปน็ …….. …จริง….
สองแลว้ จะมีค่ามากกว่าศูนย์เสมอ …เปน็ ประโยคบอกเล่า/
หาค่าความจริงได้…..
15. {0, 4} เป็นเซตคาตอบของ
สมการ x2 4x 0 …เปน็ ประโยคบอกเล่า/
หาค่าความจรงิ ได้…..
แบบฝกึ ทกั ษะ เรอ่ื ง ตรรกศาสตรเ์ บ้อื งต้น ช้นั มัธยมศกึ ษาปีที่ 4 เล่มท่ี 1 ประพจน์
26
เฉลยแบบฝึกทักษะที่ 2
ประเทศ ไทย ติด กับ ประเทศ ลาว
8 x สม้
รัก = > 2x5 {1,2}
เกิน นอน ญาญา่
4+1 ฉัน 14 รส เปร้ียว
0 หวาน เธอ ปู
เลอื ด
มะนาว มี
12 สแี ดง
ประพจนท์ ่ีพบ 5. {1,2}
1. ประเทศไทยตดิ กบั ประเทศลาว 6. 4 + 1 14
2. 8 = 7. มะนาวมีรสเปร้ียว
3. 14 > 2 x 5 8. เลือดมีสแี ดง
4. >
แบบฝกึ ทกั ษะ เร่ือง ตรรกศาสตรเ์ บื้องตน้ ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 4 เล่มท่ี 1 ประพจน์
27
เฉลยแบบฝกึ ทกั ษะท่ี 3
(การเฉลยแบบฝึกทกั ษะท่ี 3 ใหอ้ ยู่ในดลุ ยพินิจของคร)ู
แบบฝึกทักษะ เรือ่ ง ตรรกศาสตรเ์ บ้อื งต้น ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มท่ี 1 ประพจน์
28
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น
รายวิชาคณติ ศาสตร์เพมิ่ เตมิ รหสั วชิ า ค31201
ช้นั มัธยมศึกษาปีที่ 4 ประกอบแบบฝกึ ทักษะเลม่ ที่ 1 ประพจน์
ข้อท่ี คาตอบ
1ง
2ข
3ก
4ง
5ก
6ข
7ค
8ก
9ค
10 ง
แบบฝึกทักษะ เรอ่ื ง ตรรกศาสตรเ์ บื้องตน้ ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 4 เลม่ ที่ 1 ประพจน์
29
เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น
รายวชิ าคณิตศาสตรเ์ พม่ิ เตมิ รหสั วิชา ค31201
ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ี่ 4 ประกอบแบบฝึกทักษะเล่มที่ 1 ประพจน์
ข้อท่ี คาตอบ
1ก
2ง
3ง
4ข
5ก
6ค
7ข
8ค
9ก
10 ง
แบบฝกึ ทกั ษะ เรอื่ ง ตรรกศาสตรเ์ บ้อื งตน้ ช้นั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 4 เล่มท่ี 1 ประพจน์
30
แนวคิดในการหาคาตอบของแบบทดสอบหลงั เรยี น
1. ประโยคหรือข้อความใดต่อไปน้ีเปน็ ประพจน์
แนวคิด
ก. 4 + 5 4 × 5
เปน็ ประพจน์ เพราะเปน็ ประโยคบอกเล่า สามารถหาคา่ ความจริงได้
ข. น้าขน้ึ ใหร้ บี ตัก
ไมเ่ ปน็ ประพจน์ เพราะเป็นสภุ าษติ ไมส่ ามารถหาค่าความจรงิ ได้
ค. หา้ มเดนิ ลดั สนามฟุตบอลค่ะ
ไม่เปน็ ประพจน์ เพราะเป็นประโยคห้าม ไมส่ ามารถหาคา่ ความจรงิ ได้
ง. เธอสวยและดูดที ส่ี ุดในสายตาเรา
ไมเ่ ปน็ ประพจน์ เพราะเป็นประโยคแสดงความรสู้ กึ ไมส่ ามารถหาคา่ ความจริงได้
2. ประโยคหรอื ข้อความใดตอ่ ไปน้ีเปน็ ประพจน์
แนวคิด
ก. วิชาคณติ ศาสตร์งา่ ยกว่าวิชาภาษาองั กฤษ
ไมเ่ ปน็ ประพจน์ เพราะเป็นประโยคแสดงความรู้สกึ ไม่สามารถหาค่าความจริงได้
ข. ดาวิกาชว่ ยสอนแก้อสมการ 3x + 4 > 4x – 5 หน่อยสิ
ไม่เปน็ ประพจน์ เพราะเป็นประโยคขอรอ้ ง ไมส่ ามารถหาค่าความจริงได้
ค. วา้ ย นา่ กลัวจังเลย
ไม่เปน็ ประพจน์ เพราะเป็นคาอทุ าน ไมส่ ามารถหาค่าความจริงได้
ง. ดาวพธุ เปน็ บริวารของโลก
เป็นประพจน์ เพราะเปน็ ประโยคบอกเลา่ สามารถหาคา่ ความจรงิ ได้
3. ประโยคหรือข้อความใดต่อไปนี้ ไมเ่ ป็นประพจน์
แนวคดิ
ก. -10 ไม่เปน็ จานวนเต็ม
เป็นประพจน์ เพราะเป็นประโยคบอกเลา่ สามารถหาคา่ ความจรงิ ได้
ข. เซตว่างเปน็ สบั เซตของทกุ เซต
เป็นประพจน์ เพราะเปน็ ประโยคบอกเลา่ สามารถหาคา่ ความจริงได้
ค. ยา่ งกงุ้ เป็นเมืองหลวงของประเทศพม่า
เปน็ ประพจน์ เพราะเปน็ ประโยคบอกเล่า สามารถหาค่าความจริงได้
ง. อารยาเคยไปญ่ปี ุนหรอื เปล่าจะ๊
ไมเ่ ปน็ ประพจน์ เพราะเป็นประโยคคาถาม ไม่สามารถหาคา่ ความจรงิ ได้
แบบฝกึ ทักษะ เรือ่ ง ตรรกศาสตรเ์ บ้อื งตน้ ช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ 4 เล่มท่ี 1 ประพจน์
31
4. ประโยคหรือข้อความใดต่อไปน้ี ไมเ่ ปน็ ประพจน์
แนวคิด
ก. 3 เปน็ จานวนอตรรกยะ
เป็นประพจน์ เพราะเปน็ ประโยคบอกเล่า สามารถหาคา่ ความจริงได้
ข. 3x + 4 = 9
ไมเ่ ปน็ ประพจน์ เพราะเป็นประโยคท่มี ีตวั แปร ไมส่ ามารถหาค่าความจริงได้
ค. ภูเขาฟูจิ เปน็ ภเู ขาทส่ี งู ท่สี ุดในประเทศญีป่ ุน
เปน็ ประพจน์ เพราะเป็นประโยคบอกเล่า สามารถหาคา่ ความจริงได้
ง. {1, 2, 3} = {a, b, c}
เปน็ ประพจน์ เพราะเป็นประโยคบอกเล่า สามารถหาคา่ ความจรงิ ได้
5. ประพจน์ในข้อใดต่อไปนี้ มีคา่ ความจรงิ เปน็ จริง
แนวคิด
ก. {1,3} A = {1,2,{1,3},3,4}
เปน็ ประพจน์ ทม่ี คี า่ ความจรงิ เป็นจริง เพราะ {1,3} เปน็ สมาชิกของเซต A
ข. มีคา่ เท่ากบั 22
7
เป็นประพจน์ ที่มคี า่ ความจริงเปน็ เท็จ เพราะ มคี า่ ประมาณ 22
7
ค. เดือนสิงหาคมมี 30 วนั
เปน็ ประพจน์ ทีม่ ีค่าความจริงเปน็ เทจ็ เพราะ เดอื นสิงหาคมมี 31 วนั
ง. 3 + 3 = 6
เปน็ ประพจน์ ทีม่ คี ่าความจรงิ เปน็ เท็จ เพราะ 3 + 3 = 2 3
6. ประพจน์ในขอ้ ใดตอ่ ไปน้ี มคี ่าความจรงิ เป็นจริง
แนวคดิ
ก. ตัวประกอบทงั้ หมดของ 10 คือ 2, 5, 10
เปน็ ประพจน์ ที่มีคา่ ความจริงเป็นเท็จ เพราะตวั ประกอบท้ังหมดของ 10 คือ 1, 2, 5, 10
ข. จงั หวัดตากไมอ่ ย่ตู ดิ กบั จังหวดั สุโขทัย
เป็นประพจน์ ท่ีมีค่าความจริงเปน็ เทจ็ เพราะจงั หวัดตากอยูต่ ิดกับจงั หวัดสุโขทยั
ค. 39 ไม่ใช่จานวนเฉพาะ
เป็นประพจน์ ที่มีคา่ ความจรงิ เปน็ จริง เพราะ 39 ไมใ่ ชจ่ านวนเฉพาะ
จานวนเฉพาะจะมตี ัวประกอบ 2 ตวั เท่านนั้ คอื 1 กับ ตวั มันเอง
แต่ตัวประกอบของ 39 คือ 1, 3, 13, 39
ง. สงิ คโปรไ์ ม่ได้อยู่ในประชาคมอาเซียน
เป็นประพจน์ ทม่ี คี า่ ความจริงเป็นเทจ็ เพราะ สิงคโปรอ์ ยู่ในประชาคมอาเซยี น
แบบฝกึ ทกั ษะ เร่ือง ตรรกศาสตรเ์ บ้อื งตน้ ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มที่ 1 ประพจน์
32
7. ประพจน์ในขอ้ ใดตอ่ ไปนี้ มีคา่ ความจริงเป็นเท็จ
แนวคดิ
ก. 42 คือ 4
เปน็ ประพจน์ ทม่ี ีคา่ ความจรงิ เปน็ จริง เพราะ 42 16 4
ข. 1010 หารดว้ ย 5 ไม่ลงตวั
เปน็ ประพจน์ ทีม่ ีคา่ ความจริงเปน็ เทจ็ เพราะ 1010= 10,000,000,000 ซ่ึงสามารถ
หารด้วย 5 ลงตวั
ค. 3 64 16 = 0
เป็นประพจน์ ทม่ี คี า่ ความจริงเป็นจริง เพราะ 3 64 16 4 4 0
ง. 210 มคี ่าเทา่ กับ 1,024
เปน็ ประพจน์ ทม่ี คี า่ ความจรงิ เปน็ จริง เพราะ
210 2222222222 1,024
8. ประพจนใ์ นขอ้ ใดตอ่ ไปน้ี มีค่าความจรงิ เป็นเท็จ
แนวคดิ
ก. {x|x I , x2 1} เป็นเซตวา่ ง
เป็นประพจน์ ที่มคี ่าความจรงิ เปน็ จริง เพราะไมม่ ีจานวนเตม็ ใดทยี่ กกาลังสองแล้วได้ -1
ข. จงั หวดั บงึ กาฬอยูท่ างภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ
เปน็ ประพจน์ ที่มคี ่าความจริงเป็นจริง เพราะจงั หวัดบึงกาฬอยู่ทางภาคตะวันออก
เฉียงเหนอื
ค. 5 {2,4,6,7}
เปน็ ประพจน์ ที่มีค่าความจริงเป็นเทจ็ เพราะ 5 {2,4,6,7}
ง. 0 เป็นจานวนเต็ม
เป็นประพจน์ ที่มีค่าความจริงเปน็ จริง เพราะ 0 เปน็ จานวนเต็ม
9. ประโยค “ในปพี .ศ. 2557 เกดิ แผน่ ดินไหวขน้ึ ท่ีประเทศไทย” เป็นประพจน์หรอื ไม่
เพราะเหตใุ ด
แนวคิด
ก. “ในปีพ.ศ. 2557 เกดิ แผน่ ดนิ ไหวขึ้นที่ประเทศไทย” เปน็ ประพจน์ เพราะเปน็ ประโยค
บอกเลา่ ที่มีค่าความจริงเปน็ จริง
แบบฝึกทกั ษะ เรือ่ ง ตรรกศาสตรเ์ บอ้ื งต้น ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 4 เลม่ ท่ี 1 ประพจน์
33
10. จงพิจารณาขอ้ ความตอ่ ไปนี้ ขอ้ ใดผิด
แนวคดิ
ง. “ไก่งามเพราะขน คนงามเพราะแตง่ ” เป็นประพจน์ ที่มคี ่าความจริงเป็นจริง
ข้อความนผ้ี ิด เพราะ “ไก่งามเพราะขน คนงามเพราะแต่ง” ไม่เป็นประพจน์
เป็นสุภาษติ ไมส่ ามารถหาคา่ ความจริงได้
แบบฝึกทักษะ เรือ่ ง ตรรกศาสตรเ์ บอ้ื งตน้ ช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ 4 เลม่ ท่ี 1 ประพจน์
34
คารับรองของผบู้ งั คบั บญั ชา
ขอรบั รองวา่ แบบฝกึ ทกั ษะ เรอ่ื ง ตรรกศาสตร์เบ้อื งต้น ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
เล่มท่ี 1 ประพจน์ เป็นผลงานของนางนนั ชลี ทรัพย์ประเสริฐ ตาแหน่งครู วิทยฐานะ
ครชู านาญการ โรงเรียนวชั รวิทยา ซึ่งได้พัฒนาขนึ้ เพ่ือใช้ประกอบการจัดกิจกรรมการเรียน
การสอนของครู และสรา้ งองค์ความรู้ใหแ้ กน่ กั เรียน จึงอนุญาตให้ใช้แบบฝึกทักษะ เรอื่ ง
ตรรกศาสตร์เบื้องตน้ ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 ในสถานศกึ ษาได้
(นายจานง อนิ ทพงษ์)
ผูอ้ านวยการโรงเรียนวชั รวิทยา
แบบฝกึ ทักษะ เร่ือง ตรรกศาสตรเ์ บอ้ื งต้น ชนั้ มัธยมศึกษาปที ี่ 4 เลม่ ที่ 1 ประพจน์